Κωστής Ν. Ντρούκας, MSc
Οικονομολόγος – Σύμβουλος Επιχειρήσεων
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven
www.knnconsulting.com | www.transferpricing.gr
 

 
Τηρώντας σχετική επιφύλαξη για την ορθή ερμηνεία της διευκρινιστικής απόφασης με αρ. πρωτ. ΔΕΑΦΒ 1054893 ΕΞ 2016/17.3.2016 θα θέλαμε να επισημάνουμε τους εξής προβληματισμούς (τα έντονα “bold” γράμματα κάτωθι):
 
Στην 3η παράγραφο της εν λόγω διευκρινιστικής απόφασης αναφέρεται «……….δεδομένου ότι αντικείμενο της τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών των υπόχρεων ημεδαπών νομικών προσώπων και οι νομικών οντοτήτων των περιπτώσεων γ’ και δ’ του άρθρου 2 του ΚΦΕ, είναι, κατά ρητή διατύπωση του νόμου, τα κέρδη από συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα στον βαθμό που δεν μειώνουν το ποσό του καταβλητέου φόρου, συνάγεται ότι οι δαπάνες που δεν αναγνωρίζονται φορολογικά για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και αναμορφώνονται με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της επιχείρησης (δηλούμενες λογιστικές διαφορές) δεν αποτελούν αντικείμενο τεκμηρίωσης σύμφωνα με την αρχή των ίσων αποστάσεων, έστω και αν αφορούν ενδοομιλικές συναλλαγές. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφέρονται στον Φάκελο Τεκμηρίωσης καθώς και στον σχετικό κατάλογο ενδοομιλικών συναλλαγών προς τεκμηρίωση του Συνοπτικού Πίνακα Πληροφοριών, με την επισήμανση ότι πρόκειται για δαπάνες που έχουν αναμορφωθεί φορολογικά.»
 
Αρχικά, αντικείμενο της τεκμηρίωσης, είναι οι τιμές των ενδοομιλικών συναλλαγών (pricing) και όχι τα ίδια τα κέρδη. Εάν, από την διαδικασία τεκμηρίωσης των τιμών των ενδοομιλικών συναλλαγών προκύψει ότι δεν τηρείται η αρχή των ίσων αποστάσεων, τότε τα επιπλέον κέρδη (δηλαδή η αποκρύπτουσα φορολογητέα ύλη) περιλαμβάνονται στα υπόλοιπα κέρδη της επιχείρησης και φορολογούνται αναλόγως (παρ.1 άρθρο 50 Ν.4172/2013).
 
Επιπροσθέτως, το γεγονός ότι μία δαπάνη αναγνωρίζεται φορολογικά για έκπτωση (από τα ακαθάριστα έσοδα) ή όχι, δεν θα πρέπει και δεν μπορεί να επηρεάζει την τεκμηρίωση της τιμής της ενδοομιλικής συναλλαγής. Το παράδειγμα που ακολουθεί απεικονίζει διαγραμματικά και εννοιολογικά τις διαφορές μεταξύ τεκμηρίωσης και φορολογικής αναγνώρισης μιας συναλλαγής.
 
Παράδειγμα:
 
Δεδομένα:
 
α) Έστω ότι η Εταιρεία Α τιμολογεί 50.000 ευρώ την συνδεδεμένη Εταιρεία Β.
 
β) Έστω ότι από την παραπάνω συναλλαγή ένα ποσό (μέρος) της τάξεως των 10.000 € δεν εκπίπτει φορολογικά.
 
Ανάλυση:
 
Το παρακάτω σχήμα απεικονίζει τη ροή της συναλλαγής:
 
 
 
Άρα ισχύει ότι:
 
1. Τα 10.000 ευρώ δεν εκπίπτουν φορολογικά και για το συγκεκριμένο ποσό θα γίνει φορολογική αναμόρφωση. Επομένως, με βάση την εν λόγω διευκρινιστική το ποσό αυτό δεν τυγχάνει τεκμηρίωσης.
 
2. Αν όντως το παραπάνω ισχύει και δεν τυγχάνει τεκμηρίωσης (το ποσό των 10.000 ευρώ), τότε δεν μπορεί να γίνει τεκμηρίωση ούτε και στο υπόλοιπο ποσό των 40.000 ευρώ, αφού η συνολική τιμολόγηση, για την οποία η διαδικασία τεκμηρίωσης θα επιβεβαιώσει αν τηρείται ή όχι η αρχή των ίσων αποστάσεων, αφορά τις 50.000 ευρώ (p) και όχι μέρος αυτών.
 
3. Αν μετά από την διαδικασία τεκμηρίωσης του πραγματικού ποσού τιμολόγησης των 50.000 ευρώ προέκυπτε ότι δεν τηρείται η αρχή των ίσων αποστάσεων (20.000 ευρώ εκτός εύρους), τότε δεν θα έπρεπε να γίνει αυτό το ποσό αναμόρφωση?
 
Εν κατακλείδι, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι ο προβληματισμός μας κυρίως έγκειται στο γεγονός ότι η τεκμηρίωση τιμών των ενδοομιλικών συναλλαγών αναφέρεται στη συνολική τιμολόγηση (τιμή) και όχι σε μέρος αυτής. Βάση της τεκμηρίωσης αποτελεί η σύγκριση ενός εσωτερικού συγκριτικού στοιχείου της επιχείρησης με το εξωτερικό της περιβάλλον σε όρους ελεύθερης αγοράς. Οποιαδήποτε απόκλιση παραβιάζει την αρχή των ίσων αποστάσεων και αναμορφώνεται ως λογιστική διαφορά για περαιτέρω φορολόγηση. Το αυτό δεν σχετίζεται με τις όποιες περιπτώσεις μη εκπιπτουσών δαπανών που αφορούν αμιγώς την αναγνώριση ή όχι ορισμένων κατηγοριών εξόδων/κόστους.