Απόφαση αριθ. Ε5 της 16ης Μαρτίου 2017 σχετικά με τις πρακτικές λεπτομέρειες της μεταβατικής περιόδου για την ανταλλαγή δεδομένων με ηλεκτρονικά μέσα που προβλέπεται στο άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009

Απόφαση αριθ. Ε5 της 16ης Μαρτίου 2017 σχετικά με τις πρακτικές λεπτομέρειες της μεταβατικής περιόδου για την ανταλλαγή δεδομένων με ηλεκτρονικά μέσα που προβλέπεται στο άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ και για τη συμφωνία ΕΚ/Ελβετίας)

(2017/C 233/ 03)

Η ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη το άρθρο 72 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας (1), σύμφωνα με το οποίο η διοικητική επιτροπή είναι αρμόδια για τον χειρισμό όλων των διοικητικών θεμάτων και των θεμάτων ερμηνείας που απορρέουν από τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2009, για καθορισμό της διαδικασίας εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας (2),

Έχοντας υπόψη το άρθρο 72 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας, σύμφωνα με το οποίο η διοικητική επιτροπή ενθαρρύνει την ευρύτερη δυνατή χρήση των νέων τεχνολογιών,

Έχοντας υπόψη το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009, το οποίο προβλέπει ότι «Η διαβίβαση δεδομένων μεταξύ των φορέων ή των οργανισμών σύνδεσης γίνεται ηλεκτρονικά…» και ότι «Η διοικητική επιτροπή καθορίζει τη δομή, το περιεχόμενο, τη μορφή και τους λεπτομερείς διακανονισμούς ανταλλαγής των εγγράφων και των δομημένων ηλεκτρονικών εγγράφων»,

Έχοντας υπόψη το άρθρο 95 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009, σχετικά με τη μεταβατική περίοδο, στο οποίο ορίζεται ότι «Κάθε κράτος μέλος μπορεί να τύχει μεταβατικής περιόδου για την ανταλλαγή στοιχείων με ηλεκτρονικά μέσα…» και ότι «Οι μεταβατικές αυτές περίοδοι δεν υπερβαίνουν τους 24 μήνες από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού εφαρμογής»,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Το άρθρο 95 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009 εξουσιοδοτεί τη διοικητική επιτροπή να ορίσει τις πρακτικές λεπτομέρειες για τυχόν αναγκαίες μεταβατικές περιόδους, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ανταλλαγή δεδομένων που απαιτείται για την εφαρμογή του βασικού κανονισμού και του κανονισμού εφαρμογής.
 
(2) Είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν οι βασικές αρχές που θα εφαρμόζονται από τους φορείς κατά τη μεταβατική περίοδο.
 
(3) Μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος των νέων κανονισμών εκκρεμούσε σημαντικός αριθμός απαιτήσεων στις οποίες το δικαίωμα αποκτήθηκε δυνάμει του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 και σε σχέση με τις οποίες η ανταλλαγή πληροφοριών θα βασίζεται γενικά στις διαδικασίες που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 (3) και τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 574/72 (4), συμπεριλαμβανομένης της χρήσης εντύπων Ε.
 
(4) Στο άρθρο 94 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009 υπονοείται ότι, στις περιπτώσεις της προηγούμενης αιτιολογικής σκέψης, παρέχεται «διπλή σύνταξη» και ο ασφαλισμένος λαμβάνει το υψηλότερο ποσό παροχής.
 
(5) Ωστόσο, στην πράξη και στην πλειονότητα των περιπτώσεων, εάν όχι σε όλες τις περιπτώσεις, μια παροχή που βασίζεται σε προηγούμενους κανονισμούς δεν βελτιώνεται από την εφαρμογή των νέων κανονισμών. Θεωρείται, επομένως, ότι δεν είναι ρεαλιστικό να αναμένεται από τους φορείς να διεξάγουν διπλές διαδικασίες σε αυτές τις περιπτώσεις, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 574/72 και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 987/2009.
 
(6) Στην παράγραφο 5 της απόφασης αριθ. H1 διευκρινίζεται το καθεστώς των πιστοποιητικών (έντυπα Ε) και της ευρωπαϊκής κάρτας ασφάλισης ασθένειας (συμπεριλαμβανομένων των προσωρινών πιστοποιητικών αντικατάστασης) που εκδόθηκαν πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009.
 
(7) Κατά τη μεταβατική περίοδο τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να αποφασίσουν πότε θα είναι έτοιμα να συμμετάσχουν στην ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών για την κοινωνική ασφάλιση (EESSI) ολοκληρωτικά ή ανά περίπτωση επιχειρησιακής χρήσης (BUC), προσπαθώντας, παράλληλα, να ακολουθήσουν την προβλεπόμενη εφαρμογή του EESSI στα κράτη μέλη και την ακολουθία των BUCs για την έναρξη της ηλεκτρονικής ανταλλαγής όπως προτείνεται από τη διοικητική επιτροπή.

Ενεργώντας σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 71 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004,
 
ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ:

1. Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, η κατευθυντήρια αρχή είναι η καλή συνεργασία μεταξύ των φορέων, ο ρεαλισμός και η ευελιξία. Υπεράνω όλων, είναι υψίστης σημασίας η ανάγκη να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη μετάβαση για τους πολίτες που ασκούν τα δικαιώματά τους δυνάμει των νέων κανονισμών.
 
2. Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009, τα έντυπα Ε που βασίζονται στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 και τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 574/72 αντικαθίστανται από έντυπες εκδόσεις των δομημένων ηλεκτρονικών εγγράφων.
 
3. Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 2, τα κράτη μέλη που διαθέτουν εθνικές ηλεκτρονικές αιτήσεις με τις οποίες δημιουργούνται έντυπα Ε ή εφαρμόζουν ηλεκτρονικές ανταλλαγές (για παράδειγμα τα «σχέδια Build»), οι οποίες δεν είναι εύλογο να αλλαχθούν σε αυτό το χρονικό πλαίσιο, μπορούν να συνεχίσουν να τις χρησιμοποιούν κατά τη μεταβατική περίοδο, εφόσον εξασφαλίζονται πλήρως τα δικαιώματα των πολιτών βάσει των νέων κανονισμών.
 
4. Σε όλες τις περιπτώσεις, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, ένας φορέας δέχεται τις σχετικές πληροφορίες που αναγράφονται σε οποιοδήποτε έγγραφο εκδίδεται από κάποιον άλλο φορέα, ακόμη και αν αυτές βασίζονται σε παρωχημένη μορφή, περιεχόμενο ή δομή. Σε περίπτωση αμφιβολιών σχετικά με τα δικαιώματα του ενδιαφερόμενου πολίτη, ο φορέας επικοινωνεί με τον φορέα έκδοσης με πνεύμα καλής συνεργασίας.
 
5. Όπως δηλώνεται στην παράγραφο 5 της απόφασης αριθ. H1, τα έντυπα Ε, τα έγγραφα και οι ευρωπαϊκές κάρτες ασφάλισης ασθένειας (συμπεριλαμβανομένων των προσωρινών πιστοποιητικών αντικατάστασης) που εκδόθηκαν πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009 παραμένουν έγκυρα και λαμβάνονται υπόψη από τις αρχές άλλων κρατών μελών ακόμη και μετά την πάροδο αυτής της ημερομηνίας, μέχρι να παρέλθει η ημερομηνία λήξης των συγκεκριμένων εγγράφων ή μέχρι αυτά να ανακληθούν ή να αντικατασταθούν από τα έγγραφα που εκδίδονται ή κοινοποιούνται δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 987/2009.
 
6. Κάθε κράτος μέλος μπορεί να ακολουθήσει μια ευέλικτη προσέγγιση σε φάσεις όσον αφορά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ανταλλαγής πληροφοριών για την κοινωνική ασφάλιση (EESSI), καθώς θα αποκτά τη δυνατότητα αξιοποίησης του συστήματος EESSI μέσω του/των σημείου/-είων πρόσβασης που διαθέτει.
 
7. Μια συμφωνία συνεργασίας στο πλαίσιο της διοικητικής επιτροπής θα καθορίσει την προγραμματισμένη αλληλουχία των BUCs στο EESSI που θα πρέπει να ακολουθούν τα κράτη μέλη, με την επιφύλαξη της παραγράφου 6. Η αλληλουχία αυτή θα βασίζεται σε μια σταδιακή συσσώρευση των BUCs και θα περιλαμβάνει την ομαδοποίησή τους, όταν αυτό είναι σκόπιμο.
 
8. Για κάθε BUC για την οποία έχουν αρχίσει ηλεκτρονικές ανταλλαγές, κάθε κράτος-μέλος θα προσπαθήσει να συμμετάσχει το συντομότερο δυνατόν αμέσως μόλις το επιτρέψει η τεχνική τους ολοκλήρωση.
 
9. Τα κράτη μέλη θα διαχειρίζονται τόσο ανταλλαγές σε χαρτί όσο και ηλεκτρονικές ανταλλαγές για την ίδια BUC έως ότου όλα τα κράτη μέλη αποκτήσουν τη δυνατότητα αξιοποίησης του συστήματος EESSI για τη συγκεκριμένη BUC.
 
10. Η «δυνατότητα αξιοποίησης του συστήματος EESSI» για μια συγκεκριμένη BUC σημαίνει ότι το οικείο κράτος μέλος μπορεί τόσο να στέλνει όσο και να λαμβάνει όλα τα μηνύματα για τη συγκεκριμένη BUC προς και από τα άλλα κράτη μέλη.
 
11. Οι πληροφορίες σχετικά με το για ποιες BUCs και από ποιο κράτος-μέλος υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης του συστήματος EESSI, περιλαμβάνονται σε έναν κατάλογο στον οποίο έχουν πρόσβαση οι εθνικοί φορείς ενώ επίσης εμφανίζονται στο Μητρώο Καταγραφής φορέων του EESSI. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν εγγράφως τη διοικητική επιτροπή, προ ελόγου χρονικού διαστήματος, προτού αποκτήσουν τη δυνατότητα αξιοποίησης του συστήματος EESSI για συγκεκριμένη BUC(Περίπτωση Επιχειρησιακής Χρήσης).
 
12. Κατά τη μεταβατική περίοδο οι ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ δύο κρατών μελών για μια συγκεκριμένη BUC πραγματοποιούνται είτε μέσω του EESSI είτε εκτός του EESSI για όλες τις ανταλλαγές που καλύπτονται από τη συγκεκριμένη BUC, με την επιφύλαξη τυχόν διμερών συμφωνιών που ενδέχεται, για παράδειγμα, να αφορούν κοινές δοκιμές ή εκπαίδευση ή συναφείς λόγους, ενώ θα διενεργούνται αποκλειστικά μέσω του EESSI από τη στιγμή που και τα δύο μέρη δηλώνουν ότι έχουν αποκτήσει τη δυνατότητα αξιοποίησης του συστήματος EESSI για τη συγκεκριμένη BUC.
 
13. Στην περίπτωση πολυμερούς BUC, δηλαδή BUC για την οποία περισσότερα από δύο κράτη μέλη συμμετέχουν στην ανταλλαγή πληροφοριών, ανταλλαγές μέσω του συστήματος EESSI αρχίζουν μόνον αφότου διαπιστωθεί ότι στην εν λόγω ανταλλαγή συμμετέχουν μόνον κράτη μέλη που έχουν δηλώσει ότι έχουν τη δυνατότητα αξιοποίησης του συστήματος EESSI για τη συγκεκριμένη BUC. Οι αρχές που αναφέρονται στην παράγραφο 12 ισχύουν επίσης και στις περιπτώσεις που περισσότερα από δύο κράτη μέλη συμμετέχουν σε μια BUC.
 
14. Η παρούσα απόφαση δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται από την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της.
 
15. Η παρούσα απόφαση αντικαθιστά την απόφαση αριθ. Ε1 της 12ης Ιουνίου 2009.
 

Ο Πρόεδρος της Διοικητικής Επιτροπής
Malcolm SCICLUNA


(1)  ΕΕ L 166 της 30.4.2004, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 284 της 30.10.2009, σ. 1.

(3)  Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 1971, περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφαλίσεως στους μισθωτούς και τις οικογένειές τους που διακινούνται εντός της Κοινότητας (ΕΕ L 149 της 5.7.1971, σ. 2).

(4)  Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 574/72 του Συμβουλίου, της 21ης Μαρτίου 1972, περί του τρόπου εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71 «περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφαλίσεως στους μισθωτούς και τις οικογένειές τους που διακινούνται εντός της Κοινότητας» (ΕΕ L 74 της 27.3.1972, σ. 1).

Πηγή: Taxheaven