Αθήνα, 2 Φεβρουαρίου 2016
Αρ.πρωτ.: 5522/16

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ και ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ και ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ και ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Τσχ. Δ/νση: Ευαγγελιστρίας 2
Ταχ. Κώδικας: 10563
Τηλ.: 2131361029/030/031
Fax: 2131361388
E-mail: gqmet@ypes.gr

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ
 
Εγκύκλιος αριθ. 5

Θέμα: Παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την κάλυψη δαπανών για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών πρώτης υποδοχής πολιτών τρίτων χωρών από τους ΟΤΑ α' και β' βαθμού .

Προς διευκόλυνση των αρμοδίων υπηρεσιών των Ο.Τ.Α α' και β' βαθμού αναφορικά με το πλαίσιο χρηματοδότησης από τις υπηρεσίες του Υπουργείου μας, για την αντιμετώπιση από αυτούς έκτακτων αναγκών πρώτης υποδοχής πολιτών τρίτης χώρας, και ιδίως το είδος των δαπανών που μπορούν να καλυφθούν, διευκρινίζουμε τα κάτωθι:

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 4 του Ν.4018/2011 (Α' 215), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με τις διατάξεις του άρθρου 14 παρ. 9 του Ν.4332/2015, η σχετική χρηματοδότηση παρέχεται «για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών πρώτης υποδοχής πολιτών τρίτων χωρών», ενώ «Οι εν λόγω πιστώσεις μπορούν να διατίθενται για την αντιμετώπιση κάθε δαπάνης απαραίτητης για την προσωρινή στέγαση, τη σίτιση, την κάλυψη αναγκών άμεσης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, την εξασφάλιση ειδών πρώτης ανάγκης, καθώς και τη μεταφορά των ανωτέρω πολιτών από μία περιοχή σε άλλη εντός της Ελληνικής Επικράτειας».

Από τη γραμματική διατύπωση του πρώτου εδαφίου της ανωτέρω παραγράφου αλλά και την τελολογική ερμηνεία της διάταξης, καθίσταται σαφές ότι σκοπός της διάταξης είναι η οικονομική ενίσχυση των δικαιούχων φορέων, ώστε αυτοί να μπορούν να αντιμετωπίσουν το σύνολο των αναγκών που ανακύπτουν στο πλαίσιο της υποδοχής πολιτών τρίτων χωρών.

Τούτο σημαίνει ότι η παρεχόμενη χρηματοδότηση δύναται να διατεθεί για κάθε είδους δαπάνες που σχετίζονται με την αντιμετώπιση των αναφερόμενων, στο δεύτερο εδάφιο της ίδιας παραγράφου, έκτακτων αναγκών πρώτης υποδοχής, καθόσον, η αναφορά των καλυπτόμενων αναγκών δεν μπορεί παρά να είναι ενδεικτική.

Αντίθετη άποψη, ότι οι χρηματοδοτούμενες δαπάνες εξειδικεύονται με τρόπο περιοριστικό, θα είχε ως αποτέλεσμα την αναίρεση της βούλησης του νομοθέτη, καθώς η υπόψη διάταξη σκοπό έχει να παρέχει την απαιτούμενη ευελιξία στους εμπλεκόμενους Δήμους και Περιφέρειες της ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν κάθε δαπάνη που ανακύπτει, σχετίζεται ή απορρέει από την διαχείριση των νεοεισερχόμενων πολιτών τρίτων χωρών προκειμένου να καταστεί δυνατή η λυσιτελής διαχείριση των προσφυγικών/ μεταναστευτικών ροών.

Για παράδειγμα, θα ήταν αλυσιτελής η διαχείριση σε ότι αφορά τη στέγαση, σίτιση κ.ο.κ. των πολιτών τρίτων χωρών εάν, στο πλαίσιο της χρηματοδότησης, δεν συμπεριλαμβάνονταν οι ανάγκες παροχής υπηρεσιών καθαριότητας, εκ μέρους των δήμων της χώρας, που ανακύπτουν ομοίως λόγω των μεγάλων ροών που δέχονται.

Εν κατακλείδι στο πλαίσιο της χρηματοδότησης, καίτοι δεν κατονομάζονται ρητώς, συμπεριλαμβάνονται και παράπλευρες έκτακτες ανάγκες που απορρέουν ακριβώς από τους μεγάλους όγκους εισδοχής και δεν είναι δυνατή η κάλυψή τους από την αντίστοιχη ανταποδοτική υπηρεσία εκ μέρους του δήμου.

Τέτοιες μπορεί να είναι, οι δαπάνες ταφής για τα θύματα ναυαγίων, ατυχημάτων ή ασθενειών, που πέρα από κάθε αμφιβολία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του νόμου, καθώς αποτελούν έκτακτες ανάγκες, που σχετίζονται άμεσα με την διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.

Αναφορικά με την προβλεπόμενη στο άρθρο 14 παρ. 10 του ν. 4332/2015, διαδικασία έγκρισης των δαπανών, όπου ρητώς ορίζεται ότι «οι ανωτέρω δαπάνες καταβάλλονται από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού των οικείων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των φορέων τους ύστερα από απόφαση του οικείου οργάνου κατόπιν σχετικής γνώμης της οικείας Αστυνομικής ή Λιμενικής Αρχής κατά περίπτωση, η οποία στοιχειοθετεί τον έκτακτο επείγοντα χαρακτήρα των σχετικών συμβάσεων. Κατά την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 26 και 30 του Ν. 4251/2014» διευκρινίζουμε τα ακόλουθα:

Η παροχή σχετικής γνώμης της οικείας Αστυνομικής ή Λιμενικής Αρχής, όπως ήδη αναφέρεται, παρέχεται κατά περίπτωση, αναλόγως δηλαδή του πεδίου αρμοδιότητας της κάθε υπηρεσίας, από τις Αστυνομικές ή Λιμενικές Αρχές και αποσκοπεί στη διαπίστωση και μόνο της ύπαρξης μεταναστευτικών ροών και του μεγέθους αυτών και όχι στο είδος ή το περιεχόμενο της παρεχόμενης υπηρεσίας ή προμήθειας. Για παράδειγμα για ζητήματα μεταγωγών, αριθμού μεριδίων σίτισης, αριθμού καταλυμάτων κ.λ.π. απαιτείται η γνώμη των Αστυνομικών Αρχών, ενώ για θέματα που αφορούν μεταφορά ατόμων με ακτοπλοϊκά μέσα απαιτείται η γνώμη των Λιμενικών Αρχών. Αυτό σημαίνει ότι τόσο για τα ανωτέρω θέματα, όσο και για τα λοιπά συναφή ζητήματα, όπως ήδη προαναφέρθηκε, η σχετική γνώμη των αστυνομικών ή λιμενικών αρχών αφορά μόνο την διαπίστωση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών και ότι οι σχετικές δαπάνες εξυπηρετούν τις ανάγκες αυτές, έστω και αν οι αρχές αυτές δεν έχουν καμία περαιτέρω εμπλοκή ή αρμοδιότητα στην διαδικασία (π.χ. σίτιση, νοσηλεία, μεταφορά, ταφή κλπ).

Τέλος, όπως ήδη αναφέρθηκε σκοπός των ανωτέρω διατάξεων είναι να εξασφαλισθεί η δυνατότητα χρηματοδότησης των Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμού για θέματα μετανάστευσης, καθώς και για την κάλυψη δαπανών σχετικά τις έκτακτες ανάγκες πρώτης υποδοχής πολιτών τρίτης χώρας και για τον λόγο αυτό ζητείται η συνεργασία των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης και των υπολοίπων συναρμοδίων φορέων της κεντρικής διοίκησης, προκειμένου να καταστεί δυνατή η άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή των σχετικών διατάξεων. 

Παραμένουμε στην διάθεση σας για τυχόν πληροφορίες ή διευκρινίσεις.



Ο Γενικός Γραμματέας
Βασίλειος Παπαδόπουλος