ΟΔΗΓΊΑ (ΕΕ) 2015/2060 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ της 10ης Νοεμβρίου 2015 για την κατάργηση της οδηγίας 2003/48/ΕΚ για τη φορολόγηση των υπό μορφή τόκων εισοδημάτων από αποταμιεύσεις

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 115,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Με βάση τη συναίνεση που επιτεύχθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 20ής Ιουνίου 2000 ότι οι σχετικές πληροφορίες θα πρέπει να ανταλλάσσονται για φορολογικούς σκοπούς σε όσο το δυνατόν ευρύτερη βάση, η οδηγία 2003/48/ΕΚ του Συμβουλίου (¹) εφαρμόζεται στα κράτη μέλη από την 1η Ιουλίου 2005 με στόχο τα εισοδήματα από αποταμιεύσεις υπό μορφή τόκων που καταβάλλονται σε ένα κράτος μέλος σε πραγματικούς δικαιούχους που είναι φυσικά πρόσωπα και κατοικούν σε άλλο κράτος μέλος να αποτελούν αντικείμενο πραγματικής φορολόγησης σύμφωνα με τη νομοθεσία του εν λόγω άλλου κράτους μέλους, εξαλείφοντας κατ' αυτόν τον τρόπο τις στρεβλώσεις στις κινήσεις κεφαλαίων μεταξύ κρατών μελών που δεν θα συμβιβάζονταν με την εσωτερική αγορά.
 
(2) Η παγκόσμια διάσταση των προκλήσεων που θέτει η διασυνοριακή φορολογική απάτη και φοροδιαφυγή αποτελεί μείζονα προτεραιότητα τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και εντός της Ένωσης. Τα αδήλωτα και μη φορολογούμενα εισοδήματα μειώνουν σημαντικά τα εθνικά φορολογικά έσοδα. Στις 22 Μαΐου 2013 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες που καταβάλλονται σε επίπεδο της G8, της G20 και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου προτύπου.
 
(3) Η οδηγία 2011/16/ΕΕ του Συμβουλίου (²) προβλέπει την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή ορισμένων πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών. Προβλέπει επίσης τη σταδιακή επέκταση του πεδίου εφαρμογής της σε νέες κατηγορίες εισοδήματος και κεφαλαίου, με σκοπό την καταπολέμηση της διασυνοριακής φορολογικής απάτης και φοροδιαφυγής.
 
(4) Στις 9 Δεκεμβρίου 2014, το Συμβούλιο εξέδωσε την οδηγία 2014/107/ΕΕ (³) που τροποποίησε την οδηγία 2011/16/ΕΕ, προκειμένου να επεκταθεί η υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών σε περισσότερες πηγές εισοδήματος σύμφωνα με το παγκόσμιο πρότυπο που δημοσιεύτηκε από το Συμβούλιο του ΟΟΣΑ τον Ιούλιο 2014 και να διασφαλίσει μια συνεκτική, συνεπή και ολοκληρωμένη προσέγγιση ανά την Ένωση όσον αφορά την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς στην εσωτερική αγορά.
 
(5) Η οδηγία 2014/107/ΕΕ, της οποίας το πεδίο εφαρμογής είναι εν γένει ευρύτερο από εκείνο της οδηγίας 2003/48/ΕΚ, προβλέπει ότι σε περιπτώσεις αλληλεπικάλυψης των πεδίων εφαρμογής, υπερισχύει η οδηγία 2014/107/ΕΕ. Εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες εφαρμόζεται μόνο η οδηγία 2003/48/ΕΚ. Οι εν λόγω περιπτώσεις οφείλονται σε μικρές διαφορές μεταξύ των δύο οδηγιών και σε διαφορετικές ειδικές εξαιρέσεις. Σε αυτές τις περιορισμένες περιπτώσεις, η εφαρμογή της οδηγίας 2003/48/ΕΚ θα οδηγούσε στη συνύπαρξη δύο προτύπων σε θέματα κοινοποίησης πληροφοριών εντός της Ένωσης. Το κόστος που συνδέεται με τη διατήρηση του εν λόγω διπλού συστήματος κοινοποίησης θα ήταν μεγαλύτερο από τα ελάχιστα πλεονεκτήματα.
 
(6) Στις 21 Μαρτίου 2014 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε το Συμβούλιο να διασφαλίσει ότι η σχετική νομοθεσία της Ένωσης είναι πλήρως εναρμονισμένη με το νέο ενιαίο παγκόσμιο πρότυπο αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών που αναπτύχθηκε από τον ΟΟΣΑ. Επιπλέον, κατά την έκδοση της οδηγίας 2014/107/ΕΕ, το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για την κατάργηση της οδηγίας 2003/48/ΕΚ και να συντονίσει την κατάργηση της εν λόγω οδηγίας με την ημερομηνία εφαρμογής που προβλέπεται στην οδηγία 2014/107/ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη την παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο αυτό για την Αυστρία. Ως εκ τούτου, η οδηγία 2003/48/ΕΚ θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζεται στην Αυστρία για ένα ακόμη έτος. Με βάση τη θέση που έλαβε το Συμβούλιο, η κατάργηση της οδηγίας 2003/48/ΕΚ είναι αναγκαία για την αποφυγή της διπλής υποχρέωσης κοινοποίησης πληροφοριών και για την εξοικονόμηση κόστους τόσο για τις φορολογικές αρχές όσο και για τους οικονομικούς φορείς.
 
(7) Σύμφωνα με την οδηγία 2014/48/ΕΕ του Συμβουλίου (⁴), τα κράτη μέλη θα θεσπίσουν και θα δημοσιεύσουν, έως την 1η Ιανουαρίου 2016, τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για να συμμορφωθούν με την εν λόγω οδηγία. Τα κράτη μέλη θα εφαρμόζουν τις διατάξεις αυτές από την 1η Ιανουαρίου 2017. Με την κατάργηση της οδηγίας 2003/48/ΕΚ, η οδηγία 2014/48/ΕΕ δεν θα χρειάζεται πλέον να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο.
 
(8) Για τη διασφάλιση της αδιάλειπτης συνέχισης της αυτόματης κοινοποίησης πληροφοριών όσον αφορά τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς, είναι σκόπιμο η ημέρα έναρξης εφαρμογής της κατάργησης της οδηγίας 2003/48/ΕΚ να αντιστοιχεί με την ημερομηνία εφαρμογής των μέτρων που ορίζονται στην οδηγία 2014/107/ΕΕ.
 
(9) Παρά την κατάργηση της οδηγίας 2003/48/ΕΚ, είναι σκόπιμο οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν από τους οικονομικούς φορείς, τους φορείς πληρωμής και τα κράτη μέλη πριν την ημερομηνία κατάργησης να εξετάζονται και να διαβιβάζονται όπως είχε αρχικά προβλεφθεί, και να εκπληρώνονται οι υποχρεώσεις που είχαν προκύψει πριν από την ημερομηνία αυτή.
 
(10) Όσον αφορά την παρακράτηση φόρου στην πηγή που επιβάλλεται κατά τη μεταβατική περίοδο που αναφέρεται στην οδηγία 2003/48/ΕΚ, τα κράτη μέλη θα πρέπει για να προστατεύσουν τα κεκτημένα δικαιώματα των πραγματικών δικαιούχων, να συνεχίσουν να χορηγούν πιστώσεις ή να προβαίνουν σε επιστροφές όπως είχε αρχικά προβλεφθεί και θα πρέπει να εκδίδουν πιστοποιητικά κατόπιν αιτήσεως που θα επιτρέπουν στους πραγματικούς δικαιούχους να εξασφαλίζουν ότι δεν θα επιβάλλεται παρακράτηση φόρου στην πηγή.
 
(11) Είναι σκόπιμο να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι, λόγω διαρθρωτικών διαφορών, έχει επιτραπεί στην Αυστρία παρέκκλιση βάσει της οδηγίας 2014/107/ΕΕ η οποία της παρέχει τη δυνατότητα να καθυστερήσει την εφαρμογή της εν λόγω οδηγίας για ένα έτος έως την 1η Ιανουαρίου 2017. Ωστόσο, κατά την έκδοση της οδηγίας 2014/107/ΕΕ, η Αυστρία ανακοίνωσε ότι δεν θα κάνει πλήρη χρήση της παρέκκλισης. Αντίθετα, η Αυστρία θα ανταλλάσσει πληροφορίες έως τον Σεπτέμβριο 2017, παρότι θα αφορά περιορισμένο αριθμό λογαριασμών, διατηρώντας ταυτόχρονα την παρέκκλιση σε άλλες περιπτώσεις. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ειδική διάταξη που θα διασφαλίζει ότι η Αυστρία καθώς και οι φορείς πληρωμής και οι οικονομικοί φορείς που είναι εγκατεστημένοι στο εν λόγω κράτος μέλος θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν τις διατάξεις της οδηγίας 2003/48/ΕΚ κατά την περίοδο της παρέκκλισης, με εξαίρεση τους λογαριασμούς στους οποίους εφαρμόζεται η οδηγία 2014/107/ΕΕ.
 
(12) Η παρούσα οδηγία σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που προβλέπονται ιδίως στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και καμία διάταξη στην παρούσα οδηγία δεν περιορίζει ή εξαλείφει τα δικαιώματα αυτά.
 
(13) Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η κατάργηση της οδηγίας 2003/48/ΕΚ με τις προσωρινές εξαιρέσεις που απαιτούνται για την προστασία των κεκτημένων δικαιωμάτων και για να ληφθεί υπόψη η παρέκκλιση που παρασχέθηκε στην Αυστρία δυνάμει της οδηγίας 2014/107/ΕΕ, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, για λόγους ομοιομορφίας και αποτελεσματικότητας, να επιτευχθεί καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης, η Ένωση μπορεί να θεσπίσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει ό, τι είναι αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου αυτού.
 
(14) Επομένως, θα πρέπει να καταργηθεί η οδηγία 2003/48/ΕΚ,
 
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

1.   Σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3, η οδηγία 2003/48/ΕΚ καταργείται με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2016.

2.   Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3, οι ακόλουθες υποχρεώσεις που απορρέουν από την οδηγία 2003/48/ΕΚ,ως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2006/98/ΕΚ (⁵), εξακολουθούν να ισχύουν:

α) οι υποχρεώσεις των κρατών μελών και των οικονομικών φορέων που είναι εγκατεστημένοι σε αυτά, δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο, της οδηγίας 2003/48/ΕΚ εξακολουθούν να ισχύουν έως τις 5 Οκτωβρίου 2016 ή έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις αυτές·
 
β) οι υποχρεώσεις των φορέων πληρωμής δυνάμει του άρθρου 8 και εκείνες των κρατών μελών των φορέων πληρωμής δυνάμει του άρθρου 9, εξακολουθούν να ισχύουν έως τις 5 Οκτωβρίου 2016 ή έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις αυτές·
 
γ) οι υποχρεώσεις των κρατών μελών της φορολογικής κατοικίας των πραγματικών δικαιούχων, δυνάμει του άρθρου 13 παράγραφος 2, εξακολουθούν να ισχύουν έως την 31η Δεκεμβρίου 2016·
 
δ) οι υποχρεώσεις των κρατών μελών της φορολογικής κατοικίας των πραγματικών δικαιούχων, δυνάμει του άρθρου 14, όσον αφορά την παρακράτηση φόρου στην πηγή κατά το 2016 και τα προηγούμενα έτη, εξακολουθούν να ισχύουν έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις αυτές.
 
3. Η οδηγία 2003/48/ΕΚ, ως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2006/98/ΕΚ, εξακολουθεί να ισχύει όσον αφορά την Αυστρία έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016, με εξαίρεση τις ακόλουθες υποχρεώσεις:

α) τις υποχρεώσεις της Αυστρίας και τις υποκείμενες υποχρεώσεις των φορέων πληρωμής και των οικονομικών φορέων που είναι εγκατεστημένοι στο εν λόγω κράτος μέλος δυνάμει του άρθρου 12 της οδηγίας 2003/48/ΕΚ, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν έως τις 30 Ιουνίου 2017 ή έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις αυτές·
 
β) τις υποχρεώσεις της Αυστρίας και των οικονομικών φορέων που είναι εγκατεστημένοι στο εν λόγω κράτος μέλος, δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο της οδηγίας 2003/48/ΕΚ, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν έως τις 30 Ιουνίου 2017 ή έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις αυτές·
 
γ) τις υποχρεώσεις της Αυστρίας και τις υποκείμενες υποχρεώσεις των φορέων πληρωμής που είναι εγκατεστημένοι στο εν λόγω κράτος μέλος που προκύπτουν άμεσα ή έμμεσα από τις διαδικασίες που αναφέρονται στο άρθρο 13 της οδηγίας 2003/48/ΕΚ, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν έως τις 30 Ιουνίου 2017 ή έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις αυτές·
 
Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, η οδηγία 2003/48/ΕΚ, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2006/98/ΕΚ, δεν εφαρμόζεται μετά την 1η Οκτωβρίου 2016 για τόκους όσον αφορά λογαριασμούς για τους οποίους έχουν εκπληρωθεί οι υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων και δέουσας επιμέλειας που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα I και ΙΙ της οδηγίας 2011/16/ΕΕ και για τους οποίους η Αυστρία κοινοποίησε στο πλαίσιο της αυτόματης ανταλλαγής τις πληροφορίες που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 3α) της οδηγίας 2011/16/ΕΕ εντός της προθεσμίας που καθορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 6 στοιχείο β) της οδηγίας 2011/16/ΕΕ.

Άρθρο 2

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 3

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 10 Νοεμβρίου 2015.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος
P. GRAMEGNA


--------------------------------------------------------------------------------

(1)  Οδηγία 2003/48/ΕΚ του Συμβουλίου, της 3ης Ιουνίου 2003, για τη φορολόγηση των υπό μορφή τόκων εισοδημάτων από αποταμιεύσεις (ΕΕ L 157 της 26.6.2003, σ. 38).

(2)  Οδηγία 2011/16/EE του Συμβουλίου, της 15ης Φεβρουαρίου 2011, σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας και με την κατάργηση της οδηγίας 77/799/ΕΟΚ (ΕΕ L 64 της 11.3.2011, σ. 1).

(3)  Οδηγία 2014/107/ΕΕ του Συμβουλίου, της 9ης Δεκεμβρίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ όσον αφορά την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών στον φορολογικό τομέα (ΕΕ L 359 της 16.12.2014, σ. 1).

(4)  Οδηγία 2014/48/ΕΕ του Συμβουλίου, της 24ης Μαρτίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/48/ΕΚ για τη φορολόγηση των υπό μορφή τόκων εισοδημάτων από αποταμιεύσεις (ΕΕ L 111 της 15.4.2014, σ. 50).

(5)  Οδηγία 2006/98/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2006, για την προσαρμογή ορισμένων οδηγιών στον τομέα της φορολογίας, λόγω της προσχώρησης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας (ΕΕ L 363 της 20.12.2006, σ. 129).