Άρθρα Κανόνες για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες (άρθρο 66 ν. 4172/2013) - Εφαρμογή βάσει της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/1164

Άρθρα Κανόνες για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες (άρθρο 66 ν. 4172/2013) - Εφαρμογή βάσει της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/1164

ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ Α. ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ – ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ
Εισηγητής Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών «Master» στο ΕΚΠΑ και I.Ε.Σ.Ο.Ε.Λ. με κατεύθυνση στην «Εφαρμοσμένη Λογιστική και Ελεγκτική»


Εισαγωγή

Η Οδηγία (ΕΕ) 2016/1164


Η οδηγία (ΕΕ) 2016/1164 αποτελεί απάντηση της ΕΕ, στο σχέδιο δράσης του ΟΟΣΑ για την αντιμετώπιση της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και τη μετατόπιση των κερδών (BEPS). Βασίζεται στην αρχή ότι οι φόροι πρέπει να πληρώνονται στο μέρος που γίνονται τα κέρδη.

Αποτελείται από έξι βασικά μέτρα για την καταπολέμηση του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, ενώ προτείνει τη δημιουργία κοινών ορισμών όρων, όπως "μόνιμη εγκατάσταση", "φορολογικοί παράδεισοι" και "ελάχιστοι οικονομική ουσία".

Το πρόβλημα με αυτούς τους όρους σήμερα είναι, ότι με τον τρόπο που είναι διατυπωμένοι είναι ανοιχτοί σε διαφορετικές ερμηνείες.

Βάσει της οδηγίας (ΕΕ) 2016/1164 είναι αναγκαίο να θεσπιστούν κανόνες κατά της διάβρωσης των φορολογικών βάσεων στην εσωτερική αγορά και της μετατόπισης των κερδών εκτός της εσωτερικής αγοράς.

Απαιτούνται κανόνες στους ακόλουθους τομείς για την επίτευξη αυτού του στόχου:
• Περιορισμοί στη δυνατότητα έκπτωσης των τόκων,
• Φορολόγηση κατά την έξοδο,
• Γενικός κανόνας απαγόρευσης των καταχρήσεων,
• Κανόνες για τις ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες και κανόνες για ασυμφωνίες στη μεταχείριση υβριδικών μέσων.

Βάσει του Άρθρου 11 (Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο) της Οδηγίας, τα κράτη μέλη, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018, θεσπίζουν και δημοσιεύουν τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν προς την παρούσα οδηγία. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων. Εφαρμόζουν αυτές τις διατάξεις από 1ης Ιανουαρίου 2019.

Σημείωση:

Περισσότερα για την Οδηγία (ΕΕ) 2016/1164 βλέπε «Το ζήτημα της Φοροαποφυγής με την  οδηγία (ΕΕ) 2016/1164»


Οι κανόνες για τις ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες (ΕΑΕ) έχουν ως αποτέλεσμα την ανακατανομή του εισοδήματος μιας ελεγχόμενης θυγατρικής με χαμηλή φορολογία προς τη μητρική της εταιρεία. Στη συνέχεια, η μητρική εταιρεία υπόκειται στον φόρο για το ανακατανεμημένο αυτό εισόδημα στο κράτος όπου είναι κάτοικος για φορολογικούς σκοπούς.

Ανάλογα με τις πολιτικές προτεραιότητες, οι κανόνες για τις ΕΑΕ μπορεί να αφορούν το σύνολο μιας θυγατρικής με χαμηλή φορολογία ή ειδικές κατηγορίες εισοδήματος ή να περιορίζονται στο εισόδημα που έχει τεχνητά μεταβιβαστεί προς τη θυγατρική. 

Ειδικότερα, για να εξασφαλιστεί ότι οι κανόνες για τις ΕΑΕ συνιστούν αναλογική ανταπόκριση στις ανησυχίες για την BEPS, έχει ζωτική σημασία τα κράτη μέλη που περιορίζουν τους κανόνες τους για τις ΕΑΕ στο εισόδημα που έχει τεχνητά εκτραπεί στη θυγατρική να στοχοποιούν με ακρίβεια καταστάσεις όπου οι περισσότερες διαδικασίες αποφάσεων από τις οποίες προέρχεται το εκτρεπόμενο εισόδημα στο επίπεδο της ελεγχόμενης θυγατρικής διεκπεραιώνονται στο κράτος μέλος του φορολογουμένου.

Άρθρο 66. Κανόνες για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες
Controlled Foreign Company (CFC) (Ισχύει από 01/01/2019)


Με το Ν.4607/2019 «I. Κύρωση της Συµφωνίας για την Ασιατική Τράπεζα Υποδοµών και Επενδύσεων, II. Εναρµόνιση του Κώδικα Φ.Π.Α. µε την Οδηγία (ΕΕ) 2016/1065, III. Ενσωµάτωση των σηµείων 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 2 και των άρθρων 4,6,7 και 8 της Οδηγίας 1164/2016, IV. Τροποποίηση του ν.2971/2001 και άλλες διατάξεις» στο Τρίτο Μέρος (άρθρα 11-22) διαρθρώνεται σε τρία κεφάλαια.

Με το Κεφάλαιο Α΄ ενσωµατώνονται στο εσωτερικό µας δίκαιο τα άρθρα 4, 6, 7 και 8 της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/1164 του Συµβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2016, για τη θέσπιση κανόνων κατά πρακτικών φοροαποφυγής που έχουν άµεση επίπτωση στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, διά της αντικατάστασης των άρθρων 49 και 66 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήµατος (ν. 4172/2013) (άρθρα 11 και 12) και του άρθρου 38 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν.4174/2013) (άρθρο 13).

Με το παραπάνω νομοσχέδιο και ιδιαίτερα με την διάταξη άρθρου 12 αντικαθίσταται το άρθρο 49 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήµατος (ν. 4172/2013) προς ενσωµάτωση του άρθρου 8 της Οδηγίας 1164/2016/ΕΕ που εισάγει διάταξη για υπολογισμό του εισοδήματος των ελεγχόμενων αλλοδαπών εταιρειών.

Με τις διατάξεις του άρθρου 66 του ΚΦΕ (Ν. 4172/2013) στην παράγραφο 1 όπως τροποποιήθηκε με το Ν.4607/2019 I. Κύρωση της Συµφωνίας για την Ασιατική Τράπεζα Υποδοµών και Επενδύσεων αναφέρει:
«1. Ως Ελεγχόμενη Αλλοδαπή Εταιρεία νοείται το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή η αλλοδαπή νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, τα κέρδη της οποίας δεν φορολογούνται ή απαλλάσσονται του φόρου στην ημεδαπή, όταν συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
(α) στην περίπτωση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, ο φορολογούμενος μόνος του ή από κοινού με τις συνδεδεμένες με αυτόν επιχειρήσεις, κατέχει άμεση ή έμμεση συμμετοχή σε ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) των δικαιωμάτων ψήφου ή έχει την άμεση ή έμμεση κυριότητα επί ποσοστού άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) του κεφαλαίου ή δικαιούται να εισπράττει ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) των κερδών του εν λόγω νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας,


Σημείωση:

Διατηρείται η προϋπόθεση συμμετοχής του φορολογούμενου στην ΕΑΕ με ποσοστό άνω του 50% επί των δικαιωμάτων ψήφου ή του κεφαλαίου ή των κερδών, ενώ ορίζεται ρητά ότι για τον προσδιορισμό του ποσοστού συμμετοχής της φορολογούμενης εταιρείας από κοινού με συνδεδεμένα αυτής πρόσωπα, αρχικώς εξετάζονται οι συνδεδεμένες εταιρείες και στη συνέχεια αθροίζονται τα ποσοστά συμμετοχής αυτών στην ΕΑΕ.
Περιλαμβάνονται πλέον και οι μόνιμες εγκαταστάσεις στην αλλοδαπή, τα κέρδη των οποίων δεν φορολογούνται ή απαλλάσσονται του φόρου στην ημεδαπή.
Καταργείται η προϋπάρχουσα εξαίρεση ως προς τις εισηγμένες εταιρείες.


(β) ο πραγματικός εταιρικός φόρος που έχει καταβάλει για τα κέρδη του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, είναι μικρότερος από τη διαφορά μεταξύ του φόρου που θα οφειλόταν από το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα ή τη μόνιμη εγκατάσταση, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, αν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση σύμφωνα με το άρθρο 6 του ΚΦΕ στην Ελλάδα και του πραγματικού εταιρικού φόρου που έχει καταβάλει για τα κέρδη του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση.

Για τον υπολογισμό της διαφοράς της παρούσας, η μόνιμη εγκατάσταση μίας ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας που δεν υπόκειται σε φόρο ή απαλλάσσεται του φόρου στη χώρα της ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας δεν λαμβάνεται υπόψη. Ο φόρος που θα οφειλόταν στην ημεδαπή υπολογίζεται σύμφωνα με την εσωτερική νομοθεσία,

Σημείωση:

Με βάση τις νέες διατάξεις πλέον κριτήριο για τη φορολόγηση της ΕΑΕ αποτελεί ο πραγματικός φόρος που έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή, εφόσον είναι μικρότερος του μισού του φόρου που θα οφειλόταν στην Ελλάδα δυνάμει των διατάξεων του ΚΦΕ, δηλαδή να ισχύει η σχέση:

Φόρος αλλοδαπής <Φόρος Ελλάδος /2


ανεξαρτήτως του εάν η ΕΑΕ είναι εγκατεστημένη σε προνομιακό ή μη συνεργάσιμο κράτος.

(γ) άνω του τριάντα τοις εκατό (30%) του καθαρού εισοδήματος προ φόρων που πραγματοποιεί το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, εμπίπτει σε μία ή περισσότερες από τις κατηγορίες που ορίζονται στην παράγραφο 3.»

Σημείωση:
Παραμένει το ποσοστό 30% ως προς τις κατηγορίες εισοδήματος, από τις οποίες προκύπτει το μη διανεμηθέν εισόδημα της ΕΑΕ.

Σχόλια-Επισημάνσεις:

Mε τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού εισήχθησαν διατάξεις περί ελεγχόμενων αλλοδαπών εταιρειών που αφορούν στην συμπερίληψη στο φορολογητέο εισόδημα φορολογούμενου που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, φυσικού ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, του μη διανεμηθέντος εισοδήματος νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που είναι φορολογικός κάτοικος άλλης χώρας, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις.

Επισημαίνεται ότι το ως άνω φορολογητέο εισόδημα του μη διανεμηθέντος εισοδήματος του αλλοδαπού νομικού προσώπου υπολογίζεται με βάση το ποσοστό συμμετοχής του φορολογούμενου σε αυτό,  όπως αυτό ορίζεται στην περ. α', το οποίο σε κάθε περίπτωση είναι μεγαλύτερο του 50%.

Στην περίπτωση κατά την οποία η προϋπόθεση της περίπτωσης αυτής πληρείται από κοινού από συνδεδεμένα πρόσωπα, το φορολογητέο εισόδημα υπολογίζεται από κάθε φορολογούμενο ξεχωριστά, με βάση το ποσοστό συμμετοχής του. (άρθρο 7 παράγραφος 2 ATAD, άρθρο 66 παρ.2 Κ.Φ.Ε.)

Στην Ε.2026/2019 «Οδηγίες συμπλήρωσης εντύπου Ε3 (Κατάσταση Οικονομικών Στοιχείων από Επιχειρηματική Δραστηριότητα) και Κατάστασης Φορολογικής Αναμόρφωσης φορολογικού έτους 2018» ,συγκεκριμένα στον κωδικό 051 του υποπίνακα «Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες (ΕΑΕ) για την εφαρμογή του άρθρου 66 του ν.4172/2013» καταχωρούνται:
η επωνυμία, ο ΑΦΜ, η χώρα εγκατάστασης της Ελεγχόμενης Αλλοδαπής Εταιρείας, καθώς και το ποσοστό βάσει κριτηρίου περ. α' παρ. 1 άρθρου 66 του ν.4172/2013 στην Ελεγχόμενη Αλλοδαπή Εταιρεία, όταν η συμμετοχή της φορολογούμενης εταιρείας υπερβαίνει το 50%, τόσο στην περίπτωση άμεσης όσο και στην περίπτωση έμμεσης συμμετοχής.

Στην περίπτωση έμμεσης συμμετοχής λαμβάνονται υπόψη οι ενδιάμεσες συνδεδεμένες εταιρείες του πίνακα 037 του εντύπου αυτού.

Επισημαίνεται ότι προκειμένου για τον καθορισμό του ποσοστού αυτού πρώτα πρέπει να εξετάζονται οι συνδεδεμένες επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 2 του ΚΦΕ και στη συνέχεια τα ποσοστά αυτών να αθροίζονται προκειμένου για τον καθορισμό της ΕΑΕ στην περίπτωση που το άθροισμα ξεπερνάει το 50%.

Ο κωδικός 037 είναι προσυμπληρωμένος, με βάση τα στοιχεία από την εφαρμογή υποβολής του συνοπτικού πίνακα ενδοομιλικών συναλλαγών και θα δίνεται η δυνατότητα τυχόν μεταβολής, προσθήκης ή διαγραφής, προκειμένου να πληρούνται οι διατάξεις του άρθρου 2 του ν.4172/2013.



«2. Για την εφαρμογή του παρόντος ως συνδεδεμένη επιχείρηση νοείται:
(α) νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα στην οποία ο φορολογούμενος κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχή στο κεφάλαιο ή δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και άνω,
(β) φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχή στο κεφάλαιο ή δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και άνω σε έναν φορολογούμενο.
Αν ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή μια νομική οντότητα κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχή στο κεφάλαιο ή δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και άνω σε έναν φορολογούμενο και σε ένα ή περισσότερα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, όλα τα σχετικά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, περιλαμβανομένου του φορολογουμένου, θεωρούνται επίσης συνδεδεμένες επιχειρήσεις.
» (άρθρο 7 παράγραφος 2 ATAD)»

Σημείωση:

Βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 2 ATAD εισάγεται ορισμός των  συνδεδεμένων επιχειρήσεων, που είναι σημαντικά κατώτερο του άρθρου 2 του ΚΦΕ, το ποσοστό για τον προσδιορισμό των συνδεδεμένων επιχειρήσεων ανέρχεται σε 33%, ενώ με τι νέες διατάξεις για τις ΕΑΕ το είναι 25%.
«3. Στο φορολογητέο εισόδημα του φορολογουμένου περιλαμβάνεται το μη διανεμηθέν εισόδημα της ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας, που προκύπτει από τις εξής κατηγορίες εισοδήματος:
α) τόκοι ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα που παράγεται από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία,
β) δικαιώματα ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα που παράγεται από πνευματική ιδιοκτησία,
γ) μερίσματα και εισόδημα από την εκποίηση μετοχών,
δ) εισόδημα από χρηματοδοτική μίσθωση,
ε) εισόδημα από ασφαλιστικές, τραπεζικές και άλλες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες,
στ) εισόδημα από εταιρείες τιμολόγησης που αποκομίζουν έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και υπηρεσιών που αγοράζονται και πωλούνται σε συνδεδεμένες με αυτήν επιχειρήσεις και δεν προσθέτουν καμία ή προσθέτουν ελάχιστη οικονομική αξία.
»


Σημείωση:

Στο μη διανεμηθέν εισόδημα περιλαμβάνεται το εισόδημα από χρηματοοικονομική μίσθωση και το εισόδημα από εταιρείες τιμολόγησης που αποκομίζουν έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και υπηρεσιών που αγοράζονται και πωλούνται σε συνδεδεμένες με την φορολογούμενη εταιρεία επιχειρήσεις και δεν προσθέτουν καμία ή προσθέτουν ελάχιστη οικονομική αξία.
Δεν περιλαμβάνεται πλέον το εισόδημα από κινητά περιουσιακά, καθώς και το εισόδημα από ακίνητη περιουσία.
Δεν περιλαμβάνεται η διάταξη που όριζε ότι, άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) της αντίστοιχης κατηγορίας εισοδήματος του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας προέρχεται από συναλλαγές με τη φορολογούμενη εταιρεία ή τα συνδεδεμένα με αυτή πρόσωπα.
Επισημαίνεται, ότι για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4172/2013, ήτοι την προσαύξηση του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογούμενου με το αδιανέμητο εισόδημα της αλλοδαπής εταιρείας, αρκεί έστω και μια κατηγορία εισοδήματος του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας να προέρχεται από συναλλαγές με τον φορολογούμενο με βάση το οριζόμενο στις πιο πάνω διατάξεις ποσοστό, δηλαδή της αντίστοιχης κατηγορίας εισοδήματος του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας να προέρχεται από συναλλαγές με το φορολογούμενο ή με τα συνδεδεμένα με αυτό πρόσωπα.
Βασική επομένως προϋπόθεση για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του Κ.Φ.Ε., είναι διανομή κερδών από την Ε.Α.Ε.


ΣΧΗΜΑ 1
 


«4. (α) Το εισόδημα που περιλαμβάνεται στη φορολογητέα βάση υπολογίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των φυσικών προσώπων, σύμφωνα με το Δεύτερο Μέρος ή με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των νομικών προσώπων ή νομικών, οντοτήτων, σύμφωνα με το Τρίτο Μέρος, κατά περίπτωση.»

Σημείωση:

Ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος που επιβάλλεται στις κατηγορίες εισοδήματος που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο.
Συγκεκριμένα, τα υπόψη εισοδήματα υπολογίζονται στη βάση του φορολογικού έτους και με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των φυσικών προσώπων σύμφωνα με το Δεύτερο Μέρος του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ή με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων σύμφωνα με το Τρίτο Μέρος, κατά περίπτωση.


«(β) Το εισόδημα περιλαμβάνεται σε εκείνο το φορολογικό έτος του φορολογουμένου, στη διάρκεια του οποίου λήγει το φορολογικό έτος του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας και υπολογίζεται κατ' αναλογία προς τη συμμετοχή του φορολογουμένου στο νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα.»

Σημείωση:

Ως φορολογητέο εισόδημα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του μη διανεμηθέντος εισοδήματος της ΕΑΕ του οικείου φορολογικού έτους, όπως αυτό προκύπτει από τον επίσημο ισολογισμό του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας ή από οποιοδήποτε άλλο αντίστοιχο επίσημο στοιχείο που προβλέπεται από την νομοθεσία της αλλοδαπής του οικείου φορολογικού έτους, κατά το μέρος που αναλογεί στον φορολογούμενο - μέτοχο με βάση το ποσοστό συμμετοχής του και όχι μόνο το εισόδημα των περ. α' έως στ' της παρ. 3 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Ε. του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας.

Στην περίπτωση κατά την οποία το φορολογικό έτος του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας λήγει σε διαφορετικό χρόνο από αυτό του ημεδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας - μετόχου, λαμβάνεται υπόψη το μη διανεμηθέν εισόδημα όπως προκύπτει από τον επίσημο ισολογισμό του τελευταίου φορολογικού έτους.

Για παράδειγμα, ημεδαπή ανώνυμη εταιρεία, της οποίας το φορολογικό έτος λήγει στις 31.12.2019, η οποία συμμετέχει με ποσοστό μεγαλύτερο του 50% στο κεφάλαιο αλλοδαπού νομικού προσώπου, του οποίου το φορολογικό έτος λήγει στις 30 Ιουνίου κάθε έτους και πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις του άρθρου 66 του ΚΦΕ (ν.4172/2013), θα λάβει υπόψη το μη διανεμηθέν εισόδημα του αλλοδαπού νομικού προσώπου όπως αυτό προκύπτει από τον ισολογισμό του φορολογικού έτους που έληξε την 30.06.2019, για τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2019.


«(γ) Αν το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση πραγματοποιούν σε ένα φορολογικό έτος ζημίες, αυτές δεν περιλαμβάνονται στη φορολογητέα βάση του φορολογουμένου, αλλά συμψηφίζονται με μελλοντικά κέρδη, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 27.»

Σημείωση:

Σε περίπτωση που το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση πραγματοποιούν σε ένα φορολογικό έτος ζημίες, αυτές δεν περιλαμβάνονται στη φορολογητέα βάση του φορολογούμενου, αλλά δύνανται να συμψηφισθούν με μελλοντικά κέρδη, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παρ.4 του άρθρου 27 του Κ.Φ.Ε.

Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 27
«4. Ζημίες που προκύπτουν στην αλλοδαπή από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης δεν δύνανται να χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό των κερδών του ίδιου φορολογικού έτους ούτε να συμψηφιστούν με μελλοντικά κέρδη, με εξαίρεση τις ζημιές από επιχειρηματική δραστηριότητα μέσω μόνιμης εγκατάστασης που προκύπτουν σε άλλη χώρα ΕΕ/ΕΟΧ, με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας, βάσει της οποίας τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν απαλλάσσονται.»

«5. Όταν το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα διανέμει κέρδη ή, σε περίπτωση μόνιμης εγκατάστασης, αποδίδει κέρδη στον φορολογούμενο, τα οποία περιλαμβάνονται στο φορολογητέο εισόδημα του τελευταίου, τα ποσά του εισοδήματος που είχαν περιληφθεί σε προηγούμενο φορολογικό έτος στη φορολογητέα βάση σύμφωνα με την παράγραφο 3 αφαιρούνται από τη φορολογητέα βάση κατά τον υπολογισμό του ύψους του οφειλόμενου φόρου επί των διανεμομένων κερδών.»

Σημείωση:

Όταν η οντότητα καταβάλλει διανεμόμενα κέρδη στον φορολογούμενο και τα εν λόγω διανεμόμενα κέρδη περιλαμβάνονται στο φορολογητέο εισόδημα του φορολογουμένου, τα ποσά του εισοδήματος που είχαν περιληφθεί προηγουμένως στη φορολογική βάση σύμφωνα με το άρθρο 7 αφαιρούνται από τη φορολογική βάση κατά τον υπολογισμό του ύψους του οφειλόμενου φόρου επί των διανεμομένων κερδών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν υφίσταται διπλή φορολόγηση.

«6. Σε περίπτωση εκποίησης των συμμετοχών του φορολογουμένου στο αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ή της δραστηριότητας της μόνιμης εγκατάστασης στην αλλοδαπή, κατά τον υπολογισμό του ύψους του οφειλόμενου φόρου, αφαιρείται από τη φορολογητέα βάση το μέρος εκείνο που έχει ήδη φορολογηθεί σε προηγούμενα φορολογικά έτη με βάση τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.»

Σημείωση:

Σε περίπτωση εκποίησης των συμμετοχών του φορολογουμένου στην ΕΑΕ και αναγνωρίζεται η δυνατότητα συμψηφισμού του καταβληθέντος φόρου αλλοδαπής και των συνδεδεμένων εταιρειών(σε περίπτωση έμμεσης συμμετοχής), μέχρι του ποσού του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα, για την  αποφυγής της διπλής φορολογίας.

«7. Ο φόρος αλλοδαπής που έχει καταβάλει το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση, καθώς και οι συνδεδεμένες εταιρείες σε περίπτωση έμμεσης συμμετοχής, μειώνει τη φορολογική υποχρέωση του φορολογουμένου. Η μείωση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα.»

Σημείωση:

Το κράτος μέλος του φορολογουμένου επιτρέπει έκπτωση του φόρου που έχει καταβάλει η οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση από τη φορολογική οφειλή του φορολογουμένου στο κράτος της φορολογικής του κατοικίας ή εγκατάστασης. Η έκπτωση υπολογίζεται σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και ειδικότερα με το άρθρο 9 του Κ.Φ.Ε.

«8. Οι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται όταν η ελεγχόμενη αλλοδαπή εταιρεία, όπως ορίζεται στην παράγραφο 1, ασκεί ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα που υποστηρίζεται από προσωπικό, εξοπλισμό, περιουσιακά στοιχεία και εγκαταστάσεις, όπως αποδεικνύεται από συναφή πραγματικά στοιχεία και περιστάσεις. Το προηγούμενο εδάφιο δεν εφαρμόζεται όταν η ελεγχόμενη αλλοδαπή εταιρεία έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση σε τρίτη χώρα η οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.»

Σημείωση:

Οι διατάξεις περί ΕΑΕ δεν εφαρμόζονται σε εγκατεστημένα εντός Ε.Ε/Ε.Ο.Χ. νομικά πρόσωπα, νομικές οντότητες και μόνιμες εγκαταστάσεις που ασκούν ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα (ήτοι απασχολούν επαρκή αριθμό υπαλλήλων, διαθέτουν τις απαιτούμενες για τη δραστηριότητά τους εγκαταστάσεις και την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή κλπ.),  γεγονός που θα πρέπει να αποδεικνύεται με βάση τα ad hoc πραγματικά περιστατικά και τις συγκεκριμένες περιστάσεις εκάστης περίπτωσης.
Δεν διατυπώνεται καμία εξαίρεση σε περίπτωση, κατά την οποία η ΕΑΕ έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση σε τρίτες χώρες η οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας για τον ΕΟΧ (Μη συνεργάσιμο κράτος άρθρο 12 Ε.2071/2019 Β.3)


Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή για τα εισοδήματα που αποκτώνται και τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2019 και µετά.

Παράδειγμα 1

Η ημεδαπή ανώνυμη εταιρεία Α συμμετέχει με ποσοστό 90% στο κεφάλαιο της ημεδαπής εταιρείας Β. Οι ημεδαπές εταιρείες Α & Β κατέχουν το 70% των μετοχών της εταιρείας «KTL S.A.» η οποία είναι εγκατεστημένη στο Πριγκιπάτο του Μονακό (κράτος μη συνεργάσιμο) και συγκεκριμένα το 30% το κατέχει η Α και το 40% η Β (Συνδεδεμένες βάσει άρθρο 66 παρ.2 Κ.Φ.Ε).

Από τον επίσημο ισολογισμό της εταιρείας «KTL S.A.» του φορολογικού έτους 201Χ προκύπτουν τα εξής:

Έσοδα από τόκους                                         800.000,00 €    

Καθαρά κέρδη προ φόρων                            2.000.000,00 €

Η εταιρεία «KTL S.A.»  δεν διανέμει κέρδη στους μετόχους της.

Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία προκύπτει ότι:

α) Η ημεδαπή εταιρεία Α και η ημεδαπή εταιρεία Β, κατέχουν το 70% (40% + 30%) των μη εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών της εταιρείας «KTL S.A.», δηλαδή με ποσοστό μεγαλύτερο του 50%.


β) Η εταιρεία «KTL S.A.» είναι εγκατεστημένη στο Πριγκιπάτο του Μονακό (κράτος μη συνεργάσιμο)

γ)Τα έσοδα της εταιρείας «KTL S.A.» από τόκους καλύπτουν το 40% των καθαρών κερδών προ φόρων (800.000,00 / 2.000.000,00),δηλαδή μεγαλύτερο του 30%.

δ)Η εταιρεία «KTL S.A.»  δεν διανέμει κέρδη στους μετόχους της.

Κατόπιν τούτων, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 66 του Ν.4172/2013 και Η ημεδαπή ανώνυμη εταιρεία Α ,θα πρέπει να συμπεριλάβει στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 20Χ1 το ποσό των 1.800.000 € που του αναλογεί από τα κέρδη της «KTL S.A.» (2.000.000 € × 90%) ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Σημείωση:

Στον κωδικό 452 ΕΝΤΥΠΟ Ν αναγράφεται το μη διανεμηθέν εισόδημα ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν.4172/2013 (Α.1037/2019).




Παράδειγμα 2

Ημεδαπή Α.Ε. της οποίας η χρήση λήγει στις 31.12.2019, κατέχει το 60% των μη εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών αλλοδαπής νομικής οντότητας «AXD» η οποία είναι εγκατεστημένη στις Νήσους Μάρσαλ (κράτος μη συνεργάσιμο).

Από τον επίσημο ισολογισμό της εταιρείας «AXD» του φορολογικού έτους 201Χ προκύπτουν τα εξής:

Έσοδα από δικαιώματα                                         2.000.000,00 €     

Καθαρά κέρδη προ φόρων                                    5.000.000,00 €

Η εταιρεία «AXD» δεν διανέμει κέρδη στους μετόχους της.

Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία προκύπτει ότι:

α) Η ημεδαπή ανώνυμη εταιρεία κατέχει το 60% των μη εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών αλλοδαπής νομικής οντότητας «AXD», δηλαδή με ποσοστό μεγαλύτερο του 50% .

β) Η εταιρεία «AXD» είναι εγκατεστημένη στο Χόνγκ-Κόνγκ (κράτος μη συνεργάσιμο)

γ)Τα έσοδα της εταιρείας «AXD», από δικαιώματα καλύπτουν το 40% των καθαρών κερδών προ φόρων (2.000.000 / 5.000.000,00),δηλαδή μεγαλύτερο του 30%.

δ)Η εταιρεία «AXD» ,δεν διανέμει κέρδη στους μετόχους της.

Κατόπιν τούτων, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 66 του Ν.4172/2013 και η ημεδαπή Α.Ε. θα πρέπει να συμπεριλάβει στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 20Χ1 το ποσό των 3.000.000 € που του αναλογεί από τα κέρδη της «AXD» (5.000.000 € × 60%) ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. 

Σημείωση:

Στον κωδικό 452 ΕΝΤΥΠΟ Ν αναγράφεται το μη διανεμηθέν εισόδημα ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν.4172/2013 (Α.1037/2019)






Άρθρο 66. Ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες (ΕΑΕ) έως 31/12/2018 ΠΟΛ.1076/2014

Άρθρο 66. Ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες (ΕΑΕ)

Από 01/01/2019 Ε.2071/2019 ΟΔΗΓΙΑ 1164/2016

1.Το φορολογητέο εισόδημα περιλαμβάνει το μη διανεμηθέν εισόδημα νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που είναι φορολογικός κάτοικος άλλης χώρας, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) ο φορολογούμενος, μόνος του ή από κοινού με τα συνδεδεμένα πρόσωπα, κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, μετοχές, μερίδια, δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχής στο κεφάλαιο σε ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) ή δικαιούται να εισπράττει ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) των κερδών του εν λόγω νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας,

β) το παραπάνω νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα υπόκειται σε φορολογία σε μη συνεργάσιμο κράτος ή κράτος με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, ήτοι σε ειδικό καθεστώς που επιτρέπει ουσιωδώς χαμηλότερο επίπεδο φορολογίας από ό,τι το γενικό καθεστώς,

γ) άνω του τριάντα τοις εκατό (30%) του καθαρού εισοδήματος προ φόρων που πραγματοποιεί το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα εμπίπτει σε μία ή περισσότερες από τις κατηγορίες που ορίζονται στην παράγραφο 3,
δ) δεν πρόκειται για εταιρεία, της οποίας η κύρια κατηγορία μετοχών αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά.

2. Η παράγραφος 1 δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα είναι φορολογικός κάτοικος κράτους - μέλους της Ε. Ε., εκτός εάν η εγκατάσταση ή η οικονομική δραστηριότητα του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας συνιστά επίπλαστη κατάσταση που δημιουργήθηκε με ουσιαστικό σκοπό τηναποφυγή του αναλογούντος φόρου.

 

Σε περίπτωση που το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα είναι φορολογικός κάτοικος χώρας που είναι συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας για τον Ε.Ο.Χ. και υφίσταται και εφαρμόζεται συμφωνία ανταλλαγής πληροφοριών, ανάλογης με την ανταλλαγή πληροφοριών, κατόπιν αιτήσεως που προβλέπεται στην Οδηγία 2011/16/ΕΕ, η παράγραφος 1 δεν εφαρμόζεται, εκτός εάν η εγκατάσταση ή η οικονομική δραστηριότητα του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας συνιστά επίπλαστη κατάσταση, που δημιουργήθηκε με ουσιαστικό σκοπό την αποφυγή του αναλογούντος φόρου.

3. Οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδήματος λαμβάνονται υπόψη για την εφαρμογή του στοιχείου γ' της παραγράφου 1, εφόσον άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) της αντίστοιχης κατηγορίας εισοδήματος του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας προέρχεται από συναλλαγές με τη φορολογούμενη εταιρεία ή τα συνδεδεμένα με αυτή πρόσωπα:

α) τόκοι ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα παράγεται από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία,

 

β) δικαιώματα ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα παράγεται από πνευματική ιδιοκτησία,

γ) μερίσματα και εισόδημα από τη μεταβίβαση μετοχών,

δ) εισόδημα από κινητά περιουσιακά στοιχεία,
ε) εισόδημα από ακίνητη περιουσία, εκτός εάν το κράτος του φορολογούμενου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας δεν θα είχε δικαίωμα να φορολογήσει το εισόδημα βάσει συμφωνίας που έχει συναφθεί με τρίτη χώρα,

στ) εισόδημα από ασφαλιστικές, τραπεζικές και άλλες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες.

 

4. Οι κατηγορίες εισοδήματος που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο υπολογίζονται στη βάση του φορολογικού έτους και με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των φυσικών προσώπων σύμφωνα με το Δεύτερο Μέρος του παρόντα Κώδικα ή με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων σύμφωνα με το Τρίτο Μέρος, κατά περίπτωση.

 

1. Ως Ελεγχόμενη Αλλοδαπή Εταιρεία νοείται το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή η αλλοδαπή νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, τα κέρδη της οποίας δεν φορολογούνται ή απαλλάσσονται του φόρου στην ημεδαπή, όταν συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
(α) στην περίπτωση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, ο φορολογούμενος μόνος του ή από κοινού με τις συνδεδεμένες με αυτόν επιχειρήσεις, κατέχει άμεση ή έμμεση συμμετοχή σε ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) των δικαιωμάτων ψήφου ή έχει την άμεση ή έμμεση κυριότητα επί ποσοστού άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) του κεφαλαίου ή δικαιούται να εισπράττει ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) των κερδών του εν λόγω νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας,

 

 

 

 

Σημείωση:

 

·         Διατηρείται η προϋπόθεση συμμετοχής του φορολογούμενου στην ΕΑΕ με ποσοστό άνω του 50% επί των δικαιωμάτων ψήφου ή του κεφαλαίου ή των κερδών, ενώ ορίζεται ρητά ότι για τον προσδιορισμό του ποσοστού συμμετοχής της φορολογούμενης εταιρείας από κοινού με συνδεδεμένα αυτής πρόσωπα, αρχικώς εξετάζονται οι συνδεδεμένες εταιρείες και στη συνέχεια αθροίζονται τα ποσοστά συμμετοχής αυτών στην ΕΑΕ.

·         Περιλαμβάνονται πλέον και οι μόνιμες εγκαταστάσεις στην αλλοδαπή, τα κέρδη των οποίων δεν φορολογούνται ή απαλλάσσονται του φόρου στην ημεδαπή.

·         Καταργείται η προϋπάρχουσα εξαίρεση ως προς τις εισηγμένες εταιρείες.


(β) ο πραγματικός εταιρικός φόρος που έχει καταβάλει για τα κέρδη του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, είναι μικρότερος από τη διαφορά μεταξύ του φόρου που θα οφειλόταν από το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα ή τη μόνιμη εγκατάσταση, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, αν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση σύμφωνα με το άρθρο 6 του ΚΦΕ στην Ελλάδα και του πραγματικού εταιρικού φόρου που έχει καταβάλει για τα κέρδη του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση.

 

Για τον υπολογισμό της διαφοράς της παρούσας, η μόνιμη εγκατάσταση μίας ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας που δεν υπόκειται σε φόρο ή απαλλάσσεται του φόρου στη χώρα της ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας δεν λαμβάνεται υπόψη. Ο φόρος που θα οφειλόταν στην ημεδαπή υπολογίζεται σύμφωνα με την εσωτερική νομοθεσία,

 

Σημείωση:

 

Με βάση τις νέες διατάξεις πλέον κριτήριο για τη φορολόγηση της ΕΑΕ αποτελεί ο πραγματικός φόρος που έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή, εφόσον είναι μικρότερος του μισού του φόρου που θα οφειλόταν στην Ελλάδα δυνάμει των διατάξεων του ΚΦΕ, δηλαδή να ισχύει η σχέση:

 

Φόρος αλλοδαπής <Φόρος Ελλάδος /2

 

ανεξαρτήτως του εάν η ΕΑΕ είναι εγκατεστημένη σε προνομιακό ή μη συνεργάσιμο κράτος.

 

(γ) άνω του τριάντα τοις εκατό (30%) του καθαρού εισοδήματος προ φόρων που πραγματοποιεί το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, εμπίπτει σε μία ή περισσότερες από τις κατηγορίες που ορίζονται στην παράγραφο 3.

 

Σημείωση:

 

Παραμένει το ποσοστό 30% ως προς τις κατηγορίες εισοδήματος, από τις οποίες προκύπτει το μη διανεμηθέν εισόδημα της ΕΑΕ.

 

2. Για την εφαρμογή του παρόντος ως συνδεδεμένη επιχείρηση νοείται:
(α) νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα στην οποία ο φορολογούμενος κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχή στο κεφάλαιο ή δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και άνω,
(β) φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχή στο κεφάλαιο ή δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και άνω σε έναν φορολογούμενο.
Αν ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή μια νομική οντότητα κατέχει, άμεσα ή έμμεσα, δικαιώματα ψήφου ή συμμετοχή στο κεφάλαιο ή δικαίωμα συμμετοχής στα κέρδη ποσοστού είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και άνω σε έναν φορολογούμενο και σε ένα ή

περισσότερα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, όλα τα σχετικά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, περιλαμβανομένου του φορολογουμένου, θεωρούνται επίσης συνδεδεμένες επιχειρήσεις.

 

Σημείωση:

 

Βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 2 ATAD εισάγεται ορισμός των  συνδεδεμένων επιχειρήσεων, που είναι σημαντικά κατώτερο του άρθρου 2 του ΚΦΕ, το ποσοστό για τον προσδιορισμό των συνδεδεμένων επιχειρήσεων ανέρχεται σε 33%, ενώ με τι νέες διατάξεις για τις  ΕΑΕ το είναι 25%.

 

 

3. Στο φορολογητέο εισόδημα του φορολογουμένου περιλαμβάνεται το μη διανεμηθέν εισόδημα της ελεγχόμενης αλλοδαπής εταιρείας, που προκύπτει από τις εξής κατηγορίες εισοδήματος:

α) τόκοι ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα που παράγεται από χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία,

β)δικαιώματα ή οποιοδήποτε άλλο εισόδημα που παράγεται από πνευματική ιδιοκτησία,

γ) μερίσματα και εισόδημα από την εκποίηση μετοχών,

δ)εισόδημα από χρηματοδοτική μίσθωση,
ε)εισόδημα από ασφαλιστικές, τραπεζικές και άλλες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες,

στ) εισόδημα από εταιρείες τιμολόγησης που αποκομίζουν έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και υπηρεσιών που αγοράζονται και πωλούνται σε συνδεδεμένες με αυτήν επιχειρήσεις και δεν προσθέτουν καμία ή προσθέτουν ελάχιστη οικονομική αξία.

 

 

 

 

Σημείωση:

 

·         Στο μη διανεμηθέν εισόδημα περιλαμβάνεται το εισόδημα από χρηματοοικονομική μίσθωση και το εισόδημα από εταιρείες τιμολόγησης που αποκομίζουν έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και υπηρεσιών που αγοράζονται και πωλούνται σε συνδεδεμένες με την φορολογούμενη εταιρεία επιχειρήσεις και δεν προσθέτουν καμία ή προσθέτουν ελάχιστη οικονομική αξία.

·         Δεν περιλαμβάνεται πλέον το εισόδημα από κινητά περιουσιακά, καθώς και το εισόδημα από ακίνητη περιουσία.

·         Δεν περιλαμβάνεται η διάταξη που όριζε ότι ,άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) της αντίστοιχης κατηγορίας εισοδήματος του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας προέρχεται από συναλλαγές με τη φορολογούμενη εταιρεία ή τα συνδεδεμένα με αυτή πρόσωπα.

·         Επισημαίνεται, ότι για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4172/2013, ήτοι την προσαύξηση του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογούμενου με το αδιανέμητο εισόδημα της αλλοδαπής εταιρείας, αρκεί έστω και μια κατηγορία εισοδήματος του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας να προέρχεται από συναλλαγές με τον φορολογούμενο με βάση το οριζόμενο στις πιο πάνω διατάξεις ποσοστό, δηλαδή της αντίστοιχης κατηγορίας εισοδήματος του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας να προέρχεται από συναλλαγές με το φορολογούμενο ή με τα συνδεδεμένα με αυτό πρόσωπα.

·         Βασική επομένως προϋπόθεση για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του Κ.Φ.Ε. ,είναι διανομή κερδών από την Ε.Α.Ε.

 

4. (α) Το εισόδημα που περιλαμβάνεται στη φορολογητέα βάση υπολογίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των φυσικών προσώπων, σύμφωνα με το Δεύτερο Μέρος ή με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των νομικών προσώπων ή νομικών, οντοτήτων, σύμφωνα με το Τρίτο Μέρος, κατά περίπτωση.

 

Σημείωση:

 

·         Ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος που επιβάλλεται στις κατηγορίες εισοδήματος που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο.

·         Συγκεκριμένα, τα υπόψη εισοδήματα υπολογίζονται στη βάση του φορολογικού έτους και με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των φυσικών προσώπων σύμφωνα με το Δεύτερο

 

Μέρος του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ή με το φορολογικό συντελεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων σύμφωνα με το Τρίτο Μέρος, κατά περίπτωση.

 

(β) Το εισόδημα περιλαμβάνεται σε εκείνο το φορολογικό έτος του φορολογουμένου, στη διάρκεια του οποίου λήγει το φορολογικό έτος του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας και υπολογίζεται κατ' αναλογία προς τη συμμετοχή του φορολογουμένου στο νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα.

 

Σημείωση:

 

Ως φορολογητέο εισόδημα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του μη διανεμηθέντος εισοδήματος της ΕΑΕ του οικείου φορολογικού έτους, όπως αυτό προκύπτει από τον επίσημο ισολογισμό του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας ή από οποιοδήποτε άλλο αντίστοιχο επίσημο στοιχείο που προβλέπεται από την νομοθεσία της αλλοδαπής του οικείου φορολογικού έτους, κατά το μέρος που αναλογεί στον φορολογούμενο - μέτοχο με βάση το ποσοστό συμμετοχής του και όχι μόνο το εισόδημα των περ. α' έως στ' της παρ. 3 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Ε. του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας.

(γ) Αν το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση πραγματοποιούν σε ένα φορολογικό έτος ζημίες, αυτές δεν περιλαμβάνονται στη φορολογητέα βάση του φορολογουμένου, αλλά συμψηφίζονται με μελλοντικά κέρδη, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 27.

 

Σημείωση:

 

Σε περίπτωση που το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση πραγματοποιούν σε ένα φορολογικό έτος ζημίες, αυτές δεν περιλαμβάνονται στη φορολογητέα βάση του φορολογούμενου, αλλά δύνανται να συμψηφισθούν με μελλοντικά κέρδη, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παρ.4 του άρθρου 27 του Κ.Φ.Ε.

Σύμφωνα με  την παράγραφο 4 του άρθρου 27

«4. Ζημίες που προκύπτουν στην αλλοδαπή από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης δεν δύνανται να χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό των κερδών του ίδιου φορολογικού έτους ούτε να συμψηφιστούν με μελλοντικά κέρδη, με εξαίρεση τις ζημιές από επιχειρηματική δραστηριότητα μέσω μόνιμης εγκατάστασης που προκύπτουν σε άλλη χώρα ΕΕ/ΕΟΧ, με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας, βάσει της οποίας τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν απαλλάσσονται.»

 

 

 

5. Όταν το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα διανέμει κέρδη ή, σε περίπτωση μόνιμης εγκατάστασης, αποδίδει κέρδη στον φορολογούμενο, τα οποία περιλαμβάνονται στο φορολογητέο εισόδημα του τελευταίου, τα ποσά του εισοδήματος που είχαν περιληφθεί σε προηγούμενο φορολογικό έτος στη φορολογητέα βάση σύμφωνα με την παράγραφο 3 αφαιρούνται από τη φορολογητέα βάση κατά τον υπολογισμό του ύψους του οφειλόμενου φόρου επί των διανεμομένων κερδών.

 

Σημείωση:

 

Όταν η οντότητα καταβάλλει διανεμόμενα κέρδη στον φορολογούμενο και τα εν λόγω διανεμόμενα κέρδη περιλαμβάνονται στο φορολογητέο εισόδημα του φορολογουμένου, τα ποσά του εισοδήματος που είχαν περιληφθεί προηγουμένως στη φορολογική βάση σύμφωνα με το άρθρο 7 αφαιρούνται από τη φορολογική βάση κατά τον υπολογισμό του ύψους του οφειλόμενου φόρου επί των διανεμομένων κερδών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν υφίσταται διπλή φορολόγηση.

 

6. Σε περίπτωση εκποίησης των συμμετοχών του φορολογουμένου στο αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ή της δραστηριότητας της μόνιμης εγκατάστασης στην αλλοδαπή, κατά τον υπολογισμό του ύψους του οφειλόμενου φόρου, αφαιρείται από τη φορολογητέα βάση το μέρος εκείνο που έχει ήδη φορολογηθεί σε προηγούμενα φορολογικά έτη με βάση τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.

 

Σημείωση:

 

Σε περίπτωση εκποίησης των συμμετοχών του φορολογουμένου στην ΕΑΕ και αναγνωρίζεται η δυνατότητα συμψηφισμού του καταβληθέντος φόρου αλλοδαπής και των συνδεδεμένων εταιρειών(σε περίπτωση έμμεσης συμμετοχής), μέχρι του ποσού του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα, για την  αποφυγής της διπλής φορολογίας.

 

7. Ο φόρος αλλοδαπής που έχει καταβάλει το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση, καθώς και οι συνδεδεμένες εταιρείες σε περίπτωση έμμεσης συμμετοχής, μειώνει τη φορολογική υποχρέωση του φορολογουμένου. Η μείωση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα.

 

Σημείωση:

 

Το κράτος μέλος του φορολογουμένου επιτρέπει έκπτωση του φόρου που έχει καταβάλει η οντότητα ή η μόνιμη εγκατάσταση από τη φορολογική οφειλή του φορολογουμένου στο κράτος της φορολογικής του κατοικίας ή εγκατάστασης. Η έκπτωση υπολογίζεται σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και ειδικότερα με το άρθρο 9 του Κ.Φ.Ε.

 
8. Οι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται όταν η ελεγχόμενη αλλοδαπή εταιρεία, όπως ορίζεται στην παράγραφο 1, ασκεί ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα που υποστηρίζεται από προσωπικό, εξοπλισμό, περιουσιακά στοιχεία και εγκαταστάσεις, όπως αποδεικνύεται από συναφή πραγματικά στοιχεία και περιστάσεις. Το προηγούμενο εδάφιο δεν εφαρμόζεται όταν η ελεγχόμενη αλλοδαπή εταιρεία έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση σε τρίτη χώρα η οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

 

Σημείωση:

 

·         Οι διατάξεις περί ΕΑΕ δεν εφαρμόζονται σε εγκατεστημένα εντός Ε.Ε/Ε.Ο.Χ. νομικά πρόσωπα, νομικές οντότητες και μόνιμες εγκαταστάσεις που ασκούν ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα (ήτοι απασχολούν επαρκή αριθμό υπαλλήλων, διαθέτουν τις απαιτούμενες για τη δραστηριότητά τους εγκαταστάσεις και την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή κλπ.),  γεγονός που θα πρέπει να αποδεικνύεται με βάση τα ad hoc πραγματικά περιστατικά και τις συγκεκριμένες περιστάσεις εκάστης περίπτωσης.

·         Δεν διατυπώνεται καμία εξαίρεση σε περίπτωση, κατά την οποία η ΕΑΕ έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση σε τρίτες χώρες η οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας για τον ΕΟΧ (Μη συνεργάσιμο κράτος άρθρο 12 Ε.2071/19 Β.3)


Εφαρμογή ισχυρών κανόνων για την πρόληψη της φοροαποφυγής

Στον παρακάτω πίνακα παρέχεται επισκόπηση της απουσίας δύο τύπων κανόνων απαγόρευσης των καταχρήσεων σε όλα τα κράτη μέλη:
• Κανόνων περιορισμού των τόκων και
• Κανόνων περί υποκεφαλαιοποίησης (Κανόνας περιορισμού των τόκων).

Με την οδηγία κατά της φοροαποφυγής θεσπίζονται κανόνες απαγόρευσης των καταχρήσεων, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για τις ΕΑΕ και κανόνων περιορισμού των τόκων. Ωστόσο, στην περίπτωση των κανόνων περιορισμού των τόκων, τα κράτη μέλη, με εξίσου αποτελεσματικούς εθνικούς κανόνες, μπορούν να καθυστερήσουν την εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με τους κανόνες περιορισμού των τόκων που προβλέπονται στην οδηγία κατά της φοροαποφυγής έως το 2024.

Κλείνοντας θα ήθελα  να τονίσω ότι με το παρών άρθρο εκφράζω τις προσωπικές μου απόψεις που στηρίζονται στη δική μου ερμηνευτική προσέγγιση. Σε καμία περίπτωση δεν διεκδικώ το αλάθητο και θα δεχθώ τις όποιες επισημάνσεις ή παρατηρήσεις σας.


Πηγές:

Εφηµερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας, Νόµος υπ’ αριθµ. 4172,Φορολογία εισοδήµατος, επείγοντα µέτρα εφαρµογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4172/2013 και άλλες διατάξεις, Αριθµός φύλλου 167, 23 Ιουλίου 2013

Ανάκτηση πληροφοριών από:

  1. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A32016L116
  2. http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2017/05/29/corporate-tax-avoidance-hybrid-mismatches/

ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2016/1164 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 12ης Ιουλίου 2016 για τη θέσπιση κανόνων κατά πρακτικών φοροαποφυγής που έχουν άμεση επίπτωση στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς

Ν.4607/2019 «I. Κύρωση της Συμφωνίας για την Ασιατική Τράπεζα Υποδομών και Επενδύσεων, II. Εναρμόνιση του Κώδικα Φ.Π.Α. με την Οδηγία (ΕΕ) 2016/1065, III. Ενσωμάτωση των σημείων 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 2 και των άρθρων 4,6,7 και 8 της Οδηγίας 1164/2016, IV. Τροποποίηση του ν. 2971/2001 και άλλες διατάξεις.»

Ε.2071/2019
Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 1 (άρθρο 51 της Συμφωνίας) και 5, 11 - 14, 52 - 54, 56, 71 και 78 του ν. 4607/2019 (ΦΕΚ Α'65)

Έκθεση της ειδικής επιτροπής για τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος (TAXE 2)

•Πληροφορίες Άρθρα Το ζήτημα της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής (Νασόπουλος Αντώνης)

ΠΟΛ.1076/17.3.2014 Οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν.4172/2013 αναφορικά με τις ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες (ΕΑΕ)

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ «ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ»

ΠΟΛ.1211/2014 Συμπλήρωση της παραγράφου 8 της ΠΟΛ.1076/2014 εγκυκλίου, αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν.4172/2013

Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος Ν.4172/2013 /Ανάλυση - Ερμηνεία Ν. 4172/2013,

Νασόπουλος Α. Αντώνιος, Αθήνα 2016.


Πηγή: Taxheaven