Άρθρα Κράτη μη συνεργάσιμα στο φορολογικό τομέα και κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς

Άρθρα Κράτη μη συνεργάσιμα στο φορολογικό τομέα και κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς

ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ Α. ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ – ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ
Εισηγητής Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών
«Master» στο ΕΚΠΑ και I.Ε.Σ.Ο.Ε.Λ. με κατεύθυνση
στην «Εφαρμοσμένη Λογιστική και Ελεγκτική»



Εισαγωγή

H καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης αντιμετωπίζει παράνομες πράξεις, ενώ η καταπολέμηση της φοροαποφυγής αφορά περιπτώσεις οι οποίες εκμεταλλεύονται παραθυράκια ή a priori βρίσκονται εντός των ορίων του νόμου, εκτός αν κριθούν παράνομες από τις φορολογικές αρχές ή, τελικά, από τα δικαστήρια, αλλά είναι αντίθετες προς το πνεύμα του νόμου.

O επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός συνίσταται στον καθορισμό ενός φορολογικού σχεδιασμού που αποσκοπεί στον περιορισμό της υποχρέωσης καταβολής φόρου, με τη χρήση των τεχνικών πτυχών του φορολογικού συστήματος ή μεσολαβώντας μεταξύ δύο ή περισσότερων φορολογικών συστημάτων οι οποίες αντιβαίνουν προς το πνεύμα του νόμου·

Με τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε.) «Ν.4172/2013 Φορολογία εισοδήματος, επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4127/2013 και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ Α' 167/23-07-2013)»,στο ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ «ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΑΠΟΦΥΓΗΣ ΚΑΙ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ¨», πραγματεύεται τα άρθρα 65 «Κράτη μη συνεργάσιμα στο φορολογικό τομέα και κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς» και 66 «Κανόνες για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες». (βλέπε σχετικό άρθρο «Κανόνες για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες - Άρθρο 66 ν. 4172/2013»)

Με τις διατάξεις του άρθρου 65 του ΚΦΕ (Ν. 4172/2013), όπως ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με τις διατάξεις ν. 4549/2018 αναφέρει:

Άρθρο 65 Παρ.1
«1. Κράτος για την εφαρμογή του παρόντος κεφαλαίου νοείται το κράτος ή η περιοχή δικαιοδοσίας ή η υπερπόντια χώρα ή το έδαφος που τελεί υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης κατά την έννοια του διεθνούς δικαίου.»

Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 65 καθορίζεται η έννοια του κράτους για την εφαρμογή των οριζομένων στο κεφάλαιο αυτό.

Άρθρο 65 Παρ.2
«2. Σύμβαση διοικητικής συνδρομής, για την εφαρμογή Κ.Φ.Ε. νοείται η διεθνής σύμβαση που επιτρέπει την ανταλλαγή όλων των πληροφοριών, που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας των συμβαλλόμενων μερών»
(Σχετικές ΠΟΛ.1225/2011, ΠΟΛ.1198/2013)

Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 καθορίζεται η έννοια της σύμβασης διοικητικής συνδρομής.

Άρθρο 65 Παρ.3
«3. Μη συνεργάσιμα κράτη είναι εκείνα που δεν είναι κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κατάστασή τους, σχετικά με τη διαφάνεια και την ανταλλαγή των πληροφοριών σε φορολογικά θέματα, έχει εξεταστεί από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) και δεν έχει χαρακτηριστεί "ως σε μεγάλο βαθμό συμμορφούμενη", και τα οποία:
α) δεν έχουν συνάψει και δεν εφαρμόζουν με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής στο φορολογικό τομέα ή δεν έχουν υπογράψει την Κοινή Σύμβαση Συμβουλίου της Ευρώπης - ΟΟΣΑ για αμοιβαία διοικητική συνδρομή σε φορολογικά θέματα και
β) δεν έχουν δεσμευθεί για αυτόματη ανταλλαγή χρηματοοικονομικών πληροφοριών με έναρξη το έτος 2018, το αργότερο. (Ν. 4549/2018)»

Με τις προτεινόμενες διατάξεις της παραγράφου 14 αντικαθίσταται η παράγραφος 3 του άρθρου 65 του ν.4172/2013, αφενός προκειμένου οι διατάξεις του ΚΦΕ περί μη συνεργάσιμων κρατών να ανταποκρίνονται στις διεθνείς εξελίξεις, αναφορικά με τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών και αφετέρου να ευθυγραμμίζονται με τα κριτήρια συμμόρφωσης σχετικά με τη φορολογική διαφάνεια του Παραρτήματος V των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου ECOFIN στις 5.12.2017 (15429/17) FISC 345 ECOFIN 1088, σχετικά με τον Ενωσιακό κατάλογο μη συνεργάσιμων φορολογικών δικαιοδοσιών.

Άρθρο 65 Παρ.4
«4. Τα μη συνεργάσιμα κράτη καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ύστερα από τη διαπίστωση των προϋποθέσεων της προηγούμενης παραγράφου και περιλαμβάνονται σε κατάλογο που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ο κατάλογος δημοσιεύεται τον Ιανουάριο κάθε έτους ως εξής:
α) Αφαιρούνται τα κράτη που μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης έχουν συνάψει και εφαρμόζουν με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής.
β) Προστίθενται τα κράτη που:
αα) ενώ έχουν συνάψει με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής, οι διατάξεις της εν λόγω σύμβασης ή η εφαρμογή τους δεν επέτρεψαν στην ελληνική φορολογική διοίκηση να λάβει τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή των διατάξεων της φορολογικής νομοθεσίας,
ββ) δεν έχουν συνάψει με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής, αν και η Ελλάδα είχε προτείνει, πριν την 1η Ιανουαρίου του προηγούμενου έτους, τη σύναψη τέτοιας σύμβασης.
γ) Αφαιρούνται ή προστίθενται τα κράτη που δεν έχουν συνάψει με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής, στα οποία η Ελλάδα δεν είχε προτείνει τη σύναψη τέτοιας σύμβασης πριν την 1η Ιανουαρίου του προηγούμενου έτους και για τα οποία το Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Διαφάνεια και την Ανταλλαγή των πληροφοριών σε φορολογικά θέματα που συστήθηκε με απόφαση του Ο.Ο.Σ.Α. της 17ης Σεπτεμβρίου 2009, θεωρεί ότι αντίστοιχα προβαίνουν ή όχι στην ανταλλαγή όλων των πληροφοριών που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή των φορολογικών νομοθεσιών των συμβαλλόμενων μερών. »

Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Οικονομικών για τον καθορισμό των μη συνεργάσιμων κρατών, λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς πρακτικές σχετικά με τη διοικητική συνεργασία για την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών κατά τα πρότυπα του ΟΟΣΑ.

Άρθρο 65 Παρ.5
«5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου σχετικά με τα μη συνεργάσιμα κράτη εφαρμόζονται για αυτά που προστίθενται στον κατάλογο της προηγούμενης παραγράφου, από την 1η Ιανουαρίου του επομένου της δημοσίευσης έτους.
Γι' αυτά που αφαιρούνται από τον κατάλογο, η εφαρμογή των διατάξεων παύει από τη δημοσίευσή του. »

Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 καθορίζονται τα ειδικά προνομιακά καθεστώτα σε κράτη εκτός Ελλάδας, για την εφαρμογή των προβλέψεων του άρθρου αυτού, ακολουθώντας διεθνή πρότυπα για τη διαπίστωση της πραγματικής ή μη φορολόγησης.

Ενωσιακός κατάλογος μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας (2019/C 210/05)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να βελτιώσει τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση σε παγκόσμιο επίπεδο. Στόχος της είναι να καταβληθούν οι μεγαλύτερες δυνατές προσπάθειες για την πάταξη της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής. Η ΕΕ επιδιώκει το στόχο αυτόν, όχι κατονομάζοντας ορισμένες περιοχές δικαιοδοσίας και αποδίδοντάς τους μομφή, αλλά ενθαρρύνοντας τις περιοχές αυτές μέσω της συνεργασίας ώστε να προβούν σε θετικές αλλαγές.

Στις 5 Δεκεμβρίου 2017, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τον ενωσιακό κατάλογο μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας. Είχε αναλάβει τη δέσμευση αυτή στα συμπεράσματά του της 25ης Μαΐου 2016.Ο κατάλογος περιελάμβανε τρίτες χώρες ή εδάφη που δεν είχαν αναλάβει επαρκείς δεσμεύσεις ώστε να καθησυχάσουν τις ανησυχίες της ΕΕ. Ξεχωριστό έγγραφο σχετικά με την αποτίμηση της κατάστασης περιελάμβανε τις περιοχές δικαιοδοσίας που είχαν ανταποκριθεί ικανοποιητικά. Αυτές έπρεπε να αναλάβουν ουσιαστική δράση έως το τέλος του 2018, ή σε ορισμένες περιπτώσεις το τέλος του 2019, ώστε να διαγραφούν στο μέλλον από τον κατάλογο.

Τα κριτήρια υπαγωγής στον ενωσιακό κατάλογο ευθυγραμμίζονται με τα διεθνή πρότυπα και αντικατοπτρίζουν τα πρότυπα χρηστής διακυβέρνησης με τα οποία συμμορφώνονται τα κράτη μέλη. Πρόκειται για τα εξής κριτήρια:

Διαφάνεια: Η χώρα θα πρέπει να συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών και την ανταλλαγή πληροφοριών κατόπιν αιτήματος. Θα πρέπει επίσης να έχει κυρώσει την πολυμερή σύμβαση του ΟΟΣΑ ή να έχει υπογράψει διμερείς συμφωνίες με όλα τα κράτη μέλη, προκειμένου να διευκολυνθεί η εν λόγω ανταλλαγή πληροφοριών. Έως τον Ιούνιο του 2019, η ΕΕ απαιτεί μόνο δύο από τα τρία κριτήρια διαφάνειας. Στη συνέχεια, οι χώρες θα πρέπει να πληρούν και τις τρεις απαιτήσεις διαφάνειας ώστε να αποφύγουν την καταχώρισή στον κατάλογο.
Δίκαιος φορολογικός ανταγωνισμός: Η χώρα δεν θα πρέπει να έχει επιζήμια φορολογικά καθεστώτα, που αντιβαίνουν στις αρχές του κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ ή του φόρουμ του ΟΟΣΑ σχετικά με ζημιογόνες φορολογικές πρακτικές. Οι χώρες που επιλέγουν να μην φορολογούν τις εταιρίες ή να έχουν μηδενικό συντελεστή φορολόγησης των εταιρειών θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι αυτό δεν ενθαρρύνει την ύπαρξη τεχνητών υπεράκτιων δομών χωρίς πραγματική οικονομική δραστηριότητα. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεσπίσουν ειδικές απαιτήσεις όσον αφορά την οικονομική υπόσταση, καθώς και μέτρα διαφάνειας.

Υλοποίηση του σχεδίου δράσης για τη BEPS: Η χώρα πρέπει να έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει τα ελάχιστα πρότυπα του ΟΟΣΑ σχετικά με τη διάβρωση της βάσης και τη μετατόπιση των κερδών (BEPS). Από το 2019, οι περιοχές δικαιοδοσίας παρακολουθούνται ως προς την εφαρμογή αυτών των ελάχιστων προτύπων, ξεκινώντας με την υποβολή εκθέσεων ανά χώρα. (Βλέπε άρθρο «Εφαρμογή Μέτρων - Δράσεις που σχετίζονται με την πρόληψη της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και της μετατόπισης των κερδών (BEPS)»)

Ποιες είναι οι χώρες που περιλαμβάνονται στον επικαιροποιημένο ενωσιακό κατάλογο των μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας και γιατί έχουν περιληφθεί.

Οι υπουργοί, με βάση τον έλεγχο της Επιτροπής, περιέλαβαν σήμερα 15 χώρες στη μαύρη λίστα. Από αυτές, οι 5 δεν έχουν αναλάβει καμία δέσμευση από τη έκδοση της πρώτης μαύρης λίστας το 2017: Αμερικανική Σαμόα, Γκουάμ, Σαμόα, Τρινιδάδ και Τομπάγκο και Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι. Άλλες 3 περιλαμβάνονταν στον κατάλογο του 2017 αλλά μεταφέρθηκαν στον γκρίζο κατάλογο μετά τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει, ωστόσο χρειάστηκε να συμπεριληφθούν ξανά στη μαύρη λίστα επειδή δεν έδωσαν συνέχεια στις δεσμεύσεις τους: Μπαρμπάντος, Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα και Νήσοι Μάρσαλ. Άλλες 7 χώρες μεταφέρθηκαν από τον γκρίζο κατάλογο στη μαύρη λίστα για τον ίδιο λόγο: Αρούμπα, Μπελίζε, Βερμούδες, Φίτζι, Ομάν, Βανουάτου και Ντομίνικα.

Άλλες 34 περιοχές δικαιοδοσίας έχουν ήδη λάβει πολλά θετικά μέτρα για τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας εισαγωγής στον ενωσιακό κατάλογο, αλλά θα πρέπει να ολοκληρώσουν το έργο αυτό έως το τέλος του 2019, ώστε να αποφευχθεί η συμπερίληψή τους στη μαύρη λίστα του επόμενου έτους. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την πρόοδο τους. Οι χώρες αυτές είναι οι εξής: Αλβανία, Ανγκουίλα, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Αρμενία, Αυστραλία, Μπαχάμες, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μποτσουάνα, Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Πράσινο Ακρωτήριο, Πράσινο Ακρωτήριο, Κόστα Ρίκα, Κουρασάο, Νήσοι Κάιμαν, Νήσοι Κουκ, Εσουατίνι, Ιορδανία, Μαλδίβες, Μαυρίκιος, Μαρόκο, Μογγολία, Μαυροβούνιο, Ναμίμπια, Βόρεια Μακεδονία, Ναουρού, Νιούε, Παλάου, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, Αγία Λουκία, Σερβία, Σεϋχέλλες, Ελβετία, Ταϊλάνδη, Τουρκία και Βιετνάμ.

Πολλές χώρες, σε συνέχεια των δεσμεύσεων του 2017, έχουν πλέον υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις και τις βελτιώσεις που υποσχέθηκαν, ενώ 25 χώρες από την αρχική διαδικασία ελέγχου έχουν πλέον εγκριθεί: Ανδόρα, Μπαχρέιν, Νήσοι Φερόες, Γροιλανδία, Γρενάδα, Γκέρνζι, Χονγκ Κονγκ, Νήσος του Μαν, Τζαμάικα, Τζέρζι, Κορέα, Λιχτενστάιν, Ειδική διοικητική περιοχή του Μακάο, Μαλαισία, Μονσεράτ, Νέα Καληδονία, Παναμάς, Περού, Κατάρ, Άγιος Μαρίνος, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Ταϊβάν, Τυνησία, Νήσοι Τερκ και Κάικος και Ουρουγουάη.

Στις 12 Μαρτίου 2019, το Συμβούλιο εξέδωσε αναθεωρημένο ενωσιακό κατάλογο μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας. Από ορισμένες δικαιοδοσίες που είχαν αντικαταστήσει τα επιζήμια προτιμησιακά φορολογικά καθεστώτα με μέτρα παρόμοιου αποτελέσματος, ζητήθηκε να αναλάβουν τις σχετικές δεσμεύσεις.

Ο Ενωσιακός κατάλογος μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας

Από τις 21 Ιουνίου 2019 (ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης), στον ενωσιακό κατάλογο περιλαμβάνονται:
 

α/α Αναθεωρημένος Ενωσιακός Κατάλογος
1 Αμερικανική Σαμόα
2 Μπελίζε
3 Φίτζι
4 Γκουάμ
5 Νήσοι Μάρσαλ
6 Ομάν
7 Σαμόα
8 Τρινιδάδ και Τομπάγκο
9 Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
10 Παρθένοι Νήσοι των ΗΠΑ
11 Βανουάτου



Σχετικά με τα κριτήρια εισαγωγής στον Ενωσιακό κατάλογο μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσία βλέπε:
https://www.consilium.europa.eu/el/policies/eu-list-of-non-cooperative_jurisdictions/?fbclid=IwAR1xC2UaFzo_jFBNj_KMToaqJ2Gd582ZoRp3sJrFbNbiCpJ_z9-tn231pOs
https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-15429-2017-INIT/el/pdf

Τα μη συνεργάσιμα κράτη στο φορολογικό τομέα κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013, δηλαδή κράτη ή περιοχές δικαιοδοσίας ή υπερπόντιες χώρες ή εδάφη που τελούν υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης, για το φορολογικό έτος 2018, είναι τα εξής:
 

Μη συνεργάσιμα κράτη στο φορολογικό τομέα
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018 ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 2019
α/α Ονομασία στην ελληνική γλώσσα α/α Ονομασία στην ελληνική γλώσσα
1 Άγιος Μαρτίνος 1 Άγιος Μαρτίνος
2 Ανγκουίλα 2 Ανγκουίλα
3 Αντίγκουα και Μπαρμπούντα 3 Βανουάτου
4 Βανουάτου 4 Βασίλειο του Λεσότο
5 Βασίλειο του Λεσότο 5 Γκαμπόν
6 Γκαμπόν 6 Γκάνα
7 Γκάνα 7 Γουατεμάλα
8 Γουατεμάλα 8 Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας
9 Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας 9 Ισημερινός
10 Δομινικανή Δημοκρατία 10 Κένυα
11 Ελ Σαλβαδόρ 11 Κουρασάο
12 Ισημερινός 12 Καζαχστάν
13 Κένυα 13 Λιβερία
14 Κουρασάο 14 Μαυριτανία
15 Καζαχστάν 15 Μποτσουάνα
16 Λιβερία 16 Μπουρκίνα Φάσο
17 Μαυριτανία 17 Νήσοι Μάρσαλ
18 Μποτσουάνα 18 Παραγουάη
19 Μπουρκίνα Φάσο 19 Τρινιδάδ και Τομπάγκο
20 Μπρουνέι 20 Φιλιππίνες
21 Νήσοι Μάρσαλ

22 Ντομίνικα

2 3 Παραγουάη

24 Τζαμάικα

25 Τρινιδάδ και Τομπάγκο

26 Φιλιππίνες



Από το συνδυασμό των διατάξεων των παραγράφων 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013 και του ν. 4153/2013, καθώς και της κατάθεσης στο Θεματοφύλακα της Πολυμερούς Σύμβασης Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΟΣΑ για τη Διοικητική Συνδρομή σε Φορολογικά Θέματα (Convention on Mutual Administrative Assistance in Tax Matters/MAC), μη συνεργάσιμα κράτη (κράτη ή περιοχές δικαιοδοσίας ή υπερπόντιες χώρες ή εδάφη που τελούν υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης) είναι, αναφορικά με το διάστημα που περιλαμβάνεται στον ακόλουθο πίνακα, και τα εξής:
 

α/α Ονομασία στην ελληνική γλώσσα Διάστημα εντός του 2018 κατά το οποίο είναι μη συνεργάσιμο κράτος α/α Ονομασία στην ελληνική γλώσσα Διάστημα εντός του 2018 κατά το οποίο είναι μη συνεργάσιμο κράτος
1 Γρενάδα 1.1.2018-1.9.2018 1 Αντίγκουα και Μπαρμπούντα 1.1.2019 - 1.2.2019
2 Μακάο 1.1.2018-1.9.2018 2 Δομινικανή Δημοκρατία 1.1.2019 - 1.12.2019
3 Μπαχάμες 1.1.2018-1.8.2018 3 Ελ Σαλβαδόρ 1.1.2019 - 1.6.2019
4 Μπαχρέιν 1.1.2018-1.9.2018 4 Μπρουνέι 1.1.2019 - 1.7.2019
5 Περού 1.1.2018-1.9.2018 5 Ντομίνικα 1.1.2019 - 1.8.2019
6 Χονγκ Κονγκ 1.1.2018-1.9.2018 6 Τζαμάικα 1.1.2019 - 1.3.2019


Σχετικές Αποφάσεις:
• Α.1352/2019 Καθορισμός των μη συνεργάσιμων κρατών για το φορολογικό έτος 2018 δυνάμει της εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 4 και των κριτηρίων της παρ. 3 σε συνδυασμό με τις παρ. 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013.
• Α.1353/2019 Καθορισμός των μη συνεργάσιμων κρατών για το φορολογικό έτος 2019 δυνάμει της εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 4 και των κριτηρίων της παρ. 3 σε συνδυασμό με τις παρ. 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013.

Άρθρο 65 Παρ. 6, 7

«6. Για την εφαρμογή των διατάξεων του κεφαλαίου αυτού, το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα θεωρείται ότι υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς σε κράτος εκτός της Ελλάδας, όταν η φορολογική κατοικία τους βρίσκεται σε οποιοδήποτε κράτος, ακόμη και σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν σε αυτό το κράτος:
α) δεν υπόκειται σε φορολογία ή, εάν υπόκειται, δεν φορολογείται εν τοις πράγμασι, ή
β) υπόκειται σε φόρο επί των κερδών ή των εισοδημάτων ή του κεφαλαίου, του οποίου ο συντελεστής είναι ίσος ή κατώτερος από το πενήντα τοις εκατό (50%) του συντελεστή φορολογίας νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που θα οφειλόταν σύμφωνα με τις διατάξεις της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας, εάν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση κατά την έννοια του άρθρου 6 του Κ.Φ.Ε. στην Ελλάδα.»
Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 καθορίζονται τα ειδικά προνομιακά καθεστώτα σε κράτη εκτός Ελλάδας, για την εφαρμογή των προβλέψεων του άρθρου αυτού, ακολουθώντας διεθνή πρότυπα για τη διαπίστωση της πραγματικής ή μη φορολόγησης.

«7. Τα κράτη που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ύστερα από τη διαπίστωση των προϋποθέσεων της προηγούμενης παραγράφου και περιλαμβάνονται σε κατάλογο που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ο κατάλογος δημοσιεύεται τον Ιανουάριο κάθε έτους. »

Τα κράτη που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης β’ της παραγράφου 6 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013, τα κράτη εκείνα στα οποία το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα υπόκειται σε φόρο επί των κερδών ή των εισοδημάτων ή του κεφαλαίου του οποίου ο συντελεστής είναι ίσος ή κατώτερος από το πενήντα τοις εκατό (50%) του συντελεστή φορολογίας νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που θα οφειλόταν σύμφωνα με τις διατάξεις της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας, εάν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση κατά την έννοια του άρθρου 6 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος στην Ελλάδα.

Με βάση το πιο πάνω κριτήριο τα κράτη αυτά, για τα φορολογικά έτη 2018-2019, είναι τα ακόλουθα:
 

Κράτη με Προνομιακό Φορολογικό Καθεστώς
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018
1. Άγιος Ευστάθιος 18. Λίχνενσταϊν 35. Ουζμπεκιστάν
2. Αλβανία 19. Μακάο 36. Ομάν
3. Ανδόρα 20. Μαλδίβες 37. Παραγουάη
4. Ανγκουίλα 21. Μαυροβούνιο 38. ΠΓΔΜ
5. Βανουάτου 22. Μολδαβία 39. Σαουδική Αραβία
6. Βερμούδες 23. Μονακό 40. Σεϋχέλλες
7. Βοσνία - Ερζεγοβίνη 24. Μονσεράτ 41. Σρι - Λάνκα
8. Βουλγαρία 25. Μπαχάμες 42. Τζέρσεϋ
9. Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι 26. Μπαχρέϊν
10. Γιβραλτάρ 27. Μπελίζ
11. Γκέρνσεϋ 28. Μποναίρ
12. Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 29. Ναουρού
13. Ιορδανία 30. Νήσοι Κέϋμαν
14. Ιρλανδία 31. Νήσοι Μάρσαλ
15. Κατάρ 32. Νήσοι Τέρκς και Κάϊκος
16. Κόσσοβο 33. Νήσος του Μάν
17. Κύπρος 34. Ουγγαρία



Σχετικές Αποφάσεις:

• Α.1107/2019 Καθορισμός των κρατών που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς με βάση τις διατάξεις των παραγράφων 6 και 7 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013 για το φορολογικό έτος 2018
• ΠΟΛ.1173/2017 - Καθορισμός των κρατών που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς με βάση τις διατάξεις των παραγράφων 6 και 7 του άρθρου 65 του ν.4172/2013 για τα φορολογικά έτη 2016 και 2017.
• ΠΟΛ.1277/2015 - Καθορισμός των κρατών που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς με βάση τις διατάξεις των παραγράφων 6 και 7 του άρθρου 65 του ν.4172/2013 για το έτος 2015


Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι με το παρών άρθρο εκφράζω τις προσωπικές μου απόψεις που στηρίζονται στη δική μου ερμηνευτική προσέγγιση. Σε καμία περίπτωση δεν διεκδικώ το αλάθητο και θα δεχθώ τις όποιες επισημάνσεις ή παρατηρήσεις σας.


Παράρτημα

Εικόνα 1 Ενημερωτικό γράφημα - Taxation: EU list of non-cooperative jurisdictions

Πηγή: Ιστότοπος Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Εικόνα 2 Επικαιροποιημένος Ενωσιακός κατάλογος των μη Συνεργάσιμων Περιοχών Φορολογικής Δικαιοδοσίας

Πηγή: Ιστότοπος Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Πηγή: Taxheaven