Του Γιώργου Δαλιάνη*
www.artion.gr

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ΑΑΔΕ και συγκεκριμένα του ίδιου του κ. Πιτσιλή, μέσα στο έτος 2019 θα διενεργηθούν 25.000 πλήρεις και μερικοί φορολογικοί έλεγχοι από τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες. Επίσης μέσα στο έτος 2019 αναμένουμε να διενεργηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες 2.500 έλεγχοι για τη διαπίστωση της ορθής εκπλήρωσης των μη ετήσιων υποχρεώσεων των φορολογιών κεφαλαίου. Από το σύνολο των υποθέσεων που θα ελεγχθούν, τουλάχιστον το 70% θα αφορά φορολογικά έτη, χρήσεις, υποθέσεις, περιόδους ή υποχρεώσεις της τελευταίας πενταετίας, ενώ ποσοστό τουλάχιστον 75% των ελέγχων θα αφορούν καταρχήν σε ελέγχους της τελευταίας τριετίας για τις οποίες έχει λήξει η προθεσμία υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Οι υποθέσεις που ελέγχονται κατά προτεραιότητα επιλέγονται βάσει κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων χρησιμοποιώντας δεδομένα από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά στην Α.Α.Δ.Ε.

Βρισκόμαστε ήδη στη μέση του έτους και το μπαράζ αποστολής εντολών ελέγχου είναι σε πλήρη εξέλιξη γινόμαστε δε δέκτες ερωτημάτων όπου κοινή απορία είναι η εξής:
«Ποια έγγραφα οφείλουμε να διαφυλάττουμε στο αρχείο μας και ποια είναι απαραίτητο να προσκομισθούν στα πλαίσια ενός φορολογικού ελέγχου;»

Υπενθυμίζουμε, όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενη αρθρογραφία μας, ότι η διαφύλαξη των εγγράφων είναι υποχρεωτική για μία πενταετία από την αρχή του επόμενου φορολογικού έτους υποβολής της φορολογικής δήλωσης, επί της ουσίας δηλαδή για έξι έτη (π.χ. η χρήση 2013 παραγράφεται την 31.12.2019).

Οι απορίες αυτές δεν είναι όμως έγνοια μόνο όσων έχουν κληθεί σε φορολογικό έλεγχο. Ομοίως ενδιαφέρονται και πολλοί φορολογούμενοι, οι οποίοι ακούγοντας για τους ελέγχους, θέλουν να γνωρίζουν:
→ τι δικαιολογητικά πρέπει να έχουν στο αρχείο τους,
→ τι θα προσκομίσουν σε περίπτωση που κληθούν για έλεγχο

Η απάντησή μας στα ερωτήματα αυτά, η οποία βασίζεται τόσο στα προβλεπόμενα στο νόμο όσο και σε όσα ζητούνται στην πράξη από τις φορολογικές αρχές, είναι πως δεδομένου ότι οι φορολογικοί έλεγχοι πραγματοποιούνται πλέον καταρχήν με τη διασταύρωση των τραπεζικών κινήσεων και ενίοτε με τη χρήση των έμμεσων τεχνικών ελέγχου πρέπει ο φορολογούμενος να έχει στη διάθεση του ελέγχου τα παρακάτω:
1. Όλα τα πρωτότυπα δικαιολογητικά που αφορούν τις ηλεκτρονικά υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των ελεγχόμενων ετών (π.χ. ασφάλιστρα, δίδακτρα σχολείων κ.λπ.).
2. Τα τηρηθέντα βιβλία και εκδοθέντα και ληφθέντα στοιχεία εσόδων και δαπανών, σε περίπτωση που ασκείται ελευθέριο επάγγελμα.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         
3. Επικυρωμένα αντίγραφα των συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων που έλαβαν χώρα κατά τις ελεγχόμενες χρήσεις, ανεξαρτήτως αιτίας (κτήση μέσω αγοράς-πώλησης-δωρεάς-κληρονομιάς).
4. Αντίγραφα όλων των οικοδομικών αδειών ανέγερσης ακινήτων (αν και όπου συντρέχει περίπτωση) των διαχειριστικών περιόδων οι οποίες υπόκεινται ή ενδεχομένως υπαχθούν σε έλεγχο.
5. Πίνακα ελάχιστου κόστους Οικοδομής (Ε.Κ.Ο), σε περίπτωση ανέγερσης οικοδομής.
6. Μισθωτήρια συμβόλαια για τυχόν εκμίσθωση ή μίσθωση οικοδομών, οικοπέδων, αγροτεμαχίων καθώς και οικοπέδων σας επί των οποίων ανεγέρθηκαν οικοδομές από τρίτους.
7. Τα αποδεικτικά στοιχεία των εμβασμάτων που στάλθηκαν στο εξωτερικό ή από το εξωτερικό καθώς και οποιοδήποτε άλλο τραπεζικό παραστατικό σχετικό μ’ αυτά.
8. Κατάσταση με το σύνολο των χρηματοοικονομικών προϊόντων (ομόλογα, μετοχές, ρέπος κλπ) και των τραπεζικών λογαριασμών (ταμιευτηρίου, προθεσμίας όψεως κλπ) στην Ελλάδα και στην αλλοδαπή, ατομικά ή ως συνδικαιούχος με οποιοδήποτε τρίτο πρόσωπο, στην οποία να αναγράφονται: α) το Πιστωτικό Ίδρυμα, β) το είδος προϊόντος (π.χ. λογαριασμός ταμιευτήριου, ομόλογο κλπ), γ) ο αριθμός ταυτοποίησης του προϊόντος, δ) τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο ή επωνυμία, Α.Φ.Μ.) των τυχόν συνδικαιούχων, τις αναλυτικές κινήσεις των χρηματοοικονομικών προϊόντων και τραπεζικών λογαριασμών κατά τις χρήσεις που αφορά το ληφθέν αίτημα παροχής πληροφοριών. Επειδή στον έλεγχο πρέπει να δικαιολογούνται όλες οι πραγματοποιηθείσες κινήσεις που έχουν λάβει χώρα, θα πρέπει να τηρούνται αντίγραφα και δικαιολογητικά όλων των συναλλαγών.
9. Σε περίπτωση που συμμετέχετε σε οποιασδήποτε μορφής νομικό πρόσωπο, απαιτείται η φύλαξη παραστατικών για το πλήθος και το είδος των συναλλαγών με αυτό, αυξήσεις ή μειώσεις κεφαλαίων καθώς και τυχόν αμοιβές ή μερίσματα που εισπράξατε.
10. Στοιχεία για τυχόν εισοδήματά σας ή έσοδα από ασφαλιστικά προγράμματα.
11. Για τη συμμετοχή σας σε εταιρείες, ανεξαρτήτως αν δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα ή και εκτός αυτής, κατάσταση στην οποία να περιέχονται τα στοιχεία των εταιρειών αυτών (επωνυμία, έδρα, χρόνος σύστασης, κεφάλαιο, αντικείμενο εργασιών, δ/νση επικοινωνίας, τηρούμενοι εταιρικοί τραπεζικοί λογαριασμοί), το ποσοστό συμμετοχής σας και το είδος της σχέσης σας με τις εν λόγω εταιρείες (μέτοχος, νόμιμος ιδιοκτήτης, εκπρόσωπος κ.λπ.), προσκομίζοντας έγγραφα, συμφωνητικά, καταστατικά, μετοχολόγιο και οποιαδήποτε λοιπά στοιχεία που διαθέτετε και αποδεικνύουν τη σχέση σας με τις εταιρείες αυτές.
12. Αποδεικτικά στοιχεία και πληροφορίες για την πραγματική πηγή ή αιτία προέλευσης των χρηματικών ποσών των τραπεζικών σας λογαριασμών και λοιπών χρηματοοικονομικών προϊόντων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα εσόδων που πρέπει να δικαιολογηθούν με την προσκόμιση των αποδεικτικών τους είναι τα κέρδη από λαχεία, αμοιβαία κεφάλαια, η πώληση μετοχών για την ενδεχόμενη υπεραξία τους κ.α..

Ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας πως πλέον παράλληλα με τις εντολές ελέγχου, και τα αιτήματα παροχής πληροφοριών κοινοποιείται και έγγραφο με το οποίο καλούνται να υποβάλουν εκπρόθεσμη φορολογική δήλωση για τα όποια ενδεχόμενα αδήλωτα εισοδήματα. Εφόσον υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, η απόφαση δεν πρέπει να ληφθεί ελαφρά τη καρδία. Όλοι οι φορολογούμενοι που θα κάνουν συμπληρωματική δήλωση πρέπει να γνωρίζουν ότι η παραγραφή του δικαιώματος ελέγχου στην περίπτωση αυτή παρατείνεται.


*O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε.& ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός