Αριθμ. 1493/142299/13-6-2019

(ΦΕΚ Β' 2424/20-06-2019)

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:
α) Της περίπτ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν. 4235/2014 «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ 32 Α΄), όπως η παρ. 2 τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 46 του ν. 4384/2016 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, μορφές συλλογικής οργάνωσης του αγροτικού χώρου και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 78 Α΄).
β) Του άρθρου 34 του ν. 4384/2016 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, μορφές συλλογικής οργάνωσης του αγροτικού χώρου και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 78 Α΄).
γ) Του άρθρου 90 του «Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα», όπως κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα» (ΦΕΚ 98 Α΄).
δ) Του π.δ. 97/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (ΦΕΚ 138 Α΄).
ε) Του π.δ. 88/2018 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (ΦΕΚ 160 Α΄).

2. Τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των Κανονισμών (ΕΟΚ) αριθμ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθμ. 234/79, (ΕΚ) αριθμ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθμ. 1234/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20-12-2013, σ. 671).
 
3. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, 

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Σκοπός-Πεδίο εφαρμογής

Σκοπός της απόφασης αυτής είναι ο καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 46 του ν. 4384/2016, για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 157, 158, 159, 162, 163, 164, 165 και 210 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013 (εφεξής Κανονισμός), σχετικά με τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις (εφεξής Δ.Ο.) σε εθνικό επίπεδο, στους τομείς της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κανονισμού.

Άρθρο 2
Προϋποθέσεις αναγνώρισης Δ.Ο.

1. Οι Δ.Ο. αποτελούνται από εκπροσώπους οικονομικών δραστηριοτήτων που συνδέονται: α) με την εγχώρια παραγωγή προϊόντων σε έναν ή περισσότερους τομείς της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κανονισμού και β) τουλάχιστον με ένα από τα ακόλουθα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού, ήτοι τη μεταποίηση ή το εμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της διανομής, στους ως άνω αναφερόμενους τομείς.

2. Ως Δ.Ο. αναγνωρίζονται σε εθνικό επίπεδο ως Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με νομική προσωπικότητα, που συνιστώνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα (ΑΚ).

3. Οι Δ.Ο. αναγνωρίζονται εφόσον πληρούν τις κάτωθι προϋποθέσεις:
α) Συνιστώνται με πρωτοβουλία του συνόλου ή μέρους των φορέων που τις αποτελούν και σύμφωνα με τις διαδικασίες σύστασης που ορίζονται από τις οικείες διατάξεις του ΑΚ ανάλογα με την νομική τους μορφή.
β) Είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα και ασκούν τις δραστηριότητές τους σε αυτήν.
γ) Ικανοποιούν τις απαιτήσεις των άρθρων 157, 158, 159, 162 και 163 του Κανονισμού.
δ) Αποδεικνύουν ότι αντιπροσωπεύουν διά των μελών τους το 1/3 της συνολικής παραγωγής και το 1/3 της μεταποίησης ή της εμπορίας συμπεριλαμβανομένης της διανομής, σε κάθε τομέα για τον οποίο ζητείται η αναγνώριση.
ε) Το καταστατικό τους, προβλέπει κατ’ ελάχιστον τη διαδικασία εισόδου και εξόδου νέων μελών, τα όργανα διοίκησης, καθώς και τους πόρους της Δ.Ο.
στ) Δεν δραστηριοποιούνται οι ίδιες στην παραγωγή, τη μεταποίηση ή το εμπόριο, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που ορίζονται στην περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 158 του Κανονισμού.

Άρθρο 3
Διαδικασία αναγνώρισης Δ.Ο.

1. Για να αναγνωριστεί μια Δ.Ο. σε εθνικό επίπεδο, υποβάλλει αίτηση αναγνώρισης στην καθ΄ύλην αρμόδια ή αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (εφεξής αποκαλούμενη «αρμόδια αρχή» ή «αρμόδιες αρχές») ανάλογα με τον τομέα ή τους τομείς για τους οποίους ζητείται η αναγνώριση. Στην αίτηση αναγνώρισης αναφέρονται υποχρεωτικά η επωνυμία και η έδρα της Δ.Ο και πρέπει να συνοδεύεται από:
α) αντίγραφο του καταστατικού της Δ.Ο. και τα συστατικά έγγραφα των μελών της ανάλογα με την νομική τους μορφή, νομίμως επικυρωμένα,
β) κατάσταση των μελών της,
γ) νόμιμα επικυρωμένο έγγραφο από το οποίο προκύπτουν τα όργανα διοίκησης και νόμιμης εκπροσώπησης της Δ.Ο.,
δ) συγκεντρωτική κατάσταση, υπογεγραμμένη από τον νόμιμο εκπρόσωπο της Δ.Ο. και από ορκωτό λογιστή, όπου θα βεβαιώνεται ο μέσος όρος των τριών προηγούμενων ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης: α) των παραγόμενων και β) των εμπορευόμενων ή μεταποιημένων ποσοτήτων των σχετικών προϊόντων του τομέα ή των τομέων για τους οποίους ζητείται η αναγνώριση.

2. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να διαπιστώσουν το βαθμό αντιπροσωπευτικότητας σύμφωνα με το κριτήριο του 1/3 της περ. δ) της παρ. 2 του άρθρου 2, το οποίο πρέπει να τηρείται κατ’ ελάχιστον για κάθε οικονομική δραστηριότητα ανά τομέα της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κανονισμού χωριστά. Για το σκοπό αυτό οφείλει να αναζητεί τα αναγκαία στοιχεία κατ’ αρχήν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Αν δεν υπάρχει σχετικός κωδικός για τα προϊόντα που αιτείται αναγνώρισης η Δ.Ο. στην ΕΛΣΤΑΤ, η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές, αναζητούν αυτεπάγγελτα τα παραπάνω στοιχεία από άλλες επίσημες πηγές και υπηρεσίες. Σε περίπτωση προϊόντων ΠΟΠ ή ΠΓΕ, η αναζήτηση των παραπάνω στοιχείων αφορά στο σύνολο του συγκεκριμένου πιστοποιημένου προϊόντος.

3. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές ελέγχουν την πληρότητα του φακέλου και μπορούν να ζητήσουν από τη Δ.Ο. να υποβάλλει, μέσα σε είκοσι (20) ημέρες, κάθε συμπληρωματικό έγγραφο που περιέχει περαιτέρω στοιχεία απαραίτητα για την εξέταση και αξιολόγηση του φακέλου.

4. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, αναγνωρίζεται η Δ.Ο. ή απορρίπτεται η αίτησή της μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Η απόφαση με την οποία απορρίπτεται η αίτηση αναγνώρισης πρέπει να είναι επαρκώς αιτιολογημένη.

5. Η Διεύθυνση Οικονομικών Ελέγχων, Επιθεώρησης και Συνεργατισμού του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως την 31η Μαρτίου κάθε έτους για κάθε απόφαση αναγνώρισης, απόρριψης, ή ανάκλησης αναγνώρισης που έχει εκδώσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Άρθρο 4
Υποχρεώσεις αναγνωρισμένων Δ.Ο.

Η αναγνωρισμένη Δ.Ο. έχει τις ακόλουθες υποχρεώσεις προς την αρμόδια ή τις αρμόδιες αρχές:
α) να ενημερώνει για την είσοδο και την αποχώρηση μελών. Τυχόν απόρριψη αίτησης εισόδου νέου μέλους πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς,
β) να ενημερώνει άμεσα σε περίπτωση απώλειας του βαθμού αντιπροσωπευτικότητας της περ. δ) της παρ. 3 του άρθρου 2 και της παρ. 2 του άρθρου 8 της παρούσας,
γ) να παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία εφαρμογής των συμφωνιών, αποφάσεων και εναρμονισμένων πρακτικών, που έχουν συναφθεί ή εγκριθεί στα πλαίσια της Δ.Ο., δ) να υποβάλλει ετήσια έκθεση πεπραγμένων των οργάνων διοίκησής της,
ε) να υποβάλλει έγγραφα και να παρέχει πληροφορίες όταν της ζητηθούν στο πλαίσιο διενέργειας των ελέγχων του άρθρου 5.

Άρθρο 5
Έλεγχοι

1. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές διενεργούν υποχρεωτικό έλεγχο τουλάχιστον μία φορά σε χρονικό διάστημα τριών (3) ετών προκειμένου να διαπιστώσουν την τήρηση εκ μέρους της Δ.Ο. των όρων και των προϋποθέσεων αναγνώρισής της, καθώς και την τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα και από την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές μπορούν να διενεργούν οποτεδήποτε έκτακτους ελέγχους στις Δ.Ο. Σε περίπτωση που η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές πληροφορηθούν με οποιονδήποτε τρόπο για τυχόν απώλεια του βαθμού αντιπροσωπευτικότητας της περ. δ) της παρ. 3 του άρθρου 2 ή της παρ. 2 του άρθρου 8, διενεργούν υποχρεωτικά και άμεσα έκτακτο έλεγχο, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του άρθρου 3 που αφορούν το τρέχον έτος.

2. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου, η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές συντάσσει πρακτικό ελέγχου, το οποίο κοινοποιείται στη Δ.Ο. με κάθε πρόσφορο μέσο, και με το οποίο καλείται να διατυπώσει εγγράφως τις παρατηρήσεις της και να προσκομίσει τυχόν επιπλέον στοιχεία, εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση του πρακτικού ελέγχου, που μπορεί να παραταθεί μία μόνο φορά και μέχρι δέκα (10) ημέρες.

Άρθρο 6
Κυρώσεις

1. Αν από τον έλεγχο του άρθρου 5 διαπιστωθεί ότι:
α) η Δ.Ο. δεν τηρεί τις υποχρεώσεις του άρθρου 4 ή
β) ένας ή περισσότεροι από τους όρους και τις προϋποθέσεις αναγνώρισης του άρθρου 2 έπαυσαν να πληρούνται, η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές, θέτουν στη Δ.Ο. προθεσμία συμμόρφωσης, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρονικό διάστημα των τεσσάρων (4) μηνών.

2. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία συμμόρφωσης, ανακαλείται προσωρινά με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, η αναγνώριση της Δ.Ο. για χρονικό διάστημα τεσσάρων (4) μηνών.

3. Αν διαπιστωθεί ότι μετά την παρέλευση του τετραμήνου της προσωρινής ανάκλησης της παρ. 2, η Δ.Ο. δεν έχει συμμορφωθεί ή παραβιάζει μία ή περισσότερες από τις απαγορεύσεις και υποχρεώσεις του άρθρου 7 και της παρ. 6 του άρθρου 8, ανακαλείται οριστικά η αναγνώριση της με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών.

4. Η αρμόδια αρχή ή οι αρμόδιες αρχές, κατά την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, οφείλουν για τον καθορισμό του χρονικού διαστήματος της προθεσμίας συμμόρφωσης της παρ. 1 να συνεκτιμούν τη σοβαρότητα της παράβασης, το βαθμό υπαιτιότητας της Δ.Ο., τους προβαλλόμενους από την Δ.Ο. ισχυρισμούς, καθώς και τις τυχόν δεσμεύσεις και υποχρεώσεις που έχει αναλάβει αυτή.

Άρθρο 7
Συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές

1. Συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές που συνάπτονται ή εγκρίνονται  στο πλαίσιο αναγνωρισμένης κατά τις διατάξεις της παρούσας Δ.Ο., θεωρούνται συμβατές και εφαρμόζονται στα μέλη της σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 210 του Κανονισμού και μόνο υπό τις προϋποθέσεις της παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου.

2. Οι Δ.Ο. αποστέλλουν υποχρεωτικά στην αρμόδια ή στις αρμόδιες αρχές τις ανωτέρω συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές πριν την εφαρμογή τους. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές τις κοινοποιούν αμελλητί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με όλα τα αναγκαία στοιχεία για την αξιολόγησή τους.

3. Αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν κηρύξει τις συμφωνίες, αποφάσεις ή εναρμονισμένες πρακτικές ασύμβατες προς τους ενωσιακούς κανόνες υπό την έννοια του άρθρου 210 παρ. 4 του Κανονισμού μέσα σε δύο (2) μήνες από την κοινοποίησή τους, αυτές τίθενται άμεσα σε εφαρμογή.

Άρθρο 8
Επέκταση κανόνων

1. Ορισμένες συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές, που συνάπτονται ή εγκρίνονται στο πλαίσιο αναγνωρισμένης Δ.Ο., μπορούν να καθίστανται δεσμευτικές για χρονική περίοδο μέχρι τρία (3) έτη για τα μη μέλη της Δ.Ο., εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 164 του Κανονισμού.
 
2. Ως αντιπροσωπευτική για την επέκταση κανόνων, θεωρείται η Δ.Ο. όταν συγκεντρώνει τουλάχιστον τα δύο τρίτα (2/3) του όγκου της παραγωγής και της μεταποίησης ή της εμπορίας συμπεριλαμβανομένης της διανομής, σε έναν ή περισσότερους τομείς του άρθρου 1 παρ. 2 του Κανονισμού σε εθνικό επίπεδο.

3. Για την επέκταση κανόνων η Δ.Ο. υποβάλλει στην αρμόδια ή στις αρμόδιες αρχές αίτηση, η οποία συνοδεύεται από το κείμενο της συμφωνίας, της εναρμονισμένης πρακτικής ή της απόφασης και από κάθε άλλο έγγραφο που αποδεικνύει ότι οι διατάξεις της συμφωνίας ή της απόφασης ή της εναρμονισμένης πρακτικής έχουν εγκριθεί και υλοποιούνται από τα μέλη της Δ.Ο. βάσει του καταστατικού της.

4. Εφόσον από τον έλεγχο του φακέλου, που διενεργεί η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία του φακέλου δεν είναι πλήρη, καλείται η Δ.Ο. να τα συμπληρώσει, καθώς επίσης και να υποβάλλει κάθε έγγραφο που περιέχει ενημερωτικά στοιχεία χρήσιμα για την εξέτασή του.

5. Η επέκταση των κανόνων τίθεται σε ισχύ με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από τη συμπλήρωση του φακέλου και κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

6. Αν ενημερωθεί η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές ή καταγγελθεί ότι με την επέκταση των κανόνων ζημιώνονται άλλοι οικονομικοί φορείς της χώρας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ότι αντιβαίνουν με οποιοδήποτε τρόπο στην ισχύουσα εθνική ή ενωσιακή νομοθεσία ή όταν οι συμφωνίες, αποφάσεις ή εναρμονισμένες πρακτικές εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 210 του Κανονισμού και δεν έχει ακολουθηθεί η εκεί προβλεπόμενη διαδικασία κοινοποίησης και έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διενεργείται υποχρεωτικά έκτακτος έλεγχος σύμφωνα με το εδάφιο β΄ της παρ. 1 του άρθρου 5 της παρούσας. Μετά το πέρας του ελέγχου συντάσσεται πρακτικό Ελέγχου, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 5. Σε περίπτωση που διαπιστωθούν οι παραβάσεις του εδαφίου α΄ της παρούσας παραγράφου, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών ανακαλείται η απόφαση της παρ. 5.

Άρθρο 9
Χρηματικές εισφορές από μη μέλη

Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, καθορίζεται ότι τα μη μέλη της Δ.Ο. οφείλουν να καταβάλουν στην Δ.Ο. το σύνολο ή μέρος των εισφορών που καταβάλλουν τα μέλη της, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 165 του Κανονισμού.
 
Άρθρο 10
Μεταβατική διάταξη

Οι Δ.Ο. οι οποίες έχουν αναγνωριστεί πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας, οφείλουν να προσαρμοστούν στις διατάξεις αυτής εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος της, υποβάλλοντας στην αρμόδια ή στις αρμόδιες αρχές, αίτηση αναγνώρισης σύμφωνα με το άρθρο 2. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία του προηγούμενου εδαφίου, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, ανακαλείται η αναγνώρισή τους.

Άρθρο 11
Καταργούμενες διατάξεις

Από την έναρξη ισχύος της παρούσας καταργούνται:
α) η 336178/22-3-2000 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας (ΦΕΚ 421 Β΄), όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει,
β) η 39996/12-6-2003 απόφαση του Υφυπουργού Γεωργίας (ΦΕΚ 1007 Β΄),
γ) η 866/56554/21-05-2015 απόφαση του Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΦΕΚ 943 Β΄),
δ) τα άρθρα 4 και 5 της 2133/101443/2013 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και του Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ 2226 Β΄), όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει και
ε) κάθε άλλη διάταξη που έρχεται σε αντίθεση με τις διατάξεις της παρούσας και των άρθρων 157, 158, 159, 162, 163, 164, 165 και 210 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013.

Άρθρο 11
Έναρξη ισχύος

Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 13 Ιουνίου 2019

Ο Υπουργός
ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΡΑΧΩΒΙΤΗΣ