ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Άρθρο 1
Αντικείμενο-Πεδίο εφαρμογής
Αντικείμενο του παρόντος νόμου είναι η θέσπιση των κανόνων που διέπουν την κατάρτιση, τον συντονισμό, τη διαχείριση, τη χρηματοδότηση, τον έλεγχο και την εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) και των επιμέρους προγραμμάτων του, που χρηματοδοτούνται από τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1. Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική: Κείμενο αρχών που περιλαμβάνει τις βασικές κατευθύνσεις μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης της χώρας, καθώς και τα προβλεπόμενα μέτρα και δράσεις για την υλοποίηση της επιδιωκόμενης ανάπτυξης
2. Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ): Έγγραφο που βασίζεται στην Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική και εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, μετά από διαδικασία διαβούλευσης με τα αρμόδια υπουργεία, τις περιφέρειες και τους κοινωνικούς εταίρους και έχει ως στόχο και περιεχόμενο την αποτύπωση του εθνικού μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού, με την αξιοποίηση των εθνικών πόρων του ΠΔΕ.
3. Τομεακό / Περιφερειακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΤΠΑ/ ΠΠΑ): Έγγραφο που καταρτίζεται από το οικείο Υπουργείο /Περιφέρεια μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, το οποίο περιλαμβάνει τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στον τομέα ευθύνης του οικείου φορέα, με βάση τον αντίστοιχο προγραμματισμό του ΕΠΑ και την κατανομή των πόρων του ΕΠΑ που του αναλογούν.
4. Άξονας Προτεραιότητας: κάθε προτεραιότητα της στρατηγικής στο πλαίσιο του ΕΠ που έχει συγκεκριμένους μετρήσιμους ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους.
5. Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ) : Σύνολο κανόνων και διαδικασιών τους οποίους εφαρμόζουν οι διοικητικές αρχές διαχείρισης και ελέγχου του ΕΠΑ με αντικειμενικό σκοπό τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των πόρων και την αποτελεσματική εφαρμογή του ΕΠΑ και των ΤΠΑ/ΠΠΑ.
6. Υπηρεσία Συντονισμού του ΕΠΑ: Η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, η οποία υποστηρίζεται από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (εφεξής Δι.Δι.Ε.Π.) που συντονίζει το σχεδιασμό του ΕΠΑ και των Προγραμμάτων του, προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για την παρακολούθηση της υλοποίησης τους, και τον έλεγχο των ενταγμένων έργων και εισηγείται την αναθεώρησή του.
7. Υπηρεσία Διαχείρισης Προγραμμάτων / Αποθεματικών: η Υπηρεσία ή ο Φορέας, στον οποίο ανατίθεται η διαχείριση του συνόλου ή μέρους των εν λόγω προγραμμάτων ή /και πόρων.
8. Ειδικό Πρόγραμμα: πρόγραμμα αναπτυξιακών / επενδυτικών παρεμβάσεων ή παρεμβάσεων για την αποκατάσταση ζημιών ή την αντιμετώπιση κρίσεων, με χωρική ή τομεακή αναφορά, στο χρηματοδοτικό σχήμα του οποίου μπορεί να συμμετέχουν με πόρους διεθνείς και εθνικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, αναπτυξιακές τράπεζες, δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα ειδικού χρηματοδοτικού σκοπού και επενδυτικά ταμεία, με σύστημα διαχείρισης, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και πόρους, που καταρτίζεται από τη Δι.Δι.Ε.Π., ή τον οικείο Υπουργό ή Περιφερειάρχη, εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης και χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του ΕΠΑ, για την αντιμετώπιση ειδικών τομεακών ή περιφερειακών προβλημάτων και αναγκών και την αξιοποίηση αναπτυξιακών ευκαιριών.
Άρθρο 3
Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης
1. Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης καταρτίζει το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), αντικείμενο του οποίου αποτελεί ο μεσοπρόθεσμος αναπτυξιακός προγραμματισμός που αφορά στην αξιοποίηση των εθνικών πόρων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (εφεξής ΠΔΕ), με βάση τις κατευθύνσεις και τις εκάστοτε ανάγκες που προκύπτουν από την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.
2. Το ΕΠΑ, για κάθε προγραμματική περίοδο, καθορίζει τις προτεραιότητες ανά τομέα πολιτικής στο πλαίσιο των εθνικών αναπτυξιακών στόχων, τους ειδικούς στόχους και δράσεις, τη διάρκεια της εφαρμογής του, τον συνολικό και ανά πρόγραμμα προϋπολογισμό, καθώς και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα από την εφαρμογή του.
3. Ο αναπτυξιακός προγραμματισμός διέπεται από τις αρχές της συμπληρωματικότητας, της επικουρικότητας, της αναλογικότητας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών, των προγραμμάτων και των δράσεων και λαμβάνει υπόψη του και εξειδικεύει τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από τη χώρα για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, καθώς και τις ανάγκες που έχουν προκύψει από όλα τα στάδια διαβούλευσης. Στο πλαίσιο των αρχών αυτών, το κάθε επίπεδο προγραμματισμού μεριμνά ώστε να επιτυγχάνεται ο τομεακός και ο χωρικός συντονισμός των παρεμβάσεων του ΕΠΑ με τις ενωσιακές πολιτικές με στόχο την βέλτιστη αξιοποίηση κάθε πηγής πόρων.
4. Αναπόσπαστα τμήματα του ΕΠΑ είναι τα Τομεακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΤΠΑ) και τα Περιφερειακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΠΠΑ).
Άρθρο 4
Διάρκεια Προγραμματικής Περιόδου
Η προγραμματική περίοδος του ΕΠΑ είναι πενταετούς διάρκειας. Με την απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης που εγκρίνει το ΕΠΑ δύναται να ορίζεται μικρότερη ή μεγαλύτερη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου, για λόγους σχετικούς με, ενδεικτικά, τον προγραμματισμό των Διαρθρωτικών Ταμείων της ΕΕ, άλλες δεσμεύσεις της χώρας, τις φάσεις του οικονομικού κύκλου και το ύψος των διαθέσιμων πόρων.
Άρθρο 5
Πόροι, επιλέξιμες κατηγορίες και προϋπολογισμός του ΕΠΑ
1. Το ΕΠΑ υλοποιείται με τους εθνικούς πόρους του ΠΔΕ που προσδιορίζονται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης με την απόφαση έγκρισής του. Για τον προσδιορισμό των πόρων του ΕΠΑ λαμβάνονται υπόψη, ενδεικτικά, οι δεσμεύσεις του εκάστοτε ισχύοντος δημοσιονομικού πλαισίου, οι προοπτικές της οικονομίας για το χρονικό διάστημα προγραμματισμού, η συμπληρωματικότητα με τις συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ παρεμβάσεις, οι ανάγκες που προκύπτουν από άλλα προγράμματα ανάπτυξης που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ ή άλλες πηγές χρηματοδότησης, οι ανάγκες που προκύπτουν από έργα της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου που τυχόν δεν ολοκληρώνονται εντός αυτής και οι ανάγκες ωρίμανσης έργων για μελλοντική ένταξη στο ΕΠΑ, στο ΕΣΠΑ, στα προγράμματα του ΧΜ ΕΟΧ ή σε άλλα εθνικά, ευρωπαϊκά ή διεθνή προγράμματα.
2. Για την κατάρτιση του προϋπολογισμού της πρώτης προγραμματικής περιόδου του ΕΠΑ, επιπλέον των προβλεπόμενων στην προηγούμενη παράγραφο, λαμβάνονται υπόψη οι προβλέψεις του εν ισχύ Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ), οι προβλέψεις για τη χρηματοδότηση της επόμενης προγραμματικής περιόδου των ενωσιακών πολιτικών, καθώς και οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από τα υπουργεία και τις περιφέρειες στο πλαίσιο της, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, χρηματοδότησης έργων από εθνικούς πόρους.
3. Επιλέξιμες κατηγορίες έργων, μελετών, υπηρεσιών, προμηθειών, ενεργειών και δράσεων για χρηματοδότηση από το ΕΠΑ είναι εκείνες που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το ΠΔΕ, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, οι δράσεις μεταρρύθμισης του δημοσίου τομέα και εκπαίδευσης του προσωπικού του, οι δράσεις ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών και επιστημόνων, οι δράσεις για την ενίσχυση της απασχόλησης και την ανάπτυξη του ανθρωπίνου δυναμικού, όπως, ενδεικτικά οι καταρτίσεις και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ανέργους και εργαζομένους και οι δράσεις εναρμόνισης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, οι επιχορηγήσεις ιδιωτικών και δημόσιων φορέων για τη διαχείριση Υπηρεσιών Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος, οι μελέτες, απαλλοτριώσεις και πρόδρομες εργασίες που απαιτούνται για την ωρίμανση έργων των ανωτέρω κατηγοριών, καθώς και οι δράσεις που αφορούν στη χρηματοδότηση πράξεων που υλοποιούνται με την αξιοποίηση χρηματοδοτικών μέσων στα οποία συμμετέχει το δημόσιο, τα οποία προσδιορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται η διαδικασία και ο τρόπος συμμετοχής και διάθεσης πόρων του ΕΠΑ σε χρηματοδοτικά εργαλεία ή άλλες μορφές χρηματοδότησης. Τέτοια εργαλεία μπορούν, ενδεικτικά, να αφορούν τη χρηματοδοτική μίσθωση, τη συμμετοχή του δημοσίου σε επενδυτικά ταμεία ή άλλα μέσα επιμερισμού κινδύνου, καθεστώτα χορήγησης επιδοτήσεων, δανείων και εγγυήσεων, καθώς και προγράμματα επενδυτικών δανείων που αποπληρώνονται από το ΠΔΕ. Το ΕΠΑ δύναται να χρηματοδοτεί δράσεις και έργα που έχουν ή είχαν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ της τρέχουσας, της προηγούμενης ή και επόμενων προγραμματικών περιόδων, είτε παρέχοντας επιπλέον πόρους κατά την υλοποίηση του συγχρηματοδοτούμενου έργου είτε συνεχίζοντας την χρηματοδότηση μετά τη λήξη της περιόδου επιλεξιμότητας που προβλέπεται για τη συγχρηματοδότηση. Ποσά καταβλητέα δυνάμει εκτελεστών δικαστικών ή διαιτητικών αποφάσεων ή λόγω συμβατικών αποζημιώσεων που αφορούν σε έργα που χρηματοδοτούνται ή χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΠΑ, καθώς και σε έργα χρηματοδοτούμενα από άλλα προγράμματα του ΠΔΕ, είναι επιλέξιμα για πληρωμή από το ΕΠΑ.
4. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ μπορεί να συμπληρώνονται οι κατηγορίες επιλέξιμων έργων.
5. Για τα θέματα κρατικών ενισχύσεων εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου Β του ν. 4152/2013 (Α' 107).
6. Το ΕΠΑ δεν χρηματοδοτεί πάγιες λειτουργικές ανάγκες του Δημοσίου.
7. Το ΕΠΑ δύναται να προβλέπει τη σύσταση:
α) αποθεματικού επίδοσης, ποσοστού έως 6%, κάθε Προγράμματος το οποίο διατίθεται μετά την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και
β) αποθεματικού απροβλέπτων, ποσοστού έως 15% του ΕΠΑ, το οποίο εντάσσεται στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, για την αντιμετώπιση των άμεσων συνεπειών κρίσεων, εκτάκτων αναγκών ή φυσικών καταστροφών. Η διάθεση, η διαχείριση των αποθεματικών και ο ακριβής προϋπολογισμός τους, καθορίζεται με την απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης που εγκρίνει το ΕΠΑ.
8. Όλες οι κατηγορίες δαπανών που περιλαμβάνονται στο ΕΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το ΠΔΕ.
Άρθρο 6
Κατάρτιση του ΕΠΑ
1. Η Δι.Δι.Ε.Π. του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης καταρτίζει σχέδιο του ΕΠΑ με βάση την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, το οποίο περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο:
α) την εξειδίκευση των εθνικών στόχων ανάπτυξης που θα καλυφθούν εν όλω ή εν μέρει από το ΕΠΑ σε ειδικούς στόχους και ενδεικτικές προτεραιότητες, καθώς και σε ενδεικτικές κατηγορίες έργων, σε συνδυασμό με την ανάλυση των αντίστοιχων αναπτυξιακών αναγκών και δυνατοτήτων,
β) τα επιμέρους Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα της περιόδου,
γ) τη συνολική και την ετήσια κατανομή του προϋπολογισμού ανά πρόγραμμα, καθώς και την ενδεικτική κατανομή σε προτεραιότητες,
δ) το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης,
ε) τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα με τους μετρήσιμους προς επίτευξη στόχους και
στ) το σύστημα διοίκησης (διατάξεις εφαρμογής)
2. Το ΕΠΑ δύναται να περιλαμβάνει και Ειδικά Προγράμματα του άρθρου 13, καθώς και συγκεκριμένα έργα και δράσεις στρατηγικής σημασίας. Ομοίως δύναται να προβλέπει τη συγκέντρωση πόρων σε συγκεκριμένες κατηγορίες δράσεων ή σε συγκεκριμένες δράσεις που συνδέονται με την τήρηση δεσμεύσεων, με προτεραιότητα σε διεθνείς δεσμεύσεις ή δεσμεύσεις έναντι της ΕΕ, η μη τήρηση των οποίων μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες και να συνεπάγεται την επιβολή κυρώσεων για τη χώρα.
3. Το σχέδιο του ΕΠΑ τίθεται σε διαβούλευση με ανάρτηση στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr, για διάστημα 30 ημερών κατ' ελάχιστον, με στόχο τη διατύπωση απόψεων από τα υπουργεία, τους φορείς της αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού, τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους και τους πολίτες.
4. Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, το ΕΠΑ διαμορφώνεται από τη Δι.Δι.Ε.Π. στην τελική του μορφή και εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.
5. Με την απόφαση της προηγούμενης παραγράφου, ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης καλεί τα Υπουργεία και τις Περιφέρειες να υποβάλουν προς έγκριση τα επιμέρους τομεακά και περιφερειακά προγράμματα, ανάλογα με την αρμοδιότητά τους και καθορίζει τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα κατάρτισης, διαβούλευσης και υποβολής, τις προδιαγραφές και τα κριτήρια αξιολόγησης αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 10.
Άρθρο 7
Παρακολούθηση, Αξιολόγηση και Αναθεώρηση του ΕΠΑ
1. Η παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης του ΕΠΑ είναι ετήσια. Μέσα σε ένα εξάμηνο από τη λήξη του έτους αναφοράς, η Δι.Δι.Ε.Π. υποβάλλει στον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης έκθεση προόδου για το ΕΠΑ, με βάση τα στοιχεία των ετήσιων εκθέσεων προόδου που υποβάλλονται από τις υπηρεσίες διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ σύμφωνα με το άρθρο 11, καθώς και τα δεδομένα παρακολούθησης της υλοποίησης του ΕΠΑ, μέσα από τα οικεία Πληροφοριακά Συστήματα. Στην έκθεση περιγράφεται η συμβολή του ΕΠΑ στην επίτευξη των στόχων και προτεραιοτήτων της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής και παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν στην πρόοδο των επιμέρους προγραμμάτων, καθώς και τυχόν χρονικές ή άλλες αποκλίσεις που διαπιστώνονται κατά την υλοποίηση. Στις εκθέσεις προόδου οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να χρησιμοποιούν δείκτες εκροής ή άλλους δείκτες, οι οποίοι περιλαμβάνονται αντίστοιχα στα κείμενα των οικείων προγραμμάτων και προσκλήσεων για να αποτυπώσουν την πρόοδο της υλοποίησης.
2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης το ΕΠΑ μπορεί να αναθεωρείται, εάν:
α) αναθεωρείται η Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, προκειμένου να ληφθούν υπόψη σημαντικές μεταβολές εθνικών ή περιφερειακών προτεραιοτήτων ή β) από τις περιοδικές εκθέσεις προόδου και τα λοιπά δεδομένα της παρακολούθησης του προγράμματος προκύπτει ότι δεν έχει συντελεστεί η προγραμματισμένη πρόοδος της υλοποίησής του και απαιτούνται προσαρμογές ή γ) επιβάλλεται εξαιτίας της μεταβολής των οικονομικών ή άλλων συνθηκών.
Η Δι.Δι.Ε.Π. καταρτίζει σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΠΑ, που αναρτάται στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr για διάστημα 15 ημερών με στόχο τη διατύπωση απόψεων από τα Υπουργεία, τους φορείς της αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού και τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους. Το αναθεωρημένο ΕΠΑ εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Άρθρο 8
Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα ΕΠΑ (ΤΠΑ και ΠΠΑ)
1. Τα Υπουργεία και οι Περιφέρειες καταρτίζουν τα ΤΠΑ και ΠΠΑ αντίστοιχα, εξειδικεύοντας τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στον τομέα ευθύνης τους και κατανέμοντας τους πόρους του ΕΠΑ που τους αναλογούν σε δράσεις και έργα με υψηλή προτεραιότητα και μεριμνούν για την έγκαιρη και αποτελεσματική υλοποίησή τους εντός του πλαισίου του ΕΠΑ. Τα ΤΠΑ, και ΠΠΑ τίθενται σε διαβούλευση από τους φορείς κατάρτισης με τη διαδικασία της παρ. 3 του άρθρου 6.
2. Τα ΤΠΑ και ΠΠΑ περιλαμβάνουν κατ' ελάχιστο:
α) περιγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και των σχετικών αναγκών,
β) τους ειδικούς αναπτυξιακούς στόχους του οικείου τομέα / φορέα ή της οικείας περιφέρειας, με τους οποίους προβλέπεται να αντιμετωπισθούν εν όλω ή εν μέρει οι διαπιστωμένες ανάγκες, καθώς και την αντιστοίχιση των αναπτυξιακών στόχων με προτεραιότητες και συγκεκριμένες προτεινόμενες κατηγορίες έργων ή και συγκεκριμένα έργα και την τεκμηρίωση της εκτιμώμενης αναπτυξιακής επίδρασης και συμβολής αυτών στην επίτευξη των τιθέμενων στόχων.
γ) τους δείκτες εκροών και τους δυνητικούς δικαιούχους
δ) τους αναλυτικούς χρηματοδοτικούς πίνακες,
ε) τα γενικά κριτήρια επιλογής των προς ένταξη προτεινόμενων έργων,
στ) τον προσδιορισμό της Υπηρεσίας Διαχείρισης του προγράμματος
ζ) την τεκμηρίωση της συμβατότητας με τις προτεραιότητες του ΕΠΑ και της συνάφειας με άλλες πολιτικές.
3. Τα Προγράμματα διαρθρώνονται εφόσον απαιτείται σε Υποπρογράμματα. Κάθε Πρόγραμμα/Υποπρόγραμμα διαρθρώνεται σε άξονες προτεραιότητας οι οποίοι περιλαμβάνουν τις επιλεγμένες προτεραιότητες του τομέα πολιτικής/της οικείας Περιφέρειας.
4. Τα ΠΠΑ βρίσκονται σε συνάφεια με τα αντίστοιχα Επιχειρησιακά Προγράμματα του άρθρου 268 του ν. 3852/2010.
5. Μετά την οριστικοποίησή τους, τα ΤΠΑ και ΠΠΑ υποβάλλονται στη Δι.Δι.Ε.Π., η οποία αξιολογεί τη συμβατότητά τους με το ΕΠΑ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 10 κριτήρια και εισηγείται την έγκρισή τους από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης. Τα εγκεκριμένα ΤΠΑ και ΠΠΑ αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και του φορέα κατάρτισης.
Άρθρο 9
Αρχές που διέπουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ διέπεται από τις ακόλουθες αρχές προγραμματισμού:
α) Ο συνολικός προϋπολογισμός κάθε ΤΠΑ και ΠΠΑ δεν μπορεί να υπερβαίνει τον προβλεπόμενο για αυτό στο ΕΠΑ. Οι φορείς σχεδιασμού / κατάρτισης συμπεριλαμβάνουν τον προϋπολογισμό όλων των έργων του φορέα κατάρτισης ή της περιφέρειας που έχουν ήδη ενταχθεί σε συλλογικές αποφάσεις εθνικών πόρων του ΠΔΕ, ή πρόκειται να ενταχθούν μέσα στην προβλεπόμενη προγραμματική περίοδο.
β) Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει κάθε έργο το οποίο υλοποιείται εν όλω ή εν μέρει κατά τη συγκεκριμένη προγραμματική περίοδο.
γ) Το ΣΔΕ δύναται να προβλέπει ειδικότερες ρυθμίσεις στο πλαίσιο των διαδικασιών υλοποίησης των προγραμμάτων, καθώς και ιδιαίτερες προϋποθέσεις ένταξης ειδικών κατηγοριών έργων, όπως τα έργα στρατηγικής σημασίας. Επίσης προβλέπει την επιβολή κυρώσεων για τις περιπτώσεις διαπιστούμενης μη συμμόρφωσης α) με τους όρους και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης των έργων στο πλαίσιο του ΕΠΑ και του ΠΔΕ και β) με τους όρους των αποφάσεων ένταξης.
Άρθρο 10
Κριτήρια αξιολόγησης ΤΠΑ και ΠΠΑ κατά την υποβολή
Η αξιολόγηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ κατά την υποβολή τους γίνεται με βάση κριτήρια αναπτυξιακού σχεδιασμού, τα οποία αφορούν το τομεακό ή το περιφερειακό πρόγραμμα συνολικά, βάσει των οποίων αξιολογείται ενδεικτικά αν το πρόγραμμα έχει καταρτισθεί σύμφωνα με τις τεθείσες προδιαγραφές και τους ειδικούς όρους του ΕΠΑ και είναι συμβατό με το χρονοδιάγραμμα και τους κατανεμημένους πόρους αυτού. Έργα και δράσεις που δεν είναι συμβατά με τα ανωτέρω κριτήρια δεν περιλαμβάνονται στα ΤΠΑ και ΠΠΑ. Η Δι.Δι.Ε.Π. προτείνει στα Υπουργεία και τις Περιφέρειες τυχόν απαιτούμενες τροποποιήσεις για την διασφάλιση της συμβατότητας των ΤΠΑ και ΠΠΑ με το ΕΠΑ.
Άρθρο 11
Παρακολούθηση, αξιολόγηση και αναθεώρηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ
1. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο κάθε έτους, η αρμόδια υπηρεσία διαχείρισης ΤΠΑ / ΠΠΑ συντάσσει και υποβάλλει στη Δι.Δι.Ε.Π. συνοπτική έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή και υλοποίηση του προγράμματος κατά το προηγούμενο έτος, με συγκεντρωτικά στοιχεία οικονομικής και φυσικής προόδου των επιμέρους προγραμμάτων. Στην έκθεση αναφέρονται επίσης τυχόν χρονικές ή άλλες αποκλίσεις που διαπιστώνονται κατά την υλοποίηση και ο βαθμός επίτευξης των στόχων του ΕΠΑ.
2. Με πρωτοβουλία του οικείου φορέα ή του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης τα ΤΠΑ και ΠΠΑ μπορούν να επανεξετάζονται και, αν απαιτείται, να αναθεωρούνται, σε μια ή περισσότερες από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) μετά από αναθεώρηση του ΕΠΑ
β) εφόσον από τις ετήσιες εκθέσεις προόδου και τα λοιπά δεδομένα της παρακολούθησης και αξιολόγησης του προγράμματος προκύπτει ότι δεν έχει συντελεστεί η προγραμματισμένη πρόοδος της υλοποίησής του
γ) μετά την κατανομή αποθεματικών
3. Οι υπηρεσίες διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ συντάσσουν το εκάστοτε αναθεωρημένο πρόγραμμα, το οποίο εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης και δημοσιεύεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ΣΔΕ.
Άρθρο 12
Διαχείριση και Έλεγχος των ΤΠΑ και ΠΠΑ και των έργων τους
Η διαχείριση και ο έλεγχος των ΤΠΑ και ΠΠΑ και των έργων τους από τους αρμόδιους φορείς περιλαμβάνει τις ακόλουθες γενικές κατηγορίες ενεργειών, οι οποίες εξειδικεύονται περαιτέρω στο ΣΔΕ:
Α. Ενεργοποίηση ΤΠΑ / ΠΠΑ και ένταξη έργων
1. Για την ένταξη έργων προς χρηματοδότηση από τα ΤΠΑ και ΠΠΑ, εκδίδεται πρόσκληση από τον αρμόδιο Ειδικό ή Γενικό Γραμματέα ή Περιφερειάρχη η οποία περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία ενημέρωσης των δυνητικών δικαιούχων σχετικά με τις δυνατότητες και τους όρους χρηματοδότησης των έργων. Για την ένταξη συγκεκριμένων έργων ή έργων στρατηγικής σημασίας, δεν απαιτείται πρόσκληση, αλλά η δημοσιοποίηση της πρόθεσης χρηματοδότησης προς τον φορέα υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου. Οι προτάσεις αξιολογούνται από την αρμόδια προς τούτο Υπηρεσία Διαχείρισης, σύμφωνα με τα κριτήρια επιλογής που ορίζονται στην Πρόσκληση.
2. Η απόφαση ένταξης των έργων στα ΤΠΑ και στα ΠΠΑ εκδίδεται από τον αρμόδιο Ειδικό ή Γενικό Γραμματέα ή Περιφερειάρχη στον οποίο υπάγεται η Υπηρεσία Διαχείρισης σε συνέχεια προηγούμενης θετικής εισήγησης της αρμόδιας για την αξιολόγηση και παρακολούθηση υπηρεσίας, η οποία περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο τον τίτλο, τον προϋπολογισμό και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου, συνοπτική περιγραφή του φυσικού αντικειμένου, τις υποχρεώσεις του δικαιούχου και λοιπούς ειδικούς όρους, όταν απαιτείται. Αν η Υπηρεσία Διαχείρισης υπάγεται απευθείας σε Υπουργό, η απόφαση ένταξης εκδίδεται από αυτόν.
3. Η απόφαση ένταξης έργου σε ΤΠΑ ή ΠΠΑ αποτελεί αυτοδίκαια πρόταση εγγραφής στο ΠΔΕ. Η εγγραφή πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στη νομοθεσία του ΠΔΕ.
4. Σε κάθε ΤΠΑ και ΠΠΑ δύνανται να εντάσσονται πράξεις συνολικού προϋπολογισμού δημόσιας δαπάνης, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβεί το 120% ανά άξονα προτεραιότητας και το 110% της συνολικής δημόσιας δαπάνης του ΤΠΑ ή ΠΠΑ. Τα παραπάνω ποσοστά μπορούν να τροποποιούνται ανά ΤΠΑ ή ΠΠΑ με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ύστερα από εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ.
5. Τα έργα τα οποία εντάσσονται στα ΤΠΑ και ΠΠΑ έχουν την υποχρέωση απόκτησης νομικών δεσμεύσεων σε διάστημα το αργότερο δέκα οχτώ (18) μηνών από την ένταξή τους. Σε αντίθετη περίπτωση, προκειμένου να μην απενταχθούν, απαιτείται αιτιολογημένη έκθεση του φορέα διαχείρισης και έγκριση της Δι.Δι.Ε.Π. με την οποία παρέχεται εύλογη παράταση.
Β. Παρακολούθηση, Επαλήθευση και Έλεγχος των έργων των ΤΠΑ και ΠΠΑ
1. Η παρακολούθηση της υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των ενταγμένων έργων πραγματοποιείται με τη συγκέντρωση και την καταχώρηση των δεδομένων στο πληροφοριακό σύστημα του άρθρου 18 του παρόντος.
2. Η Δι.Δι.Ε.Π. διαμορφώνει σύστημα διοικητικών επαληθεύσεων, επιτόπιων επιθεωρήσεων και ελέγχων που πρέπει να διενεργούνται προκειμένου να επιβεβαιώνεται η πορεία της ορθής υλοποίησης των έργων. Ειδικότερα:
α) διοικητικές επαληθεύσεις διενεργούνται από τις Υπηρεσίες Διαχείρισης με βάση τα στοιχεία των έργων που υποβάλλονται από τους Δικαιούχους, β) επιτόπιες επιθεωρήσεις στα έργα διενεργούνται δειγματοληπτικά από την Δι.Δι.Ε.Π. και από τις Υπηρεσίες Διαχείρισης.
γ) έλεγχοι στα έργα διενεργούνται δειγματοληπτικά με απόφαση του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης με την οποία συστήνονται όργανα ελέγχου (ad hoc), τα οποία δύνανται να συνεπικουρούνται στο έργο τους από εμπειρογνώμονες που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εμπειρογνωμόνων σε δημοσιονομικούς ελέγχους και ελέγχους της ΕΔΕΛ. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις δύναται να ανατίθεται, με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης. η διενέργεια ελέγχων σε ελεγκτικές εταιρείες. Στην περίπτωση διαπίστωσης παράβασης διατάξεων του εθνικού ή ενωσιακού δικαίου, λαμβάνοντας υπόψη το είδος, τη φύση της παράβασης και τις δημοσιονομικές της επιπτώσεις, οι αρμόδιες υπηρεσίες διαβιβάζουν τα στοιχεία των ελεγκτικών οργάνων στις αρμόδιες εθνικές αρχές ή στα αρμόδια πειθαρχικά όργανα ή στις εισαγγελικές αρχές, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Η διαδικασία, το περιεχόμενο και ο τρόπος διενέργειας των διοικητικών επαληθεύσεων, επιτόπιων επιθεωρήσεων και ελέγχων προβλέπονται στο ΣΔΕ.
3. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος και μέχρι την έκδοση του ΣΔΕ, η Δι.Δι.Ε.Π. δύναται να διενεργεί επιτόπιες επιθεωρήσεις σε έργα που χρηματοδοτήθηκαν ή χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους του ΠΔΕ. Η διαδικασία διενέργειας και το σύστημα διαχείρισης των επιτόπιων επιθεωρήσεων του προηγούμενου εδαφίου καταρτίζονται από τη Δι.Δι.Ε.Π. και εγκρίνονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Γ. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ορίζεται το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ) του ΕΠΑ, στο οποίο περιλαμβάνονται ενδεικτικά, η διαδικασία ενεργοποίησης και υλοποίησης των προγραμμάτων και επιλογής των έργων, οι κανόνες επιλεξιμότητας των δαπανών, το σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης, οι προϋποθέσεις χρηματοδότησης, τροποποίησης και ολοκλήρωσης των έργων, το σύστημα διοικητικών επαληθεύσεων, επιτόπιων επιθεωρήσεων και ελέγχων και τα όργανα που δύνανται να συστήνονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης για τη διενέργεια ελέγχων σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο. Με την ίδια απόφαση δύναται να εγκρίνονται πρότυπα προσκλήσεων, τεχνικών δελτίων, εκθέσεων, αναφορών και αποφάσεων για την εφαρμογή των ανωτέρω.
Άρθρο 13
Ειδικά Προγράμματα
1. Το ΕΠΑ δύναται να χρηματοδοτεί Ειδικά Προγράμματα, τα οποία έχουν στόχο την άμεση και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση ειδικών προβλημάτων ή αναγκών ή αναπτυξιακών ευκαιριών που προκύπτουν σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο, στο χρηματοδοτικό σχήμα των οποίων μπορεί να συμμετέχουν με πόρους διεθνείς και εθνικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, αναπτυξιακές τράπεζες, δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα ειδικού χρηματοδοτικού σκοπού και επενδυτικά ταμεία.
2. Τα ειδικά προγράμματα καταρτίζονται από τη Δι.Δι.Ε.Π. ή τον οικείο Υπουργό ή Περιφερειάρχη με συγκεκριμένο προϋπολογισμό, χρονοδιάγραμμα, στόχους, υπηρεσία διαχείρισης και σύστημα διαχείρισης και εγκρίνονται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης. Αρμόδια υπηρεσία για την διαχείριση των Ειδικών Προγραμμάτων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης ορίζεται η Δι.Δι.Ε.Π.
Άρθρο 14
Υπηρεσία Συντονισμού του ΕΠΑ
Η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων αποτελεί την κεντρική Υπηρεσία Συντονισμού του ΕΠΑ (ΥΣ-ΕΠΑ). Για το σκοπό αυτό υποστηρίζεται από την Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Δι.Δι.Ε.Π.)
Η Δι.Δι.Ε.Π. θέτει διαχειριστικούς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους και παρακολουθεί την υλοποίησή τους σε σχέση με το σχεδιασμό και την εφαρμογή του ΕΠΑ. Ειδικότερα:
1) Συντονίζει τη διαδικασία κατάρτισης του ΕΠΑ και των προγραμμάτων του μεριμνώντας για τη βέλτιστη συνέργεια μεταξύ αυτών και των προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από τα Ευρωπαϊκά Επενδυτικά και Διαρθρωτικά Ταμεία, καθώς και για τη συμβατότητά τους με την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.
2) Συντονίζει τη συγκέντρωση των πόρων σε ειδικές κατηγορίες δράσεων, κατά τα οριζόμενα στο ΕΠΑ.
3) Παρακολουθεί την εφαρμογή των προγραμμάτων, ιδίως ως προς επίτευξη των στόχων τους, προτείνει διορθωτικές παρεμβάσεις, όταν κριθεί αναγκαίο, και εισηγείται την κατανομή των προβλεπόμενων αποθεματικών.
4) Καταρτίζει το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου και τις πιθανές αναθεωρήσεις του.
5) Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης των έργων του ΕΠΑ σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία.
6) Παρέχει οδηγίες και κατευθύνσεις για τη σύνταξη των ετήσιων εκθέσεων και τη διενέργεια των αξιολογήσεων όταν απαιτείται, επεξεργάζεται τα πορίσματα των αξιολογήσεων και παρέχει κατευθύνσεις σχετικά με την αναθεώρηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ.
7) Συντάσσει προδιαγραφές για τη διαμόρφωση των αναγκαίων Πληροφοριακών Συστημάτων (ΠΣ) της Γενικής Διεύθυνσης για το ΕΠΑ, μεριμνώντας για την ανάπτυξη των αναγκαίων διεπαφών και διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση των συστημάτων με τις κανονιστικές απαιτήσεις του εθνικού και ενωσιακού δικαίου.
8) Πραγματοποιεί επιτόπιες επιθεωρήσεις σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο.
9) Καταρτίζει το Τομεακό Πρόγραμμα Τεχνικής Βοήθειας για την υλοποίηση του ΕΠΑ, χρηματοδοτούμενο από εθνικούς πόρους του ΠΔΕ.
Άρθρο 15
Υπηρεσίες Διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ
1. Οι επιμέρους αρμοδιότητες που αφορούν στη διαχείριση, στην παρακολούθηση και στον έλεγχο των ΤΠΑ και ΠΠΑ ανατίθενται σε Υπηρεσίες Διαχείρισης που υποδεικνύονται ειδικά για το σκοπό αυτόν από το αρμόδιο Υπουργείο ή Περιφέρεια κατά την υποβολή του οικείου προγράμματος. Ως Υπηρεσίες Διαχείρισης μπορούν να ορίζονται και οι Ειδικές Υπηρεσίες του άρθρου 16 του ν. 4314/2014 (Α' 265), καθώς και η αρμόδια διεύθυνση της ΜΟΔ Α.Ε. Στην πρόταση του οικείου φορέα κατάρτισης κατά την υποβολή του ΤΠΑ / ΠΠΑ περιλαμβάνονται κατ' ελάχιστον η υπηρεσία / ο φορέας ο οποίος αναλαμβάνει τη διαχείριση, οι κατηγορίες έργων και δράσεων που αναλαμβάνονται και ο αντίστοιχος προϋπολογισμός αυτών. Με την απόφαση έγκρισης του προγράμματος από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης κατανέμεται στο Υπουργείο ή την Περιφέρεια ο προϋπολογισμός του οικείου προγράμματος και ορίζονται οι Υπηρεσίες Διαχείρισης στις οποίες ανατίθεται η διαχείριση των αντίστοιχων πόρων.
2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης που εκδίδεται μετά από πρόταση του οικείου Υπουργού ή Περιφερειάρχη, δύναται να ανακαλείται ολικά ή μερικά ή να τροποποιείται η απόφαση ορισμού υπηρεσίας / φορέα διαχείρισης. Με όμοια απόφαση, η οποία περιλαμβάνει όσα αναφέρονται στην παρ. 1, μπορεί να ορίζονται άλλες υπηρεσίες ή / και φορείς, που αναλαμβάνουν, με την κατανομή των αντίστοιχων πόρων, τη διαχείριση προγραμμάτων ή / και ταμείων αποθεματικών του ΕΠΑ ή συγκεκριμένα καθήκοντα διαχείρισης.
3. Αρμοδιότητες των Υπηρεσιών Διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ είναι ιδίως:
α) Η ενεργοποίηση των προγραμμάτων σύμφωνα με το άρθρο 12 ανωτέρω, η σύνταξη των προσκλήσεων και η μέριμνα για την έκδοση και δημοσιοποίησή τους.
β) Η συγκέντρωση των αιτημάτων των δικαιούχων για την ένταξη έργων στο Πρόγραμμα.
γ) Η παροχή πληροφόρησης και διευκρινίσεων επί του συστήματος διαχείρισης.
δ) Ο έλεγχος της πληρότητας και αρτιότητας των αιτημάτων για ένταξη των δράσεων στο Πρόγραμμα που κατατίθενται από τους δικαιούχους, η αξιολόγησή τους και η εισήγηση της ένταξης αυτών στο Πρόγραμμα.
ε) Η μέριμνα για την ένταξη των έργων στο ΠΔΕ και τη χρηματοδότησή τους, με βάση την ισχύουσα διαδικασία.
στ) Η παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων/δράσεων από τους δικαιούχους και η σύνταξη ετήσιων εκθέσεων προόδου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα αντίστοιχα άρθρα του παρόντος νόμου.
ζ) Η ενημέρωση και ο συντονισμός των ενεργειών των φορέων υλοποίησης και των εμπλεκόμενων αρχών) στην υλοποίηση του Προγράμματος.
η) Η μέριμνα για τη δημοσιοποίηση και προβολή των δράσεων και των στόχων του Προγράμματος με βάση το ΣΔΕ.
θ) Η μέριμνα για την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων προκειμένου να παρακολουθείται η εξέλιξη του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου και οι χρηματορροές των έργων και των μελετών.
ι) Η διενέργεια διοικητικών επαληθεύσεων και επιτόπιων επιθεωρήσεων, σύμφωνα με το άρθρο 12 ανωτέρω.
ια) Η αξιολόγηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ, καθώς και της πρότασης αναθεώρησής τους, όταν διαπιστώνεται σχετική ανάγκη.
ιβ) Η σύνταξη εκθέσεων ολοκλήρωσης των ΤΠΑ και ΠΠΑ
Άρθρο 16
Υλοποίηση και πληρωμή των Έργων του ΕΠΑ
Η υλοποίηση των έργων που εντάσσονται στα ΤΠΑ και ΠΠΑ και στα Ειδικά Προγράμματα και εγκρίνονται για χρηματοδότηση από το ΠΔΕ γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Για τις πληρωμές των εν λόγω έργων, εφαρμόζεται η διαδικασία που προβλέπεται για τις πληρωμές των έργων του ΠΔΕ.
Άρθρο 17
Τεχνική Βοήθεια
1. Οι ενέργειες τεχνικής βοήθειας (τεχνικής υποστήριξης) αφορούν στον προγραμματισμό, σχεδιασμό, προετοιμασία, διαχείριση, παρακολούθηση,
αξιολόγηση, δημοσιότητα, εφαρμογή και έλεγχο των προγραμμάτων του ΕΠΑ, καθώς και σε δραστηριότητες για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας της Υπηρεσίας Συντονισμού και των Υπηρεσιών Διαχείρισης, καθώς και των δικαιούχων για την υλοποίηση των προγραμμάτων. Συνίστανται ιδίως στην προμήθεια αγαθών και λήψη υπηρεσιών, την κάλυψη λειτουργικών δαπανών, καθώς και κάθε άλλη απαραίτητη δαπάνη που αποσκοπεί στην ενίσχυση της υλοποίησης των στόχων και των προγραμμάτων του ΕΠΑ.
2. Δικαιούχοι ενεργειών στο πλαίσιο του Τομεακού Προγράμματος Τεχνικής Βοήθειας του ΕΠΑ, που καταρτίζεται από το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης είναι οι αναφερόμενοι στο Πρόγραμμα. Δικαιούχοι ενεργειών τεχνικής βοήθειας στο πλαίσιο του άξονα προτεραιότητας του οικείου ΤΠΑ ή ΠΠΑ είναι οι Υπηρεσίες Διαχείρισης, καθώς και άλλοι φορείς και υπηρεσίες, εφόσον προβλέπονται από την έγκριση των προγραμμάτων.
3. Οι ενέργειες τεχνικής βοήθειας χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους μέσω του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων. Ο προϋπολογισμός του τομεακού προγράμματος τεχνικής βοήθειας καθορίζεται ως ποσοστό μέχρι το 1% των συνολικών πιστώσεων του ΕΠΑ. Ο προϋπολογισμός του αντίστοιχου άξονα προτεραιότητας των λοιπών προγραμμάτων καθορίζεται, ως ποσοστό, μέχρι 1% των συνολικών πιστώσεών τους. Τα ποσοστά αυτά μπορούν να διαφοροποιούνται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Μέχρι την έγκριση του πρώτου ΕΠΑ, ο προϋπολογισμός του προγράμματος τεχνικής βοήθειας της μεταβατικής περιόδου που προβλέπεται στον παρόντα νόμο μπορεί να ανέρχεται μέχρι το 1% του ορίου δαπανών του Εθνικού ΠΔΕ που ισχύει για το έτος κατά το οποίο εκδίδεται η υπουργική απόφαση έγκρισης του προγράμματος.
4. Οι διατάξεις των άρθρων 119, 200 παρ. 8 και 329 του ν. 4412/2016 (Α'147) εφαρμόζονται και για τις ενέργειες τεχνικής βοήθειας που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑ.
5. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης καθορίζεται η διαδικασία κατάρτισης και έγκρισης των προγραμμάτων ενεργειών, εξειδικεύονται περαιτέρω οι επιλέξιμες κατηγορίες ενεργειών και ορίζονται, αν απαιτείται, και άλλοι δικαιούχοι ενεργειών τεχνικής βοήθειας πέραν των οριζόμενων στο παρόν άρθρο.
6. Μέχρι την έκδοση της απόφασης της προηγούμενης παραγράφου, καθώς και του άρθρου 119 και 329 του ν. 4412/2016, εφαρμόζεται αναλογικά η υπ' αριθ. 23451/ΕΥΣΣΑ 493/24.2.2017 (Β' 677) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, όπως εκάστοτε ισχύει, χωρίς διάκριση υποπρογραμμάτων και χωρίς περιορισμό στον προϋπολογισμό κάθε κατηγορίας. Μέχρι την δημιουργία καταλόγου προμηθευτών και παρόχων υπηρεσιών δικαιούχων τεχνικής βοήθειας ΕΠΑ, η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων και η Δι.Δι.Ε.Π. μπορούν να χρησιμοποιούν τους εκάστοτε εν ισχύ καταλόγους προμηθευτών και παρόχων υπηρεσιών της Εθνικής Αρχής Συντονισμού του ν. 4314/2014, για την εκτέλεση των ενεργειών των οποίων είναι δικαιούχοι. Η απόφαση της παρ. 8 του άρθρου 48 του ν. 4314/2014 εφαρμόζεται αναλογικά και για τις ενέργειες τεχνικής υποστήριξης που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑ.
7. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης δύναται να ανατίθεται στον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Επενδύσεων η αρμοδιότητα της έκδοσης των αποφάσεων μετακίνησης εκτός έδρας καθώς και της έγκρισης των σχετικών δαπανών του προϊσταμένου της Δι.Δι.Ε.Π., των προϊσταμένων τμημάτων και των υπαλλήλων, στο εσωτερικό ή εξωτερικό για υπηρεσία.
Άρθρο 18
Πληροφοριακό Σύστημα
Τα δεδομένα που αφορούν στην υλοποίηση και παρακολούθηση του ΕΠΑ και των προγραμμάτων αυτού καταχωρούνται στο Πληροφοριακό Σύστημα της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Επενδύσεων (e-ΠΔΕ) ή ειδικό πληροφοριακό σύστημα για το ΕΠΑ. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης μπορεί να προβλέπεται η δημιουργία και χρήση ειδικής εφαρμογής για το ΕΠΑ, η οποία διασυνδέεται με το e-pde, το ΕΣΗΔΗΣ, και το ΚΗΜΔΗΣ, καθώς και κάθε άλλο πληροφοριακό σύστημα που συμβάλλει στην ολοκληρωμένη υλοποίηση του ΕΠΑ.
Άρθρο 19
Στελέχωση της Υπηρεσίας Συντονισμού και των Υπηρεσιών Διαχείρισης του ΕΠΑ
Η Δι.Δι.Ε.Π. και οι Υπηρεσίες Διαχείρισης των προγραμμάτων του ΕΠΑ δύνανται να στελεχώνονται και με προσωπικό που αποσπάται από τη ΜΟΔ ΑΕ.
Άρθρο 20
Προσωπικό που απασχολείται σε έργα του ΕΠΑ
Στην παρ. 1 του άρθρου 4 της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου 33/2006 (Α' 280) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«κθ. Οι συμβάσεις μίσθωσης έργου που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο προγραμμάτων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ), καθώς και οι συμβάσεις εργασίας ή απασχόλησης του προσωπικού ιδιωτικού δικαίου που προσλαμβάνεται για ορισμένο χρόνο ή για ωριαία απασχόληση για την εκτέλεση των ως άνω έργων και οι ανανεώσεις και οι παρατάσεις αυτών, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων που αφορούν στην εκτέλεση αρχαιολογικών έργων επί μνημείων ή σωστικών ανασκαφών που υλοποιούνται με τη μέθοδο της αρχαιολογικής αυτεπιστασίας».
Άρθρο 21 Πληρωμές στους δικαιούχους
Οι προκαταβολές και οι ενδιάμεσες πληρωμές των δικαιούχων για την υλοποίηση των πράξεων που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑ δεν κατάσχονται, δεν υπόκεινται σε κανενός είδους παρακράτηση και δεν συμψηφίζονται με τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία. Στην περίπτωση αυτή παραμένουν σε ισχύ οι γενικές διατάξεις περί φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων, χωρίς όμως τον όρο της παρακράτησης. Οι τελικές πληρωμές των ανωτέρω δικαιούχων, μετά την ολοκλήρωση του έργου, δύνανται να κατάσχονται, συμψηφίζονται, παρακρατούνται ή να αποδίδονται για λογαριασμό του δικαιούχου και καταβάλλονται με την υποχρεωτική προσκόμιση αποδεικτικών φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Ο διατάκτης της πληρωμής κατά την έκδοση της απόφασης έγκρισης πληρωμής ορίζει ρητά ότι η ενίσχυση αυτή εμπίπτει στις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου και αν η πληρωμή αφορά προκαταβολή, ενδιάμεση ή τελική πληρωμή.
Άρθρο 22
Μεταβατική περίοδος
Μέχρι την έναρξη της πρώτης προγραμματικής περιόδου του ΕΠΑ, η οποία ορίζεται για την 01/01/2021, με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ρυθμίζονται θέματα σχετικά με το συντονισμό των φορέων και των ενεργειών για την προετοιμασία του ΕΠΑ, τον προσδιορισμό των προγραμματικών στόχων της μεταβατικής περιόδου, τη διαδικασία ένταξης έργων στο ΠΔΕ για χρηματοδότηση από το εθνικό σκέλος του, τη διαδικασία παρακολούθησης αυτών και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
Με όμοια απόφαση εγκρίνεται πρόγραμμα ενεργειών τεχνικής βοήθειας για το ΕΠΑ με δικαιούχο τη Δι.Δι.Ε.Π. και με περίοδο επιλεξιμότητας δαπανών που αρχίζει από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου και λήγει ένα έτος μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 17, και μπορεί να προσδιορίζονται και λοιποί δικαιούχοι ενεργειών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ενέργειες αναγκαίες για την κατάρτιση, την ενημέρωση και το σχεδιασμό της υλοποίησης του ΕΠΑ, την πραγματοποίηση των επιτόπιων επιθεωρήσεων της παρ. Β.3 του άρθρου 12 και την υποστήριξη της υλοποίησης των Ειδικών Προγραμμάτων και υλοποιείται με κατ' αναλογία εφαρμογή της υπ' αριθ. 23451/ΕΥΣΣΑ 493/24.2.2017 (Β' 677) απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, όπως εκάστοτε ισχύει, χωρίς διάκριση υποπρογραμμάτων.
Άρθρο 23
Καταργούμενες και τροποποιούμενες διατάξεις
1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται οι υποπεριπτ. ζζ, ηη, θθ και ιι της περίπτ. α της παρ. 3 και η υποπερίπτ. ββ της περιπτ. β της παρ. 3 του άρθρου 40 του πδ 147/2017 (Α' 192).
2. Όπου στις υποπεριπτώσεις αα, ββ, γγ και δδ της περίπτ. γ της παρ. 3 του άρθρου 40 του π.δ. 147 /2017 (Α' 192) αναφέρεται η φράση «τεχνική υποστήριξη», αυτή αντικαθίσταται από τη φράση «τεχνική βοήθεια».
Άρθρο 24
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά σε επιμέρους διατάξεις.
27 Mar, 2019