Αθήνα, 08 Ιανουαρίου 2019
Αρ. πρωτ.: 2/ 1901 /ΔΠΓΚ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2019
Α. ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΦΟΡΕΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
1. Γενικό πλαίσιο
Στο ν.4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (A' 143), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, περιλαμβάνονται, σε ενιαίο κείμενο οι διατάξεις που αφορούν το δημόσιο λογιστικό και ενσωματώνεται η Οδηγία 2011/85/ΕΕ.
Παράλληλα, διατυπώνονται με συστηματικό τρόπο γενικές αρχές για την ορθή δημοσιονομική διαχείριση. Οι αρχές αυτές δεσμεύουν τα αρμόδια, για την κατάρτιση και εκτέλεση του προϋπολογισμού, όργανα των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και η τήρησή τους διασφαλίζει την επίτευξη των στόχων του προϋπολογισμού. Επιπλέον, συμπεριλαμβάνονται διατάξεις που καθορίζουν δημοσιονομικούς κανόνες και πρακτικές για όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης βάσει των οποίων επιδιώκεται η, εντός των στόχων και ορίων, ακριβής εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Με το Π.Δ. 80/2016 (Α'145) «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» έχουν καθοριστεί οι διαδικασίες και οι λεπτομέρειες σχετικά με την ανάληψη υποχρεώσεων, τον τρόπο τήρησης του Μητρώου Δεσμεύσεων, τις ευθύνες των αρμοδίων οργάνων κ.λπ., ενώ έχουν εκδοθεί οι αριθμ. 2/47972/0026/2018 (ΑΔΑ: Ω8ΛΝΗ-4ΕΓ), 2/88681/0026/2018 (ΑΔΑ: 78Ψ1Η-9Ρ0) και 2/47891/ΔΠΓΚ/2018 (ΑΔΑ: Ψ4Γ6Η-94Φ) εγκύκλιοι του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), σχετικά με την τήρηση του Μητρώου Δεσμεύσεων και την υποβολή των σχετικών εκθέσεων αναφοράς.
Με το Π.Δ.54/2018 (Α'103) καθορίστηκε το νέο σχέδιο λογαριασμών που αποτελεί τη βάση για τη νέα οικονομική ταξινόμηση του προϋπολογισμού, ενώ προβλέπεται ότι εξυπηρετεί και λοιπές ταξινομήσεις (διοικητική, λειτουργική κ.λπ.). Η νέα ταξινόμηση εφαρμόζεται για την Κεντρική Διοίκηση από την 1.1.2019, ενώ σε επόμενο στάδιο θα επεκταθεί στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης.
Με την αριθμ. 2/58493/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Οικονομική και Διοικητική Ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού» (Β'3240), όπως ισχύει, καθορίστηκε, μεταξύ άλλων, η οικονομική και η διοικητική ταξινόμηση και οι μείζονες κατηγορίες εσόδων και εξόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού. Για την εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2019 θα χρησιμοποιηθεί η νέα οικονομική και διοικητική ταξινόμηση.
Η οικονομική ταξινόμηση αντανακλά τη φύση των λογαριασμών και το απαιτούμενο επίπεδο ανάλυσης και συγκέντρωσης των πληροφοριών και αποτελεί τη βάση σύνταξης των δημοσιονομικών αναφορών. Από το σύνολο των ομάδων λογαριασμών που καθορίζονται στο Π.Δ.54/2018, για τις ανάγκες κατάρτισης, εκτέλεσης και παρακολούθησης του προϋπολογισμού χρησιμοποιούνται οι παρακάτω:
• ομάδα λογαριασμών 1: Έσοδα,
• ομάδα λογαριασμών 2: Δαπάνες,
• ομάδα λογαριασμών 3: Ενσώματα Πάγια, Άυλα Πάγια (αγορές - πωλήσεις),
• ομάδα λογαριασμών 4: Χρηματοοικονομικά Περιουσιακά Στοιχεία (αγορές - πωλήσεις),
• ομάδα λογαριασμών 5: Χρηματοοικονομικές Υποχρεώσεις (εισροές - εκροές).
H οικονομική ταξινόμηση αναπτύσσεται σε έξι βαθμούς ανάλυσης, εκ των οποίων ο πρώτος δηλώνει την ομάδα λογαριασμών, ενώ ο δεύτερος αντιστοιχεί στις μείζονες κατηγορίες εσόδων και εξόδων. Ο έκτος βαθμός ανάλυσης περιλαμβάνει τους Αναλυτικούς Λογαριασμούς Εσόδων και Εξόδων (ΑΛΕ) και καλύπτει τις ανάγκες κατάρτισης, εκτέλεσης και παρακολούθησης του προϋπολογισμού.
Επισημαίνεται ότι δεν προβλέπεται διακριτή κατηγορία λογαριασμών για την εξόφληση απλήρωτων υποχρεώσεων προηγούμενων οικονομικών ετών. Κατά συνέπεια, οι πιστώσεις για την εξόφληση των υποχρεώσεων αυτών, εγγράφονται στους αντίστοιχους ΑΛΕ ανάλογα με τη φύση της δαπάνης και οι σχετικές υποχρεώσεις εξοφλούνται κατά προτεραιότητα σε βάρος των πιστώσεων αυτών. Αντίστοιχα, οι πιστώσεις για την αποκατάσταση πάγιων προκαταβολών του προηγούμενου έτους εγγράφονται στους αντίστοιχους ΑΛΕ ανάλογα με τη φύση της δαπάνης που αυτές αφορούν.
Η διοικητική ταξινόμηση αντανακλά την οργανωτική δομή των υπηρεσιών των φορέων και ενσωματώνει τρία τουλάχιστον επίπεδα πληροφοριών. Το πρώτο επίπεδο της διοικητικής ταξινόμησης αντιπροσωπεύει τον φορέα της Κεντρικής Διοίκησης, ενώ και τα τρία επίπεδα αυτής, όπως αναπτύσσονται αναλυτικά στην ως άνω υπουργική απόφαση, αντιπροσωπεύουν τους ειδικούς φορείς.
Τόσο η οικονομική όσο και η διοικητική ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού είναι ενιαία για τον Τακτικό Προϋπολογισμό και τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
2. Καθήκοντα Προϊσταμένων Οικονομικών Υπηρεσιών Υπουργείων και Λοιπών Φορέων Γενικής Κυβέρνησης
Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες των προϊσταμένων των οικονομικών υπηρεσιών των Υπουργείων (Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών - ΓΔΟΥ) στο πλαίσιο της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης των πιστώσεων του προϋπολογισμού του Υπουργείου και της οικονομικής εποπτείας που οφείλουν να ασκούν στους εποπτευόμενους φορείς αυτού, περιγράφονται αναλυτικά στο άρθρο 24 του ν.4270/2014, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Κατ' αντιστοιχία, οι αρμοδιότητες των προϊσταμένων των οικονομικών υπηρεσιών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης περιγράφονται στο άρθρο 25 του ίδιου νόμου. Οι υποχρεώσεις των προϊσταμένων οικονομικών υπηρεσιών των Υπουργείων, αλλά και των λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης, περιγράφονται στο άρθρο 26 του ίδιου νόμου. Η στενή συνεργασία του προϊσταμένου της ΓΔΟΥ με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Για την αρτιότερη οργάνωση των διαδικασιών εκτέλεσης του προϋπολογισμού οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών των φορέων και οι προϊστάμενοι των ΓΔΟΥ, πρέπει να τηρούν και τα παρακάτω:
• να μεριμνούν για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του Π.Δ. 80/2016 και των κατευθυντήριων γραμμών και οδηγιών που παρέχονται στις εγκυκλίους του ΓΛΚ,
• να προγραμματίζουν τις ανάγκες έως το ύψος των διαθεσίμων πιστώσεων, αφού ληφθούν υπόψη και οι ταμειακές δυνατότητες του Δημοσίου,
• να προβαίνουν κατά προτεραιότητα σε εξόφληση υποχρεώσεων παρελθόντων οικονομικών ετών, αλλά ταυτόχρονα να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για τη μη σώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων,
• να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους αναφορικά με την τήρηση του Μητρώου Δεσμεύσεων, την αποστολή οικονομικών στοιχείων και σχετικών εκθέσεων εντός των χρονικών ορίων που έχουν τεθεί.
Για την επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος κατά την εξέταση των αιτημάτων που σχετίζονται με την εκτέλεση του προϋπολογισμού οφείλουν να προγραμματίζουν τις ενέργειες, ώστε αιτήματα τροποποίησης του προϋπολογισμού των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης να υποβάλλονται, συγκεντρωτικά, στη Διεύθυνση Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης (ΔΠΓΚ) μέχρι τις 10 εκάστου μηνός και να αφορούν προγραμματισμένες ανάγκες του μήνα. Μεμονωμένα αιτήματα που θα στέλνονται μετά την προθεσμία αυτή, θα εξετάζονται με τα αιτήματα του επόμενου μήνα.
3. Στοχοθεσία - Πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού
3.1 Φορείς Κεντρικής Διοίκησης
Μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών αφενός και των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης αφετέρου (της Προεδρίας της Δημοκρατίας, των Υπουργείων και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων), καθώς και μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών (ΑΔΑ) που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του προϋπολογισμού και ο προϋπολογισμός τους υπερβαίνει συγκεκριμένο ποσό, όπως αυτό καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδεται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 70 του ν.4270/2014, συνάπτονται, μέχρι την 15η Ιανουαρίου 2019, ξεχωριστά μνημόνια συνεργασίας με στόχο τη δέσμευση για την πιστή εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2019.
Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων των άρθρων 70 και 172 του ν.4270/2014 εξειδικεύονται περαιτέρω λεπτομέρειες για τη στοχοθεσία, το πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού και τις κυρώσεις σε περίπτωση απόκλισης από τους δημοσιονομικούς στόχους.
Για το οικονομικό έτος 2019 ισχύει η αριθμ. 2/2179/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Στοχοθεσία - Πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού - Παρακολούθηση εκτέλεσης» (Β'23), όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 2/94413/ΔΠΓΚ/2018 (Β'5861) όμοια.
Επισημαίνεται ότι ειδικά για τον ειδικό φορέα του προϋπολογισμού του Υπουργείου Οικονομικών 1023-711-0000000 «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» το μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού και οι τριμηνιαίοι δημοσιονομικοί στόχοι τίθενται από τη Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ).
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην έγκαιρη σύνταξη και αποστολή των μηνιαίων προγραμμάτων (μηνιαίοι και τριμηνιαίοι στόχοι) εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2019, καθώς και στο περιεχόμενο του μνημονίου συνεργασίας, αφού σε αυτό πρέπει να περιλαμβάνονται τουλάχιστον τα στοιχεία που αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 70 του ν.4270/2014. Επισημαίνεται ειδικότερα ότι στο μνημόνιο συνεργασίας πρέπει να ενσωματώνονται και προκαθορισμένες διορθωτικές παρεμβάσεις (διοικητικές και διαρθρωτικές παρεμβάσεις, νομοθετικές πρωτοβουλίες κ.λπ.) που οφείλουν οι φορείς να ενεργοποιήσουν σε περίπτωση που από τη μηνιαία εκτέλεση του προϋπολογισμού τους διαφαίνονται πιθανές αποκλίσεις από τους στόχους.
Στο Παράρτημα της παρούσας εγκυκλίου παρέχεται υπόδειγμα Μνημονίου Συνεργασίας για την ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (Έντυπο 4), μεταξύ των Υπουργείων και του Υπουργείου Οικονομικών. Το υπόδειγμα δύναται να χρησιμοποιείται για τη σύνταξη των μνημονίων προσαρμοζόμενο στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε φορέα της Κεντρικής Διοίκησης, καθώς και των ΑΔΑ που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του προϋπολογισμού.
Όλοι οι φορείς οφείλουν να υιοθετήσουν μηχανισμούς και να προγραμματίσουν δράσεις που εξασφαλίζουν τη μηνιαία παρακολούθηση της πορείας εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους, έτσι ώστε να εντοπίζουν έγκαιρα τις αποκλίσεις από τους στόχους.
3.2 Λοιποί Φορείς Γενικής Κυβέρνησης
Μεταξύ των αρμόδιων Υπουργείων και των εποπτευόμενων από αυτά φορέων Γενικής Κυβέρνησης, πλην ΟΤΑ, δύναται να συνάπτονται μνημόνια συνεργασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 147 του ν.4270/2014, μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2019. Ειδικότερα, οι ΑΔΑ που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αλλά δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, δύναται να συνάπτουν μνημόνια συνεργασίας με το Υπουργείο Οικονομικών. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2019, μνημόνια συνεργασίας συνάπτονται με όλους τους φορείς των οποίων ο προϋπολογισμός υπερβαίνει συγκεκριμένο ποσό, το οποίο καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδεται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 147 του ν.4270/2014.
Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων των άρθρων 147, 157, 173 και 175Α εξειδικεύονται περαιτέρω λεπτομέρειες για τη στοχοθεσία, το πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού και τις κυρώσεις σε περίπτωση απόκλισης από τους δημοσιονομικούς στόχους. Για την έγκαιρη και ορθή σύνταξη των προβλεπόμενων στις σχετικές διατάξεις εκθέσεων πρέπει άμεσα να δοθούν οδηγίες από τους προϊσταμένους των ΓΔΟΥ στους φορείς Γενικής Κυβέρνησης που εποπτεύουν.
Για το οικονομικό έτος 2019 ισχύει η αριθμ. 2/2179/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Στοχοθεσία - Πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού - Παρακολούθηση εκτέλεσης» (Β'23), όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 2/94413/ΔΠΓΚ/2018 (B'5861) όμοια.
Αναφορικά με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α' και β' βαθμού και τα νομικά πρόσωπα αυτών, την ευθύνη παρακολούθησης της κατάρτισης τουλάχιστον ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και της εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους σε μηνιαία βάση, έχει το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ (άρθρα 149 και 174 του ν.4270/2014).
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο περιεχόμενο του μνημονίου συνεργασίας, καθώς σε αυτό πρέπει να περιλαμβάνονται τουλάχιστον τα στοιχεία που αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 70 του ν.4270/2014.
Επισημαίνεται ειδικότερα ότι στο μνημόνιο συνεργασίας πρέπει να ενσωματώνονται και προκαθορισμένες διορθωτικές παρεμβάσεις (διοικητικές και διαρθρωτικές παρεμβάσεις, νομοθετικές πρωτοβουλίες κ.λπ.) που οφείλουν οι φορείς να ενεργοποιήσουν σε περίπτωση που από τη μηνιαία εκτέλεση του προϋπολογισμού τους διαφαίνονται πιθανές αποκλίσεις από τους στόχους.
Οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών και οι διοικήσεις των φορέων (νοσοκομεία, ασφαλιστικά ταμεία, ΔΕΚΟ, ΟΤΑ, ΝΠ και ΑΔΑ) οφείλουν να παρακολουθούν αδιαλείπτως την εκτέλεση των προϋπολογισμών τους και να διασφαλίζουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.
Το υπόδειγμα Μνημονίου Συνεργασίας, μεταξύ των Υπουργείων και του Υπουργείου Οικονομικών (Έντυπο 4) που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα, δύναται να χρησιμοποιείται για τη σύνταξη των μνημονίων συνεργασίας προσαρμοζόμενο στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, πλην ΟΤΑ, καθώς και των ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του προϋπολογισμού.
4. Επισκόπηση δαπανών
Για το οικονομικό έτος 2019 υλοποιείται πρόγραμμα επισκόπησης δαπανών (spending review) υπό το συντονισμό της Διεύθυνσης Αξιολόγησης Δράσεων Γενικής Κυβέρνησης του ΓΛΚ. Το 2019 θα παρακολουθηθεί η υλοποίηση των δράσεων που έχουν συμφωνηθεί κατά τα έτη 2017 και 2018, ώστε να διασφαλιστεί η επίτευξη των σχετικών εξοικονομήσεων. Για το σκοπό αυτό, πέραν των τριμηνιαίων στοιχείων εκτέλεσης προϋπολογισμού που αποστέλλονται στη ΔΠΓΚ σύμφωνα με την αριθμ. 2/2179/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Στοχοθεσία - Πρόγραμμα εκτέλεσης προϋπολογισμού - Παρακολούθηση εκτέλεσης» (Β'23), όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 2/94413/ΔΠΓΚ/2018 (Β'5861) όμοια, αποστέλλονται στην αρμόδια Διεύθυνση Αξιολόγησης Δράσεων Γενικής Κυβέρνησης στοιχεία παρακολούθησης/υλοποίησης, για όλες τις δράσεις με τις οποίες συμμετέχουν στην επισκόπηση δαπανών οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με την αριθμ. 2/24906/ΔΑΔΓΚ/2018 εγκύκλιο (ΑΔΑ: 6ΘΡ7Η-8Ν1).
Σημειώνεται ότι οι συμφωνηθείσες κατά το 2017 εξοικονομήσεις έχουν ήδη ενσωματωθεί στα ανώτατα όρια δαπανών των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης και στα επιδιωκόμενα αποτελέσματα των φορέων Γενικής Κυβέρνησης και συνεπώς με μέριμνα των αρμόδιων ΓΔΟΥ στους προϋπολογισμούς των εποπτευόμενων από αυτούς φορέων.
Επιπροσθέτως, για τα Υπουργεία Υγείας, Πολιτισμού & Αθλητισμού και Υποδομών & Μεταφορών αποστέλλονται και τα ειδικότερα στοιχεία που έχουν συμφωνηθεί κατά το έτος 2018, στο πλαίσιο της εφαρμογής του προγράμματος επισκόπησης δαπανών για το 2019, όπως στοιχεία δεικτών, τεκμηρίωση υλοποίησης χρονοδιαγράμματος δράσεων κ.λπ. Για τα Υπουργεία αυτά, η επίτευξη των εξοικονομήσεων που έχουν συμφωνηθεί κατά το 2018 θα παρακολουθηθεί με βάση τα χρονοδιαγράμματα, τους δείκτες και τους στόχους, όπως έχουν τεθεί και συμφωνηθεί, τα οποία και πρέπει να τηρηθούν απαρέγκλιτα.
5. Παρακολούθηση υποχρεώσεων
Η ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες ή από το κατά νόμο εξουσιοδοτημένο όργανο, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού, γίνεται κατά τα οριζόμενα στις σχετικές διατάξεις του ν.4270/2014, καθώς και του Π.Δ. 80/2016. Με τις διατάξεις του Π.Δ. 80/2016 καθορίζονται επίσης οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες των αρμοδίων οργάνων, ο τρόπος τήρησης του Μητρώου Δεσμεύσεων και ο έλεγχος της πορείας των πιστώσεων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του Π.Δ. 80/2016 κάθε φορέας Γενικής Κυβέρνησης υποχρεούται να καταγράφει και να τηρεί, σε ιδιαίτερο βιβλίο ή μηχανογραφικά, τις διοικητικές πράξεις με τις οποίες γεννάται ή βεβαιώνεται υποχρέωση προς τρίτους. Το σύνολο των καταγεγραμμένων υποχρεώσεων αποτελεί το Μητρώο Δεσμεύσεων του φορέα.
Επιπλέον, κάθε φορέας Γενικής Κυβέρνησης υποχρεούται να συντάσσει και να αποστέλλει στο ΓΛΚ κάθε μήνα περιληπτικό πίνακα των μέχρι το τέλος του προηγούμενου μήνα εκκρεμών δεσμεύσεων, απλήρωτων υποχρεώσεων και ληξιπρόθεσμων οφειλών (σύνοψη Μητρώου Δεσμεύσεων) μέσω της ειδικής διαδικτυακής πλατφόρμας (e-portal), καθώς και μηνιαίες συνοπτικές εκθέσεις, σχετικά με το ύψος των υποχρεώσεων του φορέα, τους λόγους για την εξέλιξή τους και σχετικές προτεινόμενες δράσεις για τη μείωσή τους και τριμηνιαίες εκθέσεις για την κατάσταση και τα προβλήματα που τυχόν υφίστανται στην τήρηση και λειτουργία του Μητρώου Δεσμεύσεων.
Για την τήρηση του Μητρώου Δεσμεύσεων εφαρμόζονται οι οδηγίες που έχουν παρασχεθεί με τις αριθμ. 2/47972/0026/2018 (ΑΔΑ: Ω8ΛΝΗ-4ΕΓ) και 2/88681/0026/2018 (ΑΔΑ: 78Ψ1Η-9Ρ0) εγκυκλίους του ΓΛΚ και για την υποβολή των σχετικών εκθέσεων αναφοράς εφαρμόζονται οι οδηγίες της αρ. 2/47891/ΔΠΓΚ/2018 (ΑΔΑ: Ψ4Γ6Η-94Φ) εγκυκλίου του ΓΛΚ.
Το Μητρώο Δεσμεύσεων αποτελεί εργαλείο παρακολούθησης και ελέγχου των δαπανών δεδομένου ότι από αυτό εξάγονται πληροφορίες για την ωρίμανση των υποχρεώσεων σε όλα τα στάδια ως την πληρωμή τους.
Ταυτόχρονα αποτελεί μηχανισμό διασφάλισης της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, καθώς μέσω αυτού γίνεται ευχερής η παρακολούθηση της πορείας εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Παράλληλα, αποφεύγεται η ανάληψη υποχρεώσεων καθ' υπέρβαση των εγκεκριμένων πιστώσεων ή ποσοστών διάθεσης, που εκτός της αυτοδίκαιης ακυρότητάς της συνεπάγεται και ατομική ευθύνη για τα αρμόδια όργανα (άρθρα 11 και 12 του π.δ/τος 80/2016).
Ο έλεγχος της πορείας των πιστώσεων, η συνεχής παρακολούθηση των διαθέσιμων πιστώσεων και των υποχρεώσεων, η μη σώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών και η εξόφληση των τιμολογίων εντός των προθεσμιών που τίθενται από τις κείμενες διατάξεις, αποτελούν βασικές υποχρεώσεις των φορέων.
Για το λόγο αυτό οι φορείς οφείλουν να εξασφαλίζουν:
• την παροχή εντός των προθεσμιών που προβλέπονται, δηλαδή μέσα στις πρώτες είκοσι (20) ημέρες του επόμενου μήνα από τη λήξη του μήνα αναφοράς, έγκυρων στοιχείων (εκκρεμείς δεσμεύσεις, απλήρωτες υποχρεώσεις, ληξιπρόθεσμες οφειλές), μέσω της ειδικά σχεδιασμένης για το σκοπό αυτό ειδικής διαδικτυακής πλατφόρμας (e-portal),
• την αποστολή μηνιαίων και τριμηνιαίων εκθέσεων αναφοράς (μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη του μήνα ή του τριμήνου αναφοράς) για την εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και το μητρώο δεσμεύσεων, σύμφωνα με τα τυποποιημένα υποδείγματα που περιλαμβάνονται στην αριθμ. 2/47891/ΔΠΓΚ/2018 (ΑΔΑ: Ψ4Γ6Η-94Φ) εγκύκλιο,
• την ανάπτυξη μηχανογραφημένου αναλυτικού Μητρώου Δεσμεύσεων για τη βελτίωση της ποιότητας των στοιχείων και
• την παροχή στοιχείων εκτέλεσης των προϋπολογισμών τους.
Επίσης, οι φορείς οφείλουν να μεριμνούν, κατά λόγο αρμοδιότητας, για την αποφυγή καθυστερήσεων στις πληρωμές για εμπορικές συναλλαγές, προκειμένου να αποφευχθεί η καταβολή τόκων υπερημερίας και λοιπών αποζημιώσεων σε περίπτωση διενέργειας πληρωμών εκτός των προβλεπομένων προθεσμιών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. Ζ του άρθρου πρώτου του ν.4152/2013 (Α' 107), με τις οποίες προσαρμόστηκε η ελληνική νομοθεσία στην Οδηγία 2011/7 της 16ης Φεβρουαρίου 2011 για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων στις εμπορικές συναλλαγές.
5.1 Πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων
Με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν.4281/2014 προβλέφθηκε η δυνατότητα επιχορήγησης των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους, καθώς και των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) για την εξόφληση εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης.
Με την αριθμ. 2/57103/ΔΠΓΚ/23.6.2016 (Β'1932) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, όπως τροποποιήθηκε, καθώς και με την αριθμ. 2/3872/ΔΠΓΚ/13.1.2017 (Β'54) κοινή απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και της Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, όπως τροποποιήθηκε, προβλέφθηκε η ενίσχυση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, αποκλειστικά για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους προς τρίτους και για την εκκαθάριση εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και καθορίστηκαν οι λεπτομέρειες του προγράμματος εκκαθάρισης.
Το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τις ανωτέρω αποφάσεις, ολοκληρώθηκε την 31η.12.2018. Τυχόν υπόλοιπα της επιχορήγησης που δεν χρησιμοποιήθηκαν μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος, επιστρέφονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό το αργότερο μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2019. Η επιστροφή πραγματοποιείται με την κατάθεση του σχετικού ποσού στην Τράπεζα της Ελλάδος στον υπολογαριασμό No 23/200554 με τίτλο «Ε.Δ. - Λογαριασμός χρηματοδότησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης» (IBAN GR2501000230000000000200554) και αυθημερόν ενημέρωση της Διεύθυνσης Λογιστικής Γενικής Κυβέρνησης και της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης (ΔΠΓΚ) του ΓΛΚ.
Για την ορθή ολοκλήρωση του προγράμματος εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων οι Προϊστάμενοι των ΓΔΟΥ των Υπουργείων και οι εξομοιούμενοι με αυτούς κατά τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 24 του ν.4270/2014, καθώς και οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, οφείλουν να τηρήσουν τα οριζόμενα στις σχετικές αποφάσεις και να διασφαλίσουν την έγκαιρη και ορθή επιστροφή των υπολοίπων της επιχορήγησης που δεν χρησιμοποιήθηκαν, σύμφωνα με την ανωτέρω διαδικασία.
Οι αρμόδιες ΓΔΟΥ οφείλουν να αποστείλουν, σε ηλεκτρονική μορφή στην ηλεκτρονική διεύθυνση dpgk@glk.gr, εντός του πρώτου δεκαημέρου του μηνός Ιανουαρίου προσωρινά στοιχεία και μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2019 οριστικά στοιχεία για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης μέχρι και το τέλος του προγράμματος, για το Υπουργείο και για τους φορείς αρμοδιότητάς τους, σύμφωνα με τα υποδείγματα των ανωτέρω αποφάσεων. Αντίστοιχα, μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2019 οφείλουν να αποστείλουν στοιχεία αναφορικά με τις επιστροφές των υπολοίπων, σύμφωνα με τα υποδείγματα των ανωτέρω αποφάσεων, εμφανίζοντας τα ποσά των επιστροφών με αρνητικό πρόσημο στη στήλη των επιχορηγήσεων.
6. Ασφαλιστικές εισφορές και αποδόσεις υπέρ Ε.Φ.Κ.Α. - Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.
Με τις διατάξεις του ν.4387/2016 ενοποιήθηκαν οι υφιστάμενοι φορείς κύριας ασφάλισης στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.), ενώ οι φορείς επικουρικής ασφάλισης και τα ταμεία πρόνοιας ενσωματώθηκαν στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.).
Οι υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 4 του ν.4387/2016, από 1.1.2017 υπάγονται για κύρια σύνταξη στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ε.Φ.Κ.Α. και οι συντάξεις τους κανονίζονται και καταβάλλονται με βάση τις ρυθμίσεις του ν.4387/2016. Οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη για κύρια σύνταξη για τους ανωτέρω υπαλλήλους - λειτουργούς του Δημοσίου καταβάλλονται πλέον στον Ε.Φ.Κ.Α., για όλους τους ασφαλιστικούς φορείς που ενσωματώνονται στον Ε.Φ.Κ.Α.
Ειδικότερα, για το οικονομικό έτος 2019 για τις εργοδοτικές εισφορές των ανωτέρω προσώπων που υπάγονταν ως 31.12.2016 στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου, έχει προβλεφθεί ανά φορέα δαπάνη εργοδοτικών εισφορών υπέρ Ε.Φ.Κ.Α. ποσοστού 10%, λόγω της ετήσιας σταδιακής προσαρμογής, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν.4387/2016 και της αριθμ. 111/30.11.2016 κοινής απόφασης του Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών (Β'4005).
Κατά την εκκαθάριση της μισθοδοσίας 2019, οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες πρέπει να φροντίσουν για την ορθή τήρηση και εμφάνιση των εσόδων και εξόδων του προϋπολογισμού και ειδικότερα για τη χωριστή παρακολούθηση της δαπάνης των εργοδοτικών εισφορών για τους υπαλλήλους που υπάγονταν στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου ως 31.12.2016 και της δαπάνης των εργοδοτικών εισφορών για τους υπαλλήλους που υπάγονταν σε άλλο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς πλην Δημοσίου ως 31.12.2016. Για το σκοπό αυτό στην οικονομική ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού έχουν εγγραφεί ΑΛΕ στη μείζονα κατηγορία 21, ενώ στον κώδικα κατάταξης εσόδων - εξόδων των Ν.Π.Δ.Δ. έχουν εγγραφεί αντίστοιχοι κωδικοί αριθμοί εσόδων - εξόδων.
7. Κρατικός Προϋπολογισμός - Κεντρική Διοίκηση - Διοίκηση εσόδων και εξόδων του κράτους
Η είσπραξη των εσόδων και η πληρωμή των δαπανών του κράτους και των ειδικών ταμείων γίνεται με βάση τις προβλέψεις του Κρατικού Προϋπολογισμού, σύμφωνα με τις ισχύουσες δημοσιολογιστικές διατάξεις. Το ισχύον νομικό πλαίσιο και οι σχετικές διοικητικές πράξεις προσδιορίζουν αναλυτικά τη διαδικασία υλοποίησης, τόσο του σκέλους των εσόδων, όσο και του σκέλους των εξόδων του προϋπολογισμού.
Τα έσοδα και έξοδα καταλογίζονται στους οικείους φορείς και ΑΛΕ, όπως αυτοί προσδιορίζονται στην διοικητική ταξινόμηση και στην οικονομική ταξινόμηση εσόδων και εξόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Ειδικότερα, επισημαίνονται τα ακόλουθα:
• Έσοδα
Τα έσοδα του κράτους και των ειδικών ταμείων, υπηρεσιών και λογαριασμών, βεβαιώνονται, εισπράττονται και εμφανίζονται στους οικείους αναλυτικούς λογαριασμούς εσόδων του προϋπολογισμού σύμφωνα με τη νέα οικονομική ταξινόμηση.
Βεβαιωθέντα έσοδα του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2019 είναι τα ποσά που βεβαιώνονται κατά τη διάρκεια αυτού, ανεξάρτητα από τη χρονική περίοδο από την οποία προέρχονται, όπως επίσης και τα βεβαιωθέντα έσοδα του προϋπολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους (2018) που δεν έχουν εισπραχθεί. Τα έσοδα που έχουν βεβαιωθεί και δεν εισπράχθηκαν μέχρι τη λήξη του οικονομικού έτους 2018, διαγράφονται λογιστικά από το έτος αυτό και επαναβεβαιώνονται ως έσοδα του οικονομικού έτους 2019.
Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι όσες Δημόσιες Υπηρεσίες, πέραν του Υπουργείου Οικονομικών, εντοπίζουν περιπτώσεις οφειλών προς το Δημόσιο, μη φορολογικής φύσεως, οι οποίες προκύπτουν από συμβάσεις ή άλλα δικαιώματα του Δημοσίου και δεν έχουν αποδοθεί από τους υπόχρεους, οφείλουν να προβαίνουν άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες για τη βεβαίωσή τους στην οικεία Δ.Ο.Υ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, καθώς και στο άρθρο 81 του ν.4270/2014.
• Έξοδα
Η υλοποίηση των δαπανών του προϋπολογισμού σύμφωνα με τις προβλέψεις αποτελεί κομβικό σημείο της δημοσιονομικής διαχείρισης για την επίτευξη των στόχων του προϋπολογισμού.
Επισημαίνεται ότι με τον προϋπολογισμό καθορίζονται ανώτατα όρια δαπανών. Με την πραγματοποίηση δαπανών επιδιώκεται η επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος και η παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη σύνδεση όλων των δαπανών που πραγματοποιούνται με συγκεκριμένο και μετρήσιμο αποτέλεσμα.
Τα όρια των πιστώσεων που έχουν καθορισθεί στον προϋπολογισμό προσδιορίζουν το ανώτατο ύψος υποχρεώσεων που μπορούν να αναληφθούν εντός του 2019, αφού βεβαίως ληφθούν υπόψη κατά προτεραιότητα οι υποχρεώσεις προηγούμενων ετών που βαρύνουν τις πιστώσεις αυτές.
7.1 Τακτικός Προϋπολογισμός
7.1.1 Πιστώσεις - πορεία εκτέλεσης προϋπολογισμού
Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 72 και 73 του ν.4270/2014, το ποσοστό των πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού που επιτρέπεται να διατεθούν από τους διατάκτες καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Ειδικότερα, ποσοστό ίσο με 10% των πιστώσεων του ετήσιου τακτικού προϋπολογισμού για ελαστικές δαπάνες, δεν διατίθεται έως την 30ή Ιουνίου κάθε οικονομικού έτους, εκτός των εξαιρέσεων που προβλέπονται. Η διάθεση των πιστώσεων από την 1η Ιουλίου κάθε οικονομικού έτους, τελεί υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει επέλθει, ούτε αναμένεται σημαντική απόκλιση από τα δεσμευτικά όρια δαπανών και τους δημοσιονομικούς στόχους.
Συνεπώς, η διάθεση του συνόλου των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Το ποσοστό αποδέσμευσης των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων εξαρτάται κάθε φορά από την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και για το λόγο αυτό είναι πιθανό να μην εγκριθεί η διάθεση του συνόλου των πιστώσεων ορισμένων κατηγοριών δαπανών.
Για το οικονομικό έτος 2019 τα ποσοστά διάθεσης των πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού έχουν καθοριστεί με την αριθμ. 2/92835/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Διάθεση των πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2019» (ΑΔΑ: 6ΗΥ3Η-Υ6Μ).
Με τις διατάξεις του άρθρου 71 του ν.4270/2014 προβλέπονται οι περιπτώσεις ανακατανομών πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού, ενώ με την αριθμ. 2/94263/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Ανακατανομή πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού» (Β'5860), η οποία έχει εκδοθεί κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων αυτών, καθορίζονται λεπτομερώς οι διαδικασίες διαχείρισης (αυξομειώσεις - μεταφορές) των πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού, καθώς και οι πιστώσεις μη δεκτικές αυξομειώσεων από τους διατάκτες. Η τήρηση των σχετικών διαδικασιών αποτελεί υποχρέωση για όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
Διευκρινίζεται ότι η ανακατανομή των πιστώσεων του ειδικού φορέα του Τακτικού Προϋπολογισμού του Υπουργείου Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού του ΓΛΚ.
Επισημαίνεται ότι:
• Οι επιχορηγήσεις του Κρατικού Προϋπολογισμού προς τα νοσηλευτικά ιδρύματα και το σύστημα ΠΦΥ, καθώς και προς το ασφαλιστικό σύστημα, είναι απαραίτητο να διατίθενται όπως έχουν προβλεφθεί και αποτυπωθεί στους πίνακες 3.24 και 3.26 αντίστοιχα της Εισηγητικής Έκθεσης του Προϋπολογισμού του 2019, προκειμένου να αποφεύγονται αποκλίσεις κατά την εκτέλεση των προϋπολογισμών των εν λόγω φορέων, καθώς και του Κοινωνικού Προϋπολογισμού.
• Διάθεση πιστώσεων από το αποθεματικό μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σύμφωνα με τη διαδικασία και τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 59 του ν.4270/2014. Σημειώνεται ότι κάθε τρίμηνο παρουσιάζεται στη Βουλή και κοινοποιείται στο Ελεγκτικό Συνέδριο κατάσταση με τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης που ενισχύθηκαν από το αποθεματικό και τους λόγους που οδήγησαν στην ενίσχυση αυτή.
• Η ύπαρξη πιστώσεων στον προϋπολογισμό, είτε αυτή προέρχεται από την αρχική κατανομή, είτε από ανακατανομή ή ενίσχυση του προϋπολογισμού των φορέων, ακόμη και στις περιπτώσεις που συμμετέχει στη σχετική διαδικασία εγγραφής ή ανακατανομής το Υπουργείο Οικονομικών, δεν συνεπάγεται σε καμία περίπτωση εκ των προτέρων νομιμοποίηση των δαπανών που πραγματοποιούνται σε βάρος αυτών των πιστώσεων. Η ευθύνη τήρησης των νομίμων προϋποθέσεων για την ανάληψη υποχρεώσεων και την πραγματοποίηση δαπανών ανήκει αποκλειστικά στις υπηρεσίες του φορέα που πραγματοποιεί τη δαπάνη.
7.1.2 Προγραμματισμός
Όλοι οι φορείς οφείλουν να προγραμματίζουν τις ανάγκες τους έως το ύψος των διαθέσιμων πιστώσεων. Οι φορείς πρέπει να προγραμματίσουν τις μηνιαίες ανάγκες τους στις κύριες κατηγορίες δαπανών, καθώς τυχόν αποκλίσεις εξετάζονται κάθε τρίμηνο, λαμβάνοντας υπόψη τα προβλεπόμενα στις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων των άρθρων 70 και 172 του ν.4270/2014.
Ειδικότερα επισημαίνεται ότι οι απαραίτητες πιστώσεις για την πληρωμή ανεξόφλητων υποχρεώσεων παρελθόντων ετών εγγράφονται στους ΑΛΕ ανάλογα με τη φύση της δαπάνης που αυτές αφορούν και οι εν λόγω υποχρεώσεις εξοφλούνται κατά προτεραιότητα σε βάρος των πιστώσεων που κατανέμονται στους συγκεκριμένους ΑΛΕ. Αντίστοιχα, οι απαραίτητες πιστώσεις για την αποκατάσταση πάγιων προκαταβολών του προηγούμενου έτους εγγράφονται στους ΑΛΕ ανάλογα με τη φύση της δαπάνης που αυτές αφορούν.
Με την έναρξη κάθε οικονομικού έτους και πριν από την ανάληψη οποιασδήποτε νέας υποχρέωσης, με ευθύνη των προϊστάμενων οικονομικών υπηρεσιών, δεσμεύονται στον προϋπολογισμό του φορέα άμεσα και κατ' απόλυτη προτεραιότητα, πιστώσεις ισόποσες με το ανεξόφλητο μέρος των αναλήψεων υποχρεώσεων του προηγούμενου οικονομικού έτους και πιστώσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο πολυετών υποχρεώσεων, σύμφωνα με το άρθρο 67 του ν.4270/2014, κατά το μέρος που αφορούν στη δαπάνη που βαρύνει τον εκτελούμενο προϋπολογισμό. Νέες υποχρεώσεις αναλαμβάνονται σε βάρος του εναπομείναντος υπολοίπου μετά τις κατά τα ανωτέρω δεσμεύσεις πιστώσεων.
7.1.3 Προσωπικό, Παροχές σε εργαζομένους
α) Πιστώσεις θέσεων προσωπικού
Οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες είναι υπεύθυνες για την τήρηση του μητρώου προσωπικού (άρθρο 69Γ ν.4270/2014). Για την τήρηση του βιβλίου μητρώου του προσωπικού των Υπουργείων, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, αλλά και των ΑΕΙ, ΤΕΙ, νοσηλευτικών ιδρυμάτων και λοιπών νομικών προσώπων, των οποίων η μισθοδοσία του προσωπικού βαρύνει άμεσα τις πιστώσεις της μείζονος κατηγορίας 21 «Παροχές σε εργαζόμενους» του τακτικού προϋπολογισμού, ισχύουν τα ακόλουθα:
i) Στον προϋπολογισμό της Προεδρίας της Δημοκρατίας έχουν προβλεφθεί πιστώσεις για την πλήρωση των ήδη θεσμοθετημένων θέσεων προσωπικού των γραφείων της. Στον προϋπολογισμό επίσης υπάρχουν πιστώσεις για το διορισμό των μελών της Κυβέρνησης (Αντιπροέδρων, Υπουργών και Αναπληρωτών Υπουργών), είτε είναι βουλευτές, είτε εξωκοινοβουλευτικοί, καθώς και για το διορισμό των Υφυπουργών, των Γενικών, Αναπληρωτών Γενικών και Ειδικών Γραμματέων (συμπεριλαμβανομένων και των Διοικητικών και Τομεακών Γραμματέων) Υπουργείων και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, αλλά και για την πλήρωση των θεσμοθετημένων θέσεων προσωπικού των πολιτικών γραφείων τους. Οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες και ειδικά για την Προεδρία της Δημοκρατίας η αρμόδια ΔΥΕΕ στη Νομαρχία Αθηνών, παρέχουν τις απαραίτητες, για τη δημοσίευση των πράξεων διορισμού, βεβαιώσεις ύπαρξης πιστώσεων και ενημερώνουν άμεσα τη ΔΠΓΚ του ΓΛΚ για τις εγκρίσεις που παρέχουν και το ύψος της προκαλούμενης επιβάρυνσης στον προϋπολογισμό.
ii) Οι θέσεις του υπηρετούντος προσωπικού κατά την 31.12.2018 μεταφέρονται αυτούσιες στο μητρώο του 2019. Οι θέσεις του προσωπικού που αποχωρεί από την υπηρεσία λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης, μετάταξης κ.λπ. διαγράφονται αμέσως από τα σχετικά βιβλία - μητρώα, με εξαίρεση τις θέσεις:
• προσωπικού της Προεδρίας της Δημοκρατίας, του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, του Πολιτικού Γραφείου Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό, των Πολιτικών Γραφείων των Υπουργών Επικρατείας και της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης, εκτός της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,
• προσωπικού των πολιτικών γραφείων των μελών της Κυβέρνησης, των Υφυπουργών, των Γενικών, Αναπληρωτών Γενικών και Ειδικών Γραμματέων (συμπεριλαμβανομένων και των Διοικητικών και Τομεακών Γραμματέων),
• δημοσιογράφων για τη στελέχωση των γραφείων τύπου και δημοσίων σχέσεων Υπουργείων (παρ. 2 άρθρο 67 ν.1943/1991),
• ειδικευόμενων στα νοσηλευτικά ιδρύματα του ν.δ/τος 2592/1953 ιατρών, καθώς και ιατρών υπηρεσίας υπαίθρου.
Υπενθυμίζεται ότι για την απλοποίηση της διαδικασίας διορισμού υπαλλήλων έχει εκδοθεί η αριθμ. 2/9854/ΔΠΓΚ/6.2.2017 (ΑΔΑ: ΩΖ18Η-563) εγκύκλιος του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών. Διευκρινίζεται δε ότι προκειμένου οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες να βεβαιώσουν την ύπαρξη πίστωσης στον προϋπολογισμό επί των σχετικών πράξεων διορισμού, απαιτείται προηγούμενη μεταφορά πιστώσεων ή παροχή σχετικού εγγράφου περί επάρκειας πιστώσεων από τη ΔΠΓΚ, κατόπιν σχετικού αιτήματός τους. Τα αιτήματα που αποστέλλονται στη ΔΠΓΚ πρέπει να είναι αναλυτικά και πλήρως αιτιολογημένα και σε όλες τις περιπτώσεις πρέπει να συνοδεύονται τουλάχιστον από τα δικαιολογητικά που αναφέρονται αναλυτικά στην ανωτέρω εγκύκλιο.
Τέλος, η δαπάνη που προκαλείται στο επόμενο οικονομικό έτος από διορισμούς/προσλήψεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης που υλοποιούνται κατά το τελευταίο δίμηνο του τρέχοντος κάθε φορά έτους και για τις οποίες έχουν μεταφερθεί πιστώσεις κατά τα ανωτέρω ή έχει παρασχεθεί από τη ΔΠΓΚ σχετικό έγγραφο περί επάρκειας πιστώσεων, καλύπτεται από τις εγγεγραμμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού του επόμενου οικονομικού έτους του φορέα. Αντίστοιχα, η δαπάνη που προκαλείται στο επόμενο οικονομικό έτος από διορισμούς/προσλήψεις σε λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίες υλοποιούνται κατά το τελευταίο δίμηνο του τρέχοντος κάθε φορά έτους, βαρύνει τον προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους του φορέα. Σε κάθε περίπτωση, οι απαραίτητες, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Π.Δ. 80/2016, βεβαιώσεις ύπαρξης πιστώσεων παρέχονται από τις αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες των φορέων.
β) Παροχές σε εργαζομένους - Τακτικές Αποδοχές
Για τις δαπάνες αποδοχών, εφιστάται η προσοχή των εκκαθαριστών για την αυστηρή εφαρμογή των σχετικών διατάξεων και εγκυκλίων.
Δεδομένης της νέας οικονομικής ταξινόμησης, σχετικά με την πληρωμή δαπανών μισθοδοσίας και λοιπών αποζημιώσεων και αμοιβών από την 1.1.2019 και εφεξής, εκδόθηκε η αριθμ. 2/91634/0026/2018 εγκύκλιος (ΑΔΑ: ΨΕΜΥΗ-ΕΔ7) του ΓΛΚ, με την οποία ορίζονται οι ΑΛΕ του Κρατικού Προϋπολογισμού που αφορούν σε σταθερές, διαρκούς ή περιοδικού χαρακτήρα δαπάνες ή λοιπές προβλεπόμενες βάσει νόμου, δαπάνες οι οποίες δύνανται να πληρώνονται με μισθοδοτικές καταστάσεις και καταστάσεις συντάξεων Δημοσίου.
Γενικότερα, για την καταβολή κάθε είδους αποδοχών απαιτείται η ύπαρξη πίστωσης και η σχετική ανάληψη υποχρέωσης του αρμόδιου διατάκτη ή του κατά νόμο εξουσιοδοτουμένου οργάνου (δημοσιονομική δέσμευση).
Συνεπώς, όλοι οι φορείς οφείλουν να παρακολουθούν (σε μηνιαία βάση) το ύψος των δαπανών αποδοχών και να προβαίνουν εγκαίρως στην τακτοποίηση των πιστώσεων βάσει των δυνατοτήτων που παρέχουν οι σχετικές διατάξεις και σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στην αριθμ. 2/94263/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Ανακατανομή πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού» (Β'5860), ή να υποβάλουν, εάν είναι αναγκαίο, εγκαίρως αιτήματα αυξομείωσης των πιστώσεων, ούτως ώστε να είναι διασφαλισμένη η πληρωμή της μισθοδοσίας του προσωπικού σε βάρος των πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Επισημαίνεται ιδιαιτέρως ότι στην πρώτη μισθοδοτική κατάσταση των διοριζόμενων, προσλαμβανόμενων, εντασσόμενων, μετατασσόμενων, αποσπώμενων ή προαγόμενων υπαλλήλων πρέπει να βεβαιώνεται από τον αρμόδιο εκκαθαριστή η ύπαρξη πρόβλεψης στον προϋπολογισμό και να γράφεται ο αριθμός πρωτοκόλλου της σχετικής βεβαίωσης των οικονομικών υπηρεσιών (άρθρο 12 του Π.Δ. 80/2016).
Για την παρακολούθηση των μεταβολών του προσωπικού, παρακαλούνται οι φορείς να αποστέλλουν στη ΔΠΓΚ του ΓΛΚ ανά τρίμηνο τις μεταβολές του προσωπικού τους (υπηρετούντες, προσλήψεις, αποχωρήσεις κλπ.), συμπληρώνοντας τον πίνακα στο έντυπο Π2 του παραρτήματος ανά ειδικό φορέα. Η αποστολή του εν λόγω πίνακα πρέπει να γίνεται έως τις 20 του επόμενου μήνα από τη λήξη του τριμήνου (ήτοι έως 20/1, 20/4, 20/7, 20/10).
Επισημαίνεται ότι η συμπλήρωση του εν λόγω πίνακα αφορά στο προσωπικό που περιλαμβάνεται στις δαπάνες μισθοδοσίας του εκάστοτε φορέα και, ως εκ τούτου, πρέπει στο τέλος της εκάστοτε περιόδου τα στοιχεία να είναι συνεπή με τα στοιχεία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών (ΕΑΠ) για τον αριθμό του μισθοδοτούμενου προσωπικού στην αρχή και στο τέλος της υπό εξέταση περιόδου.
γ) Παροχές σε εργαζομένους - Πρόσθετες αποδοχές και αποδοχές σε είδος, εφημερίες
Ο αριθμός των ωρών που μπορεί να απασχοληθεί υπερωριακά - πέραν του κανονικού ωραρίου - το προσωπικό των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης και το προσωπικό των λοιπών φορέων η μισθοδοσία του οποίου βαρύνει άμεσα τις πιστώσεις αποδοχών του Τακτικού Προϋπολογισμού, υπόκειται σε περιορισμούς (όρια).
Οι πιστώσεις για πρόσθετες αποδοχές και οι αποδοχές σε είδος εγγράφονται στη μείζονα κατηγορία εξόδων 21 «Παροχές σε εργαζόμενους» και σε ΑΛΕ που περιλαμβάνονται σε διακριτούς λογαριασμούς τετάρτου βαθμού. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την αριθμ. 2/94263/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Ανακατανομή πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού» (Β'5860), δεν επιτρέπεται η μείωση πιστώσεων των ΑΛΕ που περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς τετάρτου βαθμού που αφορούν τακτικές αποδοχές και εργοδοτικές εισφορές (21101, 212501, 21301, 21304, 21901, 21902, 21903) για την αύξηση πιστώσεων των ΑΛΕ που περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς τετάρτου βαθμού που αφορούν πρόσθετες αποδοχές και αποδοχές σε είδος.
Η διαδικασία αποζημίωσης των εφημεριών του ιατρικού προσωπικού αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας, των νοσηλευτικών ιδρυμάτων εποπτείας των Υπουργείων Άμυνας και Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων, καθώς και των λοιπών πρόσθετων αμοιβών του πάσης φύσεως προσωπικού, πλην ιατρικού, των νοσοκομείων του ΕΣΥ, του ΠΦΥ και του ΕΚΑΒ, από 1.1.2015 καθορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν.4316/2014 (Α' 270). Στο πλαίσιο αυτό, οι ως άνω αποζημιώσεις βαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό και οι σχετικές πιστώσεις εγγράφονται στον προϋπολογισμό εξόδων του Υπουργείου Υγείας, προκειμένου εν συνεχεία να επιχορηγηθούν ειδικώς οι εν λόγω φορείς. Σε κάθε περίπτωση για την ακριβή τήρηση των διαδικασιών επιχορήγησης, της επιστροφής των τυχόν αδιάθετων ποσών, όπως επίσης και της συγκέντρωσης και αποστολής στη ΔΠΓΚ των στοιχείων πληρωμών μετά το πέρας κάθε τριμήνου, εφιστάται η προσοχή των αρμοδίων υπηρεσιών στην τήρηση και απαρέγκλιτη εφαρμογή των διαλαμβανομένων στις αριθμ. Β1α/16753/6.3.2015 (Β'382), Β1α/40746/29.5.2015 (Β'1018) και Β1α/40751/29.5.2015 (Β'1018) κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας.
Η ανάληψη υποχρεώσεων για υπερωριακή εργασία, αμοιβή για εργασία κατά τις εξαιρέσιμες ημέρες και νυχτερινές ώρες, ειδική αποζημίωση για απασχόληση πλέον του πενθημέρου την εβδομάδα και υπερωριακή αποζημίωση εκπαιδευτικών, οι οποίες πραγματοποιούνται εντός του τελευταίου διμήνου κάθε οικονομικού έτους, βαρύνει τις πιστώσεις του τρέχοντος κάθε φορά έτους. Εφόσον οι σχετικές υποχρεώσεις καταγραφούν ως απλήρωτες μέχρι το τέλος του έτους (2018), με την έναρξη του νέου οικονομικού έτους (2019) και πριν από την ανάληψη οποιασδήποτε νέας υποχρέωσης, με ευθύνη των προϊστάμενων οικονομικών υπηρεσιών, δεσμεύονται στον προϋπολογισμό του φορέα πιστώσεις ισόποσες με το ύψος των απλήρωτων υποχρεώσεων αυτών σε βάρος των πιστώσεων των αντίστοιχων ΑΛΕ ανάλογα με τη φύση της δαπάνης που αφορούν και περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς τέταρτου βαθμού για πρόσθετες παροχές (λογαριασμοί τέταρτου βαθμού 21102, 21202, 21302) της Μείζονος Κατηγορίας 21.
δ) Μετατάξεις - ανακατανομές - αποσπάσεις υπαλλήλων των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης
Με τις διατάξεις του ν.4440/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, υποχρεώσεις των προσώπων που διορίζονται στις θέσεις των άρθρων 6 και 8 του ν.4369/2016, ασυμβίβαστα και πρόληψη των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων και άλλες διατάξεις» (Α'224), καθιερώθηκε το Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας (ΕΣΚ).
Στο ΕΣΚ υπάγονται οι πολιτικοί διοικητικοί υπάλληλοι, μόνιμοι και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, που υπηρετούν σε υπηρεσίες, κεντρικές και περιφερειακές, του Δημοσίου, των Ανεξάρτητων Αρχών, των ΟΤΑ και Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), εφόσον ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, καθώς και οι απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΣΔΔΑ), ανεξαρτήτως του φορέα στον οποίο ανήκει η οργανική τους θέση.
Αναφορικά με τη διαχείριση των πιστώσεων για δαπάνες μισθοδοσίας του προσωπικού που μετατάσσεται ή αποσπάται ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 15 του ν.4440/2016. Σύμφωνα με αυτές, κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, τα Υπουργεία και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις μεταφέρουν σε ειδικό ΑΛΕ του προϋπολογισμού τους (2910201003 «Πιστώσεις για δαπάνες αποδοχών προσωπικού λόγω μετατάξεων, αποσπάσεων κ.λπ.»), μέρος των πιστώσεών τους που έχουν προβλεφθεί για πάσης φύσεως μεταβιβάσεις, προκειμένου να καλυφθεί η δαπάνη μισθοδοσίας για την απόσπαση ή μετάταξη υπαλλήλων των εποπτευόμενων φορέων τους σε άλλους φορείς. Με τον τρόπο αυτό καλύπτεται η δαπάνη μισθοδοσίας υπαλλήλων που προέρχονται από φορείς εντός Γενικής Κυβέρνησης και η μισθοδοσία τους δεν βαρύνει άμεσα τον Τακτικό Προϋπολογισμό και πάντα στο πλαίσιο των ανωτάτων ορίων δαπανών του εκάστοτε ισχύοντος ΜΠΔΣ. Επίσης, καταργούνται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν.4223/2013 (Α'287).
Ειδικά στις περιπτώσεις μετάταξης ή απόσπασης υπαλλήλων που προέρχονται από φορείς Γενικής Κυβέρνησης σε άλλους φορείς που δεν επιχορηγούνται από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, γενικά ή ειδικά για την κάλυψη δαπανών μισθοδοσίας, οι φορείς υποδοχής δύνανται να επιχορηγούνται ειδικά για την κάλυψη της δαπάνης μισθοδοσίας των υπαλλήλων αυτών από διακριτούς ΑΛΕ:
• 2310511001 «Ειδική επιχορήγηση σε Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (Ο.Κ.Α.) για κάλυψη δαπανών μισθοδοσίας υπαλλήλων που μετατάσσονται ή αποσπώνται, σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 15 του Ν.4440/2016, όπως ισχύει»
• 2310801007 «Ειδική επιχορήγηση για κάλυψη δαπανών μισθοδοσίας υπαλλήλων που μετατάσσονται ή αποσπώνται, σε λοιπούς φορείς, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 15 του Ν.4440/2016, όπως ισχύει»).
Η επιχορήγηση αφορά αποκλειστικά και μόνο το οικονομικό έτος διενέργειας της απόσπασης ή της μετάταξης και καλύπτεται από τις πιστώσεις που μεταφέρουν τα Υπουργεία και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 15, είναι δυνατή με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών η μεταφορά των αναγκαίων πιστώσεων, για την ολοκλήρωση μετατάξεων ή αποσπάσεων μεταξύ φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, από πιστώσεις που εγγράφονται σε διακριτό ΑΛΕ (2910201003 «Πιστώσεις για δαπάνες αποδοχών προσωπικού λόγω μετατάξεων, αποσπάσεων κ.λπ.») του ειδικού φορέα «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» του προϋπολογισμού του Υπουργείου Οικονομικών (1023-711-0000000).
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν.4440/2016, μετατάξεις για τις οποίες έχει εκδοθεί ανακοίνωση- πρόσκληση ή έχει υποβληθεί αίτηση του υπαλλήλου μέχρι και 31.7.2017, δύνανται να ολοκληρωθούν σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν κατά τις 2.12.2016. Σύμφωνα δε με το άρθρο 19 του ίδιου νόμου, προβλέπονται εξαιρέσεις και ειδικές περιπτώσεις και μετατάξεων που διατηρούνται σε ισχύ. Η κάλυψη των σχετικών δαπανών μισθοδοσίας και των αποσπάσεων και μετατάξεων που προβλέπονται στα ανωτέρω άρθρα πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν.4440/2016.
Κατά συνέπεια, τα Υπουργεία και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις πρέπει να φροντίσουν για τη μεταφορά μέρους των πιστώσεων για μεταβιβάσεις σε ειδικό ΑΛΕ (2910201003 «Πιστώσεις για δαπάνες αποδοχών προσωπικού λόγω μετατάξεων, αποσπάσεων κ.λπ.»), ώστε να καλύψουν τις σχετικές δαπάνες μισθοδοσίας για μετατάξεις - αποσπάσεις ως ανωτέρω.
Με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ίδιου νόμου, από την έναρξη ισχύος αυτού, καταργείται η παρ. 1 του άρθρου 68 του ν.4002/2011 (Α'180) σύμφωνα με την οποία απαιτούνταν προηγούμενη έγκριση της αριθμ. 33/2006 ΠΥΣ για την διενέργεια μετατάξεων, πλην ορισμένων εξαιρέσεων.
Σε κάθε περίπτωση, με το Π.Δ. 80/2016 (παρ. 3 του άρθρου 12) προβλέπεται η βεβαίωση της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας του φορέα περί ύπαρξης πρόβλεψης πίστωσης για διορισμούς, προσλήψεις, εντάξεις, μετατάξεις, αποσπάσεις και προαγωγές που συνεπάγονται οικονομική επιβάρυνση. Σε διαφορετική περίπτωση οι σχετικές πράξεις είναι άκυρες (παρ. 4 του άρθρου 12 του Π.Δ. 80/2016).
Διευκρινίζεται ότι για τις μετατάξεις προσωπικού από κατηγορία σε κατηγορία, από κλάδο σε κλάδο, από ειδικό φορέα σε ειδικό φορέα ή εντός του ίδιου ειδικού φορέα στο ίδιο Υπουργείο ή στην ίδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση, οι οικονομικές υπηρεσίες παρέχουν απευθείας την απαιτούμενη από τις διατάξεις της παρ.3 και 4 του άρθρου 12 του Π.Δ. 80/2016 βεβαίωση επί των οικείων πράξεων, δεδομένου ότι η σχετική δαπάνη μπορεί να αντιμετωπιστεί από τις εγγεγραμμένες πιστώσεις του φορέα για μισθοδοσία.
Τέλος, η δαπάνη που προκαλείται στο επόμενο οικονομικό έτος από μετατάξεις σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης που υλοποιούνται κατά το τελευταίο δίμηνο του τρέχοντος κάθε φορά έτους και για τις οποίες έχουν μεταφερθεί πιστώσεις κατά τα ανωτέρω ή έχει παρασχεθεί από τη ΔΠΓΚ σχετικό έγγραφο περί επάρκειας πιστώσεων, καλύπτεται από τις εγγεγραμμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού του επόμενου οικονομικού έτους του φορέα. Αντίστοιχα, η δαπάνη που προκαλείται στο επόμενο οικονομικό έτος από μετατάξεις σε λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίες υλοποιούνται κατά το τελευταίο δίμηνο του τρέχοντος κάθε φορά έτους, βαρύνει τον προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους του φορέα. Σε κάθε περίπτωση, οι απαραίτητες, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Π.Δ. 80/2016, βεβαιώσεις ύπαρξης πιστώσεων παρέχονται από τις αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες των φορέων.
ε) Αποσπάσεις υπαλλήλων των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης
Προϋπόθεση για την έγκριση απόσπασης υπαλλήλων, η οποία είναι δυνατή σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4440/2016, είναι η εξασφάλιση της απαραίτητης πίστωσης από την αρμόδια οικονομική υπηρεσία του φορέα, η οποία μνημονεύεται στο προοίμιο της διοικητικής πράξης (απόφαση απόσπασης). Σύμφωνα με το άρθρο 66 του ν.4270/2014, οποιαδήποτε ανάληψη υποχρέωσης χωρίς την ύπαρξη της απαραίτητης πίστωσης είναι απολύτως άκυρη, τα δε υπηρεσιακά όργανα που συμπράττουν στην ανάληψη των σχετικών υποχρεώσεων έχουν πειθαρχική ευθύνη (άρθρο 11 του Π.Δ. 80/2016).
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν.4440/2016, η καταβολή των αποδοχών των αποσπασμένων υπαλλήλων, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων που διατηρούνται σε ισχύ, διενεργείται από το φορέα υποδοχής στον οποίο τοποθετούνται. Οι φορείς οφείλουν να ενεργούν για την κάλυψη της δαπάνης των αποσπάσεων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν.4440/2016.
Στις περιπτώσεις που το υπό απόσπαση προσωπικό προέρχεται από φορείς το προσωπικό των οποίων μισθοδοτείται άμεσα από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, τα αιτήματα μεταφοράς πιστώσεων πρέπει να συνοδεύονται από τις αντίστοιχες ανακλήσεις αναλήψεων υποχρεώσεων των φορέων προέλευσης για τις σχετικές δαπάνες μισθοδοσίας του. Σε διαφορετική περίπτωση δεν είναι δυνατή η ολοκλήρωση των διαδικασιών απόσπασης προσωπικού.
Στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2019 έχουν προβλεφθεί πιστώσεις για τους ήδη αποσπασμένους υπαλλήλους, όσον αφορά όμως τις νέες αποσπάσεις υπαλλήλων πρέπει να τηρηθεί η παραπάνω διαδικασία. Πιστώσεις από το αποθεματικό του Κρατικού Προϋπολογισμού για την κάλυψη των δαπανών αυτών δεν δύναται να διατεθούν.
Η δαπάνη των αποσπάσεων που υλοποιούνται κατά το τελευταίο δίμηνο του έτους καλύπτεται ομοίως προς τα οριζόμενα στην παρούσα εγκύκλιο για τις μετατάξεις υπαλλήλων των φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
7.1.4 Μεταβιβάσεις
α) Επιχορηγήσεις
Από τον Κρατικό Προϋπολογισμό διατίθενται σημαντικά ποσά για επιχορηγήσεις διαφόρων φορέων. Ωστόσο, ο Κρατικός Προϋπολογισμός δεν μπορεί να αναλαμβάνει το οικονομικό βάρος όλων των επιλογών των διοικήσεων των επιχορηγούμενων φορέων, οι οποίες οφείλουν να καθορίσουν τις προτεραιότητές τους, να ιεραρχήσουν τις ανάγκες τους και να προσαρμόσουν τους προϋπολογισμούς τους στο ύψος των πιστώσεων για επιχορηγήσεις.
Κύριο μέλημα των αρμοδίων ΓΔΟΥ αποτελεί ο έλεγχος των προϋπολογισμών και η συνεχής αξιολόγηση των πόρων που διατίθενται στους φορείς που εποπτεύουν, είτε ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση είτε όχι. Για την καταβολή των επιχορηγήσεων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό λαμβάνεται υπόψη ο σκοπός διάθεσης των επιχορηγήσεων, καθώς και η συνάφεια με τις δράσεις που σχεδιάζει να υλοποιήσει ο κάθε φορέας. Επιπλέον, ο εντός των μηνιαίων στόχων ακριβής χρονικός προγραμματισμός καταβολής των επιχορηγήσεων, εκ μέρους των Υπουργείων, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ομαλή εκτέλεση και των προϋπολογισμών των επιχορηγούμενων φορέων. Τυχόν καθυστερήσεις στην καταβολή τους ενδέχεται να επιφέρει αύξηση των απλήρωτων υποχρεώσεων στον προϋπολογισμό του φορέα που επιχορηγείται και κατ' επέκταση και των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.
Η αναγκαιότητα ή μη καταβολής της επιχορήγησης πρέπει να αποφασίζεται ύστερα από αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης των προς επιχορήγηση φορέων και του ύψους των ταμειακών τους διαθεσίμων και εφόσον οι δαπάνες τους δεν μπορούν να καλυφθούν από τα ίδια έσοδά τους, καθώς και των εσόδων από την αξιοποίηση της περιουσίας τους.
Οι φορείς που λαμβάνουν «μικτές» επιχορηγήσεις στις οποίες περιλαμβάνονται κονδύλια για πληρωμή των αποδοχών και των λοιπών δαπανών τους (προμήθειες, λειτουργικά έξοδα κ.λπ.), διαθέτουν τα εγκριθέντα ποσά κατά απόλυτη προτεραιότητα για τις τακτικές αποδοχές προσωπικού και στη συνέχεια για τις λειτουργικές τους δαπάνες.
Τονίζεται ότι δεν επιτρέπεται τα ποσά που προβλέπονται για μισθοδοσία προσωπικού να διατεθούν για κάλυψη λειτουργικών αναγκών. Ιδιαίτερα δε, σε καμία περίπτωση δεν διατίθενται ποσά για πρόσθετες αποδοχές, αν δεν έχει εξασφαλισθεί η συνολική πληρωμή των τακτικών αποδοχών. Κατόπιν αυτών, σε καμιά περίπτωση δεν τίθεται θέμα συμπληρωματικής ενίσχυσης του φορέα για καταβολή αποδοχών.
β) Αποζημιώσεις λόγω δικαστικών αποφάσεων
Με την έναρξη του οικονομικού έτους η ΔΠΓΚ του ΓΛΚ θα ενισχύσει τους προϋπολογισμούς των Υπουργείων και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων με πιστώσεις στους οικείους ΑΛΕ του προϋπολογισμού, οι οποίοι περιλαμβάνονται στον τεταρτοβάθμιο λογαριασμό εξόδων 23905 «Αποζημιώσεις λόγω δικαστικών αποφάσεων», καθώς και στους ΑΛΕ:
• 2310205001 «Επιχορήγηση σε νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.) για αποζημιώσεις που απορρέουν από εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων για πάσης φύσεως αποδοχές»,
• 2310305001 «Επιχορήγηση στις Υ.ΠΕ.-Π.Ε.Δ.Υ. για αποζημιώσεις που απορρέουν από εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων για πάσης φύσεως αποδοχές»,
• 2310803015 «Επιχορήγηση στο Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.) για αποζημιώσεις που απορρέουν από εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων για πάσης φύσεως αποδοχές»,
προκειμένου να εκτελεστούν δικαστικές αποφάσεις ή συμβιβαστικές πράξεις (αναγνώριση απαιτήσεων με πρακτικά του ΝΣΚ). Οι σχετικές πιστώσεις χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνο για τον σκοπό αυτό και δεν μπορούν να μειωθούν για την αύξηση πιστώσεων άλλων ΑΛΕ με αποφάσεις του αρμόδιου διατάκτη. Κατ' εξαίρεση, είναι δυνατή αυξομείωση των πιστώσεων των ΑΛΕ που περιλαμβάνονται στον λογαριασμό τέταρτου βαθμού 23905 «Αποζημιώσεις λόγω δικαστικών αποφάσεων» αποκλειστικά και μόνο μεταξύ των ΑΛΕ αυτών, δηλαδή εντός του λογαριασμού τετάρτου βαθμού.
Οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες οφείλουν να συμμορφώνονται με τα ανωτέρω και τα οριζόμενα στην κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 71 του ν.4270/2014 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών.
Η διαχείριση των πιστώσεων αυτών γίνεται από τις αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες των Υπουργείων και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και συνεπώς, αιτήματα για διάθεση πιστώσεων για την αιτία αυτή δεν θα υποβάλλονται στη ΔΠΓΚ του ΓΛΚ, με εξαίρεση την περίπτωση εξάντλησης των πιστώσεων που θα τεθούν στη διάθεση των φορέων.
Σε κάθε περίπτωση για την αξιολόγηση από τη ΔΠΓΚ των αιτημάτων για χορήγηση συμπληρωματικών πιστώσεων, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η βεβαίωση της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας ότι η δικαστική απόφαση είναι τουλάχιστον τελεσίδικη και εκτελεστή ή η βεβαίωση της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας ότι η δικαστική απόφαση είναι προσωρινά εκτελεστή, λαμβάνοντας υπόψη και τις οδηγίες που παρέχονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΓΛΚ (π.χ. Διεύθυνση Κατάρτισης και Συντονισμού Εφαρμογής Δημοσιονομικών Κανόνων, Διεύθυνση Εισοδηματικής Πολιτικής).
7.1.5 Πιστώσεις υπό κατανομή (Μείζονα κατηγορία εξόδων 29)
Στη μείζονα κατηγορία εξόδων 29 «Πιστώσεις υπό κατανομή» περιλαμβάνονται ΑΛΕ στους οποίους έχουν προβλεφθεί πιστώσεις οι οποίες, κατά την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, κατανέμονται σε άλλους ΑΛΕ που περιλαμβάνονται στις λοιπές μείζονες κατηγορίες εξόδων. Συνεπώς, η πραγματοποίηση δαπανών (ανάληψη υποχρεώσεων - έκδοση χρηματικών ενταλμάτων) δεν επιτρέπεται σε βάρος των πιστώσεων των ΑΛΕ που περιλαμβάνονται στη μείζονα κατηγορία 29 «Πιστώσεις υπό κατανομή».
Οι πιστώσεις των ΑΛΕ της μείζονος κατηγορίας αυτής μεταφέρονται κατά τη διάρκεια του έτους σε ΑΛΕ άλλων μειζόνων κατηγοριών, μετά την εξειδίκευση των δαπανών που πρόκειται να καλυφθούν, ανάλογα με την αιτία και τη φύση της δαπάνης που αφορούν. Η αυξομείωση των πιστώσεων των ΑΛΕ του Τακτικού Προϋπολογισμού που περιλαμβάνονται στη μείζονα κατηγορία εξόδων 29 «Πιστώσεις υπό κατανομή» δεν είναι δυνατή με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη και πραγματοποιείται μόνο με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.
Επισημαίνεται ότι στην κατηγορία αυτή, με βάση τη νέα οικονομική ταξινόμηση, περιλαμβάνονται και ΑΛΕ για την υλοποίηση προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ και συνδέονται με την εισροή αντίστοιχων πόρων από την ΕΕ, καθώς και δαπάνες σύνθετου περιεχομένου που αφορούν σε συγκεκριμένα προγράμματα (παλιά κατηγορία Κωδικών Αριθμών Εξόδων - ΚΑΕ 5000). Κατά συνέπεια, δεν είναι πλέον δυνατή η πραγματοποίηση δαπανών στους συγκεκριμένους ΑΛΕ, ως ανωτέρω.
7.1.6 Πολυετείς υποχρεώσεις
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του ν.4270/2014, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 34 του ν.4484/2017, για την ανάληψη υποχρεώσεων από τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, συμπεριλαμβανομένων και των ΑΔΑ που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του Τακτικού Προϋπολογισμού, που προβλέπεται να βαρύνουν είτε τμηματικά είτε εξολοκλήρου έτη πέραν του τρέχοντος και υπερβαίνουν ετησίως το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ σωρευτικά ανά ΑΛΕ του προϋπολογισμού κάθε ειδικού φορέα, απαιτείται προηγούμενη έγκριση από τον αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών.
Για την ανάληψη υποχρεώσεων που προβλέπεται να βαρύνουν είτε τμηματικά είτε εξολοκλήρου τα επόμενα του 2019 έτη και δεν υπερβαίνουν το ανωτέρω ποσό, η έγκριση παρέχεται με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη.
Για ανάληψη πολυετών υποχρεώσεων που βαρύνουν τον ειδικό φορέα του προϋπολογισμού του Υπουργείου Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» απαιτείται προηγούμενη απόφαση έγκρισης του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα από εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού του ΓΛΚ, ανεξαρτήτως ύψους ποσού.
Για την υποβολή των σχετικών αιτημάτων συμπληρώνεται το υπόδειγμα του πίνακα του εντύπου Π3Α του Παραρτήματος. Υπόδειγμα απόφασης έγκρισης ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης από τον αρμόδιο Υπουργό παρέχεται στο Παράρτημα (Εντυπο Π3Β). Σε περίπτωση που ο αρμόδιος διατάκτης δεν είναι και ο αρμόδιος Υπουργός, το υπόδειγμα προσαρμόζεται ανάλογα.
Για πολυετείς υποχρεώσεις που έχει παρασχεθεί έγκριση βάσει των υφιστάμενων ΚΑΕ και ειδικών φορέων μέχρι την έναρξη ισχύος της αριθμ. 2/58493/ΔΠΓΚ/2018 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Οικονομική και Διοικητική Ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού» (Β'3240), όπως ισχύει, με την οποία καθορίστηκε η νέα οικονομική και διοικητική ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού, νοείται ότι οι σχετικές υποχρεώσεις βαρύνουν τους φορείς σύμφωνα με τους κανόνες της νέας οικονομικής και διοικητικής ταξινόμησης και αναλαμβάνονται με την έναρξη του οικονομικού έτους, κατά το μέρος που βαρύνουν τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του έτους 2019, σε βάρος των νέων ΑΛΕ και των νέων ειδικών φορέων του Κρατικού Προϋπολογισμού με ευθύνη του αρμόδιου διατάκτη.
Επισημαίνεται ότι, για δαπάνες μισθωμάτων που προβλέπεται να βαρύνουν τμηματικά ή εξολοκλήρου τα επόμενα του 2019 έτη, ακολουθούνται τα αναφερόμενα παραπάνω για τις πολυετείς υποχρεώσεις και τα οριζόμενα στο άρθρο 67 του ν.4270/2014. Οι πιστώσεις που έχουν προβλεφθεί οφείλουν να καλύπτουν τις ανάγκες στέγασης των υπηρεσιών. Στο πλαίσιο της τήρησης της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος με την ελάχιστη δημοσιονομική επιβάρυνση, υπάρχουν περιθώρια σημαντικής εξοικονόμησης δαπανών για μισθώσεις χώρων στέγασης των υπηρεσιών, λαμβανομένων υπόψη και των τρεχουσών συνθηκών της αγοράς. Η έγκριση του μηνιαίου μισθώματος του προς μίσθωση ακινήτου γίνεται από τον αρμόδιο διατάκτη του φορέα.
Σε κάθε περίπτωση, ευνόητο είναι ότι οι δαπάνες που βαρύνουν τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους αναλαμβάνονται σύμφωνα με τις διαδικασίες που καθορίζονται στο άρθρο 66 του ν.4270/2014.
7.2 Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων
Η οικονομική και διοικητική ταξινόμηση, όπως καθορίστηκε με την αριθμ. 2/58493/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Οικονομική και Διοικητική Ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού» (Β'3240), όπως ισχύει, εφαρμόζεται για τον Κρατικό Προϋπολογισμό από το οικονομικό έτος 2019 και είναι ενιαία για τον Τακτικό Προϋπολογισμό και για τον ΠΔΕ. Στο Παράρτημα της ανωτέρω απόφασης παρατίθεται ενδεικτική αντιστοίχιση των παλαιών ΚΑΕ του ΠΔΕ με τους ΑΛΕ της νέας οικονομικής ταξινόμησης του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Το 2019, κατά την πρώτη εφαρμογή της νέας οικονομικής και διοικητικής ταξινόμησης, ειδικά για το ΠΔΕ, οι πιστώσεις είναι εγγεγραμμένες ανά εθνικό/συγχρηματοδοτούμενο σκέλος σε ένα και μοναδικό ειδικό φορέα για κάθε φορέα (Υπουργεία / Βουλή) και κατανεμημένες στους ΑΛΕ της μείζονος κατηγορίας 29 «Πιστώσεις υπό κατανομή» 2910601001 «Πιστώσεις για δαπάνες εφαρμογής δράσεων προγραμμάτων» και 2910401899 «Λοιπές πιστώσεις για μεταβιβάσεις σε εκτέλεση προγραμμάτων».
Στη μείζονα κατηγορία εξόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού 29 «Πιστώσεις υπό κατανομή» περιλαμβάνονται ΑΛΕ στους οποίους προβλέπονται πιστώσεις οι οποίες, κατά την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, κατανέμονται σε άλλους ΑΛΕ που περιλαμβάνονται στις λοιπές μείζονες κατηγορίες εξόδων, μετά την εξειδίκευση των δαπανών που πρόκειται να καλυφθούν, ανάλογα με την αιτία και τη φύση της δαπάνης που αφορούν. Συνεπώς, η λογιστικοποίηση των δαπανών του ΠΔΕ (έκδοση συμψηφιστικών χρηματικών ενταλμάτων) δεν επιτρέπεται σε βάρος των πιστώσεων των ΑΛΕ που περιλαμβάνονται στη μείζονα κατηγορία 29 «Πιστώσεις υπό κατανομή».
Κατά συνέπεια, για τις ανάγκες έκδοσης των συμψηφιστικών χρηματικών ενταλμάτων, μέσω του ΟΠΣ- ΔΠ, οι πιστώσεις που είναι κατανεμημένες στους δύο ΑΛΕ της μείζονος κατηγορίας 29, στον ένα ειδικό φορέα του κάθε φορέα ως ανωτέρω, μεταφέρονται με μέριμνα του κάθε φορέα στους κατάλληλους ΑΛΕ των λοιπών μειζόνων κατηγοριών εξόδων, ανάλογα με την αιτία και τη φύση της δαπάνης που αφορούν και στον ειδικό φορέα στον οποίο αφορούν.
Σύμφωνα δε με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 71 του ν.4270/2014, όπως συμπληρώθηκαν με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 99 του ν.4583/2018 (Α' 212), η μεταφορά πιστώσεων μεταξύ μειζόνων κατηγοριών εντός του ορίου πιστώσεων του κάθε σκέλους του ΠΔΕ (εθνικό - συγχρηματοδοτούμενο) πραγματοποιείται με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών του φορέα.
Επισημαίνεται ότι η έγκαιρη και η κατά το δυνατόν ταχύτερη τακτοποίηση των δαπανών του ΠΔΕ, με την έκδοση συμψηφιστικών ενταλμάτων, κατόπιν των απαραίτητων ανακατανομών πιστώσεων ως ανωτέρω, εφόσον οι δαπάνες αυτές ευρίσκονται εντός του ψηφισμένου ορίου πιστώσεων του κάθε φορέα κατά σκέλος του ΠΔΕ, συμβάλλει στην καλύτερη δυνατή παρακολούθηση και έγκαιρη αποτύπωση της πορείας εκτέλεσης του ΠΔΕ, ενώ επιτρέπει την καλύτερη κατανομή του σχετικού διοικητικού βάρους στη διάρκεια του έτους.
Αναλυτικές οδηγίες για την εκτέλεση του ΠΔΕ παρέχονται με εγκύκλιο της αρμόδιας Διεύθυνσης Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης, η έκδοση της οποίας αναμένεται με την έναρξη του νέου οικονομικού έτους (2019), ενώ με την αριθμ. 140248/2018 (Β'5901) κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας & Ανάπτυξης και Οικονομικών, παρέχονται οδηγίες για την τακτοποίηση των πληρωμών Δημοσίων Επενδύσεων που διενεργήθηκαν στη διάρκεια του έτους 2018, τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του έτους 2019 και τη ρύθμιση λοιπών θεμάτων σχετικά με τη μετάβαση από το ένα έτος στο επόμενο, για την ομαλή συνέχιση των έργων.
8. Προϋπολογισμός λοιπών φορέων
8.1 Κατάρτιση, έγκριση και αναμόρφωση προϋπολογισμών λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης
8.1.1 Κατάρτιση - έγκριση - αναμόρφωση προϋπολογισμών
Σύμφωνα με το άρθρο 63 του ν.4270/2014, οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, πλην ΟΤΑ, για το έτος 2019 υιοθετούνται από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα και εγκρίνονται από τον εποπτεύοντα Υπουργό μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2018, μετά από εισήγηση του προϊσταμένου της οικείας ΓΔΟΥ και είναι συνεπείς με το σχέδιο του συνοπτικού προϋπολογισμού που έχει ήδη υποβληθεί, κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 του ν.4270/2014, καθώς και με τις εγκυκλίους που εκδίδονται από το ΓΛΚ.
Ειδικότερα, οι προϋπολογισμοί των φορέων του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 (Α' 314), εφόσον υπερβαίνουν το όριο που καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 63 του ν.4270/2014, εγκρίνονται με κοινή απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού και του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του προϊσταμένου της ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου, έως και την 31η Δεκεμβρίου 2018 και είναι συνεπείς με το σχέδιο προϋπολογισμού που έχει ήδη υποβληθεί κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 του ν.4270/2014. Επισημαίνεται ότι μέχρι την έκδοση της απόφασης του προηγούμενου εδαφίου, ισχύει το όριο που έχει καθορισθεί με την απόφαση που έχει εκδοθεί κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 147 του ν.4270/2014, δηλαδή το όριο των δέκα (10) εκατ. ευρώ.
Οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των ΑΔΑ που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αλλά δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, υιοθετούνται και εγκρίνονται από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα έως την 31η Δεκεμβρίου 2018, μετά από εισήγηση του οικείου προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών και είναι συνεπείς με το συνοπτικό προϋπολογισμό, όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 του ν.4270/2014, καθώς και με τις εγκυκλίους που εκδίδονται από το ΓΛΚ.
Για την κατάρτιση και έγκριση των προϋπολογισμών των ΟΤΑ ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 77 και 78 του ν.4172/2013 (Α' 167), καθώς και του άρθρου 64 του ν.4270/2014.
Με μέριμνα των αρμοδίων Υπουργείων, και προκειμένου περί ΑΔΑ των αρμοδίων οργάνων διοίκησης, καταρτίζονται, εγκρίνονται οι προϋπολογισμοί των φορέων Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίοι πρέπει να είναι σύμφωνοι με τους στόχους που έχουν τεθεί στον προϋπολογισμό του 2019 (Πίνακες 3.18, 3.19, 3.20, 3.21 και 3.26 της Εισηγητικής Έκθεσης του Προϋπολογισμού), καθώς και με τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα ως ανωτέρω.
Για τις αναθεωρήσεις των προϋπολογισμών των φορέων του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005, ισχύουν τα οριζόμενα στην παρ. 4α του άρθρου 63 του ν.4270/2014 και στην απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών που εκδίδεται κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων αυτών. Τα αιτήματα αναθεώρησης προϋπολογισμού των φορέων αυτών αποστέλλονται μετά την υποβολή των απολογιστικών στοιχείων του α' τριμήνου και το αργότερο με την υποβολή των απολογιστικών στοιχείων του εννεαμήνου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 63 του ν.4270/2014. Οι αναθεωρημένοι προϋπολογισμοί των φορέων αυτών, εφόσον δεν υπερβαίνουν το όριο που τίθεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ως ανωτέρω, εγκρίνονται από τον εποπτεύοντα Υπουργό, μετά από εισήγηση του προϊσταμένου της οικείας ΓΔΟΥ και κοινοποιούνται στο ΓΛΚ.
Εφόσον υπερβαίνουν το όριο, εγκρίνονται με κοινή υπουργική απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού, μετά από εισήγηση του προϊσταμένου της οικείας ΓΔΟΥ, και του Υπουργού Οικονομικών, εφόσον το ΓΛΚ κρίνει το αίτημα αναθεώρησης βάσιμο και επαρκώς αιτιολογημένο. Για τους εκτός Γενικής Κυβέρνησης φορείς του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005, ισχύουν αναλογικά τα ανωτέρω, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 64Α του ν.4270/2014.
Οι εγκεκριμένοι προϋπολογισμοί των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, πλην ΟΤΑ, συμπεριλαμβανομένων και των ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, μπορεί να αναμορφώνονται κατά τη διάρκεια του έτους, εφόσον τηρείται το αρχικά εγκεκριμένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4β του άρθρου 63 του ν.4270/2014. Οι λόγοι για τους οποίους μπορεί κατ' εξαίρεση να αναμορφώνονται οι εγκεκριμένοι προϋπολογισμοί και να τροποποιείται το αρχικά εγκεκριμένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, οι περιπτώσεις για τις οποίες απαιτείται προηγούμενη έγκριση του Υπουργού Οικονομικών, καθώς και κάθε σχετική λεπτομέρεια καθορίζονται με την αριθμ. 2/84027/ΔΠΓΚ/2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Αναμόρφωση των εγκεκριμένων αναλυτικών προϋπολογισμών των λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων και των ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, πλην OTA και φορέων του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005» (Β'5171).
Ειδικά για τους προϋπολογισμούς των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ), την κατάρτιση, έγκριση και αναμόρφωσή τους, λαμβάνονται υπόψη οι διατάξεις των άρθρων 59, 60 και 61 του ν.4485/2017 «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις» (Α'114).
Επισημαίνεται ότι το δημοσιονομικό αποτέλεσμα διαμορφώνεται μη συμπεριλαμβανομένων των χρηματοοικονομικών συναλλαγών, ήτοι από το σύνολο των εσόδων μη συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από δάνεια και ρευστοποιήσεις χρεογράφων, καθώς και από το σύνολο των εξόδων μη συμπεριλαμβανομένων των χρεολυσίων και πληρωμών για την αγορά χρεογράφων (ομολόγων, μετοχών, αμοιβαίων κεφαλαίων κ.λπ.).
8.1.2 Πολυετείς υποχρεώσεις
Για την ανάληψη υποχρεώσεων που προβλέπεται να βαρύνουν είτε τμηματικά είτε εξολοκλήρου τα επόμενα του 2019 έτη και υπερβαίνουν ετησίως το ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ σωρευτικά ανά ΚΑΕ προκειμένου περί Ν.Π.Δ.Δ. ή σωρευτικά ανά αναλυτικό λογαριασμό Γενικής Λογιστικής προκειμένου περί Ν.Π.Ι.Δ., απαιτείται προηγούμενη έγκριση από τον εποπτεύοντα Υπουργό, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του ν.4270/2014.
Για την ανάληψη υποχρεώσεων που προβλέπεται να βαρύνουν είτε τμηματικά είτε εξολοκλήρου τα επόμενα του 2019 έτη και δεν υπερβαίνουν το ανωτέρω ποσό, η έγκριση παρέχεται με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη.
Ειδικότερα για τις ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του Τακτικού Προϋπολογισμού, απαιτείται απόφαση έγκρισης του αρμοδίου οργάνου διοίκησης, ανεξαρτήτως ύψους ποσού.
Για την υποβολή των σχετικών αιτημάτων συμπληρώνεται πίνακας αντίστοιχος με εκείνον του υποδείγματος του εντύπου Π3Α του Παραρτήματος. Υπόδειγμα απόφασης έγκρισης ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης από τον αρμόδιο Υπουργό παρέχεται στο Παράρτημα (Έντυπο Π3Β). Σε περίπτωση που η έγκριση παρέχεται με απόφαση του αρμόδιου διατάκτη, το υπόδειγμα προσαρμόζεται ανάλογα.
Σε κάθε περίπτωση, αναλήψεις υποχρεώσεων που βαρύνουν επόμενα οικονομικά έτη λαμβάνονται υπόψη κατά την κατάρτιση των προϋπολογισμών των ετών που βαρύνουν.
8.1.3 Απολογισμός οικονομικού έτους 2018
Καταληκτική ημερομηνία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για τα Ν.Π.Δ.Δ. που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι η 31.12.2018, τόσο για την είσπραξη των εσόδων, όσο και για την πληρωμή των δαπανών.
Για τη μη παραβίαση της αρχής της αυτοτέλειας των χρήσεων, τη μη μετακύλιση των υποχρεώσεών τους στο επόμενο έτος και την αποφυγή ταλαιπωρίας των πιστωτών, οι οικονομικές υπηρεσίες οφείλουν να φροντίσουν για την έγκαιρη συγκέντρωση των δικαιολογητικών του συνόλου των δαπανών, τον έλεγχο, την εκκαθάριση, την έκδοση των αντίστοιχων χρηματικών ενταλμάτων και την εξόφλησή τους έως την ανωτέρω ημερομηνία.
Τα Ν.Π.Δ.Δ. φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι υποχρεωμένα να καταρτίσουν και να υποβάλουν στα αρμόδια όργανα τον απολογισμό εσόδων και εξόδων του έτους 2018 έως 30.6.2019 προς έγκριση, με πλήρη και οριστικοποιημένα στοιχεία. Επισημαίνουμε ότι τα στοιχεία αυτά, πέραν της ημερομηνίας αυτής, δεν μεταβάλλονται.
8.2 Κατάρτιση και εκτέλεση προϋπολογισμών νομικών προσώπων εκτός Γενικής Κυβέρνησης
Όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα που δεν περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, οδηγίες κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους οφείλουν να παρέχουν τα εποπτεύοντα Υπουργεία, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους και τις βασικές αρχές που τίθενται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΓΛΚ και στο πλαίσιο των οριζομένων στην παρούσα εγκύκλιο για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
Για τους εκτός Γενικής Κυβέρνησης φορείς που υπάγονται στις διατάξεις του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 ισχύουν τα όσα ειδικότερα ορίζονται στα άρθρα 64Α, 155Α και 175Α του ν.4270/2014, καθώς και στις διατάξεις του ν.3429/2005.
Τέλος, για ζητήματα εκτέλεσης προϋπολογισμού των φορέων Γενικής Κυβέρνησης που ενδεχομένως δεν καλύπτονται από τις οδηγίες της παρούσας εγκυκλίου, παρακαλούμε να απευθύνεστε εγγράφως στις, κατά περίπτωση, αρμόδιες Διευθύνσεις του ΓΛΚ.
Η παρούσα εγκύκλιος έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών (www.minfin.gr).
Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ
8 Jan, 2019