Αθήνα, 04 - 05 - 2018
Αριθ. πρωτ.: 605

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Ταχ. δ/νση: Σταδίου 27,
Ταχ. κώδικας: Αθήνα 101 83
Πληροφορίες: Α. Κουτσελάκη
Δ. Στεργίου
Τηλέφωνα: 2131364033 2131364315
Φαξ: 2131364354
Ηλεκ. ταχυδρ.: koinovouleftikos@ypes.gr

Προς:
Τη Βουλή των Ελλήνων
Διεύθυνση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου
Τμήμα Ερωτήσεων & Αιτήσεων Κατάθεσης Εγγράφων
Κοινοποίηση:
Βουλευτή κα Παρασκευή Χριστοφιλοπούλου Βουλή των Ελλήνων

Θέμα: Κοινοβουλευτικός Έλεγχος

Σε απάντηση της ανωτέρω Ερώτησης, που κατέθεσε η Βουλευτής κα Παρασκευή Χριστοφιλοπούλου με θέμα «Δυσμενής εργασιακή μεταχείριση γυναικών μετά από άδεια κυήσεως ή λοχείας», κατά λόγο αρμοδιότητας σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων παρέδωσε στον Υπουργό Εσωτερικών σχέδιο νόμου για την «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας» το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 6 Μαρτίου 2018, η οποία έληξε την Τρίτη 20 Μαρτίου τ.ε.

Με την ανωτέρω νομοθετική πρόταση εισάγεται για πρώτη φορά στην εθνική έννομη τάξη αυτοτελές θεσμικό πλαίσιο με αντικείμενο την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας. Σκοπός του σχεδίου νόμου είναι να δημιουργήσει τις βάσεις και τις προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση της ουσιαστικής (de facto και όχι μόνο de jure) ισότητας των φύλων και την άρση των έμφυλων διακρίσεων σε όλα τα πεδία της δημόσιας, κοινωνικής και οικονομικής ζωής, με την πρόβλεψη πολιτικών, μέτρων και δράσεων που θα σχεδιάζονται και θα υλοποιούνται εκ μέρους της Πολιτείας, αλλά και εκ μέρους της κοινωνίας των πολιτών και των συλλογικών τους οργανώσεων.

Το σχέδιο νόμου διαρθρώνεται σε τέσσερα (4) διακριτά κεφάλαια με το πρώτο να αναφέρεται στον προσδιορισμό των βασικών εννοιών και των μηχανισμών και φορέων για την πραγμάτωση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των φύλων, το δεύτερο να έχει ως αντικείμενο την ενσωμάτωση της εν λόγω αρχής στις δημόσιες πολιτικές, ενώ το τρίτο ρυθμίζει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον ιδιωτικό βίο και στην απασχόληση αντίστοιχα και το τέταρτο, εν κατακλείδι, έχει ως αντικείμενο την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών.

Αναλυτικότερα, στο Τρίτο Κεφάλαιο με τίτλο «Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον ιδιωτικό βίο και στην απασχόληση» προβλέπεται η αντικατάσταση της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν.3850/2010 (Α'84) ως εξής: «1. Οι διατάξεις του κώδικα εφαρμόζονται, εφόσον δεν ορίζεται αλλιώς, σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και υπέρ όλων των εργαζομένων ανεξαρτήτως φύλου.». Επίσης στην παράγραφο 2 του προτεινόμενου άρθρου προβλέπεται ότι η εργοδότρια - ο εργοδότης λαμβάνει μέριμνα για:

α) την εξάλειψη παραγόντων που ευνοούν τις διακρίσεις λόγω φύλου στο εργασιακό περιβάλλον,

β) την υλοποίηση Σχεδίων Ισότητας, τα οποία καταρτίζονται ύστερα από ενημέρωση και διαβούλευση με τις/τους εκπροσώπους των εργαζομένων, σύμφωνα το π.δ. 240/2006 (Α'252) και κάθε άλλη κείμενη διάταξη, τα οποία κατατίθενται στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και κοινοποιούνται στη Γ.Γ.Ι.Φ. και, 

γ) την υλοποίηση δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης με σκοπό την προώθηση της Ισότητας των Φύλων.

Περαιτέρω, στο σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι το Κράτος προωθεί τον κοινωνικό διάλογο μεταξύ των κοινωνικών εταίρων για την πραγμάτωση της ουσιαστικής Ισότητας των Φύλων στην εργασία και ενθαρρύνει τη σύναψη της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και λοιπών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και Συλλογικών Συμφωνιών, με συμπερίληψη σε αυτές του στόχου της εξάλειψης των ανισοτήτων και διακρίσεων με βάση το φύλο ιδίως σε θέματα όρων εργασίας και αμοιβών, καθώς και εναρμόνισης της ιδιωτικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής των εργαζομένων γυναικών και ανδρών. Οι στόχοι του εν λόγω σχεδίου νόμου λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη κατά την επίλυση συλλογικών διαφορών και την παροχή υπηρεσιών Μεσολάβησης και Διαιτησίας από τον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.), σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

Επίσης, θεσμοθετείται με διάταξη του σχεδίου νόμου η επιβράβευση των εμπορικών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη δράσεων προώθησης της ουσιαστικής ισότητας των φύλων. Ειδικότερα με την προτεινόμενη διάταξη, η Γ.Γ.Ι.Φ., στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του ΟΗΕ «Αρχές για την Ενδυνάμωση των Γυναικών», επιβραβεύει τις επιχειρήσεις που διακρίνονται για την εφαρμογή πολιτικών ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών των εργαζομένων γυναικών και ανδρών με τη χορήγηση «Σήματος Ισότητας». Για την απονομή του σήματος, λαμβάνεται υπόψη, μεταξύ άλλων κριτηρίων, η ίση αμοιβή για ίσης αξίας εργασία, η ισόρροπη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στις διευθυντικές θέσεις ή σε επαγγελματικές και επιστημονικές ομάδες που συγκροτούνται στην επιχείρηση, η ισότητα στην επαγγελματική εξέλιξη, η τήρηση της εργατικής νομοθεσίας σχετικά με την προστασία της μητρότητας, η εφαρμογή Σχεδίων Ισότητας ή άλλων καινοτόμων μέτρων προώθησης της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, καθώς και η μη σεξιστική διαφήμιση για την προώθηση των προϊόντων ή υπηρεσιών της οικείας επιχείρησης. Με απόφαση της/του Υπουργού Εσωτερικών, έπειτα από εισήγηση της Γ.Γ.Ι.Φ., καθορίζονται η διαδικασία, οι προϋποθέσεις και η διάρκεια ισχύος του Σήματος. Οι εμπορικές επιχειρήσεις που θα λάβουν το «Σήμα Ισότητας» από τη Γ.Γ.Ι.Φ., αποστέλλουν υποχρεωτικά, μία φορά κατ' έτος, σε αυτή, απολογιστική έκθεση δράσεων σχετικών με την ουσιαστική ισότητα των φύλων. Η Γ.Γ.Ι.Φ. παρακολουθεί και αξιολογεί κατά πόσον οι επιχειρήσεις που βραβεύθηκαν εξακολουθούν να εφαρμόζουν τις πολιτικές της ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών έναντι των εργαζομένων γυναικών και ανδρών και, σε αντίθετη περίπτωση, αφαιρεί το Σήμα Ισότητας.

Προκειμένου ο έλεγχος εφαρμογής να είναι ουσιαστικός, ορίζεται στο σχέδιο νόμου διάταξη με την οποία προστίθεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του ν.3996/2011(Α' 170) για την «Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις» περίπτωση λ., όπως: «Κατά την εξέταση καταγγελιών που αφορούν όρους εργασίας (το Σ.ΕΠ.Ε.) ερευνά αυτεπαγγέλτως εάν συντρέχει στο χώρο εργασίας περίπτωση άνισης μεταχείρισης λόγω φύλου».

Περαιτέρω, όσον αφορά στην έννομη προστασία, στο άρθρο 622 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προβλέπεται να προστεθεί τέταρτη (4) περίπτωση ως εξής:

«4) να παρεμβαίνουν υπέρ διαδίκου, η/ο οποία-ος ασκεί τα δικαιώματα που απορρέουν από το ν.3896/2010 για την « Εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης - Εναρμόνιση της κείμενης νομοθεσίας με την Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006 και άλλες συναφείς διατάξεις» και από τον παρόντα νόμο, σε οποιοδήποτε στάδιο τη δίκης και στην κατ' αναίρεση δίκη το πρώτο, για την τήρηση της αρχής της ισότητας και της ίσης μεταχείρισης των φύλων στην εργασία».

Τέλος, σύμφωνα με την περίπτωση γγ. του εδαφίου γ. της παρ. 3 του άρθρου 25 του Π.Δ. 141/ΦΕΚ 180/Α'/23-11-2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εσωτερικών» το Τμήμα Νομικής Τεκμηρίωσης και Υποστήριξης Διαδικασιών, της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, είναι αρμόδιο εκτός των άλλων για την μελέτη της εθνικής, ευρωπαϊκής και διεθνούς νομοθεσίας και την παρακολούθηση της εφαρμογής της, σε θέματα σχετικά με το αντικείμενο και τις αρμοδιότητες της Γ.Γ.Ι.Φ.

Ως εκ τούτου όταν υπάρχουν σχετικές καταγγελίες παρεμβαίνει σε συνεργασία με το Σ.ΕΠ.Ε κατά λόγο αρμοδιότητας προκειμένου να εξαλειφθούν και σε κάθε περίπτωση να περιοριστούν στο μέτρο του δυνατού, φαινόμενα άνισης μεταχείρισης, διακρίσεων λόγω φύλου και μονομερούς βλαπτικής μεταβολής σε βάρος ανδρών και γυναικών στην εργασία τους.


Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΚΟΥΡΛΕΤΗΣ