Επιμέλεια:
Επιστημονική Ομάδα TAXHEAVEN
Το νομικό ζήτημα που κλήθηκε να εξετάσει το Συμβούλιο της Επικρατείας με την οικεία Αίτηση Αναίρεσης ανώνυμης εταιρείας - της οποίας η προσφυγή κατά της εγγραφής της στον βεβαιωτικό κατάλογο του οικείου Δήμου για ανταποδοτικά δημοτικά τέλη, δημοτικούς φόρους και τέλος ακίνητης περιουσίας, απερρίφθη από το αρμόδιο Διοικητικό Εφετείο, ως ανομιμοποίητη – συνίστατο στο εάν, για τη νομιμοποίηση ανώνυμης εταιρείας επί προσφυγής ενώπιον των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, αρκεί, όταν προσκομίζεται ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο περί παροχής πληρεξουσιότητας προς τον υπογράφοντα το δικόγραφο της προσφυγής δικηγόρο, να βεβαιώνεται στο εν λόγω πληρεξούσιο η ύπαρξη των λοιπών νομιμοποιητικών στοιχείων (ήτοι του καταστατικού, των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης ή του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας κ.λπ.), από τα οποία προκύπτει ότι το πρόσωπο που χορήγησε την πληρεξουσιότητα στον ως άνω δικηγόρο, ήταν το, κατά το νόμο και το καταστατικό, αρμόδιο για την εκπροσώπηση της εταιρείας όργανο, ή απαιτείται, επιπλέον, και η προσκόμιση των εν λόγω στοιχείων στο δικαστήριο.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ’ αριθμό 1618/2019 απόφασή του, υπογράμμισε ότι κατά την έννοια των σχετικών διατάξεων του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, η προσκόμιση ειδικού συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου περί παροχής πληρεξουσιότητας προς τον υπογράφοντα το δικόγραφο της προσφυγής δικηγόρο, αρκεί για την νομιμοποίηση ανώνυμης εταιρείας ενώπιον των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, εφόσον στο εν λόγω πληρεξούσιο βεβαιώνεται η ύπαρξη των λοιπών νομιμοποιητικών στοιχείων (ήτοι του καταστατικού, των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης ή του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας κ.λπ.), από τα οποία προκύπτει ότι το πρόσωπο που χορήγησε την πληρεξουσιότητα στον ως άνω δικηγόρο, ήταν το, κατά το νόμο και το καταστατικό, αρμόδιο για την εκπροσώπηση της εταιρείας όργανο, δίχως να απαιτείται, στην τελευταία αυτή περίπτωση, για το παραδεκτό της προσφυγής από άποψη νομιμοποίησης της εταιρείας, η προσκόμιση, επιπλέον, και των στοιχείων αυτών, στο δικαστήριο.
Περαιτέρω, όπως επισημάνθηκε, ο έλεγχος και η πιστοποίηση από συμβολαιογράφο, που είναι δημόσιος λειτουργός, της νομιμοποίησης των εμφανιζόμενων ως νομίμων εκπροσώπων νομικού προσώπου, με τα κατά νόμο έγγραφα, έχει ως συνέπεια, ότι η προσκόμιση ενώπιον Τακτικού Διοικητικού Δικαστηρίου του ειδικού συμβολαιογραφικού, και με κύρος δημοσίου εγγράφου, δικαστικού πληρεξουσίου, είναι επαρκής για την απόδειξη τόσο της νομιμοποίησης του νομικού προσώπου, όσο και για την χορήγηση της δικαστικής πληρεξουσιότητας.
Τέλος, το Συμβούλιο της Επικρατείας σημείωσε ότι η υπό κρίση Αίτηση Αναίρεσης θα έπρεπε να γίνει δεκτή, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση του αρμοδίου Διοικητικού Εφετείου και να παραπεμφθεί η υπόθεση προς νέα νόμιμη κρίση στο δικάσαν δικαστήριο. Ενόψει όμως του ότι, επί του επίμαχου κρίσιμου νομικού ζητήματος, υφίσταται αντίθετη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά και λόγω της σπουδαιότητας του ζητήματος αυτού για το σύνολο των Τμημάτων του Δικαστηρίου, αποφασίστηκε η υπόθεση να παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Αριθμός 1618/2019
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 9 Ιανουαρίου 2019, με την εξής σύνθεση: Ε. Σάρπ, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Β΄ Τμήματος, Σ. Βιτάλη, Αγ. Σδράκα, Σύμβουλοι, Ειρ. Σταυρουλάκη, Ν. Σεκέρογλου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Α. Ζυγουρίτσα.
Για να δικάσει την από 16 Μαΐου 2014 αίτηση:
της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία "....", με το διακριτικό τίτλο "...", που εδρεύει ... (....), η οποία δεν παρέστη, αλλά ο δικηγόρος που υπογράφει την αίτηση νομιμοποιήθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο, κατά του Δήμου Αθηναίων, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο .............. (Α.Μ....), που τον διόρισε με πληρεξούσιο και ο οποίος κατέθεσε δήλωση, σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4509/2017, περί μη εμφανίσεώς του.
Με την αίτηση αυτή η αναιρεσείουσα εταιρεία επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ' αριθμ. 4357/2013 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της εισηγήτριας, Παρέδρου Ειρ. Σταυρουλάκη.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (βλ. τα 1339489-90 και 3833694/2014 ειδικά έντυπα παραβόλου σειράς Α΄).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η αναίρεση της 4357/2013 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία απερρίφθη ως ανομιμοποίητη προσφυγή της ήδη αναιρεσείουσας κατά της εγγραφής της στον βεβαιωτικό κατάλογο του αναιρειβλήτου Δήμου Αθηναίων για ανταποδοτικά δημοτικά τέλη, δημοτικούς φόρους και τέλος ακίνητης περιουσίας συνολικού ύψους 1.458.794 ευρώ.
3. Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 53 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 12 του ν. 3900/2010 (Α΄ 213), η δε παράγραφος 3 με την παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 4446/2016 (Α΄ 240), για το παραδεκτό αιτήσεως αναιρέσεως ο αναιρεσείων βαρύνεται να τεκμηριώσει με ειδικούς και συγκεκριμένους ισχυρισμούς που περιλαμβάνει στο εισαγωγικό δικόγραφο ότι με καθέναν από τους προβαλλομένους λόγους τίθεται συγκεκριμένο, κρίσιμο για την επίλυση της διαφοράς, νομικό ζήτημα, επί του οποίου είτε δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας είτε οι σχετικές κρίσεις της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως έρχονται σε αντίθεση με μη ανατραπείσα νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ή άλλου ανωτάτου δικαστηρίου ή, ελλείψει αυτών, προς ανέκκλητη απόφαση διοικητικού δικαστηρίου.
4. Επειδή, εξάλλου, ο κυρωθείς με τον ν. 2717/1999 (Α΄ 97) Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας (ΚΔΔ) ορίζει στο άρθρο 23 ότι «Ικανότητα να είναι διάδικοι έχουν ... και τα νομικά, πρόσωπα ...», στο άρθρο 25 παρ. 2 ότι «2. Τα νομικά πρόσωπα ... ιδιωτικού δικαίου εκπροσωπούνται από τους νόμιμους εκπροσώπους τους ...», στο άρθρο 26 ότι «Τα στοιχεία νομιμοποίησης των νόμιμων αντιπροσώπων και εκπροσώπων των διαδίκων υποβάλλονται στο δικαστήριο ως την πρώτη συζήτηση. Οι διατάξεις των παρ. 2, 3 και 4 του άρθρου 28 εφαρμόζονται αναλόγως και ως προς τους νόμιμους αντιπροσώπους και τους εκπροσώπους των διαδίκων», στο άρθρο 28 ότι «1. Για τις πράξεις της προδικασίας θεωρείται ότι υπάρχει η πληρεξουσιότητα εφόσον, είτε επακολουθήσει η νομιμοποίηση δικαστικού πληρεξουσίου, είτε εμφανιστεί στο ακροατήριο ο διάδικος ή ο νόμιμος αντιπρόσωπος του, και δηλώσει ότι εγκρίνει τη διενέργειά τους. 2. Αν, ως την πρώτη συζήτηση, δεν έχουν υποβληθεί τα στοιχεία νομιμοποίησης ή αυτά που έχουν υποβληθεί δεν είναι πλήρη, το δικαστήριο, ύστερα από αίτηση του διαδίκου ή του νόμιμου αντιπροσώπου ή του εκπροσώπου ή του εμφανιζόμενου ως δικαστικού πληρεξουσίου του, είτε αναβάλλει τη συζήτηση είτε προχωρεί σε αυτή χορηγώντας εύλογη προθεσμία για την υποβολή τους. 3. Αν, κατά τη διάσκεψη, διαπιστωθεί ότι τα κατά νόμο στοιχεία της νομιμοποίησης έχουν μεν υποβληθεί όλα, είτε εξαρχής είτε ύστερα από τη χορήγηση της κατά την προηγούμενη παράγραφο προθεσμίας, πλην αυτά παρουσιάζουν ελλείψεις, ο πρόεδρος του δικαστηρίου ή του οικείου τμήματος, με πράξη του, καλεί τον εμφανιζόμενο ως δικαστικό πληρεξούσιο να τα συμπληρώσει, μέσα σε τασσόμενη από αυτόν ανατρεπτική προθεσμία. 4. ... 5. Αν ο δικαστικός πληρεξούσιος του διαδίκου τελικώς δεν νομιμοποιηθεί, οι διαδικαστικές πράξεις που διενεργήθηκαν από αυτόν είναι αυτοδικαίως άκυρες και το σχετικό ένδικο βοήθημα ή μέσο απορρίπτεται. 6. …», στο άρθρο 30 ότι «1. Δικαστικοί πληρεξούσιοι των λοιπών, πλην του Δημοσίου και των άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου διαδίκων ορίζονται δικηγόροι, σύμφωνα με το Δικηγορικό Κώδικα. … 2. Η κατά την προηγούμενη παράγραφο δικαστική πληρεξουσιότητα παρέχεται : α) … β) με συμβολαιογραφική πράξη ή με ιδιωτικό έγγραφο, οπότε όμως απαιτείται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του διαδίκου ή του νομίμου αντιπροσώπου ή του εκπροσώπου του από οποιαδήποτε δημόσια, δημοτική ή κοινοτική αρχή …», στο άρθρο 35 ότι το δικαστήριο εξετάζει αυτεπαγγέλτως την συνδρομή των διαδικαστικών προϋποθέσεων, στο άρθρο 133 παρ. 2, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 2915/2001 (Α΄ 109), ότι «... Οι διάδικοι μπορούν να συμφωνήσουν ότι δεν θα εμφανισθούν στο ακροατήριο αλλά θα παραστούν με κοινή δήλωση που υπογράφεται από τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους ... Η δήλωση αυτή παραδίδεται ... στον αρμόδιο γραμματέα το αργότερο την παραμονή της δικασίμου και σημειώνεται αμέσως στο πινάκιο ...» και στο άρθρο 139Α, το οποίο προστέθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 22 του ν. 3226/2004 (Α΄ 24), ότι «1. Αν υπάρχουν τυπικές παραλείψεις, ο πρόεδρος του πολυμελούς δικαστηρίου ή ο εισηγητής ή ο δικαστής του μονομελούς δικαστηρίου καλεί, και μετά τη συζήτηση, τον πληρεξούσιο δικηγόρο ή το διάδικο, εφόσον παρίσταται αυτοπροσώπως, να τις καλύψει, τάσσοντας εύλογη κατά την κρίση του προθεσμία. 2. Η πρόσκληση γίνεται τηλεφωνικώς από το γραμματέα...». Εξάλλου, στο άρθρο 8 του Κώδικα Συμβολαιογράφων (ν. 2830/2000, Α΄ 96) ορίζεται ότι «1. ... 3. ... Η νομιμοποίηση των εμφανιζομένων ως αντιπροσώπων των δικαιοπρακτούντων αποδεικνύεται από τα έγγραφα που ορίζει ο νόμος. 4. Τα έγγραφα νομιμοποίησης ... αναγράφονται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο και προσαρτώνται σε αυτό, αν δεν βρίσκονται στο αρχείο του συμβολαιογράφου. 5. Στις δικαιοπραξίες των νομικών προσώπων αναγράφεται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο η έδρα, η επωνυμία και το είδος τους, όπως προκύπτουν από τη συστατική ή τροποποιητική τους πράξη». Τέλος, ο κωδικοποιημένος νόμος 2190/1920 "περί ανωνύμων εταιρειών" (β.δ. 174/1963, Α΄ 37), ορίζει στο άρθρο 18 παρ. 1, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 25 του ν. 3604/2007 (Α΄ 189), ότι «Η ανώνυμος εταιρεία εκπροσωπείται επί δικαστηρίου και εξωδίκως υπό του Διοικητικού αυτής Συμβουλίου, ενεργούντος συλλογικώς» και στο άρθρο 22 παρ. 3, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 29 του ν. 3604/2007, ότι «Επιτρέπεται το καταστατικό να ορίζει θέματα για τα οποία το διοικητικό συμβούλιο μπορεί να αναθέτει τις εξουσίες του διαχείρισης και εκπροσώπησης σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα, μέλη του ή μη».
5. Eπειδή, με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση κρίθηκε ότι για την νομιμοποίηση ανώνυμης εταιρείας επί προσφυγής, το δικόγραφο της οποίας υπογράφεται μόνον από τον φερόμενο ως πληρεξούσιο δικηγόρο αυτής, απαιτείται αυτοπρόσωπη εμφάνιση ενώπιον του δικαστηρίου του κατά το νόμο και το καταστατικό αυτής αρμοδίου οργάνου, προκειμένου να δηλώσει ότι εγκρίνει την άσκηση της προσφυγής από τον υπογράφοντα το οικείο δικόγραφο δικηγόρο ή από τον φερόμενο ως δικαστικό πληρεξούσιο αυτής, το βραδύτερο μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής ή, πάντως, εντός της προθεσμίας, την οποία τυχόν θα χορηγήσει το δικαστήριο κατόπιν αιτήσεως των προσώπων αυτών και, επιπροσθέτως, να προσκομισθούν το καταστατικό και τα άλλα αναγκαία έγγραφα στοιχεία, ώστε να μπορεί το δικαστήριο να κρίνει αυτεπαγγέλτως το ίδιο, συμφώνως προς την υποχρέωση που έχει από το νόμο, τη νόμιμη σύσταση και την ύπαρξη της εταιρείας, καθώς και ποιό είναι το αρμόδιο κατά το νόμο και το καταστατικό να εκπροσωπήσει την εταιρεία όργανο και, τέλος, εάν η εντολή προς άσκηση της προσφυγής προς τον υπογράφοντα το δικόγραφο αυτής δικηγόρο χορηγήθηκε νομοτύπως, κατόπιν αποφάσεως του οργάνου αυτού. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι, εάν δεν συντρέξουν τα ανωτέρω, η προσφυγή είναι απορριπτέα ως ανομιμοποίητη, ότι οι προπαρατεθείσες διατάξεις του Κώδικα Συμβολαιογράφων περί αναγραφής και προσαρτήσεως στο συμβολαιογραφικό έγγραφο των εγγράφων νομιμοποιήσεως αποβλέπουν στην ασφάλεια των συναλλαγών και στην κατοχύρωση των συμβολαιογράφων και δεν δημιουργούν δέσμευση του διοικητικού δικαστηρίου να στηρίξει την κρίση του για τη νομιμοποίηση μιας εταιρείας στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο προς τον παραστάντα στο ακροατήριο για λογαριασμό αυτής δικηγόρο και, συνακολούθως, ότι επί προσκομιδής στο δικαστήριο μόνον του συμβολαιογραφικού δικαστικού πληρεξουσίου και όχι και των λοιπών αυτών στοιχείων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το καταστατικό της εταιρείας, η προσφυγή είναι απορριπτέα, χωρίς να ασκεί επιρροή ότι τα άλλα αυτά στοιχεία μνημονεύονται στο πληρεξούσιο ή, ενδεχομένως, είναι προσαρτημένα στο πρωτότυπο αυτού ή βρίσκονται στο αρχείο του ιδίου συμβολαιογράφου.
6. Επειδή, εν προκειμένω, κατά τα γενόμενα δεκτά με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση, για την εκδίκαση της ένδικης προσφυγής προσκομίσθηκε από την ήδη αναιρεσείουσα εταιρεία ενώπιον του δικαστηρίου της ουσίας το .../...2013 ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο, με το οποίο παρασχέθηκε από τον “...(με την ιδιότητά του ως προέδρου, διευθύνοντος συμβούλου και νομίμου εκπροσώπου της [ως άνω] ανώνυμης εταιρείας)” προς τον υπογράψαντα το δικόγραφο της προσφυγής ως πληρεξούσιο αυτής και παραστάντα κατά την συζήτηση της υποθέσεως με την κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας δήλωση δικηγόρο ειδική εντολή και πληρεξουσιότητα για την ως άνω παράσταση, στο πληρεξούσιο δε αυτό αναφέρονται αναλυτικώς οι τροποποιήσεις του καταστατικού της εταιρείας, η τελευταία από τις οποίες εχώρησε με το από ....2011 πρακτικό της Γενικής Συνελεύσεως των μετόχων της εταιρείας, φερόμενο ως νομίμως δημοσιευθέν στο ΦΕΚ στις ....2012. Στο αυτό πληρεξούσιο ρητώς αναφέρεται ότι το “ισχύον Διοικητικό Συμβούλιο της ως άνω εταιρείας εξελέγη από την Γενική Συνέλευση των μετόχων της στις ....2013 ... με την εξής σύνθεση: α) Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος ... ο ... ... όπως τα παραπάνω προκύπτουν από το συνημμένο στην ... .../...2013 πράξη μου ακριβές αντίγραφο του από ....2013 πρακτικού του Δ.Σ., όμοιο δε αντίγραφο αυτού κατατέθηκε στην υπηρεσία ΓΕΜΗ ... ”. Ενόψει των ανωτέρω, κρίθηκε τελικώς με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση ότι το προαναφερθέν πληρεξούσιο δεν αρκεί από μόνο του για τη νομιμοποίηση της εταιρείας δια του ως άνω δικηγόρου, αφού δεν προσκομίσθηκαν το καταστατικό και οι αναφερόμενες στο πληρεξούσιο τροποποιήσεις του ούτε τα αντίστοιχα ΦΕΚ και λοιπά έγγραφα (πρακτικά του ΔΣ της εταιρείας κ.λπ.), από τα οποία να προκύπτει ότι το πρόσωπο που χορήγησε την ειδική πληρεξουσιότητα στον ως άνω δικηγόρο είναι πράγματι νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας και το αρμόδιο όργανό της για την άσκηση της προσφυγής.
7. Επειδή, το εν προκειμένω τιθέμενο νομικό ζήτημα συνίσταται στο εάν, για τη νομιμοποίηση ανώνυμης εταιρείας επί προσφυγής ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων υπό το καθεστώς των προπαρατεθεισών διατάξεων του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας και του Κώδικα Συμβολαιογράφων, αρκεί, όταν προσκομίζεται ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο περί παροχής πληρεξουσιότητας προς τον υπογράφοντα το δικόγραφο προσφυγής δικηγόρο, να βεβαιώνεται στο εν λόγω πληρεξούσιο η ύπαρξη των λοιπών νομιμοποιητικών στοιχείων (ήτοι του καταστατικού, των αποφάσεων της Γενικής Συνελεύσεως ή του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, κ.λπ.), από τα οποία προκύπτει ότι το πρόσωπο που χορήγησε την πληρεξουσιότητα στον ως άνω δικηγόρο ήταν το κατά το νόμο και το καταστατικό αρμόδιο για την εκπροσώπηση της εταιρείας όργανο, ή απαιτείται, επιπλέον, και η προσκόμιση των εν λόγω στοιχείων στο δικαστήριο. Περί του ζητήματος αυτού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα προς θεμελίωση του παραδεκτού κατ’ άρθρο 12 του ν. 3900/2010, όπως ισχύει, δεν υφίστατο νομολογία κατά τον κρίσιμο χρόνο ασκήσεως της υπό κρίση αιτήσεως. Επομένως, η κρινομένη αίτηση είναι, από την άποψη αυτή και εν γένει, παραδεκτή και περαιτέρω εξεταστέα.
8. Επειδή, κατά την έννοια των παρατεθεισών στη σκέψη 4 διατάξεων, η προσκόμιση ειδικού συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου περί παροχής πληρεξουσιότητας προς τον υπογράφοντα το δικόγραφο προσφυγής δικηγόρο αρκεί για την νομιμοποίηση ανώνυμης εταιρείας ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, εφ’ όσον στο εν λόγω πληρεξούσιο βεβαιώνεται η ύπαρξη των λοιπών νομιμοποιητικών στοιχείων (ήτοι του καταστατικού, των αποφάσεων της Γενικής Συνελεύσεως ή του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, κ.λπ.), από τα οποία προκύπτει ότι το πρόσωπο που χορήγησε την πληρεξουσιότητα στον ως άνω δικηγόρο ήταν το, κατά το νόμο και το καταστατικό, αρμόδιο για την εκπροσώπηση της εταιρείας όργανο, χωρίς να απαιτείται, στην τελευταία αυτή περίπτωση, για το παραδεκτό της προσφυγής εξ απόψεως νομιμοποιήσεως της εταιρείας, η προσκόμιση, επιπλέον, και των στοιχείων αυτών στο δικαστήριο. Ειδικότερα, ο έλεγχος και η πιστοποίηση από συμβολαιογράφο, που είναι δημόσιος λειτουργός, της νομιμοποιήσεως των εμφανιζομένων ως νομίμων εκπροσώπων νομικού προσώπου με τα κατά νόμο έγγραφα έχει ως συνέπεια ότι η προσκόμιση ενώπιον τακτικού διοικητικού δικαστηρίου του ειδικού συμβολαιογραφικού και με κύρος δημοσίου εγγράφου δικαστικού πληρεξουσίου είναι επαρκής, κατά νόμο, για την απόδειξη τόσο της νομιμοποιήσεως του νομικού προσώπου όσο και για την χορήγηση της δικαστικής πληρεξουσιότητας, ενόψει και του ότι, από το σύνολο των παρατεθεισών στη σκέψη 4 διατάξεων, δεν προκύπτει πρόσθετη υποχρέωση προσκομίσεως στο δικαστήριο του καταστατικού της εταιρείας ή άλλων νομιμοποιητικών εγγράφων, τα οποία αναφέρονται στο συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο και προσαρτώνται στο πρωτότυπό του (πρβλ. ΣτΕ 2293/2016, 4564, 2656/2012, 532/2007, 2191/2004, 2072/2001, 826/1987, 277/1982 επί των αντιστοίχων διατάξεων του άρθρου 27 του π.δ/τος 18/1989, σύμφωνα με τις οποίες, κατά την εκδίκαση υποθέσεων ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, η προσκόμιση των ειδικοτέρων στοιχείων, από τα οποία προκύπτει ότι το πρόσωπο που χορήγησε την πληρεξουσιότητα στον παραστάντα δικηγόρο είχε εξουσία εκπροσωπήσεως της εταιρείας, απαιτείται επί νομιμοποιήσεως με προφορική δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας ή με γενικό (και όχι ειδικό) πληρεξούσιο ή επί ελλείψεως οιασδήποτε αναφοράς στο πληρεξούσιο της ιδιότητος, υπό την οποία χορηγείται η πληρεξουσιότητα, ή επί αναγραφής της ιδιότητας του χορηγούντος την πληρεξουσιότητα μόνον “κατά δήλωσή του” - αντιπρβλ., όμως, υπό το καθεστώς του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας τις μεταγενέστερες της ασκήσεως της κρινομένης αιτήσεως ΣτΕ 398/2015, 168/2016, και, υπό το προγενέστερο καθεστώς του Κώδικα Φορολογικής Δικονομίας, τις ΣτΕ 1753/2014, 1432/2009, 3037-43/1994, 1059/1992 επταμ., 485/1991 Ολομ., σύμφωνα με τις οποίες, ακόμα και όταν προσκομίζεται ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο για την νομιμοποίηση ανώνυμης εταιρείας, απαιτείται σε κάθε περίπτωση η προσκόμιση του καταστατικού και των λοιπών ειδικοτέρων στοιχείων, από τα οποία προκύπτει ότι το χορηγήσαν την πληρεξουσιότητα πρόσωπο είχε εξουσία εκπροσωπήσεως της εταιρείας). Επομένως, η περί του αντιθέτου ερμηνεία των εφαρμοστέων διατάξεων από το δικάσαν διοικητικό εφετείο είναι μη νόμιμη, μη νομίμως, δε, για τον λόγο αυτό, απερρίφθη η ένδικη προσφυγή, εφ’ όσον το προσκομισθέν ειδικό πληρεξούσιο από τον φερόμενο ως Πρόεδρο, Διευθύνοντα Σύμβουλο και νόμιμο εκπρόσωπο της ήδη αναιρεσείουσας εταιρείας προς τον υπογράψαντα το οικείο δικόγραφο δικηγόρο ανέφερε αναλυτικώς το περιεχόμενο του καταστατικού, των τροποποιήσεών του και των πράξεων της Γ.Σ. και του Δ.Σ. της εταιρείας περί ορισμού του ως άνω προσώπου, πράγματι, ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας, με περαιτέρω συνέπεια να μην απητείτο, για την νομιμοποίηση της εταιρείας, η προσκόμιση και των ειδικοτέρων αυτών νομιμοποιητικών στοιχείων, αρκούντος του προαναφερθέντος ειδικού πληρεξουσίου.
9. Επειδή, για τον ανωτέρω λόγο, θα έπρεπε η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξετάσεως των λοιπών λόγων αναιρέσεως, και να αναιρεθεί η προσβαλλομένη απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η δε υπόθεση, η οποία χρήζει διευκρινίσεως ως προς το πραγματικό, θα έπρεπε να παραπεμφθεί στο δικάσαν δικαστήριο για νέα νόμιμη κρίση. Ενόψει, όμως, του ότι περί του ως άνω κρισίμου νομικού ζητήματος υφίσταται, κατά τα εκτεθέντα στην προηγουμένη σκέψη, η προπαρατεθείσα αντίθετη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και λόγω της σπουδαιότητας του ζητήματος αυτού για το σύνολο των Τμημάτων του Δικαστηρίου, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η υπόθεση, κατά το άρθρο 14 παρ. 2 του π.δ/τος 18/1989, να παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας και να ορισθεί ως εισηγητής η Σύμβουλος Σοφία Βιτάλη.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Παραπέμπει την υπόθεση ενώπιον της Ολομέλειας του Δικαστηρίου.
Ορίζει εισηγητή ενώπιον της Ολομέλειας την Σύμβουλο Σοφία Βιτάλη.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 18 και 28 Ιανουαρίου 2019
Η Πρόεδρος του Β΄ Τμήματος
Ε. Σάρπ
Η Γραμματέας
Α. Ζυγουρίτσα
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 3ης Σεπτεμβρίου 2019.
Η Πρόεδρος του Β´ Τμήματος
Ε. Σάρπ
Η Γραμματέας
Κ. Κεχρολόγου
Πηγή: Taxheaven
