Ν. 4548/2018 ( Ανώνυμες Εταιρείες )
40 Κύρια σημεία - Διαφορές σε σχέση με τον κ.ν. 2190/1920 - Διατάξεις που αφορούν Λογιστές και Ελεγκτές.
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1) Περιεχόμενα του Νόμου, αντιστοίχιση διατάξεων με τον προηγούμενο Ν. 2190/1920 και Όργανα Διοίκησης και Ελέγχου.
2) Πεδίο Εφαρμογής (Άρθρο 1) και Συναφής Νομοθεσία
3) Έναρξη ισχύος του Νέου Νόμου [ 1/1/2019] (Άρθρο 190)
4) Χρόνος Εναρμόνισης των Καταστατικών των Α.Ε (Έως 1/1/2020 ) (Άρθρο 183) και δυνατότητες του νόμου που μπορεί να περιληφθούν στο Καταστατικό.
5) Παραπομπές - Διασύνδεση με άλλους Νόμους (Άρθρο 188)
6) Κατηγοριοποίηση των Α.Ε ανάλογα με το Μέγεθος (Άρθρο 2)
7) Διατάξεις που καταργούνται (Άρθρο 189 )
8) «Χρηματοοικονομικές» αντί «Οικονομικές» Καταστάσεις (Άρθρο 5) - Υπογραφή (Άρθρο 147) – Έγκριση (Άρθρο 148) – Έλεγχος (ν.4336/2015 ) και Δημοσίευση (Άρθρο 149)
9) Ελάχιστο Μετοχικό Κεφάλαιο (25.000 Ευρώ) και έλεγχος της επάρκειας των Ιδίων Κεφαλαίων.
10) Κατάργηση της Δυνατότητας Έκδοσης Ανωνύμων Μέτοχων και Υποχρεωτική Ονομαστικοποίηση έως 1/1/2020 ( Άρθρα 40 και 184 )
11) Μείωση της Κατωτάτης Τιμής κάθε Μετοχής και Εύρος αξίας κάθε μετοχής [ 0,04 έως 100 ευρώ ] ( Άρθρο 35)
12) Κανόνες Διανομής Κερδών ( Άρθρα 158-164)
13) Καταστατικό - Δυνατότητα Ίδρυσης Α.Ε με «Ιδιωτικό Συμφωνητικό » (Άρθρο 4)
14) Εταιρική Επωνυμία της Α.Ε (Άρθρο 6) και Στοιχεία εγγράφων της εταιρείας (άρθρο 14)
15) Διάρκεια της Α.Ε (Άρθρο 8)
16) Αποτίμηση των Εισφορών σε Είδος – Ορκωτοί Λογιστές (Άρθρο 17)
17) Καταβολή και Πιστοποίηση Μετοχικού Κεφαλαίου ( Άρθρο 20)
18) Μεταγενέστερη Απόκτηση Στοιχείων του Ενεργητικού (Άρθρο 19)
19) Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου (Άρθρα 23-28)
20) Μείωση Μετοχικού Κεφαλαίου – Δυνατότητα και Επιστροφής σε Είδος (Άρθρα 29-32)
21) Κατηγορίες μετοχών και άλλοι Τίτλοι Εκδιδόμενοι από την Ανώνυμη Εταιρεία (Άρθρα 33-55)
22) «Τίτλος Κτήσης ( Warrants )» (Άρθρα 56- 58)
23) «Ομολογιακά Δάνεια» (Άρθρα 59- 74)
24) «Ιδρυτικοί Τίτλοι» (Άρθρα 75- 76)
25) Διοικητικό Συμβούλιο (Άρθρα 77 – 115) – «Έκθεση Διαχείρισης»
26) Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου - Πράξεις Ανταγωνισμού ( Άρθρο 98 ) -– Ειδικές διατάξεις για τις εισηγμένες εταιρείες ( ν. 3016/2002 )
27) Συναλλαγές της Εταιρείας με Συνδεδεμένα Πρόσωπα ( Άρ. 99 - 101 )
28) Αμοιβές Διοικητικού Συμβουλίου ( Άρθρα 109-114)
29) Μονομελές Διοικητικό Όργανο («Μονοπροσωπο Δ.Σ » ) - ( Άρ.115 )
30) «Εκτελεστική Επιτροπή» ( Άρθρο 87 )
31) Γενική Συνέλευση ( Άρθρα 116 - 140 )
32) Δικαιώματα Μειοψηφίας – Ενώσεις μετοχών ( Άρθρα 141- 144)
33) Λύση και Εκκαθάριση - Κατάργηση ως λόγου Λύσεως το γεγονός ότι : «Το Σύνολο των Ιδίων Κεφαλαίων καταστεί κατώτερο του 1/10 του Μετοχικού Κεφαλαίου» ( Άρθρα 164-171 )
34) Κρατική Εποπτεία
35) Δημοσιότητα ( Άρθρα 12-14)
36) Επίλυση Εταιρικών Διαφορών - Διαιτησία ( Άρθρο 3)
37) Ποινικές Διατάξεις ( Άρθρα 176-181 )
38) Προθεσμίες
39) Πρόβλεψη για «Νέα Όργανα» και «Νέους Τίτλους», στην Α.Ε.
40) Σημαντικές Αλλαγές - Σύνοψη
1) Περιεχόμενα του Νόμου, αντιστοίχιση διατάξεων με τον προηγούμενο Ν. 2190/1920 και Όργανα Διοίκησης και Ελέγχου.
α) Περιεχόμενα και Δομή του Νόμου
Ο Ν. 4548/2018, αποτελείται από 190 άρθρα τα οποία κατανέμονται σε 14 Τμήματα
[ Τροποποιήθηκε με :
α) το Ν. 4587/2018 «Επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και άλλες διατάξεις», Αρθρο 49. Τροποποιήσεις διατάξεων του ν. 4548/2018 (Α΄ 104)
β) το Ν. 4601/2019 «Εταιρικοί µετασχηµατισµοί», Αρθρο 146. Τροποποίηση του ν. 4548/2018 ].
γ) το ν.4609/2019 Ρυθμίσεις Μέριμνας Προσωπικού Ενόπλων Δυνάμεων, Στρατολογίας, Στρατιωτικής Δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις. ( άρθρο 57 . Τροποποιήσεις του ν. 4548/2018 )
δ) Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου Π.Ν.Π 27.06.2019 [ Άρθρο έβδομο Παράταση προθεσμιών ]
Δομή του Νόμου
1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ( Άρθρα 1-3 )
2. ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΤΗΣ ( Άρθρα 4-11 )
3. ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ( Άρθρα 12-14 )
4. ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ( Άρθρα 15-32 )
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ : ΚΑΛΥΨΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ : ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ : ΜΕΙΩΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
5. ΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ( Άρθρα 33-76 )
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΟΙ ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΟΙ ΤΙΤΛΟΙ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΜΕΤΟΧΕΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΤΙΤΛΟΙ ΚΤΗΣΗΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΙΔΡΥΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ
6. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ( Άρθρα 77-115 )
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ, ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΑΜΟΙΒΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ
7. ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ( Άρθρα 116-140 )
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΓΚΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ
8. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ ( Άρθρα 141-144 )
9. ΕΤΗΣΙΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ( Άρθρα 145-157 )
10. ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΕΡΔΩΝ ( Άρθρα 158-163 )
11. ΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ( Άρθρα 164-171 )
12. ΑΛΛΟΔΑΠΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ( Άρθρα 172-175 )
13. ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ( Άρθρα 176-181 )
14. ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ( Άρθρα 182-190 )
Συνοπτικά :
Συγκεντρώνονται κατά το δυνατόν στο νέο νόμο οι διατάξεις που αφορούν την ανώνυμη εταιρεία και βρίσκονται σε άλλα νομοθετήματα. Έτσι, π.χ.:
· Ο νέος νόμος περιλαμβάνει τα ομολογιακά δάνεια, με κατάργηση των αντίστοιχων διατάξεων του ν. 3156/2003, αφού πρόκειται για δυνατότητα που έχει επιφυλαχθεί στις ανώνυμες εταιρείες και μόνο.
· Μεταφέρονται στο νέο νόμο οι ρυθμίσεις του π.δ. 30/1988 για τα stock options.
· Τα ζητήματα του ελάχιστου μερίσματος ρυθμίζονται εξ ολοκλήρου στο νόμο με κατάργηση των διατάξεων του α.ν. 148/1967.
· Μεταφέρονται στο νέο νόμο οι ρυθμίσεις του ν. 4403/2016, που αφορούσαν ζητήματα (κυρίως) της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ, και που δεν είχαν ενσωματωθεί στον κ.ν. 2190/1920. Τα ζητήματα αυτά αφορούν την ετήσια έκθεση διαχείρισης του Δ.Σ., τη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης, τις μη χρηματοοικονομικές καταστάσεις, την έκθεση πληρωμών σε κυβερνήσεις και την υποβολή των καταστάσεων αυτών σε δημοσιότητα.
β) Αντιστοίχιση διατάξεων με τον προηγούμενο Ν. 2190/1920
Δείτε το εξαιρετικό άρθρο του Γεώργιου Εμμ. Σγουράκη, Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή, Μέλους της ΣΟΛ A.E. :
Αντιστοίχιση των διατάξεων του ν. 4548/2018 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τον ν. 4601/2019 με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4541/2018 - ΣΟΛ ΑΕ
γ) Όργανα Διοίκησης και Ελέγχου στην Ανώνυμη Εταιρεία
| |
ΟΡΓΑΝΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ή ΕΛΕΓΧΟΥ | ΟΡΓΑΝΟ ΕΚΛΟΓΗΣ ή ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ | ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ Ν. 4548/2018 |
| Α | ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ | Άρθρα 116 - 140 | |
| |
Η γενική συνέλευση των μετόχων είναι το ανώτατο όργανο της εταιρείας και δικαιούται να αποφασίζει για κάθε εταιρική υπόθεση | ||
| |
Η γενική συνέλευση είναι μόνη αρμόδια να αποφασίζει για ορισμένα θέματα. | ||
| |
Εκλογή μελών του διοικητικού συμβουλίου και ελεγκτών. | ||
| Β | ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ | Γενική Συνέλευση - - Καταστατικό - ορισμένος μέτοχος ή μέτοχοι | Άρθρα 77 - 115 |
| |
Την εταιρεία διοικεί το διοικητικό συμβούλιο. Η διοίκηση της εταιρείας περιλαμβάνει τη διαχείριση και τη δικαστική και εξώδικη εκπροσώπησή της | ||
| |
Αντί Δ.Σ , το καταστατικό μπορεί να προβλέπει το διορισμό μονομελούς διοικητικού οργάνου (σύμβουλος-διαχειριστής). [ ΝΈΟ ] | ||
| |
Μπορούν να εκλέγουν ή να διοριστούν και αναπληρωματικά μέλη | ||
| |
Το διοικητικό συμβούλιο εκλέγει μεταξύ των μελών του τον πρόεδρο και τον αναπληρωτή του προέδρου. | ||
| |
Κατά την ίδρυση της εταιρείας ο διορισμός προέδρου, αντιπροέδρου, διευθύνοντος ή εντεταλμένου συμβούλου ή προσώπων με άλλη ιδιότητα και αρμοδιότητες για το πρώτο διοικητικό συμβούλιο μπορεί να γίνει και με το καταστατικό. | Άρθρο 87, Παρ.3 | |
| |
Εισηγμένες εταιρείες,(μη εισηγμένες δυνητικά) : Εκλέγονται εκτελεστικά, μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μέλη, | ||
| |
Πρόσωπα στα οποία δίδονται Εξουσίες Διαχείρισης & Εκπροσώπησης | Το διοικητικό συμβούλιο | Άρθρα 77 - 115 |
| |
Μέλος (-η) Δ.Σ με εξουσίες διαχείρισης και εκπροσώπησης της εταιρείας | ||
| |
Μη Μέλος (-η) Δ.Σ με εξουσίες διαχείρισης και εκπροσώπησης της εταιρείας | ||
| |
Εκτελεστική επιτροπή [ ΝΈΟ ] : μπορεί να συγκροτείται και να ανατίθενται σ’ αυτήν ορισμένες εξουσίες ή καθήκοντα του διοικητικού συμβουλίου. | Άρθρο 87, παρ.4 | |
| |
Η οργάνωση και λειτουργία εσωτερικού ελέγχου αποτελεί προϋπόθεση για την εισαγωγή των μετοχών ή άλλων κινητών αξιών σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά. Η διενέργεια εσωτερικού ελέγχου πραγματοποιείται από ειδική υπηρεσία της εταιρίας. | Ν. 3016/2002 – Άρθρο 7 . | |
| Γ | ΕΛΕΓΚΤΕΣ | ||
| |
Όπου βάσει της περίπτωσης 1 της υποπαραραγράφου Α1 της παρ. Α΄ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 (Α΄ 94) απαιτείται γνώμη ορκωτού ελεγκτή λογιστή [ Υποχρεωτικά σε Μεσαίες και Μεγάλες Οντότητες ] | Γενική Συνέλευση | Άρθρο 149. Δημοσίευση χρηματοοικονομικών καταστάσεων και έκθεσης διαχείρισης |
| Δ | ΜΕΙΟΨΗΦΙΑ - ΕΝΩΣΕΙΣ ΜΕΤΟΧΩΝ | Άρθρα 141 - 144 | |
| |
Έχουν διάφορα δικαιώματα ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής που κατέχουν. | ||
| |
Δικαίωμα να ζητήσουν έκτακτο έλεγχο της εταιρείας από το δικαστήριο, κ.λπ | ||
| |
Τα δικαιώματα μειοψηφίας, μπορούν να ασκηθούν και από ενώσεις μετόχων ( ΝΈΟ ) | ||
| Ε | ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΕΣ -ΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ | γενική συνέλευση | Άρθρα 164 - 171 |
| |
Με εξαίρεση την περίπτωση της πτώχευσης, τη λύση της εταιρείας ακολουθεί η εκκαθάριση. | ||
| |
Ο διορισμός εκκαθαριστών συνεπάγεται αυτοδικαίως την παύση της εξουσίας του διοικητικού συμβουλίου. |
2) Πεδίο Εφαρμογής (Άρθρο 1) και Συναφής Νομοθεσία
α) Πεδίο Εφαρμογής
Ο Ν. 4548/2018 «Αναμόρφωση του δικαίου των ανωνύμων εταιρειών» (ΦΕΚ Α' 104/13.06.2018) , εφαρμόζεται σε όλες τις ανώνυμες εταιρείες, με την επιφύλαξη ειδικότερων ρυθμίσεων για τις ανώνυμες εταιρείες με μετοχές ή άλλους τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά .
[ «ρυθμιζόμενη αγορά»: η ρυθμιζόμενη αγορά κράτους-μέλους κατά την έννοια της περίπτωσης 21 του άρθρου 4 του ν. 4514/2018 (Α΄ 14) και της περίπτωσης 21 της παρ. 1 του άρθρου 4 της Οδηγίας 2014/65/ΕΕ της 15ης Μαΐου 2014 για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την τροποποίηση της Οδηγίας 2002/92/ΕΚ και της Οδηγίας 2011/61/ΕΕ (ΕΕ L 173/349 12.6.2014),]
Οι διατάξεις για τις ανώνυμες εταιρείες με μετοχές ή άλλους τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά εφαρμόζονται και σε εταιρείες με μετοχές εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ), μόνο όταν αυτό προβλέπεται ρητά.
[ «Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης» ή «ΠΜΔ»: ο Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης κατά την έννοια της περίπτωσης 22 του άρθρου 4 του ν. 4514/2018 και της περίπτωσης 22 της παρ. 1 του άρθρου 4 της Οδηγίας 2014/65/ΕΕ της 15ης Μαΐου 2014 για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την τροποποίηση της Οδηγίας 2002/92/ΕΚ και της Οδηγίας 2011/61/ΕΕ (ΕΕ L 173/349 12.6.2014).]
Σχετικά με τις αγορές δείτε είτε και : http://www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/pmd
β) Συναφής Νομοθεσία
[Άλλοι νόμοι που επηρεάζουν την λειτουργία μιας Α.Ε ]
(1) Νόμος 3419/2005. Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) και Εκσυγχρονισμός της Επιμελητηριακής Νομοθεσίας. [ Είναι στην Επιτροπή της Βουλής ( νέος νόμος ) : «ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ»]
(2) Νόμος 4441/2016. Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης επιχειρήσεων, άρση κανονιστικών εμποδίων στον ανταγωνισμό και λοιπές διατάξεις.
(3) Νόμος 4308/2014. Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις
(4) Νόμος 4336/2015. [ ΥΠΟΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ Α.1: ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ]
(5) Νόμος 4601/2019. Εταιρικοί µετασχηµατισµοί και εναρμόνιση του νομοθετικού πλαισίου µε τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/55/ΕΕ .
(6) Νόμος 3777/ 2009. Διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών και άλλες διατάξεις.
(7) Νόμος 3016/2002. Για την εταιρική διακυβέρνηση, θέματα μισθολογίου και άλλες διατάξεις.
(8) Νόμος 3588/2007. Πτωχευτικός Κώδικας.
(9) Νόμος 4449/2017. Υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων και των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, δημόσια εποπτεία επί του ελεγκτικού έργου και λοιπές διατάξεις
3) Έναρξη ισχύος του Νέου Νόμου [ 1/1/2019] (Άρθρο 190) και διευκρινιστικές αποφάσεις
Από 1η Ιανουαρίου 2019, ισχύει ο νέος νόμος για τις Ανώνυμες Εταιρείες ( Ν. 4548/2018) αντί του προηγούμενου (εμβληματικού) νόμου 2190/1920.
Διευκρινιστικές αποφάσεις
α) 141372/2018 Έλεγχος νομιμότητας πράξεων και στοιχείων των ΑΕ κατά την μετάβαση από το ν. 2190/1920 στο ν. 4548/2018
β) 44559/2019 Εμπορική δημοσιότητα των πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του ν.4548/2018. Νέοι κανόνες περί ελέγχου νομιμότητας και πληρότητας από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, τις Δ/νσεις Αναπτύξεως των Περιφερειακών Ενοτήτων και τις Υπηρεσίες ΓΕΜΗ
γ) 66341/20/06/2018 Δικαιώματα μειοψηφίας με τον νέο νόμο για τις ανώνυμες εταιρίες
δ) 87524/2019. Διευκρινίσεις σχετικά με τη Σύσταση Εταιρειών μέσω των Υπηρεσιών μιας Στάσης
4) Χρόνος Εναρμόνισης των Καταστατικών των Α.Ε ( Έως 1/1/2020 με απλή απαρτία και πλειοψηφία ) (Άρθρο 183) και δυνατότητες του νόμου που μπορεί να περιληφθούν στο Καταστατικό.
Οι υφιστάμενες ανώνυμες εταιρείες μπορούν να εναρμονίσουν τα καταστατικά τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
Η απόφαση τροποποίησης του καταστατικού για το σκοπό αυτόν, μπορεί να ληφθεί με απλή απαρτία και πλειοψηφία, με την προϋπόθεση ότι η σχετική απόφαση της γενικής συνέλευσης θα ληφθεί μέσα σε ένα (1) έτος από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
Μεταγενέστερη εναρμόνιση, καθώς και υιοθέτηση στο καταστατικό δυνητικών ρυθμίσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, γίνεται κατά τις γενικές διατάξεις του Ν. 4548/2018.
Η τροποποίηση του καταστατικού της ανώνυμης εταιρείας αποφασίζεται :
· από τη γενική συνέλευση ή και από το διοικητικό συμβούλιο, αν τούτο ορίζεται ρητά στον νόμο και
· επέρχεται με τη δημοσιότητα του άρθρου 13.
· Ολόκληρο το κείμενο του καταστατικού, όπως διαμορφώνεται ύστερα από κάθε τροποποίησή του, συντάσσεται με ευθύνη του διοικητικού συμβουλίου και υπογράφεται από τον πρόεδρο αυτού ή το νόμιμο αναπληρωτή του, χωρίς απόφαση της γενικής συνέλευσης.
· Για την τροποποίηση του καταστατικού και τη σύνταξη του νέου κειμένου τούτου δεν απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο.
( Άρθρο 4. Τρόπος ίδρυσης της ανώνυμης εταιρείας και τροποποίησης του καταστατικού της )
Απόφαση 44559/22-4-2019 ΕΝΟΤΗΤΑ 9 (Σημεία έμφασης των διατάξεων του ν.4548/2018)
« 1. Προσαρμογή καταστατικών ΑΕ
Οι ΑΕ οφείλουν να προβούν στην σχετική προσαρμογή των καταστατικών τους έως και την 31/12/2019 με τις δυνατότητας της απλής απαρτίας και πλειοψηφίας που ο ν.4548/2018 θέτει στο άρθρο 183. ….»
Δυνατότητες Επιλογών και Υποχρεωτικές αναφορές κατά την κατάρτιση του Καταστατικού
| Α/Α | Δυνατότητες Επιλογών και Υποχρεωτικές αναφορές κατά την κατάρτιση του Καταστατικού | Σχετικό άρθρο του Ν. 4548/2018 | Υποχρεωτικότητα επιλογής |
| 1 | Υπαγωγή σε διαιτησία ή διαμεσολάβηση | Άρθρο 3. Επίλυση διαφορών | Όχι |
| 2 | Εταιρική επωνυμία | Άρθρο 5. Περιεχόμενο του καταστατικού | Ναι |
| 3 | Σκοπός της εταιρείας | άρθρο 5. Περιεχόμενο του καταστατικού | Ναι |
| 4 | Έδρα της εταιρείας | Αρθρο 5. Περιεχόμενο του καταστατικού | Ναι |
| 5 | Ύψος του κεφαλαίου | Αρθρο 15. Κεφάλαιο της ανώνυμης εταιρείας | Ναι |
| 6 | Είδος των μετοχών, καθώς και για τον αριθμό, την ονομαστική αξία και την έκδοσή τους | Άρθρο 5. Περιεχόμενο του καταστατικού | Ναι |
| 7 | Η διάρκεια της ανώνυμης εταιρείας είναι ορισμένου ή αορίστου χρόνου | Αρθρο 8. Διάρκεια της εταιρείας | Όχι |
| 8 | Τρόπος Κάλυψης του κεφαλαίου | Αρθρο 16. Κάλυψη του κεφαλαίου | Ναι |
| 9 | Μπορεί να προβλέπεται η κατάπτωση περαιτέρω ποινικών ρητρών για την περίπτωση της μη εμπρόθεσμης καταβολής της εισφοράς. | Αρθρο 21. Μερική καταβολή του κεφαλαίου | Όχι |
| 10 | Δυνατότητα Έκτακτων αυξήσεων κεφαλαίου | Αρθρο 24. Έκτακτη αύξηση κεφαλαίου | Όχι |
| 11 | Το καταστατικό μπορεί να επεκτείνει το δικαίωμα προτίμησης και σε περιπτώσεις αύξησης με εισφορές σε είδος | Αρθρο 26. Δικαίωμα προτίμησης | Όχι |
| 12 | Δυνατότητα αύξησης του κεφαλαίου με μετοχές μιας μόνο κατηγορίας | Αρθρο 26. Δικαίωμα προτίμησης | Όχι |
| 13 | Τρόπος ρύθμισης για τις μετοχές που δεν έχουν αναληφθεί, | Αρθρο 26. Δικαίωμα προτίμησης | Όχι |
| 14 | Ευρύτερη δημοσιότητα, για την άσκηση του δικαιώματος προτίμησης | Αρθρο 26. Δικαίωμα προτίμησης | Όχι |
| 15 | Εξουσία στο Δ.Σ, περιορισμού ή αποκλεισμού του δικαιώματος προτίμησης | Αρθρο 27. Περιορισμός ή αποκλεισμός του δικαιώματος προτίμησης | Όχι |
| 16 | Η γ.σ μπορεί να αποφασίζει την ολική ή μερική απόσβεση του κεφαλαίου και με απλή απαρτία και πλειοψηφία. | Αρθρο 32. Απόσβεση του κεφαλαίου | Όχι |
| 17 | Η κτήση τίτλου ενός είδους ή μιας κατηγορίας επιτρέπεται μόνο με την προϋπόθεση ταυτόχρονης κτήσης άλλου είδους ή άλλης κατηγορίας τίτλων | Αρθρο 33. Οι εκδιδόμενοι τίτλοι | Όχι |
| 18 | Επιτρέπεται να ορίζεται προνόμιο υπέρ μετοχών | Αρθρο 38. Προνομιούχες μετοχές | Όχι |
| 19 | Καταβολή μερισμάτων στις προνομιούχες μετοχές και για τις χρήσεις κατά τις οποίες δεν έγινε διανομή μερίσματος. | Αρθρο 38. Προνομιούχες μετοχές | Όχι |
| 20 | Οι προνομιούχες μετοχές παρέχουν σταθερό μέρισμα ή ότι συμμετέχουν εν μέρει μόνο στα κέρδη της εταιρείας | Αρθρο 38. Προνομιούχες μετοχές | Όχι |
| 21 | Η απόληψη ορισμένου τόκου μπορεί να γίνει, με την προϋπόθεση ότι οι προνομιούχες μετοχές δεν θα συμμετέχουν στα κέρδη της εταιρείας γ | Αρθρο 38. Προνομιούχες μετοχές | Όχι |
| 22 | Οι προνομιούχες μετοχές μπορούν επίσης να εκδοθούν και ως μετατρέψιμες σε κοινές μετοχές ή σε προνομιούχες μετοχές άλλης κατηγορίας | Αρθρο 38. Προνομιούχες μετοχές | Όχι |
| 23 | Οι προνομιούχες μετοχές μπορούν να εκδοθούν και χωρίς δικαίωμα ψήφου ή με δικαίωμα ψήφου περιοριζόμενο σε ορισμένα ζητήματα | Αρθρο 38. Προνομιούχες μετοχές | Όχι |
| 24 | Tα προνόμια που παρέχουν οι προνομιούχες μετοχές και ο περιορισμός του δικαιώματος ψήφου μπορούν να μεταβάλλονται στο χρόνο | Αρθρο 38. Προνομιούχες μετοχές | Όχι |
| 25 | Αύξηση κεφαλαίου με έκδοση εξαγοράσιμων μετοχών | Αρθρο 39. Εξαγοράσιμες μετοχές | Όχι |
| 26 | Ηλεκτρονική τήρηση του βιβλίου ή και την τήρησή του από κεντρικό αποθετήριο τίτλων, πιστωτικό ίδρυμα ή από επιχείρηση επενδύσεων. | Αρθρο 40. Ονομαστικές μετοχές | Όχι |
| 27 | Αποκλεισμός ή να περιορισμός της υποχρέωσης της εταιρείας να εκδίδει μετοχικούς τίτλους. | Αρθρο 40. Ονομαστικές μετοχές | Όχι |
| 28 | Απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας | Αρθρο 40. Ονομαστικές μετοχές | Όχι |
| 29 | Τρόπος πληροφόρησης της μεταβίβασης των μετοχών | Αρθρο 41. Μεταβίβαση των μετοχών με ειδική διαδοχή | Όχι |
| 30 | Έκδοση δεσμευμένων μετοχών, των οποίων η μεταβίβαση εξαρτάται από την έγκριση της εταιρείας | Αρθρο 43. Δεσμευμένες μετοχές | Όχι |
| 31 | Πρόβλεψη υψηλότερων ποσοστών απαρτίας ή πλειοψηφίας | Αρθρο 51. Παροχή πιστώσεων κ.λπ. για απόκτηση ιδίων μετοχών | Όχι |
| 32 | Δικαίωμα ψήφου στη γενική συνέλευση | Αρθρο 54. Ενέχυρο και επικαρπία επί μετοχών | Όχι |
| 33 | Αρμόδιο όργανο για την απόφαση έκδοσης ομολογιακού δανείου | Αρθρο 59. Γενικές διατάξεις | Όχι |
| 34 | Περιορισμός στο ύψος του Ομολογιακού Δανείου | Αρθρο 59. Γενικές διατάξεις | Όχι |
| 35 | Δυνατότητα έκδοσης ''Προσωρινών Τίτλων'' | Αρθρο 75. Κοινοί ιδρυτικοί τίτλοι | Όχι |
| 36 | Χρόνος εξαγοράς των Ιδρυτικών Τίτλων | Αρθρο 75. Κοινοί ιδρυτικοί τίτλοι | Όχι |
| 37 | Καθορισμός του ποσοστού συμμετοχής στα κέρδη, η διάρκεια και οι όροι εξαγοράς | Αρθρο 76. Εξαιρετικοί ιδρυτικοί τίτλοι | Όχι |
| 38 | Ο αριθμός των μελών του διοικητικού συμβουλίου | Αρθρο 77. Γενικές διατάξεις για το διοικητικό συμβούλιο | Ναι |
| 39 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι μέλος του διοικητικού συμβουλίου είναι και νομικό πρόσωπο. | Αρθρο 77. Γενικές διατάξεις για το διοικητικό συμβούλιο | Όχι |
| 40 | Αν δεν έχει ορισθεί από το καταστατικό, το διοικητικό συμβούλιο εκλέγεται είτε με απόφαση γενικής συνέλευσης, | Αρθρο 78. Εκλογή του διοικητικού συμβουλίου από τη γενική συνέλευση ή ορισμός στο καταστατικό | Όχι |
| 41 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι ορισμένος μέτοχος ή μέτοχοι έχουν το δικαίωμα να διορίζουν απευθείας μέλη του διοικητικού συμβουλίου. | Αρθρο 79. Απευθείας διορισμός του διοικητικού συμβουλίου από μέτοχο | Όχι |
| 42 | Το καταστατικό μπορεί να ορίζει ότι προτείνονται υποψήφιοι βάσει καταλόγων και ότι εκλέγονται από αυτούς τα μέλη του Δ.Σ. κατά την αναλογία των ψήφων που λαμβάνει κάθε κατάλογος. | Αρθρο 80. Εκλογή του διοικητικού συμβουλίου βάσει καταλόγων | Όχι |
| 43 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι, σε περίπτωση παραίτησης, θανάτου ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο απώλειας της ιδιότητας μέλους του Δ.Σ., τα υπόλοιπα μέλη μπορούν να συνεχίσουν και χωρίς την αντικατάσταση των ελλειπόντων μελών | Άρθρο 82. Ελλιπές διοικητικό συμβούλιο | Όχι |
| 44 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει περαιτέρω προϋποθέσεις εκλογιμότητας των μελών του Δ.Σ. | Αρθρο 83. Προϋποθέσεις εκλογιμότητας των μελών του διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 45 | Η μέγιστη διάρκεια θητείας των μελών του διοικητικού συμβουλίου ορίζεται στο καταστατικό, δεν μπορεί όμως να υπερβαίνει τα έξι (6) έτη. | Αρθρο 85. Θητεία μελών διοικητικού συμβουλίου | Ναι |
| 46 | Η γενική συνέλευση μπορεί, και αν το ορίζει το καταστατικό υποχρεούται, να αποφασίζει τμηματική ανανέωση του διοικητικού συμβουλίου ή και διαδοχικές λήξεις της θητείας των μελών του. | Αρθρο 85. Θητεία μελών διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 47 | Περιορισμοί της εξουσίας του διοικητικού συμβουλίου από το καταστατικό | Αρθρο 86. Αρμοδιότητες και έκταση εξουσιών του διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 48 | Το διοικητικό συμβούλιο μπορεί να αναθέτει τις εξουσίες της διαχείρισης και εκπροσώπησης της εταιρείας, εφόσον αυτό επιτρέπεται, σύμφωνα με το καταστατικό. | Αρθρο 87. Ανάθεση αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου σε μέλη του ή τρίτους | Όχι |
| 49 | Το καταστατικό μπορεί επίσης να επιτρέπει στο διοικητικό συμβούλιο ή να το υποχρεώνει να αναθέτει τον εσωτερικό έλεγχο της εταιρείας σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα, μη μέλη του. | Αρθρο 87. Ανάθεση αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου σε μέλη του ή τρίτους | Όχι |
| 50 | Τα πρόσωπα αυτά μπορούν, εφόσον δεν το απαγορεύει το καταστατικό και προβλέπεται από τις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου, να αναθέτουν περαιτέρω την άσκηση των εξουσιών που τους ανατέθηκαν | Αρθρο 87. Ανάθεση αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου σε μέλη του ή τρίτους | Όχι |
| 51 | Κατά την ίδρυση της εταιρείας ο διορισμός προέδρου, αντιπροέδρου, διευθύνοντος ή εντεταλμένου συμβούλου ή προσώπων με άλλη ιδιότητα και αρμοδιότητες για το πρώτο διοικητικό συμβούλιο μπορεί να γίνει και με το καταστατικό. | Αρθρο 87. Ανάθεση αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου σε μέλη του ή τρίτους | Όχι |
| 52 | Με διάταξη του καταστατικού ή με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, εφόσον το καταστατικό το επιτρέπει, μπορεί επίσης να συγκροτείται εκτελεστική επιτροπή και να ανατίθενται σ’ αυτήν ορισμένες εξουσίες ή καθήκοντα του διοικητικού συμβουλίου. | Αρθρο 87. Ανάθεση αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου σε μέλη του ή τρίτους | Όχι |
| 53 | Εκτελεστικά, μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μέλη, με τις προϋποθέσεις και με τις συνέπειες του ν. 3016/2002ι, μπορούν να εκλέγονται και σε μη εισηγμένες εταιρείες. | Αρθρο 87. Ανάθεση αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου σε μέλη του ή τρίτους | Όχι |
| 54 | Αρμοδιότητες του πρόεδρου του Δ.Σ. | Αρθρο 89. Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 55 | Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται να ορίζεται στο καταστατικό και άλλος τόπος, στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, στον οποίο μπορεί να συνεδριάζει έγκυρα το διοικητικό συμβούλιο. | Αρθρο 90. Τόπος συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 56 | Εφόσον προβλέπεται στο καταστατικό ή συναινούν όλα τα μέλη του Δ.Σ., η συνεδρίαση του Δ.Σ. μπορεί να διεξαχθεί με τηλεδιάσκεψη ως προς ορισμένα ή και ως προς όλα τα μέλη. | Αρθρο 90. Τόπος συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 57 | Συχνότητα συνεδριάσεων και σύγκληση του διοικητικού συμβουλίου | Αρθρο 91. Συχνότητα συνεδριάσεων και σύγκληση του διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 58 | Το καταστατικό εταιρειών των οποίων οι μετοχές δεν είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά μπορεί να ορίσει άλλες διατυπώσεις ή βραχύτερες προθεσμίες πρόσκλησης | Αρθρο 91. Συχνότητα συνεδριάσεων και σύγκληση του διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 59 | Εφόσον δεν ορίζει διαφορετικά ο νόμος ή το καταστατικό, οι αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου λαμβάνονται έγκυρα με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων και αντιπροσωπευόμενων μελών. | Αρθρο 92. Λήψη αποφάσεων από το διοικητικό συμβούλιο | Όχι |
| 60 | Το καταστατικό μπορεί να ορίζει ότι σε περίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου. | Αρθρο 92. Λήψη αποφάσεων από το διοικητικό συμβούλιο | Όχι |
| 61 | Αντίγραφα των πρακτικών Δ.Σ. εκδίδονται επισήμως από τον πρόεδρο ή άλλο πρόσωπο που ορίζεται προς τούτο από το καταστατικό ή από το διοικητικό συμβούλιο, χωρίς να απαιτείται άλλη επικύρωσή τους. | Αρθρο 93. Πρακτικά συνεδριάσεων και αποφάσεων διοικητικού συμβουλίου | Όχι |
| 62 | Οι υπογραφές των συμβούλων ή των αντιπροσώπων τους μπορούν να αντικαθίστανται με ανταλλαγή μηνυμάτων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα, αν τούτο προβλέπεται στο καταστατικό. | Αρθρο 94. Προσυπογραφή πρακτικού χωρίς συνεδρίαση | Όχι |
| 63 | Το καταστατικό μπορεί να εξειδικεύει περαιτέρω τις υποχρεώσεις | Αρθρο 97. Υποχρέωση πίστεως - Συγκρούσεις συμφερόντων | Όχι |
| 64 | Επέκταση με καταστατική πρόβλεψη και σε άλλα πρόσωπα, η εφαρμογή των άρθρων 99, 100 και 101 | Αρθρο 99. Διαφάνεια και εποπτεία των συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη (Άρθρο 9γ της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ) | Όχι |
| 65 | Το καταστατικό μπορεί να μειώσει το ποσοστό (να ζητήσουν τη σύγκληση γενικής συνέλευσης )μέχρι το ένα τις εκατό (1%) του κεφαλαίου | Αρθρο 100. Χορήγηση άδειας για την κατάρτιση συναλλαγής με συνδεδεμένο μέρος (Άρθρο 9γ της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ) | Όχι |
| 66 | Το καταστατικό της εταιρείας μπορεί να μειώσει το ποσοστό ( 5%) | Αρθρο 104. Άσκηση των αξιώσεων της εταιρείας ύστερα από αίτημα της μειοψηφίας | Όχι |
| 67 | Τα μέλη του Δ.Σ, δικαιούνται να λάβουν αμοιβή ή άλλες παροχές, σύμφωνα με το νόμο και τα οριζόμενα στο καταστατικό . Αμοιβή ή παροχή που χορηγείται σε μέλος του διοικητικού συμβουλίου και δεν ρυθμίζεται στον νόμο ή το καταστατικό βαρύνει την εταιρεία μόνο αν εγκριθεί με ειδική απόφαση της γ.σ | Άρθρο 109. Διαδικασία και προϋποθέσεις χορήγησης αμοιβών | Όχι |
| 68 | Αμοιβή συνιστάμενη σε συμμετοχή στα κέρδη της χρήσεως παρέχεται μόνον αν αυτό προβλέπεται στο καταστατικό | Άρθρο 109. Διαδικασία και προϋποθέσεις χορήγησης αμοιβών | Όχι |
| 69 | Αντί διοικητικού συμβουλίου, το καταστατικό μπορεί να προβλέπει το διορισμό μονομελούς διοικητικού οργάνου (σύμβουλος-διαχειριστής). | Άρθρο 115. Δυνατότητα διορισμού μονομελούς διοικητικού οργάνου (σύμβουλος-διαχειριστής) | Όχι |
| 70 | Η Γ.Σ. συνέρχεται υποχρεωτικά στην έδρα της εταιρείας ή στην περιφέρεια άλλου δήμου εντός της περιφέρειας της έδρας ή άλλου δήμου όμορου της έδρας ή άλλου δήμου στην Ελλάδα προβλεπόμενου στο καταστατικό. | Άρθρο 120. Τόπος όπου συνέρχεται η γενική συνέλευση | Όχι |
| 71 | Επί εταιρειών των οποίων οι μετοχές δεν είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, το καταστατικό μπορεί να επιτρέπει στη γενική συνέλευση να συνέρχεται και σε τόπο κείμενο στην αλλοδαπή | Άρθρο 120. Τόπος όπου συνέρχεται η γενική συνέλευση | Όχι |
| 72 | Επί εταιρειών των οποίων οι μετοχές δεν είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι, αν αποφασίσει σχετικά το διοικητικό συμβούλιο, η γενική συνέλευση θα συνεδριάσει εξ ολοκλήρου με συμμετοχή των μετόχων από απόσταση με τα ηλεκτρονικά μέσα | Άρθρο 120. Τόπος όπου συνέρχεται η γενική συνέλευση | Όχι |
| 73 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει την υποχρέωση της εταιρείας να ενημερώσει τους μετόχους για την καταχώριση της πρόσκλησης και με άλλους τρόπους, τη διαδικασία ενημέρωσης ή και επιπλέον τρόπους δημοσίευσης της πρόσκλησης ή αποστολής της στους μετόχους | Άρθρο 122. Δημοσίευση της πρόσκλησης της γενικής συνέλευσης | Όχι |
| 74 | Εξαιρουμένων των εταιρειών, των οποίων οι μετοχές είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ή είναι άυλες, το καταστατικό μπορεί να εξαρτά τη συμμετοχή στη γενική συνέλευση από την προηγούμενη κατάθεση των μετοχών στο ταμείο της εταιρείας, κ.λπ | Άρθρο 124. Δικαιούμενοι συμμετοχής στη γενική συνέλευση | Όχι |
| 75 | Το καταστατικό μπορεί ακόμη να προβλέπει ότι οι μετοχές που κατατίθενται, δεν θα μπορούν να αναληφθούν ή και να εκποιηθούν πριν από τη διεξαγωγή της γενικής συνέλευσης. | Άρθρο 124. Δικαιούμενοι συμμετοχής στη γενική συνέλευση | Όχι |
| 76 | Εξαιρουμένων των εταιρειών, των οποίων οι μετοχές είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, το καταστατικό μπορεί επίσης να προβλέπει ότι η συμμετοχή στη Γ.Σ. εξαρτάται από την προηγούμενη υποβολή στην εταιρεία των εγγράφων αντιπροσώπευσης ή εκπροσώπησης των μετόχων, ορίζοντας την προθεσμία υποβολής των εγγράφων αυτών. | Άρθρο 124. Δικαιούμενοι συμμετοχής στη γενική συνέλευση | Όχι |
| 77 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει τη δυνατότητα συμμετοχής στη Γ.Σ. από απόσταση με οπτικοακουστικά ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα. | Αρθρο 125. Συμμετοχή στη γενική συνέλευση από απόσταση σε πραγματικό χρόνο | Όχι |
| 78 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει τη δυνατότητα συμμετοχής στην ψηφοφορία από απόσταση, διά αλληλογραφίας ή με ηλεκτρονικά μέσα, διεξαγόμενης πριν από τη συνέλευση. | Άρθρο 126. Συμμετοχή στη γενική συνέλευση με επιστολική ψήφο | Όχι |
| 79 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει τη συμμετοχή στη γενική συνέλευση με τα ηλεκτρονικά μέσα και των μη μετόχων | Άρθρο 127. Παράσταση στη γενική συνέλευση μη μετόχων | Όχι |
| 80 | Το καταστατικό μπορεί να περιορίζει την ελευθερία των μετόχων να επιλέγουν αντιπροσώπους τους για τη συμμετοχή τους στη Γ.Σ., αλλά δεν μπορεί να αποκλείει την διά αντιπροσώπων ενάσκηση των δικαιωμάτων του μετόχου. | Άρθρο 128. Αντιπροσώπευση στη γενική συνέλευση | Όχι |
| 81 | Για την κοινοποίηση του διορισμού και της ανάκλησης ή της αντικατάστασης αντιπροσώπου με ηλεκτρονικά μέσα απαιτείται καταστατική πρόβλεψη | Άρθρο 128. Αντιπροσώπευση στη γενική συνέλευση | Όχι |
| 82 | Το καταστατικό μπορεί να ορίζει για όλα ή συγκεκριμένα θέματα μεγαλύτερα ποσοστά απαρτίας | Άρθρο 130. Απαρτία | Όχι |
| 83 | Στη γενική συνέλευση, αν δεν ορίζεται κάτι άλλο στο καταστατικό, η ψηφοφορία είναι φανερή | Άρθρο 131. Τρόπος ψηφοφορίας στη γενική συνέλευση | Όχι |
| 84 | Το καταστατικό μπορεί να ορίζει ότι για όλες ή συγκεκριμένες αποφάσεις τ απαιτούνται μεγαλύτερα ποσοστά | Άρθρο 132. Πλειοψηφία | Όχι |
| 85 | Το καταστατικό προβλέπει τη δυνατότητα και προσδιορίζει τις αποφάσεις που μπορούν να ληφθούν με τον τρόπο αυτό. | Άρθρο 135. Λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία χωρίς συνεδρίαση | Όχι |
| 86 | Οι υπογραφές των μετόχων ή των αντιπροσώπων τους μπορούν να αντικαθίστανται με ανταλλαγή μηνυμάτων με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail) ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα | Άρθρο 136. Προσυπογραφή πρακτικού χωρίς συνεδρίαση | Όχι |
| 87 | Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και με την προϋπόθεση ότι το προβλέπει το καταστατικό, κάθε μέτοχος μπορεί να ζητήσει να του χορηγηθεί πίνακας των μετόχων της εταιρείας. | Άρθρο 141. Συλλογικά και ατομικά δικαιώματα μειοψηφίας | Όχι |
| 88 | Το καταστατικό μπορεί να μειώσει, όχι όμως πέραν του μισού, τα ποσοστά του καταβεβλημένου κεφαλαίου, που απαιτούνται για την άσκηση των δικαιωμάτων | Άρθρο 141. Συλλογικά και ατομικά δικαιώματα μειοψηφίας | Όχι |
| 89 | Το καταστατικό μπορεί να μειώσει, όχι όμως πέραν του μισού, το ποσοστό που απαιτείται για την άσκηση του δικαιώματος | Άρθρο 142. Αίτηση έκτακτου ελέγχου | Όχι |
| 90 | Ορισμός Αποθεματικών, των οποίων η διανομή απαγορεύεται από το Καταστατικό | Άρθρο 159. Προϋποθέσεις και περιορισμός διανομής ποσών | Όχι |
| 91 | Σχηματισμό αποθεματικών, που προβλέπει το Καταστατικό | Άρθρο 159. Προϋποθέσεις και περιορισμός διανομής ποσών | Όχι |
| 92 | Πρόσωπο που εκτελεί χρέη εκκαθαριστή | Άρθρο 167. Εκκαθαριστές | Όχι |
| 93 | Αριθμός Εκκαθαριστών | Άρθρο 167. Εκκαθαριστές | Όχι |
[ Δείτε αναλυτικά στο άρθρο : Υποδείγματα καταστατικού Ανώνυμης Εταιρείας με βάση τις διατάξεις του ν. 4548/2018 ( Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος ) ]
5) Παραπομπές - Διασύνδεση με άλλους Νόμους (Άρθρο 188)
Όπου διάταξη νόμου παραπέμπει σε διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 ή του ν. 3156/2003, οι οποίες καταργούνται δυνάμει του άρθρου 189, από 1/1/12019, η παραπομπή αυτή νοείται ότι αναφέρεται στις αντίστοιχες διατάξεις του νόμου 4548/2018.
6) Κατηγοριοποίηση των Α.Ε ανάλογα με το Μέγεθος
(Άρθρο 2)
Ο ν. 4548/2018 κατατάσσει τις «οντοτήτες» ανάλογα με το μέγεθος τους στις ανωτέρω τέσσερις κατηγορίες [ στον Ν 2190/1920, το άρθρο 42α § 6 όριζε τις «μικρές επιχειρήσεις» ( με δυνατότητα «συνοπτικού Ισολογισμού» ) ] .
( α ) Κατάταξη μετά το πρώτο έτος λειτουργίας
(όπως αυτό καθορίζεται στο άρθρο 2 του ν. 4308/2014 ( Ε.Λ.Π ). )
| Κριτήρια μεγέθους (κάλυψη 2 από τα 3) | |||
| Κατηγορίες οντοτήτων | Μέσος όρος προσωπικού | Σύνολο ενεργητικό | Καθαρός κύκλος εργασιών |
| Πολύ μικρές άρθρου 1 παρ. 2α και 2β | ≤ 10 | ≤ 350.000 | ≤ 700.000 |
| Μικρές άρθρου 1 παρ. 2α και 2β | ≤ 50 | ≤ 4.000.000 | ≤ 8.000.000 |
| Μεσαίες (όλες) | ≤ 250 | ≤ 20.000.000 | ≤ 40.000.000 |
| Μεγάλες (όλες) | > 250 | >20.000.000 | > 40.000.000 |
Όταν η Ανώνυμη Εταιρεία υπερβαίνει ή παύει να υπερβαίνει τα όρια δύο εκ των τριών κριτηρίων, για δύο διαδοχικές περιόδους, για τους σκοπούς εφαρμογής των ρυθμίσεων αυτού του νόμου η αλλαγή κατηγορίας μεγέθους ενεργοποιείται από την περίοδο που έπεται των δύο εν λόγω διαδοχικών περιόδων.
( β) Κατάταξη «νεοϊδρυόμενων εταιρειών»
Για τις νεοϊδρυόμενες εταιρείες και μέχρι τη σύνταξη του πρώτου ισολογισμού, κατατάσσονται ως εξής:
| Μέγεθος Α.Ε | Μετοχικό Κεφάλαιο |
| Πολύ μικρή | 25.000-100.000 |
| Μικρή | 100.001-500.000 |
| Μεσαία | 500.001-1.000.000 |
| Μεγάλη | >1.000.000 |
(γ) Οντότητες «δημοσίου ενδιαφέροντος».
( άρθρο 2 ) «ιβ) «οντότητες δημοσίου (*) ενδιαφέροντος»: οι οντότητες του Παραρτήματος Α΄ του ν. 4308/2014, καθώς και οι εταιρείες του ν. 3429/2005 [Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί (Δ.Ε.Κ.Ο.) - ως «δημόσια επιχείρηση» νοείται κάθε ανώνυμη εταιρεία, στην οποία το ελληνικό δημόσιο δύναται να ασκεί άμεσα ή έμμεσα αποφασιστική επιρροή, λόγω της συμμετοχής του στο μετοχικό της κεφάλαιο ή της χρηματοοικονομικής συμμετοχής του ή των κανόνων που τη διέπουν.] »
(*) [ Οντότητες δημοσίου ενδιαφέροντος (Public interest entities): Οντότητες δημοσίου ενδιαφέροντος είναι οντότητες που υπόκεινται στον Ελληνικό νόμο και περιλαμβάνουν: α) Τις οντότητες των οποίων μετοχές ή άλλες κινητές αξίες είναι εισηγμένες σε οργανωμένη αγορά κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την έννοια της Οδηγίας 2004/39/ΕΟΚ και σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κανονισμού 1606/2002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. β) Τις ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις των περιπτώσεων 5 και 6 της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Κανονισμού (EE) 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (EE) αριθ. 648/2012. γ) Τα πιστωτικά ιδρύματα όπως αυτά καθορίζονται από την περίπτωση 1 της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Κανονισμού (EE) αριθ. 575/2013. δ) Οντότητες που καθορίζονται από τη νομοθεσία ως δημοσίου ενδιαφέροντος οντότητες, με βάση τη φύση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, το μέγεθος ή τον αριθμό των απασχολούμενων.]
Υποχρεώσεις
Αφορούν Εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά
[ Άρθρο 110. Πολιτική αποδοχών (Άρθρο 9α της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ) , Άρθρο 111. Περιεχόμενο της πολιτικής αποδοχών (Άρθρο 9α της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ), Άρθρο 112. Έκθεση αποδοχών (Άρθρο 9β της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ) ]
(δ) Ο Ν. 4548/2018 διαφοροποιείται ανάλογα με το μέγεθος των εταιριών, στις εξής περιπτώσεις :
7) Διατάξεις που καταργούνται (Άρθρο 189 )
Από 1/1/2019 καταργούνται:
α) τα άρθρα 1 έως 63δ και 90 έως 146 του κ.ν. 2190/1920. Δηλαδή : Δεν καταργήθηκαν τα κεφάλαια του Ν. 2190/20, 11ον-Συγχώνευση Ανωνύμων Εταιρειών, 11α-Συγχώνευση με απορρόφηση, 11β-Συγχώνευση με σύσταση νέας ανώνυμης εταιρείας, 12ον Διάσπαση Ανωνύμων Εταιρειών, Κεφάλαιο 12α-Διάσπαση με απορρόφηση, Κεφάλαιο 12β-Διάσπαση με σύσταση νέων ανώνυμων εταιρειών και Κεφάλαιο 12γ-Διάσπαση με απορρόφηση και σύσταση νέων ανωνύμων εταιρειών.
Αυτό έγινε αργότερα με το Ν. 4601/2019 « Εταιρικοί μετασχηματισμοί και εναρμόνιση του νομοθετικού πλαισίου με τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 για την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στο πλαίσιο δημόσιων συμβάσεων και λοιπές διατάξεις. (ΦΕΚ Α' 44/09.03.2019)
β) το άρθρο 3 του α.ν. 148/1967 (Α΄ 173) [ Αφορά την Διανομή Κερδών ] ,
γ) τα άρθρα 1 έως 9 και το άρθρο 12 του ν. 3156/2003 (Α΄ 157) [ αφορά τα ομολογιακά δάνεια] , με εξαίρεση την παράγραφο 4 του άρθρου 2 και τα λοιπά άρθρα του νόμου που παραμένουν σε ισχύ,
δ) το άρθρο 4 [ αφορά Προνομιούχες μετοχές ] και η παρ. 2 του άρθρου 9 [ αφορά έκδοση ομολογιακών δανείων μη μετατρέψιμων σε μετοχές υπό Τραπεζών Επενδύσεων ] του ν. 876/1979 (Α΄ 48),
ε) το π.δ. 30/1988 (Α΄ 13) [ Αφορά τα stock options ].
8) «Χρηματοοικονομικές» αντί «Οικονομικές» Καταστάσεις (Άρθρο 5) - Υπογραφή (Άρθρο 147) – Έγκριση (Άρθρο 148) – Έλεγχος (ν. 4336/2015 ) και Δημοσίευση (Άρθρο 149)
α) Ορολογία
Στο νομοσχέδιο γίνεται χρήση του όρου «ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις» αντί «ετήσιες οικονομικές καταστάσεις», που χρησιμοποιεί ο κ.ν. 2190/1920, για ορολογική εναρμόνιση με το ν. 4308/2014, Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα.
Με τους Ν 4308/2014 και 4403/2016, είχε ρυθμιστεί συνολικά το ζήτημα των «χρηματοοικονομικών καταστάσεων» για όλες τις «οντότητες»/επιχειρήσεις.
β) Υπεύθυνο όργανο κατάρτισης είναι το Δ.Σ - Υπογράφοντες
« 1. Για να ληφθεί από τη γενική συνέλευση έγκυρη απόφαση επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων που έχουν καταρτιστεί από το διοικητικό συμβούλιο, πρέπει να έχουν υπογραφεί από τρία διαφορετικά πρόσωπα, και συγκεκριμένα από:
(α) τον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου ή τον αναπληρωτή του,
(β) τον διευθύνοντα ή εντεταλμένο σύμβουλο και, σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοιος σύμβουλος ή η ιδιότητά του συμπίπτει με εκείνη των παραπάνω προσώπων, από ένα μέλος του διοικητικού συμβουλίου που ορίζεται από αυτό και
(γ) τον κατά νόμο υπεύθυνο λογιστή πιστοποιημένο από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος κάτοχο άδειας Α΄ τάξης για τη σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων [ η προηγούμενη διατύπωση ήταν : «τον υπεύθυνο για τη διεύθυνση του λογιστηρίου» ]. 2. Τα παραπάνω πρόσωπα, σε περίπτωση διαφωνίας από πλευράς νομιμότητας του τρόπου κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, οφείλουν να εκθέτουν εγγράφως τις αντιρρήσεις τους στη γενική συνέλευση. …. ( Άρθρο 147. Υπογραφή ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων)
Η σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων προβλέπεται σύμφωνα με τον ν.4308/2014 και συγκεκριμένα με το άρθρο 16 «Ορισμός των χρηματοοικονομικών καταστάσεων».
Όλες οι συναλλαγές και όλα τα γεγονότα που καταχωρούνται στα λογιστικά αρχεία ενσωματώνονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της περιόδου, βάσει των διατάξεων του παρόντος νόμου.
Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις αποτελούν ενιαίο σύνολο και παρουσιάζουν εύλογα (εύλογη παρουσίαση), τα αναγνωριζόμενα περιουσιακά στοιχεία (στοιχεία του ενεργητικού), τις υποχρεώσεις, την καθαρή θέση, τα στοιχεία εσόδων, εξόδων, κερδών και ζημιών, καθώς και τις χρηματοροές της εκάστοτε περιόδου, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
Με τις παραγράφους 3 έως 8 του άρθρου 16 του ν. 4308/2014 ορίζονται οι επιμέρους καταστάσεις που συντάσσει κάθε κατηγορία οντότητας, με βάση τα σχετικά υποδείγματα του παραρτήματος Β υπόδειγμα Β.1.1 ή Β.1.2 (Ισολογισμός), Β.2 (Κατάσταση Αποτελεσμάτων, Β.2.1 ή Β.2.2), Β.3 (Κατάσταση Μεταβολών Καθαρής Θέσης) και Β.4 (Κατάσταση Χρηματοροών).
Ο προσδιορισμός των καταστάσεων γίνεται με βάση το μέγεθος της οντότητας, όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 2 του νόμου 4308/2014.
Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τις σχετικές ρυθμίσεις.
| Κατηγορία μεγέθους | |||||
| Πολύ μικρές | |
|
|
||
| |
|
|
|||
| άρθρο 1 παρ. 2.γ | άρθρο 1 παρ. 2.α & 2.β | Μικρές | Μεσαίες | Μεγάλες | |
| Κατάσταση αποτελεσμάτων | √ | √ | √ | √ | √ |
| Προσάρτημα ή Σημειώσεις | √ | √ | √ | √ | √ |
| Ισολογισμός | √ | √ | √ | √ | |
| Κατάσταση μεταβολών καθαρής θέσης | √ | √ | |||
| Κατάσταση χρηματοροών | √ | ||||
Η κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της περιόδου ολοκληρώνεται σύμφωνα με τον ν.4308/2014 - άρθρο 6 παρ.3 , στο συντομότερο χρόνο από:
α) έξι μήνες από τη λήξη της περιόδου ή
β) το χρονικό όριο που επιτρέπει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που τίθενται από τη φορολογική ή άλλη νομοθεσία της χώρας» δηλαδή έως την 30/6/2019.
γ) Τακτικός έλεγχος χρηματοοικονομικών καταστάσεων
Οι διατάξεις που ρυθμίζουν τον τακτικό έλεγχο των χρηματοοικονομικών καταστάσεων είναι αυτές της Υποπαραγράφου Α1* του ν. 4336/2015, η οποία ισχύει από 1-1-2016.
(Πηγή: Taxheaven https://www.taxheaven.gr/news/news/view/id/41495)
« Τακτικός έλεγχος χρηματοοικονομικών καταστάσεων
1. I) Υπόκεινται σε τακτικό έλεγχο …. α) Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις των οντοτήτων των περιπτώσεων α' και β' της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (Α' 251), όταν βάσει των κριτηρίων μεγέθους του άρθρου 2 του ίδιου νόμου χαρακτηρίζονται ως μεσαίες και μεγάλες οντότητες. β) Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις των οντοτήτων της περίπτωσης α' της παρούσας παραγράφου ανεξαρτήτως μεγέθους, όταν οι οντότητες αυτές χαρακτηρίζονται ως δημοσίου ενδιαφέροντος (συμφέροντος), κατά την έννοια του ορισμού του Παραρτήματος Α' του ν. 4308/2014. γ) Οι ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις που συντάσσουν οι όμιλοι οι οποίοι βάσει της παρ. 3 του άρθρου 31 του ν. 4308/2014 χαρακτηρίζονται ως «μεγάλοι».
δ) Οι ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις που συντάσσουν οι όμιλοι ανεξαρτήτως μεγέθους, όταν οι όμιλοι αυτοί χαρακτηρίζονται ως δημοσίου ενδιαφέροντος (συμφέροντος), κατά την έννοια του ορισμού του Παραρτήματος Α' του ν. 4308/2014. II) Εξακολουθούν να ισχύουν διατάξεις ειδικής νομοθεσίας που υπαγάγουν σε έλεγχο από νόμιμο ελεγκτή ειδικές κατηγορίες οντοτήτων.
2. Προαιρετικός τακτικός έλεγχος
Μικρές οντότητες κατά την έννοια του άρθρου 2 του ν. 4308/2014 (Α' 251) μπορούν να προβλέπουν στο καταστατικό τους ή, εάν δεν προβλέπεται σε αυτό, να αποφασίζουν δια της γενικής συνέλευσης των μετόχων ή της συνέλευσης των εταίρων, την υποβολή των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων σε έλεγχο, σύμφωνα με τα ισχύοντα ελεγκτικά πρότυπα.
3. α) Ο έλεγχος των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της παραγράφου 1 αποτελεί προϋπόθεση του κύρους της έγκρισης των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων από τη γενική συνέλευση ή άλλο αρμόδιο όργανο……»
Τα όρια υποχρεωτικού ελέγχου από ορκωτούς ελεγκτές, έχουν ως εξής :
| Κατηγορίες οντοτήτων | Μέσος όρος προσωπικού | Σύνολο ενεργητικό | Καθαρός κύκλος εργασιών | Υποχρέωση Ελέγχου |
| Πολύ μικρές άρθρου 1 παρ. 2α και 2β | ≤ 10 | ≤ 350.000 | ≤ 700.000 | Όχι |
| Μικρές άρθρου 1 παρ. 2α και 2β | ≤ 50 | ≤ 4.000.000 | ≤ 8.000.000 | Όχι (Ναι προαιρετικά.) |
| Μεσαίες (όλες) | ≤ 250 | ≤ 20.000.000 | ≤ 40.000.000 | Ναι |
| Μεγάλες (όλες) | > 250 | >20.000.000 | > 40.000.000 | Ναι |
(Κριτήρια μεγέθους (κάλυψη 2 από τα 3))
δ) Υπεύθυνο όργανο έγκρισης ( Γ.Σ )
Οι ετήσιες και οι ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις εγκρίνονται από τη γενική συνέλευση της εταιρείας που τις συνέταξε. ( Άρθρο 148. Έγκριση ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων)
Προβλέπεται ότι η Γ.Σ. δεν «απαλλάσσει» το Δ.Σ. «από πάσης ευθύνης», αλλά εγκρίνει τη «συνολική διαχείριση»,. της εταιρείας γενικά, όχι δε και επιμέρους πράξεις ή παραλείψεις που έχουν τυχόν βλάψει την εταιρεία.
Άρα, η ευθύνη του Δ.Σ. παραμένει ακέραιη, κρινόμενη με βάση τις υφιστάμενες διατάξεις, ορίζεται όμως ότι η τυχόν έγκριση της συνολικής διαχείρισης θα συνεκτιμηθεί, εφόσον δόθηκε, όταν κρίνεται δικαστικά το θέμα της ευθύνης (Άρθρο 108. Έγκριση συνολικής διαχείρισης).
ε) Δημοσίευση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων
· Οι ανώνυμες εταιρείες δημοσιεύουν στο Γ.Ε.ΜΗ.:
α) τις νόμιμα εγκεκριμένες από την τακτική γενική συνέλευση ετήσιες οικονομικές καταστάσεις,
β) την έκθεση διαχείρισης και
γ) τη γνώμη του ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή της ελεγκτικής εταιρείας όπου απαιτείται, μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την έγκρισή τους από την τακτική γενική συνέλευση. Συνοδεύονται επίσης από το πλήρες κείμενο της έκθεσης ελέγχου.
· Οι πολύ μικρές ανώνυμες εταιρείες, εκτός από τις εταιρείες οι οποίες αποτελούν οντότητες δημόσιου ενδιαφέροντος κατά την έννοια του Παραρτήματος Α΄ του ν. 4308/2014, απαλλάσσονται από την υποχρέωση δημοσίευσης της έκθεσης διαχείρισης.
· Στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, στην ενοποιημένη έκθεση διαχείρισης και στη γνώμη του ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή της ελεγκτικής εταιρείας, όπου απαιτείται, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις περί δημοσιότητας του άρθρου 13 και ισχύουν οι προθεσμίες της παραγράφου 1.
Όπου βάσει της διάταξης της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου Α1 της παρ. Α΄ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 απαιτείται γνώμη ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας, οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις υποβάλλονται στη δημοσιότητα, που προβλέπεται στην παράγραφο 3, με τη μορφή και το περιεχόμενο, με βάση το οποίο ο ελεγκτής ή οι ελεγκτές έχουν συντάξει τη σχετική έκθεση ελέγχου τους. Αν οι ελεγκτές έχουν παρατηρήσεις ή αρνούνται την έκφραση γνώμης, το γεγονός αυτό πρέπει να αναφέρεται και να αιτιολογείται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, εκτός αν αυτό προκύπτει από το δημοσιευμένο σχετικό πιστοποιητικό ελέγχου.
Τονίζεται εδώ ότι με το νέο άρθρο 148 υπάρχει για πρώτη φορά υποχρέωση έγκρισης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων από την γενική συνέλευση των μετόχων της μητρικής και όχι ανακοίνωση αυτών στην γενική συνέλευση όπως γινόταν μέχρι σήμερα .
· Οι συντεταγμένες κατά τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α.) εγκεκριμένες ετήσιες οικονομικές καταστάσεις και οι εγκεκριμένες ετήσιες ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, καθώς και οι λοιπές προβλεπόμενες από το νόμο εκθέσεις των εταιρειών:
α) δημοσιεύονται στο Γ.Ε.ΜΗ. κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 13 και στο παρόν άρθρο,
β) αναρτώνται στην ιστοσελίδα της εταιρείας και παραμένουν προσβάσιμες για χρονικό διάστημα δύο (2) τουλάχιστον ετών από την πρώτη δημοσίευσή τους και
γ) εφόσον πρόκειται για εταιρείες με μετοχές ή άλλες κινητές αξίες τους εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ή ΜΠΔ, κατατίθενται στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Χρονοδιάγραμμα :
Από την σύνταξη στην δημοσίευση των «Οικονομικών Καταστάσεων »
| Ενέργειες που πρέπει να γίνουν [ Στο παράδειγμα μας η Χρήση λήγει στις 31/12/2018 και η Γενική Συνέλευση διεξήχθη στις 10/9/2019 ] | Απώτατες Ημερομηνίες |
| Η κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της περιόδου ολοκληρώνεται σύμφωνα με τον ν.4308/2014 - άρθρο 6 παρ.3 , στο συντομότερο χρόνο από:α) έξι μήνες από τη λήξη της περιόδου ή β) το χρονικό όριο που επιτρέπει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που τίθενται από τη φορολογική ή άλλη νομοθεσία της χώρας» δηλαδή έως την 30/6/2019 η ανάλογα με την παράταση που θα δοθεί. | 30/6/2019 ή έως την λήξη της Παράτασης των Φορολογικών Δηλώσεων. |
| Απώτατη ημερομηνία υποβολής Πρόσκλησης Γενικής Συνέλευσης στο Γ.Ε.ΜΗ. (εφόσον η ημερομηνία σύγκλησης της Γενικής συνέλευσης, έχει αποφασιστεί για την 10η Σεπτεμβρίου 2019) | 20/8/2019 |
| Δέκα (10) ημέρες πριν από την τακτική γενική συνέλευση, η εταιρεία θέτει στη διάθεση των μετόχων της τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της, καθώς και τις σχετικές εκθέσεις του διοικητικού συμβουλίου και των ελεγκτών. ( Άρα πρέπει να υπάρχουν, ως επίσημα εγκεκριμένα έγγραφα, τουλάχιστον, δέκα ημέρες πριν την Γ.Σ .) | 31/8/2019 |
| Απώτατη ημερομηνία σύγκλησης Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων | 10/9/2019 |
| Απώτατη ημερομηνία υποβολής στο Γ.Ε.ΜΗ. αποφάσεων Τακτικής Γενικής Συνέλευσης, μαζί με εγκεκριμένες οικονομικές Καταστάσεις χρήσης (εφόσον δηλαδή η ημερομηνία σύγκλησης της Γενικής συνέλευσης, γίνει την 10η Σεπτεμβρίου 2019) | 30/9/2019 |
| Το προς διανομή ποσό καταβάλλεται στους μετόχους μέσα σε δύο (2) μήνες από την απόφαση της τακτικής γενικής συνέλευσης που ενέκρινε τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις και αποφάσισε τη διανομή. | 10/11/2019 |
9) Ελάχιστο Μετοχικό Κεφάλαιο (25.000 Ευρώ) και έλεγχος της επάρκειας των Ιδίων Κεφαλαίων (Άρθρο 15,183, 159 & 119) .
Το ελάχιστο ύψος του κεφαλαίου της Α.Ε ορίζεται στο ποσό των 25.000 ευρώ [όπως προβλέπεται στο άρθρο 45 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 (αντί του προβλεπόμενου σήμερα ποσού των 24.000 ευρώ) ] , ολοσχερώς καταβεβλημένο κατά τη σύσταση της εταιρείας.
Δηλαδή κάθε Α.Ε οφείλει να εκδώσει τουλάχιστον 250 μετοχές. ( € 25.000 (ελάχιστο κεφάλαιο)/€100 ( μέγιστη ονομαστική αξία) ) .
Οι ανώνυμες εταιρείες με μικρότερο κεφάλαιο θα πρέπει να το προσαρμόσουν στο νέο ελάχιστο κεφάλαιο, το αργότερο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019, άλλως υφίστανται ως κύρωση την αδυναμία νεότερων καταχωρίσεων στο Γ.Ε.ΜΗ.
Η απόφαση αυτή λαμβάνεται με απλή απαρτία και πλειοψηφία.
Έλεγχος της επάρκειας των Ιδίων Κεφαλαίων γίνεται με τους εξής τρόπους :
( 1 ) Μέσω της Καταβολής «Ελάχιστου Μετοχικού Κεφαλαίου » ( 25.000 Ευρώ ) [ Δείτε Ανωτέρω]
( 2 ) Μέσω των περιορισμών, που υπάρχουν στην Διάθεση Κερδών [ Δείτε κατωτέρω περ. 12 ]
( 3 ) Μέσω του ελέγχου του συνόλου των «ιδίων κεφαλαίων» (παρ. 4 του άρθρου 119)
«4. Σε περίπτωση που το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας γίνει κατώτερο από το μισό (1/2) του κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να συγκαλέσει τη γενική συνέλευση, μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών από τη λήξη της χρήσης, με θέμα τη λύση της εταιρείας ή την υιοθέτηση άλλου μέτρου» [ ίδιος περιορισμός ίσχυε και με το Κ.Ν 2190/1920, Άρθρο 47].
Την ίδια υποχρέωση έχουν οι ελεγκτές της εταιρείας, αν το Διοικητικό Συμβούλιο δεν προβαίνει στη σύγκληση εντός της παραπάνω προθεσμίας.
[ το δεύτερο εδάφιο τέθηκε όπως προστέθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 57 του ν. 4609/2019 (ΦΕΚ Α' 67/03-05-2019) και ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 03/05/2019, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 68 του ιδίου νόμου.]
Η κάλυψη ζημιών με μείωση του μετοχικού κεφαλαίου αποτελεί ένα συνηθισμένο μέτρο εξυγίανσης των ιδίων κεφαλαίων.
Με την ονομαστική μείωση κεφαλαίου δεν επιστρέφονται κεφάλαια στους μετόχους, αλλά μειώνεται το λογιστικό κεφάλαιο με λογιστικές εγγραφές λόγω της ύπαρξης λογιστικών ζημιών.
Δείτε κατωτέρω περ. 20, την δυνατότητα μείωσης του κεφαλαίου, με σκοπό την «εξυγίανση»
Σχετικά με τις υποχρεώσεις των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών ( περίπτωση εφαρμογής της παρ. 4 του άρθρου 119), το Σ.Ο.Ε.Λ έχει εκδώσει ειδική οδηγία ( Αρ. πρωτ. 1712/1-8-2019 )
( 3 ) Κατάργηση ως λόγου Λύσεως το γεγονός ότι : «Το Σύνολο των Ιδίων Κεφαλαίων καταστεί κατώτερο του 1/10 του Μετοχικού Κεφαλαίου» [ Δείτε κατωτέρω περ. 33]
Έλεγχος της επάρκειας των Ιδίων Κεφαλαίων και «Ελεγκτικές Διαδικασίες»
· ∆ΠΕ 250, ΕΞΕΤΑΣΗ ΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
« 4.3 Συμμόρφωση με νόμους και κανονισμούς
Η ομάδα ελέγχου οφείλει να έχει διενεργήσει κατάλληλες διαδικασίες για να εντοπίσει πιθανές περιπτώσεις μη-συμμόρφωσης της ελεγχόμενης οικονομικής οντότητας με τους νόμους και κανονισμούς, και όταν εντοπίζει τέτοιες περιπτώσεις, οφείλει να εκτιμά την επίπτωση τους σε σχέση με τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της ελεγχόμενης οικονομικής οντότητας. (ΔΠΕ 250).
Στο πλαίσιο της απόκτησης κατανόησης της ελεγχόμενης οικονομικής οντότητας και του περιβάλλοντός της σύμφωνα με το ΔΠΕ 315, η ομάδα ελέγχου πρέπει να αποκτά γενική κατανόηση:
(α) Του νομικού και κανονιστικού πλαισίου που έχει εφαρμογή στην οικονομική οντότητα και τον κλάδο ή τον τομέα στον οποίο η οντότητα λειτουργεί, και
(β) Πώς η οικονομική οντότητα συμμορφώνεται με το εν λόγω πλαίσιο.
Επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο των ως άνω υποχρεώσεων, η ομάδα ελέγχου πρέπει να αποκτά επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια, σχετικά με τη συμμόρφωση της ελεγχόμενης οικονομικής οντότητας ως προς τις διατάξεις εκείνων των νόμων και κανονισμών που γενικά αναγνωρίζονται ότι έχουν άμεση επίπτωση στον προσδιορισμό των σημαντικών κονδυλίων ή και γνωστοποιήσεων στις οικονομικές καταστάσεις…. »
· ∆ΠΕ 570, ΣΥΝΕΧΙΣΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
« 4.4 Χρήση της παραδοχής της δυνατότητας συνέχισης δραστηριότητας (going concern)
Η ομάδα ελέγχου οφείλει να έχει επαρκώς τεκμηριώσει στον φάκελο ελέγχου την αξιολόγηση του ενδεδειγμένου της χρήσης από τη διοίκηση της παραδοχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας στην κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (ΔΠΕ 570,9).
Η ομάδα ελέγχου με βάση τα αποκτηθέντα ελεγκτικά τεκμήρια, οφείλει να συμπεράνει εάν, κατά την κρίση της, υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα σχετικά με γεγονότα ή συνθήκες που, μεμονωμένα ή αθροιστικά, μπορεί να εγείρουν σημαντική αμφιβολία ως προς την ικανότητα της ελεγχόμενης οικονομικής οντότητας για συνέχιση της δραστηριότητας (ΔΠΕ 570,17).
Εάν υπάρχουν γεγονότα ή συνθήκες που μπορεί να εγείρουν σημαντικές αμφιβολίες για την ικανότητα της ελεγχόμενης οικονομικής οντότητας για συνέχιση της δραστηριότητας της, η ομάδα ελέγχου οφείλει να τα αξιολογεί και να προσδιορίζει τις πιθανές επιπτώσεις στην έκθεση ελέγχου (ΔΠΕ 570,18)» .
[ Πηγή : ΣΩΜΑ ΟΡΚΩΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΩΝ / ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ / Αθήνα, Δεκέμβριος 2016 ]
Δείτε το εξαιρετικό άρθρο της Ροδούλας Ρούσου, Ορκωτής Ελέγκτριας Λογίστριας, Προέδρου Ποιοτικού Ελέγχου της ΣΟΛ Α.Ε.:
Η παραδοχή της συνέχισης της δραστηριότητας (Going concern assumption – GC) - ΔΠΕ 570 (Ενημερωτικό Δελτίο Ιουνίου 2019 της ΣΟΛ Α.Ε.)
https://www.solcrowe.gr/enimerotiko-deltio-ioynioy-2019
10) Κατάργηση της Δυνατότητας Έκδοσης Ανωνύμων Μέτοχων και Υποχρεωτική Ονομαστικοποίηση έως 1/1/2020 ( Άρθρα 40 και 184 )
Περιεχόμενα του θέματος
(1) Ονομαστικές και Ανώνυμες Μετοχές.
(2) «Βιβλίο Μετόχων».
(3) «Μετοχικοί τίτλοι ».
(4) Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων».
(5) Προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
(6) Μεταβατικές διατάξεις έως την προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
(7) Γενικά για την Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
(8) Διαδικασία αντικατάστασης των ανωνύμων τίτλων (Μετοχών ) με ονομαστικούς.
(9) Απόφαση του διοικητικού συμβούλιου της Α.Ε, για την ονομαστικοποίηση των μετοχών.
(10) Παράληψη του Διοικητικού Συμβουλίου της Α.Ε, να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για την ονομαστικοποίηση των μετοχών.
(11) Συνέπειες μη αναγγελίας από τους κατόχους μετοχών, των δικαιωμάτων επί των ανωνύμων μετοχών και τρόπος θεραπείας.
(1) Ονομαστικές και Ανώνυμες Μετοχές.
Οι μετοχές Α.Ε., που εκδόθηκαν μέχρι 12/06/2018, μπορεί να ήταν είτε ανώνυμες είτε ονομαστικές, καθώς και εν μέρει ανώνυμες και εν μέρει ονομαστικές. Από τη 13/06/2018, οι ελληνικές ανώνυμες εταιρείες δεν μπορούν πλέον να εκδίδουν ανώνυμες μετοχές.
«2. Ανώνυμες μετοχές : Στην περίπτωση ύπαρξης ανωνύμων μετοχών η μετατροπή τους σε κοινές καθίσταται υποχρεωτική . Η έκδοση ανώνυμων μετοχών έχει ήδη σταματήσει από την δημοσίευση του ν.4548/2018. Ως εκ τούτου μέχρι και την 31/12/2019 η ΑΕ οφείλει να ακολουθήσει τις διαδικασίες τουάρθρου 184. Από την 01/01/2020 και ενόσω οι μετοχές παραμένουν ανώνυμες οι μέτοχοι δεν μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματα τους (συμμετοχής σε ΓΣ, δικαίωμα ψήφου, συμμετοχή στα κέρδη της εταιρείας κτλ.). Οι ανώνυμες μετοχές δεν μεταβιβάζονται και δεν μπορούν να εγγραφούν στις ενώσεις μετόχων τουάρθρου 144.»( ΕΝΟΤΗΤΑ 9 (Σημεία έμφασης των διατάξεων του ν.4548/2018) -44559/2019- Εμπορική δημοσιότητα των πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών ….)
Σημείο ελέγχου :
Έλεγχος με βάση το Καταστατικό της Α.Ε, για την ύπαρξη « ανωνύμων μετοχών», ώστε να γίνει η ονομαστικοποίηση αυτών.
(2) «Βιβλίο Μετόχων».
2.1 «Βιβλίο Μετόχων » με βάση τον προηγούμενο νόμο 2190/1920
Η τήρηση του « Βιβλίου Μετόχων», αφορούσε μόνο τις « ονομαστικές μετοχές». Ειδικότερα, προβλεπόταν τα εξής : « 6. Η μεταβίβαση των ονομαστικών μετοχών γίνεται με εγγραφή σε ειδικό βιβλίο της εταιρείας, η οποία χρονολογείται και υπογράφεται από τον μεταβιβάζοντα μέτοχο και τον αποκτώντα ή τους πληρεξουσίους αυτών. Μετά από κάθε μεταβίβαση εκδίδεται νέος τίτλος ή επισημειώνονται από την εταιρεία επί του υπάρχοντος τίτλου, εφόσον έχει εκδοθεί, η μεταβίβαση που έγινε και η εταιρική επωνυμία ή τα ονοματεπώνυμα με την έδρα και τις διευθύνσεις αντίστοιχα, το επάγγελμα και την εθνικότητα του μεταβιβάζοντος και του αποκτώντος. Τα στοιχεία αυτά καταχωρίζονται και στο ειδικό βιβλίο του πρώτου εδαφίου. Ως μέτοχος έναντι της εταιρείας θεωρείται ο εγγεγραμμένος στο βιβλίο αυτό ». ( παρ. 6,Αρθρο 8β. Μετοχικοί τίτλοι - Μεταβίβαση των μετοχών, ν. 2190/20)
Σημείο ελέγχου :
Έλεγχος της ορθής ενημέρωσης του «Βιβλίου Μετόχων », σχετικά με τις Ονομαστικές Μετοχές.
2.2 «Βιβλίο Μετόχων » με βάση τον ισχύοντα νόμο 4548/2018
Η τήρηση του « Βιβλίου Μετόχων», αφορά το σύνολο των μετοχών. Ειδικότερα, προβλέπονται τα εξής :
« 2. Η εταιρεία οφείλει να τηρεί βιβλίο μετόχων. Στο βιβλίο αυτό καταχωρίζονται οι μέτοχοι, με αναγραφή του ονοματεπωνύμου ή της εταιρικής επωνυμίας και της διεύθυνσης ή της έδρας τους, καθώς και του επαγγέλματος και της εθνικότητας του κάθε μετόχου. Σε κάθε περίπτωση αναγράφεται ο αριθμός και η κατηγορία των μετοχών, που κατέχει κάθε μέτοχος. Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει την ηλεκτρονική τήρηση του βιβλίου ή και την τήρησή του από κεντρικό αποθετήριο τίτλων, πιστωτικό ίδρυμα ή από επιχείρηση επενδύσεων, που έχουν το δικαίωμα να φυλάσσουν χρηματοπιστωτικά μέσα. Ως μέτοχος έναντι της εταιρείας θεωρείται ο εγγεγραμμένος στο βιβλίο αυτό».( παρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 4548/2018 )
Υπόδειγμα «Βιβλίου Μετόχων »
α) Τηρείται σαν «Ημερολόγιο» , με τα στοιχεία κάθε μεταβολής [ Πρέπει να ενημερώνεται και για τον πωλητή και για τον αγοραστή των μετοχών ]
| Α/Α Πράξης | Ονοματεπώνυμο ή εταιρική επωνυμία Μετόχου | Διεύθυνση ή έδρα Μετόχου | Επάγγελμα Μετόχου | Εθνικότητα Μετόχου | Αριθμός μετοχών - Κατηγορία μετοχών. | Ημερομηνία Κτήσης ή Μεταβίβασης. |
β) Τηρείται σαν «Καρτέλα», κάθε μετόχου και ενημερώνεται με τα στοιχεία κάθε μεταβολής από το «Ημερολόγιο», με σκοπό την ορθότερη παρακολούθηση.
[ Μέτοχος Α ]
| Ονοματεπώνυμο ή εταιρική επωνυμία Μετόχου | Αριθμός μετοχών - Κατηγορία μετοχών. [ Μεταβολή ] | Στοιχεία των τίτλων μετοχών | Ημερομηνία Μεταβολής -[ Α/Α Πράξης στο ''Βιβλίο Μετόχων'' ] | Υπόλοιπο Μετοχών μετά την μεταβολή | Υπογραφή Μετόχου | Υπογραφή Αρμόδιου της Εταιρείας |
Φυσικά μια ηλεκτρονική εφαρμογή παρακολούθησης των ανωτέρω, θα ήταν ότι καλύτερο.
Σημείωση : Το «Βιβλίου Μετόχων », δεν θεωρείται από κάποια αρχή. Πρέπει, κατά την αποψή μου, για λόγους ορθής διαχειριστικής παρακολούθησης, να υπογράφεται από το όργανο της Διοίκησης, που είναι αρμόδιο για την ορθή ενημέρωσή του.
Προσοχή
Στο άρθρο 20. Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων , του ν. 4557/2018, μεταξύ άλλων προβλέπονται :« Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν τουλάχιστον το ονοματεπώνυμο, την ημερομηνία γέννησης (*) , την υπηκοότητα(*) και τη χώρα διαμονής(*) των πραγματικών δικαιούχων, καθώς επίσης και το είδος και την έκταση των δικαιωμάτων που κατέχουν(*). Συμπληρώνονται δε με κάθε αναγκαίο στοιχείο για την ταυτοποίηση του πραγματικού δικαιούχου».
(*) Σωστό είναι, να καταχωρούνται στο «Μητρώο Μετόχων» και αυτές οι πληροφορίες, ώστε όταν εφαρμοστεί να μην αναζητούνται.
(3) «Μετοχικοί τίτλοι ».
3.1 «Μετοχικοί τίτλοι », με βάση τον προηγούμενο νόμο 2190/1920
«.. 2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την αποϋλοποίηση των μετοχών και των οριζομένων στην παράγραφο 4 (*), η εταιρεία υποχρεούται να εκδώσει και να παραδώσει στους μετόχους μετοχικούς τίτλους. Οι τίτλοι αυτοί μπορεί να είναι απλοί ή πολλαπλοί. Αν έχουν εκδοθεί πολλαπλοί τίτλοι, μετά από αίτηση κάθε μετόχου, η εταιρεία υποχρεούται να αντικαταστήσει τους υπάρχοντες τίτλους με νέους, που ενσωματώνουν μικρότερο αριθμό μετοχών. 3. Μέχρι την έκδοση οριστικών μετοχικών τίτλων σύμφωνα με την παράγραφο 2, η εταιρεία μπορεί να εκδώσει προσωρινούς τίτλους ». ( παρ. 2 &3 ,Αρθρο 8β. Μετοχικοί τίτλοι - Μεταβίβαση των μετοχών, ν. 2190/20)
…………………………….
(*)« 4. Εάν η εταιρεία έχει ονομαστικές μετοχές μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο, το καταστατικό μπορεί να αποκλείει ή να περιορίζει την υποχρέωσή της να εκδίδει μετοχικούς τίτλους. Στην περίπτωση αυτή το καταστατικό ορίζει τον τρόπο απόδειξης της μετοχικής ιδιότητας, προκειμένου να ασκηθούν τα δικαιώματα εκ των μετοχών. Εάν το καταστατικό δεν περιέχει σχετικό όρο, καθώς και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που δεν εκδίδονται μετοχικοί τίτλοι, η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με βάση τα στοιχεία του βιβλίου που τηρείται κατά την παράγραφο 6 ή τους τυχόν εκδοθέντες προσωρινούς τίτλους και, αν παρίσταται ανάγκη, με τα έγγραφα που κατέχει ο μέτοχος».
Υπόδειγμα «Μετοχικών Τίτλων»
α) Προσωρινός τίτλος ονομαστικών μετοχών
[ Εκδίδονται με σχετική απόφαση του Δ.Σ, στην οποία εξουσιοδοτούνται και οι υπογράφοντες, τους τίτλους ]
β) Προσωρινός τίτλος ανωνύμων μετοχών
Στην περίπτωση των ανωνύμων μετοχών, δεν αναγράφεται : «Ο τίτλος αυτός ανήκει στον : .………... ………….(πλήρη στοιχεία ταυτότητας)»
Προσοχή :
Σύμφωνα με την αιτιολογική του άρθρου 40, του νέου νόμου 4548/2018« …δεν προβλέπονται προσωρινοί τίτλοι, που λόγω της τεχνολογίας δεν διακρίνονται πλέον από τους οριστικούς ».
Άρα : Στο ανωτέρω «Υπόδειγμα » για την έκδοση τίτλων μετά την 1/1/2019 (ημερομηνία έναρξης του νέου νόμου 4548/2018), παραλείπεται στα σημεία, που αναφέρεται η λέξη «Προσωρινός»
3.2 «Μετοχικοί τίτλοι », με βάση τον ισχύοντα νόμο 4548/2018.
« 3. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την αποϋλοποίηση των μετοχών και των οριζομένων στις παραγράφους 4, 5 και 6 (*) του παρόντος άρθρου, η εταιρεία υποχρεούται να εκδώσει και να παραδώσει στους μετόχους μετοχικούς τίτλους. Οι τίτλοι αυτοί μπορεί να είναι απλοί ή πολλαπλοί. Αν έχουν εκδοθεί πολλαπλοί τίτλοι, ύστερα από αίτηση κάθε μετόχου, η εταιρεία υποχρεούται να αντικαταστήσει τους υπάρχοντες τίτλους με νέους, που ενσωματώνουν μικρότερο αριθμό μετοχών».( παρ. 3 του άρθρου 40 του ν. 4548/2018 )
……………..
(*) «4. Το καταστατικό μπορεί να αποκλείει ή να περιορίζει την υποχρέωση της εταιρείας να εκδίδει μετοχικούς τίτλους. Στην περίπτωση αυτή το καταστατικό ορίζει τον τρόπο απόδειξης της μετοχικής ιδιότητας, προκειμένου να ασκηθούν τα δικαιώματα από τις μετοχές. Αν το καταστατικό δεν περιέχει σχετικό όρο, καθώς και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που δεν εκδίδονται μετοχικοί τίτλοι, η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με βάση τα στοιχεία του βιβλίου που τηρείται κατά την παράγραφο 2 [ βιβλίο μετόχων ] και, αν παρίσταται ανάγκη, με τα έγγραφα που κατέχει ο μέτοχος.
5. Οι μετοχές της εταιρείας μπορεί να τηρούνται σε λογιστική μορφή, ύστερα από αποϋλοποίηση ή ακινητοποίηση, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 909/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2014 και τα ειδικότερα προβλεπόμενα στις κείμενες διατάξεις. Το καταστατικό της εταιρείας προβλέπει τον εκ των ανωτέρω ειδικότερο τρόπο έκδοσης και τήρησης των μετοχών της σε κεντρικό αποθετήριο τίτλων.
6. Σε περίπτωση μετοχών που έχουν εκδοθεί σε λογιστική μορφή κατά την παράγραφο 5, μέτοχος έναντι της εταιρείας θεωρείται ο εγγεγραμμένος στο μητρώο κεντρικού αποθετηρίου τίτλων ή ο ταυτοποιούμενος ως τέτοιος μέσω των εγγεγραμμένων διαμεσολαβητών. »
(4) Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων».
4.1 Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων», με βάση τον προηγούμενο νόμο 2190/1920 α) Οι ανώνυμες μετοχές μεταβιβάζονταν σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τη μεταβίβαση κινητών πραγμάτων. [ Άρθρο 1034 - Αστικός Κώδικας - Κτήση κινητού με σύμβαση. Για τη μεταβίβαση της κυριότητας κινητού απαιτείται παράδοση της νομής του από τον κύριο σ' αυτόν που την αποκτά και συμφωνία των δύο ότι μετατίθεται η κυριότητα ]
β) Η μεταβίβαση των ονομαστικών μετοχών γίνεται με εγγραφή σε ειδικό βιβλίο της εταιρείας «Βιβλίου Μετόχων ».
4.2 Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων», με βάση τον ισχύοντα νόμο 4548/2018 .
Η μεταβίβαση των μετοχών γίνεται με καταχώριση στο «βιβλίο μετόχων».
4.3 Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων» - Μεταβατικές διατάξεις.
Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019 για τις υφιστάμενες ανώνυμες μετοχές η μεταβίβαση γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τη μεταβίβαση κινητών πραγμάτων. (άρθρο 184, παρ. 7 περ. γ)
Προσοχή :
(α)« 1. Κατά το χρόνο ισχύος της παρ. 7 του άρθρου 184του ν.4548/2018(Α΄ 104), οι ανώνυμες μετοχές εταιρειών μη εισηγμένων σε οργανωμένη αγορά ή Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης, καθώς και τα δικαιώματα αγοράς αυτών μεταβιβάζονται με συμβολαιογραφικό έγγραφο ή ιδιωτικό έγγραφο βεβαίας χρονολογίας ταυτόχρονα με την παράδοση τίτλων, όπου απαιτείται» . ( παρ. 1, Άρθρο 54. Τροποποιούμενες καταργούμενες διατάξεις (άρθρο 66 της Οδηγίας 2015/849), ν. 4557/2018 ) – Έναρξη ισχύος : 30/7/2018.
(β) Το έγγραφο αυτό πρέπει να διαβιβάζεται στην εταιρεία και να διατηρείται στο αρχείο της για τουλάχιστον πέντε (5) έτη από τη μεταβίβαση των μετοχών ( αιτιολογική 4557/2018)
(5) Προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
Ανώνυμες μετοχές που έχουν εκδοθεί από ελληνικές ανώνυμες εταιρείες ονομαστικοποιούνται υποχρεωτικά την 1η Ιανουαρίου 2020. ( παρ. 1 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
Προσοχή :
Η προθεσμία 1η Ιουλίου 2019, αφορά την απόφαση που λαμβάνει το διοικητικό συμβούλιο για τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους.
(6) Μεταβατικές διατάξεις έως την προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
« Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019 για τις υφιστάμενες ανώνυμες μετοχές ισχύουν οι εξής ρυθμίσεις:
α) Σε περίπτωση μερικής καταβολής του κεφαλαίου, σύμφωνα με το άρθρο 21, οι μετοχές μέχρι την αποπληρωμή τους είναι υποχρεωτικά ονομαστικές.
β) Η διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 5 του άρθρου 26 [ πρόσκληση για την άσκηση του δικαιώματος προτίμησης, ] δεν εφαρμόζεται ενόσω οι μετοχές δεν είναι ονομαστικές στο σύνολό τους.
γ) Με την επιφύλαξη ειδικών διατάξεων για τη μεταβίβαση των ανωνύμων μετοχών, οι μετοχές αυτές μεταβιβάζονται, σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τη μεταβίβαση κινητών πραγμάτων.
δ) Το δικαίωμα του μετόχου, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 122 [ δικαίωμα του μετόχου, να ζητήσει από την εταιρεία να του αποστέλλει με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ατομική πληροφόρηση για επικείμενες γενικές συνελεύσεις τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης.] ισχύει μόνο αν ο μέτοχος έχει ονομαστικές μετοχές.
ε) Η αποστολή στους μετόχους των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, καθώς και των σχετικών εκθέσεων του διοικητικού συμβουλίου και των ελεγκτών, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 123, είναι δυνατή εφόσον οι μετοχές είναι ονομαστικές στο σύνολό τους.
στ) Η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία χωρίς συνεδρίαση, που προβλέπεται στο άρθρο 135, είναι δυνατή μόνο αν οι μετοχές της εταιρείας είναι στο σύνολό τους ονομαστικές.
ζ) Το δικαίωμα του μετόχου, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 10 και την παράγραφο 11 του άρθρου 141 [ Πληροφορίες για : α) το ύψος του κεφαλαίου της εταιρείας, τις κατηγορίες των μετοχών που έχουν εκδοθεί και τον αριθμό των μετοχών κάθε κατηγορίας, ιδίως προνομιούχων, με τα δικαιώματα που κάθε κατηγορία παρέχει, καθώς και τις τυχόν δεσμευμένες μετοχές, τόσο κατά τον αριθμό τους όσο και τους περιορισμούς που προβλέπονται. Β) Ο μέτοχος θα δικαιούται επίσης να πληροφορηθεί πόσες και τι είδους μετοχές διαθέτει ο ίδιος, όπως αυτές προκύπτουν από το βιβλίο μετόχων, γ) να του χορηγηθεί πίνακας των μετόχων της εταιρείας ] ισχύει μόνο αν η εταιρεία έχει ονομαστικές μετοχές.
η) Μέτοχοι με ανώνυμες μετοχές δεν μπορούν να γίνουν μέλη ενώσεων μετόχων, σύμφωνα με το άρθρο 144 και να ασκούν δικαιώματα μέσω των ενώσεων με τις μετοχές αυτές.
θ) Οι μέτοχοι με ανώνυμες μετοχές μπορούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019 να ασκούν τα δικαιώματα που έχουν και οι μέτοχοι με ονομαστικές μετοχές» .( παρ. 7 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 ).
(7) Γενικά για την Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
« Το άρθρο 184 προβλέπει ότι η ονομαστικοποίηση των υφιστάμενων ανωνύμων μετοχών θα επέλθει την 1η Ιανουαρίου 2020 και μάλιστα αυτόματα, χωρίς δηλαδή να απαιτείται τροποποίηση του καταστατικού.
Και αν μεν το καταστατικό προβλέπει ειδική διαδικασία αντικατάστασης των ανωνύμων τίτλων με ονομαστικούς, ακολουθείται η διαδικασία αυτή, άλλως εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις του άρθρου 184. Οι ρυθμίσεις αυτές συνίστανται στα ακόλουθα:
Πρώτον, η εταιρεία που έχει εκδώσει ανώνυμες μετοχές οφείλει να αποκτήσει βιβλίο μετόχων, ή αντίστοιχη ηλεκτρονική υποδομή, που θα της επιτρέψει να καταγράψει τους μετόχους της και τα δικαιώματά τους.
Δεύτερον, θα πρέπει το αργότερο την 1η Ιουλίου 2019 να ανακοινώσει στους μετόχους τον τρόπο με τον οποίο οι τελευταίοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους, ώστε να εγγραφούν στο βιβλίο μετόχων και να τους παραδοθούν οι νέοι τίτλοι.
Μετά την 1η Ιανουαρίου 2020, οι μετοχές για τις οποίες δεν θα έχει γίνει καταχώριση στο βιβλίο μετόχων, δεν θα παρέχουν πια μετοχικά δικαιώματα (η άσκηση των τελευταίων θα έχει τους περιορισμούς των ιδίων μετοχών, σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 1), ούτε και θα μπορούν να μεταβιβασθούν εγκύρως. Η εταιρεία δεν θα υποχρεούται να παραδώσει νέους τίτλους, αν εκδίδει τις μετοχές σε λογιστική μορφή, ή το καταστατικό προβλέπει ότι δεν έχει τέτοια υποχρέωση.
Τρίτον, με δεδομένο ότι η διαδικασία αυτή βρίσκεται ουσιαστικά στα χέρια της εταιρείας, ο νόμος παρέχει στον μέτοχο τη δυνατότητα να επιδιώξει ατομικά την εγγραφή του στο βιβλίο μετόχων και την παράδοση σε αυτόν των ονομαστικών μετοχών, με την προϋπόθεση ότι το διοικητικό συμβούλιο δεν θα έχει προβεί στην παραπάνω διαδικασία μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2019. Μπορεί δηλαδή ο μέτοχος να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει να υποχρεωθεί η εταιρεία να εκδώσει και να παραδώσει στο μέτοχο τις νέες ονομαστικές μετοχές και βέβαια να εγγράψει το μέτοχο στο βιβλίο μετόχων. ( Αιτιολογική, άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
(8) Διαδικασία αντικατάστασης των ανωνύμων τίτλων (Μετοχών ) με ονομαστικούς.
8.1 Περίπτωση πρώτη ( όταν το καταστατικό προβλέπει με πληρότητα την διαδικασία αντικατάστασης )
«Για την αντικατάσταση των ανωνύμων τίτλων με ονομαστικούς ακολουθούνται οι διατάξεις του καταστατικού, που αφορούν τη διαδικασία μετατροπής ανωνύμων μετοχών σε ονομαστικές».( εδ. 1, παρ. 2 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
Σύμφωνα με το ν. 2190/1920 ( ο προηγούμενος νόμος για τις Α.Ε ) , Άρθρο 2. Περιεχόμενο του καταστατικού προέβλεπε ότι : «1. Το καταστατικό της ανώνυμης εταιρίας πρέπει να περιέχει διατάξεις: ….. ζ. Για τη μετατροπή ονομαστικών μετοχών σε ανώνυμες, ή ανώνυμων σε ονομαστικές…..»
Συνήθως στα Καταστατικά των Α.Ε προβλέπονταν τα εξής : «ΑΡΘΡΟ …. ΜΕΤΟΧΕΣ : 1. Οι μετοχές της εταιρείας είναι ………. 2. Οι μετοχές υπογράφονται από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και από ένα μέλος του, που ορίζεται απ’ αυτό. Οι τίτλοι των μετοχών μπορούν να ενσωματώνουν μία ή περισσότερες μετοχές. Τα λοιπά σχετικά με την έκδοση των μετοχών και τα στοιχεία που θα φέρουν αυτές, κανονίζονται από το Διοικητικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις. 3. Για τη μετατροπή των ανωνύμων μετοχών σε ονομαστικές ή των ονομαστικών σε ανώνυμες, απαιτείται απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων κατά την απλή απαρτία και πλειοψηφία του άρθρου 15 του παρόντος καταστατικού και τροποποίηση του παρόντος άρθρου. 4. Επιτρέπεται η έκδοση προσωρινών τίτλων μετοχών. Αυτές ανταλλάσσονται με τις οριστικές όταν αυτές εκδοθούν.»
8.2 Περίπτωση δεύτερη ( όταν το καταστατικό δεν προβλέπει με πληρότητα την διαδικασία αντικατάστασης )
«Αν το καταστατικό δεν προβλέπει με πληρότητα [ έννοια ασαφής και πρέπει να δοθούν από την Διοίκηση, σχετικές διευκρινήσεις ] τη διαδικασία αυτή, ακολουθείται η διαδικασία των παραγράφων 3, 4, 5, 6 και 7»( εδ. 2, παρ. 2 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
« 3. Η εταιρεία υποχρεούται με απόφαση που λαμβάνει το διοικητικό συμβούλιο το αργότερο την 1η Ιουλίου 2019 να ανακοινώσει μέσω του Γ.Ε.ΜΗ. και με άλλα πρόσφορα μέσα τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους, ώστε να εγγραφούν στο βιβλίο μετόχων του άρθρου 41 και να εκδοθούν οι νέοι τίτλοι». (παρ. 3 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
«4. Με την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, που λαμβάνεται, σύμφωνα με την παράγραφο 3, εξειδικεύεται με σαφήνεια ο τρόπος αναγγελίας των δικαιωμάτων, ορίζεται δε και ο τρόπος με τον οποίο θα εκδοθούν και θα παραδοθούν στους μετόχους και άλλους δικαιούχους οι νέοι ονομαστικοί μετοχικοί τίτλοι. Η εταιρεία δεν υποχρεούται να παραδώσει μετοχικούς τίτλους, αν οι ονομαστικές μετοχές εκδοθούν σε λογιστική μορφή, σύμφωνα με το νόμο ή η εταιρεία δεν έχει υποχρέωση έκδοσης μετοχικών τίτλων, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 40».(παρ. 4 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
8.3 Περίπτωση τρίτη ( εταιρείες με μετοχές που είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ)
«6. Στις εταιρείες με μετοχές που είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ, για την καταγραφή των δικαιούχων ακολουθούνται οι κανόνες για τη νομιμοποίηση των μετόχων ενόψει συμμετοχής σε γενική συνέλευση. Επιμέρους ζητήματα της αντικατάστασης των ανωνύμων εισηγμένων μετοχών με ονομαστικές ρυθμίζονται με απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς». (παρ. 6 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
8.4 Ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβεί το Διοικητικό Συμβούλιο της Ανώνυμης Εταιρείας για να επιτευχθεί η Ονομαστικοποίηση των μετοχών
Το κρίσιμο και ουσιαστικό σημείο στην όλη διαδικασία είναι ο « εντοπισμός » των κατόχων των Ανωνύμων Μετοχών. Σημειώνεται επίσης ότι «η διαδικασία αυτή βρίσκεται ουσιαστικά στα χέρια της εταιρείας» ( Αιτιολογική ).
Κατά την εκτίμησή μου, με βάση τα ανωτέρω ( παρ. 7 και 8 ) το Δ.Σ πρέπει :
α)Να αποκτήσει βιβλίο μετόχων ( σε κάθε περίπτωση )
β)Το αργότερο την 1η Ιουλίου 2019 να ανακοινώσει στους μετόχους τον τρόπο με τον οποίο αυτοί θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους.
Εδώ πρέπει να διακρίνουμε δύο περιπτώσεις :
(i) Οι κάτοχοι των Ανωνύμων μετοχών, είναι πρόσωπα γνωστά στην Α.Ε, λόγω συμμετοχής τους στις τελευταίες Γενικές Συνελεύσεις.
Στην περίπτωση αυτή πρέπει με σχετική απόφαση του Δ.Σ., να απευθυνθεί στα πρόσωπα αυτά και να ζητήσει την «έγγραφη διαβεβαίωση» ότι κατέχουν τις μετοχές αυτές και να ζητήσει να τις προσκομίσουν με σκοπό την εγγραφή τους στο «βιβλίο μετόχων», μέχρι την 1η Ιουλίου 2019 ή όποια άλλη τυχόν διαδικασία τυχόν προβλέπει το Καταστατικό της Α.Ε . Στην συνέχεια και έως 31/12/2019, να αποφασίσει την Ονομαστικοποίηση η Γενική Συνέλευση των μετόχων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Καταστατικό. [ Σημείωση : Η ονομαστικοποίηση των υφιστάμενων ανωνύμων μετοχών θα επέλθει την 1η Ιανουαρίου 2020 και μάλιστα αυτόματα, χωρίς δηλαδή να απαιτείται τροποποίηση του καταστατικού ] .
(ii ) Οι κάτοχοι των Ανωνύμων μετοχών, δεν είναι πρόσωπα γνωστά στην Α.Ε, λόγω μη συμμετοχής τους στις τελευταίες Γενικές Συνελεύσεις ή για άλλους λόγους.
Στην περίπτωση αυτή πρέπει με σχετική απόφαση του Δ.Σ.,να ανακοινώσει μέχρι την 1η Ιουλίου 2019, μέσω του Γ.Ε.ΜΗ. και με άλλα πρόσφορα μέσα [ π.χ ανακοινώσεις, κ.λπ ] τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους, ώστε να εγγραφούν στο βιβλίο μετόχων, ή όποια άλλη τυχόν διαδικασία τυχόν προβλέπει το Καταστατικό της Α.Ε . Στην συνέχεια και έως 31/12/2019, να αποφασίσει την Ονομαστικοποίηση η Γενική Συνέλευση των μετόχων [ Σημείωση : Η ονομαστικοποίηση των υφιστάμενων ανωνύμων μετοχών θα επέλθει την 1η Ιανουαρίου 2020 και μάλιστα αυτόματα, χωρίς δηλαδή να απαιτείται τροποποίηση του καταστατικού ] .
Προσοχή :
- Για την «ασφάλεια Δικαίου», πρέπει η Διοίκηση να εκδώσει σχετικές αναλυτικές οδηγίες, για την διαδικασία ονομαστικοποίησης της κάθε περίπτωσης [ πότε δηλαδή χρειάζεται ανακοίνωση στο Γ.Ε.ΜΗ. , απόφαση Γ.Σ, κ.λπ ].
- Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται η συνδρομή του Νομικού Συμβούλου της Εταιρείας.
(9) Απόφαση του διοικητικού συμβούλιου της Α.Ε, για την ονομαστικοποίηση των μετοχών.
«4. Με την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, που λαμβάνεται, σύμφωνα με την παράγραφο 3,
- εξειδικεύεται με σαφήνεια ο τρόπος αναγγελίας των δικαιωμάτων,
- ορίζεται δε και ο τρόπος με τον οποίο θα εκδοθούν και θα παραδοθούν στους μετόχους και άλλους δικαιούχους οι νέοι ονομαστικοί μετοχικοί τίτλοι. …» (παρ. 4 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
Υπόδειγμα [ Προτεινόμενο ] απόφασης/ανακοίνωσης του διοικητικού συμβουλίου
Το Διοικητικό Συμβούλιο, στα πλαίσια των άρθρων 40 και 184 του ν. 4548/2018, προκειμένου να γίνει η Ονομαστικοποίηση των Ανωνύμων Μετοχών, που έχει εκδώσει η Εταιρεία και οι κάτοχοι να εγγραφούν στο «Βιβλίο Μετόχων» , προτείνει να εκδοθεί η κατωτέρω ανακοίνωση, η οποία θα δημοσιευτεί : α) Στο Γ.Ε.ΜΗ, β) Στην Ιστοσελίδα της Εταιρείας, γ) Να αποσταλεί σε κάθε διαθέσιμη διεύθυνση Μετόχου, δ) ……..
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
Δυνάμει της από ΧΧ/ΧΧ/2019 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας και με βάσει τα προβλεπόμενα στα άρθρα 40 και 184, ν. 4548/2018, πρέπει να γίνει η Ονομαστικοποίηση των Ανωνύμων Μετοχών, που έχει εκδώσει η Εταιρεία και οι κάτοχοι να εγγραφούν στο «Βιβλίο Μετόχων».
Κατόπιν των ανωτέρω, καλούνται οι κ.κ .μέτοχοι της εταιρίας ή άλλοι δικαιούχοι που κατέχουν ανώνυμους τίτλους μετοχών, όπως μεταβούν στα γραφεία της εταιρίας [ Ακριβής Διεύθυνση ] , κατά τις εργάσιμες ημέρες και κατά τις ώρες …………… ( Γραφείο : ……….. Υπεύθυνος : ………….., τηλ.: …………, e-mail : ….. ) , έως τις 31/12/2019, προκειμένου :
(α) Να παραδώσουν τους ανώνυμους τίτλους μετοχών ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία κατοχής των ανωνύμων μετοχών ή των δικαιωμάτων που κατέχουν. Σημειώνεται ότι θα γίνεται έλεγχος των στοιχείων των τίτλων με τις παραστάσεις στις Γενικές Συνελεύσεις.
(β) Να εγγραφούν στο «βιβλίο μετόχων», δίδοντας και τα σχετικά στοιχεία ταυτότητας, που από την Νομοθεσία απαιτούνται και να λάβουν σχετική βεβαίωση εγγραφής, ώστε να παραλάβουν μετά την έκδοσή τους αντίστοιχους ονομαστικούς τίτλους.
(γ) Οι τίτλοι των ανωνύμων μετοχών θα ακυρωθούν και οι μέτοχοι θα παραλάβουν, με βάση τα στοιχεία εγγραφής τους στο βιβλίο μετόχων», αντίστοιχους ονομαστικούς τίτλους που θα ενσωματώνουν τις μετοχές που έχουν στην κυριότητά τους.
Επισημαίνεται ότι : Μετά την 1η Ιανουαρίου 2020 και ενόσω οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι δεν έχουν αναγγείλει τα δικαιώματά τους, οι μετοχές δεν παρέχουν μετοχικά δικαιώματα ούτε και μπορούν να μεταβιβασθούν.
(10) Παράληψη του Διοικητικού Συμβουλίου της Α.Ε, να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για την ονομαστικοποίηση των μετοχών.
« Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν προβεί στις παραπάνω ενέργειες μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019, κάθε μέτοχος που έχει ανώνυμες μετοχές μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων να υποχρεωθεί η εταιρεία να εγγράψει τον αιτούντα στο βιβλίο μετόχων και να εκδώσει και να παραδώσει σε αυτόν νέες ονομαστικές μετοχές».(παρ. 5 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
(11) Συνέπειες μη αναγγελίας από τους κατόχους μετοχών, των δικαιωμάτων επί των ανωνύμων μετοχών και τρόπος θεραπείας.
«Μετά την 1η Ιανουαρίου 2020 και ενόσω οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι δεν έχουν αναγγείλει τα δικαιώματά τους, οι μετοχές δεν παρέχουν μετοχικά δικαιώματα ούτε και μπορούν να μεταβιβασθούν. Για την αναστολή άσκησης των μετοχικών δικαιωμάτων η παράγραφος 1 του άρθρου 50 (*) εφαρμόζεται αναλόγως». (παρ. 3 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
«Μπορεί, ο μέτοχος να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει να υποχρεωθεί η εταιρεία να εκδώσει και να παραδώσει στο μέτοχο τις νέες ονομαστικές μετοχές και βέβαια να εγγράψει το μέτοχο στο βιβλίο μετόχων». ( Αιτιολογική ν. 4548/2018 )
…………………..
(*)« 1. Η κατοχή από την εταιρεία ιδίων μετοχών είτε άμεσα από την ίδια είτε μέσω προσώπου που ενεργεί στο όνομά του αλλά για λογαριασμό της, επιφέρει την αναστολή των δικαιωμάτων που απορρέουν από τις μετοχές αυτές. Ειδικότερα ισχύουν τα ακόλουθα:
α) Αναστέλλονται τα δικαιώματα παράστασης στη γενική συνέλευση και ψήφου. Οι μετοχές αυτές δεν υπολογίζονται για το σχηματισμό απαρτίας.
β) Τα μερίσματα που αντιστοιχούν στις ίδιες μετοχές προσαυξάνουν το μέρισμα των λοιπών μετόχων.
γ) Σε περίπτωση αύξησης κεφαλαίου, το δικαίωμα προτίμησης που αντιστοιχεί στις ίδιες μετοχές δεν ασκείται και προσαυξάνει το δικαίωμα των λοιπών μετόχων, εκτός αν το όργανο που αποφασίζει την αύξηση αποφασίσει τη μεταβίβαση του δικαιώματος, ολικά ή μερικά, σε πρόσωπα που δεν ενεργούν για λογαριασμό της εταιρείας. Αν η αύξηση κεφαλαίου πραγματοποιείται χωρίς καταβολή εισφορών, οι ίδιες μετοχές συμμετέχουν στην αύξηση αυτή ».
11) Εύρος αξίας κάθε μετοχής [ 0,04 έως 100 ευρώ ] ( Άρθρο 35) - Αρχή της ισότητας ( Άρθρο 36) – Κοινωνία επί μετοχών ( Άρθρο 53) – Ενέχυρο & Επικαρπία μετοχών ( Άρθρο 54) - Κλοπή, απώλεια κ.λπ. ( Άρθρο 55)
Εύρος αξίας κάθε μετοχής
· Η ονομαστική αξία κάθε μετοχής δεν μπορεί να ορισθεί σε ποσό κατώτερο των τεσσάρων λεπτών (0,04) του ευρώ ούτε ανώτερο των εκατό (100) ευρώ. Η μείωση της ελάχιστης ονομαστικής αξίας των μετοχών από 0,30 ευρώ σε 0,04 ευρώ αποσκοπεί στην ευχερέστερη κυκλοφορία της μετοχής.
· Απαγορεύεται η έκδοση μετοχών σε τιμή κατώτερη του αρτίου.
· Η διαφορά που προκύπτει από την έκδοση μετοχών σε τιμή ανώτερη του αρτίου δεν μπορεί να διατεθεί για πληρωμή μερισμάτων ή ποσοστών, μπορεί όμως: (α) να κεφαλαιοποιηθεί ή (β) να συμψηφισθεί προς απόσβεση ζημιών της εταιρίας, εκτός αν υπάρχουν αποθεματικά ή άλλα κονδύλια, τα οποία κατά τον νόμο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον συμψηφισμό των ζημιών αυτών.
[ Τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 4 του άρθρου 49 του ν. 4587/2018 ]
· Η ονομαστική αξία των μετοχών πρέπει να είναι η ίδια για όλες τις μετοχές. Κατ’ εξαίρεση, μετοχές που ανήκουν σε μια σειρά ή κατηγορία μπορούν να έχουν διαφορετική ονομαστική αξία από τις άλλες.
Αρχή της ισότητας
· Κάθε μετοχή παρέχει δικαίωμα ψήφου, με εξαίρεση τις προνομιούχες μετοχές μπορούν να εκδοθούν και χωρίς δικαίωμα ψήφου ή με δικαίωμα ψήφου περιοριζόμενο σε ορισμένα ζητήματα, σύμφωνα με τις διατάξεις του καταστατικού. Έκδοση μετοχών με πολλαπλό δικαίωμα ψήφου δεν επιτρέπεται.
· Η εταιρεία διασφαλίζει την ίση μεταχείριση όλων των μετόχων που βρίσκονται στην ίδια θέση.
Κοινωνία επί μετοχών
· Με την επιφύλαξη της παραγράφου 5 του άρθρου 33 [ Κατ' εξαίρεση, οι απαιτήσεις απόληψης κερδών, τόκων ή χρεολυσίων, καθώς και άλλα αυτοτελή περιουσιακά δικαιώματα που γεννώνται από τους τίτλους μεταβιβάζονται ελεύθερα, εφόσον το καταστατικό ή οι όροι έκδοσης των οικείων τίτλων δεν προβλέπουν κάτι διαφορετικό.] , οι μετοχές είναι αδιαίρετες, μπορούν όμως να αποτελέσουν αντικείμενο κοινωνίας.
· Αν μετοχή ανήκει ή περιέλθει σε περισσότερους, οι κοινωνοί οφείλουν να υποδείξουν στην εταιρεία κοινό εκπρόσωπο. Για όσο διάστημα δεν τον υποδεικνύουν, τα δικαιώματα που απορρέουν από τις μετοχές αναστέλλονται, δηλώσεις δε που έχουν σχέση με την μετοχική ιδιότητα των κοινωνών μπορεί να γίνουν εγκύρως προς οποιονδήποτε από αυτούς. Αντί να υποδείξουν κοινό εκπρόσωπο, οι κοινωνοί μπορούν να ζητήσουν από το δικαστήριο το διορισμό διαχειριστή κατά το άρθρο 790 του ΑΚ.
Ενέχυρο &Επικαρπία μετοχών
· Οι μετοχές μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ενεχύρου ή επικαρπίας.
· Αν δεν έχει συμφωνηθεί κάτι άλλο, σε περίπτωση επικαρπίας ή ενεχύρου επί μετοχών, το δικαίωμα ψήφου στη γενική συνέλευση ασκείται από τον επικαρπωτή ή τον ενεχυραστή. Το καταστατικό μπορεί να απαγορεύει αντίθετη συμφωνία.
Κλοπή, απώλεια κ.λπ.
· Σε περίπτωση κλοπής, απώλειας ή καταστροφής του τίτλου μετοχής, με τις τυχόν υπάρχουσες και μη αποχωρισθείσες από αυτόν μερισματαποδείξεις, εφαρμόζονται τα άρθρα 843 και επόμενα του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
[ Άρθρο 843 : 1. Στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος, το δικαστήριο απευθύνει δημόσια πρόσκληση για την αναγγελία δικαιώματος ή απαίτησης. 2….. ]
12) Κανόνες Διανομής Κερδών ( Άρθρα 158-163) [ Τμήμα Δέκατο Διάθεση Κερδών]
Οι διατάξεις του για τις διανομές κερδών και για τη διανομή προσωρινού μερίσματος εφαρμόζονται στις διανομές που αποφασίζονται από γενικές συνελεύσεις που λαμβάνουν χώρα από την 1/1/2019 και μετά.
α) «Τακτικό Αποθεματικό»:
Σε σχέση με την υποχρεωτική παρακράτηση τακτικού αποθεματικού αναπαράγεται χωρίς μεταβολές το άρθρο 44 του κ.ν. 2190/1920. Δηλαδή : (1/20) [ 5% ] τουλάχιστον των καθαρών κερδών για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού. Η αφαίρεση για σχηματισμό αποθεματικού παύει να είναι υποχρεωτική, μόλις τούτο φθάσει το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του κεφαλαίου.
β) Περιορισμοί στην διανομή κερδών (άρθρο 159):
β1) Σε σχέση με τις προϋποθέσεις και τον περιορισμό των διανομών αναπαράγεται κατά βάση το άρθρο 44α του κ.ν. 2190/1920. Η διαφοροποίηση ως προς την παράγραφο 1 του άρθρου 44α συνίσταται στο ότι προϋπόθεση για τη διανομή κερδών είναι, κατά την ημερομηνία λήξης της τελευταίας χρήσης, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας (καθαρή θέση), όπως προσδιορίζονται στο νόμο, να μην είναι ή, μετά από τη διανομή αυτή, να μην γίνεται κατώτερο από το ποσό του κεφαλαίου, προσαυξημένου όχι μόνο με τα αποθεματικά των οποίων η διανομή απαγορεύεται από το νόμο ή το καταστατικό, αλλά και με τα λοιπά πιστωτικά κονδύλια της καθαρής θέσης, τα οποία δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν, καθώς επίσης και με τα ποσά των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 προστέθηκε για καλύτερη εναρμόνιση με τη δεύτερη Οδηγία (ήδη Οδηγία (ΕΕ) 2017/1132).
Δηλαδή:
| Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων |
| (μετά την διανομή) μεγαλύτερο > |
| Από το Άθροισμα των (α-δ) : |
| α) Μετοχικό Κεφάλαιο |
| β) Αποθεματικά, των οποίων η διανομή απαγορεύεται από το νόμο ή το καταστατικό |
| γ) Τα λοιπά πιστωτικά κονδύλια της καθαρής θέσης, τα οποία δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν [ Επιπλέον περιορισμός σε σχέση με το ν. 2190/1920 ] |
| δ) Τα ποσά των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη (*) . [ Επιπλέον περιορισμός σε σχέση με το ν. 2190/1920 ] |
(*) Ποια θεωρούνται «μη πραγματοποιημένα κέρδη»
· Πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη [ Προσωπική Εκτίμηση ]
73.02 Πιστωτικές συναλλαγματικές διαφορές επιμέτρησης
77 Κέρδη από επιμέτρηση στην εύλογη αξία
78.02 Αναβαλλόμενος φόρος περιόδου έσοδο
79.03 Κέρδος από αγορά οντότητας σε τιμή ευκαιρίας
· Ποσοτικοποιημένες παρατηρήσεις του ελεγκτή : ;;;;;;;
ΕΛΤΕ. Αρ.Πρ. 110/27.02.06
Οδηγίες αναφορικά με την διανομή κερδών από τις οικονομικές μονάδες που συντάσσουν ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης
[ Αφορά προσέγγιση/εκτίμηση του θέματος των « μη πραγματοποιημένων κερδών» ]
[ Επιλογή ]
« ….. Επισημαίνεται ότι η συμμόρφωση των οικονομικών μονάδων με τις αρχές που διατυπώνονται στις παρούσες διευκρινιστικές οδηγίες:
α) συνιστά τη βέλτιστη λογιστική πρακτική, που εξασφαλίζει την πλήρη συμμόρφωση των οικονομικών μονάδων με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.
β) αποτελεί μια συμβιβαστική λύση μεταξύ της αρχής της κεφαλαιακής επάρκειας που υπαγορεύεται από τις Οδηγίες της ΕΕ και της αρχής της αναγνώρισης "δεδουλευμένων" εσόδων, ιδιαίτερα από επιμέτρηση στην εύλογη αξία, που υπαγορεύονται από τα ΔΠΧΠ.
Α. Εισαγωγή
Τα ΔΠΧΠ [ το ίδιο ισχύει και για τα Ε.Λ.Π ], δεν πραγματεύονται θέματα διανομής κερδών. Η ρύθμιση αυτών των θεμάτων έμμεσα προκύπτει από τις Οδηγίες της ΕΕ, οι οποίες στα πλαίσια της προστασίας της βιωσιμότητας της επιχείρησης απαγορεύουν τη διανομή μη πραγματοποιημένων κερδών.
Ως πραγματοποιημένα κέρδη, κατά τα γενικώς ισχύοντα στη λογιστική θεωρία, είναι τα κέρδη εκείνα τα οποία προέρχονται από συναλλαγές και γεγονότα που διακανονίζονται με μετρητά ή με τη μορφή άλλων στοιχείων του ενεργητικού, η μετατροπή των οποίων σε μετρητά, μπορεί να εκτιμηθεί με σχετική βεβαιότητα.
Η έννοια της πραγματοποίησης όμως των εσόδων και κερδών, που πηγάζει από την αρχή της συντηρητικότητας, έρχεται σε αντίθεση με το πλαίσιο των ΔΠΧΠ το οποίο στηρίζεται αποκλειστικά στην αρχή του "δεδουλευμένου" (accrual), δηλαδή του αποτελέσματος που έχει προκύψει κατά την ημερομηνία του Ισολογισμού. Έτσι, στα πλαίσια της αρχής του "δεδουλευμένου", τα ΔΠΧΠ επιτρέπουν ή απαιτούν την επιμέτρηση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στην εύλογη αξία τους και την αναγνώριση των θετικών διαφορών είτε στα αποτελέσματα είτε σε αποθεματικό (διαφορά εύλογης αξίας) της καθαρής θέσης. Στην περίπτωση που τα κέρδη αναγνωρίζονται σε αποθεματικό (διαφορά εύλογης αξίας) δε γεννάται θέμα, διότι η αναγνώριση αυτού του αποθεματικού συνεπάγεται αυτόματα, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά, την μη διανομή τους.
Στην περίπτωση όμως της αναγνώρισης των διαφορών στα αποτελέσματα και δεδομένου ότι δεν υπάρχει αντίθετη ρητή διάταξη, θα μπορούσε να στοιχειοθετηθεί ότι επιτρέπεται η χωρίς περιορισμό διανομή τους.
Σύμφωνα με το άρθρο 138 του Νόμου 2190/1920 (όπως τροποποιήθηκε από το Νόμο 3229/2004), το οποίο παραπέμπει στο άρθρο 45 του Ν. 2190/1920, μπορεί να στοιχειοθετηθεί ότι τα κέρδη από επιμέτρηση δεν είναι επιτρεπτό να διανέμονται, δεδομένου ότι στο άρθρο 45 του Ν. 2190/1920 γίνεται ρητή αναφορά σε "πραγματοποιηθέντα" κέρδη.
Στο Νόμο 2190/1920 δεν ορίζονται οι έννοιες των "πραγματοποιημένων" κερδών, ενώ και στη λογιστική επιστήμη υπάρχουν ποικίλες και διιστάμενες απόψεις σχετικά με τον ορισμό των "πραγματοποιημένων" κερδών.
Τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ασχολούνται με το θέμα δεν έχουν δώσει ακόμα απάντηση στο θέμα αυτό, έχουν όμως αναλάβει την ανάπτυξη ενός μοντέλου ελέγχου της επάρκειας της ρευστότητας (solvency test) το οποίο όμως δεν έχει οριστικοποιηθεί, επιτρέποντας και συνιστώντας στα ίδια τα κράτη-μέλη να προχωρήσουν σε εθνικές ρυθμίσεις.
Η ΕΛΤΕ με το αρμόδιο όργανό της, για τέτοιου είδους θέματα, το Συμβούλιο Λογιστικής Τυποποίησης (Σ.ΛΟ.Τ.) παρακολουθώντας το Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και λαμβάνοντας υπόψη τις σημερινές συνθήκες λειτουργίας των επιχειρήσεων στη χώρα μας, μελέτησε το θέμα και κατέληξε στα παρακάτω συμπεράσματα για την αντιμετώπιση του θέματος της διανομής των κερδών στις οικονομικές καταστάσεις της 31.12.2005.
Β. Αφορολόγητα αποθεματικά
…………..
Με το καθεστώς που υπήρχε πριν από την εισαγωγή των ΔΠΧΠ, το λογιστικό αποτέλεσμα προκύπτει από την εφαρμογή των κανόνων (κυρίως αποτίμησης) του ΕΓΛΣ και το φορολογικό αποτέλεσμα από την εφαρμογή των φορολογικών κανόνων.
Με το καθεστώς που εισάγεται από την εφαρμογή των ΔΠΧΠ, το λογιστικό αποτέλεσμα προκύπτει από την εφαρμογή των κανόνων των ΔΠΧΠ και το φορολογικό αποτέλεσμα από την εφαρμογή των φορολογικών κανόνων.
Κατά συνέπεια η μόνη διαφορά μεταξύ του παρόντος και του παρελθόντος συνίσταται στο ποιοι κανόνες χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό του λογιστικού αποτελέσματος.
Γ. Γενικά
(1) Γενική αρχή
Διανομή κερδών κατ' αρχήν γίνεται μόνον εφόσον υπάρχει θετικό υπόλοιπο αποτελεσμάτων εις νέον όπως αυτό προκύπτει από την εφαρμογή των ΔΠΧΠ, αφού ληφθούν υπόψη οι ποσοτικοποιημένες παρατηρήσεις του ελεγκτή της επιχείρησης, με τις οποίες το ύψος των λογιστικών κερδών, μειώνεται λόγω μη ορθής εφαρμογής των ΔΠΧΠ, κατά την ημερομηνία του Ισολογισμού. Ως κέρδη εις νέον κατά τα ΔΠΧΠ νοούνται και τα αποθεματικά των οποίων επιτρέπεται η διανομή (έκτακτα αποθεματικά και αφορολόγητα αποθεματικά τα οποία εφόσον φορολογηθούν μπορούν να διανεμηθούν).
Σε περίπτωση που υπάρχουν αφορολόγητα αποθεματικά για τα οποία δεν έχει αναγνωρισθεί φόρος εισοδήματος και ο οποίος φόρος εισοδήματος αναγνωρίζεται με την απόφαση προς διανομή, τα αφορολόγητα αποθεματικά που μπορούν να διανέμονται μειώνονται με τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος.
………………………………..
(2) Ελάχιστο μέρισμα
Ο υπολογισμός του ελάχιστου μερίσματος 35% γίνεται επί των λογιστικών κερδών που προκύπτουν με την εφαρμογή των ΔΠΧΠ μετά την αφαίρεση των ποσών των οποίων δεν επιτρέπεται η διανομή.
Παράδειγμα
Έστω λογιστικά μετά από φόρους κέρδη 1.000. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται και καθαρό κέρδος από επιμέτρηση επενδύσεων σε ακίνητα 136 (κέρδη 200 μείον φόρος εισοδήματος 32%), η διανομή του οποίου της αναφέρεται στα επόμενα δεν επιτρέπεται. Το ελάχιστο μέρισμα ανέρχεται σε (1.000 -136) Χ 35% = 302,40.
(3) Υπολογισμός τακτικού αποθεματικού
Το τακτικό αποθεματικό δημιουργείται από εσωτερική μεταφορά (μείωση του υπολοίπου κερδών εις νέον) εντός της καθαρής θέσης. Συνεπώς δεν αποτελεί λογιστικό μέγεθος το οποίο επηρεάζει την καθαρή θέση. Με δεδομένο της τον υποχρεωτικό χαρακτήρα του που θεωρητικά αποσκοπεί στην κεφαλαιακή ενίσχυση, ο σχηματισμός του γίνεται από τα πραγματοποιημένα κέρδη, δηλαδή επί των κερδών επί των οποίων υπολογίζεται και το ελάχιστο μέρισμα.
Δ. Αναλυτική παρουσίαση των περιπτώσεων περιορισμού της διανομής κερδών
(1) Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια (ΔΛΠ 16 και ΔΠΧΠ 1)
…………
(2) Επενδύσεις σε ακίνητα (ΔΛΠ 40 και ΔΠΧΠ 1)
…………………………..
(3) Βιολογικά περιουσιακά στοιχεία (ΔΛΠ 41)
…………………………….
(4) Κέρδη που προκύπτουν από αναθεώρηση εκτιμήσεων, μεταβολή λογιστικών αρχών και διόρθωση λαθών (ΔΛΠ 8)
……………………………..
(5) Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (ΔΛΠ 39)
…………………….
(6) Συναλλαγματικές διαφορές (ΔΛΠ 21)
……………………..
(7) Φόροι εισοδήματος (ΔΛΠ 12)
……………….
(8) Αναγνώριση εσόδων (ΔΛΠ 11 και 18)
…………………….
Ε. Παρακολούθηση των φορολογικών υποχρεώσεων
Η διανομή κερδών πέραν αυτών που έχουν φορολογηθεί στο όνομα του νομικού προσώπου και τα οποία προέρχονται από τους κανόνες επιμέτρησης σύμφωνα με τα ΔΠΧΠ, φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας φορολογικής νομοθεσίας. Τούτο σημαίνει ότι στην περίπτωση διανομής τέτοιων κερδών, η φορολογική βάση των στοιχείων από τα οποία προέρχονται αυτά τα κέρδη πρέπει να αναπροσαρμόζεται, ώστε να αποφεύγεται η διπλή φορολόγησή τους……..
Στο Παράρτημα 2 δίνεται παράδειγμα αλλαγής της φορολογικής βάσης σε περίπτωση διανομής.
Συνιστάται επίσης ο επιμελής και συστηματικός υπολογισμός των τρεχουσών και αναβαλλόμενων φορολογικών υποχρεώσεων της επιχείρησης. Τούτο πρακτικά επιτυγχάνεται όταν κατά τη σύνταξη της φορολογικής δήλωσης εξατομικεύονται κατά εξαντλητικό τρόπο τα στοιχεία που διαφοροποιούν τη λογιστική βάση (σημείο εκκίνησης για τον προσδιορισμό των φορολογικών υποχρεώσεων) από τη φορολογική βάση (φορολογητέο εισόδημα χρήσης) και για κάθε ένα από τα εξατομικευμένα στοιχεία της παραπάνω "συμφωνίας" διερευνάται και αιτιολογείται η φύση του ως στοιχείου "μόνιμης διαφοράς" (permanent difference) ή "προσωρινής διαφοράς" (temporary difference).
ΣΤ. Τελικά συμπεράσματα
Το παρόν αποτελεί την προσέγγιση του θέματος της διανομής των κερδών, υπό τις παρούσες οικονομικές και νομοθετικές συνθήκες της χώρας μας και έχει ως σκοπό, να διευκολύνει την επίλυση των πρακτικών δυσκολιών που ανακύπτουν αναφορικά με τη διανομή των κερδών της χρήσης.
Συνιστάται στις διοικήσεις των επιχειρήσεων να είναι επιφυλακτικές και να αντιμετωπίζουν το θέμα της διανομής με ιδιαίτερη σύνεση και σε συνάρτηση, κυρίως, με τις χρηματοροές που προκύπτουν από τις λειτουργικές δραστηριότητες, για λόγους προστασίας της βιωσιμότητας της επιχείρησης…….»
β2) Αντίστοιχα, στην παράγραφο 2 ορίζεται ότι το ποσό που διανέμεται στους μετόχους δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των αποτελεσμάτων της τελευταίας χρήσης που έχει λήξει, προσαυξημένο με τα κέρδη, τα οποία προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις και δεν έχουν διατεθεί, και τα αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη γενική συνέλευση η διανομή τους, και μειωμένο όχι μόνο κατά το ποσό των ζημιών προηγούμενων χρήσεων και κατά τα ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό, αλλά και κατά το ποσό των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη.
Δηλαδή:
| Ανώτατο ποσό διανεμομένων κερδών |
| Αλγεβρικό Άθροισμα των (α-στ) : |
| Συν: |
| α) Αποτελέσματα Χρήσης ( μετά φόρων ) |
| β) Κέρδη, τα οποία προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις |
| γ) αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη γενική συνέλευση η διανομή τους |
| Μείον: |
| δ) Πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη |
| ε) Ζημιές προηγούμενων χρήσεων |
| στ) Ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό. |
γ) Σειρά διάθεσης των Καθαρών Κερδών (άρθρο 160):
Τα καθαρά κέρδη, διατίθενται με απόφαση της γενικής συνέλευσης κατά την εξής σειρά:
(α) Αφαιρούνται τα ποσά των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη. [π.χ: Αποτιμήσεις στην «εύλογη αξία», αποτίμηση απαιτήσεων και υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, κ.λπ].
(β) Αφαιρείται η κατά τον παρόντα νόμο και το καταστατικό κράτηση για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού.
(γ) Κρατείται το απαιτούμενο ποσό για την καταβολή του ελάχιστου μερίσματος,
(δ) Το υπόλοιπο των καθαρών κερδών, όπως και τα τυχόν λοιπά κέρδη, που μπορεί να προκύψουν και να διατεθούν, διατίθεται κατά τους ορισμούς του καταστατικού και τις αποφάσεις της γενικής συνέλευσης.
Αυτό το οποίο αλλάζει σε σχέση με τη διάθεση των καθαρών κερδών είναι ότι στην σειρά που προβλέπεται προηγείται η αφαίρεση των ποσών των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη (π.χ., υπεραξίες, κ.λπ).
δ) Ελάχιστο μέρισμα [0% έως 35%] (άρθρο 161):
(1) Εξακολουθεί να ανέρχεται σε 35% των καθαρών κερδών [ υπό την επιφύλαξη της κατωτέρω νέας περίπτωσης (3)] , ύστερα από αφαίρεση της κράτησης για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού και των λοιπών πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν προέρχονται από πραγματοποιημένα κέρδη. Η διανομή του ελάχιστου μερίσματος μπορεί να μη γίνει σε μετρητά αλλά σε είδος.
(2) Προβλέπεται όμως τόσο η κεφαλαιοποίηση των κερδών, όσο και η καταβολή του μερίσματος, αν το εγκρίνει η Γ.Σ. με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, σε μετοχές και άλλους τίτλους που ανήκουν στην εταιρεία ή, με ομόφωνη απόφαση όλων των μετόχων και όχι μόνο των εκπροσωπουμένων στη Γ.Σ., και σε άλλα περιουσιακά στοιχεία, που θα πρέπει να αποτιμηθούν.
(3) Προβλέπεται ακόμη η μείωση του μερίσματος από τη Γ.Σ., όχι όμως κάτω του 10% των καθαρών κερδών, επίσης με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, ενώ κατάργηση τούτου επιτρέπεται μόνο με ακόμη μεγαλύτερη πλειοψηφία 80% του εκπροσωπούμενου στη συνέλευση κεφαλαίου. Εννοείται ότι άρνηση της πλειοψηφίας αυτής να εγκρίνει μέρισμα, παρά την ύπαρξη ικανών κερδών, μπορεί κατά τις περιστάσεις να κριθεί καταχρηστική.
Δηλαδή:
| ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΜΕΡΙΣΜΑ (*) | ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ (Ν. 4548/2018) |
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ (διατάξεις ν. 2190/20) |
| 35% | Απλή απαρτία και πλειοψηφία. >50% των παρόντων στην Γ.Σ | Απλή απαρτία και πλειοψηφία. >50% των παρόντων στην Γ.Σ |
| 10% | >66,67% [2/3] | [ Δεν υπήρχε αντίστοιχη διάταξη ] |
| 0% | >80% | >70% |
| (*) ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ |
| Κέρδη μετά φόρων |
| Μείον: |
| α) Τακτικό αποθεματικό |
| β) Πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη [Επιπλέον περιορισμός σε σχέση με το ν. 2190/1920] |
Σημειώσεις:
(1) [Δυνατότητα κεφαλαιοποίησης των διανεμομένων κερδών] Με απόφαση της γενικής συνέλευσης που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία είναι δυνατόν τα κέρδη που είναι διανεμητέα ως ελάχιστο μέρισμα να κεφαλαιοποιηθούν και να διανεμηθούν σε όλους τους μετόχους με μορφή μετοχών, υπολογιζόμενων στην ονομαστική τους αξία.
(2) [Δυνατότητα χορήγησης των διανεμομένων κερδών όχι σε μετρητά αλλά σε τίτλους] Με απόφαση της γενικής συνέλευσης, που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, είναι δυνατόν τα κέρδη, που είναι διανεμητέα ως ελάχιστο μέρισμα, να χορηγηθούν με μορφή τίτλων ημεδαπών ή αλλοδαπών εταιρειών, εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά, ή ιδίων τίτλων τους οποίους έχει στην κυριότητά της η εταιρεία, εφόσον είναι και αυτοί εισηγμένοι, με την επιφύλαξη της τήρησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης των μετόχων και με την προϋπόθεση ότι οι ως άνω τίτλοι θα αποτελέσουν αντικείμενο αποτίμησης, σύμφωνα με τα άρθρα 17 και 18.
(3) [Δυνατότητα χορήγησης των διανεμομένων κερδών όχι σε μετρητά αλλά σε άλλα στοιχεία (εκτός από ‘’τίτλους’’)]
Διανομή άλλων περιουσιακών στοιχείων αντί μετρητών είναι επιτρεπτή με τις παραπάνω προϋποθέσεις μόνο ύστερα από ομόφωνη απόφαση όλων των μετόχων. Η παρούσα παράγραφος εφαρμόζεται στις εταιρείες που υπόκεινται σε υποχρεωτικό ή σε προαιρετικό έλεγχο από ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία.
Γνωματεύσεις Σ.ΛΟ.Τ:
α) ΣΛΟΤ 212/12-2- 2019 Διανομή μερίσματος
«Η καθαρή θέση που προκύπτει με βάση τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας (φορολογική βάση) δεν λαμβάνεται υπόψη για τη διάθεση των αποτελεσμάτων και, κατά συνέπεια, για τη διανομή μερίσματος.
Από τη λογιστική καθαρή θέση (λογιστική βάση) δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν κονδύλια που προέρχονται από μη πραγματοποιηθέντα κέρδη, κατά την έννοια των προηγούμενων διατάξεων του κ.ν. 2190/1920, καθώς και τα κονδύλια που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 159 του ν. 4548/2018.
Η διάθεση των αποτελεσμάτων και ειδικότερα η διανομή μερίσματος γίνεται από τα λογιστικά κέρδη τα οποία, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 160 του ν. 4548/2018, «απεικονίζονται στην κατάσταση αποτελεσμάτων και είναι τα προκύπτοντα κατ’ εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας». Από τα κέρδη αυτά δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν τα κονδύλια που αναφέρονται στο εδάφιο (α) της παραγράφου 2 του άρθρου 160 του ν. 4548/2018, μη πραγματοποιημένα (υπολογιστικά) έσοδα και κέρδη, τα οποία, συνήθως, προκύπτουν από την αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στην εύλογη αξία τους.»
β) ΣΛΟΤ 1397/2-7-2019 Σχηματισμός ειδικού αποθεματικού
«Αναφορικά με το ερώτημά σας, θα μπορούσε να σχηματισθεί ειδικό αποθεματικό εφόσον δεν παραβιάζονται οι όροι του άρθρου 161 « Ελάχιστο μέρισμα» του ν. 4548/2018 και του καταστατικού.»
γ) ΣΛΟΤ 652/16-4-2019 Κατά τον προσδιορισμό των διανεμητέων κερδών μιας χρήσεως, λαμβάνονται υπόψη (αφαιρούνται) και οι συσσωρευμένες λογιστικές ζημιές προηγουμένων χρήσεων)
«Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 159 και 160 του Ν 4548/2018, προκύπτει ότι κατά τον προσδιορισμό των διανεμητέων κερδών μιας χρήσεως, λαμβάνονται υπόψη (αφαιρούνται) και οι συσσωρευμένες λογιστικές ζημιές προηγουμένων χρήσεων.
Σημειώνεται ότι το κονδύλι των καθαρών κερδών της χρήσεως, έχει προκύψει μετά την αφαίρεση του φόρου εισοδήματος, ο οποίος υπολογίζεται επί των φορολογητέων κερδών, δηλαδή μετά την φορολογική αναμόρφωση των αποτελεσμάτων και τις διαφορές λογιστικής – φορολογικής βάσης
Κατά την ίδια έννοια σχηματίζονται τόσο τα αποθεματικά της ΕΠΕ, όσο και της ΙΚΕ.
»
ε) Παράδειγμα διανομής Κερδών
| Α | Δεδομένα Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων | |
| |
Αποτελέσματα Χρήσης 31/12/ΧΧΧ1 | Ποσά |
| 1 | Κέρδη μετά φόρων | 200.000,00 |
| 2 | Ποσά πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη. | 10.000,00 |
| 3 | Κέρδη μετά φόρων και μετά την αφαίρεση των μη πραγματοποιημένων κερδών. | 190.000,00 |
| |
Ισολογισμός 31/12/ΧΧΧ1 ( προ της Διανομής ) | |
| 4 | Μετοχικό Κεφάλαιο 31/12/ΧΧΧ1 | 1.000.000,00 |
| 5 | Τακτικό Αποθεματικό ( συσωρευμένο ) 31/12/ΧΧΧ0 | 280.000,00 |
| 6 | Αποθεματικά, των οποίων η διανομή απαγορεύεται από το νόμο ή το καταστατικό | 500.000,00 |
| 7 | Λοιπά πιστωτικά κονδύλια της καθαρής θέσης, τα οποία δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν | 200.000,00 |
| 8 | Αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται η διανομή τους | 100.000,00 |
| 9 | Κέρδη προηγούμενων χρήσεων | 150.000,00 |
| 10 | Ζημιές προηγούμενων χρήσεων | 0,00 |
| |
||
| Β | Υπολογισμός ελάχιστου τακτικού αποθεματικού, που πρέπει να σχηματιστεί | |
| β1 | Υπολογισμός τακτικού αποθεματικού με βάση τα Κέρδη | |
| |
Καθαρά κέρδη χρήσεως ( Κέρδη μετά φόρων) και μετά την αφαίρεση των μη πραγματοποιημένων κερδών. | 190.000,00 |
| |
Συντελεστής κράτησης τακτικού αποθεματικού | 5,00% |
| |
Τακτικό αποθεματικό | 9.500,00 |
| β2 | Έλεγχος δυνατότητας λόγω υπέρβασης του 1/3 του Μετοχικού Κεφαλαίου | |
| |
Μετοχικό Κεφάλαιο 31/12/ΧΧΧ1 | 1.000.000,00 |
| |
Τακτικό Αποθεματικό ( συσσωρευμένο ) 31/12/ΧΧΧ0 | 280.000,00 |
| |
1/3 του Μετοχικού Κεφαλαίου | 333.333,33 |
| |
Απαιτούμενο ποσό, προς συμπλήρωση του 1/3 | 53.333,33 |
| β3 | Τακτικό Αποθεματικό που πρέπει να σχηματιστεί | 9.500,00 |
| Γ. Υπολογισμός Ανώτατου ποσού διανεμομένων κερδών | |
| α) Αποτελέσματα Χρήσης | 200.000,00 |
| β) Κέρδη, τα οποία προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις | 150.000,00 |
| γ) αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη γενική συνέλευση η διανομή τους | 100.000,00 |
| Μείον: | |
| δ) Πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη | -10.000,00 |
| ε) Ζημιές προηγούμενων χρήσεων | 0,00 |
| στ) Ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό. | 0,00 |
| Τακτικό Αποθεματικό που πρέπει να σχηματιστεί | -9.500,00 |
| Ανώτατο ποσό Διανομής | 430.500,00 |
| Δ | Υπολογισμός του ελάχιστου μερίσματος | |
| Δ1 | Βάση υπολογισμού του υποχρεωτικού ελάχιστου μερίσματος | |
| Κέρδη μετά φόρων και μετά την αφαίρεση των μη πραγματοποιημένων κέρδων. | 190.000,00 | |
| Μείον : Τακτικό αποθεματικό | 9.500,00 | |
| Βάση υπολογισμού | 180.500,00 | |
| Δ2 | Υπολογισμός υποχρεωτικού ελάχιστου μερίσματος | |
| α) Σε περίπτωση που η πλειοψηφία κατέχει ποσοστό μικρότερο από τα 2/3 των μετοχών | ||
| Ποσοστό 35% επί της βάσης υπολογισμού | 63.175,00 | |
| β) Σε περίπτωση που η πλειοψηφία κατέχει ποσοστό μεταξύ των 2/3 και του 80% των μετοχών | |
|
| Ποσοστό 10% επί της βάσης υπολογισμού | 18.050,00 | |
| |
||
| γ) Σε περίπτωση που η πλειοψηφία κατέχει ποσοστό μεταξύ των 80% και του 100% των μετοχών | |
|
| Μπορεί να μην διανείμει μέρισμα | 0,00 |
στ) Προσωρινό μέρισμα ( άρθρο 162 ):
Γενικά
Αναδιαμορφώνεται για καλύτερη ενσωμάτωση της δεύτερης οδηγίας (άρθρο 17 παράγραφος 7 – ήδη Οδηγία (ΕΕ) 2017/1132).
Το άρθρο 162 ρυθμίζει δυο ζητήματα :
· το προμέρισμα («προσωρινό μέρισμα») και
· τη μεταγενέστερη (μετά δηλ. την έγκριση του ισολογισμού) διανομή κερδών και προαιρετικών αποθεματικών.
«Προσωρινό Μέρισμα» : Προϋποθέσεις και Κανόνες Διανομής
(1) Δεν υπάρχει μεν ο περιορισμός του ημίσεος των κερδών, όπως κατά το άρθρο 46 του κ.ν. 2190/1920, τίθενται όμως αυστηρότερες προϋποθέσεις για τη διανομή τους, ώστε να αποφεύγεται η καταστρατήγηση της διάταξης του άρθρου 159 «Προϋποθέσεις και περιορισμός διανομής ποσών» .
Προϋποθέσεις:
α) καταρτίζονται οικονομικές καταστάσεις ( που περιλαμβάνουν την περίοδο από την αρχή της χρήσης έως οποιοδήποτε χρονικό διάστημα επιλέξουμε ) από τις οποίες προκύπτει ότι υφίστανται τα προς τούτο αναγκαία ποσά,
β) οι παραπάνω οικονομικές καταστάσεις υποβάλλονται στις διατυπώσεις δημοσιότητας δύο (2) μήνες πριν από τη διανομή (αντί 20 ημερών που απαιτούνταν ).
(2) Διευκρινίζεται επίσης ότι αρμόδιο για τη διανομή είναι το Δ.Σ.
(3) Πρέπει να σημειωθεί ότι η διανομή προσωρινού μερίσματος διακρίνεται από τη διανομή κερδών από το Δ.Σ. μετά την τακτική Γ.Σ., εφόσον έχει εξουσιοδοτηθεί από την τελευταία προς τούτο και εντός των ποσοτικών ορίων που η τελευταία έχει τάξει (άρθρο 117 παράγραφος 2στ΄) [στ) Η δυνατότητα διανομής προσωρινών μερισμάτων κατά τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 162. ] , αφού στην τελευταία περίπτωση η διανομή γίνεται επί τη βάσει των χρηματοοικονομικών καταστάσεων που έχει ήδη εγκρίνει η Γ.Σ. χωρίς να απαιτείται να καταρτιστεί λογιστική κατάσταση.
(4) Προβλέπεται ακόμη ότι διανομή κερδών και προαιρετικών αποθεματικών μέσα στην τρέχουσα εταιρική χρήση είναι δυνατή και με απόφαση Γ.Σ. ή του Δ.Σ., υποκείμενη σε δημοσιότητα.
(5) Ανώτατο ποσό διανομής
Το ποσό που θα διανεμηθεί δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των κερδών που προκύπτει με βάση την παράγραφο 2 του άρθρου 159. [« 2. Το ποσό που διανέμεται στους μετόχους δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των αποτελεσμάτων της τελευταίας χρήσης που έχει λήξει, προσαυξημένο με τα κέρδη, τα οποία προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις και δεν έχουν διατεθεί, και τα αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη γενική συνέλευση η διανομή τους, και μειωμένο: (α) κατά το ποσό των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη, (β) κατά το ποσό των ζημιών προηγούμενων χρήσεων και (γ) κατά τα ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό» ].
| Ανώτατο ποσό διανεμομένου «Προσωρινού Μερίσματος» |
| Αλγεβρικό Άθροισμα των (α-στ) : |
| Συν: |
| α) Αποτελέσματα Περιόδου ( μετά φόρων ) |
| β) Κέρδη, τα οποία προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις |
| γ) αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη γενική συνέλευση η διανομή τους |
| Μείον: |
| δ) Πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη |
| ε) Ζημιές προηγούμενων χρήσεων |
| στ) Ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό. |
(6) Διαδικασίες
· Απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται εντός της χρήσης για κατάρτιση «οικονομικών καταστάσεων», ορίζοντας και την περίοδο αναφοράς.
· Κατάρτιση «οικονομικών καταστάσεων» ( η προηγούμενη διατύπωση στο ν. 2190/1920 ήταν «λογιστική κατάστασις» ).
· Απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, η οποία εγκρίνει τις «οικονομικές καταστάσεις » και καθορίζει το ποσό της διανομής.
· Υποβολή των «οικονομικών καταστάσεων» στις διατυπώσεις δημοσιότητας (υποβολή στο Γ.Ε.Μ.Η )
· Η διανομή μπορεί να πραγματοποιηθεί δύο μήνες μετά από την δημοσίευση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων στο Γ.Ε.Μ.Η
(7) Φορολογικές Υποχρεώσεις
α) Φόρος Εισοδήματος
«3. Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων υπολογίζεται με βάση την ετήσια φορολογική δήλωση του φορολογούμενου» ( ν. 4172/2013, Άρθρο 68. Υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων και καταβολή του φόρου)
Άρα : η ανώνυμη εταιρεία δεν καταβάλει φόρο εισοδήματος
β) Φόρος Προσωρινών Μερισμάτων
«1. Ο όρος «μερίσματα» σημαίνει το εισόδημα που προκύπτει από μετοχές, ιδρυτικούς τίτλους, ή άλλα δικαιώματα συμμετοχής σε κέρδη τα οποία δεν αποτελούν απαιτήσεις από οφειλές (χρέη), καθώς και το εισόδημα από άλλα εταιρικά δικαιώματα, στα οποία περιλαμβάνονται τα μερίδια, οι μερίδες συμπεριλαμβανομένων των προμερισμάτων και μαθηματικών αποθεματικών, οι συμμετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, οι διανομές των κερδών από κάθε είδους νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, καθώς και κάθε άλλο συναφές διανεμόμενο ποσό». ( ν. 4172/2013, Άρθρο 36. Μερίσματα )
Δείτε το εξαιρετικό άρθρο του Γιώργου Σταματίου, Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή, Αντιπροέδρου Δ.Σ. της ΣΟΛ Crowe. : Η διανομή προσωρινού μερίσματος (προμερίσματος) στην Ανώνυμη Εταιρία - ΣΟΛ Crowe
…………….
Σ.ΛΟ.Τ. αριθ. πρωτ.: 2284 ΕΞ 24.10.2016 Αναγνώριση προμερίσματος στα έσοδα της λαμβάνουσας μητρικής εταιρείας.
« Με βάση τα αναφερόμενα στο ερώτημα, το δικαίωμα έχει οριστικοποιηθεί και πραγματοποιηθεί δεδομένου ότι τα προμερίσματα εισπράχθηκαν και εκπληρώθηκαν οι σχετικές φορολογικές υποχρεώσεις.
Επί πλέον η καταβάλλουσα τα προμερίσματα εταιρεία είναι κατά 100% κατεχόμενη από τη μητρική, οπότε, και υπό την προϋπόθεση ότι έχει τηρηθεί η σχετική νομοθεσία, κατά τεκμήριο δεν τίθενται θέματα αμφισβητήσεων και αναιρέσεων.
Βάσει αυτών, το προμέρισμα από λογιστικής απόψεως, θεωρείται έσοδο στην χρήση που εγκρίθηκε και εισπράχθηκε».
13) Καταστατικό - Δυνατότητα Ίδρυσης Α.Ε με «Ιδιωτικό Συμφωνητικό » (Άρθρα 4 και 5 )
Η ανώνυμη εταιρεία συνιστάται με συμβολαιογραφικό έγγραφο, που περιέχει το καταστατικό, ή με ιδιωτικό έγγραφο, αν υιοθετείται πρότυπο καταστατικό, σύμφωνα με την 31637/2017 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης (Β΄ 928) και το άρθρο 9 του ν. 4441/2016 (Α΄ 227).
Το έγγραφο είναι επίσης συμβολαιογραφικό, αν το επιβάλλει ειδική διάταξη νόμου, αν εισφέρονται στην εταιρεία περιουσιακά στοιχεία, για τη μεταβίβαση των οποίων απαιτείται ο τύπος αυτός, ή αν το συμβολαιογραφικό έγγραφο επιλέγεται από τα μέρη.
Αν η ανώνυμη εταιρεία συνιστάται με ιδιωτικό έγγραφο, ως Υπηρεσία Μιας Στάσης ορίζονται οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Γ.Ε.ΜΗ., κατά παρέκκλιση του άρθρου 2 του ν. 4441/2016. Δηλαδή το καταρχήν απαιτούμενο συμβολαιογραφικό έγγραφο για τη σύσταση της εταιρείας μπορεί να αντικατασταθεί από ιδιωτικό, αν υιοθετείται πρότυπο καταστατικό χωρίς άλλες διατάξεις (άρθρο 9 του ν. 4441/2016).
Δεν απαιτείται έγκριση του καταστατικού ή της τροποποίησής του από τη Διοίκηση, εκτός όπου το ορίζει ρητά ο νόμος (βλ. άρθρο 9, παράγραφοι 3 και 4).
Περιεχόμενο του Καταστατικού – Σύγκριση παλιού (ν. 2190/1920) και νέου νόμου (ν. 4548/2018 )
| Ν. 4548/2018 ( άρθρο 5 ) | Σύγκριση με Ν. 2190/1920 ( άρθρο 2 ) | Υποχρεωτικό |
| α) για την εταιρική επωνυμία και το σκοπό της εταιρείας, | Ίδια διατύπωση | Ναι |
| β) για την έδρα της εταιρείας, | Ίδια διατύπωση | Ναι |
| γ) για τη διάρκειά της, όταν αυτή δεν είναι αόριστη, | Ίδια διατύπωση με την προσθήκη : ''όταν αυτή δεν είναι αόριστη'' | Όχι |
| δ) για το ύψος και τον τρόπο καταβολής του κεφαλαίου, | Ίδια διατύπωση | Ναι |
| ε) για το είδος των μετοχών, καθώς και για τον αριθμό, την ονομαστική αξία και την έκδοσή τους, | Ίδια διατύπωση | Ναι |
| στ) για τον αριθμό των μετοχών κάθε κατηγορίας, αν υπάρχουν περισσότερες κατηγορίες μετοχών, | Ίδια διατύπωση | Όχι, εφόσον δεν υπάρχουν περισσότερες κατηγορίες μετοχών |
| ζ) για τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία μετατροπής ανωνύμων μετοχών σε ονομαστικές, | Ίδια διατύπωση | Όχι |
| η) για τη σύγκληση, τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες του διοικητικού συμβουλίου, | Ίδια διατύπωση | Όχι εκτός των ονομάτων των μελών του πρώτου Δ.Σ |
| θ) για τη σύγκληση, τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες των γενικών συνελεύσεων, | Ίδια διατύπωση | Όχι |
| ι) για τους ελεγκτές, | Ίδια διατύπωση | Όχι |
| ια) για τα δικαιώματα των μετόχων, | Ίδια διατύπωση | Όχι |
| ιβ) για τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις και τη διάθεση των κερδών. | Ίδια διατύπωση [ γίνεται χρήση του όρου «ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις» , για ορολογική εναρμόνιση με το ν. 4308/2014, Ε.Λ.Π ] | Όχι |
| ιγ) για τη λύση της εταιρείας και την εκκαθάριση της περιουσίας της, | Ίδια διατύπωση | Όχι |
| ιδ) το ύψος του καλυφθέντος κεφαλαίου, που είναι καταβλητέο κατά το χρόνο σύστασης. | Δεν προβλεπόταν στον ν. 2190/20 | Ναι |
| Επιπλέον : | ||
| α) Τα ατομικά στοιχεία των φυσικών ή νομικών προσώπων που υπέγραψαν το καταστατικό της εταιρείας ή στο όνομα και για λογαριασμό των οποίων έχει υπογραφεί το καταστατικό αυτό. | Ίδια διατύπωση | Ναι |
| β) Το συνολικό ποσό, τουλάχιστον κατά προσέγγιση, όλων των δαπανών που απαιτήθηκαν για τη σύσταση της εταιρείας και βαρύνουν αυτή. | Ίδια διατύπωση | Ναι |
Το καταστατικό της ανώνυμης εταιρείας πρέπει να επίσης αναφέρει:
α) Τα ατομικά στοιχεία των φυσικών ή νομικών προσώπων που υπέγραψαν το καταστατικό της εταιρείας ή στο όνομα και για λογαριασμό των οποίων έχει υπογραφεί το καταστατικό αυτό και
β) Το συνολικό ποσό, τουλάχιστον κατά προσέγγιση, όλων των δαπανών που απαιτήθηκαν για τη σύσταση της εταιρείας και βαρύνουν αυτή.
Προσοχή :
Το καταστατικό δεν απαιτείται να περιέχει διατάξεις, έστω και αν αυτές αναφέρονται στα ανωτέρω θέματα, στο μέτρο που αποτελούν απλώς επανάληψη ισχυουσών διατάξεων του νόμου, εκτός αν εισάγεται επιτρεπτή παρέκκλιση από αυτές.
[ Δείτε αναλυτικά στο άρθρο : Υποδείγματα καταστατικού Ανώνυμης Εταιρείας με βάση τις διατάξεις του ν. 4548/2018 ( Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος ) ]
14) Εταιρική Επωνυμία της Α.Ε (Άρθρο 6) και Στοιχεία εγγράφων της εταιρείας (άρθρο 14)
α) Διατηρείται η ουσία των προγενέστερων ρυθμίσεων για την επωνυμία.
[ Σχηματίζεται
· είτε από το όνομα ενός ή περισσοτέρων ιδρυτών ή μετόχων
· είτε από το αντικείμενο της δραστηριότητας που ασκεί
· είτε από άλλες λεκτικές ενδείξεις ]
Προστίθεται όμως ότι η επωνυμία της Α.Ε. μπορεί να είναι φανταστική ή και να περιέχει ηλεκτρονική διεύθυνση (domain name, διεύθυνση e-mail κλπ.) ή άλλη ένδειξη (π.χ. συχνότητα ραδιοσταθμού, όνομα ξενοδοχείου κλπ.).
Η επωνυμία της εταιρείας μπορεί να αποδίδεται ολόκληρη ή εν μέρει με λατινικούς χαρακτήρες.
Υποχρέωση στο περιεχόμενο της επωνυμίας
· Πρέπει να περιέχονται σε κάθε περίπτωση ολογράφως οι λέξεις «Ανώνυμη Εταιρεία» ή το ακρωνύμιο «Α.Ε.». Για τις διεθνείς συναλλαγές, οι παραπάνω λέξεις εκφράζονται ως «Société Anonyme» ή το ακρωνύμιο «S.A.».
· Αν η ανώνυμη εταιρεία είναι μονοπρόσωπη, στην επωνυμία πρέπει να περιέχεται η ένδειξη «Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία» ή «Μονοπρόσωπη Α.Ε.»
β) Κάθε έγγραφο της εταιρείας, έντυπο ή μη, περιλαμβανομένων των επιστολών, των διαφημίσεων και των εγγράφων παραγγελίας, πρέπει να περιέχει τις εξής, τουλάχιστον, ενδείξεις:
(α) Τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ. της εταιρείας και
(β) Τη νομική μορφή της εταιρείας, την επωνυμία, την έδρα και, ενδεχομένως, το γεγονός ότι βρίσκεται σε εκκαθάριση ή έχει υποβληθεί σε συλλογική διαδικασία.
Αν στα έγγραφα της παραγράφου 1 γίνεται μνεία του κεφαλαίου της εταιρείας, πρέπει να αναφέρεται το καλυφθέν και το καταβεβλημένο κεφάλαιο.
Οι διαδικτυακοί τόποι της εταιρείας πρέπει να περιλαμβάνουν τις ανωτέρω ενδείξεις .
15) Διάρκεια και Έδρα της Α.Ε (Άρθρα 7 και 8)
Διάρκεια
· Η διάρκεια της ανώνυμης εταιρείας είναι ορισμένου ή αορίστου χρόνου. Εισάγεται, δηλαδή (επιτρεπτά κατά το ενωσιακό δίκαιο) η «απεριόριστη» διάρκεια της εταιρείας, που απαλλάσσει τους μετόχους από τη μέριμνα παράτασης της ορισμένης διάρκειας κατά τη λήξη της.
· Η διάρκεια ορισμένου χρόνου ορίζεται σε έτη.
· Αν δεν ορίζεται ο χρόνος της διάρκειας στο καταστατικό, η διάρκεια είναι αορίστου χρόνου.
· Με απόφαση της γενικής συνέλευσης που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, η διάρκεια της ανώνυμης εταιρείας μπορεί να αλλάξει από ορισμένου σε αορίστου χρόνου και αντίστροφα.
Έδρα
· Η εταιρεία έχει την έδρα της στο δήμο που αναφέρεται στο καταστατικό της. Ο δήμος αυτός πρέπει να βρίσκεται στην Ελλάδα.
· Η ελληνική ανώνυμη εταιρεία μπορεί να ιδρύει υποκαταστήματα, πρακτορεία ή άλλες μορφές δευτερεύουσας εγκατάστασης σε άλλους τόπους της Ελλάδας ή της αλλοδαπής.
16) Αποτίμηση των Εισφορών σε Είδος – Ορκωτοί Λογιστές (Άρθρο 17)
Επέρχεται ουσιώδης αλλαγή στο ισχύον καθεστώς, αφού στο πλαίσιο της απομείωσης της κρατικής εποπτείας της ανώνυμης εταιρείας καταργείται η επιτροπή του άρθρου 9 κ.ν. 2190/1920.
Η αποτίμηση των εισφορών σε είδος διενεργείται πλέον από ανεξάρτητους ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτική εταιρεία ή, κατά περίπτωση, από πιστοποιημένους εκτιμητές κατά την έννοια της παραγράφου Γ΄ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 του Σώματος Ορκωτών Εκτιμητών. Οι λεπτομέρειες της διαδικασίας αποτίμησης παραμένουν ως έχουν.
Η έκθεση αποτίμησης δεν υπόκειται σε αποδοχή από τη Διοίκηση, αφού αποστέλλεται κατευθείαν στο Γ.Ε.ΜΗ. με μέριμνα των ενδιαφερομένων.
Η έκθεση αποτίμησης πρέπει να περιέχει την περιγραφή κάθε εισφοράς σε είδος, να αναφέρει τις μεθόδους αποτίμησης που εφαρμόστηκαν και να εκφέρει άποψη για την αξία της κάθε εισφοράς.
Ειδικότερα, για την εκτίμηση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων πρέπει να λαμβάνονται υπόψη η πραγματική και νομική κατάσταση αυτών και τα τυχόν βάρη, καθώς και:
α) προκειμένου περί ακινήτων, η αξία και οι τίτλοι κτήσης, η εμπορικότητα της περιοχής, οι προοπτικές ανάπτυξης, οι πραγματικές τρέχουσες τιμές, η άδεια οικοδομής και αντίστοιχη τεχνική έκθεση μηχανικού,
β) προκειμένου περί μηχανημάτων, μεταφορικών μέσων και επίπλων, η χρονολογία και η αξία κτήσης, ο βαθμός χρησιμοποίησης, συντήρησης και εμπορευσιμότητάς τους, η ενδεχόμενη τεχνολογική απαξίωσή τους και οι τρέχουσες τιμές για ίδια ή παρεμφερή πάγια στοιχεία. Η καταβολή των εισφορών σε είδος με βάση την έκθεση αποτίμησης δεν επιτρέπεται να λάβει χώρα μετά την πάροδο εξαμήνου από τη χρονολογία της έκθεσης αυτής.
ΣΛΟΤ 224/ 27.03.2018. ΘΕΜΑ : Εισφορά Μετοχικού Κεφαλαίου σε Κρυπτονόμισμα
« Σε περίπτωση που γίνει συνολική εισφορά του μετοχικού κεφαλαίου με κρυπτονόμισμα, άρα σε είδος, απαιτείται η εκτίμηση της εισφοράς από την επιτροπή εμπειρογνωμόνων του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/1920.»
Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
· Πρόκειται για εργασία αποτίμησης που δεν εμπίπτει στα επαγγελματικά πρότυπα της IFAC.
· Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 17 η σύνταξη της έκθεσης αποτίμησης της παρ. 3 συνιστά ασυμβίβαστο με τη διενέργεια του υποχρεωτικού ελέγχου [ο Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής δεν πρέπει να έχει αναλάβει τον υποχρεωτικό έλεγχο της εταιρείας κατά την τελευταία τριετία]
17) Καταβολή και Πιστοποίηση Μετοχικού Κεφαλαίου ( Άρθρο 20)
Στο ζήτημα της καταβολής του κεφαλαίου το άρθρο 20 ακολουθεί κατά βάση το άρθρο 11 του κ.ν. 2190/1920.
Κύριες διαφορές είναι οι ακόλουθες:
α) Αναγνωρίζεται η δυνατότητα καταβολής του κεφαλαίου με (συμβατικό) συμψηφισμό. Κυρίως αναγνωρίζει τη θετική συμβολή του συμψηφισμού (debt-equity swap) στην εξυγίανση της εταιρείας, στο πλαίσιο της οποίας βεβαίως δεν εισρέει στην εταιρεία «φρέσκο χρήμα» (άλλως δεν επαυξάνεται το ενεργητικό της), αλλά αυτή απελευθερώνεται από υποχρεώσεις. Προϋπόθεση είναι έκθεση ελεγκτή που βεβαιώνει ότι το χρέος της εταιρείας υπάρχει, είναι ληξιπρόθεσμο και είναι καταχωρισμένο στα βιβλία της. Εφόσον πρόκειται για μη ληξιπρόθεσμο χρέος, τότε είναι αναγκαία η αποτίμηση του χρέους της εταιρείας κατά το άρθρο 17 «Εισφορές σε είδος και αποτίμηση των εισφορών αυτών» .
β) Κατά παρέκλιση από το δίκαιο του κ.ν. 2190/1920 η πιστοποίηση της καταβολής του κεφαλαίου γίνεται από ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία, εκτός από τις «μικρές» και «πολύ μικρές εταιρείες» στις οποίες διατηρείται η αρμοδιότητα του Δ.Σ. Επίσης το Δ.Σ. ή ο ελεγκτής πρέπει να στηρίζονται σε απόσπασμα κίνησης του ειδικού τραπεζικού λογαριασμού, όταν η καταβολή γίνεται μέσω αυτού.
γ) Καταργείται η υφιστάμενη δυνατότητα μεταγενέστερης καταβολής του κεφαλαίου, «εάν αποδεικνύεται ότι το σχετικό ποσό υπάρχει και ότι κατατέθηκε εκ των υστέρων σε λογαριασμό της εταιρείας» (βλ. άρθρο 11 παρ. 6 του κ.ν. 2190/1920), [« … παράλειψη καταβολής σε λογαριασμό δεν επάγεται ακυρότητα, εάν αποδεικνύεται ότι το σχετικό ποσό υπάρχει και ότι κατατέθηκε εκ των υστέρων σε λογαριασμό της εταιρείας ή ότι δαπανήθηκε για τους σκοπούς της εταιρείας. ] ώστε να αποτραπούν φαινόμενα καταχρήσεων.
δ) Διατηρείται η δυνατότητα χρήσης των ποσών του κεφαλαίου για δαπάνες για τους σκοπούς της εταιρείας, τίθεται όμως ως προϋπόθεση ότι κάτι τέτοιο μνημονεύεται στο καταστατικό ή την απόφαση της Γ.Σ. για αύξηση κεφαλαίου.
ε) Διευκρινίζεται ότι ο ορκωτός ελεγκτής που καλείται να πιστοποιήσει την καταβολή του κεφαλαίου πρέπει να είναι ανεξάρτητος, να μην διενεργεί δηλ. και τον τακτικό έλεγχο της εταιρείας, ούτε να ανήκει σε ελεγκτική εταιρεία που διενεργεί αυτή τον έλεγχο αυτόν.
στ) Επίσης συγχρονίζονται οι συνέπειες της μη καταβολής του κεφαλαίου με αυτές που επέρχονται όταν δεν καταβάλλεται το (μερικά καταβλητέο) κεφάλαιο, σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 5.
ζ) Η καταβολή σε μετρητά του αρχικού κεφαλαίου ή των τυχόν αυξήσεων αυτού, καθώς και οι καταθέσεις μετόχων με προορισμό τη μελλοντική αύξηση του κεφαλαίου, πραγματοποιούνται υποχρεωτικά με κατάθεση σε ειδικό λογαριασμό της εταιρείας, που τηρείται σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα ή σε χώρα του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) [Δηλαδή: όχι απαραίτητα στην Ελλάδα].
Η παράλειψη καταβολής σε λογαριασμό δεν επάγεται ακυρότητα, αν αποδεικνύεται ότι το σχετικό ποσό δαπανήθηκε για τους σκοπούς της εταιρείας, με την προϋπόθεση ότι αυτό έχει ειδικά προβλεφθεί στο καταστατικό ή στην απόφαση για την αύξηση του κεφαλαίου. (Δεν εφαρμόζεται σε εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά).
Προθεσμία καταβολής
Η προθεσμία καταβολής της αύξησης του κεφαλαίου ορίζεται από το όργανο που έλαβε τη σχετική απόφαση και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δεκατεσσάρων (14) ημερών ούτε μεγαλύτερη των τεσσάρων (4) μηνών από την ημέρα που καταχωρίσθηκε η απόφαση αυτή στο Γ.Ε.ΜΗ..
Πιστοποίηση καταβολής δεν απαιτείται, αν η αύξηση κεφαλαίου δεν γίνεται με νέες εισφορές.
Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
· Η εργασία διενεργείτε σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο Εργασιών Διασφάλισης 3000 “Έργα Διασφάλισης πέραν Ελέγχου ή Επισκόπησης Ιστορικής Οικονομικής Πληροφόρησης” (ISAE 3000).
· Για την εν λόγω έκθεση έχει εκδοθεί σχετικό υπόδειγμα από το ΣΟΕΛ.
«16.12: Υπόδειγμα Έκθεσης πιστοποίησης καταβολής του μετοχικού κεφαλαίου σύμφωνα με το άρθρο 20 του Ν. 4548/2018» ( ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ: ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ /ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ /ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ – ΣΟΕΛ Μάρτιος 2019 )
18) Μεταγενέστερη Απόκτηση Στοιχείων του Ενεργητικού (Άρθρο 19)
« [ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ]
1. Μέσα στα πρώτα δύο (2) έτη από τη σύσταση της εταιρείας απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η απόκτηση οποιουδήποτε στοιχείου του ενεργητικού με τίμημα ανώτερο του ενός δεκάτου (1/10) του κεφαλαίου, που έχει καταβληθεί, εφόσον πωλητές είναι ιδρυτές, μέτοχοι εκπροσωπούντες ποσοστό μεγαλύτερο του ενός εικοστού (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου, μέλη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας, τα στενά μέλη οικογένειας των παραπάνω προσώπων, όπως αυτά ορίζονται στο Παράρτημα Α του ν. 4308/2014, καθώς και εταιρείες που ελέγχονται από τα παραπάνω πρόσωπα. Το ίδιο ισχύει και αν ο πωλητής απέκτησε το στοιχείο που μεταβιβάζεται από κάποιο από αυτά τα πρόσωπα μέσα στους προηγούμενους δώδεκα (12) μήνες από την υπογραφή του καταστατικού. Ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο θεωρείται ότι ελέγχει μια εταιρεία, αν συντρέχει μια από τις περιπτώσεις του άρθρου 32 του ν. 4308/2014 για τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα.
2. [ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΡΣΗΣ ΤΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ]
Οι αποκτήσεις στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 θεωρούνται ότι έγιναν έγκυρα,
· αν προηγηθεί έγκριση της γενικής συνέλευσης και
· αποτίμηση των στοιχείων που μεταβιβάζονται στην εταιρεία, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 17 και 18. Η έκθεση αποτίμησης υποβάλλεται σε δημοσιότητα με μέριμνα των ενδιαφερομένων.
3. [ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ]
Η απαγόρευση της παραγράφου 1 δεν ισχύει όταν πρόκειται για αποκτήσεις που γίνονται
· στο πλαίσιο των τρεχουσών συναλλαγών της εταιρείας,
· για αποκτήσεις που πραγματοποιούνται με απόφαση διοικητικής ή δικαστικής αρχής ή στο πλαίσιο διαδικασιών που εποπτεύονται από τις αρχές αυτές, καθώς και
· για αποκτήσεις που πραγματοποιούνται σε ρυθμιζόμενη αγορά.
4. [ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΠΙΚΛΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΚΥΡΟΤΗΤΑΣ ]
Την ακυρότητα της παραγράφου 1 μπορεί να επικαλεσθεί όποιος έχει έννομο συμφέρον. Επίκληση της ακυρότητας δεν είναι επιτρεπτή μετά παρέλευση διετίας από το τέλος του ημερολογιακού έτους, κατά το οποίο αποκτήθηκαν τα στοιχεία του ενεργητικού που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 1 ».
· Η διάταξη ακολουθεί το άρθρο 10 κ.ν. 2190/1920,
· με τη διαφορά όμως ότι δεν εφαρμόζεται πλέον στις αυξήσεις κεφαλαίου,
όπως συμβαίνει και με το άρθρο 52 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 (θα εμπίπτει όμως στο άρθρο 99 «Διαφάνεια και εποπτεία των συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη (Άρθρο 9γ της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ)», αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του).
Επίσης ο κύκλος των προσώπων πλην των ιδρυτών, στα οποία εφαρμόζεται η διάταξη, αφενός μεν περιλαμβάνει πλέον και τα «στενά μέλη οικογένειας» του ιδρυτή της εταιρείας ή του μέλους του διοικητικού συμβουλίου, αφετέρου όμως εξαιρεί άλλα πρόσωπα, που κρίνεται υπερβολικό να περιληφθούν (όπως ενδεικτικά νομικό πρόσωπο στο οποίο μετέχει με μικρό ποσοστό συμμετοχής και χωρίς να ασκεί έλεγχο ένας ιδρυτής ή μέλος του διοικητικού συμβουλίου). Πάντως συναλλαγές της εταιρείας και με άλλα πρόσωπα, πέραν εκείνων που αναγράφονται στην παράγραφο 1, μπορεί και αυτές να ελέγχονται, στο μέτρο που διαπιστώνεται ότι συνιστούν καλυμμένη επιστροφή εισφοράς (απαγορευόμενη κατά το άρθρο 22 παράγραφος 2 [απαγορεύεται η άμεση ή έμμεση επιστροφή των εισφορών στους μετόχους, η καταβολή τόκων και η εκ μέρους της εταιρείας υπόσχεση εγγυημένης απόδοσης των μετοχών]).
Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
· Πρόκειται για εργασία αποτίμησης που δεν εμπίπτει στα επαγγελματικά πρότυπα της IFAC.
19) Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου (Άρθρα 23-28)
Στο άρθρο 23 απαριθμούνται οι δύο βασικές μέθοδοι αύξησης του κεφαλαίου:
α) (τακτική αύξηση) εκείνη με απόφαση της Γ.Σ., που αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, και
β) (έκτακτη αύξηση) εκείνη που αποφασίζεται από το Δ.Σ. ή από τη Γ.Σ., αλλά με απλή απαρτία και πλειοψηφία.
Σε κάθε περίπτωση αύξησης η απόφαση του αρμόδιου οργάνου υποβάλλεται σε δημοσιότητα.
Το άρθρο 24 επαναλαμβάνει και αναμορφώνει τις ρυθμίσεις του άρθρου 13 του κ.ν. 2190/1920 για την έκτακτη αύξηση κεφαλαίου.
Διευρύνει τη δυνατότητα αυτή, αυξάνοντας το ύψος του κεφαλαίου στο τριπλάσιο αντί του διπλασίου, όταν η αύξηση γίνεται με απόφαση του Δ.Σ., ή στο οκταπλάσιο αντί του πενταπλασίου, όταν η αύξηση γίνεται με απόφαση της Γ.Σ.
Καταργείται η απαγόρευση έκτακτης αύξησης στην περίπτωση που υπάρχουν σημαντικά ποσά αποθεματικών, διότι μία τέτοια απαγόρευση αφενός μεν δεν είναι απαραίτητη για την προστασία του μετοχικού κεφαλαίου, αφετέρου δε η Οδηγία (ΕΕ) 2017/1132 δεν προβλέπει τέτοιο περιορισμό.
Επαναλαμβάνεται η δυνατότητα ανανέωσης της εξουσίας του Δ.Σ. για μια πενταετία εκάστοτε, οπότε και θα είναι δυνατή η αύξηση με βάση το υφιστάμενο κατά την ανανέωση κεφάλαιο.
Με την παράγραφο 4 καταργείται η ανορθόδοξη διατύπωση ότι η έκτακτη αύξηση κεφαλαίου δεν συνιστά τροποποίηση του καταστατικού. Πλέον, η έκτακτη αύξηση κεφαλαίου συνεπάγεται τέτοια τροποποίηση και, συνεπώς, το αποφασίζον όργανο θα πρέπει να τροποποιήσει τα σχετικά άρθρα του καταστατικού και να συντάξει το νέο κείμενο τούτου, η δε τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας έχει συστατικό χαρακτήρα.
Τέλος διευκρινίζεται προς αποφυγή αμφισβητήσεων ότι οι συνυπάρχουσες δυνατότητες αύξησης από το Δ.Σ. και τη Γ.Σ. μπορούν να ασκηθούν σωρευτικά.
Στο άρθρο 25 ρυθμίζονται το περιεχόμενο της απόφασης για αύξηση κεφαλαίου, η δυνατότητα παροχής στο Δ.Σ. της εξουσίας προσδιορισμού της τιμής διάθεσης των νέων μετοχών ή ενδεχομένως του επιτοκίου και η απόφαση της ιδιαίτερης συνέλευσης των μετόχων που θίγονται από την αύξηση κεφαλαίου.
Στο άρθρο 26, επαναλαμβάνονται κατά βάση οι ρυθμίσεις του άρθρου 13 του κ.ν. 2190/1920 για το δικαίωμα προτίμησης, εναρμονίζεται όμως η ρύθμιση με την οδηγία σε σχέση με το δικαίωμα προτίμησης των μετόχων και σε περίπτωση έκδοσης ομολογιών μετατρέψιμων σε μετοχές.
Παρέχεται επίσης δυνατότητα να ορίζεται ότι οι μέτοχοι που άσκησαν το δικαίωμα προτίμησης έχουν δικαίωμα προτίμησης «δευτέρου βαθμού» στις αδιάθετες μετοχές.
20) Μείωση Μετοχικού Κεφαλαίου – Δυνατότητα και Επιστροφής σε Είδος (Άρθρα 29-32)
α) Βάση των νέων ρυθμίσεων για τη μείωση κεφαλαίου είναι το άρθρο 4 παρ. 3 επ. του κ.ν. 2190/1920.
Με τη ρύθμιση της παραγράφου 2 του άρθρου 29, διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση μείωσης του κεφαλαίου με ταυτόχρονη απόφαση για αύξησή του δεν αίρεται το δικαίωμα προτίμησης των παλαιών μετόχων, ακόμη και στην περίπτωση που μετά τη μείωση η συμμετοχή τους στο κεφάλαιο ενδεχομένως μηδενίστηκε. Το ζήτημα είχε δημιουργήσει αμφισβητήσεις, δεδομένου ότι στις περιπτώσεις αυτές η επακολουθούσα αύξηση μπορεί να προϋποθέτει μηδενισμένο κεφάλαιο.
β) Για την προστασία των δανειστών σε περίπτωση μείωσης κεφαλαίου επαναλαμβάνονται οι ρυθμίσεις της παρ. 4 του άρθρου 4 κ.ν. 2190/1920, διευκρινίζονται όμως ορισμένα ερμηνευτικά ζητήματα που έχουν ανακύψει σε σχέση με τη θέση των δανειστών, ανάλογα με το αν έχουν απαιτήσεις ληξιπρόθεσμες ή όχι.
Συντέμνεται η προθεσμία των 60 ημερών για τις αντιρρήσεις των πιστωτών σε 40, ώστε να επιταχύνεται η διαδικασία (στην περίπτωση συγχώνευσης είναι η αντίστοιχη προθεσμία είναι 20 ημερών, βλ. άρθρο 70 παρ. 2 του κ.ν. 2190/1920).
γ) Προβλέπεται ρητά η δυνατότητα μείωσης κεφαλαίου σε είδος, υπό την προϋπόθεση
· της τήρησης των διατάξεων για την αποτίμηση των εταιρικών εισφορών και
· των διατάξεων του άρθρου 30 για την προστασία των δανειστών.
Η διαδικασία αποτίμησης δεν είναι απαραίτητη, στο μέτρο που οι μέτοχοι αποφασίζουν ομοφώνως τη μείωση του κεφαλαίου και τον τρόπο υλοποίησής της. Με τη συγκεκριμένη ρύθμιση επιδιώκεται η αποφυγή του κινδύνου καταστρατήγησης της απαγόρευσης επιστροφής στους μετόχους των εισφορών τους και προστατεύονται τόσο τα συμφέροντα των πιστωτών, όσο και των λοιπών μετόχων. Η παράγραφος 2 αφορά τη μείωση κεφαλαίου με σχηματισμό αντίστοιχου αποθεματικού.
Οι νέες διατάξεις είναι εναρμονισμένες με το άρθρο 37 της «δεύτερης» εταιρικής οδηγίας (ήδη άρθρο 76 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132), προκειμένου να αποφευχθούν τα προβλήματα που είχαν δημιουργηθεί από την προηγούμενη διατύπωση της ως άνω διάταξης (παρ. 4α του άρθρου 4 του κ.ν. 2190/1920).
δ) Προστασία δανειστών σε περίπτωση μείωσης κεφαλαίου (Άρθρο 30. )
« 1. Δεν γίνεται καμία καταβολή στους μετόχους από το αποδεσμευόμενο με τη μείωση ενεργητικό της εταιρείας, αν οι δανειστές της εταιρείας, των οποίων οι απαιτήσεις γεννήθηκαν πριν από τη δημοσιότητα της απόφασης για τη μείωση, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 4 του προηγούμενου άρθρου και είναι ληξιπρόθεσμες, υποβάλουν στην εταιρεία αντιρρήσεις κατά της πραγματοποίησης των παραπάνω καταβολών μέσα σε προθεσμία σαράντα (40) ημερών από την παραπάνω δημοσιότητα και δεν ικανοποιηθούν πλήρως ή δεν διακανονίσουν με την εταιρεία τις απαιτήσεις τους.
2. Μέσα στην ίδια προθεσμία, οι δανειστές των μη ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων, εφόσον θεωρούν ότι με τις παραπάνω καταβολές τίθεται σε κίνδυνο η ικανοποίηση των απαιτήσεών τους, μπορούν να υποβάλουν στην εταιρεία αντιρρήσεις κατά της πραγματοποίησης των παραπάνω καταβολών.
3. Για το βάσιμο ή μη των αντιρρήσεων των δανειστών μη ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων κατά την παράγραφο 2, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν την επάρκεια των προσφερόμενων από την εταιρεία ασφαλειών, αποφαίνεται το δικαστήριο, το οποίο κρίνει κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, μετά από αίτηση της εταιρείας. Αν υποβληθούν αντιρρήσεις από περισσότερους δανειστές μη ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων, εκδίδεται μία απόφαση ως προς όλες. Αν οι δανειστές των μη ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων αποδείξουν, ότι η πραγματοποίηση των καταβολών ενόψει της εταιρικής περιουσίας, που θα απομείνει μετά την πραγματοποίηση της μείωσης, λαμβανομένων υπόψη και των τυχόν ασφαλειών, που ήδη διαθέτουν, θέτει σε κίνδυνο την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους, το δικαστήριο επιτρέπει την καταβολή των αποδεσμευόμενων με τη μείωση ποσών μόνο με τον όρο της τήρησης όρων ή της παροχής επαρκών ασφαλειών, το είδος και την έκταση των οποίων καθορίζει το δικαστήριο. Καταβολές στους μετόχους που γίνονται κατά παράβαση των παραπάνω διατάξεων είναι άκυρες.
4. Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται και όταν η μείωση του κεφαλαίου γίνεται με ολική ή μερική απαλλαγή των μετόχων από την υποχρέωση καταβολής καλυφθέντος και μη καταβληθέντος κεφαλαίου. »
ε) Λήψη απόφασης και Δημοσιότητα
(1 ). Για τη μείωση κεφαλαίου απαιτείται απόφαση της γενικής συνέλευσης, που αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, εκτός αν η μείωση γίνεται, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 21 [ η εμπρόθεσμης καταβολής οποιασδήποτε δόσης του υπολοίπου της αξίας των μετοχών] ή την παράγραφο 6 του άρθρου 49 [ Η ακύρωση « Ιδίων Μετοχών» ] .
(2). Το κεφάλαιο δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από το ελάχιστο όριο ( 25.000 ευρώ ) , εκτός αν η απόφαση για τη μείωση προβλέπει την ταυτόχρονη αύξηση του κεφαλαίου τουλάχιστον έως το ελάχιστο όριο ή την ταυτόχρονη μετατροπή της εταιρείας σε εταιρεία άλλης νομικής μορφής.
(3 ). Η πρόσκληση για τη σύγκληση της γενικής συνέλευσης και η απόφαση της τελευταίας για τη μείωση του κεφαλαίου πρέπει να ορίζουν κατ’ ελάχιστο
· το σκοπό της μείωσης αυτής και
· τον τρόπο πραγματοποίησής της.
(4 ). Η απόφαση της γενικής συνέλευσης για μείωση κεφαλαίου αποτελεί τροποποίηση του καταστατικού και υποβάλλεται σε δημοσιότητα.
Επιπρόσθετα η απόφαση αυτή πρέπει να αναρτάται και στο διαδικτυακό τόπο της εταιρείας.
[ Σημείωση : Δεν προβλέπεται ρητώς, από την νομοθεσία η υποχρέωση η Α.Ε ( μη εισηγμένη ) να διατηρεί Ιστοσελίδα.
Σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 1 του 4250/2014 « Όπου στην κείμενη νομοθεσία για τις ανώνυμες εταιρίες……………, υπάρχει υποχρέωση δημοσίευσης στο ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. είτε πράξης ή στοιχείου είτε ανακοίνωσης περί της καταχώρισης πράξης ή στοιχείου στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο, η υποχρέωση υποβολής σχετικής αίτησης καταργείται από την 1.1.2015, …. Η σχετική υποχρέωση αντικαθίσταται με υποχρέωση δημοσίευσης στο διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ.. .. ]
(5) . Αν υπάρχουν περισσότερες κατηγορίες μετοχών, κάθε απόφαση της γενικής συνέλευσης, που αφορά τη μείωση του κεφαλαίου, τελεί υπό την έγκριση της κατηγορίας ή των κατηγοριών μετόχων, τα δικαιώματα των οποίων θίγονται από την απόφαση αυτή. Η έγκριση παρέχεται με απόφαση των μετόχων της θιγόμενης κατηγορίας, που λαμβάνεται σε ιδιαίτερη συνέλευση με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία.
ε) Διακρίσεις του τρόπου μείωσης του Μετοχικού Κεφαλαίου
(1) Μείωση με επιστροφή κεφαλαίου
Συντελείται με την επιστροφή κεφαλαίου ( σε μετρητά ή σε «είδος» στους μετόχους.
Το κεφάλαιο, δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από τις 25.000 ευρώ.
Αρκετές Ανώνυμες Εταιρείες χρησιμοποιούν την επιστροφή του κεφαλαίου κυρίως για να αντικαταστήσουν τα κέρδη που έχουν δημιουργηθεί για την μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης.
Παράδειγμα
| Ίδια Κεφάλαια Α.Ε | Διανομή Μερίσματος | Μείωση Μ.Κ Επιστροφή Μετρητών |
| Μετοχικό Κεφάλαιο | 500.000,00 | 500.000,00 |
| Μείωση και Επιστροφή Μετρητών | 0,00 | -150.000,00 |
| Υπόλοιπο Κερδών προηγουμένων Χρήσεων | 300.000,00 | 300.000,00 |
| Κέρδη χρήσης | 200.000,00 | 200.000,00 |
| Μερίσματα που θα διατεθούν | -150.000,00 | 0,00 |
| Υπόλοιπο Ιδίων Κεφαλαίων | 850.000,00 | 850.000,00 |
| Φορολογική Επιβάρυνση | ||
| Φόρος Μερισμάτων [ 10% ] | 15.000,00 | 0,00 |
| Εισφορά Αλληλεγγύης [ π.χ 8% συνολική επιβάρυνση ] | 12.000,00 | 0,00 |
| Σύνολο | 27.000,00 | 0,00 |
| Δυνατότητα Κάλυψης Τεκμηρίων με το ποσό που λήφθηκε | Ναι | Όχι ( συνήθως ) - Ναι ( υπό προϋποθέσεις) |
Η επιστροφή μπορεί να γίνει είτε με μείωση της αξίας της κάθε μετοχής ή με την ακύρωση μέρους του αριθμού των μετοχών.
Η ακύρωση μετοχών, πρέπει να αντιμετωπίζει τους μετόχους με ισότητα και συνεπώς καταρχήν θα πρέπει να γίνεται, αναλογική ακύρωση μετοχών. [ Άρθρο 36. Αρχή της ισότητας «1. Με εξαίρεση τις μετοχές που εκδίδονται, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 38 [ προνομιούχες μετοχές] , κάθε μετοχή παρέχει δικαίωμα ψήφου. Όλα τα δικαιώματα των μετόχων που απορρέουν από την μετοχή με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 38, είναι υποχρεωτικά ανάλογα προς το ποσοστό του κεφαλαίου που αντιπροσωπεύει η μετοχή. Σε περίπτωση περισσότερων κατηγοριών μετοχών η αρχή της ισότητας αφορά όλες τις μετοχές της ίδιας κατηγορίας. 2. Η εταιρεία διασφαλίζει την ίση μεταχείριση όλων των μετόχων που βρίσκονται στην ίδια θέση. ]
Η μείωση μπορεί να γίνει αναλογικά για όλους τους μετόχους ή μόνο ως προς ορισμένο ή ορισμένους μετόχους, εφόσον συμφωνούν σε αυτό.
Οι κυριότεροι λόγοι μιας τέτοιας μείωσης είναι :
α) Δεν επιβάλλεται φορολογία διότι το επιστρεφόμενο κεφάλαιο δεν θεωρείται εισόδημα για τους μετόχους, αλλά απλή επιστροφή κεφαλαίου που σε προγενέστερο χρόνο είχαν καταθέσει.
Η ακύρωση των μετοχών και η επιστροφή του ποσού που αντιστοιχούσε σε αυτές τις μετοχές, δεν υπόκειται σε φορολογία εισοδήματος (έγγραφο του Yπ. Οικονομικών με αριθμό 1056585/10746/B0012/8.6.2005).
[ Έντυπο Ε1 ( Δήλωση Εισοδήματος Φυσικού Προσώπου ) ]
Στους κωδικούς 781-782, συμπληρώνονται τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα και εμφανίζεται ομοίως πίνακας για την ανάλυσή τους……..
Επιστροφή καταβεβλημένων κεφαλαίων/ δανείων κλπ. μπορεί να συμπληρωθεί μόνο όταν το έτος που καταβλήθηκαν τα ποσά, υπάγονταν σε τεκμήριο. Συγκεκριμένα, μπορεί να δηλωθεί επιστροφή εταιρικού ή μετοχικού κεφαλαίου ή χρηματικού ποσού δανείου που επιστρέφεται από τον δανειολήπτη, μόνο εφόσον τα έτη που καταβλήθηκαν αυτά τα ποσά (ως καταβεβλημένο κεφάλαιο για αγορά επιχείρησης, σύσταση ή συμμετοχή σε αύξηση κεφαλαίου, για αγορά χρεογράφων, για χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε), αποτελούσαν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και είχαν δηλωθεί ορθά και συνεπώς είχαν ληφθεί υπόψη κατά τον προσδιορισμό του εισοδήματος του έτους που καταβλήθηκαν.
Σε αντίθετη περίπτωση, κάθε ποσό που καταβλήθηκε για την απόκτησή του μειώνει τα ποσά αυτά και αναγράφεται μόνο η τυχόν διαφορά που προκύπτει.
Στην περίπτωση πώλησης μετοχών εντός του εξεταζόμενου φορολογικού έτους, αναγράφεται το ποσό που αντιστοιχεί στην επιστροφή του επενδεδυμένου κεφαλαίου, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές αποκτήθηκαν από 1.1.2014 και μετά, ενώ το τυχόν κέρδος, το οποίο αποτελεί εισόδημα, αναγράφεται είτε στον υποπίνακα 4Ε (αν φορολογείται) είτε στον Πίνακα 6 (αν δεν φορολογείται) κατά περίπτωση.
β) «Συμψηφισμός» των «απαιτήσεων/ δοσοληπτικών Λογαριασμών » μετόχων, στελεχών, κ.λπ [ Επισημαίνεται ότι δεν υφίστατο δυνατότητα δανεισμού των ανωτέρω προσώπων από την Α.Ε. ]
(2) Μείωση με συμψηφισμό Ζημιών ( ονομαστική μείωση κεφαλαίου )
Πραγματοποιείται στην περίπτωση ύπαρξης ζημιών που μειώνουν τη καθαρή θέση της εταιρείας, προκειμένου να γίνει συμψηφισμός αυτών.
Οι κυριότεροι λόγοι μιας τέτοιας μείωσης είναι :
α) Η «θεραπεία» της περίπτωσης της παρ. 4 του άρθρου 119
«4. Σε περίπτωση που το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας γίνει κατώτερο από το μισό (1/2) του κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να συγκαλέσει τη γενική συνέλευση, μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών από τη λήξη της χρήσης, με θέμα τη λύση της εταιρείας ή την υιοθέτηση άλλου μέτρου. Την ίδια υποχρέωση έχουν οι ελεγκτές της εταιρείας, αν το Διοικητικό Συμβούλιο δεν προβαίνει στη σύγκληση εντός της παραπάνω προθεσμίας».
Παράδειγμα
| Παρ. 1 - Ποσά | Παρ. 2 - Ποσά | |
| ( Μετοχικό ) Κεφάλαιο | 100.000,00 | 80.000,00 |
| Ζημιές συσσωρευμένες | -60.000,00 | -40.000,00 |
| Καθαρή θέση (Ιδία κεφαλαία ) | 40.000,00 | 40.000,00 |
| Ποσοστό Ιδίων Κεφαλαίων προς Μετοχικό Κεφάλαιο | 40,00% | 50,00% |
| Εμπίπτει ή όχι ; | ΝΑΙ | ΌΧΙ |
| Μείωση Μετοχικού Κεφαλαίου με συμψηφισμό Ζημιών | 60.000,00 | |
| ( Μετοχικό ) Κεφάλαιο - Νέο | 40.000,00 | |
| Ζημιές συσσωρευμένες | 0,00 | |
| Καθαρή θέση (Ιδία κεφαλαία ) | 40.000,00 | |
| Ποσοστό Ιδίων Κεφαλαίων προς Μετοχικό Κεφάλαιο | 100,00% | |
| Εμπίπτει ή όχι ; | ΌΧΙ |
β) Δυνατότητα Διανομής Μερίσματος, σε περίπτωση ύπαρξης σημαντικών συσσωρευμένων ζημιών και σημαντικού Μετοχικού Κεφαλαίου
Παράδειγμα
| Ανώτατο ποσό διανεμομένων κερδών | Ποσά προ Μείωσης Μ.Κ | Ποσά προ Μείωσης Μ.Κ |
| Ύψος Μετοχικού Κεφαλαίου | 1.000.000,00 | 600.000,00 |
| Ποσό Μείωσης με συμψηφισμό Ζημιών = 400.000 | ||
| Αλγεβρικό Άθροισμα των (α-στ) : | ||
| Συν: | ||
| α) Αποτελέσματα Χρήσης ( μετά φόρων ) | 500.000,00 | 500.000,00 |
| β) Κέρδη, τα οποία προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις | 0,00 | 0,00 |
| γ) αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη γενική συνέλευση η διανομή τους | 0,00 | 0,00 |
| Μείον: | 0,00 | |
| δ) Πιστωτικά κονδύλια της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη | 0,00 | 0,00 |
| ε) Ζημιές προηγούμενων χρήσεων | -400.000,00 | 0,00 |
| στ) Ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό. | 0,00 | 0,00 |
| Ανώτατο Ποσό διανεμομένων Κερδών | 100.000,00 | 500.000,00 |
Επισημάνσεις :
α) Μείωση μετοχικού κεφαλαίου με συμψηφισμό φορολογικών ζημιών
Ελλείψει ρητής διάταξης που ορίζει κάτι διαφορετικό, σε περίπτωση επιχείρησης με λογιστικές ζημίες στα βιβλία της η οποία επιθυμεί να μειώσει το μετοχικό/εταιρικό της κεφάλαιο με συμψηφισμό των ζημιών αυτών, οι υπόψη ζημίες κατά το μέρος που αναγνωρίζονται φορολογικά εξακολουθούν για φορολογικούς σκοπούς να μεταφέρονται προς συμψηφισμό με τα κέρδη των επόμενων φορολογικών ετών (σχετ. οι υπ' αριθ. ΣτΕ 3733/2008, ΣτΕ 2614/2008 και ΣτΕ 2523/1991 αποφάσεις του Σ.τ.Ε.).» (ΠΟΛ.1088/2016 Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 1 - 4 του άρθρου 27 του ν.4172/2013 περί μεταφοράς ζημιών )
β) Προσοχή όταν η μείωση γίνεται με τμήματα του μετοχικού κεφαλαίου που όταν επιστραφούν υπόκειται σε φορολόγηση.
Ο σχηματισμός του μετοχικού κεφαλαίου μπορεί να έγινε με την καταβολή μετρητών, εισφορές σε είδος και με κεφαλαιοποίηση κερδών.
Εκτός των ανωτέρω μπορεί να έγινε και με :
· Κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών διαφόρων νόμων ( π.χ. 1828/89, 1892/1990, 3299/2004, κ.λπ )
· Υπεραξίας ακινήτων του άρθρου 26 του ν.2065/1992 ,
· Υπεραξίας του ν. 1297/1972 .
· Κ.λπ
Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να διερευνούμε, τους περιορισμούς και την ενδεχόμενη φορολόγηση, σε περίπτωση επιστροφής τους ( μέσω της διαδικασίας μείωσης του Μ.Κ. ) στους μετόχους.
[ Σχετικό με το ανωτέρω θέμα :
ΔΕΔ 1986/2019. Εισόδημα, μείωση κεφαλαίου - Ποσά υπαγόμενα σε φόρο μερισμάτων ]
………………………
Δείτε επίσης το εξαιρετικό άρθρο του του Αριστομένη Μανουρά Νομικού Συμβούλου της ΣΟΛ Α.Ε.:
Η μείωση του κεφαλαίου υπό τις νέες διατάξεις του νόμου 4548/2018 - ΣΟΛ ΑΕ
21) Κατηγορίες μετοχών και άλλοι Τίτλοι Εκδιδόμενοι από την Ανώνυμη Εταιρεία - Ίδιες μετοχές (Άρθρα 33-55)
Τα είδη των τίτλων που μπορούν να εκδοθούν από μια Α.Ε. είναι:
α) Μετοχές,
β) Ομολογίες,
γ) Τίτλοι κτήσης μετοχών (warrants), και
δ) Ιδρυτικοί τίτλοι.
Ο κατάλογος είναι καταρχήν περιοριστικός (numerus clausus).
Επιτρέπεται η έκδοση κάθε είδους τίτλου σε «κατηγορίες» (π.χ. κοινές, προνομιούχες μετοχές κλπ.), σύμφωνα με τους ορισμούς του νόμου και τις αποφάσεις του οργάνου που αποφασίζει για την έκδοση, ενώ επιτρέπεται (μια πρακτική γνωστή στις διεθνείς αγορές), η σύνδεση (stapling) περισσότερων τίτλων που εκδίδει η εταιρεία, ώστε να μπορούν να αποκτώνται ή και να διατίθενται μόνο από κοινού. Έτσι θα μπορούσαν να συνδεθούν π.χ. κοινές με προνομιούχες μετοχές, ομολογίες με τίτλους κτήσης μετοχών, μετοχές με ομολογίες και ούτω καθεξής.
Η διαφορά που προκύπτει από την έκδοση μετοχών σε τιμή ανώτερη του αρτίου δεν μπορεί να διατεθεί για πληρωμή μερισμάτων ή ποσοστών, μπορεί όμως: (α) να κεφαλαιοποιηθεί ή (β) να συμφηφισθεί προς απόσβεση ζημιών της εταιρίας, εκτός αν υπάρχουν αποθεματικά ή άλλα κονδύλια, τα οποία κατά τον νόμο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον συμψηφισμό των ζημιών αυτών.
Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την κοινωνία, το ενέχυρο και την επικαρπία, οι τίτλοι εκδίδονται και μεταβιβάζονται μόνο με το σύνολο των δικαιωμάτων που περιλαμβάνουν και δεν επιτρέπεται η χωριστή διάθεση ορισμένων δικαιωμάτων.
Σημειώνεται ότι, όταν υπάρχουν μετοχές διαφορετικών κατηγοριών, η αρχή της ισότητας αφορά τις μετοχές της ίδιας κατηγορίας.
Οι «κατηγορίες» μετοχών είναι :
α) Οι κοινές:
Εφόσον δεν ανήκουν σε ειδικά ρυθμιζόμενη στον παρόντα νόμο κατηγορία
β) Οι προνομιούχες:
Στόχος της έκδοσης τέτοιου είδους μετοχών : Η προσέλκυση νέων «επενδυτών μετόχων».
Τα προνόμια μπορεί να συνίσταται σε :
· στη μερική ή ολική απόληψη, πριν από τις κοινές μετοχές, του διανεμόμενου μερίσματος, σύμφωνα με τις ειδικότερες διατάξεις του καταστατικού, και
· στην προνομιακή απόδοση του κεφαλαίου που καταβλήθηκε από τους κατόχους των προνομιούχων μετοχών από το προϊόν μείωσης του κεφαλαίου ή της εκκαθάρισης της εταιρικής περιουσίας, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής τούτων στα υπέρ το άρτιο ποσά, που είχαν τυχόν καταβληθεί.
· Επίσης, το καταστατικό επιτρέπεται να ορίζει ότι σε περίπτωση μη διανομής μερίσματος σε μια ή περισσότερες χρήσεις, το προνόμιο υπέρ των μετοχών αφορά την προνομιακή καταβολή μερισμάτων και για τις χρήσεις κατά τις οποίες δεν έγινε διανομή μερίσματος
γ) Οι εξαγοράσιμες μετοχές ( δυνατότητα ρευστοποίησης της «επένδυσης» ):
Στόχος της έκδοσης τέτοιου είδους μετοχών : Η προσέλκυση νέων «επενδυτών μετόχων».
Οι μετοχές αυτές μπορούν να εκδίδονται και ως προνομιούχες μετοχές με ή χωρίς δικαίωμα ψήφου.
Η εξαγορά γίνεται με δήλωση της εταιρείας ή του μετόχου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο καταστατικό, και είναι έγκυρη μόνο με καταβολή του αντιτίμου της εξαγοράς κατά τα προβλεπόμενα στο καταστατικό. Διευκρινίζεται ότι είναι δυνατή η εξαγορά εξαγοράσιμων μετοχών και με το προϊόν μείωσης κεφαλαίου. Εισάγεται επίσης η δυνατότητα έκδοσης εξαγοράσιμων μετοχών που εξαγοράζονται με δήλωση του μετόχου. Κατά τούτο, στις εξαγοράσιμες μετοχές μπορεί να προβλέπεται δικαίωμα προαίρεσης αγοράς από την εταιρεία (callable shares) ή δικαίωμα προαίρεσης πώλησης του μετόχου (puttable shares) ή και τα δύο. Στην περίπτωση άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης πώλησης από τους μετόχους η εξαγορά είναι υποχρεωτική για την εταιρεία μόνον εφόσον υπάρχουν ποσά από την εταιρική περιουσία που μπορούν να διανεμηθούν, σύμφωνα με τα άρθρα 159 και 160, δεδομένου ότι η εταιρεία δεν μπορεί να υποχρεωθεί να αυξήσει ή να μειώσει το κεφάλαιό της, προκειμένου να ικανοποιήσει τους μετόχους των εξαγοράσιμων μετοχών. Οι εξαγοραζόμενες μετοχές υπόκεινται στο καθεστώς των ιδίων μετοχών.
Στόχος της έκδοσης τέτοιου είδους μετοχών : Η προστασία των μετόχων από την εμφάνιση ενός «ανεπιθύμητου» μετόχου.
Το καταστατικό μπορεί να επιτρέπει την έκδοση δεσμευμένων μετοχών, των οποίων η μεταβίβαση εξαρτάται από την έγκριση της εταιρείας. Την έγκριση παρέχει το διοικητικό συμβούλιο ή η γενική συνέλευση κατά τις προβλέψεις του καταστατικού. Το καταστατικό μπορεί να ορίζει τους λόγους για τους οποίους επιτρέπεται η άρνηση της έγκρισης.
Το καταστατικό μπορεί να ορίσει και άλλες μορφές περιορισμών στη μεταβίβαση των μετοχών, όπως ιδίως:
α) το ανεπίτρεπτο της μεταβίβασης, αν οι μετοχές δεν προσφερθούν προηγουμένως στους λοιπούς μετόχους ή σε ορισμένους από αυτούς,
β) την υπόδειξη, εκ μέρους της εταιρείας, μετόχου ή τρίτου που θα αποκτήσει τις μετοχές, αν ο μέτοχος επιθυμεί τη μεταβίβασή τους,
γ) τον όρο ότι, προκειμένου να εγκριθεί η μεταβίβαση μετοχών σε τρίτο, ο τρίτος θα δεσμευθεί να αποκτήσει μετοχές και άλλων μετόχων, που θα προσφερθούν με τους ίδιους όρους με τους οποίους εγκρίνεται η μεταβίβαση ή και διαφορετικούς όρους, κατά τις διατάξεις του καταστατικού, ή
δ) τον όρο ότι, σε περίπτωση μεταβίβασης μετοχών από μέτοχο σε τρίτο, οι λοιποί μέτοχοι θα υποχρεούνται να μεταβιβάσουν και αυτοί στον τρίτο ποσοστό αντίστοιχο μετοχών, σύμφωνα με τις διατάξεις του καταστατικού.
Το καταστατικό πρέπει να ορίζει τη διαδικασία, τους όρους και την προθεσμία, μέσα στην οποία η εταιρεία εγκρίνει τη μεταβίβαση ή προβαίνει στην υπόδειξη αγοραστή. Αν παρέλθει η προθεσμία αυτή, η μεταβίβαση των μετοχών είναι ελεύθερη. Οι περιορισμοί της παρούσας παραγράφου δεν επιτρέπεται να καθιστούν τη μεταβίβαση αδύνατη. Μεταβιβάσεις κατά παράβαση των διατάξεων του καταστατικού είναι άκυρες.
ε) Οι αποσβεσμένες μετοχές (άρθρο 32):
· Η γενική συνέλευση μπορεί με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία να αποφασίσει την ολική ή μερική απόσβεση του κεφαλαίου.
· Η απόσβεση γίνεται με καταβολή στους μετόχους του συνόλου ή μέρους της ονομαστικής αξίας των μετοχών τους.
· Η απόσβεση δεν συνιστά μείωση του κεφαλαίου. Οι μέτοχοι, των οποίων οι μετοχές έχουν αποσβεστεί, διατηρούν τα δικαιώματά τους από τη μετοχική σχέση, με εξαίρεση το δικαίωμα επιστροφής της εισφοράς τους και το δικαίωμα συμμετοχής στη διανομή του ελάχιστου μερίσματος.
· Η απόσβεση επιτρέπεται μόνο με τη χρησιμοποίηση σχηματισμένων ειδικών αποθεματικών ή κάνοντας χρήση των ποσών που επιτρέπεται να διανεμηθούν με τις προϋποθέσεις των άρθρων 159 και 160.
Ίδιες μετοχές – πρωτότυπη κτήση ( Άρθρο 48.)
· Η εταιρεία δεν επιτρέπεται να προβεί σε κάλυψη δικών της μετοχών.
· Σε περίπτωση που τις μετοχές της εταιρείας ανέλαβε πρόσωπο που ενεργεί στο δικό του όνομα αλλά για λογαριασμό της εταιρείας, θεωρείται ότι το πρόσωπο αυτό τις ανέλαβε για δικό του λογαριασμό.
· Κατά τη σύσταση της εταιρείας οι ιδρυτές και, σε περίπτωση αύξησης του κεφαλαίου, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, υποχρεούνται να καταβάλουν την αξία των μετοχών που έχουν αναληφθεί κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος άρθρου. Οι πιο πάνω ιδρυτές ή μέλη του διοικητικού συμβουλίου απαλλάσσονται από αυτή την υποχρέωση αν αποδείξουν ότι δεν τους βαρύνει οποιαδήποτε υπαιτιότητα.
Ίδιες μετοχές – παράγωγη κτήση ( Άρθρο 49)
[ Διατηρούνται οι ρυθμίσεις των παρ. 1 έως 7 του άρθρου 16 του κ.ν. 2190/1920. Όμως αντί των διοικητικών ποινών (προστίμων), που προέβλεπαν οι παράγραφοι 6 και 7 του άρθρου 16 υπάρχει πλέον ποινική διάταξη (άρθρο 171 ).]
1. [ Εγκρίσεις ]
Με την επιφύλαξη
- της αρχής της ίσης μεταχείρισης των μετόχων που βρίσκονται στην ίδια θέση και
- των διατάξεων για την κατάχρηση της αγοράς, η εταιρεία μπορεί,
η ίδια ή με πρόσωπο το οποίο ενεργεί στο όνομά του αλλά για λογαριασμό της, να αποκτήσει μετοχές της που έχουν ήδη εκδοθεί,
μόνο όμως ύστερα από έγκριση της γενικής συνέλευσης, η οποία ορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις των προβλεπόμενων αποκτήσεων και, ιδίως,
- τον ανώτατο αριθμό μετοχών που είναι δυνατόν να αποκτηθούν,
- τη διάρκεια για την οποία χορηγείται η έγκριση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους είκοσι τέσσερις (24) μήνες και,
- σε περίπτωση απόκτησης από επαχθή αιτία, τα κατώτατα και ανώτατα όρια της αξίας απόκτησης.
Η απόφαση της γενικής συνέλευσης υποβάλλεται σε δημοσιότητα.
2. Οι ανωτέρω αποκτήσεις γίνονται με ευθύνη των μελών του διοικητικού συμβουλίου, με τις εξής προϋποθέσεις:
α) Η ονομαστική αξία των μετοχών που αποκτήθηκαν, συμπεριλαμβανομένων των μετοχών τις οποίες είχε αποκτήσει προηγουμένως η εταιρεία και διατηρεί, και των μετοχών τις οποίες απέκτησε πρόσωπο, το οποίο ενεργούσε στο όνομά του αλλά για λογαριασμό της εταιρείας, δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνει το ένα δέκατο (1/10) του καταβεβλημένου κεφαλαίου.
β) Η απόκτηση μετοχών, συμπεριλαμβανομένων των μετοχών τις οποίες είχε αποκτήσει προηγουμένως η εταιρεία και διατηρεί, και των μετοχών τις οποίες απέκτησε πρόσωπο, το οποίο ενεργούσε στο όνομά του αλλά για λογαριασμό της εταιρείας, δεν επιτρέπεται να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των ιδίων κεφαλαίων σε ποσό κατώτερο του οριζομένου στην παράγραφο 1 του άρθρου 159 [ κατώτερο από το ποσό του κεφαλαίου, προσαυξημένου με: (α) τα αποθεματικά, των οποίων η διανομή απαγορεύεται από το νόμο ή το καταστατικό, (β) τα λοιπά πιστωτικά κονδύλια της καθαρής θέσης, τα οποία δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν, και (γ) τα ποσά των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη.].
γ) Η συναλλαγή μπορεί να αφορά μόνο μετοχές που έχουν εξοφληθεί πλήρως.
3. Η περίπτωση α΄ της παραγράφου 2 δεν εφαρμόζεται προκειμένου για μετοχές που αποκτώνται είτε από την ίδια την εταιρεία είτε από πρόσωπο το οποίο ενεργεί στο όνομά του αλλά για λογαριασμό της, με σκοπό να διανεμηθούν στο προσωπικό της εταιρείας ή στο προσωπικό εταιρείας συνδεδεμένης με αυτή κατά την έννοια του άρθρου 32 του ν. 4308/2014 (Α΄251). Η διανομή των μετοχών του προηγούμενου εδαφίου πραγματοποιείται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 113 και 114, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία δώδεκα (12) μηνών από το χρόνο απόκτησης των μετοχών αυτών, μετά την πάροδο της οποίας έχει εφαρμογή η διάταξη της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου.
4. Οι παράγραφοι 1 και 2 δεν εφαρμόζονται:
α) στις μετοχές που αποκτήθηκαν σε εκτέλεση απόφασης για μείωση του κεφαλαίου ή ως συνέπεια εξαγοράς μετοχών,
β) στις μετοχές που αποκτήθηκαν ύστερα από καθολική μεταβίβαση περιουσίας,
γ) στις μετοχές που εξοφλήθηκαν πλήρως και έχουν αποκτηθεί από χαριστική αιτία ή έχουν αποκτηθεί από πιστωτικά ιδρύματα και άλλους πιστωτικούς οργανισμούς ως προμήθεια για αγορά,
δ) στις μετοχές που αποκτήθηκαν με βάση υποχρέωση που προκύπτει από το νόμο ή δικαστική απόφαση με σκοπό την προστασία των μειοψηφούντων μετόχων, κυρίως σε περίπτωση συγχώνευσης με την επιφύλαξη της παρ. 4 του άρθρου 75 του κ.ν. 2190/1920 (Α΄37/1963), αλλαγής του σκοπού ή της μορφής της εταιρείας, μεταφοράς της έδρας στο εξωτερικό ή επιβολής περιορισμών στη μεταβίβαση των μετοχών, καθώς και στις μετοχές που αποκτήθηκαν με σκοπό την ικανοποίηση υποχρεώσεων της εταιρείας από ανταλλάξιμο ομολογιακό δάνειο, και
ε) στις μετοχές που εξοφλήθηκαν πλήρως και αποκτήθηκαν με πλειστηριασμό μέσω αναγκαστικής εκτέλεσης που πραγματοποιήθηκε για την ικανοποίηση αξίωσης της εταιρείας έναντι του κυρίου των μετοχών αυτών.
Οι αποκτήσεις κατά τις περιπτώσεις αυτές, συμπεριλαμβανομένων των αποκτήσεων που έγιναν, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2, δεν επιτρέπεται να έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των ιδίων κεφαλαίων σε ποσό κατώτερο του οριζομένου στην παράγραφο 1 του άρθρου 159.
5. Οι μετοχές, που αποκτήθηκαν στις περιπτώσεις β΄ έως ε΄, της παραγράφου 4 , πρέπει να μεταβιβασθούν μέσα σε προθεσμία τριών (3) ετών το αργότερο από το χρόνο της απόκτησής τους, εκτός αν η ονομαστική αξία των μετοχών αυτών, συμπεριλαμβανομένων των μετοχών που η εταιρεία μπορεί να έχει αποκτήσει από πρόσωπο το οποίο ενεργεί στο όνομά του αλλά για λογαριασμό της, δεν υπερβαίνει το ένα δέκατο (1/10) του καταβεβλημένου κεφαλαίου.
6. Οι μετοχές που δεν μεταβιβάζονται στην προθεσμία που ορίζεται στην παράγραφο 5 ακυρώνονται. Η ακύρωση αυτή γίνεται με μείωση του κεφαλαίου κατά το αντίστοιχο ποσό, με απόφαση της γενικής συνέλευσης που λαμβάνεται με απλή απαρτία και πλειοψηφία. Η μεταβίβαση των μετοχών, σε κάθε περίπτωση, μπορεί να γίνει και μετά την πάροδο της προθεσμίας που ορίζεται στην παράγραφο 5, το αργότερο μέχρι την ακύρωσή τους.
7. Οι μετοχές που αποκτήθηκαν κατά παράβαση των παραγράφων 1, 2, 3, 4, 5 και 6 πρέπει να μεταβιβασθούν μέσα σε προθεσμία ενός (1) έτους από το χρόνο απόκτησής τους. Αν δεν μεταβιβασθούν στην προθεσμία αυτή, ακυρώνονται, με αντίστοιχη μείωση του κεφαλαίου, όπως ορίζεται στην παράγραφο 6.
Επισήμανση :
Ν. 4308/2014, Άρθρο 26. Στοιχεία της καθαρής θέσης
1. Τα στοιχεία της καθαρής θέσης περιλαμβάνουν:
α) Το καταβληθέν από τους ιδιοκτήτες κεφάλαιο της οντότητας, συμπεριλαμβανομένου:
α.1) του υπέρ το άρτιο ποσού αυτού και
α.2) οποιασδήποτε εισφοράς των ιδιοκτητών εφόσον υπάρχει ανέκκλητη δέσμευση κεφαλαιοποίησής της και υποχρέωση της οντότητας για έκδοση μετοχών ή άλλων συμμετοχικών τίτλων προς τους συνεισφέροντες εντός δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία της εισφοράς.
β) Τα αποθεματικά που σχηματίζονται βάσει διατάξεων της φορολογικής ή άλλης νομοθεσίας ή του καταστατικού.
γ) Τα αποτελέσματα εις νέον.
δ) Τις διαφορές από την επιμέτρηση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στην εύλογη αξία τους, που αναγνωρίζονται κατευθείαν ως στοιχεία της καθαρής θέσης βάσει των προβλέψεων του παρόντος νόμου.
ε) Τους ιδίους τίτλους καθαρής θέσης της οντότητας, όταν συντρέχει περίπτωση που παρουσιάζονται ως ξεχωριστό στοιχείο αφαιρετικά της καθαρής θέσης.
στ) Κέρδη και ζημίες από τη διάθεση ή ακύρωση ιδίων τίτλων καθαρής θέσης, όταν συντρέχει περίπτωση, που αναγνωρίζονται κατευθείαν στην καθαρή θέση ως ξεχωριστό στοιχείο, προσθετικά ή αφαιρετικά αναλόγως.
[ Σχετικό με το ανωτέρω θέμα :
ΔΕΔ 2723/2019 Ακύρωση ιδίων μετοχών - Μεταβολή καθαρής θέσης και όχι επιβάρυνση των αποτελεσμάτων της χρήσης ]
22) «Τίτλος Κτήσης ( Warrants )» (Άρθρα 56- 58)
Στόχος της έκδοσης «Τίτλων Κτήσης ( Warrants )»: Η χρηματοδότηση της Εταιρείας.
· Εισάγεται στο ελληνικό δίκαιο ο γνωστός διεθνώς θεσμός των warrants με αντικείμενο μετοχές, που μπορεί να επιτρέψει την άντληση χρημάτων από επιχειρήσεις, ιδίως αναπτυσσόμενες.
· Η γενική συνέλευση μπορεί να αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία την έκδοση τίτλων που παρέχουν στους δικαιούχους το διαπλαστικό δικαίωμα απόκτησης μετοχών που εκδίδονται από την εταιρεία (τίτλοι κτήσης μετοχών).
· Οι τίτλοι κτήσης μετοχών μπορούν να αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε ρυθμιζόμενη αγορά ή ΠΜΔ.
· Οι νέοι τίτλοι παρέχουν το δικαίωμα στον κάτοχό τους να αποκτήσει μετοχές που εκδίδονται από την εταιρεία έναντι καταβολής ορισμένου ποσού κατά την άσκηση του δικαιώματος.
· Δεν αποκλείεται, η έκδοση τίτλων κτήσης μετοχών χωρίς (ή με συμβολικό) χρηματικό αντάλλαγμα, προκειμένου π.χ. να δοθεί κίνητρο σε ένα πρόσωπο να προβεί σε ορισμένη σημαντική συναλλαγή με την εταιρεία.
· Η άσκηση του δικαιώματος κτήσης μετοχών γίνεται με μονομερή δήλωση του δικαιούχου προς την εταιρεία, έναντι καταβολής σε αυτήν ποσού, το ύψος ή ο τρόπος προσδιορισμού του οποίου έχει ορισθεί από το όργανο που αποφάσισε την έκδοση των τίτλων ή εξουσιοδοτήθηκε σχετικώς.
· Η εταιρεία μπορεί, να αποκτήσει τίτλους της που έχουν ήδη εκδοθεί, μόνο όμως ύστερα από απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, η οποία αιτιολογεί την εξυπηρέτηση του εταιρικού συμφέροντος από τις προβλεπόμενες αποκτήσεις.
· Οι αποκτήσεις της παραγράφου 2 από επαχθή αιτία γίνονται με τις ακόλουθες πρόσθετες προϋποθέσεις:
α) Ότι έχει υποβληθεί στο διοικητικό συμβούλιο έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας σχετικά με το εύλογο του ανώτατου ορίου της αξίας απόκτησης των τίτλων από την εταιρεία, λαμβάνοντας υπόψη όλους τους όρους των δικαιωμάτων των τίτλων, καθώς και την απαγόρευση άσκησής τους από την εταιρεία.
[ Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
• Πρόκειται για εργασία αποτίμησης που δεν εμπίπτει στα επαγγελματικά πρότυπα της IFAC.]
β) Η απόκτηση των τίτλων δεν επιτρέπεται να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των ιδίων κεφαλαίων σε ποσό κατώτερο του οριζομένου στην παράγραφο 1 του άρθρου 159.
Σχηματισμός Αποθεματικού – Λογιστικός Χειρισμός ( Άρθρο 58, Παρ. 5)
· Για όσο χρονικό διάστημα παραμένουν σε ισχύ οι τίτλοι κτήσης μετοχών, σχηματίζεται αποθεματικό, μη δυνάμενο να διανεμηθεί, ίσο με το τυχόν ποσό του τιμήματος που καταβλήθηκε στην εταιρεία κατά την απόκτηση των τίτλων. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία για την άσκηση των δικαιωμάτων κτήσης μετοχών, το καταβληθέν τίμημα προσαυξάνει τον λογαριασμό από την έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο.
· Σε περίπτωση απόκτησης ιδίων τίτλων, το τυχόν προκύπτον κέρδος ή ζημία της εταιρείας κατά τους εφαρμοστέους λογιστικούς κανόνες με βάση την αποτίμηση των τίτλων, καταχωρίζεται στο αποθεματικό από την αποτίμηση χρεογράφων ( αιτιολογική άρθρου 58) .
23) «Ομολογιακά Δάνεια» (Άρθρα 59- 74)
Πρόκειται για ενσωμάτωση του ν. 3156/2003 στο νόμο για τις ανώνυμες εταιρείες, καθώς και η αναθεώρηση ορισμένων διατάξεων, ώστε οι ρυθμίσεις αφενός μεν να διευκολύνουν τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, αφετέρου δε να προσεγγίσουν τα κρατούντα στις διεθνείς αγορές.
Ομολογιακά είναι τα δάνεια που εκδίδονται μόνο από ανώνυμη εταιρία που εδρεύει στην Ελλάδα.
· Το ομολογιακό δάνειο μπορεί να περιλαμβάνει ενδεικτικά επιτρέπονται και τους εξής όρους:
α) ότι αντί καταβολής τόκου θα αποδίδονται στους ομολογιούχους άλλες ομολογίες που εκδίδονται από την εκδότρια για το σκοπό αυτόν,
β) ότι το ομολογιακό δάνειο δεν έχει ρητή λήξη, οπότε η εκδότρια εξοφλεί το ομολογιακό δάνειο κατά το χρόνο της επιλογής της,
γ) ότι η υποχρέωση καταβολής τόκου ή επιστροφής του κεφαλαίου τελεί υπό αίρεση, ή ότι σε σχέση με τις μετατρέψιμες ομολογίες, ότι είναι δυνατή η κεφαλαιοποίηση και των δεδουλευμένων τόκων,
δ) ότι οι ομολογιούχοι δανειστές θα ικανοποιούνται ύστερα από τους υπόλοιπους πιστωτές της εκδότριας ή ύστερα από ορισμένη κατηγορία πιστωτών,
ε) ότι το ομολογιακό δάνειο είναι εξασφαλισμένο με εμπράγματες ή άλλες ασφάλειες,
· Το επιτόκιο του ομολογιακού δανείου συμφωνείται ελεύθερα, χωρίς να εφαρμόζονται οι κείμενες διατάξεις για το ανώτατο δικαιοπρακτικό επιτόκιο.
· Οι μετατρέψιμες ομολογίες είναι ειδική κατηγορία ομολογιών που παρέχουν τη δυνατότητα μετατροπής τους σε μετοχές. Έτσι ο ομολογιούχος μετατρέπεται από δανειστής σε μέτοχο, γεγονός που αποτελεί για την ΑΕ μορφή κεφαλαιοποίησης χρεών.
· Το όφελος για την Α.Ε από τη σύναψη ομολογιακού δανείου έγκειται στο γεγονός ότι δεν επιβαρύνεται με το κόστος διαμεσολάβησης χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και συνεπώς καταβάλλει μικρότερο τόκο.
« Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 59 του ν. 4548/2018 «Ομολογιακό είναι το δάνειο που εκδίδεται από ανώνυμη εταιρεία (εκδότρια) και διαιρείται σε ομολογίες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν απαίτηση ενός ή πολλών ομολογιούχων έναντι της εκδότριας κατά τους όρους του δανείου. Η ανάληψη του ομολογιακού δανείου από ένα πρόσωπο ή η συγκέντρωση όλων των ομολογιών σε έναν ομολογιούχο, καθώς και η ενσωμάτωση του δανείου σε μία ομολογία δεν αίρουν το χαρακτήρα του δανείου ως ομολογιακού.»» ( ΠΟΛ.1131/2018 Κοινοποίηση της υπ' αριθμ. 43/2018 Γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους περί θεμάτων ερμηνείας και εφαρμογής των διατάξεων του ν. 3156/2003)
24) «Ιδρυτικοί Τίτλοι» (Άρθρα 75- 76)
Γενικά
Στα άρθρα 75-76 προβλέπεται είτε κατά την σύσταση της εταιρείας(άρθρο 75) η έκδοση κοινών ιδρυτικών τίτλων είτε η έκδοση εξαιρετικών ιδρυτικών τίτλων(άρθρο 76).
· Κατά τη σύσταση της εταιρείας μπορεί να προβλεφθεί στο καταστατικό, ότι όλοι ή μερικοί από τους ιδρυτές ή τρίτοι θα λάβουν ως ανταμοιβή για συγκεκριμένες ενέργειές τους κατά τη σύσταση της εταιρείας, αριθμό ιδρυτικών τίτλων που δεν μπορεί να υπερβεί το ένα δέκατο (1/10) του αριθμού των μετοχών που εκδίδονται.
· Οι τίτλοι αυτοί δεν έχουν ονομαστική αξία και δεν παρέχουν δικαίωμα συμμετοχής στη διοίκηση και διαχείριση της εταιρείας, ούτε στο προϊόν της εκκαθάρισης της περιουσίας της.
· Οι τίτλοι αυτοί παρέχουν αποκλειστικά δικαίωμα απόληψης ποσού που δεν υπερβαίνει συνολικά το ένα τέταρτο (1/4) των καθαρών κερδών που απομένουν μετά τις αφαιρέσεις της κράτησης για το σχηματισμό τακτικού αποθεματικού και του απαιτούμενου ποσού για τη διανομή του ελάχιστου μερίσματος στους μετόχους.
· Η εταιρεία δικαιούται δέκα (10) έτη μετά την έκδοση τέτοιων τίτλων ή σε συντομότερο χρόνο προβλεπόμενο από το καταστατικό, να τους εξαγοράσει και να τους ακυρώσει έναντι αντιτίμου, ο τρόπος προσδιορισμού του οποίου ορίζεται στο καταστατικό. Το αντίτιμο αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει για το σύνολο των τίτλων το δεκαπλάσιο του μέσου ετήσιου μερίσματος που πληρώθηκε συνολικά στους ιδρυτικούς τίτλους κατά την τελευταία πενταετία.
· Είναι δυνατή κατά τη σύσταση ή κατά τη διάρκεια λειτουργίας της εταιρείας η έκδοση εξαιρετικών ιδρυτικών τίτλων ως αντάλλαγμα για την παροχή ορισμένων αντικειμένων σε είδος εκ μέρους μετόχων ή τρίτων.
· Για την έκδοση εξαιρετικών ιδρυτικών τίτλων, σύμφωνα με το άρθρο αυτό κατά τη διάρκεια λειτουργίας της εταιρείας απαιτείται απόφαση της γενικής συνέλευσης που αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία και με βάση έκθεση αποτίμησης των παρεχόμενων αντικειμένων, στην οποία εφαρμόζονται αναλόγως τα άρθρα 17 και 18.
[ Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το επισυναπτόμενο έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
• Πρόκειται για εργασία αποτίμησης που δεν εμπίπτει στα επαγγελματικά πρότυπα της IFAC ].
Κοινοί ιδρυτικοί τίτλοι
Η ρύθμιση για τους κοινούς ιδρυτικούς τίτλους ακολουθεί κατά βάση την παλαιά (άρθρο 15 του κ.ν. 2190/1920), με τις εξής διαφορές [ άρθρο 75 ]:
α) Για λόγους προστασίας του κεφαλαίου διευκρινίζεται ότι οποιαδήποτε καταβολή προς τους κατόχους ιδρυτικών τίτλων γίνεται υπό τους όρους του άρθρου 151.
β) Προβλέπεται ρητά στην παράγραφο 4 το δικαίωμα της εταιρείας να εξαγοράσει τους ιδρυτικούς τίτλους και πριν από την πάροδο της δεκαετίας, υπό την προϋπόθεση ότι ο συντομότερος χρόνος προβλέπεται στο καταστατικό, κάτι το οποίο γίνεται ήδη δεκτό στη θεωρία.
γ) Τροποποιείται με την παράγραφο 4 το ανώτατο αντίτιμο έναντι του οποίου η εταιρεία δύναται να εξαγοράσει τους ιδρυτικούς τίτλους (δεκαπλάσιο, έναντι 15% του μέσου ετήσιου μερίσματος κατά την τελευταία πενταετία (έναντι τριετίας), σύμφωνα με το άρθρο 15 του κ.ν. 2190/1920).
δ) Με την παράγραφο 6 διευκρινίζεται ότι για την μεταβίβαση των ιδρυτικών τίτλων εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις για τη μεταβίβαση των μετοχών.
Εξαιρετικοί ιδρυτικοί τίτλοι
Είναι δυνατή κατά τη σύσταση ή κατά τη διάρκεια λειτουργίας της εταιρείας η έκδοση εξαιρετικών ιδρυτικών τίτλων ως αντάλλαγμα για την παροχή ορισμένων αντικειμένων σε είδος εκ μέρους μετόχων ή τρίτων.
Για την έκδοση εξαιρετικών ιδρυτικών τίτλων, σύμφωνα με το άρθρο αυτό κατά τη διάρκεια λειτουργίας της εταιρείας απαιτείται απόφαση της γενικής συνέλευσης που αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία και με βάση έκθεση αποτίμησης των παρεχόμενων αντικειμένων, στην οποία εφαρμόζονται αναλόγως τα άρθρα 17 και 18.
Στο άρθρο αυτό η ρύθμιση ακολουθεί επίσης κατά βάση την παλαιά (άρθρο 15 του κ.ν. 2190/1920), με τη διαφορά ότι ως προς τους όρους έκδοσης ιδρυτικών τίτλων έναντι παροχών σε είδος καταργείται ο κανόνας ότι η διάρκειά τους δεν μπορεί να υπερβαίνει την προβλεπόμενη χρήση του παραχωρούμενου αντικειμένου, κανόνας που δύσκολα μπορούσε να εφαρμοστεί σε εισφορές σε είδος αντικειμένων που δεν έχουν συγκεκριμένη διάρκεια ζωής, όπως π.χ. ακίνητα, μετοχές κλπ.
25) Διοικητικό Συμβούλιο (Άρθρα 77 – 115) - «Έκθεση Διαχείρισης»
· Τα άρθρα 77 επ. αφορούν το διοικητικό συμβούλιο της ανώνυμης εταιρείας.
· Το νομοσχέδιο εμμένει στον παραδοσιακό τρόπο διακυβέρνησης της Α.Ε. μέσω Δ.Σ.. Δεν θεωρήθηκε απαραίτητο να εισαχθεί δυνατότητα υιοθέτησης εναλλακτικού συστήματος διοίκησης, ιδίως κατά τη γερμανική διάκριση «εποπτικού» και «διοικητικού» οργάνου, διότι αυτό θα ήταν αντίθετο με τις ελληνικές συνήθειες και μάλλον θα περιέπιπτε εξαρχής σε αχρησία, ακριβώς όπως έχει συμβεί και αλλού (π.χ. στη Γαλλία), όπου ο νόμος, με τίμημα τη μεγάλη διόγκωση των ρυθμίσεων, προέβλεψε κατ’ επιλογή το λεγόμενο «διώροφο» σύστημα. Ωστόσο, το νομοσχέδιο προβλέπει κάποιο υποκατάστατο, που είναι η δυνατότητα ορισμού «εκτελεστικής επιτροπής» (άρθρο 87 παράγραφος 4), που μπορεί να έχει ως αποστολή τη λήψη αποφάσεων για την καθημερινή διοίκηση της εταιρείας, ενώ το λοιπό Δ.Σ. μπορεί να περιορισθεί σε καθήκοντα εποπτείας.
· Άλλος σημαντικός νεωτερισμός είναι η πρόβλεψη μονομελούς Δ.Σ., με διορισμό ενός μόνο προσώπου για τη διοίκηση της εταιρείας.
Σε γενικές γραμμές οι ρυθμίσεις για το διοικητικό συμβούλιο ακολουθούν εκείνες του ΚΝ 2190/1920, με τις εξής τροποποιήσεις :
α) Εισάγεται ανώτατος αριθμός των μελών που μπορεί να απαρτίζουν το Δ.Σ. (15 μέλη) πέραν του κατώτατου αριθμού, που προβλέπεται ήδη (3 μέλη) [άρθρο 77].
β) Αποσαφηνίζεται το καθεστώς συνυπευθυνότητας του φυσικού προσώπου που ορίζει το νομικό πρόσωπο για την άσκηση των εξουσιών του ως μέλους του Δ.Σ., εφόσον συντρέχει τέτοια περίπτωση, με εκείνη του νομικού προσώπου που αποτελεί μέλος του Δ.Σ.
[άρθρο 77 . 4. Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι μέλος του διοικητικού συμβουλίου είναι και νομικό πρόσωπο. Στην περίπτωση αυτή το νομικό πρόσωπο υποχρεούται να ορίσει ένα φυσικό πρόσωπο για την άσκηση των εξουσιών του νομικού προσώπου ως μέλους του διοικητικού συμβουλίου. Ο ορισμός αυτός υποβάλλεται σε δημοσιότητα, σύμφωνα με το άρθρο 13. Το φυσικό πρόσωπο είναι εις ολόκληρο συνυπεύθυνο με το νομικό πρόσωπο για την εταιρική διαχείριση. Παράλειψη του νομικού προσώπου να προβεί στον ορισμό φυσικού προσώπου για την άσκηση των αντιστοίχων εξουσιών εντός δέκαπέντε (15) ημερών από το διορισμό του νομικού προσώπου ως μέλους του διοικητικού συμβουλίου λογίζεται ως παραίτηση του νομικού προσώπου από τη θέση του μέλους.].
γ) Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι ορισμένος μέτοχος ή μέτοχοι έχουν το δικαίωμα να διορίζουν απευθείας μέλη του διοικητικού συμβουλίου, όχι όμως πέραν των δύο πέμπτων (2/5) [από 1/3, που ήταν ] του προβλεπόμενου συνολικού αριθμού αυτών. [άρθρο 78].
δ) Ρυθμίζεται το ελλιπές διοικητικό συμβούλιο, εκείνο δηλ. που λόγω θανάτου, παραίτησης κλπ. μέλους του ή μελών του βρίσκεται με λιγότερα μέλη από τον κανονικό αριθμό. Παρέχονται οι δυνατότητες που παρέχει και ο κ.ν. 2190/1920, με την εξής όμως διαφορά: Ότι εφόσον η εκλογή μελών του Δ.Σ. σε αντικατάσταση παραιτηθέντων κλπ. αποτελεί καθολική πλέον πρακτική, οι δυνατότητες αναπλήρωσης κ.λπ. θα μπορούν να ισχύουν και χωρίς την προϋπόθεση πρόβλεψής τους από το καταστατικό.
[άρθρο 82. Ελλιπές διοικητικό συμβούλιο : 1. Σε περίπτωση παραίτησης ή θανάτου ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο απώλειας της ιδιότητας μέλους ή μελών του διοικητικού συμβουλίου, το διοικητικό συμβούλιο μπορεί να εκλέγει μέλη αυτού σε αντικατάσταση των μελών που εξέλιπαν. Η εκλογή αυτή επιτρέπεται εφόσον η αναπλήρωση των παραπάνω μελών δεν είναι εφικτή από αναπληρωματικά μέλη, που έχουν εκλεγεί από τη γενική συνέλευση ή διοριστεί από μέτοχο ή μετόχους, σύμφωνα με το άρθρο 81. Η εκλογή από το διοικητικό συμβούλιο γίνεται με απόφαση των απομενόντων μελών, αν είναι τουλάχιστον τρία (3), και ισχύει για το υπόλοιπο της θητείας του μέλους που αντικαθίσταται. Η απόφαση της εκλογής υποβάλλεται σε δημοσιότητα και ανακοινώνεται από το διοικητικό συμβούλιο στην αμέσως προσεχή γενική συνέλευση, η οποία μπορεί να αντικαταστήσει τους εκλεγέντες, ακόμη και αν δεν έχει αναγραφεί σχετικό θέμα στην ημερήσια διάταξη.
2. Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι, σε περίπτωση παραίτησης, θανάτου ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο απώλειας της ιδιότητας μέλους ή μελών του διοικητικού συμβουλίου, τα υπόλοιπα μέλη μπορούν να συνεχίσουν τη διαχείριση και την εκπροσώπηση της εταιρείας και χωρίς την αντικατάσταση των ελλειπόντων μελών, σύμφωνα με την παράγραφο 1, με την προϋπόθεση ότι ο αριθμός αυτών υπερβαίνει το ήμισυ των μελών, όπως είχαν πριν από την επέλευση των παραπάνω γεγονότων. Σε κάθε περίπτωση τα μέλη αυτά δεν επιτρέπεται να είναι λιγότερα των τριών (3).
3. Τα απομένοντα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, ανεξάρτητα από τον αριθμό τους, μπορούν να προβούν σε σύγκληση γενικής συνέλευσης με αποκλειστικό σκοπό την εκλογή νέου διοικητικού συμβουλίου.].
ε) Η μέγιστη διάρκεια θητείας των μελών του διοικητικού συμβουλίου ορίζεται στο καταστατικό, δεν μπορεί όμως να υπερβαίνει τα έξι (6) έτη. [άρθρο 85].
στ) Προβλέπει τη δυνατότητα της Γ.Σ. να αποφασίζει τμηματική ανανέωση του Δ.Σ. («staggered board»). Μπορεί για παράδειγμα να προβλέπεται στο καταστατικό ότι το Δ.Σ. ανανεώνεται κατά ένα ποσοστό ή κατά ένα αριθμό μελών ανά διετία. Εννοείται ότι η δυνατότητα αυτή δεν εμποδίζει τη Γ.Σ. να ανακαλεί, όποτε το επιθυμεί ή το κρίνει σκόπιμο, το Δ.Σ. εν όλω ή εν μέρει, στην περίπτωση αυτή όμως θα πρέπει ο αντικαταστάτης να εντάσσεται στο χρόνο θητείας του ανακληθέντος. [άρθρο 85].
ζ) Αποσαφηνίζονται οι προϋποθέσεις νομιμοποίησης των εκπροσώπων της εταιρείας. Η ουσία του άρθρου είναι η νομοθετική επανάληψη του άρθρου τρίτου παρ. 12 του ν. 4156/2013, για το μη αναγκαίο της εταιρικής σφραγίδας. Ο ν. 4156/2013 όμως στην πράξη δεν τηρείται πάντοτε και κρίνεται σκόπιμο η διάταξη να επαναληφθεί. [άρθρο 88].
η) Επαναλαμβάνει με επουσιώδεις διαφοροποιήσεις τις προϊσχύσασες ρυθμίσεις για τον τόπο συνεδρίασης του Δ.Σ. και τη δυνατότητα συνεδρίασης με τηλεδιάσκεψη. [άρθρο 90].
θ) Οι ρυθμίσεις που εισήχθησαν με τον ν. 3604/2007 αναφορικά με τη δυνατότητα πρακτικών «διά περιφοράς» ενισχύονται με το άρθρο 94, προκειμένου να είναι δυνατή η λήψη απόφασης και στην περίπτωση που όλα τα μέλη του Δ.Σ. ή οι αντιπρόσωποί τους συμφωνούν να αποτυπωθεί πλειοψηφική τους απόφαση σε πρακτικό χωρίς συνεδρίαση. Προβλέπεται επίσης η υποχρέωση καταχώρισης του εν λόγω πρακτικού στο βιβλίο πρακτικών. Η αντικατάσταση των υπογραφών με ηλεκτρονικά μέσα προϋποθέτει ειδική προς τούτο πρόβλεψη του καταστατικού. (άρθρο 94)].
ι) Το μέλος του Δ.Σ., θα οφείλει να αποκαλύπτει και συγκρούσεις συμφερόντων της εταιρείας με τα συμφέροντα της συζύγου του ή των τέκνων του ή εταιρείας που ελέγχει, εφόσον λαμβάνει γνώση αυτών και στερείται του δικαιώματος ψήφου επί θεμάτων, στα οποία υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων της εταιρείας με εκείνα του ιδίου ή των προσώπων με τα οποία συνδέεται με σχέση υπαγόμενη στην παράγραφο 2 του άρθρου 99 (συγγενείς, ελεγχόμενες εταιρείας κλπ.). Μη ουσιώδεις ή απόμακρες συγκρούσεις συμφερόντων δεν δικαιολογούν πάντως αποχή του από την ψηφοφορία. Ρυθμίζεται επίσης το ενδεχόμενο κάποια απόφαση να μην μπορεί να ληφθεί λόγω της υποχρέωσης αποχής περισσότερων μελών του Δ.Σ., ώστε τα υπόλοιπα να μην σχηματίζουν απαρτία, οπότε το ζήτημα πρέπει να παραπέμπεται στη Γ.Σ. μετά από πρωτοβουλία των λοιπών μελών. (άρθρο 97)
Δηλαδή : Η σύγκρουση συμφερόντων οδηγεί σε στέρηση του δικαιώματος ψήφου, και οι αποφάσεις του ΔΣ λαμβάνονται από τα υπόλοιπα μέλη (άρθρο 97 § 3).
Έγκριση «συνολικής διαχείρισης» της Εταιρείας, από το Διοικητικό Συμβούλιο αντί της «απαλλαγής από πάσης ευθύνης»
Η γενική συνέλευση είναι μόνη αρμόδια να αποφασίζει (μεταξύ άλλων ) για:
- Την έγκριση της συνολικής διαχείρισης κατά το άρθρο 108 και την απαλλαγή των ελεγκτών.
[Με απόφαση της γενικής συνέλευσης, που λαμβάνεται με φανερή ψηφοφορία μετά την έγκριση των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, μπορεί να εγκρίνεται η συνολική διαχείριση που έλαβε χώρα κατά την αντίστοιχη χρήση. Παραίτηση όμως της εταιρείας από αξιώσεις της κατά των μελών του διοικητικού συμβουλίου ή άλλων προσώπων ή συμβιβασμός της εταιρείας με αυτούς μπορεί να λάβει χώρα μόνο με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 7 του άρθρου 102. Κατά τη δίκη για αποζημίωση της εταιρείας λόγω ευθύνης των μελών του διοικητικού συμβουλίου κατά τα άρθρα 102 και επ. συνεκτιμάται η παραπάνω έγκριση.
Προσοχή:
To άρθρο 108 αντιστοιχεί στο άρθρο 35 του κ.ν. 2190/1920, που αφορά την απαλλαγή του Δ.Σ. με απόφαση της γενικής συνέλευσης μετά την ψήφιση του ισολογισμού. Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, η γενική συνέλευση δεν «απαλλάσσει» το Δ.Σ. «από πάσης ευθύνης» (κάτι που είχε δημιουργήσει δυσεπίλυτα νομικά προβλήματα, ιδίως ως προς τη θέση της «απαλλαγής» αυτής στο σύστημα της ευθύνης του Δ.Σ.), αλλά εγκρίνει τη «συνολική διαχείριση», τη διακυβέρνηση δηλ. της εταιρείας γενικά, όχι δε και επιμέρους πράξεις ή παραλείψεις που έχουν τυχόν βλάψει την εταιρεία. Συνεπώς η ευθύνη του Δ.Σ. παραμένει ακέραιη, κρινόμενη με βάση τις οικείες διατάξεις, ορίζεται όμως ότι η τυχόν έγκριση της συνολικής διαχείρισης θα συνεκτιμηθεί, εφόσον δόθηκε, όταν κρίνεται δικαστικά το θέμα της ευθύνης.
Άρα το αντίστοιχο θέμα στην Γ.Σ θα πρέπει να είναι:
«Έγκριση της συνολικής διαχείρισης κατά το άρθρο 108 του Ν. 4548/2018 και την απαλλαγή των ελεγκτών»
α) [ Δείτε αναλυτικά στο άρθρο : Νέα νομοθεσία για τις ΑΕ - Το Διοικητικό Συμβούλιο ( Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος ) ]
β) [ Δείτε αναλυτικά στο άρθρο : Έκθεση διαχείρισης (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ) και «υπόδειγμα» (μετά τους νόμους 4403/2016 και 4548/2018) ( Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος ) ]
26) Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου - Πράξεις Ανταγωνισμού ( Άρθρο 98 ) – Ειδικές διατάξεις για τις εισηγμένες εταιρείες ( ν. 3016/2002 )
Πράξεις Ανταγωνισμού
Με την παράγραφο 1 του άρθρου 98 διευρύνθηκε η δυνατότητα να επιτρέπονται πράξεις ανταγωνισμού όχι μόνο με απόφαση της γενικής συνέλευσης, αλλά και με το καταστατικό.
Κατά τα λοιπά, το άρθρο αυτό δεν επιφέρει αλλαγές σε σχέση με το άρθρο 23 του κ.ν. 2190/1920.
Ειδικές διατάξεις για τις εισηγμένες εταιρείες ( ν. 3016/2002 )
Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται στις ανώνυμες εταιρίες που εισάγουν ή έχουν εισαγάγει μετοχές ή άλλες κινητές αξίες τους σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά. Οι διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 ( τώρα 4548/2018 ) , όπως κάθε φορά ισχύει, εφαρμόζονται, εφόσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του νόμου αυτού.
Άρθρο 2. Υποχρεώσεις - Καθήκοντα
1. Πρώτιστη υποχρέωση και καθήκον των μελών του διοικητικού συμβουλίου (Δ.Σ.) κάθε εισηγμένης σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά εταιρίας είναι η διαρκής επιδίωξη της ενίσχυσης της μακροχρόνιας οικονομικής αξίας της εταιρίας και η προάσπιση του γενικού εταιρικού συμφέροντος.
2. Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και κάθε τρίτο πρόσωπο στο οποίο έχουν ανατεθεί από το Δ.Σ. αρμοδιότητές του απαγορεύεται να επιδιώκουν ίδια συμφέροντα που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της εταιρίας.
3. Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και κάθε τρίτος στον οποίο έχουν ανατεθεί αρμοδιότητές του οφείλουν έγκαιρα να αποκαλύπτουν στα υπόλοιπα μέλη του διοικητικού συμβουλίου τα ίδια συμφέροντά τους, που ενδέχεται να ανακύψουν από συναλλαγές της εταιρίας που εμπίπτουν στα καθήκοντά τους, καθώς και κάθε άλλη σύγκρουση ιδίων συμφερόντων με αυτών της εταιρίας ή συνδεδεμένων με αυτήν επιχειρήσεων κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ. 5 του K.N. 2190/1920, που ανακύπτει κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Άρθρο 3. Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου
1. Το διοικητικό συμβούλιο αποτελείται από
· εκτελεστικά και μη εκτελεστικά μέλη.
· Εκτελεστικά μέλη θεωρούνται αυτά που ασχολούνται με τα καθημερινά θέματα διοίκησης της εταιρίας, ενώ μη εκτελεστικά τα επιφορτισμένα με την προαγωγή όλων των εταιρικών ζητημάτων.
· Ο αριθμός των μη εκτελεστικών μελών του διοικητικού συμβουλίου δεν πρέπει να είναι μικρότερος του 1/3 του συνολικού αριθμού των μελών. Αν προκύψει κλάσμα, στρογγυλοποιείται στον επόμενο ακέραιο αριθμό.
· Μεταξύ των μη εκτελεστικών μελών πρέπει να υπάρχουν δύο τουλάχιστον ανεξάρτητα μέλη κατά την έννοια του άρθρου 4 του νόμου αυτού. Η ύπαρξη ανεξαρτήτων μελών δεν είναι υποχρεωτική, όταν στο διοικητικό συμβούλιο ορίζονται ρητά και συμμετέχουν ως μέλη εκπρόσωποι της μειοψηφίας των μετόχων.
· Η ιδιότητα των μελών του διοικητικού συμβουλίου ως εκτελεστικών ή μη ορίζεται από το διοικητικό συμβούλιο.
· Τα ανεξάρτητα μέλη ορίζονται από τη γενική συνέλευση. Αν εκλεγεί από το διοικητικό συμβούλιο προσωρινό μέλος μέχρι την πρώτη γενική συνέλευση σε αναπλήρωση άλλου ανεξάρτητου που παραιτήθηκε, εξέλιπε ή για οποιονδήποτε λόγο κατέστη έκπτωτο, το μέλος που εκλέγεται πρέπει να είναι και αυτό ανεξάρτητο.
2. Θέματα που αφορούν τις κάθε είδους αμοιβές που καταβάλλονται στα διευθυντικά στελέχη της εταιρίας, τους εσωτερικούς ελεγκτές αυτής και τη γενικότερη πολιτική των αμοιβών της εταιρίας αποφασίζονται από το διοικητικό συμβούλιο.
Άρθρο 4. Ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου
1. Τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του διοικητικού συμβουλίου πρέπει κατά τη διάρκεια της θητείας τους να μην κατέχουν μετοχές σε ποσοστό μεγαλύτερο του 0,5% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας και να μην έχουν σχέση εξάρτησης με την εταιρία ή με συνδεδεμένα με αυτή πρόσωπα.
Σχέση εξάρτησης υπάρχει όταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου:
α. Διατηρεί επιχειρηματική ή άλλη επαγγελματική σχέση με την εταιρία ή με συνδεδεμένη με αυτή επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ. 5 του K.N. 2190/1920, η οποία σχέση από τη φύση της επηρεάζει την επιχειρηματική της δραστηριότητα, όταν ιδίως είναι σημαντικός προμηθευτής ή πελάτης της εταιρείας.
β. Είναι πρόεδρος του Δ.Σ. ή διευθυντικό στέλεχος της εταιρίας, καθώς και εάν έχει τις ως άνω ιδιότητες ή είναι εκτελεστικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου σε συνδεδεμένη με την εταιρία επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ. 5 του Κ.Ν. 2190/1920 ή διατηρεί σχέση εξαρτημένης εργασίας ή έμμισθης εντολής με την εταιρία ή τις συνδεδεμένες με αυτήν επιχειρήσεις,
γ. Έχει συγγένεια μέχρι δεύτερου βαθμού ή είναι σύζυγος εκτελεστικού μέλους του διοικητικού συμβουλίου ή διευθυντικού στελέχους ή μετόχου που συγκεντρώνει την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας ή συνδεδεμένης με αυτήν επιχείρησης κατά την έννοια του άρθρου 42ε παρ. 5 του Κ.Ν. 2190/1920,
δ. Έχει διοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 3 του Κ.Ν. 2190/1920.
2. Τα ανεξάρτητα μέλη του διοικητικού συμβουλίου μπορούν να υποβάλλουν, ο καθένας ή από κοινού, αναφορές και ξεχωριστές εκθέσεις από αυτές του διοικητικού συμβουλίου προς την τακτική ή έκτακτη γενική συνέλευση της εταιρίας, εφόσον κρίνουν τούτο αναγκαίο.
3. Προκειμένου να ελεγχθεί η τήρηση των διατάξεων του νόμου αυτού η εταιρία, μέσα σε είκοσι ημέρες από τη συγκρότηση σε σώμα του Δ.Σ., υποβάλλει στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς το πρακτικό της γενικής συνέλευσης που εξέλεξε τα ανεξάρτητα μέλη του διοικητικού συμβουλίου. Ομοίως υποβάλλεται μέσα στην ίδια προθεσμία και το πρακτικό του διοικητικού συμβουλίου, στο οποίο ορίζεται η ιδιότητα του κάθε μέλους του διοικητικού συμβουλίου ως εκτελεστικού, μη εκτελεστικού ή εκλέγεται προσωρινό ανεξάρτητο μέλος σε αντικατάσταση άλλου που παραιτήθηκε, εξέλιπε ή για οποιονδήποτε λόγο κατέστη έκπτωτο.
Άρθρο 5. Αμοιβή των μη εκτελεστικών μελών
Η αμοιβή και οι τυχόν λοιπές αποζημιώσεις των μη εκτελεστικών μελών του διοικητικού συμβουλίου καθορίζονται σύμφωνα με τον Κ.Ν. 2190/1920 και είναι ανάλογες με το χρόνο που διαθέτουν για τις συνεδριάσεις του και την εκπλήρωση των καθηκόντων που τους ανατίθενται σύμφωνα με το νόμο αυτόν. Το σύνολο των αμοιβών και των τυχόν αποζημιώσεων των μη εκτελεστικών μελών του διοικητικού συμβουλίου αναφέρονται σε χωριστή κατηγορία στο προσάρτημα των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων.
27) Συναλλαγές της Εταιρείας με Συνδεδεμένα Πρόσωπα ( Άρθρα 99 - 101 )
Γενικά
Απαγορεύεται και είναι άκυρη η σύναψη οποιωνδήποτε συμβάσεων της εταιρείας με (συνδεδεμένα μέρη), καθώς και η παροχή ασφαλειών και εγγυήσεων προς τρίτους υπέρ των προσώπων αυτών, χωρίς ειδική άδεια παρεχόμενη με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου ή, με τους όρους του άρθρου 100, της γενικής συνέλευσης των μετόχων.
Δηλαδή σε σχέση με το ΚΝ 2190/1920 η διαφορά είναι ότι η έγκριση παρέχεται από το Δ.Σ και όχι την Γ.Σ. Μετά όμως το θέμα μπορεί να παραπεμφθεί στη Γ.Σ ύστερα από αίτημα μετόχων που εκπροσωπούν το 5% του κεφαλαίου
[ Άρθρο 99. Διαφάνεια και εποπτεία των συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη (Άρθρο 9γ της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ)
Άρθρο 100. Χορήγηση άδειας για την κατάρτιση συναλλαγής με συνδεδεμένο μέρος (Άρθρο 9γ της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ)
Αρθρο 101. Δημοσιότητα των συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη (Άρθρο 9γ της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ)]
Συμβάσεις στις οποίες εφαρμόζεται ανάλογα με τον χρόνο σύναψης :
Τα άρθρα 99 έως 101, εφαρμόζονται σε συμβάσεις που συνάπτονται από την ημερομηνία 1η Ιανουαρίου 2019 και μετά.
( Άρθρο 187. Μεταβατικές διατάξεις )
Ευρωπαϊκές Οδηγίες
Οδηγία (ΕΕ) 2017/828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, για την τροποποίηση της οδηγίας 2007/36/ΕΚ όσον αφορά την ενθάρρυνση της μακροπρόθεσμης ενεργού συμμετοχής των μετόχων (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
| (44) | Οι εταιρείες θα πρέπει να ανακοινώνουν τις σημαντικές συναλλαγές το αργότερο κατά τον χρόνο ολοκλήρωσης της συναλλαγής, προσδιορίζοντας το συνδεδεμένο μέρος, την ημερομηνία και την αξία της συναλλαγής και οποιεσδήποτε άλλες πληροφορίες απαιτούνται για την αξιολόγηση του δίκαιου χαρακτήρα της συναλλαγής.
Η δημοσιοποίηση αυτών των συναλλαγών, για παράδειγμα στον ιστότοπο της εταιρείας ή από εύκολα προσβάσιμα μέσα, είναι απαραίτητη προκειμένου να μπορούν οι μέτοχοι, οι πιστωτές, οι εργαζόμενοι και λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη να ενημερώνονται για τις πιθανές επιπτώσεις που δύνανται να έχουν τέτοιου είδους συναλλαγές στην αξία της εταιρείας. Η ακριβής ταυτοποίηση του συνδεδεμένου μέρους είναι αναγκαία για την καλύτερη αξιολόγηση των κινδύνων που συνεπάγεται η συναλλαγή και για την αμφισβήτηση της συγκεκριμένης συναλλαγής, μεταξύ άλλων με ένδικα μέσα. |
Άρθρο 9γ
Διαφάνεια και εποπτεία των συναλλαγών συνδεδεμένων μερών
1. Τα κράτη μέλη προσδιορίζουν τις σημαντικές συναλλαγές για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου λαμβάνοντας υπόψη:
| α) | την επιρροή που ενδέχεται να έχουν οι πληροφορίες σχετικά με τη συναλλαγή στις οικονομικές αποφάσεις των μετόχων της εταιρείας· |
| β) | τον κίνδυνο που συνεπάγεται η συναλλαγή για την εταιρεία και τους μετόχους της που δεν αποτελούν συνδεδεμένο μέρος, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας. |
Κατά τον προσδιορισμό των σημαντικών συναλλαγών τα κράτη μέλη καθορίζουν μία ή περισσότερες ποσοτικές αναλογίες με βάση τον αντίκτυπο της συναλλαγής στη χρηματοοικονομική κατάσταση, στα έσοδα, στα περιουσιακά στοιχεία, στην κεφαλαιοποίηση, περιλαμβανομένων των ιδίων κεφαλαίων, ή στον κύκλο εργασιών της εταιρείας ή λαμβάνουν υπόψη τη φύση της συναλλαγής και τη θέση του συνδεδεμένου μέρους.
Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν ορισμούς σημαντικότητας για την εφαρμογή της παραγράφου 4 διαφορετικούς από αυτούς που χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή των παραγράφων 2 και 3 και μπορούν να διαφοροποιούν τους ορισμούς των αναλογιών σύμφωνα με το μέγεθος της εταιρείας.
2. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες ανακοινώνουν δημοσίως τις σημαντικές συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη το αργότερο κατά τον χρόνο ολοκλήρωσης της συναλλαγής. Η ανακοίνωση περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον πληροφορίες για τη φύση της σχέσης με το συνδεδεμένο μέρος, το όνομα του συνδεδεμένου μέρους, την ημερομηνία και την αξία της συναλλαγής και οποιεσδήποτε άλλες πληροφορίες είναι αναγκαίες για να αξιολογηθεί κατά πόσον η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη από τη σκοπιά της εταιρείας και των μετόχων που δεν αποτελούν συνδεδεμένο μέρος, περιλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας.
3. Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι η δημόσια ανακοίνωση που αναφέρεται στην παράγραφο 2 συνοδεύεται από έκθεση που αξιολογεί κατά πόσον η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη από τη σκοπιά των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένο μέρος, περιλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας, και εξηγεί τις παραδοχές στις οποίες βασίζεται μαζί με τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν.
Η έκθεση καταρτίζεται από ένα από τα ακόλουθα:
| α) | ανεξάρτητο τρίτο μέρος· |
| β) | το διοικητικό ή το εποπτικό όργανο της εταιρείας· |
| γ) | την επιτροπή ελέγχου ή άλλη επιτροπή της οποίας η πλειοψηφία αποτελείται από ανεξάρτητα διοικητικά στελέχη. |
Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι τα συνδεδεμένα μέρη δεν συμμετέχουν στην κατάρτιση της έκθεσης.
4. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι σημαντικές συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη έχουν εγκριθεί από τη γενική συνέλευση ή από το διοικητικό ή το εποπτικό όργανο της εταιρείας σύμφωνα με διαδικασίες που δεν επιτρέπουν στα συνδεδεμένα μέρη να εκμεταλλεύονται τη θέση τους και εξασφαλίζουν τη δέουσα προστασία των συμφερόντων της εταιρείας και των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας.
Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι κατά τη γενική συνέλευση οι μέτοχοι έχουν δικαίωμα ψήφου για σημαντικές συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη που έχουν εγκριθεί από το διοικητικό ή το εποπτικό όργανο της εταιρείας.
Στην περίπτωση που η συναλλαγή συνδεδεμένων μερών αφορά ένα διοικητικό στέλεχος ή έναν μέτοχο, το συγκεκριμένο διοικητικό στέλεχος ή ο συγκεκριμένος μέτοχος αποκλείονται από τη διαδικασία έγκρισης ή από την ψηφοφορία.
Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στον μέτοχο που είναι συνδεδεμένο μέρος να συμμετέχει στην ψηφοφορία, υπό την προϋπόθεση ότι η εθνική νομοθεσία παρέχει επαρκείς δικλίδες ασφαλείας που εφαρμόζονται πριν ή κατά τη διαδικασία της ψηφοφορίας και αποσκοπούν στην προστασία των συμφερόντων της εταιρείας και των μετόχων που δεν αποτελούν συνδεδεμένο μέρος, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας, εμποδίζοντας το συνδεδεμένο μέρος να εγκρίνει τη συναλλαγή παρά την αντίθετη γνώμη της πλειοψηφίας των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη ή παρά την αντίθετη γνώμη της πλειοψηφίας των ανεξάρτητων διοικητικών στελεχών.
5. Οι παράγραφοι 2, 3 και 4 δεν ισχύουν για συναλλαγές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητας και συνάπτονται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς. Για τέτοιες συναλλαγές το διοικητικό ή εποπτικό όργανο της εταιρείας θεσπίζει εσωτερική διαδικασία για την περιοδική αξιολόγηση του κατά πόσον πληρούνται οι εν λόγω προϋποθέσεις. Τα συνδεδεμένα μέρη δεν συμμετέχουν στην αξιολόγηση αυτή.
Ωστόσο τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι οι εταιρείες θα εφαρμόζουν τις απαιτήσεις της παραγράφου 2, 3 ή 4 για συναλλαγές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητας και συνάπτονται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς.
6. Τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν ή να επιτρέπουν στις εταιρείες να εξαιρούν από τις απαιτήσεις των παραγράφων 2, 3 και 4 τις εξής συναλλαγές:
| α) | συναλλαγές που πραγματοποιούνται μεταξύ της εταιρείας και των θυγατρικών της, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές βρίσκονται υπό πλήρη κυριότητα ή ότι κανένα άλλο συνδεδεμένο μέρος της εταιρείας δεν έχει συμφέρον στη θυγατρική ή υπό τον όρο ότι η εθνική νομοθεσία προβλέπει επαρκή προστασία των συμφερόντων της εταιρείας, των θυγατρικών της και των μετόχων τους που δεν είναι συνδεδεμένο μέρος, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας σε τέτοιες συναλλαγές· |
| β) | σαφώς καθορισμένους τύπους συναλλαγών για τις οποίες η εθνική νομοθεσία προϋποθέτει έγκριση από τη γενική συνέλευση, υπό την προϋπόθεση ότι η δίκαιη μεταχείριση όλων των μετόχων και των συμφερόντων της εταιρείας και των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας, αντιμετωπίζεται ειδικώς και προστατεύεται επαρκώς στις εν λόγω νομοθετικές διατάξεις· |
| γ) | συναλλαγές που αφορούν τις αποδοχές των διοικητικών στελεχών ή ορισμένα στοιχεία των αποδοχών των διοικητικών στελεχών που είτε έχουν καταβληθεί είτε οφείλονται σύμφωνα με το άρθρο 9α· |
| δ) | συναλλαγές που συνήφθησαν από πιστωτικά ιδρύματα βάσει μέτρων που αποσκοπούν στη διαφύλαξη της σταθερότητάς τους, κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας αρχής που είναι υπεύθυνη για την προληπτική εποπτεία κατά την έννοια του δίκαιου της Ένωσης· |
| ε) | συναλλαγές που προσφέρονται σε όλους τους μετόχους υπό τους ίδιους όρους, εφόσον εξασφαλίζονται η ίση μεταχείριση όλων των μετόχων και η προστασία των συμφερόντων της εταιρείας. |
7. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες ανακοινώνουν δημοσίως σημαντικές συναλλαγές που συνάπτονται μεταξύ συνδεδεμένου μέρους τους και θυγατρικών τους. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να προβλέπουν ότι η ανακοίνωση συνοδεύεται από έκθεση που αξιολογεί κατά πόσον η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη από τη σκοπιά των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένο μέρος, περιλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας, και εξηγεί τις παραδοχές στις οποίες βασίζεται μαζί με τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν. Οι εξαιρέσεις που προβλέπουν οι παράγραφοι 5 και 6 εφαρμόζονται επίσης στις συναλλαγές που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο.
8. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι συναλλαγές με το ίδιο συνδεδεμένο μέρος που ολοκληρώθηκαν στη διάρκεια οποιασδήποτε δωδεκάμηνης περιόδου ή κατά το ίδιο οικονομικό έτος και δεν υπόκεινται στις υποχρεώσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 2, 3 και 4 αθροίζονται για τους σκοπούς των εν λόγω παραγράφων.
9. Το παρόν άρθρο ισχύει υπό την επιφύλαξη των κανόνων σχετικά με τη δημοσιοποίηση προνομιακών πληροφοριών όπως αναφέρονται στο άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 596/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*13).
(*13) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 596/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για την κατάχρηση της αγοράς (κανονισμός για την κατάχρηση της αγοράς) και την κατάργηση της οδηγίας 2003/6/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και των οδηγιών της Επιτροπής 2003/124/ΕΚ, 2003/125/ΕΚ και 2004/72/ΕΚ (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 1).»."
Διαδικασία λήψης αδείας
Βήμα Πρώτο : Καθορισμός των «συνδεδεμένων μερών».
(α) Επί εταιρειών με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, τα πρόσωπα που ορίζονται ως συνδεδεμένα με αυτήν κατά το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 24, καθώς και τα νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από αυτά, σύμφωνα με το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 27.
ΔΙΕΘΝΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ 24 Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών
9. Οι ακόλουθοι όροι χρησιμοποιούνται στο παρόν πρότυπο με τις έννοιες που καθορίζονται:
Ως συνδεδεμένο μέρος νοείται πρόσωπο ή οντότητα που συνδέεται με την οντότητα η οποία καταρτίζει οικονομικές καταστάσεις (στο παρόν πρότυπο αναφέρεται ως η «αναφέρουσα οντότητα»).
(α) Ένα πρόσωπο ή μέλος του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος του προσώπου αυτού συνδέεται με αναφέρουσα οντότητα εάν το εν λόγω πρόσωπο:
(i) έχει τον έλεγχο ή τον από κοινού έλεγχο·
(ii) έχει σημαντική επιρροή στην αναφέρουσα οντότητα· ή
(iii) κατέχει καίρια διοικητική θέση στην αναφέρουσα οντότητα ή σε μητρική της αναφέρουσας οντότητας.
(β) Η οντότητα συνδέεται με αναφέρουσα οντότητα εφόσον συντρέχει οιαδήποτε των κατωτέρω προϋποθέσεων:
(i) Η οντότητα και η αναφέρουσα οντότητα ανήκουν στον ίδιο όμιλο (που σημαίνει ότι οι μητρικές, θυγατρικές και αδελφές θυγατρικές συνδέονται μεταξύ τους).
(ii) Μια οντότητα είναι συγγενής ή κοινή επιχείρηση της άλλης οντότητας (ή συγγενής ή κοινή επιχείρηση μέλους ενός ομίλου στον οποίον ανήκει ή άλλη οντότητα).
(iii) Αμφότερες οι οντότητες είναι κοινές επιχειρήσεις του ιδίου τρίτου μέρους.
(iv) Μια οντότητα είναι κοινή επιχείρηση τρίτης οντότητας και η άλλη οντότητα είναι συγγενής με την τρίτη οντότητα.
(v) Η οντότητα είναι πρόγραμμα παροχών μετά την έξοδο από την υπηρεσία προς όφελος των εργαζομένων είτε της αναφέρουσας οντότητας είτε οντότητας που συνδέεται με την αναφέρουσα οντότητα. Εάν η αναφέρουσα οντότητα είναι η ίδια τέτοιου είδους πρόγραμμα, οι χρηματοδότες εργοδότες συνδέονται και αυτοί με την αναφέρουσα οντότητα.
(vi) Η οντότητα ελέγχεται ή ελέγχεται από κοινού από πρόσωπο σύμφωνα με το σημείο (α).
(vii) Ένα πρόσωπο σύμφωνα με το σημείο (α) στοιχείο (i) έχει σημαντική επιρροή στην οντότητα ή κατέχει καίρια διοικητική θέση στην οντότητα (ή σε μητρική της οντότητας).
viii) Η οντότητα, ή οιοδήποτε μέλος ομίλου του οποίου αποτελεί μέρος, παρέχει υπηρεσίες βασικών διοικητικών στελεχών στην αναφέρουσα οντότητα ή στη μητρική της αναφέρουσας οντότητας.
Συναλλαγή συνδεδεμένων μερών είναι μια μεταφορά πόρων, υπηρεσιών ή δεσμεύσεων μεταξύ αναφέρουσας οντότητας και συνδεδεμένου μέρους, ανεξάρτητα αν επιβαρύνεται με τίμημα.
Μέλη του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος του ατόμου είναι τα μέλη εκείνα της οικογενείας τα οποία μπορεί να αναμένεται ότι επηρεάζουν, ή επηρεάζονται από, το πρόσωπο αυτό στις σχέσεις τους με την οικονομική οντότητα και περιλαμβάνουν:
(α) τα τέκνα και την/τον σύζυγο του εν λόγω προσώπου ή το άτομο με το οποίο συζεί·
(β) τα τέκνα της/του συζύγου του εν λόγω προσώπου ή του ατόμου με το οποίο συζεί· και
(γ) τα συντηρούμενα από αυτό, ή από την/τον σύζυγό του ή από το άτομο με το οποίο συζεί πρόσωπα.
Στις παροχές συμπεριλαμβάνονται όλες οι παροχές σε εργαζομένους (όπως ορίζονται στο ΔΛΠ 19 Παροχές σε εργαζομένους). Σε αυτές συγκαταλέγονται και οι παροχές σε εργαζομένους στις οποίες εφαρμόζεται το ΔΠΧΑ 2 Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών. Στις παροχές σε εργαζομένους περιλαμβάνονται όλα τα ανταλλάγματα που καταβάλλονται, είναι πληρωτέα ή παρέχονται από την οντότητα, ή για λογαριασμό της, έναντι των υπηρεσιών που ελήφθησαν. Συμπεριλαμβάνονται επίσης και οι αμοιβές που κατεβλήθησαν για λογαριασμό της μητρικής εταιρείας της οντότητας σε σχέση με την οντότητα. Στις παροχές περιλαμβάνονται:
(α) βραχυπρόθεσμες παροχές σε εργαζόμενους, όπως ημερομίσθια, μισθοί και εισφορές κοινωνικών ασφαλίσεων, ετήσια άδεια μετ’ αποδοχών και άδεια ασθενείας μετ’ αποδοχών, συμμετοχή στα κέρδη και πρόσθετες παροχές (αν είναι πληρωτέα μέσα σε δώδεκα μήνες από το τέλος της περιόδου) και μη χρηματικές παροχές (όπως ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στέγαση, αυτοκίνητα και δωρεάν ή επιδοτούμενα αγαθά ή υπηρεσίες) για τους νυν εργαζόμενους·
(β) παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία, όπως συντάξεις, άλλες παροχές εξόδου από την υπηρεσία, ασφάλεια ζωής μετά την έξοδο από την υπηρεσία και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μετά την έξοδο από την υπηρεσία·
(γ) λοιπές μακροπρόθεσμες παροχές σε εργαζόμενους, περιλαμβανομένης αδείας μακρόχρονης υπηρεσίας ή σαββατικής άδειας, παροχές ιωβηλαίου ή άλλης μακρόχρονης υπηρεσίας, παροχές μακρόχρονης ανικανότητας και, αν δεν είναι πληρωτέες εξ ολοκλήρου μέσα σε δώδεκα μήνες μετά το τέλος της περιόδου, συμμετοχή στα κέρδη, πρόσθετες παροχές και μεταφερόμενη αποζημίωση·
(δ) παροχές εξόδου από την υπηρεσία και
(ε) παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών.
Κύρια διοικητικά στελέχη είναι εκείνα τα άτομα που έχουν την εξουσία και την ευθύνη για τον σχεδιασμό, τη διοίκηση και τον έλεγχο των δραστηριοτήτων της οικονομικής οντότητας, άμεσα ή έμμεσα, και συμπεριλαμβάνουν κάθε διευθυντή (είτε εκτελεστικό είτε όχι) της οντότητας αυτής.
Κράτος: αναφέρεται στο Δημόσιο, στους κρατικούς οργανισμούς και σε παρόμοιους τοπικούς, εθνικούς ή διεθνείς φορείς.
Μια συνδεόμενη με το κράτος οντότητα είναι η οντότητα που ελέγχεται, υπόκειται σε από κοινού έλεγχο ή στην οποία ασκείται σημαντική επιρροή από το κράτος.
Οι όροι «έλεγχος» και «εταιρεία επενδύσεων», «από κοινού έλεγχος» και «σημαντική επιρροή» ορίζονται στο ΔΠΧΑ 10, στο ΔΠΧΑ 11 Σχήματα υπό κοινό έλεγχο και στο ΔΛΠ 28 Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και κοινοπραξίες, αντιστοίχως, και χρησιμοποιούνται στο παρόν Πρότυπο με τις έννοιες που καθορίζονται στα εν λόγω ΔΠΧΑ.
10. Κατά την εξέταση της κάθε πιθανής σχέσης συνδεδεμένων μερών, δίδεται προσοχή στην ουσία της σχέσης και όχι μόνο στον νομικό τύπο.
11. Στο πλαίσιο του παρόντος προτύπου, τα ακόλουθα μέρη δεν είναι συνδεδεμένα:
(α) δύο οντότητες που απλώς έχουν κοινό ένα διευθυντή ή κάποιο άλλο από τα κύρια διοικητικά στελέχη ή ένα από τα κύρια διοικητικά στελέχη μιας οντότητας έχει σημαντική επιρροή στην άλλη οντότητα.
(β) δύο κοινοπρακτούντες επειδή έχουν κοινό έλεγχο.
(γ) (i) χρηματοδότες,
(ii) εργατικά σωματεία,
iii) επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και
(iv) υπηρεσίες και οργανισμοί του Δημοσίου που δεν ελέγχουν, δεν ασκούν από κοινού έλεγχο ή δεν ασκούν σημαντική επιρροή στην αναφέρουσα οντότητα,
λόγω μόνον των συνήθων συναλλαγών τους με μια οντότητα (μολονότι μπορεί να είναι σε θέση να περιορίσουν την ελευθερία δράσης μιας οντότητας ή μπορεί να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης των αποφάσεών της).
(δ) ένας πελάτης, προμηθευτής, δικαιοπάροχος, διανομέας ή γενικός πράκτορας, με τον οποίον η οντότητα διεξάγει ένα σημαντικό όγκο επιχειρηματικών συναλλαγών, λόγω της προκύπτουσας οικονομικής εξάρτησης και μόνο.
12. Στον ορισμό του συνδεδεμένου μέρους, στη συγγενή επιχείρηση περιλαμβάνονται οι θυγατρικές της συγγενούς και στην κοινοπραξία περιλαμβάνονται οι θυγατρικές της κοινοπραξίας. Κατά συνέπεια, για παράδειγμα, μια θυγατρική συγγενούς και ο επενδυτής που κατέχει σημαντική επιρροή στη συγγενή συνδέονται μεταξύ τους.
ΔΙΕΘΝΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ 27 Ενοποιημένες και ατομικές οικονομικές καταστάσεις
4. Οι ακόλουθοι όροι χρησιμοποιούνται στο παρόν πρότυπο με τις έννοιες που καθορίζονται:
Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις είναι οι οικονομικές καταστάσεις ομίλου στις οποίες τα περιουσιακά στοιχεία, οι υποχρεώσεις, τα έσοδα, τα έξοδα και οι ταμειακές ροές της μητρικής και των θυγατρικών της εμφανίζονται ως εάν επρόκειτο για μία ενιαία οντότητα.
Ατομικές οικονομικές καταστάσεις είναι εκείνες που παρουσιάζονται από μια οικονομική οντότητα στην οποία η οικονομική οντότητα μπορεί να επιλέξει, με την επιφύλαξη των απαιτήσεων του παρόντος Προτύπου, να λογιστικοποιεί τις επενδύσεις της σε θυγατρικές, κοινοπραξίες και συγγενείς επιχειρήσεις είτε στο κόστος, σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9 Χρηματοοικονομικά μέσα, ή με τη χρήση της μεθόδου της καθαρής θέσης σύμφωνα με το ΔΛΠ 28 Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και κοινοπραξίες.
5. Οι ακόλουθοι όροι ορίζονται στο Προσάρτημα Α του ΔΠΧΑ 10 Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, στο Προσάρτημα Α του ΔΠΧΑ 11 Σχήματα υπό κοινό έλεγχο και στην παράγραφο 3 του ΔΛΠ 28:
- συγγενής επιχείρηση
- μέθοδος της καθαρής θέσης
- έλεγχος εκδότριας
- όμιλος
- εταιρεία επενδύσεων
- κοινός έλεγχος
- κοινοπραξία
- μέλος της κοινοπραξίας
- μητρική
- σημαντική επιρροή
- θυγατρική.
6. Ατομικές οικονομικές καταστάσεις είναι εκείνες που παρουσιάζονται επιπρόσθετα των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, ή επιπλέον των οικονομικών καταστάσεων επενδυτή ο οποίος δεν έχει επενδύσεις σε θυγατρικές αλλά έχει επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις ή κοινοπραξίες στις οποίες οι επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις ή σε κοινοπραξίες απαιτείται από το ΔΛΠ 28 να αντιμετωπίζονται λογιστικά με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, πλην των περιστάσεων που παρατίθενται στις παραγράφους 8–8Α.
7. Οι οικονομικές καταστάσεις οντότητας που δεν έχει θυγατρική, συγγενή επιχείρηση ή δικαίωμα κοινοπρακτούντος σε κοινοπραξία δεν αποτελούν ατομικές οικονομικές καταστάσεις.
8. Οντότητα η οποία απαλλάσσεται σύμφωνα με την παράγραφο 4α) του ΔΠΧΑ 10 από την ενοποίηση ή, σύμφωνα με την παράγραφο 17 του ΔΛΠ 28 (όπως τροποποιήθηκε το 2011), από την εφαρμογή της μεθόδου της καθαρής θέσης μπορεί να παρουσιάζει ατομικές οικονομικές καταστάσεις ως τις μόνες οικονομικές της καταστάσεις.
8Α. Μια εταιρεία επενδύσεων που απαιτείται, καθ’ όλη τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου και όλων των συγκριτικών περιόδων που παρουσιάζονται, να εφαρμόζει την εξαίρεση στην ενοποίηση για όλες τις θυγατρικές της σύμφωνα με την παράγραφο 31 του ΔΠΧΑ 10 παρουσιάζει ατομικές οικονομικές καταστάσεις ως τις μοναδικές οικονομικές καταστάσεις της.
(β) Ως προς τις λοιπές εταιρείες,
[1] τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου,
[2] τα πρόσωπα που ελέγχουν την εταιρεία,
[3] τα στενά μέλη οικογένειας των προσώπων αυτών, όπως αυτά ορίζονται στο Παράρτημα Α΄ του ν. 4308/2014, [Στενό μέλος οικογένειας (close family member): Στενό μέλος οικογένειας ενός προσώπου είναι εκείνο το μέλος της οικογένειάς του, που μπορεί να αναμένεται ότι επηρεάζει, ή επηρεάζεται από το πρόσωπο αυτό κατά την ενασχόλησή τους με την οντότητα. Στην έννοια του στενού μέλους οικογένειας περιλαμβάνονται: α) Ο(η) σύζυγος ή ο(η) σύντροφος με τον(την) οποίο(α) συγκατοικεί το πρόσωπο. β) Τα εξαρτώμενα μέλη, συμπεριλαμβανομένων ανιόντων ή κατιόντων συγγενών, του προσώπου ή του(της) συζύγου του(της) ή του(της) συντρόφου του(της), με τον(την) οποίο(α) συγκατοικεί το πρόσωπο.] καθώς και τα νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από τους παραπάνω.
Ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο θεωρείται ότι ελέγχει την εταιρεία, αν συντρέχει μια από τις περιπτώσεις του άρθρου 32 «Προϋποθέσεις υποχρεωτικής ενοποίησης» του ν. 4308/2014.
α) Έχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων, εταίρων ή μελών της άλλης οντότητας (θυγατρική οντότητα).
β) Έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου της άλλης οντότητας (θυγατρική οντότητα) και είναι ταυτόχρονα μέτοχος, εταίρος ή μέλος αυτής της οντότητας.
γ) Έχει το δικαίωμα να ασκεί κυριαρχική επιρροή στην άλλη οντότητα (θυγατρική οντότητα), της οποίας είναι μέτοχος, εταίρος ή μέλος, είτε βάσει σύμβασης που έχει συνάψει με την οντότητα αυτή είτε βάσει πρόβλεψης του ιδρυτικού εγγράφου ή του καταστατικού της.
δ) Είναι μέτοχος, εταίρος ή μέλος της άλλης οντότητας και είτε:
δ1) ελέγχει από μόνη της, δυνάμει συμφωνίας που έχει συνάψει με άλλους μετόχους, εταίρους ή μέλη της οντότητας αυτής (θυγατρική οντότητα), την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων, εταίρων ή μελών της είτε
δ2) ισχύουν αθροιστικά οι κατωτέρω προυποθέσεις:
δ2.1) Η πλειοψηφία των μελών των διοικητικών, διαχειριστικών ή εποπτικών οργάνων της οντότητας αυτής (θυγατρικής οντότητας) που είχαν τη διοίκηση κατά τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου, καθώς και κατά την προηγούμενη περίοδο και μέχρι την κατάρτιση των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, έχει διοριστεί μόνο ως αποτέλεσμα της άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου αυτής.
δ2.2) Τα δικαιώματα ψήφου που κατέχονται από τη μητρική οντότητα αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 20% των συνολικών δικαιωμάτων ψήφου στη θυγατρική οντότητα.
δ2.3) Κανένα τρίτο μέρος δεν έχει τα δικαιώματα που αναφέρονται στα σημεία α΄, β΄ ή γ΄ της παρούσας παραγράφου, αναφορικά με αυτή την οντότητα (θυγατρική οντότητα).
ε) Έχει την εξουσία να ασκεί ή πράγματι ασκεί κυριαρχική επιρροή ή έλεγχο στην άλλη οντότητα (θυγατρική οντότητα).
(γ) Τα πρόσωπα, ως προς τα οποία έχει επεκταθεί με καταστατική πρόβλεψη η εφαρμογή του παρόντος άρθρου και των άρθρων 100 και 101 και, ιδίως, τους γενικούς διευθυντές και τους διευθυντές της εταιρείας., καθώς και η παροχή ασφαλειών και εγγυήσεων προς τρίτους υπέρ των προσώπων αυτών, χωρίς ειδική άδεια παρεχόμενη με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου ή, με τους όρους του άρθρου 100, της γενικής συνέλευσης των μετόχων.
Βήμα Δεύτερο : Ελεγχόμενες Συναλλαγές - Εξαιρέσεις
· Το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής των ρυθμίσεων διαλαμβάνει κατ’ αρχήν το σύνολο των συναλλακτικών σχέσεων μεταξύ της εταιρείας και των συνδεδεμένων με αυτήν προσώπων. Με τη νέα ρύθμιση δεν υπάρχει πλέον η διάκριση μεταξύ δανειακών και πιστωτικών συμβάσεων, από τη μία μεριά, και «άλλων συμβάσεων», από την άλλη, αλλά όλες οι συμβάσεις υπάγονται σε ενιαίο καθεστώς, όπως επιτάσσει και η Οδηγία.
Από το πεδίο εφαρμογής των ρυθμίσεων εξαιρούνται (παρ. 3) :
(α) Πράξεις που δεν εξέρχονται των ορίων των τρεχουσών συναλλαγών [ Δηλ. Σημαντικές συναλλαγές ] της εταιρείας.
· Ως τρέχουσες συναλλαγές νοούνται εκείνες, που :
- [α] είναι συνήθεις σε σχέση με τις εργασίες και το αντικείμενο της επιχειρηματικής δραστηριότητας της εταιρείας,
- ως προς το είδος και
- το μέγεθός τους και
- [β] συνάπτονται με της συνήθεις όρους της αγοράς.
· Επί εταιρείας με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, το διοικητικό συμβούλιο θεσπίζει εσωτερική διαδικασία για την περιοδική αξιολόγηση του κατά πόσον πληρούνται οι συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
[ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ]
Τεκμαίρεται ότι σύμβαση της εταιρείας, δεν είναι συνήθης ως προς το μέγεθός της, αν η αξία της αποτιμάται τουλάχιστον σε δέκα τοις εκατόν (10%) του ενεργητικού της εταιρείας, σύμφωνα με τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό και, αν τέτοιος δεν υπάρχει, σύμφωνα με ισολογισμό που συντάσσεται προς το σκοπό αυτό.
Για τον υπολογισμό του ανωτέρω ποσοτικού ορίου λαμβάνονται υπόψη στο σύνολό τους αθροιστικά οι συναλλαγές που ολοκληρώθηκαν με το συνδεδεμένο μέρος ή άλλο πρόσωπο άμεσα ή έμμεσα ελεγχόμενο από αυτό, κατά το ίδιο οικονομικό έτος.
Επισήμανση
Η Οδηγία, τις οποίες όμως δεν προσδιορίζει με ακρίβεια τις «σημαντικές» συναλλαγές , αλλά καθορίζει τα κριτήρια [άρθρο 9γ ]
Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν ορισμούς σημαντικότητας για την εφαρμογή της παραγράφου 4 διαφορετικούς από αυτούς που χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή των παραγράφων 2 και 3 και μπορούν να διαφοροποιούν τους ορισμούς των αναλογιών σύμφωνα με το μέγεθος της εταιρείας.
(β) Συμβάσεις που αφορούν τις αποδοχές των μελών του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας, του γενικού διευθυντή και του τυχόν αναπληρωτή του, καθώς και των διοικητικών στελεχών της, αφού ως προς τα πρόσωπα αυτά εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 109 έως 114 για τις αμοιβές [ Δείτε κατωτέρω ] .
(γ) Συμβάσεις που συνήφθησαν από πιστωτικά ιδρύματα βάσει μέτρων που αποσκοπούν στη διαφύλαξη της σταθερότητάς τους, κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας αρχής που είναι υπεύθυνη για την προληπτική εποπτεία.
(δ) Συμβάσεις της εταιρείας με τους μετόχους της, εφόσον η δυνατότητα κατάρτισης προσφέρεται σε όλους τους μετόχους της εταιρείας, με τους ίδιους όρους, και διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση όλων των μετόχων και η προστασία των συμφερόντων της εταιρείας.
(ε) Συμβάσεις της εταιρείας με εκατό τοις εκατό (100%) θυγατρική της ή θυγατρική, στην οποία δεν μετέχει κανένα πρόσωπο συνδεδεμένο, ή συμβάσεις παροχής ασφαλειών ή εγγυήσεων υπέρ αυτών.
(στ) Συμβάσεις της εταιρείας με θυγατρική ή ασφάλειες ή εγγυήσεις υπέρ θυγατρικής, οι οποίες συνάπτονται ή παρέχονται προς το συμφέρον της εταιρείας, της θυγατρικής της και των μετόχων τους που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων μειοψηφίας, ή από τις οποίες δεν κινδυνεύουν τα συμφέροντα τούτων.
Στην περίπτωση αυτή συντάσσεται έκθεση από τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 101, [ έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή] η οποία αξιολογεί κατά πόσον υπάρχει επαρκής προστασία των συμφερόντων αυτών.
Αναφορά στο περιεχόμενο της έκθεσης γίνεται στο Προσάρτημα, σύμφωνα με την παράγραφο 31 του άρθρου 29 του ν. 4308/2014. Τα προηγούμενα εδάφια δεν εφαρμόζονται σε εταιρείες με μετοχές μη εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά.
Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το επισυναπτόμενο έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
· Πρόκειται για εργασία αποτίμησης που δεν εμπίπτει στα επαγγελματικά πρότυπα της IFAC.
· Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 101 η συγκεκριμένη έκθεση παρέχεται από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή ή Ελεγκτική Εταιρεία ή άλλο ανεξάρτητο προς την εταιρεία τρίτο μέρος. Οι υπηρεσίες αποτίμησης περιλαμβάνονται στις απαγορευμένες υπηρεσίες που προβλέπονται στο άρθρο 5 του Κανονισμού ΕΕ 537/2014, ως εκ τούτου η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν δύναται να διενεργείται από τον Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή και την Ελεγκτική Εταιρεία που έχουν αναλάβει τον υποχρεωτικό έλεγχο.
(ζ) Συναλλαγές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 19. [ Μεταγενέστερη απόκτηση στοιχείων του ενεργητικού ( Δείτε ανωτέρω παρ. 18 ].
Επίσης δεν περιλαμβάνονται
Περιπτώσεις που υπάγονται στο άρθρο 51 «Παροχή πιστώσεων κ.λπ. για απόκτηση ιδίων μετοχών»
Βήμα Τρίτο : Διαδικασία για την έγκυρη χορήγηση άδειας από την εταιρεία προς κατάρτιση συναλλαγών με συνδεδεμένα πρόσωπα (άρθρο 100 και 101 ).
Αυτές συνίστανται (σωρευτικώς):
(α) στη χορήγηση άδειας από το αρμόδιο εταιρικό όργανο,
Αρχικά : Απόφαση του Δ.Σ
Ως προς το αρμόδιο εταιρικό όργανο, η παράγραφος 1 προβλέπει ότι η σχετική άδεια χορηγείται κατ’ αρχήν από το Δ.Σ. και έχει διάρκεια ισχύος έξι (6) μήνες ή ένα (1) έτος, επί επαναλαμβανόμενων συμβάσεων με το ίδιο πρόσωπο.
Η νέα ρύθμιση διαφοροποιείται από το προϊσχύσαν άρθρο 23α του κ.ν. 2190/1920, σύμφωνα με το οποίο η χορήγηση άδειας επαφίετο αποκλειστικά στη γενική συνέλευση. Αυτό δεν σημαίνει εντούτοις ότι αποκλείεται οποιαδήποτε συμμετοχή της γενικής συνέλευσης στην διαδικασία αδειοδότησης της συναλλαγής της εταιρείας με συνδεδεμένα πρόσωπα.
Μετέπειτα : Ενδεχόμενη Παραπομπή του θέματος στην Γ.Σ. - Δικαίωμα μειοψηφίας
Παρέχεται η δυνατότητα να παραπεμφθεί το θέμα στη Γ.Σ.,
· αν ζητήσει αυτό μειοψηφία του 5% (*) του μετοχικού κεφαλαίου εντός δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευση της ανακοίνωσης της χορήγησης άδειας από το Δ.Σ. ή
· όταν η λήψη απόφασης από το τελευταίο είναι αδύνατη, π.χ. λόγω σύγκρουσης συμφερόντων των περισσότερων μελών του (παράγραφος 3 του άρθρου 97).
· (*) Παρέχεται η δυνατότητα καταστατικής πρόβλεψης ότι το δικαίωμα αυτό το έχει μικρότερη μειοψηφία, όχι κατώτερη του 1%.
Συνέπειες παραβάσεων
Στην περίπτωση κατά την οποία το Δ.Σ. προέβη στη σύναψη της σύμβασης με συνδεδεμένο πρόσωπο χωρίς να λάβει προηγουμένως την άδεια της Γ.Σ. για τη συγκεκριμένη συναλλαγή (π.χ. πριν από την παρέλευση της δεκαήμερης προθεσμίας ή μετά την παρέλευση της δεκαήμερης προθεσμίας και πριν από τη συνεδρίαση της Γ.Σ.), η χορήγηση της άδειας με μεταγενέστερη απόφαση της γενικής συνέλευσης ματαιώνεται, εάν αντιταχθεί σε αυτήν το 1/20 του εκπροσωπούμενου στη σχετική συνέλευση μετοχικού κεφαλαίου (και εδώ το καταστατικό μπορεί να μειώσει το ποσοστό μέχρι το 1%).
Κώλυμα συμμετοχής Μετόχου :
Σύμφωνα με το άρθρο 100, παρ. 5, «Στην περίπτωση που η συναλλαγή αφορά μέτοχο της εταιρείας, ο συγκεκριμένος μέτοχος δεν μετέχει στην ψηφοφορία της γενικής συνέλευσης και δεν υπολογίζεται για το σχηματισμό της απαρτίας και της πλειοψηφίας. Ομοίως δεν μετέχουν στην ψηφοφορία άλλοι μέτοχοι, με τους οποίους ο αντισυμβαλλόμενος συνδέεται με σχέση υπαγόμενη στην παράγραφο 2 του άρθρου 99.
Η παρούσα δεν εφαρμόζεται:
(α) σε εταιρίες με μετοχές μη εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά και
(β) επί εταιριών με εισηγμένες μετοχές, αν η άδεια του διοικητικού συμβουλίου σύμφωνα με την παράγραφο 1 δόθηκε με τη συμφωνία της πλειοψηφίας των ανεξάρτητων μελών τούτου.
· Σε κάθε περίπτωση η χορήγηση της άδειας από τη γενική συνέλευση ματαιώνεται, αν αντιταχθούν σε αυτήν μέτοχοι που εκπροσωπούν το ένα τρίτο (1/3) του εκπροσωπούμενου στη συνέλευση κεφαλαίου».
Τα δύο τελευταία εδάφια, τέθηκαν όπως προστέθηκαν με την παράγραφο 7 του άρθρου 49 του ν. 4587/2018 (ΦΕΚ Α' 218/24-12-2018) και ισχύουν από 01/01/2019, σύμφωνα με την παράγραφο 16 του ιδίου άρθρου 49.
Δηλαδή στην περίπτωση που η συναλλαγή αφορά μέτοχο της εταιρίας και το ζήτημα έχει αχθεί ενώπιον της ΓΣ, ο συγκεκριμένος μέτοχος δεν μπορεί να μετάσχει στην ψηφοφορία, έτσι ώστε να μη ματαιωθεί ο σκοπός του νόμου και ο ενδιαφερόμενος μέτοχος εγκρίνει την (ύποπτη) συναλλαγή με τη δική του ψήφο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το άρθρο 23α ΚΝ 2190/1920 δεν περιείχε απαγόρευση συμμετοχής στην ψηφοφορία της ΓΣ του ενδιαφερόμενου μετόχου.
( β) στην κατάρτιση έκθεσης αξιολόγησης (fairness opinion) προκειμένου για εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά
Η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου ή της γενικής λαμβάνεται με βάση έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας ή άλλου ανεξάρτητου προς την εταιρεία τρίτου μέρους, η οποία αξιολογεί κατά πόσον η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη για την εταιρεία και τους μετόχους που δεν αποτελούν συνδεδεμένο μέρος, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων μειοψηφίας της εταιρείας, και εξηγεί τις παραδοχές στις οποίες βασίζεται αυτή, μαζί με τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν.
Τα πρόσωπα της παραγράφου 2 του άρθρου 99 (συνδεδεμένα μέρη) δεν συμμετέχουν στην κατάρτιση της έκθεσης.
[ Έκθεση αξιολόγησης (fairness opinion) ]
Η διάταξη του άρθρου 101 αναφέρεται στην έκθεση αξιολόγησης (fairness opinion) ) με αντικείμενο τον δίκαιο και εύλογο χαρακτήρα της συναλλαγής της εταιρείας με το συνδεδεμένο πρόσωπο και στη δημοσιότητα των συναλλαγών αυτών της εταιρείας. Η νέα ρύθμιση διαφοροποιείται από εκείνη του άρθρου 23α του κ.ν. 2190/1920, υπό την έννοια ότι:
α) καθιστά (για τις εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά) υποχρεωτική την λήψη έκθεσης αξιολόγησης και
β) προβλέπει γενικευμένη δημοσιότητα της απόφασης του Δ.Σ. ή, κατά περίπτωση, της γενικής συνέλευσης που χορηγεί άδεια για την κατάρτιση μίας τέτοιας συναλλαγής.
Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το επισυναπτόμενο έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
· Πρόκειται για εργασία αποτίμησης που δεν εμπίπτει στα επαγγελματικά πρότυπα της IFAC.
· Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 101 η συγκεκριμένη έκθεση παρέχεται από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή ή Ελεγκτική Εταιρεία ή άλλο ανεξάρτητο προς την εταιρεία τρίτο μέρος. Οι υπηρεσίες αποτίμησης περιλαμβάνονται στις απαγορευμένες υπηρεσίες που προβλέπονται στο άρθρο 5 του Κανονισμού ΕΕ 537/2014, ως εκ τούτου η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν δύναται να διενεργείται από τον Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή και την Ελεγκτική Εταιρεία που έχουν αναλάβει τον υποχρεωτικό έλεγχο.
γ) στην τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας.
Ο νόμος απαιτεί :
(1) Πρώτον την δημοσίευση της ανακοίνωσης της χορήγησης της αδείας από το Δ.Σ ( που αποτελεί και το εναρκτήριο σημείο για τη 10ήμερη προθεσμία του αιτήματος της μειοψηφίας, προκειμένου το θέμα να αχθεί στη ΓΣ), ( άρθρο 100, Παρ. 3 )
(2) Δεύτερον την δημοσιότητα της ανακοίνωσης για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. (άρθρο 101, Παρ. 2 )
Η ανακοίνωση περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον πληροφορίες: (α) ως προς τη φύση της σχέσης της εταιρείας με το συνδεδεμένο μέρος, (β) την ημερομηνία και την αξία της συναλλαγής, (γ) κάθε άλλη πληροφορία που είναι αναγκαία για να αξιολογηθεί κατά πόσον η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη για την εταιρεία και τα πρόσωπα που δεν αποτελούν συνδεδεμένο μέρος, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων μειοψηφίας. (άρθρο 101, Παρ. 3 )
Περίπτωση μοναδικού μετόχου
Συμβάσεις που συνάπτονται μεταξύ του μοναδικού μετόχου και της εταιρείας καταχωρίζονται στα πρακτικά της γενικής συνέλευσης ή του διοικητικού συμβουλίου ή καταρτίζονται εγγράφως με ποινή ακυρότητας. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στις τρέχουσες συναλλαγές της εταιρείας κατά την έννοια της παραγράφου 3 του άρθρου 99. ( άρθρο 101, Παρ. 4 )
Υπενθύμιση υποχρεώσεων σχετικά με τις Ενδοομιλικές Συναλλαγές
« Ν. 4174/2013, Άρθρο 21. Φάκελος Τεκμηρίωσης : 1. Για τις μεταξύ τους συναλλαγές που εμπίπτουν στο άρθρο 50 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος [1. Νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες όταν πραγματοποιούν συναλλαγές, μία ή περισσότερες, διεθνείς ή και εγχώριες, με συνδεδεμένα πρόσωπα κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε. με οικονομικούς ή εμπορικούς όρους διαφορετικούς από εκείνους που θα ίσχυαν μεταξύ μη συνδεδεμένων προσώπων (ανεξάρτητων επιχειρήσεων) ή μεταξύ συνδεδεμένων προσώπων και τρίτων, οποιαδήποτε κέρδη τα οποία χωρίς τους όρους αυτούς θα είχαν πραγματοποιηθεί από το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, αλλά τελικά δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω των διαφορετικών όρων (αρχή των ίσων αποστάσεων) περιλαμβάνονται στα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας μόνον στο βαθμό που δεν μειώνουν το ποσό του καταβλητέου φόρου. ] , καθώς και τη μεταξύ τους μεταφορά λειτουργιών του άρθρου 51 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, τα συνδεδεμένα πρόσωπα κατά την έννοια της περίπτωσης ζ' του άρθρου 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, υποχρεούνται να τηρούν Φάκελο Τεκμηρίωσης. Φάκελο Τεκμηρίωσης υποχρεούνται να τηρούν και οι μόνιμες εγκαταστάσεις αλλοδαπών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, για τις παραπάνω συναλλαγές τους με το κεντρικό ή με τα συνδεδεμένα πρόσωπα του κεντρικού τους στην αλλοδαπή, καθώς και τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες για τις παραπάνω συναλλαγές τους με μόνιμες εγκαταστάσεις που διατηρούν στην αλλοδαπή.
2. Οι υπόχρεοι της παραγράφου 1 απαλλάσσονται από την υποχρέωση τήρησης Φακέλου Τεκμηρίωσης, εφόσον: α) οι παραπάνω συναλλαγές ή μεταφορά λειτουργιών ανέρχονται μέχρι εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά φορολογικό έτος και αθροιστικώς, όταν ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) εκατομμύρια ευρώ ανά φορολογικό έτος, ή β) οι παραπάνω συναλλαγές ή μεταφορά λειτουργιών ανέρχονται μέχρι διακόσιες χιλιάδες (200.000) ευρώ ανά φορολογικό έτος και αθροιστικώς, όταν ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τα πέντε (5) εκατομμύρια ευρώ ανά φορολογικό έτος. 3. Ο Φάκελος Τεκμηρίωσης, που αποτελείται κατά περίπτωση από το Βασικό Φάκελο Τεκμηρίωσης και τον Ελληνικό Φάκελο Τεκμηρίωσης, καταρτίζεται έως τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και συνοδεύεται από Συνοπτικό Πίνακα Πληροφοριών, ο οποίος υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη Φορολογική Διοίκηση μέσα στην ίδια προθεσμία. ……»
28) Αμοιβές Διοικητικού Συμβουλίου ( Άρθρα 109-114)
Γενικά
· Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου δικαιούνται να λάβουν αμοιβή ή άλλες παροχές, σύμφωνα με το νόμο και τα οριζόμενα στο καταστατικό και, κατά περίπτωση, την πολιτική αποδοχών της εταιρείας.
· Αμοιβή ή παροχή που χορηγείται σε μέλος του διοικητικού συμβουλίου και δεν ρυθμίζεται στον νόμο ή το καταστατικό βαρύνει την εταιρεία μόνο αν εγκριθεί με ειδική απόφαση της γενικής συνέλευσης με την επιφύλαξη των οριζομένων στα άρθρα 110 έως 112.
· Αμοιβή συνιστάμενη σε συμμετοχή στα κέρδη της χρήσεως παρέχεται μόνον αν αυτό προβλέπεται στο καταστατικό. Το ύψος της ανωτέρω αμοιβής προσδιορίζεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης, η οποία αποφασίζει με απλή απαρτία και πλειοψηφία.
Αμοιβή χορηγούμενη από τα κέρδη της χρήσεως λαμβάνεται από το υπόλοιπο των καθαρών κερδών που απομένει μετά την αφαίρεση των νόμιμων κρατήσεων για τακτικό αποθεματικό και τη διανομή του ελάχιστου μερίσματος υπέρ των μετόχων.
Επί εταιρειών με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά η παρούσα παράγραφος ισχύει με την επιφύλαξη των οριζομένων στα άρθρα 110 έως 112.
Σχετικά άρθρα
· Άρθρο 109. Διαδικασία και προϋποθέσεις χορήγησης αμοιβών
· Άρθρο 110. Πολιτική αποδοχών (Άρθρο 9α της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ)
· Άρθρο 111. Περιεχόμενο της πολιτικής αποδοχών (Άρθρο 9α της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ)
· Άρθρο 112. Έκθεση αποδοχών (Άρθρο 9β της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ)
· Άρθρο 113. Πρόγραμμα διάθεσης μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό
· Άρθρο 114. Δωρεάν διάθεση μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό
Προσοχή :
· Το άρθρο 109 περιέχει διατάξεις που αφορούν όλες τις εταιρίες, εισηγμένες ή μη, ενώ τα άρθρα 110-112 αφορούν μόνο τις εισηγμένες.
Χρόνος Εφαρμογής :
Τα άρθρα 109 έως 112 [ ΑΜΟΙΒΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ] εφαρμόζονται στις αμοιβές που αντιστοιχούν στις χρήσεις που αρχίζουν μετά τις 31.12.2018.
( Άρθρο 187. Μεταβατικές διατάξεις )
Ευρωπαϊκές Οδηγίες
Οδηγία (ΕΕ) 2017/828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, για την τροποποίηση της οδηγίας 2007/36/ΕΚ όσον αφορά την ενθάρρυνση της μακροπρόθεσμης ενεργού συμμετοχής των μετόχων (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
Άρθρο 9α
Δικαίωμα ψήφου επί της πολιτικής αποδοχών
1. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες θεσπίζουν πολιτική αποδοχών όσον αφορά τα διοικητικά στελέχη και ότι οι μέτοχοι δικαιούνται να ψηφίζουν επί της πολιτικής αποδοχών στη γενική συνέλευση.
2. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η ψήφος των μετόχων επί της πολιτικής αποδοχών στη γενική συνέλευση είναι δεσμευτική. Οι εταιρείες καταβάλλουν αμοιβή στα διοικητικά στελέχη τους μόνο σύμφωνα με πολιτική αποδοχών που έχει εγκριθεί από τους μετόχους στη γενική συνέλευση.
Σε περίπτωση κατά την οποία δεν έχει ακόμη εγκριθεί πολιτική αποδοχών και η γενική συνέλευση δεν εγκρίνει την προτεινόμενη πολιτική, η εταιρεία μπορεί να συνεχίσει να καταβάλλει τις αμοιβές των διοικητικών στελεχών της σύμφωνα με τις ισχύουσες πρακτικές, και υποβάλλει αναθεωρημένη πολιτική προς έγκριση κατά την επόμενη γενική συνέλευση.
Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχει εγκεκριμένη πολιτική αποδοχών και η γενική συνέλευση δεν εγκρίνει την προτεινόμενη νέα πολιτική, η εταιρεία μπορεί να συνεχίσει να καταβάλλει τις αμοιβές των διοικητικών στελεχών της σύμφωνα με τις ισχύουσες πρακτικές, και υποβάλλει αναθεωρημένη πολιτική προς έγκριση κατά την επόμενη γενική συνέλευση.
3. Ωστόσο τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέψουν ότι η ψηφοφορία επί της πολιτικής αποδοχών κατά τη γενική συνέλευση έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα. Στην περίπτωση αυτή, οι εταιρείες καταβάλλουν αμοιβή στα διοικητικά στελέχη τους μόνο σύμφωνα με πολιτική αποδοχών που έχει υποβληθεί σε τέτοια ψηφοφορία στη γενική συνέλευση. Σε περίπτωση που η γενική συνέλευση απορρίψει την προτεινόμενη πολιτική αποδοχών, η εταιρία υποβάλλει αναθεωρημένη πολιτική προς ψηφοφορία κατά την επόμενη γενική συνέλευση.
4. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στις εταιρείες, σε εξαιρετικές περιστάσεις, να παρεκκλίνουν προσωρινά από την πολιτική αποδοχών, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω πολιτική περιλαμβάνει τις διαδικαστικές προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να εφαρμοστεί παρέκκλιση και καθορίζει τα στοιχεία της πολιτικής για τα οποία μπορεί να εφαρμοστεί παρέκκλιση.
Οι εξαιρετικές περιστάσεις όπως αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο καλύπτουν μόνο καταστάσεις όπου η παρέκκλιση από την πολιτική αποδοχών είναι αναγκαία για τη μακροπρόθεσμη εξυπηρέτηση των συμφερόντων και για την αειφορία της εταιρείας στο σύνολό της ή προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά της.
5. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες υποβάλλουν την πολιτική αποδοχών σε ψηφοφορία στη γενική συνέλευση κάθε φορά που σημειώνεται ουσιώδης μεταβολή και σε κάθε περίπτωση ανά τέσσερα έτη κατ’ ελάχιστο.
6. Η πολιτική αποδοχών συνεισφέρει στην επιχειρηματική στρατηγική και στα μακροπρόθεσμα συμφέροντα και τη βιωσιμότητα της εταιρείας και διευκρινίζει τον τρόπο συνεισφοράς. Η πολιτική είναι σαφής και κατανοητή και περιγράφει τις διαφορετικές συνιστώσες για τη χορήγηση σταθερών και μεταβλητών αποδοχών, συμπεριλαμβανομένων όλων των επιμισθίων και άλλων επιδομάτων οποιασδήποτε μορφής τα οποία μπορεί να χορηγούνται σε διοικητικά στελέχη, και υποδεικνύει τα αντίστοιχα σχετικά ποσοστά.
Εξηγείται ο τρόπος με τον οποίο λήφθηκαν υπόψη οι μισθολογικές και εργασιακές συνθήκες των εργαζομένων της εταιρείας κατά τον καθορισμό της πολιτικής αποδοχών.
Όταν η εταιρεία χορηγεί μεταβλητές αποδοχές, η πολιτική αποδοχών αναφέρει σαφή, περιεκτικά και διαφοροποιημένα κριτήρια για τη χορήγηση των μεταβλητών αποδοχών. Αναφέρει τα κριτήρια χρηματοοικονομικής και μη χρηματοοικονομικής απόδοσης που θα εφαρμοστούν, περιλαμβανομένων, όπου κρίνεται σκόπιμο, των κριτηρίων που σχετίζονται με την εταιρική κοινωνική ευθύνη, και επεξηγεί τον τρόπο με τον οποίο συμβάλλουν στους στόχους που ορίζονται στο πρώτο εδάφιο, καθώς και τις μεθόδους που θα εφαρμοστούν για να προσδιοριστεί ο βαθμός στον οποίο πληρούνται τα κριτήρια απόδοσης. Προσδιορίζει πληροφορίες σχετικά με τυχόν περιόδους αναβολής και σχετικά με τη δυνατότητα ανάκτησης των μεταβλητών αποδοχών από την εταιρεία.
Όταν η εταιρεία χορηγεί αποδοχές βάσει μετοχών, η πολιτική προσδιορίζει τις περιόδους κατοχύρωσης και, όπου κρίνεται σκόπιμο, τη διατήρηση μετοχών μετά την κατοχύρωση και εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο οι αποδοχές βάσει μετοχών συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο πρώτο εδάφιο.
Η πολιτική αποδοχών αναφέρει τη διάρκεια των συμβάσεων ή των συμφωνιών με διοικητικά στελέχη και τις εφαρμοζόμενες προθεσμίες προειδοποίησης, τα βασικά χαρακτηριστικά της συμπληρωματικής σύνταξης ή των προγραμμάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και τους όρους καταγγελίας των συμβάσεων και τις πληρωμές που συνδέονται με την καταγγελία των συμβάσεων.
Στην πολιτική αποδοχών επεξηγείται η διαδικασία λήψης αποφάσεων και ακολουθεί ο προσδιορισμός της, η επανεξέταση και η εφαρμογή της, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων για την αποφυγή ή τη διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων, και, όπου κρίνεται σκόπιμο, ο ρόλος της επιτροπής αποδοχών και άλλων σχετικών επιτροπών. Σε περίπτωση που αναθεωρείται η πολιτική, περιγράφονται και επεξηγούνται όλες οι σημαντικές μεταβολές και ο τρόπος με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη οι ψήφοι και οι απόψεις των μετόχων επί της πολιτικής και των εκθέσεων, από την τελευταία ψηφοφορία σχετικά με την πολιτική αποδοχών κατά τη γενική συνέλευση των μετόχων και έπειτα.
7. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, μετά την ψηφοφορία επί της πολιτικής αποδοχών στη γενική συνέλευση, η πολιτική μαζί με την ημερομηνία και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας δημοσιεύεται, χωρίς καθυστερήσεις, και παραμένει διαθέσιμη στον δικτυακό τόπο της εταιρείας, χωρίς χρέωση, τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα ισχύει.
Άρθρο 9β
Πληροφορίες παρεχόμενες στην έκθεση αποδοχών και δικαίωμα ψήφου επί της έκθεσης αποδοχών
1. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η εταιρεία καταρτίζει σαφή και κατανοητή έκθεση αποδοχών, η οποία παρουσιάζει ολοκληρωμένη επισκόπηση των αποδοχών, συμπεριλαμβανομένων όλων των επιδομάτων οποιασδήποτε μορφής που χορηγήθηκαν ή οφείλονταν στα επιμέρους διοικητικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένων των νεοπροσληφθέντων και των παλαιότερων διοικητικών στελεχών, κατά το τελευταίο οικονομικό έτος, σύμφωνα με την πολιτική αποδοχών που αναφέρεται στο άρθρο 9α.
Η έκθεση αποδοχών περιέχει, κατά περίπτωση, τις ακόλουθες πληροφορίες αναφορικά με τις αποδοχές κάθε επιμέρους διευθυντικού στελέχους:
α) το σύνολο των αποδοχών που έχουν χορηγηθεί ή καταβληθεί, με ανάλυση στις επιμέρους συνιστώσες τους, τα σχετικά ποσοστά των σταθερών και των μεταβλητών αποδοχών, επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο οι συνολικές αποδοχές συμμορφώνονται με την εγκεκριμένη πολιτική αποδοχών, περιλαμβανομένης της συμβολής τους στη μακροπρόθεσμη απόδοση της εταιρείας, και πληροφορίες για τον τρόπο εφαρμογής των κριτηρίων απόδοσης·
β) την ετήσια μεταβολή των αποδοχών της απόδοσης της εταιρείας και των μέσων αποδοχών των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης της εταιρείας, εκτός των διοικητικών στελεχών, κατά τα τελευταία πέντε οικονομικά έτη τουλάχιστον, με κοινή παρουσίαση των εν λόγω στοιχείων κατά τρόπο που να διευκολύνει τη σύγκριση·
γ) τις όποιες αποδοχές από οποιαδήποτε εταιρεία ανήκει στον ίδιο όμιλο, όπως ορίζεται στο σημείο 11) του άρθρου 2 της οδηγίας 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*11)·
δ) τον αριθμό μετοχών και δικαιωμάτων προαίρεσης για μετοχές που έχουν χορηγηθεί ή προσφερθεί και τις κύριες προϋποθέσεις άσκησης των δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων της τιμής και της ημερομηνίας άσκησης, καθώς και οποιαδήποτε μεταβολή τους·
ε) πληροφορίες για τη χρήση της δυνατότητας ανάκτησης μεταβλητών αποδοχών·
στ) πληροφορίες σχετικά με τυχόν παρεκκλίσεις από τη διαδικασία για την εφαρμογή της πολιτικής αποδοχών που αναφέρονται στο άρθρο 9α παράγραφος 6 και σχετικά με τυχόν παρεκκλίσεις που εφαρμόζονται σύμφωνα με το άρθρο 9α παράγραφος 4, καθώς και την επεξήγηση της φύσης των εξαιρετικών περιστάσεων και την ένδειξη των συγκεκριμένων στοιχείων έναντι των οποίων σημειώθηκε η παρέκκλιση.
2. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες δεν περιλαμβάνουν στην έκθεση αποδοχών ειδικές κατηγορίες δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των επιμέρους διοικητικών στελεχών κατά την έννοια του άρθρου 9 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*12) ή δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που αφορούν την οικογενειακή κατάσταση επιμέρους διοικητικών στελεχών.
3. Οι εταιρείες επεξεργάζονται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα διοικητικών στελεχών που περιλαμβάνονται στην έκθεση αποδοχών βάσει του παρόντος άρθρου προς τον σκοπό της αύξησης της εταιρικής διαφάνειας όσον αφορά τις αποδοχές των διοικητικών στελεχών, με στόχο την ενίσχυση της λογοδοσίας των διοικητικών στελεχών και της εποπτείας των μετόχων επί των αποδοχών των διοικητικών στελεχών.
Με την επιφύλαξη τυχόν μεγαλύτερης προθεσμίας που προβλέπεται από ενωσιακή τομεακή νομοθετική πράξη, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εταιρείες δεν θα δημοσιοποιούν, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του παρόντος άρθρου, δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των διοικητικών στελεχών που περιλαμβάνονται στην έκθεση αποδοχών, βάσει του παρόντος άρθρου, μετά την πάροδο 10 ετών από τη δημοσίευση της έκθεσης αποδοχών.
Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν βάσει νομοθεσίας την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων διοικητικών στελεχών για άλλους σκοπούς.
4. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η ετήσια γενική συνέλευση έχει δικαίωμα να πραγματοποιήσει συμβουλευτική ψηφοφορία επί της έκθεσης αποδοχών του τελευταίου οικονομικού έτους. Η εταιρεία επεξηγεί στην επόμενη έκθεση αποδοχών πώς ελήφθη υπόψη η ψηφοφορία κατά τη γενική συνέλευση.
Ωστόσο, για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 2 και 3 της οδηγίας 2013/34/ΕΕ αντίστοιχα, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν, ως εναλλακτική επιλογή έναντι της ψηφοφορίας, να υποβληθεί προς συζήτηση η έκθεση αποδοχών του τελευταίου οικονομικού έτους κατά την ετήσια γενική συνέλευση ως χωριστό σημείο της ημερήσιας διάταξης. Η εταιρεία επεξηγεί στην επόμενη έκθεση αποδοχών πώς η συζήτηση κατά τη γενική συνέλευση ελήφθη υπόψη.
5. Με την επιφύλαξη του άρθρου 5 παράγραφος 4, μετά τη γενική συνέλευση οι εταιρείες καθιστούν διαθέσιμη στο κοινό την έκθεση αποδοχών στον δικτυακό τους τόπο, χωρίς χρέωση, για περίοδο 10 ετών και μπορούν να επιλέξουν να τη διατηρήσουν διαθέσιμη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν περιέχει πλέον δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των διοικητικών στελεχών. Ο νόμιμος ελεγκτής ή το ελεγκτικό γραφείο ελέγχει κατά πόσον έχουν παρασχεθεί οι πληροφορίες που απαιτούνται βάσει του παρόντος άρθρου.
Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι τα διοικητικά στελέχη της εταιρείας, που ενεργούν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που τους αναθέτει το εθνικό δίκαιο, έχουν συλλογική ευθύνη να διασφαλίζουν ότι η έκθεση αποδοχών καταρτίζεται και δημοσιεύεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας. Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι νομοθετικές, διοικητικές και κανονιστικές διατάξεις τους περί αστικής ευθύνης, τουλάχιστον έναντι της εταιρείας, να εφαρμόζονται για τα διοικητικά στελέχη των εταιρειών για παράβαση των καθηκόντων της παρούσας παραγράφου.
6. Η Επιτροπή, προκειμένου να εξασφαλίζεται εναρμόνιση σχετικά με το παρόν άρθρο, εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές που προσδιορίζουν την τυποποιημένη παρουσίαση των πληροφοριών που ορίζονται στην παράγραφο 1.
Είδος αμοιβών που λαμβάνουν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου
| ΕΙΔΟΣ ΑΜΟΙΒΗΣ Ή ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΜΕΛΩΝ Δ.Σ και ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕ "ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ'' | ΑΡΜΟΔΙΟ ΟΡΓΑΝΟ |
| Αμοιβή ή άλλες παροχές, σύμφωνα με το νόμο και τα οριζόμενα στο καταστατικό και, κατά περίπτωση, την πολιτική αποδοχών της εταιρείας - Μπορεί να μειωθεί από το δικαστήριο αν, με τις υφιστάμενες συνθήκες, είναι κατά εύλογη κρίση υπέρογκη και αντιτάχθηκαν στην απόφαση αυτή μέτοχοι που εκπροσωπούν το (1/10) του κεφαλαίου. | Αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης ( Άρθρο 117) |
| Αμοιβή ή παροχή που χορηγείται σε μέλος του διοικητικού συμβουλίου και δεν ρυθμίζεται στο νόμο και το καταστατικό . - Μπορεί να μειωθεί από το δικαστήριο αν, με τις υφιστάμενες συνθήκες, είναι κατά εύλογη κρίση υπέρογκη και αντιτάχθηκαν στην απόφαση αυτή μέτοχοι που εκπροσωπούν το (1/10) του κεφαλαίου. | Αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης ( Άρθρο 117) - Ειδική απόφαση [ Με την επιφύλαξη των οριζομένων στα άρθρα 110 έως 112 ( πολιτική αποδοχών ) . |
| Αμοιβή συνιστάμενη σε συμμετοχή στα κέρδη της χρήσεως - Λαμβάνεται από το υπόλοιπο των καθαρών κερδών που απομένει μετά την αφαίρεση των νόμιμων κρατήσεων για τακτικό αποθεματικό και τη διανομή του ελάχιστου μερίσματος υπέρ των μετόχων - Επί εταιρειών με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ισχύει με την επιφύλαξη των οριζομένων στα άρθρα 110 έως 112 ( πολιτική αποδοχών ) . | Αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης ( Άρθρο 117) - Μόνο αν αυτό προβλέπεται στο καταστατικό |
| Αμοιβή σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου για υπηρεσίες προς την εταιρεία βάσει ειδικής σχέσης, όπως ενδεικτικώς, από σύμβαση εργασίας, έργου ή εντολής | Αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης ( Άρθρο 117) -Καταβάλλεται με τις προϋποθέσεις των άρθρων 99 έως 101 ( Συνδεδεμένα Μέρη). |
| Προκαταβολή αμοιβής για το χρονικό διάστημα μέχρι την επόμενη τακτική γενική συνέλευση [ ΝΈΟ ] | Αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης ( Άρθρο 117) |
| Αποζημιώσεις και δαπάνες που καταβάλλονται δυνάμει κατά νόμο εγκεκριμένης, όπου απαιτείται, έννομης σχέσης (π.χ. δαπάνες στο πλαίσιο εργασίας ή εντολής) ή/και προβλέπονται εκ του νόμου (π.χ. ΑΚ 723), | Οι διατάξεις των άρθρων 109 επ. (όπως άλλωστε και εκείνες του άρθρου 99) δεν ισχύουν όπως άλλωστε ισχύει και σήμερα, κατά πάγια θέση της νομολογίας. (Αιτιολογική ) |
Στις εισηγμένες εταιρίες ο προσδιορισμός των αμοιβών των μελών του Δ.Σ του, υπόκειται και σε επιπλέον διαδικασία : την «πολιτική αποδοχών» και την «έκθεση αποδοχών».
«Πολιτική» και «Έκθεση» αποδοχών – Υποχρέωση των « Εισηγμένων Εταιρειών» ( άρθρα 110-112 )
· Εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά υποχρεούνται να θεσπίζουν πολιτική αποδοχών για τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και, αν υπάρχει, για τον γενικό διευθυντή ή τον αναπληρωτή του.
· Με καταστατική διάταξη μπορεί να ορίζεται ότι οι διατάξεις εφαρμόζονται: (α) και σε διοικητικά στελέχη, όπως αυτά ορίζονται στο Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 24 παράγραφος 9, καθώς (β) και σε εταιρείες με μετοχές μη εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά.
· Η πολιτική αποδοχών υποβάλλεται στην έγκριση της γενικής συνέλευσης. Η ψήφος των μετόχων επί της πολιτικής αποδοχών είναι δεσμευτική.
· Η διάρκεια ισχύος της εγκεκριμένης πολιτικής αποδοχών δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα (4) έτη από την έγκρισή της από τη γενική συνέλευση. Οι εταιρείες υποχρεούνται να υποβάλουν την πολιτική αποδοχών προς έγκριση στη γενική συνέλευση κάθε φορά που σημειώνεται ουσιώδης μεταβολή των συνθηκών με τις οποίες καταρτίσθηκε η εγκεκριμένη πολιτική αποδοχών και σε κάθε περίπτωση ανά τέσσερα (4) έτη από την έγκρισή της.
· Η εγκεκριμένη πολιτική αποδοχών μαζί με την ημερομηνία και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας υποβάλλεται σε διατυπώσεις δημοσιότητας και παραμένει διαθέσιμη στο διαδικτυακό τόπο της εταιρείας, χωρίς χρέωση, τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα αυτή ισχύει.
· Η πολιτική αποδοχών του προηγουμένου άρθρου περιγράφει με τρόπο σαφή και κατανοητό κατ’ ελάχιστο τα εξής: ( βλ. άρθρο 111 )
· Η εταιρεία με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά υποχρεούται να καταρτίζει σαφή και κατανοητή έκθεση αποδοχών, η οποία περιέχει ολοκληρωμένη επισκόπηση του συνόλου των αποδοχών για το τελευταίο οικονομικό έτος.
· Η έκθεση αποδοχών περιέχει, κατ’ ελάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες όσον αφορά τις αποδοχές κάθε επιμέρους μέλους του διοικητικού συμβουλίου: ( βλ. άρθρο 112 )
· Η έκθεση αποδοχών του τελευταίου οικονομικού έτους υποβάλλεται προς συζήτηση στην τακτική γενική συνέλευση, ως αντικείμενο της ημερήσιας διάταξης.
· Οι εταιρείες καθιστούν αμελλητί διαθέσιμη στο κοινό την έκθεση αποδοχών στον διαδικτυακό τους τόπο, χωρίς χρέωση, για περίοδο δέκα (10) ετών.
Stock Options ( δικαιώματος προαίρεσης ) - Πρόγραμμα διάθεσης μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό ( άρθρο 113 )
Με το άρθρο αυτό επαναλαμβάνεται η ρύθμιση των παραγράφων 13 και 14 του άρθρου 13 κ.ν. 2190/1920 για τη διάθεση μετοχών στα μέλη του Δ.Σ. και το προσωπικό της εταιρείας. Το άρθρο περιέχει ειδική αναφορά στην περίπτωση που υπάρχει εγκεκριμένη πολιτική αποδοχών στην εταιρεία:, σύμφωνα με την παράγραφο 5, δεν υπάρχει ανάγκη για την έγκριση του προγράμματος διάθεσης των μετοχών με απόφαση της Γ.Σ., όταν το ίδιο πρόγραμμα έχει ήδη εγκριθεί στην απόφαση της Γ.Σ. που ενέκρινε την πολιτική αποδοχών.
· Λαμβάνεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης, που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία
· Δικαιούχοι : Μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό της εταιρείας, καθώς και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών κατά την έννοια του άρθρου 32 του ν. 4308/2014
· Με τη χορήγηση stock options, ο εργοδότης παρέχει στον εργαζόμενο το δικαίωμα να αποκτήσει, υπό όρους, συγκεκριμένο αριθμό μετοχών της εταιρείας σε προκαθορισμένη μελλοντική χρονική στιγμή και σε προκαθορισμένη προνομιακή τιμή.
· Η συνολική ονομαστική αξία των μετοχών που διατίθενται κατά την παρούσα παράγραφο δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει, συνολικά, το (1/10) του κεφαλαίου, που είναι καταβεβλημένο κατά την ημερομηνία της απόφασης της γενικής συνέλευσης.
· Το διοικητικό συμβούλιο, σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος, εκδίδει στους δικαιούχους που άσκησαν το δικαίωμά τους πιστοποιητικά δικαιώματος απόκτησης μετοχών και, ανά ημερολογιακό τρίμηνο κατ’ ανώτατο όριο, παραδίδει τις μετοχές που έχουν ήδη εκδοθεί ή εκδίδει και παραδίδει τις μετοχές στους παραπάνω δικαιούχους, αυξάνοντας το κεφάλαιο της εταιρείας και τροποποιώντας αντίστοιχα το καταστατικό.
· Η γενική συνέλευση, με απόφασή της που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία και υποβάλλεται σε δημοσιότητα, μπορεί να εξουσιοδοτεί το διοικητικό συμβούλιο να θεσπίζει πρόγραμμα διάθεσης μετοχών.
Φορολογικές Διατάξεις
· Ν. 4172/2013, Άρθρο 13. Παροχές σε είδος : « 4. Η αγοραία αξία των παροχών σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με τη μορφή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών προσδιορίζεται κατά το χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης ή μεταβίβασής του και ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση. Η αγοραία αξία άσκησης δικαιώματος είναι η τιμή κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο μειωμένη κατά την τιμή διάθεσης του δικαιώματος».
· Η διάταξη αυτή καταλαμβάνει τα δικαιώματα που ασκούνται από την έναρξη ισχύος της διάταξης (δηλαδή από την 1η Ιανουαρίου 2014) ανεξαρτήτως του πότε είχε χορηγηθεί το εν λόγω δικαίωμα και επίσης καταλαμβάνει και δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών που διαπραγματεύονται και σε αλλοδαπά χρηματιστήρια.
· Aρ. πρωτ.: ΔΕΑΦ 1055728 ΕΞ 2015/23.4.2015 Διευκρινίσεις σχετικά με το χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης απόκτησης μετοχών προκειμένου για την εφαρμογή των διατάξεων της παρ.4 του άρθρου 13 του ν. 4172/2013
Από τα ανωτέρω συνάγεται, ότι κρίσιμος χρόνος άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης είναι εκείνος κατά τον οποίο μεταβιβάζονται οι μετοχές με μεταφορά αυτών στις μερίδες των δικαιούχων στο Σ.Α.Τ., καθόσον κατά το χρόνο αυτό ο δικαιούχος αποκτά τυχόν ωφέλεια, η οποία αποτιμάται στην τιμή κλεισίματος κατά τον κρίσιμο αυτό χρόνο μειωμένη με την τιμή διάθεσης του δικαιώματος (προνομιακή τιμή).
(Stock awards) - Δωρεάν διάθεση μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό ( άρθρο 114 )
Για λόγους κωδικοποίησης του δικαίου ενσωματώνεται στον νόμο περί ανωνύμων εταιρειών η ρύθμιση του προεδρικού διατάγματος 30/1988, το οποίο καταργείται. Το π.δ. 30/1988 περιέχει ρυθμίσεις για τη δωρεάν διάθεση μετοχών στους εργαζομένους (stock awards) και τη χορήγηση δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών (stock options). Η δεύτερη αυτή ρύθμιση είχε καταργηθεί σιωπηρά με την εισαγωγή του θεσμού των δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών στον κ.ν. 2190/1920 (άρθρο 13), όμως η δυνατότητα δωρεάν διάθεσης εξακολουθούσε μέχρι σήμερα να διέπεται από το π.δ. 30/1988.
Το νέο άρθρο δεν ρυθμίζει την περίπτωση διάθεσης μετοχών όχι δωρεάν, αλλά σε τιμή χαμηλότερη της ονομαστικής.
Όμως αυτό θα οδηγούσε σε αρκετά περίπλοκες ρυθμίσεις, αφού οι μετοχές αυτές θα πρέπει να εκδοθούν με συνδυασμό πραγματικής και λογιστικής αύξησης κεφαλαίου, η δε ονομαστική αξία εν μέρει θα προέρχεται από το ποσό που καταβάλει ο εργαζόμενος και εν μέρει από αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται. Όμως τέτοια ρύθμιση δεν υπάρχει ούτε στο π.δ. 30/1988 και άλλωστε δεν υπάρχει πραγματική σχετική ανάγκη.
Αν μια εταιρεία επιθυμεί π.χ. να δώσει σε έναν εργαζόμενο 100 μετοχές ονομαστικής αξίας 1 ευρώ προς 0,50 ευρώ ανά μετοχή, μπορεί να του δώσει 50 δωρεάν και 50 προς 1 ευρώ.
Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για την περίπτωση που η εταιρεία έχει εγκρίνει ήδη την πολιτική αποδοχών που προβλέπει την δωρεάν διάθεση μετοχών:, σύμφωνα με την παρ. 4 δεν υπάρχει ανάγκη για την έγκριση του προγράμματος διάθεσης των μετοχών με απόφαση της Γ.Σ., όταν το ίδιο πρόγραμμα έχει ήδη εγκριθεί στην απόφαση της Γ.Σ. που ενέκρινε την πολιτική αποδοχών.
· Με απόφαση της γενικής συνέλευσης που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία μπορεί να αποφασίζεται η δωρεάν διάθεση μετοχών στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό της εταιρείας, καθώς και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών κατά την έννοια του άρθρου 32 του ν. 4308/2014. [ δεν εφαρμόζεται επί εταιρειών με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, εφόσον το πρόγραμμα διάθεσης μετοχών περιλαμβάνεται στην εγκεκριμένη πολιτική αποδοχών ]
· Ως δικαιούχοι μπορούν να οριστούν και πρόσωπα που παρέχουν στην εταιρεία υπηρεσίες σε σταθερή βάση.
· Περίληψη της απόφασης υποβάλλεται σε δημοσιότητα.
· Η εταιρεία είτε διαθέτει ίδιες μετοχές που αποκτώνται ή έχουν ήδη αποκτηθεί, είτε εκδίδει νέες μετοχές με κεφαλαιοποίηση μη διανεμηθέντων κερδών ή διανεμητών αποθεματικών ή διαφοράς από την έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο.
· Η απόφαση της γενικής συνέλευσης πρέπει να ορίζει τον αριθμό των μετοχών που θα διατεθούν και το κατά πόσο θα πρόκειται για ίδιες ή για νέες μετοχές, την κατηγορία των μετοχών που θα διατεθούν, τους όρους της διάθεσης, όπως ιδίως την τυχόν υποχρέωση διακράτησης των μετοχών για ορισμένο χρονικό διάστημα, τους δικαιούχους ή τις κατηγορίες τους και κάθε άλλο συναφή όρο.
· Μπορεί να ανατίθεται στο διοικητικό συμβούλιο ο καθορισμός των δικαιούχων ή των κατηγοριών τους και οποιοσδήποτε άλλος όρος.
· Η ονομαστική αξία των μετοχών που διατίθενται κατά το άρθρο αυτό αθροιζόμενη με την ονομαστική αξία των μετοχών που ενδέχεται να διατεθούν με βάση τυχόν εκκρεμή δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει συνολικά το ένα δέκατο (1/10) του κεφαλαίου που είναι καταβεβλημένο κατά την ημερομηνία της απόφασης της γενικής συνέλευσης.
· Η διάθεση μετοχών του παρόντος άρθρου μπορεί να συνδυάζεται με εκείνη του άρθρου 113.
Σ.ΛΟ.Τ. αριθμ. πρωτ.: 339 ΕΞ 29.2.2016
Χειρισμός δικαιωμάτων προαίρεσης επί μετοχών βάσει των Ε.Λ.Π.
ΕΡΩΤΗΜΑ
Η Εταιρεία XXX, η οποία είναι θυγατρική αλλοδαπής εταιρείας, συντάσσει τις χρηματοοικονομικές της καταστάσεις της 31 Δεκεμβρίου 2015 βάσει του Ν.4308/2014.
Ο Όμιλος στον οποίο ανήκει η Εταιρεία XXX έχει εκδώσει δικαιώματα προαίρεσης (stockoptions) σε εργαζομένους της Εταιρείας XXX επί μετοχών της υπερκείμενης μητρικής εταιρείας.
Η Εταιρεία καταχωρεί ως έξοδο μισθοδοσίας το κόστος των δικαιωμάτων αυτών κατά τη στιγμή που αυτά εξασκούνται από τους εργαζομένους της, βάσει τιμολογίου που λαμβάνει από τον Όμιλο.
Σύμφωνα με το άρθρο 29, παρ. 12δ του Ν.4308/2014, θα πρέπει να γνωστοποιηθεί για την καθαρή θέση της οντότητας η ύπαρξη δικαιωμάτων προαίρεσης ή παρόμοιων τίτλων με μνεία του αριθμού τους, της αξίας τους και των δικαιωμάτων που παρέχουν. Το ερώτημα μας συνίσταται στα εξής:
α) Θα πρέπει η Εταιρεία XXX να γνωστοποιήσει στο Προσάρτημα (Σημειώσεις) επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων τα δικαιώματα προαίρεσης που έχουν εκδοθεί από άλλη εταιρεία του Ομίλου στον οποίο ανήκει και τα οποία έχουν εκχωρηθεί σε εργαζομένους της; Αν ναι, ποια είναι η αξία στην οποία κάνει αναφορά η ανωτέρω παράγραφος των Ε.Λ.Π.;
β) Εκτός της ανωτέρω γνωστοποίησης, ποια θα πρέπει να είναι η λογιστική αντιμετώπιση των δικαιωμάτων που έχουν εκδοθεί προς εργαζόμενους της Εταιρείας XXX από άλλη εταιρεία του Ομίλου στον οποίο ανήκει και δεν έχουν εξασκηθεί κατά το τέλος χρήσης; Θα πρέπει η Εταιρεία XXX να καταχωρήσει τα εν λόγω δικαιώματα στις χρηματοοικονομικές της καταστάσεις βάσει εύλογης αξίας σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α.2-Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών ή να συνεχίσει να καταχωρεί μόνο το έξοδο που αφορά τα δικαιώματα που έχουν εξασκηθεί;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
(α) Τα αναφερόμενα δικαιώματα δεν σχετίζονται με την καθαρή θέση της ΧΧΧ και συνεπώς δεν απαιτείται γνωστοποίησή τους στις σημειώσεις της ΧΧΧ.
(β) Από το Ν. 4308/2014, δεν προβλέπεται ειδικός λογιστικός χειρισμός για τέτοιου είδους συναλλαγές.
Συνεπώς, η υποχρέωση της ΧΧΧ μπορεί να εξαντλείται στην αναγνώριση του εξόδου μισθοδοσίας βάσει του τιμολογίου που λαμβάνει από τον όμιλο.
29) Μονομελές Διοικητικό Όργανο ( «Μονοπρόσωπο Δ.Σ » ) - ( Άρθρο 115 )
Το Δ.Σ., που καταρχήν πρέπει να είναι τουλάχιστον τριμελές, μπορεί εφεξής για τις «μικρές» και «πολύ μικρές» εταιρείας να είναι και μονομελές.
Αντί διοικητικού συμβουλίου, το καταστατικό μπορεί να προβλέπει το διορισμό μονομελούς διοικητικού οργάνου (σύμβουλος-διαχειριστής), εκλεγόμενου από τη γενική συνέλευση. Ο σύμβουλος-διαχειριστής είναι πάντοτε φυσικό πρόσωπο. [δεν εφαρμόζεται στις μεγάλες και μεσαίες εταιρείες, ούτε σε εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά.]
Επισήμανση:
Η θέσπιση του μονομελούς διοικητικού συμβουλίου για τις μικρές και πολύ μικρές ανώνυμες εταιρείες, μπορεί να επιφέρει σημαντική μείωση των ασφαλιστικών επιβαρύνσεων για τις «οικογενειακές» Α.Ε., καθώς υπόχρεοι σε ασφάλιση είναι τα μέλη του Δ.Σ. οι οποίοι είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον .
Προσοχή :
Χρειάζεται να υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο Καταστατικό της Εταιρείας.
30) «Εκτελεστική Επιτροπή» ( Άρθρο 87 )
Με διάταξη του καταστατικού ή με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, εφόσον το καταστατικό το επιτρέπει, μπορεί επίσης να συγκροτείται εκτελεστική επιτροπή και να ανατίθενται σ’ αυτήν ορισμένες εξουσίες ή καθήκοντα του διοικητικού συμβουλίου
31) Γενική Συνέλευση ( Άρθρα 116 - 140 )
Η Γ.Σ είναι «το ανώτατο όργανο της εταιρίας».
α) Τρόποι Διενέργειας Γ.Σ
Το άρθρο 118 παρουσιάζει τους τρόπους με τους οποίους οι μέτοχοι λαμβάνουν αποφάσεις. Εκτός από την απόφαση σε συνεδρίαση της Γ.Σ. και το πρακτικό «διά περιφοράς», εισάγεται τρίτη δυνατότητα λήψης αποφάσεων από τη γενική συνέλευση, δηλ. η διαδικασία Γ.Σ. χωρίς συνεδρίαση. Δηλαδή :
(1 ) Η «κλασική » ΓΣ,
(2) πρακτικό «δια περιφοράς», που συντάσσεται και υπογράφεται σύμφωνα με το άρθρο 136. [Διατηρείται η δυνατότητα που προβλεπόταν για τη σύνταξη πρακτικού «διά περιφοράς» με ισχύ απόφασης. Προστίθεται όμως ότι δεν απαιτείται ομόφωνη απόφαση, αλλά σύμπραξη όλων των μετόχων, που συμφωνούν να ληφθεί η απόφαση με τον τρόπο αυτό, ενώ επιτρέπεται ρητά οι υπογραφές των μετόχων ή των αντιπροσώπων τους να αντικαθίστανται με ανταλλαγή μηνυμάτων με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e mail) ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα, αν τούτο προβλέπεται στο καταστατικό.]
(3) Ψηφοφορία που λαμβάνει χώρα χωρίς συνεδρίαση, σύμφωνα με το άρθρο 135 .
[ Το Δ.Σ. προτείνει τη λήψη μιας απόφασης και οι μέτοχοι απαντούν ηλεκτρονικά. Ζήτημα απαρτίας δεν υπάρχει, διότι η πρόταση απευθύνεται σε όλους τους μετόχους. Ο νέος τρόπος λήψης αποφάσεων εφαρμόζεται μόνο στις μη εισηγμένες εταιρείες και μόνο αν το καταστατικό την προβλέπει, ενώ μειοψηφία του 1/5 του κεφαλαίου μπορεί να αντιταχθεί στη λήψη απόφασης με τη διαδικασία αυτή.]
β) Τόπος όπου λαμβάνει χώρα η Γ.Σ.
Με τη ρύθμιση της παραγράφου 3 του άρθρου 120, εισάγεται για μη εισηγμένες εταιρείες η δυνατότητα εξ ολοκλήρου διεξαγωγής της συνέλευσης με ηλεκτρονικά μέσα (virtual meeting) και όχι σε ορισμένο τόπο.
γ) Δημοσίευση της πρόσκλησης της Γ.Σ. και Δικαίωμα ατομικής πληροφόρησης
Το άρθρο 122 αφορά τη δημοσίευση της πρόσκλησης της Γ.Σ. Ορίζονται η προθεσμία (20ήμερη, παράγραφος 1) και ο τρόπος δημοσιότητας (διά του Γ.Ε.ΜΗ., παράγραφοι 2 και 3), ανάλογα με το αν πρόκειται για εταιρείες εισηγμένες ή μη και υπό την επιφύλαξη ειδικότερης διάταξης.
Με την παράγραφο 4 εισάγεται δικαίωμα κάθε μετόχου σε εταιρείες με μετοχές μη εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά να ζητεί από την εταιρεία ατομική πληροφόρηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) για επικείμενες γενικές συνελεύσεις και μάλιστα να τη λαμβάνει τουλάχιστον 10 ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης. Καταργείται επίσης η υποβολή του πρακτικού της Γ.Σ. στην Διοίκηση. Και αν μεν πρόκειται για σημαντικές αποφάσεις, οι οποίες υπόκεινται σε καταχώριση, η τελευταία θα πρέπει να γίνει ούτως ή άλλως με υποβολή της απόφασης στο Γ.Ε.ΜΗ.
δ) Ενημέρωση των μετόχων πριν από τη Γ.Σ.
Με το άρθρο 123 ρυθμίζεται ειδικώς το ζήτημα της ενημέρωσης των μετόχων πριν από τη Γ.Σ..[ Δέκα (10) ημέρες πριν από την τακτική γενική συνέλευση, η εταιρεία θέτει στη διάθεση των μετόχων της τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της, καθώς και τις σχετικές εκθέσεις του διοικητικού συμβουλίου και των ελεγκτών.] Επεκτείνονται οι υποχρεώσεις παροχής πληροφοριών στους μετόχους από τη δημοσίευση της πρόσκλησης και για τις μη εισηγμένες εταιρείες, πλην της υποχρέωσης ανάρτησης σχεδίων αποφάσεων. Η παράβαση των διατάξεων αυτών δημιουργεί ευθύνη του διοικητικού συμβουλίου και μάλιστα άμεση, έναντι των μετόχων, στο μέτρο που προέκυψε ζημία για τους τελευταίους, δεν επηρεάζεται όμως το κύρος των αποφάσεων που έλαβε η Γ.Σ.
ε) Δικαιούμενοι συμμετοχής στη γενική συνέλευση
Με το άρθρο 124 καταργείται ο θεσμός της δέσμευσης μετοχών και η διαδικασία προηγούμενης ενημέρωσης της εταιρείας για τη συμμετοχή μετόχου στη γενική συνέλευση συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης κατάρτισης πίνακα μετόχων δικαιούμενων συμμετοχής στη Γ.Σ. από το Δ.Σ.. Πλέον κανόνες προηγούμενης κατάθεσης μετοχών, δέσμευσης ή προηγούμενης κατάθεσης εγγράφων αντιπροσώπευσης και κατάρτισης πίνακα μετόχων δύνανται να προβλέπονται μόνο ως καταστατικές επιλογές. Αντ’ αυτού η νομιμοποίηση των μετόχων γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο κατά την ημέρα διεξαγωγής της Γ.Σ., καθώς η τεχνολογική εξέλιξη επιτρέπει την ταχύτερη και αμεσότερη ταυτοποίηση των μετόχων.
στ) Συμμετοχή στην Γ.Σ από απόσταση
Με τα άρθρα 125 «Συμμετοχή στη γενική συνέλευση από απόσταση σε πραγματικό χρόνο» και 126 «Συμμετοχή στη γενική συνέλευση με επιστολική ψήφο» συστηματοποιούνται οι διατάξεις περί συμμετοχής στη γενικής συνέλευση από απόσταση τόσο για τις εισηγμένες όσο και για τις μη εισηγμένες εταιρείες. Η συμμετοχή από απόσταση διακρίνεται σε συμμετοχή από απόσταση πριν από τη Γ.Σ. (επιστολική ψήφος) η οποία μπορεί να είναι και ηλεκτρονική, και κατά τη διάρκεια αυτής (τηλεδιάσκεψη).
ζ) Είδη Γενικής Συνέλευσης – Προθεσμίες ( Άρθρο 119)
Η τακτική Γ.Σ ( λαμβάνει αποφάσεις για την έγκριση των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων και την εκλογή ελεγκτών) πρέπει να συνέλθει υποχρεωτικά μια φορά το χρόνο το αργότερο έως την 10η ημέρα του ενάτου μήνα μετά τη λήξη της εταιρικής χρήσης (μέχρι την 10η Σεπτεμβρίου, για τις Α.Ε, που η Χρήση λήγει 31 Δεκεμβρίου).
Υπόψη πάντως και ότι κατά την παράλληλη διάταξη του άρθρου 6 § 3 Ν. 4308 /2014 « 3. Η κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της περιόδου ολοκληρώνεται στο συντομότερο χρόνο από:
(α) έξι μήνες από τη λήξη της περιόδου ή
(β) το χρονικό όριο που επιτρέπει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που τίθενται από τη φορολογική ή άλλη νομοθεσία της χώρας»
Έκτακτη ΓΣ είναι κάθε συνέλευση που δεν είναι τακτική.
Η γενική συνέλευση που συγκαλείται για να τροποποιήσει το καταστατικό ή να λάβει αποφάσεις, για τις οποίες απαιτείται αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία (καταστατική γενική συνέλευση), μπορεί να είναι τακτική ή έκτακτη.
η) Παράσταση στην Γενική Συνέλευση
Στη γενική συνέλευση δικαιούνται να παρίστανται και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, καθώς και οι ελεγκτές της εταιρείας.
Ο πρόεδρος της γενικής συνέλευσης μπορεί με ευθύνη του να επιτρέψει την παρουσία στη συνέλευση και άλλων προσώπων, που δεν έχουν μετοχική ιδιότητα ή δεν είναι εκπρόσωποι μετόχων, στο μέτρο που τούτο δεν αντιτίθεται στο εταιρικό συμφέρον. Τα πρόσωπα αυτά δεν θεωρείται ότι μετέχουν στη συνέλευση για μόνο το λόγο ότι έλαβαν το λόγο για λογαριασμό παριστάμενου μετόχου ή ύστερα από πρόσκληση του προέδρου.
θ) Πρακτικά συνεδριάσεων της γενικής συνέλευσης (Άρθρο 134. )
Οι συζητήσεις και αποφάσεις που λαμβάνονται κατά τη γενική συνέλευση καταχωρίζονται σε περίληψη σε ειδικό βιβλίο πρακτικών. Στο ίδιο βιβλίο καταχωρίζεται και κατάλογος των μετόχων που παραστάθηκαν ή αντιπροσωπεύθηκαν στη γενική συνέλευση.
Με αίτηση μετόχου ο πρόεδρος της γενικής συνέλευσης υποχρεούται να καταχωρίσει στα πρακτικά περίληψη της γνώμης του. Ο πρόεδρος της γενικής συνέλευσης δικαιούται να αρνηθεί την καταχώριση γνώμης, αν αυτή αναφέρεται σε ζητήματα προφανώς εκτός ημερήσιας διάταξης ή το περιεχόμενό της αντίκειται καταφανώς στα χρηστά ήθη ή το νόμο.
Αντίγραφα πρακτικών συνεδριάσεων της γενικής συνέλευσης υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 93.
Η εταιρεία υποχρεούται να χορηγεί στους μετόχους της αντίγραφα πρακτικών γενικών συνελεύσεων ύστερα από αίτησή τους. Οι μέτοχοι στους οποίους η εταιρεία αρνείται να χορηγήσει αντίγραφα των πρακτικών γενικής συνέλευσης, στην οποία παρέστησαν αυτοπροσώπως ή με νόμιμα εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο, μπορούν να απευθυνθούν στην αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., όπου τηρείται ο φάκελος της εταιρείας, η οποία υποχρεούται να τους χορηγήσει τα αντίγραφα αυτά, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3419/2005, εφόσον πρόκειται για πράξεις που καταχωρούνται στο Γ.Ε.ΜΗ.. Οι τρίτοι που έχουν έννομο συμφέρον και οι μη παραστάντες στη γενική συνέλευση μέτοχοι μπορούν να λάβουν αντίγραφα των πρακτικών της γενικής συνέλευσης από το Γ.Ε.ΜΗ., σε περίπτωση δε άρνησης αυτού, να χορηγήσει το πρακτικό ύστερα από σχετική εισαγγελική παραγγελία.
ι) Αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης
Η γενική συνέλευση είναι μόνη αρμόδια να αποφασίζει για:
(α) Τροποποιήσεις του καταστατικού. Ως τροποποιήσεις θεωρούνται και οι αυξήσεις, τακτικές ή έκτακτες, και οι μειώσεις του κεφαλαίου. [ Εξαιρούνται : Αυξήσεις κεφαλαίου ή πράξεις αναπροσαρμογής του κεφαλαίου που ρητά ανατίθενται από το νόμο ή το καταστατικό στο διοικητικό συμβούλιο, καθώς και αυξήσεις που επιβάλλονται από διατάξεις άλλων νόμων και Η τροποποίηση ή η προσαρμογή διατάξεων του καταστατικού από το διοικητικό συμβούλιο στις περιπτώσεις που ορίζει τούτο ρητά ο νόμος.]
(β) Εκλογή μελών του διοικητικού συμβουλίου και ελεγκτών. [Εξαιρούνται : Ο διορισμός με το καταστατικό του πρώτου διοικητικού συμβουλίου και η εκλογή κατά το καταστατικό, σύμφωνα με το άρθρο 82, συμβούλων σε αντικατάσταση παραιτηθέντων, αποθανόντων ή απωλεσάντων την ιδιότητά τους με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. ]
(γ) Την έγκριση της συνολικής διαχείρισης κατά το άρθρο 108 και την απαλλαγή των ελεγκτών.
(δ) Έγκριση των ετήσιων και των τυχόν ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων.
(ε) Διάθεση των ετήσιων κερδών. [Εξαιρούνται : Η δυνατότητα διανομής προσωρινών μερισμάτων κατά τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 162 και Η δυνατότητα διανομής κατά την παράγραφο 3 του άρθρου 162 κερδών ή προαιρετικών αποθεματικών μέσα στην τρέχουσα εταιρική χρήση με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, υποκείμενη σε δημοσίευση.]
(στ) Την έγκριση παροχής αμοιβών ή προκαταβολής αμοιβών κατά το άρθρο 109.
(ζ) Επί εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά εταιρειών, την έγκριση της πολιτικής αποδοχών του άρθρου 110 και της έκθεσης αποδοχών του άρθρου 112,
(η) Συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση, παράταση της διάρκειας ή λύση της εταιρείας [ Εξαιρείται : Η απορρόφηση κατά τα άρθρα 78 και 78α του κ.ν. 2190/1920 ανώνυμης εταιρείας από άλλη ανώνυμη εταιρεία που κατέχει το εκατό τοις εκατό (100%) ή το ενενήντα τοις εκατό (90%) ή περισσότερο των μετοχών της. ] και
(θ) Διορισμό εκκαθαριστών.
ια) Απαρτία και πλειοψηφία
«Απλή» απαρτία
Η γενική συνέλευση βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι εκπροσωπούντες το ένα πέμπτο (1/5) τουλάχιστον του καταβεβλημένου κεφαλαίου.
Αν δεν επιτευχθεί η απαρτία αυτή, η γενική συνέλευση συνέρχεται εκ νέου μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από τη χρονολογία της ματαιωθείσας συνεδρίασης, ύστερα από πρόσκληση προ δέκα (10) τουλάχιστον πλήρων ημερών. Στην επαναληπτική αυτή συνεδρίαση η γενική συνέλευση βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα επί των θεμάτων της αρχικής ημερησίας διάταξης, οσοδήποτε και αν είναι το εκπροσωπούμενο σε αυτήν τμήμα του καταβεβλημένου κεφαλαίου.
«Ενισχυμένη » απαρτία
Κατ’ εξαίρεση, προκειμένου για αποφάσεις που αφορούν τη μεταβολή της εθνικότητας της εταιρείας, τη μεταβολή του αντικειμένου της επιχείρησης αυτής, την επαύξηση των υποχρεώσεων των μετόχων, την τακτική αύξηση του κεφαλαίου, εκτός αν επιβάλλεται από το νόμο ή γίνεται με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών, τη μείωση του κεφαλαίου, εκτός αν γίνεται, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 21 ή την παράγραφο 6 του άρθρου 49, τη μεταβολή του τρόπου διάθεσης των κερδών, τη συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση, παράταση της διάρκειας ή διάλυση της εταιρείας, την παροχή ή ανανέωση εξουσίας προς το διοικητικό συμβούλιο για αύξηση του κεφαλαίου, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 24, καθώς και σε κάθε άλλη περίπτωση που ορίζεται στο νόμο ότι η γενική συνέλευση αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία, η συνέλευση βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα επί των θεμάτων της αρχικής ημερήσιας διάταξης, όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι εκπροσωπούντες το ήμισυ (1/2) του καταβεβλημένου κεφαλαίου.
Στην περίππτωση της προηγούμενης παραγράφου, αν δεν επιτευχθεί η απαρτία του τελευταίου εδαφίου, η γενική συνέλευση προσκαλείται και συνέρχεται εκ νέου, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, βρίσκεται δε σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα επί των θεμάτων της αρχικής ημερήσιας διάταξης, όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι εκπροσωπούντες το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του καταβεβλημένου κεφαλαίου.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Το καταστατικό μπορεί να ορίζει για όλα ή συγκεκριμένα θέματα μεγαλύτερα ποσοστά απαρτίας από τα προβλεπόμενα. Η προβλεπόμενη από το καταστατικό απαρτία για τα θέματα της «Απλής» απαρτίας, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δύο τρίτα (2/3) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου.
«Απλή» Πλειοψηφία
Οι αποφάσεις της γενικής συνέλευσης λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των εκπροσωπούμενων σε αυτή ψήφων.
«Ενισχυμένη » Πλειοψηφία
Κατ’ εξαίρεση, οι αποφάσεις που προβλέπονται «Ενισχυμένη » απαρτία, λαμβάνονται με πλειοψηφία των δύο τρίτων (2/3) των ψήφων που εκπροσωπούνται στη συνέλευση.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Το καταστατικό μπορεί να ορίζει ότι για όλες ή συγκεκριμένες αποφάσεις να απαιτούνται μεγαλύτερα ποσοστά από αυτά που προβλέπονται στο Νόμο.
Στον επόμενο πίνακα εμφανίζονται συνοπτικά τα ανωτέρω :
| Απαρτία | Πρώτη Γ.Σ | Επαναληπτική Γ.Σ |
| «Απλή» απαρτία - Ελάχιστη | 20,00% | Μία μετοχή |
| «Ενισχυμένη » απαρτία - Ελάχιστη (*) | 50,00% | 33,33% |
| (*)Εταιρείες με εισηγμένες μετοχές, ή όταν πρόκειται να ληφθεί απόφαση για αύξηση κεφαλαίου | 50,00% | 20,00% |
| Πλειοψηφία | Πρώτη Γ.Σ | Επαναληπτική Γ.Σ |
| «Απλή» Πλειοψηφία - Επί των παρόντων | 50,00%+1 | 50,00%+1 |
| «Ενισχυμένη »Πλειοψηφία - Επί των παρόντων | (2/3) των ψήφων [66,67%] | (2/3) των ψήφων [66,67%] |
Περιορισμοί στην συμμετοχή μετόχου στην ψηφοφορία για την ανάθεση του υποχρεωτικού ελέγχου
«8. Φυσικό πρόσωπο, το οποίο κατέχει μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά και το οποίο είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εν λόγω εταιρείας, δεν μετέχει στην ψηφοφορία της γενικής συνέλευσης και δεν υπολογίζεται για τον σχηματισμό της απαρτίας και της πλειοψηφίας, όταν η γενική συνέλευση αποφασίζει την ανάθεση του υποχρεωτικού ελέγχου των χρηματοοικονομικών καταστάσεων σε ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή σε ελεγκτική εταιρία. Η παρούσα παράγραφος δεν εφαρμόζεται όταν η πλειοψηφία των ανεξάρτητων μελών του διοικητικού συμβουλίου δηλώσει ότι συμφωνεί με την ανάθεση του ελέγχου στα προτεινόμενα πρόσωπα.» ( άρθρο 124, παρ. 8, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4587/2018 )
32) Δικαιώματα Μειοψηφίας – Ενώσεις μετοχών ( Άρθρα 141- 144)
α) Το άρθρο 141 για τα δικαιώματα μειοψηφίας (συλλογικά και ατομικά) ακολουθεί καταρχήν το άρθρο 39 του κ.ν. 2190/1920, με ορισμένες όμως τροποποιήσεις.
Η παράγραφος 1 προβλέπει το δικαίωμα της μειοψηφίας να ζητήσει τη σύγκληση έκτακτης Γ.Σ.. Η διάταξη ακολουθεί την προηγούμενη διαδικασία με δύο τροποποιήσεις: Ορίζεται ρητά αφενός ότι η τυχόν απόφαση του δικαστηρίου που παρέχει την άδεια σύγκλησης δεν υπόκειται σε ένδικα μέσα, ώστε να αποφευχθεί η άποψη που διατυπώθηκε ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατόν, οπότε το δικαίωμα της μειοψηφίας πρακτικά ματαιώνεται, και αφετέρου ότι το Δ.Σ. μπορεί να επιλέξει να ακολουθήσει τη διαδικασία του άρθρου 135, εκτός αν οι αιτούντες μέτοχοι έχουν ζητήσει τη σύγκληση Γ.Σ. κατά τις γενικές διατάξεις.
Στην παράγραφο 7 τίθεται ποσοστό 1/10 αντί 1/5 για την πληροφόρηση για την πορεία των εταιρικών υποθέσεων.
Με την παράγραφο 10 προστίθεται ένα νέο ατομικό μετοχικό δικαίωμα πληροφόρησης (για μη εισηγμένες εταιρείες), που θα είναι χρήσιμο προκειμένου ο μέτοχος να γνωρίζει ποια είναι ακριβώς η θέση του στην εταιρεία. Η πληροφορία αυτή μπορεί να είναι απαραίτητη όχι μόνο για την άσκηση των δικαιωμάτων του, αλλά και σε περίπτωση εκποίησης των μετοχών του, ώστε ο αγοραστής να μπορεί ευχερώς να διαπιστώσει τι αγοράζει. Ακόμη, με την παράγραφο 11 εισάγεται καταστατική δυνατότητα για την πρόβλεψη ατομικού δικαιώματος πληροφόρησης των μετόχων, όσον αφορά τα πρόσωπα που συμμετέχουν στο κεφάλαιο της Α.Ε., με παράλληλη ευχέρεια της τελευταίας να μη συμπεριλάβει στο σχετικό πίνακα μετόχους που κατέχουν λιγότερο από 1% του κεφαλαίου.
β) Άρθρα 142 και 143 (έκτακτος έλεγχος): Η βασική ρυθμιστική δομή και λειτουργία του έκτακτου ελέγχου διατηρείται. Λόγω της κατάργησης της διοικητικής εποπτείας δεν επαναλαμβάνεται ότι ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης μπορεί να ζητήσει τον έκτακτο έλεγχο, ενώ παραμένει η αρμοδιότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για τις εισηγμένες εταιρείες.
Δικαίωμα να ζητήσουν έκτακτο έλεγχο της εταιρείας από το δικαστήριο, που δικάζει κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, έχουν: α) Μέτοχοι της εταιρείας που αντιπροσωπεύουν το ένα εικοστό (1/20) τουλάχιστον του καταβεβλημένου κεφαλαίου. β) Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, Ο έλεγχος αυτός διατάσσεται, αν πιθανολογούνται πράξεις που παραβιάζουν διατάξεις του νόμου ή του καταστατικού της εταιρείας ή αποφάσεις της γενικής συνέλευσης. Σε κάθε περίπτωση, η αίτηση ελέγχου πρέπει να υποβάλλεται μέσα σε τρία (3) έτη από την έγκριση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της χρήσης, εντός της οποίας τελέστηκαν οι καταγγελλόμενες πράξεις.
Μέτοχοι της εταιρείας, που εκπροσωπούν το ένα πέμπτο (1/5) του καταβεβλημένου κεφαλαίου, δικαιούνται να ζητήσουν από το δικαστήριο τον έλεγχο της εταιρείας, εφόσον από την όλη πορεία αυτής, αλλά και με βάση συγκεκριμένες ενδείξεις, καθίσταται πιστευτό ότι η διοίκηση των εταιρικών υποθέσεων δεν ασκείται όπως επιβάλλει η χρηστή και συνετή διαχείριση. Το καταστατικό μπορεί να μειώσει, όχι όμως πέραν του μισού, το ποσοστό του καταβεβλημένου κεφαλαίου που απαιτείται για την άσκηση του δικαιώματος της παρούσας παραγράφου.
γ) [ ΕΝΩΣΕΙΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ] Με τις διατάξεις του άρθρου 144 εισάγεται στο ελληνικό δίκαιο η δυνατότητα σύστασης ενώσεων μετόχων, που, ως μη δικαιούχοι διάδικοι, μπορούν να ασκήσουν, στο δικό τους όνομα αλλά για λογαριασμό των μελών τους, τα δικαιώματα μειοψηφίας τούτων. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται η άσκηση των μετοχικών δικαιωμάτων και ο έλεγχος της εταιρικής διοίκησης. Μια παραπέρα διευκόλυνση μπορεί να είναι η οργάνωση διαδικτυακού forum μετόχων (Aktionärsforum), ώστε οι μέτοχοι να μπορούν μέσω αυτού να συνεννοούνται επωνύμως για την άσκηση των δικαιωμάτων τους στην προσεχή Γ.Σ. (έτσι π.χ. και στη Γερμανία, παράγραφος 127α AktG). Οι λεπτομέρειες της ρύθμισης πρέπει να ορίζονται στο καταστατικό της ένωσης, ενώ προβλέπεται η έκδοση σχετικού προεδρικού διατάγματος για τον τρόπο λειτουργίας των ενώσεων αυτών.
Στον κατωτέρω πίνακα εμφανίζονται όλα τα δικαιώματα των μετόχων « μειοψηφίας» :
| Α/Α | Είδος δικαιώματος | Σχετική διάταξη | Απαιτούμενο ποσοστό |
| 1 | Δυνατότητα αντίδρασης σε :Τροποποιήσεις καταστατικού ή λήψη αποφάσεων , για τις οποίες απαιτείται αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία (καταστατική γενική συνέλευση) [Το καταστατικό μπορεί να ορίζει ότι για όλες ή συγκεκριμένες αποφάσεις απαιτούνται μεγαλύτερα ποσοστά από αυτά που προβλέπονται από το Νόμο. ] | Άρθρο 132 | 33,33% |
| 2 | Δυνατότητα αντίδρασης σε : Αποφάσεις της γενικής συνέλευσης που λαμβάνονται χωρίς συνεδρίαση. Προϋπόθεση :Μειοψηφία του ενός πέμπτου (1/5) του κεφαλαίου δεν αντιτίθεται στη λήψη απόφασης με τη διαδικασία του παρόντος άρθρου | Άρθρο 135 | 20,00% |
| 3 | Δυνατότητα αντίδρασης σε : Απόφαση της γενικής συνέλευσης που λήφθηκε με τρόπο που δεν είναι σύμφωνος με το νόμο ή το καταστατικό, ακυρώνεται από το δικαστήριο. Η ακύρωση μπορεί να ζητηθεί με αγωγή από οποιονδήποτε μέτοχο, κάτοχο μετοχών που εκπροσωπούν τα 2/100 του κεφαλαίου, αν δεν παρέστη στη συνέλευση ή αντιτάχθηκε στην απόφαση | Άρθρο 137, παρ. 3 | 2,00% |
| 4 | Σε περίπτωση που δεν υπήρξε σύγκληση της γενικής συνέλευσης ή το περιεχόμενο της απόφασής της είναι αντίθετο στο νόμο ή το καταστατικό, η απόφαση είναι άκυρη. Η ακυρότητα μπορεί να προβληθεί από κάθε πρόσωπο, μέτοχο ή τρίτο, που έχει έννομο συμφέρον | Άρθρο 138, παρ. 4 | Μία Μετοχή |
| 5 | Με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να συγκαλεί έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων. | Άρθρο 141 παρ. 1 | 5,00% |
| 6 | Με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να εγγράψει στην ημερήσια διάταξη γενικής συνέλευσης, που έχει ήδη συγκληθεί, πρόσθετα θέματα | Άρθρο 141 παρ. 2 | 5,00% |
| 7 | Σε εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν σχέδια αποφάσεων για θέματα που περιλαμβάνονται στην αρχική ή την τυχόν αναθεωρημένη ημερήσια διάταξη γενικής συνέλευσης. | Άρθρο 141 παρ. 3 | 5,00% |
| 8 | Με αίτηση μετόχου ή μετόχων που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου, ο πρόεδρος της συνέλευσης υποχρεούται να αναβάλει μία μόνο φορά τη λήψη αποφάσεων από τη γενική συνέλευση, για όλα ή ορισμένα θέματα, ορίζοντας ημέρα συνέχισης της συνεδρίασης, | Άρθρο 141 παρ. 5 | 5,00% |
| 9 | Ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε μετόχου, που υποβάλλεται στην εταιρεία πέντε (5) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από τη γενική συνέλευση, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να παρέχει στη γενική συνέλευση τις αιτούμενες συγκεκριμένες πληροφορίες για τις υποθέσεις της εταιρείας, στο μέτρο που αυτές είναι σχετικές με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. | Άρθρο 141 παρ. 6 , περ. 1 | Μία Μετοχή |
| 10 | Με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να ανακοινώνει στη γενική συνέλευση, εφόσον είναι τακτική, τα ποσά που, κατά την τελευταία διετία, καταβλήθηκαν σε κάθε μέλος του διοικητικού συμβουλίου ή τους διευθυντές της εταιρείας, καθώς και κάθε παροχή προς τα πρόσωπα αυτά από οποιαδήποτε αιτία ή σύμβαση της εταιρείας με αυτούς. | Άρθρο 141 παρ. 6 , περ. 2 | 5,00% |
| 11 | Υστερα από αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το 1/10 του καταβεβλημένου κεφαλαίου , το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να παρέχει στη γενική συνέλευση πληροφορίες για την πορεία των εταιρικών υποθέσεων και την περιουσιακή κατάσταση της εταιρείας. | Άρθρο 141 παρ. 7 | 10,00% |
| 12 | Ύστερα από αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου, η ψηφοφορία σε κάποιο θέμα ή θέματα της ημερήσιας διάταξης ενεργείται με φανερή ψηφοφορία. | Άρθρο 141 παρ. 6 , περ. 9 | 5,00% |
| 13 | Ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε μετόχου, υποβαλλόμενη κατά πάντα χρόνο, το διοικητικό συμβούλιο οφείλει να πληροφορήσει το μέτοχο για το ύψος του κεφαλαίου της εταιρείας, τις κατηγορίες των μετοχών που έχουν εκδοθεί και τον αριθμό των μετοχών κάθε κατηγορίας, | Άρθρο 141 παρ.10 | Μία Μετοχή |
| 14 | Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και με την προϋπόθεση ότι το προβλέπει το καταστατικό, κάθε μέτοχος μπορεί να ζητήσει να του χορηγηθεί πίνακας των μετόχων της εταιρείας, με ένδειξη του ονοματεπωνύμου, της διεύθυνσης και του αριθμού μετοχών κάθε μετόχου. | Άρθρο 141 παρ.11 | Μία Μετοχή |
| 15 | Δικαίωμα να ζητήσουν έκτακτο έλεγχο της εταιρείας από το δικαστήριο,έχουν: Μέτοχοι της εταιρείας που αντιπροσωπεύουν το (1/20) τουλάχιστον του καταβεβλημένου κεφαλαίου (αν πιθανολογούνται πράξεις που παραβιάζουν διατάξεις του νόμου ή του καταστατικού της εταιρείας ή αποφάσεις της γενικής συνέλευσης ). | Άρθρο 142 παρ.1 | 5,00% |
| 16 | Μέτοχοι της εταιρείας, που εκπροσωπούν το 1/5 του καταβεβλημένου κεφαλαίου, δικαιούνται να ζητήσουν από το δικαστήριο τον έλεγχο της εταιρείας, εφόσον με βάση συγκεκριμένες ενδείξεις, καθίσταται πιστευτό ότι η διοίκηση των εταιρικών υποθέσεων δεν ασκείται όπως επιβάλλει η χρηστή και συνετή διαχείριση. | Άρθρο 142 παρ.3 | 20,00% |
| 17 | Ένας ή περισσότεροι μέτοχοι μπορούν, να ζητήσουν με αγωγή από το δικαστήριο την εξαγορά των μετοχών τους από την εταιρεία, αν για τους λόγους αυτούς η παραμονή τους σε αυτήν καθίσταται, κατά τρόπο προφανή, ιδιαίτερα ασύμφορη. | Άρθρο 45 | Μία Μετοχή |
| 18 | Αν ένας μέτοχος απέκτησε μετά την ίδρυση της εταιρείας και διατηρεί τουλάχιστον το 95% του κεφαλαίου της [ μαζί με τα "Συνδεδεμένα μέρη" ], ένας ή περισσότεροι από τους λοιπούς μετόχους μπορούν να ζητήσουν από το δικαστήριο, την εξαγορά της συμμετοχής τους από τον μέτοχο αυτόν. | Άρθρο 46 | Μία Μετοχή |
| 19 | Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ότι ορισμένος μέτοχος ή μέτοχοι έχουν το δικαίωμα να διορίζουν απευθείας μέλη του διοικητικού συμβουλίου, όχι όμως πέραν των δύο πέμπτων (2/5) του προβλεπόμενου συνολικού αριθμού αυτών. | Άρθρο 79 | Βάσει καταστατικού |
| 20 | Εντός δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευση της ανακοίνωσης της χορήγησης άδειας για συμβάσεις με ''Συνδεδεμένα μέρη''από το διοικητικό συμβούλιο , μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/20 του κεφαλαίου, μπορούν να ζητήσουν τη σύγκληση γενικής συνέλευσης για να αποφασίσει αυτή για το ζήτημα της παροχής της άδειας. | Άρθρο 100, παρ. 3 | 5,00% |
| 21 | Αν μέχρι να χορηγηθεί άδεια από τη γενική συνέλευση, έχει ήδη συναφθεί η σύμβαση της παραγράφου 1 του άρθρου 99 ή έχει παρασχεθεί η εγγύηση ή η ασφάλεια, τότε η χορήγηση της άδειας από την γενική συνέλευση ματαιώνεται, αν αντιταχθούν σε αυτήν μέτοχοι που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του εκπροσωπούμενου στη συνέλευση κεφαλαίου. | Άρθρο 100, παρ. 4 | 5,00% |
| 22 | Mέτοχοι που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου έχουν δικαίωμα να υποβάλουν εγγράφως προς το διοικητικό συμβούλιο αίτηση με αντικείμενο την άσκηση των αξιώσεων της εταιρείας κατά το άρθρο 103. | Άρθρο 104 | 5,00% |
| 23 | Αμοιβή ή παροχή που καταβλήθηκε ή αποφασίστηκε να καταβληθεί σε συγκεκριμένο μέλος του διοικητικού συμβουλίου, μπορεί να μειωθεί από το δικαστήριο αν, κριθεί υπέρογκη και αντιτάχθηκαν στην απόφαση αυτή μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/10 του κεφαλαίου. Η αίτηση προς το δικαστήριο υποβάλλεται από μετόχους που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του μετοχικού κεφαλαίου και αντιτάχθηκαν στην απόφαση αυτή. | Άρθρο 109 | 5,00% |
| 24 | Απαίτηση για ελάχιστο μέρισμα 35%. | Άρθρο 161, παρ. 2 | 33,33% |
| 25 | Απαίτηση για ελάχιστο μέρισμα 10%. | Άρθρο 161, παρ. 2 | 20%+1 |
| 26 | Απαίτηση για καταβολή και όχι κεφαλαιοποίηση του ελάχιστου μερίσματος | Άρθρο 161, παρ. 3 | 33,33% |
| 27 | Χορήγηση του μερίσματος σε μετρητά και όχι σε εισηγμένους σε αγορά τίτλους. [Εφαρμόζεται στις εταιρείες που υπόκεινται σε υποχρεωτικό ή σε προαιρετικό έλεγχο από ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία]. | Άρθρο 161, παρ. 4 | 33,33% |
| 28 | Απαίτηση για Χορήγηση του μερίσματος σε μετρητά και όχι σε είδος ( εκτός εισηγμένους σε αγορά τίτλους). [Εφαρμόζεται στις εταιρείες που υπόκεινται σε υποχρεωτικό ή σε προαιρετικό έλεγχο από ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία.] | Άρθρο 161, παρ. 4 | Μία Μετοχή |
| 29 | Η εταιρεία μπορεί να λυθεί με δικαστική απόφαση ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον αν: α) κατά τη σύσταση της εταιρείας δεν καταβλήθηκε το κεφάλαιο, ή β) η εταιρεία δεν έχει το ελάχιστο κεφάλαιο που ορίζεται κάθε φορά από το νόμο, ή γ) η εταιρεία δεν έχει υποβάλλει προς καταχώριση χρηματοοικονομικές καταστάσεις δύο (2) τουλάχιστον συνεχών διαχειριστικών χρήσεων, εγκεκριμένες από τη γενική συνέλευση. | Άρθρο 165 | Μία Μετοχή |
| 30 | Η εταιρεία μπορεί να λυθεί με δικαστική απόφαση ύστερα από αίτηση μετόχου ή μετόχων που εκπροσωπούν το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του καταβεβλημένου κεφαλαίου, αν υφίσταται προς τούτο σπουδαίος λόγος, που, κατά τρόπο προφανή και μόνιμο, καθιστά τη συνέχιση της εταιρείας αδύνατη. | Άρθρο 166 | 33,33% |
| 31 | Το δικαστήριο ύστερα από αίτηση μετόχου που εκπροσωπεί το 10% του κεφαλαίου, μπορεί να διατάξει με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας την παράλειψη ή τη διακοπή του σταδίου της εκκαθάρισης και την άμεση διαγραφή της εταιρείας από το Γ.Ε.ΜΗ., αν η περιουσία της εταιρείας δεν αναμένεται να επαρκέσει για την κάλυψη των εξόδων της εκκαθάρισης. | Άρθρο 167 | 10,00% |
| 32 | Σχέδιο επιτάχυνσης και περάτωσης της εκκαθάρισης . Αν το σχέδιο δεν εγκριθεί, ο εκκαθαριστής ή μέτοχοι που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου μπορούν να ζητήσουν την έγκριση του σχεδίου ή τον ορισμό άλλων κατάλληλων μέτρων από το δικαστήριο | Άρθρο 169 | 5,00% |
| 33 | Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν προβεί στις ενέργειες Ονομαστικοποίησης των μετοχών, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019, κάθε μέτοχος που έχει ανώνυμες μετοχές μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων να υποχρεωθεί η εταιρεία να εγγράψει τον αιτούντα στο βιβλίο μετόχων και να εκδώσει και να παραδώσει σε αυτόν νέες ονομαστικές μετοχές. | Άρθρο 184 | Μία Μετοχή |
Δικαίωμα της μειοψηφίας να ζητήσει την εξαγορά των μετοχών της από την εταιρεία (Άρθρο 45 )
1. Ένας ή περισσότεροι μέτοχοι μπορούν, για τους λόγους που ορίζονται στην παράγραφο 2, να ζητήσουν με αγωγή από το δικαστήριο την εξαγορά των μετοχών τους από την εταιρεία, αν για τους λόγους αυτούς η παραμονή τους σε αυτήν καθίσταται, κατά τρόπο προφανή, ιδιαίτερα ασύμφορη. Το δικαίωμα αυτό υφίσταται με την προϋπόθεση ότι οι μέτοχοι που ζητούν την εξαγορά παρέστησαν στη γενική συνέλευση και αντιτάχθηκαν στη λήψη της σχετικής απόφασης, εκτός αν, στην περίπτωση γ΄ της παραγράφου 2, ο λόγος εξαγοράς δεν σχετίζεται με τέτοια απόφαση.
2. Εξαγορά μπορεί να ζητηθεί:
α) αν η γενική συνέλευση αποφάσισε τη μεταφορά της έδρας της εταιρείας σε άλλο κράτος,
β) αν η γενική συνέλευση αποφάσισε
· την εισαγωγή περιορισμών στη μεταβίβαση των μετοχών ή
· την αλλαγή του σκοπού της εταιρείας, ή
γ) σε άλλες περιπτώσεις που προβλέπει το καταστατικό, εφόσον προβλέπει και σχετική προθεσμία για την άσκηση της αγωγής της παραγράφου 1.
3. Η αγωγή της παραγράφου 1 μπορεί να ασκηθεί μέσα σε τρεις (3) μήνες από τη συντέλεση της σχετικής τροποποίησης του καταστατικού. Στην περίπτωση γ΄ της παραγράφου 2 η αγωγή ασκείται εντός της προθεσμίας που προβλέπει το καταστατικό.
4. Το δικαστήριο, που δικάζει και δέχεται την αγωγή, ορίζει το αντάλλαγμα της εξαγοράς, που πρέπει να είναι δίκαιο και να ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία των μετοχών, καθώς και τους όρους καταβολής του.
Για τον προσδιορισμό της αξίας, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει πραγματογνωμοσύνη, που διενεργείται από τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου 17.
Σχετικά με τις εργασίες των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών δείτε το επισυναπτόμενο έγγραφο :
« Οδηγίες προς τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές για τη σύνταξη των «ειδικών» εκθέσεων στο πλαίσιο εκτέλεσης εργασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Ν. 4548/2018». ( Σ.Ο.Ε.Λ 2/7/2019, Αρ. Πρωτ. 1555 )
· Πρόκειται για εργασία αποτίμησης που δεν εμπίπτει στα επαγγελματικά πρότυπα της IFAC.
· Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 17 η σύνταξη της έκθεσης αποτίμησης της παρ. 3 συνιστά ασυμβίβαστο με τη διενέργεια του υποχρεωτικού ελέγχου [ο Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής δεν πρέπει να έχει αναλάβει τον υποχρεωτικό έλεγχο της εταιρείας κατά την τελευταία τριετία]
Αν οι μέτοχοι που ζήτησαν την εξαγορά δεν αποδέχονται το τίμημα που προσδιορίζεται κατά τα ανωτέρω, μπορούν να αρνηθούν την εξαγορά, επιβαρύνονται όμως με τα έξοδα της δίκης για τον προσδιορισμό της αξίας των μετοχών τους.
5. Το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει τη λύση της εταιρείας αν η εξαγορά που διατάσσεται, κατά το παρόν άρθρο, δεν ολοκληρωθεί μέσα σε ορισμένη προθεσμία, εξαιτίας πταίσματος του υπόχρεου σε εξαγορά.
6. Στις ανωτέρω περιπτώσεις εφαρμόζονται οι διατάξεις των παραγράφων 4 έως 7 του άρθρου 49 και του άρθρου 50 [ Ίδιες Μετοχές ].
7. Το παρόν άρθρο δεν εφαρμόζεται επί εταιρειών των οποίων οι μετοχές είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ.
Δικαίωμα της μειοψηφίας για εξαγορά των μετοχών της από τον πλειοψηφούντα μέτοχο ( Άρθρο 46.)
1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για τη δημόσια πρόταση αγοράς κινητών αξιών, αν ένας μέτοχος απέκτησε μετά την ίδρυση της εταιρείας και διατηρεί τουλάχιστον το ενενήντα πέντε τοις εκατό (95%) του κεφαλαίου της, ένας ή περισσότεροι από τους λοιπούς μετόχους μπορούν να ζητήσουν από το δικαστήριο με αγωγή, η οποία ασκείται μέσα σε προθεσμία πέντε (5) ετών από τότε που ο μέτοχος απέκτησε το παραπάνω ποσοστό, την εξαγορά της συμμετοχής τους από τον μέτοχο αυτόν.
Στο ποσοστό του κεφαλαίου της εταιρείας που κατέχει ο παραπάνω μέτοχος συνυπολογίζονται τα ποσοστά που κατέχουν: α) συνδεδεμένες με αυτόν επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 32 του ν. 4308/2014, και β) τα στενά μέλη οικογένειας αυτού, όπως αυτά ορίζονται στο Παράρτημα Α΄ του ν. 4308/2014.
2. Στην εξαγορά τους παρόντος άρθρου εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 45.
Εξαγορά των μετοχών της μειοψηφίας από τον πλειοψηφούντα μέτοχο ( Άρθρο 47)
1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για τη δημόσια πρόταση αγοράς κινητών αξιών, αν ένας μέτοχος απέκτησε μετά την ίδρυση της εταιρείας και διατηρεί το ενενήντα πέντε τοις εκατό (95%) τουλάχιστον του κεφαλαίου της, μπορεί να εξαγοράσει τις μετοχές των μειοψηφούντων μετόχων έναντι ανταλλάγματος, που πρέπει να ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία των μετοχών αυτών. Το δικαίωμα αυτό ασκείται μέσα σε πέντε (5) έτη από τότε που ο πλειοψηφών μέτοχος απέκτησε το παραπάνω ποσοστό.
2. Στον έλεγχο των προϋποθέσεων άσκησης του δικαιώματος εξαγοράς και στον προσδιορισμό του ανταλλάγματος προβαίνει, ύστερα από αίτηση του πλειοψηφούντος μετόχου, το δικαστήριο με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας.
Ο αιτών υποβάλλει στο δικαστήριο έκθεση πραγματογνωμοσύνης, που συντάσσεται από τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου 17. Τα πρόσωπα αυτά ορίζει ο αιτών. Το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας υποχρεούται να παράσχει στα πρόσωπα αυτά όλα τα αναγκαία οικονομικά στοιχεία. Το δικαστήριο εκτιμά ελεύθερα την έκθεση των πραγματογνωμόνων.
3. Ο πλειοψηφών μέτοχος οφείλει να παρακαταθέσει το συνολικό αντάλλαγμα, που αντιστοιχεί στις μετοχές της μειοψηφίας, σε πιστωτικό ίδρυμα, το οποίο αναλαμβάνει να καταβάλει το αντάλλαγμα στους δικαιούχους μετόχους, ύστερα από έλεγχο της νομιμοποίησής τους. …..
33) Λύση και Εκκαθάριση - Κατάργηση ως λόγου Λύσεως το γεγονός ότι : «Το Σύνολο των Ιδίων Κεφαλαίων καταστεί κατώτερο του 1/10 του Μετοχικού Κεφαλαίου» ( Άρθρα 164-171 )
α) Το άρθρο 164 βασίζεται στις διατάξεις του ισχύοντος δικαίου (παρ. 1 και 2 άρθρου 47α του κ.ν. 2190/1920).
Η εταιρεία λύεται:
(α) με την πάροδο του κατά το καταστατικό χρόνου διάρκειάς της,
(β) με απόφαση της γενικής συνέλευσης που λαμβάνεται με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία,
(γ) με την κήρυξη της εταιρείας σε πτώχευση, και
(δ) σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης πτώχευσης, λόγω ανεπάρκειας της περιουσίας του οφειλέτη για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας.
Ως λόγος λύσης προστίθεται η περίπτωση απόρριψης της αίτησης πτώχευσης λόγω ανεπάρκειας της περιουσίας του οφειλέτη, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 3 του Πτωχευτικού Κώδικα, δεδομένου ότι εν προκειμένω έχει διαγνωσθεί δικαστικά ότι, ενώ πληρούνται οι προϋποθέσεις της πτώχευσης, αυτή δεν μπορεί να κηρυχθεί λόγω έλλειψης ενεργητικού. Εξάλλου, αντίστοιχη είναι η πρόβλεψη της παραγράφου 1 του άρθρου 167, σύμφωνα με την οποία η περάτωση της πτώχευσης (που μπορεί να οφείλεται και σε έλλειψη ενεργητικού) οδηγεί σε εκκαθάριση της εταιρείας.
β) Το άρθρο 165 μεταφέρει τις διατάξεις του ισχύοντος δικαίου (άρθρο 48 του κ.ν. 2190/1920).
Στην περίπτωση α΄της παραγράφου 1 διευκρινίζεται ότι η αίτηση λύσης προϋποθέτει ότι το κεφάλαιο εξακολουθεί να είναι μη καταβεβλημένο μέχρι και την ημέρα υποβολής της αίτησης.
Η περίπτωση γ΄ της παραγράφου 1 του ισχύοντος άρθρου, η οποία προέβλεπε λύση της εταιρείας με αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον, όταν το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων καταστεί κατώτερο του 1/10 του μετοχικού κεφαλαίου, δεν επαναλαμβάνεται, αφού είναι σκοπιμότερο και ασφαλέστερο να λειτουργήσει σε τέτοιες περιπτώσεις το πτωχευτικό δίκαιο (αντί της κοινής εταιρικής εκκαθάρισης), με τις δικές του προϋποθέσεις και τα δικά του αποτελέσματα.
[ Δείτε και ανωτέρω : 9) Ελάχιστο Μετοχικό Κεφάλαιο (25.000 Ευρώ) και έλεγχος της επάρκειας των Ιδίων Κεφαλαίων.]
Επίσης, τροποποιείται η περίπτωση δ΄ της παραγράφου 1 του ισχύοντος άρθρου (νυν περίπτωση γ΄), καθώς ορίζεται ότι αρκεί η μη υποβολή χρηματοοικονομικών καταστάσεων δύο διαχειριστικών χρήσεων για την υποβολή αίτησης λύσης (αντί τριών).
γ) Στο άρθρο 166 (λύση με αίτηση των μετόχων) επέρχονται οι ακόλουθες αλλαγές σε σχέση με το ισχύον δίκαιο (άρθρο 48α του κ.ν. 2190/1920): Ορίζεται ως αρμόδιο δικαστήριο για την εξέταση της εν λόγω αίτησης το μονομελές πρωτοδικείο, το οποίο δικάζει με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας. Στην παράγραφο 4, καταργείται η δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας για την άρση των λόγων λύσης, καθώς κρίθηκε ότι αρκεί το διάστημα των δύο ως τεσσάρων μηνών. Επιπλέον, επαυξάνεται το απαιτούμενο ποσοστό των μετόχων που δικαιούνται να ασκήσουν παρέμβαση, και συγκεκριμένα από 1/5 (όπως ορίζεται στην παρ. 3 του ισχύοντος δικαίου) σε 1/3 (όπως ορίζεται στην παρ. 5 του νομοσχεδίου). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στους παρεμβαίνοντες μετόχους επιφυλάσσεται ένα σημαντικότατο δικαίωμα, ήτοι της εξαγοράς των μετοχών του αιτούντος.
δ) Το άρθρο 169 μεταφέρει τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 49 του κ.ν. 2190/1920 με ορισμένες τροποποιήσεις. Ορίζεται ότι το σχέδιο επιτάχυνσης και περάτωσης της εκκαθάρισης υποβάλλεται 3 χρόνια μετά την έναρξη της εκκαθάρισης (αντί για 5). Στην παράγραφο 2 επαναλαμβάνεται η δυνατότητα του εκκαθαριστή ή μετόχων που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου να ζητούν από το δικαστήριο την έγκριση του σχεδίου, σε περίπτωση που η Γ.Σ. δεν έδωσε την έγκριση αυτή. Προστίθεται η δυνατότητα των αιτούντων να προτείνουν άλλα μέτρα στην αίτηση προς το δικαστήριο, όπως και η αντίστοιχη δυνατότητα του δικαστηρίου να αποκλίνει από το αρχικό σχέδιο, ακόμα και προσθέτοντας νέα μέτρα. Έτσι, παρέχεται διέξοδος στο δικαστήριο στην περίπτωση που τα προτεινόμενα μέτρα δεν είναι ρεαλιστικά.
34) Κρατική Εποπτεία
Το Κεφάλαιο 8ο του κ.ν. 2190/1920 δεν επαναλαμβάνεται στο νέο νόμο. Η κρατική εποπτεία, που δεν υπάρχει σε καμιά άλλη εταιρική μορφή, είχε απομειωθεί ήδη με το ν. 3604/2007, η πείρα όμως έχει δείξει ότι, ακόμη και μειωμένη, δεν έχει να παρουσιάσει κάποιο χειροπιαστό όφελος και περισσότερο δημιουργεί γραφειοκρατικά εμπόδια, επιπλέον δε, ζητήματα ίσης μεταχείρισης των επιχειρήσεων.
Ειδικότερα :
· Η δημοσιότητα των νέων εταιρειών πραγματοποιείται ταυτόχρονα με την εγγραφή της εταιρείας στο Γ.Ε.ΜΗ. χωρίς να ελέγχεται απ’ αυτό (Άρθρο 9. Έλεγχος που διενεργείται κατά την ίδρυση της ανώνυμης εταιρείας και τις εταιρικές μεταβολές).
· Η αποτίμηση των εισφορών σε είδος διενεργείται πλέον από ανεξάρτητους ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτική εταιρεία ή, κατά περίπτωση, από πιστοποιημένους εκτιμητές. Η έκθεση εκτίμησης δεν υπόκειται σε αποδοχή από τη Διοίκηση, αφού αποστέλλεται κατευθείαν στο Γ.Ε.ΜΗ. με μέριμνα των ενδιαφερομένων. ( Άρθρο 17. Εισφορές σε είδος και αποτίμηση των εισφορών αυτών)
35) Δημοσιότητα και Έλεγχος που διενεργείται κατά την ίδρυση της ανώνυμης εταιρείας και τις εταιρικές μεταβολές ( Άρθρα 9 και 12-14)
Δημοσιότητα
Τι είναι : Η υποβολή εταιρικής πράξης ή άλλου στοιχείου «σε δημοσιότητα» του άρθρου 13 του ν. 4548/2018,
Πως πραγματοποιείται : Η δημοσιότητα στο Γ.Ε.ΜΗ. πραγματοποιείται με εγγραφή της εταιρείας και με καταχώριση των δημοσιευτέων πράξεων και στοιχείων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3419/2005, του άρθρου 232 του ν. 4072/2012 (Α΄86) και του άρθρου 2 του ν. 4250/2014 (Α΄ 74).
Πράξεις που υποβάλλονται σε δημοσιότητα
Σε δημοσιότητα υποβάλλονται οι εξής πράξεις και στοιχεία:
α) Οι ιδρυτικές πράξεις των ανωνύμων εταιρειών με το καταστατικό και, όπου τυχόν απαιτείται, με την εγκριτική απόφαση της Διοίκησης.
β) Οι αποφάσεις για τροποποίηση του καταστατικού με την εγκριτική απόφαση της Διοίκησης, όπου τυχόν απαιτείται, καθώς και ολόκληρο το νέο κείμενο του καταστατικού μαζί με τις γενόμενες τροποποιήσεις.
γ) Ο διορισμός και η για οποιοδήποτε λόγο παύση, με τα στοιχεία ταυτότητας, των προσώπων που: αα) ασκούν τη διαχείριση της εταιρείας, ββ) έχουν την εξουσία να την εκπροσωπούν από κοινού ή μεμονωμένα, γγ) είναι αρμόδια να ασκούν τον τακτικό της έλεγχο.
δ) Κάθε απόφαση για τακτική ή έκτακτη αύξηση ή μείωση του κεφαλαίου της εταιρείας. Στην απόφαση για αύξηση του κεφαλαίου πρέπει να αναγράφεται το νέο κεφάλαιο, ο αριθμός και το είδος των μετοχών που εκδίδονται, η ονομαστική τους αξία και γενικά οι όροι έκδοσής τους, καθώς και ο συνολικός αριθμός των μετοχών της εταιρείας.
ε) Η πιστοποίηση της καταβολής του κεφαλαίου, είτε κατά τη σύσταση της εταιρείας είτε ύστερα από κάθε αύξησή του, σύμφωνα με το άρθρο 20.
στ) Οι εγκεκριμένες ετήσιες και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις και οι σχετικές εκθέσεις του διοικητικού συμβουλίου και των ελεγκτών της ανώνυμης εταιρείας. Οι ετήσιες και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις πρέπει να περιέχουν τα ατομικά στοιχεία των προσώπων που, κατά νόμο, τις υπογράφουν και τις πιστοποιούν.
ζ) Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις που καταρτίζονται, σύμφωνα με το άρθρο 162 για τη διανομή προσωρινού μερίσματος.
η) Η λύση της εταιρείας.
θ) Η δικαστική απόφαση παντός βαθμού, που κηρύσσει άκυρη την εταιρεία ή σε κατάσταση πτώχευσης ή την υποβάλλει σε άλλη συλλογική διαδικασία, καθώς και οι δικαστικές αποφάσεις παντός βαθμού που αναγνωρίζουν ως άκυρες ή ακυρώνουν αποφάσεις γενικών συνελεύσεων. Σε δημοσιότητα υποβάλλονται και οι δικαστικές αποφάσεις που ανατρέπουν τις παραπάνω αποφάσεις.
ι) Ο διορισμός και η αντικατάσταση των εκκαθαριστών με τα στοιχεία της ταυτότητάς τους.
ια) Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις της εκκαθάρισης, καθώς και οι τελικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
ιβ) Η διαγραφή της εταιρείας, σύμφωνα με το άρθρο 170.
ιγ) Κάθε άλλη πράξη ή στοιχείο, του οποίου η δημοσιότητα επιβάλλεται από κατ’ ιδίαν διατάξεις.
Σύγκριση με το Κ.Ν 2190/20
Επαναλαμβάνονται διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 (άρθρο 7α παράγραφος 1), ενώ οι διατάξεις για τη δημοσιότητα των αλλοδαπών εταιρειών περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο για τις αλλοδαπές εταιρείες.
Το άρθρο 13, αναφέρεται στη υποβολή των εταιρικών στοιχείων και πράξεων σε δημοσιότητα με παραπομπή στα ισχύοντα στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), όπως σήμερα ρυθμίζεται. Προς τούτο πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι ρυθμίσεις των νόμων 4072/2012, 4281/2014 και 4250/2014 σε σχέση με την καταργηθείσα δημοσιότητα διά του τύπου, του ΦΕΚ και του διαδικτυακού τόπου της εταιρείας, καθώς και οι ρυθμίσεις του νόμου 4281/2014 (άρθρα 203 επ.) για την (προαιρετική) ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων και στοιχείων στο Γ.Ε.ΜΗ..
Με το άρθρου 14 επαναλαμβάνονται διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 (άρθρο 7γ).
Έλεγχος «νομιμότητας» και «πληρότητας»
Απόφαση 44559/20-4-2019 .
Εμπορική δημοσιότητα των πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του ν.4548/2018. Νέοι κανόνες περί ελέγχου νομιμότητας και πληρότητας από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, τις Δ/νσεις Αναπτύξεως των Περιφερειακών Ενοτήτων και τις Υπηρεσίες ΓΕΜΗ
ΕΝΟΤΗΤΑ 1 (Πλαίσιο ελέγχου ν.4548/2018 & διάκριση του ελέγχου νομιμότητας από αυτόν της πληρότητας)
« Με τις νέες διατάξεις του ν.4548/2018 τέθηκε νέο πλαίσιο ελέγχου που διενεργείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή (Δ/νση Εταιρειών), των Διευθύνσεων Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας και τις Υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. της χώρας. Έτσι, μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4548/2018, προβλέπονται δύο είδη ελέγχων διακριτά και διαφοροποιημένα μεταξύ τους που είναι:
1. Έλεγχος νομιμότητας (άρθρο 9 παρ. 21 & 32 ν.4548/2018) που ασκείται από την Δ/νση Εταιρειών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή (ΓΓΕΠΚ) και τις αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) της χώρας των Δ/νσεων Ανάπτυξης.
[ (1) 2. Η τροποποίηση του καταστατικού, η λύση της ανώνυμης εταιρείας ύστερα από απόφαση της γενικής συνέλευσης και η αναβίωσή της εγκρίνονται, ύστερα από τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας από την αρμόδια υπηρεσία της Περιφερειακής ενότητας της έδρας της εταιρείας, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος και του ν. 3419/2005 (Α’ 297). Ο έλεγχος νομιμότητας περιορίζεται στην τήρηση των διατάξεων του παρόντος, του καταστατικού και των διατάξεων του ν. 3419/2005 και αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διενέργεια της καταχώρισης και την πραγματοποίηση της δημοσιότητας από την αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. Σε περίπτωση μεταβολών των καταχωρίσεων της εταιρείας στο Γ.Ε.ΜΗ., που δεν εμπίπτουν στο πρώτο εδάφιο, όπως μεταβολών στην εκπροσώπηση της εταιρείας ή δηλώσεων προσαρμογής του καταστατικού, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 4, η αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. προβαίνει σε τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) του άρθρου 7 του ν. 3419/2005 των υποβληθέντων εγγράφων. Τυπικός έλεγχος (έλεγχος πληρότητας) νοείται η διαπίστωση ότι τα υποβαλλόμενα έγγραφα είναι πλήρη και ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του νόμου, χωρίς έλεγχο του περιεχομένου τους. ]
[ (2) 3. Ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, ύστερα από έλεγχο νομιμότητας, εγκρίνει τη σύσταση και την τροποποίηση του καταστατικού των παρακάτω εταιρειών:
α) των εταιρειών δημόσιου ενδιαφέροντος κατά την έννοια της περίπτωσης ιβ΄ του άρθρου 2 του παρόντος,
[ Οντότητες δημοσίου ενδιαφέροντος (Public interest entities): Οντότητες δημοσίου ενδιαφέροντος είναι οντότητες που υπόκεινται στον Ελληνικό νόμο και περιλαμβάνουν:
α) Τις οντότητες των οποίων μετοχές ή άλλες κινητές αξίες είναι εισηγμένες σε οργανωμένη αγορά κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την έννοια της Οδηγίας 2004/39/ΕΟΚ και σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κανονισμού 1606/2002 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
β) Τις ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις των περιπτώσεων 5 και 6 της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Κανονισμού (EE) 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (EE) αριθ. 648/2012.
γ) Τα πιστωτικά ιδρύματα όπως αυτά καθορίζονται από την περίπτωση 1 της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Κανονισμού (EE) αριθ. 575/2013.
δ) Οντότητες που καθορίζονται από τη νομοθεσία ως δημοσίου ενδιαφέροντος οντότητες, με βάση τη φύση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, το μέγεθος ή τον αριθμό των απασχολούμενων.]
β) των μεγάλων οντοτήτων της παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 4308/2014 (Α΄ 251), καθώς και κάθε άλλης ανώνυμης εταιρείας, εφόσον αυτό προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου,
[ Μεγάλες οντότητες είναι οι οντότητες οι οποίες κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού τους υπερβαίνουν τα όρια δύο τουλάχιστον από τα ακόλουθα τρία κριτήρια: α) Σύνολο ενεργητικού: 20.000.000 ευρώ. β) Καθαρό ύψος κύκλου εργασιών: 40.000.000 ευρώ. γ) Μέσος όρος απασχολουμένων κατά τη διάρκεια της περιόδου: 250 άτομα. ]
γ) των εταιρειών που λαμβάνουν άδεια λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Το Γ.Ε.ΜΗ. των παραπάνω εταιρειών τηρείται από την αρμόδια Διεύθυνση Εταιρειών της Γενικής Διεύθυνσης Αγοράς της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Από την ίδια υπηρεσία τηρείται το Γ.Ε.ΜΗ. των υποκαταστημάτων αλλοδαπών εταιρειών της περίπτωσης γ', καθώς και των υποκαταστημάτων αλλοδαπών που είναι οντότητες δημοσίου ενδιαφέροντος των περιπτώσεων β' και γ' του Παραρτήματος Α' του ν. 4308/2014 (Α' 251). ]
Πρόκειται για προληπτικό, ουσιαστικό έλεγχο που αποσκοπεί στη διαπίστωση της συμφωνίας του περιεχομένου των προς καταχώριση πράξεων με τις διατάξεις του ν. 4548/2018 που διέπουν την Ανώνυμη Εταιρεία του καταστατικού της και του ν. 3419/2005.
Ο έλεγχος αυτός διενεργείται σε όσες εταιρικές πράξεις (τροποποίηση καταστατικού, λύση, αναβίωση) δεν παράγουν τα κατά νόμο αποτελέσματά τους παρά μόνο ΑΠΟ και ΜΕΤΑ την καταχώριση τους στο Γ.Ε.ΜΗ..
Οι πράξεις αυτές είναι οι αναφερόμενες στην παρ.13 του άρθρου 15 του ν.3419/2005.
(3) [ «««1. Με την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. των νομικών γεγονότων, δηλώσεων, εγγράφων και λοιπών στοιχείων, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού, επέρχονται, ως προς τις ομόρρυθμες εταιρείες, τις ετερόρρυθμες εταιρείες (απλές ή κατά μετοχές), τις ανώνυμες εταιρείες, τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, τους αστικούς συνεταιρισμούς, τις εταιρείες που αναφέρονται στις περιπτώσεις γ`, δ` και ε` της παραγράφου 1 του άρθρου 1 και τους υπόχρεους που αναφέρονται στην περίπτωση β` της παραγράφου 2 του άρθρου 1, τα ακόλουθα αποτελέσματα:
α. Τα υπό σύσταση νομικά πρόσωπα που ορίζονται στο προηγούμενο εδάφιο αποκτούν νομική προσωπικότητα.
β. Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας που ρυθμίζουν τη μετατροπή ή το μετασχηματισμό των εταιρειών, συντελείται η μετατροπή των υπόχρεων εταιρειών σε ανώνυμες εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, αστικούς συνεταιρισμούς και σε εταιρείες που αναφέρονται στις περιπτώσεις γ`, δ` και ε` της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
γ. Επέρχεται η τροποποίηση του καταστατικού.
δ. Συντελείται η συγχώνευση ή η διάσπαση, με μόνη την εγγραφή και πριν από τη διαγραφή της εταιρείας που απορροφάται ή διασπάται.
ε. Επέρχεται η λύση, μετά από απόφαση των εταίρων ή έκδοση σχετικής διοικητικής πράξης.
στ. Επέρχεται η αναβίωση».» ]
Τονίζεται ότι, όσον αφορά στους μετασχηματισμούς, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4601/2019 και ο έλεγχος νομιμότητας ασκείται σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον ειδικό νόμο.
Μετά τη διενέργεια του ελέγχου νομιμότητας και εφόσον οι υποβαλλόμενες πράξεις είναι σύμφωνες με τις διατάξεις που τις διέπουν, εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία σχετική διοικητική πράξη (απόφαση) έγκρισης.
Η εν λόγω διαδικασία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διενέργεια της καταχώρισης και την πραγματοποίηση της δημοσιότητας της αιτούμενης πράξης στο Γ.Ε.ΜΗ.
Οι όποιες παραλείψεις- ασυμφωνίες διαπιστωθούν από τη Διοίκηση, κατά τη διαδικασία ελέγχου νομιμότητας, ως προς το περιεχόμενο της πράξης του οργάνου (π.χ. Γ.Σ., Δ.Σ.,) σε σχέση με το νόμο ή το καταστατικό, επιβάλλουν τη μη έκδοση της αντίστοιχης διοικητικής πράξης, την μη καταχώριση της και την μη πραγματοποίηση της δημοσιότητας από την αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ.,
Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση ο έλεγχος που γίνεται κατά την καταχώριση αποφάσεων των εταιρικών οργάνων δεν εκτείνεται σε πλημμέλειες που αποτελούν λόγους ακυρωσίας των αποφάσεων αυτών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 παρ.5 του ν.4548/2018.
Οι ακυρώσιμες αποφάσεις των εταιρικών Οργάνων για τις οποίες η παρ. 54 του άρθρου 137 του ν.4548/2018 θέτει σχετικό πλαίσιο, καταχωρίζονται στο ΓΕΜΗ σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 137 παρ.125 του ίδιου νόμου η δε ακυρότητα αυτών αποφασίζεται και απαγγέλλεται από το δικαστήριο.
2. Έλεγχος πληρότητας που ασκείται από τις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ. όλης της χώρας.
Ως έλεγχος πληρότητας νοείται ο τυπικός έλεγχος που διενεργείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες ΓΕΜΗ της χώρας προκειμένου να διαπιστώσουν ότι η αίτηση καταχώρισης πράξης, στοιχείου ή δήλωσης συνοδεύεται από όλα τα προβλεπόμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά που επιτρέπουν την καταχώριση και δημοσίευση των ανωτέρω ( πράξεων , στοιχείων ή και δηλώσεων) στο Γ.Ε.ΜΗ, χωρίς να υπεισέλθουν στο περιεχόμενο αυτών.
Οι εταιρικές πράξεις που υπόκεινται στον έλεγχο αυτής της μορφής είναι εκείνες των οποίων η καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. και η σχετική ανακοίνωση περί της καταχώρισης έχει δηλωτικό/αποδεικτικό χαρακτήρα για τους τρίτους, τα δε έννομα αποτελέσματά τους εκκινούν από την τέλεσή τους και όχι από την καταχώρηση τους στο ΓΕΜΗ (π.χ. εκλογή Δ.Σ., αλλαγή εκπροσώπησης κτλ.).
Οι σχετικές πράξεις αναλύονται στην Ενότητα 4.
Τονίζεται ότι για την Ανώνυμη Εταιρεία έχει προκύψει ρητή παρέκκλιση από την παρ.4 του άρθρου 7 του ν. 3419/20056 καθώς η αρμόδια Υπηρεσία ΓΕΜΗ ελέγχει τις πράξεις και τα στοιχεία μόνο ως προς την πληρότητα τους και όχι ως προς την νομιμότητα, την ακρίβεια ή την σαφήνεια αυτών.
Ωστόσο, προκειμένου να προχωρήσει η αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. στην καταχώριση, πρέπει να διασφαλίσει ότι οι σχετικές πράξεις είναι πλήρεις περιέχουν δηλαδή όλα τα αναγκαία στοιχεία που πρέπει να ανακοινωθούν, όπως ειδικότερα αναφέρεται στην Ενότητα 4. Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία της παρ. 5 του άρθρου 7 του ν. 3419/2005, ήτοι να ζητηθεί η συμπλήρωση, παροχή διευκρινίσεων, διορθώσεων κλπ. Σημειώνεται ότι οι αιτήσεις καταχώρισης πράξεων και στοιχείων που είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του ΓΕΜΗ για τις ανώνυμες εταιρείες εξασφαλίζουν σε μεγάλο βαθμό την «πληρότητα» όπως περιγράφηκε ανωτέρω.
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 (Διοικητική έγκριση & Υπηρεσίες ελέγχου νομιμότητας)
Με την ολοκλήρωση του ελέγχου νομιμότητας και την διαπίστωση της συμφωνίας των προς καταχώριση πράξεων και στοιχείων με τις διατάξεις του ν. 4548/2018, του ν. 3419/2005, του ν. 4601/2019, εφόσον συντρέχει περίπτωση και του καταστατικού της εταιρείας, εκδίδεται διοικητική πράξη (εγκριτική απόφαση) από το αρμόδιο για την άσκηση του ελέγχου όργανο ήτοι
1. Τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Εταιρειών, αρμόδιας Υπηρεσίας για τις εταιρείες της παρ.3 του άρθρου 9 του ν.4548/2018, ο οποίος έχει εξουσιοδοτηθεί για την έκδοση σχετικής απόφασης7. Η εν λόγω απόφαση αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διενέργεια της καταχώρισης8 των σχετικών πράξεων και στοιχείων ως και των συνοδευτικών δικαιολογητικών και την πραγματοποίηση της δημοσιότητας αυτών στην μερίδα των εταιρειών στο Γ.Ε.ΜΗ. (εταιρείες της παρ.3 του άρθρου 9 του ν.4548/2018). Περαιτέρω οι αποφάσεις αυτές (με εντολή του Υπουργού Οικονομίας & Ανάπτυξης) καταχωρίζονται και δημοσιεύονται στο ΓΕΜΗ ταυτόχρονα με την έκδοση της σχετικής ανακοίνωσης από την εν λόγω Υπηρεσία..
2. Τα εξουσιοδοτημένα όργανα των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.2 του ν.4548/2018. κατά κανόνα από τους Προϊστάμενους των αρμόδιων Υπηρεσιών των Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειακών ενοτήτων της χώρας
Εφιστούμε την προσοχή σε όλες τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες (Δ/νση Εταιρειών, Δ/νσεις Αναπτύξεως & Υπηρεσίες ΓΕΜΗ) ότι οι ανωτέρω έλεγχοι (νομιμότητας και πληρότητας) και η σχετική καταχώριση της πράξης στο Γ.Ε.ΜΗ πρέπει να ολοκληρώνονται εντός 21 ημερών από την υποβολή της πλήρους τεκμηρίωσης της αίτησης από τον υπόχρεο σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.9 του άρθρου 79 του ν.3419/2005.
ΕΝΟΤΗΤΑ 3 (Πράξεις για τις οποίες απαιτείται έλεγχος νομιμότητας & έκδοση της σχετικής διοικητικής πράξης σύμφωνα με ρητή διάταξη του ν.4548/2018)
Οι πράξεις για την καταχώριση των οποίων απαιτείται η διενέργεια ελέγχου νομιμότητας είτε από την Δ/νση Εταιρειών (ΓΓΕΠΚ) είτε από τις Δ/νσεις Αναπτύξεως των Π.Ε. είναι οι ακόλουθες:
A. Διεύθυνση Εταιρειών (Τμήματα Β' & Γ') της Γενικής Δ/νσης Αγοράς της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή (ΓΓΕΠΚ).
i. Η σύσταση των εταιρειών δημοσίου ενδιαφέροντος του Παραρτήματος Α' του ν. 4308/2014,
ii. Η σύσταση των εταιρειών του ν. 3429/200510 [ Νόμος περί Δημοσιών Οργανισμών και ΔΕΚΟ (ΦΕΚ Α’ 314/2005).] , εφόσον συντρέχει περίπτωση,
iii. Η σύσταση των εταιρειών που λαμβάνουν άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και για τις οποίες χορηγείται έγκριση του καταστατικού τους από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης.
iv. Η σύσταση κάθε άλλης ανώνυμης εταιρείας, εφόσον αυτό προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου.
v. Η τροποποίηση του καταστατικού όλων των ανωτέρω αναφερόμενων εταιρειών, καθώς και των μεγάλων οντοτήτων της παρ.6 του άρθρου 2 του ν. 4308/2014
vi. Ο μετασχηματισμός κάθε είδους (μετατροπή, συγχώνευση, διάσπαση, απόσχιση) των ανωτέρω αναφερόμενων εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν.4601/2019.
vii. Η διασυνοριακή συγχώνευση μίας εκ των ανωτέρω εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.4 του ν.4548/2018 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του ν.3777/2009.
viii. Η λύση των ανωτέρω εταιρειών ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων.
ix. Η αναβίωση λυθείσας εταιρείας που υπάγεται στις ανωτέρω περιπτώσεις σύμφωνα με το άρθρο 171 του ν.4548/2018.
B. Δ/νσεις Αναπτύξεως των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας
i. Η τροποποίηση του καταστατικού όλων των ανωνύμων εταιρειών χωρικής αρμοδιότητας τους.
ii. Ο μετασχηματισμός κάθε είδους (μετατροπή, συγχώνευση, διάσπαση, απόσχιση) των ανωτέρω ανωνύμων εταιρειών χωρικής αρμοδιότητας τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν.4601/2019.
iii. Η λύση των ανωνύμων εταιρειών χωρικής αρμοδιότητάς τους ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων.
iv. Η αναβίωση λυθείσας ανώνυμης εταιρείας σύμφωνα με το άρθρο 171 του ν.4548/2018.
Γ. Εφιστούμε την προσοχή σας στις παρακάτω πράξεις, για τις οποίες απαιτείται έλεγχος νομιμότητας και έκδοση διοικητικής πράξης.
Ακολουθεί σχετικός πίνακας στον οποίο εμφανίζεται τόσο ο χαρακτηρισμός της πράξης με αναφορά στο άρθρο του νόμου όσο και:
α) το αρμόδιο για την υποβολή όργανο,
β) το όργανο που αποφασίζει την πράξη (ΔΣ, ΓΣ, Ιδρυτής κτλ.),
γ) Οι πράξεις που υποβάλλονται και
δ) τα τυχόν επιπλέον στοιχεία που από την νομοθεσία απαιτούνται.
Συγκεκριμένα:
| Α/Α | Πράξη & Άρθρο Νόμου | Με μέριμνα / Όργανο Απόφασης / Πράξεις / Τυχόν Επιπλέον Στοιχεία όπου απαιτούνται |
| 1 | Μη εμπρόθεσμη καταβολή της αύξησης MK Άρθρα: 20 παρ. 9 και 21 παρ. 5 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. που συνεδριάζει με απλή απαρτία και πλειοψηφία και αποφασίζει τη μείωση του Μ.Κ. Πράξεις: α) Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ., της πρώτης που θα συνέλθει μετά τη λήξη της προθεσμίας καταβολής. β) Αντίγραφο τροποποιημένου καταστατικού με προσαρμοσμένο το περί κεφαλαίου άρθρο έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά τη μείωση λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής το οποίο δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από το ελάχιστο νόμιμο όριο 25.000€ |
| 2 | Μείωση ΜΚ σε είδος (ομόφωνη απόφαση ΓΣ) Άρθρο: 31 παρ. 1 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. που συνεδριάζει με ομοφωνία και αποφασίζει τη μείωση του Μ.Κ. Πράξεις: α) Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ., που πρέπει να περιγράφει με ακρίβεια τα περιουσιακά στοιχεία που θα περιέλθουν σε καθένα από τους μετόχους. Αποτίμηση των στοιχείων σε είδος δεν απαιτείται, εφόσον οι μέτοχοι αποφάσισαν ομόφωνα τον τρόπο υλοποίησης της μείωσης. |
| β) Αντίγραφο τροποποιημένου καταστατικού με προσαρμοσμένο το περί κεφαλαίου άρθρο, έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά τη μείωση το οποίο δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από το ελάχιστο όριο των 25.000€ | ||
| 3 | Μείωση ΜΚ σε είδος (μη ομόφωνη απόφαση ΓΣ) Άρθρο: 31 παρ. 1 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. που συνεδριάζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία και αποφασίζει τη μείωση του Μ.Κ. Πράξεις: α) Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ., που πρέπει να περιγράφει με ακρίβεια τα περιουσιακά στοιχεία που θα περιέλθουν σε καθένα από τους μετόχους. β) Αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων σε είδος σύμφωνα με το άρθρο 17 από ορκωτό ελεγκτή (δημοσιεύεται) γ) Αντίγραφο τροποποιημένου καταστατικού με προσαρμοσμένο το περί κεφαλαίου άρθρο, έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά τη μείωση το οποίο δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από το ελάχιστο όριο των 25.000€ |
| 4 | Μείωση ΜΚ με σκοπό το σχηματισμό ειδικού αποθεματικού Άρθρο: 31 παρ. 2 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. που συνεδριάζει με με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία και αποφασίζει τη μείωση του Μ.Κ. Πράξεις: α) Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ., που αποφασίζει τη μείωση με τη δημιουργία ειδικού αποθεματικού β) Αντίγραφο τροποποιημένου καταστατικού με προσαρμοσμένο το περί κεφαλαίου άρθρο, έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά τη μείωση και το οποίο δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από το ελάχιστο όριο των 25.000€ |
| 5 | Ακύρωση ιδίων μετοχών που δεν μεταβιβάζονται 'Αρθρο : 49 παρ.6 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. με απλή απαρτία και πλειοψηφία. Πράξεις: α) Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ, η οποία αποφασίζει τη μείωση του Μ.Κ. λόγω ακύρωσης ιδίων μετοχών που δεν μεταβιβάστηκαν Επιπλέον στοιχεία; α) Αντίγραφο τροποποιημένου καταστατικού με προσαρμοσμένο το περί κεφαλαίου άρθρο, έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά τη μείωση λόγω ακύρωσης μετοχών. β) Δημοσιευμένη πρόσκληση είκοσι (20) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από την ημέρα συνεδρίασης γ) δικαιούμενοι συμμετοχής στη Γ.Σ. μέτοχοι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 124 του ν.4548/2018 δ) νόμιμη απαρτία και πλειοψηφία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 130 και 132 του ν.4548/2018 Σημείωση: Το κεφάλαιο δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από το ελάχιστο νόμιμο όριο 25.000€ εκτός αν υπάρχει ταυτόχρονη αύξηση. |
| (σε συνδυασμό με το άρθρο 29) |
Στο σημείο αυτό είναι αναγκαίο να χορηγηθούν ορισμένες διευκρινήσεις και ειδικότερα δεν υπάγονται σε καθεστώς διοικητικής έγκρισης (απόφασης):
i. Η έκτακτη αύξηση του άρθρου 24 του ν.4548/2018 - η οποία αποτελεί τροποποίηση καταστατικού - σύμφωνα με την παρ.4 του άρθρου του άρθρου 2411 εξαιρείται ρητά από την χορήγηση διοικητικής έγκρισης. Έτσι λοιπόν δεν είναι στο πεδίο εφαρμογής της περίπτωσης v του Α ανωτέρω και της περίπτωσης i του Β ανωτέρω.
ii. Ο ορισμός εκκαθαριστών που ακολουθεί την λύση των ανωτέρω αναφερόμενων εταιρειών των ανωτέρω περιπτώσεων viii του Α και iii του Β.
iii. Η σύσταση της ανώνυμης εταιρείας ως ορίζεται στον ν.4441/2016 πλην των περιπτώσεων i έως iv της παραγράφου Α της παρούσας Ενότητας (Ενότητα 3). Επίσης επισημαίνεται ότι οι εταιρείες που κατατάσσονται ως «μεγάλες» δηλαδή με πάνω από 1.000.000,00 μετοχικό κεφάλαιο κατά την στιγμή της ίδρυσης δεν απαιτούν σε καμία περίπτωση την διοικητική έγκριση του Υπουργού Οικονομίας & Ανάπτυξης12 καθώς αυτές για τις οποίες χορηγείται διοικητική έγκριση είναι μόνο οι αναφερόμενες ως «μεγάλες» κατά την έννοια της παρ.6 του άρθρου 2 του ν.4308/2014. Οι ορισμοί της παρ. ια13 του άρθρου 2 του ν.4548/2018 εξυπηρετούν μόνο λογιστικούς σκοπούς (σύνταξη πρώτου ισολογισμού) και όχι σκοπούς διοικητικής έγκρισης κατά το συστατικό στάδιο.
ΕΝΟΤΗΤΑ 4 {Πράξεις για τις οποίες απαιτείται έλεγχος πληρότητας}
Για κάθε πράξη που ο ν.4548/2018 κρίνει ως καταχωριστέα & δημοσιευτέα στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) πλην των περιπτώσεων Α, Β και Γ της Ενότητας 3 του παρόντος πραγματοποιείται έλεγχος πληρότητας με περιεχόμενο σύμφωνο με την παρ.2 της Ενότητας 1 του παρόντος.
Ακολουθεί πίνακας ενδεικτικών εταιρικών μεταβολών & πράξεων οι οποίες καταχωρίζονται & δημοσιεύονται στο ΓΕΜΗ μετά από τυπικό έλεγχο (πληρότητας). Η καταχώριση των εν λόγω πράξεων διενεργείται τόσο από την αρμόδια Υπηρεσία της Δ/νσης Εταιρειών όσο και από τις Υπηρεσίες ΓΕΜΗ της χώρας. Παρατίθενται κατωτέρω οι συνηθέστερες εξ' αυτών:
| Α/Α | Πράξη & Άρθρο Νόμου | Με μέριμνα / Όργανο Απόφασης / Πράξεις / Τυχόν Επιπλέον Στοιχεία όπου απαιτούνται |
| 1 | Κήρυξη ακυρότητας της ΑΕ: Άρθρο: 11 |
Με μέριμνα: Του οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Δικαστική Απόφαση κήρυξης της ακυρότητας Επιπλέον στοιχεία: Αντίγραφο δικαστικής απόφασης ατελώς υποβαλλόμενο στο ΓΕΜΗ |
| 2 | Εκθέσεις αποτίμησης εισφορών σε είδος: Άρθρο: 17 | Με μέριμνα: Δ.Σ., ενδιαφερομένων Όργανο απόφασης: Εκτιμητές Πράξεις: Έκθεση εκτίμησης |
| 3 | Μη αποτίμηση εταιρικών εισφορών Άρθρο: 18 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. Πράξεις: Δήλωση Δ.Σ. με στοιχεία της παρ. 4 και 5 του παρόντος άρθρου |
| 4 | Πιστοποίηση καταβολής Μ.Κ. της σύστασης σε χρήμα μεγάλες, και μεσαίες ΑΕ: Άρθρο:20 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Ορκωτός ελεγκτής λογιστής ή ελεγκτική εταιρεία ή Δ.Σ. Πράξεις: Έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας ή πρακτικό Δ.Σ.. Επιπλέον στοιχεία: Απόσπασμα κίνησης λογαριασμού από πιστωτικό ίδρυμα (μη δημοσιευτέο στοιχείο) |
| 5 | Πιστοποίηση καταβολής Μ.Κ. της σύστασης σε χρήμα | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ ή Ορκωτός ελεγκτής λογιστής ή ελεγκτική εταιρεία Πράξεις: Δ.Σ ή Έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας Επιπλέον στοιχεία: Απόσπασμα κίνησης λογαριασμού από πιστωτικό ίδρυμα (μη δημοσιευτέο στοιχείο) |
| μικρές και πολύ μικρές ΑΕ: Άρθρο:20 | ||
| 6 | Πιστοποίηση καταβολής Μ.Κ. της αύξησης σε χρήμα μεγάλες, και μεσαίες ΑΕ: 'Αρθρο:20 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Ορκωτός ελεγκτής λογιστής ή ελεγκτική εταιρεία Πράξεις: Έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας Επιπλέον στοιχεία: Απόσπασμα κίνησης λογαριασμού από πιστωτικό ίδρυμα το οποίο αποτελεί μη δημοσιευτέο στοιχείο |
| 7 | Πιστοποίηση καταβολής Μ.Κ. της αύξησης σε χρήμα μικρές και πολύ μικρές ΑΕ: Άρθρο:20 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. ή Ορκωτός ελεγκτής λογιστής ή ελεγκτική εταιρεία Πράξεις: Αντίγραφο Πρακτικού Δ.Σ. ή έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας Επιπλέον στοιχεία: Απόσπασμα κίνησης λογαριασμού από πιστωτικό ίδρυμα το οποίο αποτελεί μη δημοσιευτέο στοιχείο |
| 8 | Πιστοποίηση καταβολής Μ.Κ. της αύξησης ή της σύστασης σε είδος ανεξαρτήτως μεγέθους ΑΕ: Άρθρο:20 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Ορκωτός ελεγκτής λογιστής ή ελεγκτική εταιρεία ή Δ.Σ. Πράξεις: Έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας ή Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ.. |
| 9 | Πιστοποίηση μη καταβολής Μ.Κ. της σύστασης ανεξαρτήτως μεγέθους ΑΕ: Άρθρο:20 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. που πιστοποιεί την μη καταβολή14 |
| 10 | Πιστοποίηση μη καταβολής Μ.Κ. της αύξησης ανεξαρτήτως μεγέθους ΑΕ: Άρθρο:20 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. που πιστοποιεί την μη καταβολή |
| 11 | Έκτακτη αύξηση Μ.Κ.: Άρθρο:24 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. μετά από καταστατική πρόβλεψη ή παροχή εξουσιοδότησης από τη Γ.Σ. Πράξεις: α) Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. Η απόφαση του Δ.Σ. πρέπει να αναφέρει τουλάχιστον το ποσό της αύξησης, τον τρόπο και την προθεσμία κάλυψής της, τον αριθμό και το είδος των μετοχών που θα εκδοθούν, την ονομαστική αξία και την τιμή διάθεσης αυτών. Επιπλέον στοιχεία: Αντίγραφο καταστατικού, με τροποποιημένο το περί κεφαλαίου άρθρο, έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά την αύξηση. |
| 12 | Έκτακτη αύξηση Μ.Κ.: Άρθρο:24 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. μετά από καταστατική πρόβλεψη. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. 15 |
| Επιπλέον στοιχεία: Αντίγραφο καταστατικού, με τροποποιημένο το περί κεφαλαίου άρθρο, έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά την αύξηση. | ||
| 13 | Ανανέωση εξουσίας Δ.Σ. για αύξηση Μ.Κ. με απόφαση Γ.Σ.: Άρθρο:24 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. η οποία αποφασίζει την ανανέωση της εξουσίας του Δ.Σ. να αυξάνει το Μ.Κ. |
| 14 | Περιορισμός ή αποκλεισμός του δικαιώματος προτίμησης: Άρθρο:27 παρ. 1 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. η οποία αποφασίζει περιορισμό ή κατάργηση δικαιώματος προτίμησης. Επιπλέον στοιχεία: Έκθεση Δ.Σ. που δημοσιεύεται στο ΓΕΜΗ και στην οποία αναφέρονται οι λόγοι περιορισμού ή κατάργησης του δικαιώματος προτίμησης. |
| 15 | Περιορισμός ή αποκλεισμός του δικαιώματος προτίμησης: Άρθρο:27 παρ. 4 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. το οποίο αποφασίζει τον περιορισμό ή αποκλεισμό δικαιώματος προτίμησης. Επιπλέον στοιχεία; α) Έκθεση Δ.Σ. που δημοσιεύεται στο ΓΕΜΗ και στην οποία αναφέρονται οι λόγοι περιορισμού ή κατάργησης του δικαιώματος προτίμησης καθώς και οι λόγοι που η κατάργηση του δικαιώματος γίνεται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου. |
| 16 | Μερική κάλυψη (καταβολή)του κεφαλαίου σε περιπτώσεις αύξησης ανεξαρτήτως μεγέθους ΑΕ Άρθρο:28 σε συνδυασμό με άρθρο 20 & 21 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. το οποίο αποφασίζει: Α) τη πιστοποίηση της μερικής κάλυψης του ποσού της αύξησης του Μ.Κ. Β) τη προσαρμογή του περί κεφαλαίου άρθρου του καταστατικού μέχρι του ποσού της κάλυψης. Επιπλέον στοιχεία: α) αντίγραφο καταστατικού με προσαρμοσμένο το περί κεφαλαίου άρθρο, έτσι ώστε να προσδιορίζεται το ποσό του κεφαλαίου, όπως προέκυψε μετά τη μερική κάλυψη. β) τα σχετικά δικαιολογητικά περί πιστοποίησης (άρθρο 20 του ν.4548/2018 περιπτώσεις 8 -12 του παρόντος) |
| 17 | Απόσβεση Κεφαλαίου Άρθρο:32 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. η οποία αποφασίζει την απόσβεση |
| 18 | Κατάργηση ή περιορισμός του προνομίου Άρθρο 38 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. των προνομιούχων μετόχων με πλειοψηφία των 2/3 του προνομιούχου κεφαλαίου. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. |
| 19 | Εξαγορά των μετοχών της μειοψηφίας από τον πλειοψηφούντα μέτοχο Άρθρο:47 | Με μέριμνα: του πλειοψηφούντος μετόχου Όργανο απόφασης: ο πλειοψηφών μέτοχος Πράξεις: Δήλωση του πλειοψηφούντος μετόχου για άσκηση του δικαιώματος εξαγοράς των μετοχών της μειοψηφίας με το περιεχόμενο της παρ. 4 του άρθρου 47 |
| 20 | Ίδιες μετοχές - παράγωγη κτήση Άρθρο:49 (παρ. 1-5) | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. με απόφαση έγκρισης απόκτησης ίδιων μετοχών |
| 21 | Παροχή πιστώσεων κ.λπ. για απόκτηση ιδίων μετοχών Άρθρο: 51 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. που εγκρίνει τη συναλλαγή Πράξεις: Γραπτή έκθεση του Δ.Σ. προς την Γ.Σ. και όπου απαιτείται έκθεση ορκωτού ελεγκτή (άρθρο 51 παρ. 1β και 3 ν. 4548/2018) |
| 22 | Ορισμός φυσικού προσώπου από νομικό πρόσωπο ως αντιπροσώπου αυτού στο Δ.Σ. (άσκηση εξουσιών του Ν.Π. ως μέλος του Δ.Σ.) Άρθρο:77 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης; Γ,Σ. Πράξεις: Πρακτικό ΓΣ περί διορισμού Νομικού προσώπου ως μέλους ΔΣ και πρακτικό ΔΣ περί συγκρότησής του σε σώμα με συνημμένη την απόφαση Οργάνου Νομικού Προσώπου για ορισμό φυσικού προσώπου ως μέλους Δ.Σ. (ΓΣ ή ΔΣ ή Διαχειριστής ή άλλο ισοδύναμο όργανο αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο εξωτερικού) (ιδιωτικό έγγραφο) Επιπλέον στοιχεία: ο ορισμός του φυσικού προσώπου πρέπει να γίνει μέσα σε 15 ημέρες από το διορισμό του νομικού προσώπου ως μέλους του διοικητικού συμβουλίου |
| 23 | Ορισμός πρώτου Δ.Σ. από το καταστατικό Άρθρο:78 | Δυνάμει του ν.4441/2016, της ΥΑ 31637/15.3.2017 & της ΚΥΑ 63577/13.6.2018 |
| 24 | Ορισμός πρώτου Δ.Σ. από το Δικαστήριο Άρθρο:78 | Με μέριμνα: των μετόχων ή των εχόντων έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Απόφαση δικαστηρίου |
| 25 | Εκλογή Δ.Σ. από τη Γ.Σ. και αναπληρωματικών μελών Άρθρα:78 & 81 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης; Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. που εκλέγει τακτικά και αναπληρωματικά μέλη16. |
| 26 | Αντικατάσταση των μελών Δ.Σ. Άρθρο:82 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης; Δ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο Πρακτικού Δ.Σ.17 που αποφασίζει την αντικατάσταση μελών που εξέλιπαν. |
| 27 | Ανάθεση αρμοδιοτήτων του Δ.Σ. σε μέλη του ή τρίτους ή εκτελεστική επιτροπή ( Συγκρότηση σε σώμα) Άρθρο:87 και 89 |
Με μέριμνα; Δ.Σ. Όργανο απόφασης; Δ.Σ.18 Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. που αποφασίζει: α) την ανάθεση των εξουσιών διαχείρισης και εκπροσώπησης της εταιρείας σε μέλη του Δ.Σ. ή μη. β) την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των μελών του. γ) τον διορισμό Προέδρου, Αντιπροέδρου, Διευθ/ντα ή Εντεταλμένου Συμβούλου19. |
| 28 | Εκλογή Προέδρου Δ.Σ. και αναπληρωτή του. Άρθρο:89 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. ή Δ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. ή Δ.Σ. που αποφασίζει την εκλογή Προέδρου και αναπληρωτή |
| 29 | Αντικατάσταση Προέδρου Δ.Σ. και αναπληρωτή του Άρθρο:89 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ20 Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. με απόφαση αντικατάστασης και ανάληψης καθηκόντων από τον νέο Πρόεδρο και τον αναπληρωτή του |
| 30 | Χορήγηση άδειας για την κατάρτιση συναλλαγής με συνδεδεμένο μέρος (Άρθρο 9γ της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ) Άρθρα:100-101 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Δ.Σ. ή Γ.Σ. που παρέχει την άδεια συναλλαγής με το συνδεδεμένο μέρος Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Δ.Σ. που ανακοινώνει την παροχής άδειας (από το ίδιο ή τη ΓΣ) για την κατάρτιση συναλλαγής, την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας της παρ. 3 του άρθρου 100 και περιέχει της πληροφορίες της παρ. 2 του άρθρου 101. Επιπλέον στοιχεία: Για εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, η έκθεση της παρ. 1 του άρθρου 101 |
| 31 | Έγκριση πολιτικής αποδοχών (Άρθρο 9α της Οδηγίας 2007/36/ΕΚ, Οδηγία 2017/828/ΕΕ) Άρθρο:110 παρ. 5 |
Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. που εγκρίνει την πολιτική αποδοχών που έχει οριστεί από την εταιρεία. |
| 32 | Πρόγραμμα διάθεσης μετοχών σε μέλη του Δ.Σ. & το προσωπικό με τη μορφή δικαιώματος προαίρεσης (option) απόκτησης μετοχών Άρθρο:113 παρ.1 και 4 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. ή Δ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. ή Δ.Σ. που αποφασίζει το πρόγραμμα διάθεσης μετοχών |
| 33 | Πρόγραμμα διάθεσης μετοχών σε μέλη του Δ.Σ. & το προσωπικό με τη μορφή δικαιώματος προαίρεσης (option) απόκτησης μετοχών Άρθρο:113 παρ. 1 και 2 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. που αποφασίζει το πρόγραμμα διάθεσης μετοχών και την ανάθεση στο Δ.Σ. της εξουσίας του καθορισμού των δικαιούχων ή των κατηγοριών αυτών, τον τρόπο άσκησης του δικαιώματος και οποιονδήποτε άλλο όρο του προγράμματος διάθεσης μετοχών. |
| 34 | Πρόγραμμα διάθεσης μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και στο προσωπικό της ΑΕ με τη μορφή δικαιώματος προαίρεσης (option) απόκτησης μετοχών Άρθρο:113 παρ.4 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. που αποφασίζει να εξουσιοδοτήσει το διοικητικό συμβούλιο να θεσπίζει πρόγραμμα διάθεσης μετοχών, αυξάνοντας ενδεχομένως το κεφάλαιο και λαμβάνοντας όλες τις άλλες σχετικές αποφάσεις. |
| 35 | Δωρεάν διάθεση μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και στο προσωπικό της ΑΕ Άρθρο:114 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. που αποφασίζει δωρεάν διάθεση μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό της εταιρείας |
| 36 | Δωρεάν διάθεση μετοχών σε μέλη ΔΣ και του προσωπικού και ανάθεση στο Δ.Σ. εξουσίας του καθορισμού των δικαιούχων ή των κατηγοριών τους και οποιονδήποτε άλλος όρο στην δωρεάν διάθεση μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό Άρθρο:114 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. που αποφασίζει δωρεάν διάθεση μετοχών σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και το προσωπικό της εταιρείας και αναθέτει στο ΔΣ τον καθορισμό των δικαιούχων ή των κατηγοριών τους ή οποιουδήποτε άλλου όρου. |
| 37 | Εκλογή μονομελούς Δ.Σ. Άρθρο:115 |
Με μέριμνα: Μονομελούς Διοικητικού Οργάνου Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: α) Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. που εκλέγει21 το μονομελές Διοικητικό όργανο και αναθέτει τη διαχείριση και την εκπροσώπηση της εταιρείας στον εκλεγμένο σύμβουλο - διαχειριστή β) Πράξη αποδοχής του διορισμού του εκλεγμένου μέλους και της ανάθεσης των εξουσιών διαχείρισης και εκπροσώπησης . |
| 38 | Αγωγή ακύρωσης απόφασης Γ.Σ. Άρθρο: 137 | Με μέριμνα: του ενδιαφερόμενου Όργανο απόφασης: Ενάγων Πράξεις: Δικόγραφο Αγωγής |
| 39 | Δικαστική απόφαση που απαγγέλει την ακύρωση απόφασης, ΓΣ, Άρθρο: 137 |
Με μέριμνα: του ενδιαφερόμενου Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Δικαστική απόφαση |
| 40 | Δικαστική απόφαση που διατάσσει ασφαλιστικά μέτρα ή που αναστέλλει την ισχύ της απόφασης ΓΣ Άρθρο: 137 |
Με μέριμνα: του ενδιαφερόμενου Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Δικαστική απόφαση |
| 41 | Αγωγή για αναγνώριση ακυρότητας Άρθρο: 138 | Με μέριμνα; Ενδιαφερόμενου Όργανο απόφασης: Ενάγων Πράξεις: Δικόγραφο Αγωγής |
| 42 | Δικαστική απόφαση που αναγνωρίζει την ακυρότητα απόφασης, ΓΣ, Άρθρο: 138 | Με μέριμνα: του ενδιαφερόμενου Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Δικαστική απόφαση |
| 43 | Δικαστική απόφαση που διατάσσει ασφαλιστικά μέτρα ή που αναστέλλει την ισχύ της απόφασης ΓΣ Άρθρο: 138 |
Με μέριμνα: του ενδιαφερόμενου Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Δικαστική απόφαση |
| 44 | Δημοσίευση Ετήσιων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων & σχετικών εκθέσεων Άρθρα:149 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. η οποία εγκρίνει τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. με απόφαση έγκρισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων Επιπλέον στοιχεία22: α) νόμιμα εγκεκριμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις β) Έκθεση διαχείρισης Δ.Σ. όπου απαιτείται |
| 45 | Δημοσίευση Ετήσιων Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων & σχετικών εκθέσεων Άρθρα:149 | Με μέριμνα: Δ.Σ. ΑΕ που ενοποιεί Όργανο απόφασης: Γ.Σ. ΑΕ που ενοποιεί και εγκρίνει τις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. με απόφαση έγκρισης των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων Επιπλέον στοιχεία23: α) νόμιμα εγκεκριμένες ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις β) Ενοποιημένη έκθεση διαχείρισης Δ.Σ. όπου απαιτείται |
| γ) Γνώμη του Ορκωτού Ελεγκτή ή της Ελεγκτικής εταιρείας μαζί με την Έκθεση Ελέγχου (για την ενοποίηση) & το σχετικό Πιστοποιητικό Ελέγχου όπου απαιτείται | ||
| 46 | Δημοσίευση Ατομικών & Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων & σχετικών εκθέσεων οντοτήτων δημοσίου ενδιαφέροντος κατά την έννοια του παραρτήματος Α' του ν. 4308/2014 Άρθρα: 151- 156 σε συνδυασμό με 149 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης: Γ.Σ. η οποία εγκρίνει τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις (ατομικές ή και ενοποιημένες) Πράξεις: Αντίγραφο πρακτικού Γ.Σ. με απόφαση έγκρισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (ατομικές ή και ενοποιημένες) Επιπλέον στοιχεία: α) νόμιμα εγκεκριμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις (ατομικές ή και ενοποιημένες) β) Έκθεση διαχείρισης Δ.Σ. (ατομική ή και ενοποιημένη) και όπου απαιτείται: I. Μη χρηματοοικονομική κατάσταση / μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση (ατομική ή και ενοποιημένη) II. Δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης (ατομική ή και ενοποιημένη) III. Έκθεση πληρωμών προς κυβερνήσεις (ατομική ή και ενοποιημένη) γ) Γνώμη του Ορκωτού Ελεγκτή ή της Ελεγκτικής εταιρείας μαζί με την Έκθεση Ελέγχου & το σχετικό Πιστοποιητικό Ελέγχου |
| 47 | Προσωρινό μέρισμα & διανομή κερδών και προαιρετικών αποθεματικών μέσα στην τρέχουσα εταιρική χρήση Άρθρο:162 | Με μέριμνα·. Δ.Σ. Όργανο απόφασης· Δ.Σ. Πράξεις· Οικονομικές καταστάσεις περιόδου24 |
| 48 | Προσωρινό μέρισμα & διανομή κερδών και προαιρετικών αποθεματικών μέσα στην τρέχουσα εταιρική χρήση Άρθρο:162 | Με μέριμνα: Δ.Σ. Όργανο απόφασης· Γ.Σ. ή Δ.Σ. Πράξεις: Πρακτικό Δ.Σ. ή Γ.Σ. που αποφασίζει τη διανομή25. |
| 49 | Λύση της ΑΕ Άρθρο :164 παρ.1α | Με μέριμνα·. ΥΓΕΜΗ (αυτεπάγγελτη) με αναφορά στην σχετική καταστατική διάταξη περί διάρκειας της ΑΕ. Όργανο απόφασης· ΥΓΕΜΗ |
| 50 | Λύση της ΑΕ Άρθρο : 164 παρ.1γ | Με μέριμνα· Οποιοσδήποτε με έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης· Δικαστήριο Πράξεις· Απόφαση δικαστηρίου περί κήρυξης της εταιρείας σε πτώχευση |
| 51 | Λύση της ΑΕ Άρθρο : 164 παρ.1δ | Με μέριμνα· Οποιοσδήποτε με έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης· Δικαστήριο Πράξεις· Απόφαση δικαστηρίου περί απόρριψης της αίτησης πτώχευσης |
| 52 | Λύση της ΑΕ με δικαστική απόφαση Άρθρο : 165 παρ.1-3 | Με μέριμνα· Οποιοσδήποτε με έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης· Δικαστήριο Πράξεις· Απόφαση δικαστηρίου |
| 53 | Αίτηση για λύση της ΑΕ του έχοντος έννομο συμφέρον Άρθρο : 165 παρ.4 | Με μέριμνα· Οποιοσδήποτε με έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης· Αιτούντες Πράξεις· Αίτηση για λύση προς το δικαστήριο |
| 54 | Λύση της ΑΕ με δικαστική απόφαση αιτήσει μετόχων Άρθρο : 166 | Με μέριμνα· Οποιοσδήποτε με έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης· Δικαστήριο Πράξεις· Απόφαση δικαστηρίου |
| 55 | Αίτηση για λύση της ΑΕ αιτήσει μετόχων Άρθρο : 166 παρ.8 | Με μέριμνα· Μέτοχοι εκπροσωπούντες 1/3 Μ.Κ. Όργανο απόφασης· Αιτούντες Πράξεις· Αίτηση για λύση προς το δικαστήριο |
| 56 | Εκκαθαριστές (διορισμός) Άρθρο : 167 παρ.2 | Με μέριμνα· ΥΓΕΜΗ (αυτεπάγγελτη) στην περίπτωση της παρ.1α του άρθρου 16426 Όργανο απόφασης· ΥΓΕΜΗ |
| 57 | Εκκαθαριστές (διορισμός) Άρθρο : 167 παρ.2 | Με μέριμνα· ΥΓΕΜΗ (αυτεπάγγελτη) ) στην περίπτωση της παρ.1δ του άρθρου 164 Όργανο απόφασης· Δικαστήριο Πράξεις· Απόφαση δικαστηρίου που απορρίπτει την αίτηση πτώχευσης |
| 58 | Εκκαθαριστές (διορισμός) Άρθρο : 167 παρ.2 | Με μέριμνα· Γ.Σ. Όργανο απόφασης· Γ.Σ. Πράξεις· Πρακτικό Γ.Σ. που ορίζει εκκαθαριστή. |
| 59 | Διενέργεια της εκκαθάρισης (οικονομικές καταστάσεις έναρξης εκκαθάρισης & ενδιάμεσες) Άρθρο:168 | Με μέριμνα: Εκκαθαριστές Όργανο απόφασης: Εκκαθαριστές Πράξεις: Ισολογισμός έναρξης εκκαθάρισης, Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις περιόδου εκκαθάρισης |
| 60 | Διενέργεια της εκκαθάρισης (οικονομικές καταστάσεις περάτωσης εκκαθάρισης) Άρθρο : 168 |
Με μέριμνα: Εκκαθαριστές Όργανο απόφασης: Γ.Σ. Πράξεις: Γ.Σ. που εγκρίνει Οικονομικές Καταστάσεις περάτωσης εκκαθάρισης. |
| 61 | Διαγραφή ΑΕ από ΓΕΜΗ Άρθρο:170 |
Με μέριμνα: Εκκαθαριστές ή Πρόσωπα της περ. ε' παρ 1 άρθρου 10 ν. 3419/2005 Όργανο απόφασης: - Πράξεις: Να έχουν καταχωρισθεί οι οικονομικές καταστάσεις περάτωσης εκκαθάρισης |
| 62 | Διαγραφή ΑΕ από ΓΕΜΗ Άρθρο:170 |
Με μέριμνα: Ο εκκαθαριστής ή πρόσωπα της περ. ε' παρ 1 άρθρου 10 ν. 3419/2005 Όργανο απόφασης: - Πράξεις: Πάροδος 5 ετών από την έναρξη της εκκαθάρισης. Σε περίπτωση των εκκρεμών εκκαθαρίσεων κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4548/2018, η προθεσμία δεν συμπληρώνεται πριν την παρέλευση 6 μηνών από την έναρξη ισχύος. |
| 63 | Ανάκληση διαγραφής ΑΕ από ΓΕΜΗ Άρθρο:170 | Με μέριμνα: Πρόσωπα που έχουν έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Δικαστική απόφαση (ασφαλιστικά μέτρα) που διατάσσει την προσωρινή επανεγγραφή της εταιρείας στο ΓΕΜΗ και ορίζει και εκκαθαριστή. |
| 64 | Δημοσιότητα υποκαταστημάτων κρατών μελών Άρθρο : 172 | Με μέριμνα: Πληρεξούσιου υποκαταστήματος Όργανο απόφασης: Συνέλευση εταίρων ή μετόχων ή διαχειριστικά όργανα εταιρείας του Κράτους Μέλους ή πληρεξούσιος Πράξεις: α) η ιδρυτική πράξη και το καταστατικό, αν αυτό αποτελεί αντικείμενο χωριστής πράξης, καθώς και οι τροποποιήσεις των εγγράφων, δ) η αναφορά των δραστηριοτήτων του υποκαταστήματος, ε) το μητρώο στο οποίο έχει ανοιχθεί για την εταιρεία ο φάκελος που αναφέρει το άρθρο 16 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132, καθώς και ο αριθμός εγγραφής της στο μητρώο αυτό, στ) η επωνυμία και η μορφή της εταιρείας, καθώς και η επωνυμία του υποκαταστήματος, αν δεν είναι η ίδια με την επωνυμία της εταιρείας, - ως προβλεπόμενα από το νόμο όργανα διοίκησης της εταιρείας ή ως μέλη ενός τέτοιου οργάνου, σύμφωνα με τη δημοσιότητα που λαμβάνει χώρα για την εταιρεία βάσει του άρθρου 14 στοιχείο δ' της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132, - ως μόνιμοι εκπρόσωποι της εταιρείας για τη δραστηριότητα του υποκαταστήματος, με μνεία της έκτασης των αρμοδιοτήτων τους, ι) το κλείσιμο του υποκαταστήματος. |
| 65 | Δημοσιότητα υποκαταστημάτων τρίτων χωρών Άρθρο:173 | Με μέριμνα·. Πληρεξούσιου υποκαταστήματος Όργανο απόφασης· Συνέλευση εταίρων ή μετόχων ή διαχειριστικά όργανα αλλοδαπής εταιρείας» ή πληρεξούσιος Πράξεις: α) τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις α', γ', δ', στ', η' και ι' της παραγράφου 2 του άρθρου 172, γ) αν το δίκαιο του κράτους από το οποίο διέπεται η εταιρεία το προβλέπει, το μητρώο, στο οποίο η εταιρεία είναι εγγεγραμμένη και τον αριθμό εγγραφής της στο μητρώο αυτό, - ως νόμιμα προβλεπόμενα όργανα της εταιρείας ή ως μέλη ενός τέτοιου οργάνου, - ως μόνιμοι εκπρόσωποι της εταιρείας για τη δραστηριότητα του υποκαταστήματος, με μνεία της έκτασης των εξουσιών τους και ενδεχόμενης δυνατότητας να ασκούν τις εξουσίες αυτές μόνοι, |
| 66 | Γενική δημοσιότητα δικαστικών αποφάσεων περί άκυρης ΑΕ, πτώχευσης ή άλλης συλλογικής διαδικασίας ΑΕ, ακύρωσης αποφάσεων ΓΣ ή ανατροπής δικαστικών αποφάσεων σύμφωνα με τα ανωτέρω Άρθρο:12 |
Με μέριμνα: Οποιοσδήποτε με έννομο συμφέρον Όργανο απόφασης: Δικαστήριο Πράξεις: Απόφαση δικαστηρίου περί: i. Άκυρης ΑΕ, ii. Πτώχευσης ή άλλης συλλογικής διαδικασίας ΑΕ iii. Ακύρωσης αποφάσεων ΓΣ iv. Ανατροπής δικαστικών αποφάσεων των i έως iii ανωτέρω |
ΕΝΟΤΗΤΑ 6 (Διευκρινίσεις για τις πράξεις της παρ.427 του άρθρου 4 του ν.4548/2018 για τις οποίες απαιτείται έλεγχος πληρότητας σύμφωνα με την ενότητα 6)
Σύμφωνα με την ρητή διάταξη της παρ.4 του άρθρου 4 του ν.4548/2018 προσαρμογές του καταστατικού απαιτούνται σε μια σειρά πράξεων που ο εν λόγω νόμος αναφέρει και για τις οποίες ισχύουν τα εξής:
1) Οι προσαρμογές του καταστατικού δεν αποτελούν άμεσο αποτέλεσμα απόφασης εταιρικού οργάνου (Γ.Σ. ή Δ.Σ.). Προκαλούνται από την επέλευση άλλων γεγονότων όπως π.χ. της μερικής κάλυψης του μετοχικού κεφαλαίου (άρθρο 28 παρ. 2) όταν αυτή δεν πραγματοποιείται μετά από απόφαση του Δ.Σ. ή της Γ.Σ. αλλά από το γεγονός ότι η αύξηση του Μ.Κ. που αποφασίστηκε σε προγενέστερο χρόνο δεν καλύφθηκε πλήρως. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση της αύξησης του Μ.Κ. μετά από άσκηση του δικαιώματος κτήσης μετοχών (άρθρο 58 παρ. 3) όπου και εδώ έχουμε αυτόματη αύξηση του Μ.Κ. και όχι αύξηση μετά από απόφαση Γ.Σ. ή Δ.Σ.
2) Προσαρμόζεται μόνο το αντίστοιχο τροποποιούμενο άρθρο (με μέριμνα του Δ.Σ.) και όχι λοιπά άρθρα του καταστατικού προκειμένου αυτό να εμφανίζει τα γεγονότα όπως συνέβησαν εκείνη την δεδομένη στιγμή. Οι πράξεις προσαρμογής είναι οι ακόλουθες;
> Πιστοποίηση μερικής κάλυψης του Μ.Κ. (άρθρο 28 παρ. 2)
> Πιστοποίηση άσκησης δικαιώματος κτήσης μετοχών (άρθρο 58 παρ. 3)
> Πιστοποίηση μετατροπής μετατρέψιμων ομολογιών (άρθρο 71)
ΕΝΟΤΗΤΑ 7 (Πράξεις για τις οποίες δεν απαιτείται έλεγχος νομιμότητας και πληρότητας και οι οποίες καταχωρίζονται απευθείας και ατελώς στο ΓΕΜΗ
Στις διατάξεις του ν.4548/2018 προβλέπονται δύο συγκεκριμένες πράξεις η οποίες καταχωρίζονται στο ΓΕΜΗ με επιμέλεια της εταιρείας χωρίς έλεγχο (νομιμότητας ή πληρότητας) και χωρίς καταβολή σχετικού τέλους καταχώρισης.
Αυτές είναι:
i. Η πρόσκληση για την άσκηση του δικαιώματος προτίμησης (άρθρο 26), στην οποία μνημονεύεται υποχρεωτικά και η προθεσμία μέσα στην οποία πρέπει να ασκηθεί αυτό το δικαίωμα, υποβάλλεται με επιμέλεια της εταιρείας στη δημοσιότητα του ΓΕΜΗ28 και
ii. Η πρόσκληση της γενικής συνέλευσης των μετόχων (άρθρο 122 παρ.2) που δημοσιεύεται στο ΓΕΜΗ με επιμέλεια της εταιρείας29.
………………………………………………………..
Διαθέσιμες αιτήσεις μεταβολών ανά νομική μορφή ( Εκτιμούμε ότι θα υπάρξει σχετική επικαιροποίηση )
https://services.businessportal.gr/
Α) Αναρτώμενες στο ΓΕΜΗ απ’ ευθείας και με ευθύνη της εταιρείας (χωρίς παρέμβαση των Υπηρεσιών ΓΕΜΗ)
· ΑΕ - Πρόσκληση σε Γενική Συνέλευση
· ΑΕ - Πρόσκληση για ενάσκηση δικαιώματος προτίμησης της παρ.9 του αρ.13 του Κ.Ν. 2190/1920
Β) Υποβαλλόμενες στο ΓΕΜΗ με ευθύνη της ΑΕ και μέσω των Υπηρεσιών ΓΕΜΗ (για Έλεγχο, Καταχώριση και δημοσιότητα)
· (ΑΕ) Αίτηση Καταχώρησης απόφασης Διοικητικού Συμβουλίου για την πιστοποίηση καταβολής αρχικού μετοχικού κεφαλαίου
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης για αλλαγή διεύθυνσης γραφείων, χωρίς αλλαγή δήμου
· (AE) Αίτηση Καταχώρισης Ιστοσελίδας
· (AE) Αίτηση καταχώρησης απόφασης ΓΣ για την «Έγκριση οικονομικών καταστάσεων» ME εκλογή ελεγκτών και Καταχώρισης Ισολογισμού κατά Ε.Λ.Π -Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα ή Δ.Λ.Π. (Αφορά Χρήσεις που λήγουν 07/07/2016 και META)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης ΓΣ για την «Έγκριση οικονομικών καταστάσεων» ΧΩΡΙΣ εκλογή ελεγκτών και Καταχώρισης Ισολογισμού κατά Ε.Λ.Π -Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα ή Δ.Λ.Π. (Αφορά Χρήσεις που λήγουν 07/07/2016 και META)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης πρακτικού ΓΣ για την εκλογή ΔΣ και πρακτικού ΔΣ για την συγκρότηση αυτού σε σώμα και παροχής εξουσιοδοτήσεων
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρiσης απόφασης ΓΣ για την Tροποποίηση καταστατικού
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρισης Γενικής Συνέλευσης κατά την οποία ΔΕΝ λήφθηκαν αποφάσεις δημοσιευτέες στο ΓΕΜΗ (παρ.2, Άρθρο 26α, ν.2190/1920)
· (ΑΕ) Αίτηση Καταχώρισης Λοιπών αποφάσεων ΓΣ που υπόκεινται σε δημοσιότητα
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης Δ.Σ. για την Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου (χωρίς τροποποίηση καταστατικού και ΑΝΩ των 3εκ. ευρώ)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης Δ.Σ. για την Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου (χωρίς τροποποίηση καταστατικού και ΚΑΤΩ των 3εκ. ευρώ)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης ΔΣ για την μεταβολή ΔΣ, Ανασυγκρότηση ΔΣ ή/και αλλαγή Εκπροσώπησης
· (ΑΕ) Καταχώρηση απόφασης Διοικητικού Συμβουλίου για την πιστοποίηση καταβολής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου (Ολική ή Μερική ή Μη Καταβολή)
· (AE) Καταχώρηση Απόφασης ΓΣ για θέση της εταιρίας σε Λύση & Εκκαθάριση και ορισμός εκκαθαριστών
· (ΑΕ) Καταχώριση Ισολογισμού Έναρξης Εκκαθάρισης
· (AE) Αίτηση Καταχώρησης Απόφασης ΓΣ για την έγκριση Ισολογισμού Πέρατος Εκκαθάρισης (με δημοσίευση του ισολογισμου) και για την ΔΙΑΓΡΑΦΗ της εταιρίας από το ΓΕΜΗ
· (ΑΕ) Σχέδιο Σύμβασης Συγχώνευσης
· (AE) Αίτηση καταχώρησης Μηνιαίων Λογιστικών Καταστάσεων Τραπεζών
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρισης Ισολογισμού κατά Ε.Λ.Π -Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα ή Δ.Λ.Π. (παλαιές χρήσεις χωρίς αρχείο ΓΣ που λήγουν μέχρι 07/07/2016)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης Eνοποιημένων οικονομικών καταστάσεων και δημοσίευσης Eνοποιημένου ισολογισμού (ειδική περίπτωση)
· (ΑΕ) Καταχώριση οικονομικών καταστάσεων / συνοπτικών οικονομικών στοιχείων (Αφορά Ισολογισμούς χρήσεων 2014 ή παλαιότερες)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης ΓΣ για την «Έγκριση οικονομικών καταστάσεων» (Χωρίς εκλογή ελεγκτών & χωρίς αλλαγή στοιχείων του ισολογισμού)(παλαιές που λήγουν μέχρι 07/07/2016)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης ΓΣ για την «Έγκριση τροποποιημένων οικονομικών καταστάσεων» και επαναδημοσίευση των τροποποιημένων στοιχείων (ισολογισμού κλπ.)(παλαιές χρήσεις που λήγουν μέχρι 07/07/2016)
· (ΑΕ) Αίτηση καταχώρησης απόφασης ΓΣ για την «Έγκριση οικονομικών καταστάσεων» με εκλογή ελεγκτών (παλαιές χρήσεις που λήγουν μέχρι 07/07/2016)
( Πηγή : Υπηρεσία Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων Καταχώρισης στο ΓΕΜΗ
https://services.businessportal.gr/ )
Σημειώνουμε ότι :
Σύμφωνα με το ν. 3419/2005 Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) και Εκσυγχρονισμός της Επιμελητηριακής Νομοθεσίας. (ΦΕΚ Α' 297/06-12-2005)
[ Άρθρο 6 :
2. Στη Μερίδα καταχωρίζονται, σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το πρόσωπο του υπόχρεου, τα ακόλουθα στοιχεία:
α. Ο Αριθμός του Γ.Ε.ΜΗ. του υπόχρεου, του υποκαταστήματος ή του πρακτορείου.
β. Η υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ή το Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. που διενήργησε την εγγραφή ή τη μεταγενέστερη καταχώριση και το ονοματεπώνυμο του αρμόδιου υπαλλήλου.
γ. Ο αριθμός πρωτοκόλλου της αίτησης εγγραφής και ο Κωδικός Αριθμός Καταχώρισης.
δ. Τα στοιχεία της απόφασης των αρμόδιων αρχών ή υπηρεσιών οι οποίες χορηγούν άδεια άσκησης επιτηδεύματος ή επαγγέλματος ή άδεια ίδρυσης και λειτουργίας επιχείρησης ή υποκαταστήματος, εφόσον, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, προαπαιτείται η άδεια αυτή για τη σύσταση εταιρίας ή την έναρξη εργασιών επιτηδευματία.
ε. Οι δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες ο υπόχρεος κηρύσσεται σε κατάσταση πτώχευσης ή σε διαδικασία συνδιαλλαγής ή άλλης συλλογικής διαδικασίας ικανοποίησης των πιστωτών του. Επίσης, στη Μερίδα καταχωρίζονται το ονοματεπώνυμο, το ονοματεπώνυμο γονέων, ο αριθμός δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου, ο τόπος και ο χρόνος γέννησης, η ιθαγένεια και η διεύθυνση κατοικίας των εκκαθαριστών, των αναγκαστικών διαχειριστών, των επιτρόπων και των συνδίκων του υπόχρεου.
στ. Τα στοιχεία των δικαστικών αποφάσεων με τις οποίες περατώνονται, αναστέλλονται ή ανατρέπονται οι έννομες καταστάσεις, που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση.
ζ. Τα στοιχεία των οποίων προβλέπεται η δημοσίευσή τους από την πτωχευτική νομοθεσία.
η. Τα στοιχεία των εκκρεμών αιτήσεων πτώχευσης ή διαδικασίας συνδιαλλαγής ή άλλης συλλογικής διαδικασίας ικανοποίησης των πιστωτών,
θ. Ο αριθμός των υποκαταστημάτων ή πρακτορείων του υπόχρεου στην ημεδαπή, καθώς και η διεύθυνση και ο αριθμός Γ.Ε.ΜΗ. που αφορά το καθένα από αυτά.
ι. Ο αριθμός, η διεύθυνση και τα στοιχεία των υποκαταστημάτων ή πρακτορείων του υπόχρεου στην αλλοδαπή.
ια) κατ' έτος το σύνολο ενεργητικού (περιουσιακών στοιχείων) της εταιρείας, το καθαρό ύψος του κύκλου εργασιών αυτής και ο μέσος όρος απασχολουμένων σε αυτή κατά τη διάρκεια του έτους.
2α. Στη Μερίδα καταχωρίζονται και δημοσιεύονται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 16 παρ. 1, προκειμένου για κεφαλαιουχικές εταιρείες με έδρα στην ημεδαπή, και τα ακόλουθα στοιχεία:
α) η ιδρυτική πράξη και το καταστατικό,
β) οι τροποποιήσεις της ιδρυτικής πράξης ή του καταστατικού, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η παράταση της διάρκειας ζωής της εταιρείας, καθώς και ύστερα από κάθε τροποποίηση της ιδρυτικής πράξης ή του καταστατικού, το πλήρες κείμενο αυτών, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση στη νέα διατύπωσή του,
γ) ο διορισμός, η αποχώρηση, καθώς και τα ατομικά στοιχεία των προσώπων τα οποία, είτε ως όργανο προβλεπόμενο από το νόμο, είτε ως μέλη τέτοιου οργάνου:
αα) έχουν την εξουσία να δεσμεύουν την εταιρεία έναντι τρίτων. Σε περίπτωση που τα πρόσωπα αυτά είναι περισσότερα του ενός, με τη σχετική καταχώριση διευκρινίζεται αν τα πρόσωπα αυτά δύνανται να ενεργούν μόνα τους ή πρέπει να ενεργούν από κοινού,
ββ) εκπροσωπούν την εταιρεία ενώπιον δικαστηρίου,
γγ) συμμετέχουν στη διοίκηση, στην εποπτεία ή στον έλεγχο της εταιρείας,
δ) τουλάχιστον κατ’ έτος, το ύψος του καλυφθέντος κεφαλαίου εφόσον η ιδρυτική πράξη ή το καταστατικό αναφέρονται σε εγκεκριμένο κεφάλαιο, εκτός αν κάθε αύξηση του καλυφθέντος κεφαλαίου συνεπάγεται τροποποίηση του καταστατικού,
ε) τα λογιστικά έγγραφα κάθε χρήσεως των οποίων η δημοσίευση είναι υποχρεωτική βάσει των Οδηγιών του Συμβουλίου 78/660/ΕΟΚ (EE L 222 14.8.1978), 83/349/ΕΟΚ (EE L 193 18.7.1983), 86/635/ΕΟΚ (EE L 372 31.12.1986) και 91/674/ΕΟΚ (EE L 374/31.12.1991),
στ) οποιαδήποτε μεταβολή της έδρας,
ζ) η λύση της εταιρείας,
η) η δικαστική απόφαση με την οποία κηρύσσεται η ακυρότητα της εταιρείας,
θ) ο διορισμός και τα ατομικά στοιχεία των εκκαθαριστών,
ι) η περάτωση της εκκαθαρίσεως και η διαγραφή από τα μητρώα.
2β. Στη Μερίδα καταχωρίζονται και δημοσιεύονται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 16 παρ. 1, προκειμένου για υποκαταστήματα της περίπτωσης ζ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 [ ζ. Οι αλλοδαπές εταιρείες που αναφέρονται στο άρθρο 1 της Οδηγίας 68/151/ΕΟΚ (ΕΕΕΚ L. 65), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 της Οδηγίας 2003/58/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 221) και έχουν έδρα σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή.] , και τα ακόλουθα στοιχεία:
α) η ταχυδρομική ή άλλη διεύθυνση του υποκαταστήματος,
β) η αναφορά του αντικειμένου των εργασιών του υποκαταστήματος,
γ) το μητρώο κράτους - μέλους, στο οποίο τηρείται για την εταιρεία φάκελος, με μνεία του αριθμού εγγραφής της σε αυτό,
δ) η επωνυμία και η μορφή της εταιρείας, καθώς και η επωνυμία του υποκαταστήματος, εάν δεν είναι η ίδια με την επωνυμία της εταιρείας,
ε) ο διορισμός, η λήξη των καθηκόντων, καθώς και τα ατομικά στοιχεία των προσώπων που έχουν την εξουσία να δεσμεύουν την εταιρεία έναντι τρίτων και να την εκπροσωπούν ενώπιον δικαστηρίου:
αα) εφόσον προβλέπονται από το νόμο ως όργανα διοίκησης της εταιρείας ή ως μέλη ενός τέτοιου οργάνου, σύμφωνα με τη δημοσιότητα που λαμβάνει χώρα για την εταιρεία βάσει του άρθρου 2 παρ. 1 της Οδηγίας 2009/101/ΕΚ,
ββ) ως μόνιμοι εκπρόσωποι της εταιρείας για τη δραστηριότητα του υποκαταστήματος, με μνεία της έκτασης των αρμοδιοτήτων τους,
στ) η λύση της εταιρείας, ο διορισμός, τα ατομικά στοιχεία και οι εξουσίες των εκκαθαριστών, η περάτωση της εκκαθάρισης και η σχετική μνεία στο μητρώο κράτους - μέλους, η διαδικασία πτώχευσης, πτωχευτικού συμβιβασμού ή άλλη ανάλογη διαδικασία στην οποία υπόκειται η εταιρεία,
ζ) τα λογιστικά έγγραφα της εταιρείας, όπως καταρτίσθηκαν ελέχθηκαν και δημοσιεύθηκαν κατά το δίκαιο του κράτους - μέλους από το οποίο διέπεται η εταιρεία και, σύμφωνα με τις Οδηγίες 78/660/ΕΟΚ (EE L 222 14.8.1978), 83/349/ΕΟΚ (EE L 193 18.7.1983) και 84/253/ΕΟΚ ( EE L 126/20 12.5/1984),
η) το κλείσιμο του υποκαταστήματος.
………………………..
Μητρώο Επιχειρήσεων / Εταιρείες με σύσταση ΜΕΤΑ τις 4/4/11 ή που έχουν αυτοαπογραφεί / Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. / Απαντήσεις σε Συχνές Ερωτήσεις Γ.Ε.ΜΗ.
https://www.acci.gr/acci/articles/article.jsp?context=103&categoryid=8363&articleid=8366#1
1) Πώς γίνεται η καταχώριση στο ΓΕΜΗ αιτημάτων ΑΕ (όταν δεν υπάρχει ο τύπος αίτησης μέσα από τις επιλογές στο Businessportal.gr) ;
Στην περίπτωση που δεν υπάρχει ο ακριβής τύπος ηλεκτρονικής αίτησης μέσα από τις έτοιμες αιτήσεις στο businessportal, η κατάθεση της αίτησης γίνεται με φυσική παρουσία στο Helpdesk AE (1ος όροφος) με προσκόμιση των εγγράφων σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή. Αναλυτικότερα ο ενδιαφερόμενος πρέπει να προσκομίσει στην υπηρεσία ΓΕΜΗ :
o Αντίγραφο (όχι απόσπασμα) του Πρακτικού του αρμόδιου οργάνου (Δ.Σ. ή/και Γ.Σ.) της εταιρείας που (σύμφωνα με το Ν.4548/18) αποφάσισε τη μεταβολή, νομίμως υπογεγραμμένο σε έντυπη και σε ηλεκτρονική μορφή (αρχείο WORD, PDF μικρότερο από 5 MB) σε cd ή usb,
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Σε περίπτωση που απαιτείται να συνυποβληθεί και το νέο κείμενο του ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ της εταιρείας, θα πρέπει να είναι χωρίς υπογραφές ΜΟΝΟ στο cd ή στο usb, ενώ στην έντυπη μορφή του θα πρέπει να είναι νομίμως υπογεγραμμένο.
o ΑΙΤΗΣΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ στο ΓΕΜΗ, η οποία υπάρχει διαθέσιμη στην υπηρεσία ΓΕΜΗ και στην ιστοσελίδα του ΕΒΕΑ (www.acci.gr).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ : Εάν η υποβολή πραγματοποιηθεί με έντυπο ΑΙΤΗΣΗ στην Υπηρεσία ΓΕΜΗ, όλες οι πράξεις και τα στοιχεία που συνοδεύουν την αίτηση μπορούν να υποβληθούν σε ψηφιακό μέσο και θα γίνονται αποδεκτά και ανυπόγραφα, (σύμφωνα με το Έγγραφο ΑΠ 69931/25-6-2015 της Δ/ΝΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ & Γ.Ε.ΜΗ. της ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ), εφόσον η έντυπη αίτηση συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της ΑΕ, με το εξής περιεχόμενο: «Βεβαιώνεται υπεύθυνα και με γνώση των συνεπειών του νόμου 1599/1986 περί υπευθύνου δηλώσεως αλλά και των ειδικότερων διατάξεων τουΝ.4548/2018 ότι όλα τα έγγραφα τα οποία προσκομίστηκαν με την παρούσα αίτηση σε ηλεκτρονική μορφή προκειμένου να καταχωριστούν στην βάση του ΓΕΜΗ αποτελούν ακριβή αντίγραφα των νομίμως υπογεγραμμένων εγγράφων τα οποία διατηρούνται στο αρχείο της εταιρείας και είναι στη διάθεση των αρχών ανά πάσα στιγμή για τη διενέργεια τακτικών ή δειγματοληπτικών ελέγχων ή για την κατά το νόμο άσκηση εποπτείας.»
2) Πως γίνεται η καταχώριση στο ΓΕΜΗ μονομελούς διοικητικού οργάνου;
Βάσει του άρθρου 115 παρ.1 του Ν.4548/18, αντί διοικητικού συμβουλίου το καταστατικό μπορεί να προβλέπει το διορισμό μονομελούς διοικητικού οργάνου (σύμβουλος-διαχειριστής), εκλεγόμενου από τη Γενική Συνέλευση. Ο σύμβουλος-διαχειριστής είναι πάντοτε φυσικό πρόσωπο. Σύμφωνα με την παρ.6 του ανωτέρω άρθρου δεν εφαρμόζεται στις μεγάλες και μεσαίες εταιρείες, ούτε σε εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά.
Η καταχώριση στην υπηρεσία ΓΕΜΗ γίνεται μέσω του businessportal.gr, με την ηλεκτρονική αίτηση : ‘’Αίτηση καταχώρισης πρακτικού ΓΣ για την εκλογή ΔΣ και πρακτικού ΔΣ για την συγκρότηση αυτού σε σώμα και παροχής εξουσιοδοτήσεων’’ στην οποία θα αναρτηθεί, :
o To Αντίγραφο (όχι απόσπασμα) του Πρακτικού με την απόφαση της Γ.Σ. &
o Το Πρακτικό του διαχειριστή - συμβούλου στο πεδίο ‘’Πρακτικό Δ.Σ.’’ στο οποίο θα αναφέρεται η αποδοχή διορισμού του καθώς και οι εξουσίες του ως προς την εκπροσώπηση της εταιρείας.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ : Σε περίπτωση που δεν προβλέπεται από το καταστατικό η δυνατότητα ορισμού μονομελούς διοικητικού οργάνου, θα πρέπει προηγούμενα ή και ταυτόχρονα να υποβληθεί
o Το πρακτικό Γ.Σ., που θα έχει σαν θέμα την τροποποίηση του άρθρου του καταστατικού που αφορά τον αριθμό των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και την δυνατότητα για διορισμό μονομελούς διοικητικού οργάνου (συμβούλου - διαχειριστή), και
o Το νέο κείμενο του καταστατικού το οποίο υποβάλλεται για καταχώριση με τον ηλεκτρονικό τύπο αίτησης ‘’Αίτηση καταχώρησης απόφασης ΓΣ για την Τροποποίηση καταστατικού’’.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ Υπάρχει δυνατότητα (στο ίδιο Πρακτικό) να υπάρχει ως δεύτερο θέμα και η Γ.Σ. να αποφασίσει και το διορισμό του μονομελούς διοικητικού οργάνου (συμβούλου - διαχειριστή).
Στην περίπτωση αυτή η καταχώριση της αίτησης έπεται της ολοκλήρωσης της καταχώρισης της απόφασης Γ.Σ. για την τροποποίηση του καταστατικού.
3) Ποιά στοιχεία πρέπει να αναφέρονται στα έγγραφα της εταιρείας;
Βάσει του άρθρου 14 παρ.1 του Ν.4548/18 κάθε έγγραφο της εταιρείας, έντυπο ή μη, περιλαμβανομένων των επιστολών, των διαφημίσεων και των εγγράφων παραγγελίας, πρέπει να περιέχει τις εξής, τουλάχιστον, ενδείξεις:α) Τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ. της εταιρείας, β) Τη νομική μορφή της εταιρείας, την επωνυμία, την έδρα και, ενδεχομένως, το γεγονός ότι βρίσκεται σε εκκαθάριση ή έχει υποβληθεί σε συλλογική διαδικασία.
4) Πως γίνεται η καταχώριση στην επωνυμία της εταιρείας ως μονοπρόσωπη;
Βάσει του άρθρου6 παρ.3 του Ν.4548/18 αν η ανώνυμη εταιρεία είναι μονοπρόσωπη, στην επωνυμία πρέπει να περιέχεται η ένδειξη «Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία» ή «Μονοπρόσωπη Α.Ε.». Για τις διεθνείς συναλλαγές, οι παραπάνω λέξεις εκφράζονται ως «SingleMemberSocieteAnonyme» ή «SingleMember S.A.».
Η ένδειξη αυτή προστίθεται ή αφαιρείται με καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ., με μέριμνα του διοικητικού συμβουλίου, χωρίς τροποποίηση του καταστατικού. Η καταχώριση μπορεί να γίνει μόνο μέσω Γενικής Αίτησης στο helpdesk ανωνύμων εταιρειών, σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή προσκομίζοντας
o Το πρακτικό διοικητικού συμβουλίου και
o Το νέο καταστατικό, που στο άρθρο περί επωνυμίας (σύμφωνα και με το άρθρο 5 παρ.1α, Ν. 4548/18) θα πρέπει να υπάρχει η σωστή επωνυμία, όπως θα διαμορφωθεί μετά την κατά τα ανωτέρω προσθήκη, προκειμένου να χορηγούνται σωστά αντίγραφα του καταστατικού.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Επειδή η προσθήκη αυτή δεν θεωρείται ως τροποποίηση του καταστατικού, οι αιτήσεις αυτές δεν θα στέλνονται για έγκριση στην αρμόδια ΠΕ.
5) Πως γίνεται η καταχώριση Απόφασης ΔΣ, που μετά από παραίτηση μέλους διοικητικού συμβουλίου, συνεχίζεται η θητεία του, χωρίς αντικατάστασή του παραιτηθέντος;
Για καταχώριση τηςσυγκεκριμένης απόφασης στο ΓΕΜΗ υποβάλλεται με Πρακτικό Διοικητικού Συμβουλίου.
Η συνέχιση της θητείας και των εργασιών του ΔΣ, γίνεται μόνο στην περίπτωση που δεν παραμένουν λιγότερα μέλη από αυτά που ορίζονται στο καταστατικό της εταιρείας ή λιγότερα από 3 και εφόσον η μη αντικατάσταση μέλους επιτρέπεται από το καταστατικό,
Επίσης Πρακτικό ΔΣ απαιτείται και στην περίπτωση αντικατάστασης μέλους χωρίς ανασυγκρότηση.
Και στις δύο ως άνω περιπτώσεις τα Πρακτικά αυτά καταθέτοντάς το στο helpdesk ΑΕ. της υπηρεσίας ΓΕΜΗ και αναρτώνται στο σύστημα με Γενική Αίτηση.
6) Πώς γίνεται η διόρθωση αίτησης στο Businessportal;
Στο e-mail που έχει δηλωθεί στα στοιχεία επικοινωνίας του businessportal γνωστοποιείται η επιστροφή της ηλεκτρονικής αίτησης με παρατηρήσεις. Η διόρθωση της αίτησης γίνεται ως εξής: Στις Αιτήσεις μεταβολής / Αιτήσεις υπό διεκπεραίωση, στη στήλη ‘’Αριθμός Πρωτοκόλλου Αίτησης’’ εμφανίζεται η αίτηση για την οποία ζητείται διόρθωση. Πατώντας τον αριθμό πρωτοκόλλου, στην επόμενη οθόνη εμφανίζεται το Ιστορικό Διεκπεραίωσης όπου μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά τις παρατηρήσεις. Μεταβαίνοντας στην προηγούμενη οθόνη, στη στήλη “Ενέργειες που απαιτούνται εκ μέρους σας”, εμφανίζεται με μπλε πλαίσιο το μήνυμα “Πρέπει να διορθώσετε την αίτηση σας”. Πατώντας πάνω στο συγκεκριμένο πλαίσιο ανεβάζετε τα διορθωμένα έγγραφα στο πεδίο “Ανεβάστε τώρα ένα ή περισσότερα έγγραφα” για να μπορέσετε να προχωρήσετε στη διόρθωση της αίτησης. Παρότι μπορεί να μην χρειάζεται να αντικαταστήσετε τα έγγραφα, αλλά απλά να κάνετε διορθώσεις μέσα στην αίτηση, κάποιες φορές απαιτείται από το σύστημα η ανάρτηση των ίδιων εγγράφων που είχαν αρχικώς αναρτηθεί. Στην επόμενη οθόνη αφού γίνουν οι διορθώσεις καθώς και η Αποδοχή της δήλωσης στο πλαίσιο στο κάτω μέρος της οθόνης επιλέγετε το πεδίο “Τα στοιχεία είναι σωστά, να γίνει οριστική υποβολή” και επαναπροωθείται η αίτηση στην υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. για τη διεκπεραίωσή της.
7) Ποιες ενέργειες χρειάζεται να κάνει μια ανώνυμη εταιρεία όταν αντιμετωπίζει πρόβλημα σχετικά με την πληρωμή αίτησης ή ετήσιου τέλους στο Γ.Ε.ΜΗ.;
Σε περίπτωση θεμάτων πληρωμής όπως πληρωμές που δεν έχουν επιβεβαιωθεί από το σύστημα, πληρωμές που απορρίπτονται από την τράπεζα, διπλές πληρωμές κ.α. θα χρειαστεί να έρθετε σε επικοινωνία με την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων στο τηλέφωνο 210-3392440 (Κεντρική Υπηρεσία ΓΕΜΗ).
………………………
«Πιστοποιητικό Καλής Λειτουργίας ή Good Standing Certificate»
« 5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιτρέπεται η χορήγηση από το Γ.Ε.ΜΗ. πιστοποιητικού, από το οποίο να προκύπτει ότι η εταιρεία συστάθηκε, σύμφωνα με το νόμο, ότι υφίσταται και δεν έχει διαγραφεί από το Γ.Ε.ΜΗ., ότι δεν έχει πτωχεύσει και ότι δεν έχει υποβληθεί εναντίον της αίτηση πτώχευσης και ότι έχει υποβάλλει προς καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. ετήσιες οικονομικές καταστάσεις κατά την τελευταία τριετία ή ότι νομίμως δεν έχει την υποχρέωση αυτή («Πιστοποιητικό Καλής Λειτουργίας ή Good Standing Certificate»). Με την ίδια απόφαση προβλέπονται τυχόν πρόσθετες πληροφορίες που θα μπορεί να περιέχει το πιστοποιητικό, η διαδικασία χορήγησής του, το κόστος χορήγησης και η διάρκεια ισχύος του. Το πιστοποιητικό αυτό αποδεικνύει κατά τη διάρκεια ισχύος του την ύπαρξη της εταιρείας έναντι του Δημοσίου και τρίτων. Η τυχόν επελθούσα λύση της εταιρείας κατά τη διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού δεν αντιτάσσεται στον λαβόντα τούτο, εκτός αν αυτός γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει τη λύση. » ( άρθρο 170 )
Με το νέο θεσμικό πλαίσιο για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο, το οποίο θα ενσωματωθεί στο πολυνομοσχέδιο του Υπ. Ανάπτυξης και Επενδύσεων, θεσπίζεται το «Πιστοποιητικό Καλής Λειτουργίας» από το ΓΕΜΗ.
Το εν λόγω πιστοποιητικό θα χορηγείται από τις αρμόδιες Υ.ΓΕΜΗ εφόσον το εγγεγραμμένο πρόσωπο:
→ δεν έχει διαγραφεί,
→ δεν βρίσκεται σε κατάσταση λύσης και σε διαδικασία εκκαθάρισης,
→ δεν έχει κατατεθεί για το πρόσωπο αυτό αίτηση συλλογικής διαδικασίας ικανοποίησης των πιστωτών (ιδίως πτώχευσης, εξυγίανσης, συνδιαλλαγής, ειδικής διαχείρισης, ειδικής εκκαθάρισης), …
→ έχει εκπληρώσει την υποχρέωση δημοσίευσης πράξεων ή νομίμως έχει απαλλαχθεί από την υποχρέωση αυτή.
36) Επίλυση Εταιρικών Διαφορών - Διαιτησία ( Άρθρο 3)
α) Αρμόδιο δικαστήριο
Το μονομελές πρωτοδικείο της έδρας της εταιρείας αποκτά γενική αρμοδιότητα για τις εταιρικές διαφορές, που προκύπτουν κατά την εφαρμογή του νόμου.
β) Δυνατότητα «Διαιτησίας»
Επιπλέον το άρθρο αυτό αποσκοπεί στην επιτάχυνση μέσω διαιτησίας της επίλυσης των διαφορών αυτών για Α.Ε. που δεν είναι εισηγμένες, με πρότυπο το άρθρο 48 ν. 4072/2012 για την Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (Ι.Κ.Ε.), που προβλέπει επίσης διαδικασίες διαιτησίας.
Η διαιτησία μπορεί να καλύπτει το σύνολο ή μέρος των εταιρικών διαφορών, ανάλογα με τη διατύπωση της διαιτητικής ρήτρας.
Ακόμη και υποθέσεις που κρίνονται με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας μπορεί να υπάγονται σε διαιτησία, αν (όπως ορίζει το άρθρο 867 Κ.Πολ.Δ.) τα μέρη «έχουν την εξουσία να διαθέτουν ελεύθερα το αντικείμενο της διαφοράς» (θα πρόκειται συνήθως για «μη γνήσιες» υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας).
37) Ποινικές Διατάξεις ( Άρθρα 176-181 )
Γενικά
· Οι ποινικές διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, πού μέχρι σήμερα έχουν τύχει ελάχιστης εφαρμογής, έχουν ελαφρά αναμορφωθεί.
· Πρέπει βέβαια να ληφθεί υπόψη ότι υπάρχουν παράλληλες ποινικές διατάξεις σε άλλους νόμους (π.χ. για την κατάχρηση αγοράς), που, στο μέτρο που εφαρμόζονται, καθιστούν περιττή την ύπαρξη συναφών ποινικών διατάξεων και στο νόμο για τις Α.Ε..
· Επίσης υπάρχουν συμπεριφορές που τιμωρούνται ήδη με βάση τις γενικές διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, ώστε να μην απαιτείται η κατάστρωση ειδικής ποινικής μεταχείρισης για τις ανώνυμες εταιρείες.
· Τέλος, ορισμένες ποινικές διατάξεις συνδεόμενες με την κρατική εποπτεία έχουν εκ των πραγμάτων απαλειφθεί, λόγω της ουσιαστικής κατάργησης της εποπτείας αυτής (π.χ. άρθρο 57 περίπτωση ε΄ του κ.ν. 2190/1920).
· Καταργήθηκαν εξάλλου και οι διοικητικές κυρώσεις που είχαν εισαχθεί με το άρθρο 63δ του κ.ν. 2190/1920, δεδομένου ότι ανάλογες κυρώσεις προβλέπονται από το άρθρο 17 του ν. 3419/2005 για το Γ.Ε.ΜΗ.. Άλλωστε η αρμοδιότητα εποπτείας για τις παραβάσεις του εταιρικού δικαίου, που θα δικαιολογούσε την επιβολή προστίμου, έχει ουσιαστικά καταργηθεί.
· Από την άλλη πλευρά προστέθηκαν ποινικές διατάξεις π.χ. για την παρά το νόμο κτήση ιδίων μετοχών από την εταιρεία και την παρά τον νόμο παροχή πιστώσεων, εγγυήσεων κλπ. για την απόκτηση ιδίων μετοχών (άρθρο 177 περιπτώσεις 3 και 4), επειδή οι πράξεις αυτές αντιβαίνουν στην προστασία του κεφαλαίου και θέτουν σε κίνδυνο τα συμφέροντα των πιστωτών, όπως και η ήδη τιμωρούμενη παρά τον νόμο διανομή κερδών.
· Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε καμιά περίπτωση (αντίθετα προς το ποινικό δίκαιο του κ.ν. 2190/1920) η παράβαση του καταστατικού δεν συνιστά αξιόποινη πράξη.
Ειδικότερα προβλέπονται :
α) Άρθρο 176. Ψευδείς ή παραπλανητικές δηλώσεις προς το κοινό
Τιμωρείται με φυλάκιση και με χρηματική ποινή από 10.000 μέχρι 100.000 ευρώ ο ιδρυτής, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου ή ο διευθυντής της εταιρείας, ο οποίος εν γνώσει του προβαίνει σε ψευδή ή παραπλανητική δήλωση προς το κοινό,
α) που αφορά την κάλυψη ή την καταβολή του κεφαλαίου, ή
β) με σκοπό την εγγραφή σε τίτλους που εκδίδει η εταιρεία και αφορά στοιχεία αυτής, τα οποία ασκούν ουσιώδη επιρροή επί των εταιρικών υποθέσεων.
β) Άρθρο 177. Παραβάσεις μελών διοικητικού συμβουλίου
Τιμωρείται με φυλάκιση και με χρηματική ποινή από 10.000 μέχρι 100.000 ευρώ το μέλος του διοικητικού συμβουλίου, το οποίο:
1. Εν γνώσει του συντάσσει ή εγκρίνει ανακριβείς ή παραπλανητικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις της εταιρείας ή τις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις, που οφείλει να συντάξει, ή τις συντάσσει κατά παράβαση του νόμου ως προς το περιεχόμενό τους. Ποινή δεν επιβάλλεται σε περίπτωση επουσιωδών ελλείψεων, που δεν επηρεάζουν τη συνολική εικόνα των καταστάσεων.
2. Προβαίνει σε διανομή κερδών ή άλλων ωφελημάτων σε μετόχους της εταιρείας ή τρίτο πρόσωπο, που δεν προκύπτουν από τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της εταιρείας ή χωρίς να έχουν συνταχθεί χρηματοοικονομικές καταστάσεις ή με βάση χρηματοοικονομικές καταστάσεις που εν γνώσει του είναι ανακριβείς ή παραπλανητικές ή συντάχθηκαν κατά παράβαση του νόμου.
3. Εν γνώσει του εξαγοράζει εξαγοράσιμες μετοχές, κατά παράβαση του άρθρου 39 ή προκαλεί την απόκτηση από την εταιρεία ιδίων μετοχών της ή τίτλων κτήσης μετοχών της ή μετοχών της μητρικής της ή τίτλων κτήσης μετοχών της μητρικής της, κατά παράβαση των άρθρων 48, 49, 52 ή 57 του παρόντος.
4. Χορηγεί προκαταβολή, δάνειο ή εγγύηση είτε επιβαρύνοντας την εταιρεία, με σκοπό να αποκτήσει τρίτος μετοχές αυτής, είτε επιβαρύνοντας θυγατρική της με σκοπό να αποκτήσει τρίτος μετοχές της μητρικής της, κατά παράβαση του άρθρου 51.
5. Εν γνώσει του συντάσσει αναληθή ή ελλιπή έκθεση διαχείρισης ή άλλη υποχρεωτική κατά το νόμο ετήσια έκθεση.
γ) Άρθρο 178. Παραβάσεις ελεγκτών
Τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι τριών (3) ετών ή με χρηματική ποινή από 10.000 μέχρι 100.000 ευρώ ή και με τις δύο ποινές:
1. Ο τακτικός ελεγκτής ανώνυμης εταιρείας, ο οποίος θεωρεί οικονομική κατάσταση αυτή που εν γνώσει του έχει καταρτισθεί κατά παράβαση των διατάξεων του νόμου ως προς το περιεχόμενό τους.
2. Ο τακτικός ελεγκτής ανώνυμης εταιρείας ή ο διενεργών έκτακτο έλεγχο, ο οποίος παραβιάζει το καθήκον εχεμύθειας που έχει από το νόμο. Η ποινική δίωξη στην περίπτωση του προηγούμενου εδαφίου ασκείται μόνο με έγκληση της εταιρείας.
Επισήμανση
Νόμος 4449/2017 Υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων και των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, δημόσια εποπτεία επί του ελεγκτικού έργου και λοιπές διατάξεις
Άρθρο 37. Αστική ευθύνη - ασφαλιστική κάλυψη
1. Οι ορκωτοί ελεγκτές λογιστές και οι ελεγκτικές εταιρείες του παρόντος νόμου, καθώς και οι ελεγκτικές οντότητες τρίτων χωρών ευθύνονται για κάθε ζημιά από θετική ενέργεια ή παράλειψη έναντι της ελεγχόμενης οντότητας και τρίτων που ζημιώθηκαν από τη χρήση της έκθεσης ελέγχου.
2. Το συνολικό ύψος της αποζημίωσης όλων των ζημιωθέντων από συγκεκριμένο ελεγκτικό έργο δεν μπορεί να υπερβεί το δεκαπλάσιο της αμοιβής που καταβλήθηκε για το έργο αυτό.
3. Στην περίπτωση που οι υποχρεωτικοί έλεγχοι διενεργούνται στο όνομα και για λογαριασμό ελεγκτικής εταιρείας ή ελεγκτικής οντότητας τρίτης χώρας, η ευθύνη για αποζημίωση δεν μπορεί να υπερβεί το δεκαπλάσιο των αμοιβών της ελεγκτικής εταιρείας ή της ελεγκτικής οντότητας τρίτης χώρας για το συγκεκριμένο ελεγκτικό έργο έναντι όλων των ζημιωθέντων για το έργο αυτό.
4. Για την καταβολή της αποζημίωσης που προβλέπεται από την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον τα πρόσωπα που προβλέπονται από το άρθρο 25 του παρόντος νόμου εφόσον αποδειχθεί ότι έθεσαν σε κίνδυνο την ανεξαρτησία και την αντικειμενικότητα του ελεγκτή.
5. Οι ορκωτοί ελεγκτές λογιστές, οι ελεγκτικές εταιρείες και οι ελεγκτικές οντότητες τρίτων χωρών έχουν υποχρέωση να έχουν επαρκή ασφαλιστική κάλυψη.
6. Η μη συμμόρφωση με τα οριζόμενα της προηγούμενης παραγράφου του παρόντος άρθρου συνεπάγεται την αναστολή της άδειας άσκησης επαγγέλματος μέχρι τη διαπίστωση, από την Ε.Λ.Τ.Ε., της συμμόρφωσης.
δ) Άρθρο 179. Παραβάσεις σχετικές με την εύρυθμη λειτουργία της εταιρείας
Τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι τριών (3) ετών ή με χρηματική ποινή από 5.000 μέχρι 50.000 ευρώ:
1. Όποιος συνάπτει για λογαριασμό της εταιρείας σύμβαση, για την οποία απαιτείται προηγούμενη άδεια κατά το άρθρο 100, αν η άδεια δεν δόθηκε. Το αξιόποινο εξαλείφεται αν η άδεια δοθεί κατά το άρθρο 100 μετά τη σύναψη της σύμβασης.
2. Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου το οποίο παραβιάζει την υποχρέωση πιστοποίησης καταβολής του κεφαλαίου μέσα στην προθεσμία που ορίζεται στο άρθρο 20 ή προβαίνει σε ψευδή πιστοποίηση της εν λόγω καταβολής. Με την ίδια ποινή τιμωρείται ο ορκωτός ελεγκτής ο οποίος προβαίνει σε ψευδή πιστοποίηση της εν λόγω καταβολής.
3. Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου που παραλείπει να συντάξει ή συντάσσει εκπρόθεσμα τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της εταιρείας ή τις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις ή την ετήσια έκθεση διαχείρισης του διοικητικού συμβουλίου ή την ενοποιημένη έκθεση διαχείρισης ή την πολιτική αποδοχών ή την έκθεση αποδοχών, που οφείλει να συντάξει, ή άλλη κατά το νόμο ετήσια έκθεση, που οφείλει να συντάξει.
4. Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου που παραβιάζει την υποχρέωση αναπροσαρμογής του κεφαλαίου της εταιρείας, όταν τούτο επιβάλλεται από τον νόμο.
5. Όποιος παρακωλύει τη διενέργεια ελέγχου της εταιρείας από τους τακτικούς ελεγκτές ή τους ελεγκτές που έχουν ορισθεί για τη διενέργεια εκτάκτου ελέγχου ή δεν παρέχει σε αυτούς τις πληροφορίες που οφείλει να παράσχει και οι οποίες του ζητούνται νομίμως.
ε) Άρθρο 180. Παραβάσεις σχετικές με τις συνελεύσεις μετόχων και ομολογιούχων
Τιμωρείται με χρηματική ποινή από 5.000 μέχρι 15.000 ευρώ:
1. Όποιος παραλείπει να συγκαλέσει γενική συνέλευση των μετόχων ή ομολογιούχων ή να συμπεριλάβει ορισμένο θέμα στην ημερήσια διάταξη κατά παράβαση του παρόντος νόμου ή του προγράμματος έκδοσης ομολογιών. Αν η υποχρέωση σύγκλησης γενικής συνέλευσης ή προσθήκης θέματος στην ημερήσια διάταξη ανακύψει ύστερα από αίτηση μετόχου ή ομολογιούχου, η ποινική δίωξη ασκείται μόνο με έγκληση αυτού.
2. Όποιος εν γνώσει του μετέχει σε γενική συνέλευση μετόχων ή ομολογιούχων ή ψηφίζει χωρίς να έχει το δικαίωμα αυτό.
3. Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου που παραβιάζει την υποχρέωση παροχής πληροφοριών σε μετόχους, σύμφωνα με το άρθρο 141. Η ποινική δίωξη ασκείται μόνο με έγκληση εκείνου που υπέβαλε το αίτημα παροχής πληροφοριών.
Τέλος : Δεν αποκλείονται διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από ειδικότερες διατάξεις.
Προσοχή:
Δεν αποκλείονται διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από ειδικότερες διατάξεις. (άρθρο 181)
38) Προθεσμίες
| Α/Α | ΘΕΜΑ | ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ | ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ του ΝΟΜΟΥ | ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ | [ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ] |
| 1 | Χρόνος Εναρμόνισης των Καταστατικών των Α.Ε | α) Έως 31/12/2019, με απλή απαρτία και πλειοψηφία, β) Μεταγενέστερη εναρμόνιση, γίνεται κατά τις γενικές διατάξεις του Ν. 4548/2018. | Άρθρο 183 | Δεν προβλέπονται | 4 |
| 2 | Ελάχιστο Μετοχικό Κεφάλαιο (25.000 Ευρώ) | Έως 31η Δεκεμβρίου 2019 | Άρθρο 183 | Αδυναμία νεότερων καταχωρίσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. | 9 |
| 3 | Υποχρεωτική Ονομαστικοποίηση των Μετοχών | Έως 1/1/2020 | Άρθρα 40 και 184 | Οι μετοχές δεν παρέχουν μετοχικά δικαιώματα ούτε και μπορούν να μεταβιβασθούν | 10 |
39) Πρόβλεψη για «Νέα Όργανα» και «Νέους Τίτλους», στην Α.Ε.
| Α/Α | "ΝΈΑ ΟΡΓΑΝΑ'' και '' ΝΕΟΙ ΤΙΤΛΟΙ '' | ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ του ΝΟΜΟΥ | [ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ] |
| 1 | Μονομελές Διοικητικό Όργανο («Μονοπρόσωπο Δ.Σ » ) | Άρθρο 115 | 29 |
| 2 | Εκτελεστική Επιτροπή» | Άρθρο 87 | 30 |
| 3 | Ενώσεις μετοχών | Άρθρο 144 | 32 |
| 4 | «Τίτλος Κτήσης ( Warrants )» | Άρθρα 56- 58 | 22 |
40) Σημαντικές Αλλαγές - Σύνοψη
| Α/Α | ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ | ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ του ΝΟΜΟΥ | [ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ] |
| 1 | Κατηγοριοποίηση των Α.Ε ανάλογα με το Μέγεθος | Άρθρο 2 | 6 |
| 2 | Κατάργηση της Δυνατότητας Έκδοσης Ανωνύμων Μέτοχων | Άρθρο 40 | 10 |
| 3 | Μείωση της Κατωτάτης Τιμής κάθε Μετοχής και Εύρος αξίας κάθε μετοχής [ 0,04 έως 100 ευρώ ] | Άρθρο 35 | 11 |
| 4 | Κανόνες Διανομής Κερδών [Απαγόρευση διανομής των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη ] | Άρθρα 158-164 | 12 |
| 5 | Δυνατότητα Ίδρυσης Α.Ε με «Ιδιωτικό Συμφωνητικό » | Άρθρο 4 | 13 |
| 6 | Διάρκεια της Α.Ε [ Η διάρκεια μπορεί να είναι αορίστου χρόνου] | Άρθρο 8 | 15 |
| 7 | Η αποτίμηση των εισφορών σε είδος διενεργείται πλέον μόνο από ανεξάρτητους ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτική εταιρεία ή, κατά περίπτωση, από πιστοποιημένους εκτιμητές | Άρθρο 17 | 16 |
| 8 | Η πιστοποίηση της καταβολής του κεφαλαίου γίνεται από ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία, εκτός από τις μικρές και πολύ μικρές εταιρείας | Άρθρο 20 | 17 |
| 9 | Μείωση Μετοχικού Κεφαλαίου – Δυνατότητα και Επιστροφής σε Είδος | Άρθρο 31 | 20 |
| 10 | Συναλλαγές της Εταιρείας με Συνδεδεμένα Πρόσωπα | Άρθρα 99 - 101 | 27 |
| 11 | Αμοιβές Διοικητικού Συμβουλίου | Άρθρα 109-114 | 28 |
| 12 | Προκαταβολή αμοιβής για το χρονικό διάστημα μέχρι την επόμενη τακτική γενική συνέλευση | Άρθρο 117 | 28 |
| 13 | Γενική Συνέλευση - Κάθε μέτοχος έχει το δικαίωμα να ζητήσει από την εταιρεία να του αποστέλλει με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ατομική πληροφόρηση για επικείμενες γενικές συνελεύσεις τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης. | Άρθρο 122 | 31 |
| 14 | Γενική Συνέλευση - Δέκα (10) ημέρες πριν από την τακτική γενική συνέλευση, οι Οικονομικές Καταστάσεις αποστέλλονται στους μετόχους, εφόσον οι μέτοχοι έχουν γνωστοποιήσει εγκαίρως στην εταιρεία τα στοιχεία επικοινωνίας τους | Άρθρο 123 | 31 |
| 15 | Κατάργηση ως λόγου Λύσεως το γεγονός ότι : «Το Σύνολο των Ιδίων Κεφαλαίων καταστεί κατώτερο του 1/10 του Μετοχικού Κεφαλαίου» | Άρθρα 164-166 | 33 |
| 16 | Κρατική Εποπτεία [ Το Κεφάλαιο 8ο του κ.ν. 2190/1920 δεν επαναλαμβάνεται στο νέο νόμο. ] | 34 | |
| 17 | Επίλυση Εταιρικών Διαφορών - Διαιτησία [ μπορεί να καλύπτει το σύνολο ή μέρος των εταιρικών διαφορών, ανάλογα με τη διατύπωση της διαιτητικής ρήτρας ] | Άρθρο 3 | 36 |
| 18 | Κατάργηση της διάταξης :Εάν στη συνέλευση παρίσταται ένας μόνο μέτοχος, είναι υποχρεωτική η παρουσία συμβολαιογράφου, ο οποίος προσυπογράφει τα πρακτικά της γενικής συνέλευσης. | Άρθρο 32. Πρακτικά της γενικής συνέλευσης (Ν. 2190/20) |
