Του Γιώργου Δαλιάνη*
www.artion.gr

Ένας μόλις μήνας έχει περάσει από την ψήφιση στις 17.5.2019 του νόμου 4611/2019 για τη ρύθμιση οφειλών προς Δ.Ο.Υ., Ασφαλιστικά Ταμεία και Δήμους σε έως και 120 δόσεις. Ήδη χιλιάδες φορολογούμενοι και επιχειρήσεις έχουν σπεύσει να υποβάλουν αιτήσεις, λαμβανομένης υπόψιν και της συντομότατης προθεσμίας για ρύθμιση των οφειλών ειδικά σε Δ.Ο.Υ. (αρχικά ήταν για ένα μόλις μήνα, δηλαδή έως 28.6.2019 και εν συνεχεία παρατάθηκε έως 30.9.2019) για να υπαχθούν στη ρύθμιση και να επωφεληθούν από τα «ευεργετήματα» της διαδικασίας αυτής. Δυστυχώς, όμως, όπως διαπιστώθηκε στην πράξη, απεδείχθη ότι υπάρχουν αξεπέραστες δυσκολίες και θα εξηγήσουμε άμεσα για ποιους λόγους.

Πρώτον, όπως προκύπτει και από την εφαρμογή της διαδικασίας, επιβεβαιώνονται οι εκτιμήσεις ότι η ρύθμιση των 120 δόσεων αφορά κυρίως ατομικές επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα-μικροοφειλέτες. Διότι, για τα νομικά πρόσωπα οι δόσεις διαμορφώνονται σε έως και 36 κατ’ ανώτατο όριο. Συνεπώς, η ρύθμιση των «120 δόσεων» δεν είναι 120 δόσεις για νομικά πρόσωπα, αλλά 36, για τα δε φυσικά πρόσωπα και τις ατομικές επιχειρήσεις μπορούν να φτάσουν έως 120, υπό προϋποθέσεις.

Δεύτερον, το άρθρο 104 του νόμου τιτλοφορείται ως «Ευεργετήματα από την υπαγωγή στη ρύθμιση» και συγκεκριμένα προβλέπει ότι:
«Η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση παρέχει στον οφειλέτη τα ακόλουθα ευεργετήματα:
(…) και γ) αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών ή ακινήτων. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες, τα αποδιδόμενα όμως ποσά από αυτές λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις. Αν ο οφειλέτης απολέσει το ευεργέτημα της ρύθμισης, τα μέτρα που έχουν ανασταλεί συνεχίζονται».

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ακόμη και εάν ρυθμιστούν οι οφειλές στο σύνολό τους, οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί δεν αίρονται, αλλά παραμένουν ισχυρές, με τα αποτελέσματα που θα αναλύσουμε και κατωτέρω, βάσει παραδείγματος που αντικατοπτρίζει την σκληρή πραγματικότητα με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα.

Παράδειγμα:

Μία ατομική επιχείρηση έχει το franchise μιας εταιρείας κινητής τηλεφωνίας (πάροχος). Η επιχείρηση franchise έχει απαιτήσεις από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας, λόγω τιμολόγησης της προμήθειάς της. Η επιχείρηση franchise έχει οφειλές προς την Δ.Ο.Υ. και η Α.Α.Δ.Ε. κατέσχεσε εις χείρας τρίτων τις απαιτήσεις της επιχείρησης από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας. Παρότι δε η επιχείρηση franchise κατάφερε να ρυθμίσει τις οφειλές της σε 120 δόσεις, η κατάσχεση συνεχίζει να ισχύει με αποτέλεσμα τον οικονομικό «στραγγαλισμό» της επιχείρησης, η οποία κατόπιν τούτων οδηγείται αναπόφευκτα σε «λουκέτο», ελλείψει ρευστότητας. Το παράδειγμα αυτό αφορά κατάσχεση εις χείρας τρίτων (εν προκειμένω ο τρίτος είναι η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας) για απαίτηση της επιχείρησης franchise (και για μελλοντικές απαιτήσεις) η οποία (απαίτηση) αντί να καταλήξει στην εταιρεία franchise καταλήγει στην Α.Α.Δ.Ε., παρά τη ρύθμιση.

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την κατάσχεση σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Στη συγκεκριμένη επιχείρηση, έστω ότι η επιχείρηση οφείλει 100.000 €. Με την κατάσχεση βρέθηκαν στον λογαριασμό 10.000 €. Την ίδια στιγμή η επιχείρηση ρύθμισε τις οφειλές της σε 120 δόσεις. Μετά τη ρύθμιση δημιουργήθηκε ως υπόλοιπο στον λογαριασμό ένα νέο ποσό άλλων 10.000 €, το οποίο επίσης κατέσχεσε η ΑΑΔΕ κ.ο.κ. για όλα τα ποσά που θα εισέλθουν στον λογαριασμό της επιχείρησης μέχρι την αποπληρωμή του ποσού για το οποίο είχε επιβληθεί η κατάσχεση.

Διερωτόμαστε εύλογα, λοιπόν, ποιο ακριβώς είναι το «ευεργέτημα» από τη ρύθμιση που είχε η εν λόγω επιχείρηση από τη στιγμή που τα έσοδά της αντί να χρησιμοποιούνται από την ίδια προκειμένου να επιστρέψει σε πορεία εξυγίανσης και ανάπτυξης καταλήγουν στην Α.Α.Δ.Ε.;

Το παράδοξο της όλης υπόθεσης επιβεβαιώνεται και από το ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τις οφειλές προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία, όπου «Αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη» και «Το μέτρο της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων που έχει επιβληθεί στους οφειλέτες (…) για τη διασφάλιση των απαιτήσεων του Ιδρύματος, αίρεται με την υπαγωγή του οφειλέτη σε καθεστώς ρύθμισης, κατόπιν σχετικού αιτήματος» (βλ. άρθρο 15 ν. 4611/2019).

Καταλήγοντας, τονίζουμε με βάση τα ανωτέρω ότι αν πρόκειται για μια ακόμη προχειρότητα της διαδικασίας, η νέα Βουλή οφείλει να παρέμβει νομοθετικά και να δώσει λύση σε αυτό το θέμα άμεσα.


*O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε. & Ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός