Αθήνα, 21.05.2019
Aριθ. Πρωτ.: Φ.60000/3857/265
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΩΝ
Τμήμα Εφαρμογής Κανονισμών Ε.Ε.
Τμήμα Διμερών Συμβάσεων ΚΑ και Σχέσεων με Διεθνείς Οργανισμούς στον τομεα ΚΑ.
Διεύθυνση: Σταδίου 29
Ταχ. Κώδ: 101 10 Αθήνα
Πληροφορίες: Θ.Καραχρήστου -Π.Γκόβα
Τηλέφωνο: 210-33.68.338 / 8169
Fax: 210 - 33.68.167
E-mail: intaffairs@ypakp.gr
ΘΕΜΑ: Υπολογισμός της Σύνταξης του ν. 4387/2016 (Α' 85) σε συνδυασμό με τις διατάξεις περί συνυπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κανονισμών 883/2004 και 987/2009 και των αντίστοιχων διατάξεων των Διμερών Συμβάσεων Κοινωνικής Ασφάλισης.
Σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων του ΕΦΚΑ, αναφορικά με το εν θέματι αντικείμενο, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Aριθ. Πρωτ.: Φ.60000/3857/265
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΩΝ
Τμήμα Εφαρμογής Κανονισμών Ε.Ε.
Τμήμα Διμερών Συμβάσεων ΚΑ και Σχέσεων με Διεθνείς Οργανισμούς στον τομεα ΚΑ.
Διεύθυνση: Σταδίου 29
Ταχ. Κώδ: 101 10 Αθήνα
Πληροφορίες: Θ.Καραχρήστου -Π.Γκόβα
Τηλέφωνο: 210-33.68.338 / 8169
Fax: 210 - 33.68.167
E-mail: intaffairs@ypakp.gr
ΘΕΜΑ: Υπολογισμός της Σύνταξης του ν. 4387/2016 (Α' 85) σε συνδυασμό με τις διατάξεις περί συνυπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κανονισμών 883/2004 και 987/2009 και των αντίστοιχων διατάξεων των Διμερών Συμβάσεων Κοινωνικής Ασφάλισης.
Σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων του ΕΦΚΑ, αναφορικά με το εν θέματι αντικείμενο, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΟΝΤΑΙ ΚΑΤ' ΕΦΑΡΜΟΓΗ
ΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΔΙΜΕΡΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Όταν εξετάζεται η θεμελίωση δικαιώματος σε κύρια σύνταξη και ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει χρόνο σε κάποια χώρα της Ε.Ε. - ΕΟΧ- Ελβετία, εφαρμόζεται το άρθρο 52 του Κανονισμού ΕΚ 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004.
Κατά το άρθρο αυτό, ο αρμόδιος φορέας για την παροχή κύριας σύνταξης υπολογίζει το ποσό της οφειλόμενης παροχής με δύο τρόπους (αυτοτελής παροχή και τμηματική παροχή) και αποδίδει το μεγαλύτερο ποσό που προκύπτει βάσει των υπολογισμών. Ως προς την αυτοτελή παροχή, αυτή υπολογίζεται μόνο όταν οι όροι που απαιτούνται για τη θεμελίωση δικαιώματος σε συνταξιοδοτικές παροχές, πληρούνται αποκλειστικά δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, στις περιπτώσεις που ο ενδιαφερόμενος έχει χρόνο ασφάλισης σε κάποια χώρα της Ε.Ε., του ΕΟΧ ή την Ελβετία, και με την προϋπόθεση ότι θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα γήρατος και αυτοτελώς λαμβάνοντας υπόψη μόνο τους χρόνους ασφάλισης στην Ελλάδα, θα πρέπει να γίνουν κατ' αρχάς δύο τρόποι υπολογισμού από τον ΕΦΚΑ (αφενός υπολογίζοντας μόνο με τον ελληνικό χρόνο
ασφάλισης και κατοικίας -αυτοτελής παροχή- και αφετέρου - με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και κατοικίας στις χώρες της Ε.Ε., του ΕΟΧ και στην Ελβετία) και να δοθεί το μεγαλύτερο από τα δύο ποσά που θα προκύψουν. Σε περίπτωση που δε θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα λαμβάνοντας υπόψη αποκλειστικά το χρόνο ασφάλισης στην Ελλάδα, ο υπολογισμός της συνταξιοδοτικής παροχής θα γίνει μόνο με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και κατοικίας.
Αναλυτικότερα, ο τρόπος υπολογισμού της αυτοτελούς παροχής γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες του ν.4387/2016 (Α' 85), λαμβάνοντας υπόψη αποκλειστικά τους χρόνους ασφάλισης και κατοικίας στην Ελλάδα. Η κύρια σύνταξη σύμφωνα με το ν. 4387/2016 αποτελείται από δύο μέρη, το μέρος της ανταποδοτικής σύνταξης (άρθρα 8 και 28 του ν. 4387/2016) και το μέρος της εθνικής σύνταξης (άρθρο 7 του ν. 4387/2016).
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και κατοικίας στις χώρες της Ε.Ε., του ΕΟΧ και στην Ελβετία, στο τμήμα της εθνικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει κατ' αρχήν το θεωρητικό ποσό συνυπολογίζοντας το χρόνο ασφάλισης και τον χρόνο κατοικίας στο εξωτερικό σαν να είναι χρόνος που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, από το θεωρητικό ποσό που προκύπτει, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει το πραγματικό ποσό κατ' αναλογία του ελληνικού χρόνου ασφάλισης και κατοικίας.
Ι. Παράδειγμα θεμελίωσης δικαιώματος αποκλειστικά με την αρχή συνυπολογισμού - Αίτημα για συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης:
Ελληνική ασφάλιση 16 ετών
Ελληνική κατοικία 18 ετών
Γερμανική ασφάλιση 24 ετών
Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών = 1.200 € 62 ετών
Θεμελιώνεται δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος μόνο με συνυπολογισμό των περιόδων ασφάλισης στη Γερμανία (στο 62ο έτος της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης) ως εξής:
Υπολογισμός Σύνταξης
Ανταποδοτική Σύνταξη
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό με το ποσοστό αναπλήρωσης που θα υπολογιζόταν αν όλα τα χρόνια ασφάλισης είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
1.200 € (Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών)*42,80% (Ποσοστό Αναπλήρωσης για 40 έτη) = 513,60 €
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
513,60€*16 έτη ελληνικής ασφάλισης /40 έτη συνολικής ασφάλισης Ε.Ε. =205,44 €
Εθνική σύνταξη:
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της εθνικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό θεωρώντας ότι όλα τα χρόνια ασφάλισης και όλα τα χρόνια κατοικίας είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης και κατοικίας που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
Μειώσεις λόγω ασφάλισης δεν υπάρχουν αφού έχει 40 χρόνια ασφάλισης συνολικά σε Ελλάδα και Γερμανία και επομένως αντιστοιχεί στα 384€.
Μειώσεις λόγω κατοικίας δεν υπάρχουν αφού συνολικά έχει 42 χρόνια διαμονής σε Ελλάδα και Γερμανία. Επομένως το τελικό θεωρητικό ποσό ανέρχεται σε 384€.
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Μειώσεις λόγω ασφάλισης: 384 €* 16 (Ελληνική Ασφάλιση) /20 (Ανώτατος αριθμός ετών ασφάλισης) = 307,20 €
Μειώσεις λόγω κατοικίας: 307,20*18 (Ελληνική Κατοικία) /40 (Ανώτατος αριθμός ετών κατοικίας)= 138,24 €
Άρα η συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου στο παράδειγμα αυτό ανέρχεται σε 343,68 € (205,44+138,24).
ΙΙ. Παράδειγμα θεμελίωσης δικαιώματος αφενός αυτοτελώς και αφετέρου με συνυπολογισμό, σύμφωνα με το άρθρο 52 του Ε.Κ. 883/2004 - Αίτημα για συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας 15 έτη ασφάλισης (1ο):
Ελληνικός χρόνος ασφάλισης: 16 έτη
Ελληνικός χρόνος κατοικίας: 18 έτη
Γερμανικός χρόνος ασφάλισης: 24 έτη
Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών = 1.200 € 67 ετών
Θεμελιώνεται δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος αυτοτελώς (67ο έτος ηλικίας και 16 έτη ασφάλισης) αλλά και με συνυπολογισμό περιόδων (67ο έτος ηλικίας και 40 έτη ασφάλισης), οπότε ο υπολογισμός της παροχής έχει ως εξής:
Α. ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ Ανταποδοτική σύνταξη:
1.200*12,39% (ποσοστό αναπλήρωσης για 16 έτη)= 148,68 €
Εθνική σύνταξη:
Η παροχή που αντιστοιχεί στα 16 έτη ασφάλισης ισούται με 353,28 €.
Μειώσεις λόγω κατοικίας: 353,28*18/40= 158,98 €
Άρα η αυτοτελής συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου ανέρχεται σε 307, 66 € (148,68+158,98).
Β. ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΠΕΡΙΟΔΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Ανταποδοτική σύνταξη:
Το αναλογικό ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης υπολογίζεται στα 205,44€, [=(1.200*42,80%)*16/40]
Εθνική σύνταξη:
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
Επειδή συμπληρώνονται συνολικά σε Ελλάδα και Γερμανία πάνω από 20 έτη ασφάλισης και 40 έτη κατοικίας, το θεωρητικό ποσό ανέρχεται σε 384 €.
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Ποσό που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης: 384 * 16/20 = 307,20 € Ποσό που αντιστοιχεί αφού ληφθούν υπόψη και τα έτη διαμονής: 307,20*18/40= 138,24 €
Άρα η τμηματική συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου ανέρχεται σε 343,68 € (205,44+138,24).
Γ. Επειδή εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 52 του Καν. ΕΚ 883/04 (σύγκριση του αυτοτελούς και του τμηματικού ποσού σύνταξης και καταβολή της συμφερότερης παροχής) ο ασφαλισμένος θα λάβει το μεγαλύτερο ποσό, που εν προκειμένω είναι η συνταξιοδοτική παροχή με εφαρμογή του συνυπολογισμού περιόδων ασφάλισης, δηλ. τα 343,68 € (αφού 343,68 > 307, 66).
Με τον ίδιο τρόπο υπολογίζεται το ποσό της κύριας σύνταξης στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται η αρχή του συνυπολογισμού βάσει των διατάξεων της εκάστοτε εφαρμοζόμενης Διμερούς Συμφωνίας Κοινωνικής Ασφάλισης. Στις περιπτώσεις εφαρμογής των κανόνων των Διμερών Συμφωνιών Κοινωνικής Ασφάλισης, ο συνυπολογισμός περιόδων ασφάλισης ενεργοποιείται μόνο εφόσον αυτό είναι αναγκαίο, δηλαδή μόνο εφόσον ο δικαιούχος δεν θεμελιώνει αυτοτελές δικαίωμα σε συνταξιοδοτική παροχή. Έτσι, στο ανωτέρω παράδειγμα ο ασφαλισμένος θα δικαιούταν συνταξιοδοτική παροχή ύψους 148,68€.
Σημειώνεται ότι σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει χρόνος κατοικίας στην Ελλάδα, ή υπάρχει χρόνος κατοικίας κάτω του έτους (άρθρο 52 του Ε.Κ. 882/2004 και αντίστοιχα άρθρα των Διμερών Συμφωνιών Κοινωνικής Ασφάλισης) είναι ευνόητο ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνυπολογισμού περιόδων κατοικίας και κατ' επέκταση χορήγησης του τμήματος της εθνικής σύνταξης. Επομένως, θα δοθεί μόνο το τμήμα της ανταποδοτικής σύνταξης. To ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που οι περίοδοι κατοικίας στην Ελλάδα, και οι περίοδοι κατοικίας σε άλλο κράτος που δύνανται να συνυπολογισθούν, δεν αρκούν για την συμπλήρωση 15 ετών κατοικίας.
VI. Παράδειγμα ασφαλισμένου χωρίς κατοικία στην Ελλάδα:
Μέλος εταιρείας στην Ελλάδα και υποχρεωτικά ασφαλιστέος στον ΟΑΕΕ για 20 έτη, ο οποίος κατοικεί σε μια Τρίτη χώρα ή σε κάποια χώρα της Ε.Ε-Ε.Ο.Χ-Ελβετία ή χώρα με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλισης για όλο του τον βίο, δικαιούται ανταποδοτική σύνταξη όχι όμως εθνική από τη στιγμή που δεν έχει κατοικήσει τουλάχιστον 1 έτος στην Ελλάδα.
V. Παράδειγμα ασφαλισμένου με 1 έτος κατοικίας στην Ελλάδα:
Ελληνική ασφάλιση: Μέλος εταιρείας στην Ελλάδα και υποχρεωτικά ασφαλιστέος στον ΟΑΕΕ για 13 έτη.
Ελληνική κατοικία: 6 έτη
Γερμανική ασφάλιση:2 έτη
Γερμανική κατοικία: 2 έτη
Στην προκειμένη περίπτωση ο ασφαλισμένος θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος. Κατά τον υπολογισμό των δύο μερών της σύνταξης χορηγείται το τμήμα της ανταποδοτικής σύνταξης, ωστόσο τα έτη κατοικίας (στο σύνολο 8) δεν επαρκούν για τον υπολογισμό της εθνικής σύνταξης. Επομένως, το εν λόγω κομμάτι δεν θα χορηγηθεί.
Ιδιαιτερότητες Διμερούς Σύμβασης Κοινωνικής Ασφάλισης με τον Καναδά:
Στη Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλισης μεταξύ Ελλάδος και Καναδά προβλέπεται ότι λαμβάνεται υπόψη τόσος χρόνος ασφάλισης και κατοικίας στην αντισυμβαλλόμενη χώρα, όσος απαιτείται για τη θεμελίωση δικαιώματος. Οι περίοδοι ασφάλισης ή κατοικίας οι οποίες λαμβάνονται υπόψη δεν δύνανται να είναι παράλληλοι σε άλλες περιόδους ασφάλισης ή κατοικίας.
Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο ΙΧ παρ.1 της Διμερούς Σύμβασης Κοινωνικής Ασφάλισης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Καναδά, η οποία κυρώθηκε με το ν. 2492/1997 (Α' 83) «Περίοδοι σύμφωνα με την Καναδική και την Ελληνική Νομοθεσία» προβλέπεται ότι «1. Εάν ένα πρόσωπο δεν δικαιούται να λάβει παροχή επειδή δεν έχει συγκεντρώσει επαρκείς πιστωθείσες περιόδους σύμφωνα με τη νομοθεσία ενός Μέρους, η θεμελίωση του δικαιώματος του προσώπου αυτού για την καταβολή της παροχής αυτής θα γίνει με συνυπολογισμό των περιόδων αυτών και, στο μέτρο που απαιτείται, των περιόδων που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τη νομοθεσία του άλλου Μέρους, όπως ορίζεται στις παραγράφους 2 μέχρι 4, με την προϋπόθεση ότι οι περίοδοι δεν συμπίπτουν».
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο XIV παρ.2 της Συμφωνίας «εάν ένα πρόσωπο δικαιούται να λάβει παροχή μόνο με την εφαρμογή των περί συνυπολογισμού διατάξεων του Κεφαλαίου 1, η οφειλόμενη σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία παροχή καθορίζεται ως ακολούθως:
(α) Ο αρμόδιος ελληνικός οργανισμός υπολογίζει αρχικά το ποσό της παροχής που θα εχορηγείτο στον ενδιαφερόμενο (θεωρητικό ποσό) εάν οι πιστωθείσες περίοδοι, που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με την καναδική νομοθεσία, και συνυπολογίσθηκαν σύμφωνα με τις περί συνυπολογισμού διατάξεις του Κεφαλαίου 1 για τη θεμελίωση δικαιώματος για παροχές γήρατος, αναπηρίας και επιζώντων, είχαν πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τη δική του νομοθεσία.
(β) Για τον υπολογισμό του ποσού της παροχής, ο αρμόδιος οργανισμός λαμβάνει υπόψη το μισθό (αποδοχές), εισόδημα ή εισφορές που καταβλήθηκαν κατά τη διάρκεια των πιστωθεισών περιόδων σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία.
(γ) Εάν το καθοριζόμενο κατά τα ανωτέρω ποσό υπολείπεται της ελάχιστης παροχής, που προβλέπεται σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, τότε το ποσό της ελάχιστης παροχής θα ληφθεί υπόψη.
(δ) Εάν το ποσό της παροχής είναι ανεξάρτητο από τη διάρκεια των πιστωθεισών περιόδων, αυτό το ποσό λαμβάνεται ως θεωρητικό ποσό.
(ε) Με βάση το ποσό που υπολογίσθηκε σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια της παρούσας παραγράφου, ο αρμόδιος οργανισμός υπολογίζει το ποσό της μερικής παροχής που πρέπει να καταβληθεί από αυτόν κατά την αναλογία που υπάρχει μεταξύ της διάρκειας των πιστωθεισών περιόδων, που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τη δική του νομοθεσία και της συνολικής διάρκειας των πιστωθεισών περιόδων που λήφθηκαν υπόψη.» Ως πιστωθείσα περίοδος που πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με την καναδική νομοθεσία ορίζεται στο άρθρο Ι παρ. 1(γ) η περίοδος «εισφορών ή διαμονής η οποία επιτρέπει την κτήση δικαιώματος σε παροχή, σύμφωνα με την καναδική νομοθεσία, και συμπεριλαμβάνει οποιαδήποτε περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας καταβάλλεται σύνταξη αναπηρίας, σύμφωνα με το Σύστημα Συντάξεων του Καναδά». Επομένως, κατά τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης σύμφωνα με τους κανόνες περί συνυπολογισμού της Σύμβασης, το θεωρητικό ποσό διαμορφώνεται με συνυπολογισμό των πιστωθεισών περιόδων, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Καναδά, που απαιτούνται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
VI. Παράδειγμα θεμελίωσης δικαιώματος με συνυπολογισμό χρόνου ασφάλισης και διαμονής στον Καναδά - Αίτημα νια συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης:
Ελληνική ασφάλιση 5 ετών
Ελληνική κατοικία 7 ετών
Καναδική ασφάλιση 8 ετών
Καναδική διαμονή 40 ετών
Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών = 1.200 € 67 ετών
Θεμελιώνεται δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος μόνο με συνυπολογισμό περιόδων ασφάλισης στον Καναδά (στο 67ο έτος της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης). Επομένως, ο υπολογισμός θα γίνει ως εξής:
Υπολογισμός Σύνταξης
Ανταποδοτική Σύνταξη
Για τη συμπλήρωση των απαιτούμενων 15 ετών (ελάχιστη περίοδος ασφάλισης για την θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος) λαμβάνονται υπόψη τα 5 έτη ασφάλισης στην Ελλάδα, τα 8 έτη ασφάλισης στον Καναδά καθώς και 2 έτη διαμονής στον Καναδά. Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό με το ποσοστό αναπλήρωσης που θα υπολογιζόταν αν όλα τα λαμβανόμενα υπόψη χρόνια είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
1.200 € (Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών)*11,55% (Ποσοστό Αναπλήρωσης για 15 έτη) = 138,60 €
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
138,60€ * 5 έτη ελληνικής ασφάλισης /15 έτη συνολικής ασφάλισης = 46,20 €
Εθνική σύνταξη:
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της εθνικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό, λαμβάνοντας υπόψη τόσο χρόνο ασφάλισης και κατοικίας όσος απαιτείται, θεωρώντας ότι τα χρόνια αυτά έχουν πραγματοποιηθεί στην νομοθεσία της Ελλάδας. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης και κατοικίας που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
Η Εθνική σύνταξη που αντιστοιχεί σε 15 έτη ασφάλισης είναι 345,60€. Μειώσεις λόγω κατοικίας : 345,60*15/40= 129,60€.
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Μειώσεις λόγω ασφάλισης: 129,60€ * 5 έτη (Ελληνική Ασφάλιση) /15 (ελάχιστη προϋπόθεση ετών ασφάλισης) = 43,20 €
Μειώσεις λόγω κατοικίας: 43,20€ * 7 (Ελληνική Κατοικία) /15 = 20,16 €
Άρα η συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου στο παράδειγμα αυτό ανέρχεται σε 66,36 € (46,20€+20,16€).
Τα ανωτέρω έχουν ανάλογη εφαρμογή και σε κάθε άλλη Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλισης με αντίστοιχη πρόβλεψη.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΡ. ΟΓΑ ΠΡΙΝ ΤΟ 1998
Οι ασφαλισμένοι ΟΓΑ με χρόνους ασφάλισης πριν το 1998, οι οποίοι καλύπτουν την προϋπόθεση υποχρέωσης ασφάλισης στον κλάδο κύριας ασφάλισης του πρ. ΟΓΑ (ν. 2458/1997) βάσει ασφάλισης σε χώρα Ε.Ε. ή Διμερών μετά το 1998, για το μέρος της σύνταξης το οποίο υπολογίζεται με βάση το ν.4387/2016 (άρθρο 99, «Μεταβατικές διατάξεις για συνταξιοδοτικές παροχές ασφαλιζομένων στον ΟΓΑ» ), τεκμαίρεται ότι έχουν μηνιαίες συντάξιμες αποδοχές για το εν λόγω διάστημα ίσες με το 70% του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου μισθού άγαμου μισθωτού.
Όταν εξετάζεται η θεμελίωση δικαιώματος σε κύρια σύνταξη και ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει χρόνο σε κάποια χώρα της Ε.Ε. - ΕΟΧ- Ελβετία, εφαρμόζεται το άρθρο 52 του Κανονισμού ΕΚ 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004.
Κατά το άρθρο αυτό, ο αρμόδιος φορέας για την παροχή κύριας σύνταξης υπολογίζει το ποσό της οφειλόμενης παροχής με δύο τρόπους (αυτοτελής παροχή και τμηματική παροχή) και αποδίδει το μεγαλύτερο ποσό που προκύπτει βάσει των υπολογισμών. Ως προς την αυτοτελή παροχή, αυτή υπολογίζεται μόνο όταν οι όροι που απαιτούνται για τη θεμελίωση δικαιώματος σε συνταξιοδοτικές παροχές, πληρούνται αποκλειστικά δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, στις περιπτώσεις που ο ενδιαφερόμενος έχει χρόνο ασφάλισης σε κάποια χώρα της Ε.Ε., του ΕΟΧ ή την Ελβετία, και με την προϋπόθεση ότι θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα γήρατος και αυτοτελώς λαμβάνοντας υπόψη μόνο τους χρόνους ασφάλισης στην Ελλάδα, θα πρέπει να γίνουν κατ' αρχάς δύο τρόποι υπολογισμού από τον ΕΦΚΑ (αφενός υπολογίζοντας μόνο με τον ελληνικό χρόνο
ασφάλισης και κατοικίας -αυτοτελής παροχή- και αφετέρου - με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και κατοικίας στις χώρες της Ε.Ε., του ΕΟΧ και στην Ελβετία) και να δοθεί το μεγαλύτερο από τα δύο ποσά που θα προκύψουν. Σε περίπτωση που δε θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα λαμβάνοντας υπόψη αποκλειστικά το χρόνο ασφάλισης στην Ελλάδα, ο υπολογισμός της συνταξιοδοτικής παροχής θα γίνει μόνο με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και κατοικίας.
Αναλυτικότερα, ο τρόπος υπολογισμού της αυτοτελούς παροχής γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες του ν.4387/2016 (Α' 85), λαμβάνοντας υπόψη αποκλειστικά τους χρόνους ασφάλισης και κατοικίας στην Ελλάδα. Η κύρια σύνταξη σύμφωνα με το ν. 4387/2016 αποτελείται από δύο μέρη, το μέρος της ανταποδοτικής σύνταξης (άρθρα 8 και 28 του ν. 4387/2016) και το μέρος της εθνικής σύνταξης (άρθρο 7 του ν. 4387/2016).
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης και κατοικίας στις χώρες της Ε.Ε., του ΕΟΧ και στην Ελβετία, στο τμήμα της εθνικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει κατ' αρχήν το θεωρητικό ποσό συνυπολογίζοντας το χρόνο ασφάλισης και τον χρόνο κατοικίας στο εξωτερικό σαν να είναι χρόνος που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, από το θεωρητικό ποσό που προκύπτει, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει το πραγματικό ποσό κατ' αναλογία του ελληνικού χρόνου ασφάλισης και κατοικίας.
Ι. Παράδειγμα θεμελίωσης δικαιώματος αποκλειστικά με την αρχή συνυπολογισμού - Αίτημα για συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης:
Ελληνική ασφάλιση 16 ετών
Ελληνική κατοικία 18 ετών
Γερμανική ασφάλιση 24 ετών
Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών = 1.200 € 62 ετών
Θεμελιώνεται δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος μόνο με συνυπολογισμό των περιόδων ασφάλισης στη Γερμανία (στο 62ο έτος της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης) ως εξής:
Υπολογισμός Σύνταξης
Ανταποδοτική Σύνταξη
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό με το ποσοστό αναπλήρωσης που θα υπολογιζόταν αν όλα τα χρόνια ασφάλισης είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
1.200 € (Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών)*42,80% (Ποσοστό Αναπλήρωσης για 40 έτη) = 513,60 €
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
513,60€*16 έτη ελληνικής ασφάλισης /40 έτη συνολικής ασφάλισης Ε.Ε. =205,44 €
Εθνική σύνταξη:
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της εθνικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό θεωρώντας ότι όλα τα χρόνια ασφάλισης και όλα τα χρόνια κατοικίας είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης και κατοικίας που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
Μειώσεις λόγω ασφάλισης δεν υπάρχουν αφού έχει 40 χρόνια ασφάλισης συνολικά σε Ελλάδα και Γερμανία και επομένως αντιστοιχεί στα 384€.
Μειώσεις λόγω κατοικίας δεν υπάρχουν αφού συνολικά έχει 42 χρόνια διαμονής σε Ελλάδα και Γερμανία. Επομένως το τελικό θεωρητικό ποσό ανέρχεται σε 384€.
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Μειώσεις λόγω ασφάλισης: 384 €* 16 (Ελληνική Ασφάλιση) /20 (Ανώτατος αριθμός ετών ασφάλισης) = 307,20 €
Μειώσεις λόγω κατοικίας: 307,20*18 (Ελληνική Κατοικία) /40 (Ανώτατος αριθμός ετών κατοικίας)= 138,24 €
Άρα η συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου στο παράδειγμα αυτό ανέρχεται σε 343,68 € (205,44+138,24).
ΙΙ. Παράδειγμα θεμελίωσης δικαιώματος αφενός αυτοτελώς και αφετέρου με συνυπολογισμό, σύμφωνα με το άρθρο 52 του Ε.Κ. 883/2004 - Αίτημα για συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας 15 έτη ασφάλισης (1ο):
Ελληνικός χρόνος ασφάλισης: 16 έτη
Ελληνικός χρόνος κατοικίας: 18 έτη
Γερμανικός χρόνος ασφάλισης: 24 έτη
Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών = 1.200 € 67 ετών
Θεμελιώνεται δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος αυτοτελώς (67ο έτος ηλικίας και 16 έτη ασφάλισης) αλλά και με συνυπολογισμό περιόδων (67ο έτος ηλικίας και 40 έτη ασφάλισης), οπότε ο υπολογισμός της παροχής έχει ως εξής:
Α. ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ Ανταποδοτική σύνταξη:
1.200*12,39% (ποσοστό αναπλήρωσης για 16 έτη)= 148,68 €
Εθνική σύνταξη:
Η παροχή που αντιστοιχεί στα 16 έτη ασφάλισης ισούται με 353,28 €.
Μειώσεις λόγω κατοικίας: 353,28*18/40= 158,98 €
Άρα η αυτοτελής συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου ανέρχεται σε 307, 66 € (148,68+158,98).
Β. ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΠΕΡΙΟΔΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Ανταποδοτική σύνταξη:
Το αναλογικό ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης υπολογίζεται στα 205,44€, [=(1.200*42,80%)*16/40]
Εθνική σύνταξη:
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
Επειδή συμπληρώνονται συνολικά σε Ελλάδα και Γερμανία πάνω από 20 έτη ασφάλισης και 40 έτη κατοικίας, το θεωρητικό ποσό ανέρχεται σε 384 €.
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Ποσό που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης: 384 * 16/20 = 307,20 € Ποσό που αντιστοιχεί αφού ληφθούν υπόψη και τα έτη διαμονής: 307,20*18/40= 138,24 €
Άρα η τμηματική συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου ανέρχεται σε 343,68 € (205,44+138,24).
Γ. Επειδή εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 52 του Καν. ΕΚ 883/04 (σύγκριση του αυτοτελούς και του τμηματικού ποσού σύνταξης και καταβολή της συμφερότερης παροχής) ο ασφαλισμένος θα λάβει το μεγαλύτερο ποσό, που εν προκειμένω είναι η συνταξιοδοτική παροχή με εφαρμογή του συνυπολογισμού περιόδων ασφάλισης, δηλ. τα 343,68 € (αφού 343,68 > 307, 66).
|
|
Ανταποδοτική Σύνταξη 1.200€ οι μηνιαίες συντάξιμες αποδοχές |
Εθνική Σύνταξη |
Σύνολο |
|
Αυτοτελές Ελληνικό δικαίωμα |
148,68€ |
158,98€ |
307,66 € |
|
Με συνυπολογισμό ξένου χρόνου |
205,44€ |
138,24€ |
343,68 € |
ΙΙΙ. Παράδειγμα θεμελίωσης δικαιώματος
αφενός αυτοτελώς και αφετέρου σύμφωνα με το άρθρο 52 του Ε.Κ. 883/2004-
Αίτημα νια συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας
15 έτη ασφάλισης (2ο):
Ελληνική ασφάλιση: 16 έτη
Ελληνική κατοικία: 8 έτη
Γερμανική ασφάλιση: 9 έτη
Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών = 1.200 € Ηλικία: 67 ετών
Θεμελιώνεται
δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος αυτοτελώς (67ο έτος ηλικίας και 16 έτη
ασφάλισης), αλλά και με συνυπολογισμό περιόδων (67ο έτος ηλικίας και 25
έτη ασφάλισης) οπότε ο υπολογισμός της παροχής έχει ως εξής:
Α. ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ
Ανταποδοτική σύνταξη:
1.200 € (Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών) *12,39 % (Ποσοστό Αναπλήρωσης για 16 έτη)= 148,68 €
Εθνική σύνταξη
Η
Εθνική Σύνταξη που αντιστοιχεί στα 16 έτη ασφάλισης ισούται με 353,28
€. Μειώσεις λόγω κατοικίας: Ο ασφαλισμένος έχει 8 έτη κατοικίας στην
Ελλάδα και συνεπώς δεν συμπληρώνει τα 15 έτη που απαιτούνται σύμφωνα με
το άρθρο 7 του ν. 4387/2016. Επομένως, δεν λαμβάνει το μέρος της εθνικής.
Άρα η συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου ανέρχεται σε 148,68 € (148,68+0).
Β. ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΠΕΡΙΟΔΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Ανταποδοτική σύνταξη:
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
1.200 € (Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών)*20,68% (Ποσοστό Αναπλήρωσης για 25 έτη)= 248,16 €
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Το αναλογικό ποσό της Ανταποδοτικής υπολογίζεται στα 158,82€ [248,16€ *16 /25] Εθνική:
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
Επειδή συμπληρώνονται συνολικά σε Ελλάδα και Γερμανία πάνω από 20 έτη ασφάλισης αντιστοιχεί στα 384€.
Μειώσεις λόγω κατοικίας: 384*17/40= 163,20 €
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Μειώσεις λόγω ασφάλισης: 163,20 * 16/20 = 130,40 € Μειώσεις λόγω κατοικίας: 130,40*8/17= 61,37 €
Άρα η συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου ανέρχεται σε 220,19 € (158,82+61,37).
Γ.
Επειδή εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 52 του Καν. ΕΚ 883/04
(σύγκριση του αυτοτελούς και του τμηματικού ποσού σύνταξης και καταβολή
της συμφερότερης παροχής) ο ασφαλισμένος θα λάβει την συνταξιοδοτική
παροχή με την εφαρμογή του συνυπολογισμού περιόδων ασφάλισης, δηλ. τα
220,19 € (αφού 220,19 > 148,68).
|
|
Ανταποδοτική Σύνταξη 1.200€ οι μηνιαίες συντάξιμες αποδοχές |
Εθνική Σύνταξη |
Σύνολο |
|
Αυτοτελές Ελληνικό δικαίωμα |
148,68€ |
0€ |
148,68 € |
|
Με συνυπολογισμό ξένου χρόνου |
158,82€ |
61,37€ |
220,19 € |
Με τον ίδιο τρόπο υπολογίζεται το ποσό της κύριας σύνταξης στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται η αρχή του συνυπολογισμού βάσει των διατάξεων της εκάστοτε εφαρμοζόμενης Διμερούς Συμφωνίας Κοινωνικής Ασφάλισης. Στις περιπτώσεις εφαρμογής των κανόνων των Διμερών Συμφωνιών Κοινωνικής Ασφάλισης, ο συνυπολογισμός περιόδων ασφάλισης ενεργοποιείται μόνο εφόσον αυτό είναι αναγκαίο, δηλαδή μόνο εφόσον ο δικαιούχος δεν θεμελιώνει αυτοτελές δικαίωμα σε συνταξιοδοτική παροχή. Έτσι, στο ανωτέρω παράδειγμα ο ασφαλισμένος θα δικαιούταν συνταξιοδοτική παροχή ύψους 148,68€.
Σημειώνεται ότι σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει χρόνος κατοικίας στην Ελλάδα, ή υπάρχει χρόνος κατοικίας κάτω του έτους (άρθρο 52 του Ε.Κ. 882/2004 και αντίστοιχα άρθρα των Διμερών Συμφωνιών Κοινωνικής Ασφάλισης) είναι ευνόητο ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνυπολογισμού περιόδων κατοικίας και κατ' επέκταση χορήγησης του τμήματος της εθνικής σύνταξης. Επομένως, θα δοθεί μόνο το τμήμα της ανταποδοτικής σύνταξης. To ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που οι περίοδοι κατοικίας στην Ελλάδα, και οι περίοδοι κατοικίας σε άλλο κράτος που δύνανται να συνυπολογισθούν, δεν αρκούν για την συμπλήρωση 15 ετών κατοικίας.
VI. Παράδειγμα ασφαλισμένου χωρίς κατοικία στην Ελλάδα:
Μέλος εταιρείας στην Ελλάδα και υποχρεωτικά ασφαλιστέος στον ΟΑΕΕ για 20 έτη, ο οποίος κατοικεί σε μια Τρίτη χώρα ή σε κάποια χώρα της Ε.Ε-Ε.Ο.Χ-Ελβετία ή χώρα με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλισης για όλο του τον βίο, δικαιούται ανταποδοτική σύνταξη όχι όμως εθνική από τη στιγμή που δεν έχει κατοικήσει τουλάχιστον 1 έτος στην Ελλάδα.
V. Παράδειγμα ασφαλισμένου με 1 έτος κατοικίας στην Ελλάδα:
Ελληνική ασφάλιση: Μέλος εταιρείας στην Ελλάδα και υποχρεωτικά ασφαλιστέος στον ΟΑΕΕ για 13 έτη.
Ελληνική κατοικία: 6 έτη
Γερμανική ασφάλιση:2 έτη
Γερμανική κατοικία: 2 έτη
Στην προκειμένη περίπτωση ο ασφαλισμένος θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος. Κατά τον υπολογισμό των δύο μερών της σύνταξης χορηγείται το τμήμα της ανταποδοτικής σύνταξης, ωστόσο τα έτη κατοικίας (στο σύνολο 8) δεν επαρκούν για τον υπολογισμό της εθνικής σύνταξης. Επομένως, το εν λόγω κομμάτι δεν θα χορηγηθεί.
Ιδιαιτερότητες Διμερούς Σύμβασης Κοινωνικής Ασφάλισης με τον Καναδά:
Στη Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλισης μεταξύ Ελλάδος και Καναδά προβλέπεται ότι λαμβάνεται υπόψη τόσος χρόνος ασφάλισης και κατοικίας στην αντισυμβαλλόμενη χώρα, όσος απαιτείται για τη θεμελίωση δικαιώματος. Οι περίοδοι ασφάλισης ή κατοικίας οι οποίες λαμβάνονται υπόψη δεν δύνανται να είναι παράλληλοι σε άλλες περιόδους ασφάλισης ή κατοικίας.
Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο ΙΧ παρ.1 της Διμερούς Σύμβασης Κοινωνικής Ασφάλισης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Καναδά, η οποία κυρώθηκε με το ν. 2492/1997 (Α' 83) «Περίοδοι σύμφωνα με την Καναδική και την Ελληνική Νομοθεσία» προβλέπεται ότι «1. Εάν ένα πρόσωπο δεν δικαιούται να λάβει παροχή επειδή δεν έχει συγκεντρώσει επαρκείς πιστωθείσες περιόδους σύμφωνα με τη νομοθεσία ενός Μέρους, η θεμελίωση του δικαιώματος του προσώπου αυτού για την καταβολή της παροχής αυτής θα γίνει με συνυπολογισμό των περιόδων αυτών και, στο μέτρο που απαιτείται, των περιόδων που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τη νομοθεσία του άλλου Μέρους, όπως ορίζεται στις παραγράφους 2 μέχρι 4, με την προϋπόθεση ότι οι περίοδοι δεν συμπίπτουν».
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο XIV παρ.2 της Συμφωνίας «εάν ένα πρόσωπο δικαιούται να λάβει παροχή μόνο με την εφαρμογή των περί συνυπολογισμού διατάξεων του Κεφαλαίου 1, η οφειλόμενη σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία παροχή καθορίζεται ως ακολούθως:
(α) Ο αρμόδιος ελληνικός οργανισμός υπολογίζει αρχικά το ποσό της παροχής που θα εχορηγείτο στον ενδιαφερόμενο (θεωρητικό ποσό) εάν οι πιστωθείσες περίοδοι, που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με την καναδική νομοθεσία, και συνυπολογίσθηκαν σύμφωνα με τις περί συνυπολογισμού διατάξεις του Κεφαλαίου 1 για τη θεμελίωση δικαιώματος για παροχές γήρατος, αναπηρίας και επιζώντων, είχαν πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τη δική του νομοθεσία.
(β) Για τον υπολογισμό του ποσού της παροχής, ο αρμόδιος οργανισμός λαμβάνει υπόψη το μισθό (αποδοχές), εισόδημα ή εισφορές που καταβλήθηκαν κατά τη διάρκεια των πιστωθεισών περιόδων σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία.
(γ) Εάν το καθοριζόμενο κατά τα ανωτέρω ποσό υπολείπεται της ελάχιστης παροχής, που προβλέπεται σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, τότε το ποσό της ελάχιστης παροχής θα ληφθεί υπόψη.
(δ) Εάν το ποσό της παροχής είναι ανεξάρτητο από τη διάρκεια των πιστωθεισών περιόδων, αυτό το ποσό λαμβάνεται ως θεωρητικό ποσό.
(ε) Με βάση το ποσό που υπολογίσθηκε σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια της παρούσας παραγράφου, ο αρμόδιος οργανισμός υπολογίζει το ποσό της μερικής παροχής που πρέπει να καταβληθεί από αυτόν κατά την αναλογία που υπάρχει μεταξύ της διάρκειας των πιστωθεισών περιόδων, που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τη δική του νομοθεσία και της συνολικής διάρκειας των πιστωθεισών περιόδων που λήφθηκαν υπόψη.» Ως πιστωθείσα περίοδος που πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με την καναδική νομοθεσία ορίζεται στο άρθρο Ι παρ. 1(γ) η περίοδος «εισφορών ή διαμονής η οποία επιτρέπει την κτήση δικαιώματος σε παροχή, σύμφωνα με την καναδική νομοθεσία, και συμπεριλαμβάνει οποιαδήποτε περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας καταβάλλεται σύνταξη αναπηρίας, σύμφωνα με το Σύστημα Συντάξεων του Καναδά». Επομένως, κατά τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης σύμφωνα με τους κανόνες περί συνυπολογισμού της Σύμβασης, το θεωρητικό ποσό διαμορφώνεται με συνυπολογισμό των πιστωθεισών περιόδων, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Καναδά, που απαιτούνται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
VI. Παράδειγμα θεμελίωσης δικαιώματος με συνυπολογισμό χρόνου ασφάλισης και διαμονής στον Καναδά - Αίτημα νια συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης:
Ελληνική ασφάλιση 5 ετών
Ελληνική κατοικία 7 ετών
Καναδική ασφάλιση 8 ετών
Καναδική διαμονή 40 ετών
Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών = 1.200 € 67 ετών
Θεμελιώνεται δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος μόνο με συνυπολογισμό περιόδων ασφάλισης στον Καναδά (στο 67ο έτος της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης). Επομένως, ο υπολογισμός θα γίνει ως εξής:
Υπολογισμός Σύνταξης
Ανταποδοτική Σύνταξη
Για τη συμπλήρωση των απαιτούμενων 15 ετών (ελάχιστη περίοδος ασφάλισης για την θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος) λαμβάνονται υπόψη τα 5 έτη ασφάλισης στην Ελλάδα, τα 8 έτη ασφάλισης στον Καναδά καθώς και 2 έτη διαμονής στον Καναδά. Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό με το ποσοστό αναπλήρωσης που θα υπολογιζόταν αν όλα τα λαμβανόμενα υπόψη χρόνια είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
1.200 € (Μ.Ο. Συνταξίμων Αποδοχών)*11,55% (Ποσοστό Αναπλήρωσης για 15 έτη) = 138,60 €
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
138,60€ * 5 έτη ελληνικής ασφάλισης /15 έτη συνολικής ασφάλισης = 46,20 €
Εθνική σύνταξη:
Ως προς τον τρόπο υπολογισμού της εθνικής σύνταξης, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ένα θεωρητικό ποσό, λαμβάνοντας υπόψη τόσο χρόνο ασφάλισης και κατοικίας όσος απαιτείται, θεωρώντας ότι τα χρόνια αυτά έχουν πραγματοποιηθεί στην νομοθεσία της Ελλάδας. Στη συνέχεια, αποδίδει το τμήμα του ποσού που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης και κατοικίας που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΟΣΟ
Η Εθνική σύνταξη που αντιστοιχεί σε 15 έτη ασφάλισης είναι 345,60€. Μειώσεις λόγω κατοικίας : 345,60*15/40= 129,60€.
ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ
Μειώσεις λόγω ασφάλισης: 129,60€ * 5 έτη (Ελληνική Ασφάλιση) /15 (ελάχιστη προϋπόθεση ετών ασφάλισης) = 43,20 €
Μειώσεις λόγω κατοικίας: 43,20€ * 7 (Ελληνική Κατοικία) /15 = 20,16 €
Άρα η συνταξιοδοτική παροχή του ασφαλισμένου στο παράδειγμα αυτό ανέρχεται σε 66,36 € (46,20€+20,16€).
Τα ανωτέρω έχουν ανάλογη εφαρμογή και σε κάθε άλλη Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλισης με αντίστοιχη πρόβλεψη.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΡ. ΟΓΑ ΠΡΙΝ ΤΟ 1998
Οι ασφαλισμένοι ΟΓΑ με χρόνους ασφάλισης πριν το 1998, οι οποίοι καλύπτουν την προϋπόθεση υποχρέωσης ασφάλισης στον κλάδο κύριας ασφάλισης του πρ. ΟΓΑ (ν. 2458/1997) βάσει ασφάλισης σε χώρα Ε.Ε. ή Διμερών μετά το 1998, για το μέρος της σύνταξης το οποίο υπολογίζεται με βάση το ν.4387/2016 (άρθρο 99, «Μεταβατικές διατάξεις για συνταξιοδοτικές παροχές ασφαλιζομένων στον ΟΓΑ» ), τεκμαίρεται ότι έχουν μηνιαίες συντάξιμες αποδοχές για το εν λόγω διάστημα ίσες με το 70% του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου μισθού άγαμου μισθωτού.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
