ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Αριθμός Ατομικής Γνωμοδότησης 4/2019

Αθήνα 4.1.2019

Έγγραφο ερωτήματος: το έγγραφο με αριθμό πρωτοκόλλου 1150985/2018 του Διοικητή του Ε.Φ.Κ.Α..

Περίληψη ερωτήματος: Ερωτάται: Σε ποιο όργανο ανήκει η αρμοδιότητα να εξετάζει ενστάσεις ασφαλισμένων του πρώην Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων(Ε.Τ.Α.Α.) επί αποφάσεων των οργάνων του Ε.Φ.Κ.Α. για θέματα ασφάλισης και παροχών, λαμβανομένου υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 52, παρ.2β του ν.4387/2016, από την έναρξη ισχύος του οργανισμού του Ε.Φ.Κ.Α. και μέχρι τη σύσταση των Διοικητικών Επιτροπών με αρμοδιότητα την εξέταση ενδικοφανών και εν γένει διοικητικών προσφυγών, συνεχίζουν να λειτουργούν οι Διοικούσες Επιτροπές του Ε.Τ.Α.Α., μόνο όσον αφορά στην εξέταση και λήψη απόφασης επί αιτήσεων θεραπείας.

Ιστορικό

Στο ανωτέρω έγγραφο εκτίθενται τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με το άρθρο 52 παρ.2 β του ν.4387/2016 (Α'85) από την έναρξη ισχύος του οργανισμού του ΕΦΚΑ και μέχρι τη σύσταση των Διοικητικών Επιτροπών με αρμοδιότητα την εξέταση ενδικοφανών προσφυγών, συνεχίζουν να λειτουργούν οι Διοικούσες Επιτροπές του πρώην Ε.Τ.Α.Α., μόνο όσον αφορά την εξέταση και λήψη απόφασης επί αιτήσεων θεραπείας. Κατά τη διάταξη του άρθρου 24 του ν. 2690/1999 (Α'45) αίτηση θεραπείας επιτρέπεται στην περίπτωση που από τις σχετικές διατάξεις δεν προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης ειδικής διοικητικής ή ενδικοφανούς προσφυγής. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 30 παρ. 16 του ν.3655/2008 (Α'58), στις αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου του πρώην Ε.Τ.Α.Α. περιλαμβάνεται και η λήψη απόφασης «επί ενστάσεων κατά πάσης φύσεως αποφάσεων οργάνων του Ταμείου εν όλω ή εν μέρει απορριπτικών, πλην εκείνων που αναφέρονται σε θέματα ασφάλισης και παροχών, για τις οποίες αποφαίνονται οι Διοικούσες Επιτροπές». Κατόπιν των ανωτέρω προβληματίζεται η Διοίκηση, ως προς την αρμοδιότητα του οργάνου, που θα εξετάζει ενστάσεις των ασφαλισμένων του πρώην Ε.Τ.Α.Α. επί αποφάσεων των οργάνων του Ε.Φ.Κ.Α. για θέματα ασφάλισης και παροχών.

Νομοθετικό πλαίσιο

2. Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας, Ν.2690/1999(Α'45)
Άρθρο 24: «Αίτηση θεραπείας - Ιεραρχική προσφυγή»
«1. Αν από τις σχετικές διατάξεις δεν προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης της, κατά το επόμενο άρθρο, ειδικής διοικητικής, ή ενδικοφανούς,προσφυγής, ο ενδιαφερόμενος, για την αποκατάσταση υλικής ή ηθικής βλάβης των έννομων συμφερόντων του που προκαλείται από ατομική διοικητική πράξη μπορεί, για οποιονδήποτε λόγο, με αίτησή του, να ζητήσει, είτε από τη διοικητική αρχή η οποία εξέδωσε την πράξη, την ανάκληση ή την τροποποίησή της (αίτηση θεραπείας), είτε, από την αρχή η οποία προΐσταται εκείνης που εξέδωσε την πράξη, την ακύρωσή της (ιεραρχική προσφυγή). 2. Η διοικητική αρχή στην οποία υποβάλλεται η, κατά την προηγούμενη παράγραφο, αίτηση οφείλει να γνωστοποιήσει στον ενδιαφερόμενο την απόφασή της για την αίτηση αυτή το αργότερο μέσα σε τριάντα (30) ημέρες, εκτός αν από ειδικές διατάξεις προβλέπεται διαφορετική προθεσμία.» Άρθρο 25 «Ειδική διοικητική προσφυγή - Ενδικοφανής προσφυγή» «1. Όπου προβλέπεται από ειδικές διατάξεις, ο ενδιαφερόμενος, για την αποκατάσταση υλικής ή ηθικής βλάβης των έννομων συμφερόντων του που προκαλείται από διοικητική πράξη, μπορεί, με προσφυγή του, η οποία ασκείται ενώπιον του προβλεπόμενου από τις διατάξεις αυτές διοικητικού οργάνου και μέσα στην οριζόμενη από τις ίδιες προθεσμία, να ζητήσει,κατά περίπτωση, την ακύρωση ή την τροποποίηση της πράξης. 2. Το διοικητικό όργανο, ανάλογα με την πρόβλεψη των σχετικών διατάξεων, είτε εξετάζει μόνο τη νομιμότητα της πράξης, οπότε και μπορεί να την ακυρώσει εν όλω ή εν μέρει ή να απορρίψει την προσφυγή (ειδική διοικητική προσφυγή), είτε εξετάζει τόσο τη νομιμότητα της πράξης όσο και την ουσία της υπόθεσης, οπότε και μπορεί να ακυρώσει εν όλω ή εν μέρει ή να τροποποιήσει την πράξη ή να απορρίψει την προσφυγή (ενδικοφανής προσφυγή). Το αρμόδιο όργανο οφείλει να γνωστοποιήσει στον προσφεύγοντα την απόφασή του μέσα στην προθεσμία που τυχόν τάσσουν οι σχετικές διατάξεις, αλλιώς, στην περίπτωση μεν της ειδικής προσφυγής, το αργότερο μέσα σε τριάντα (30) ημέρες, στην περίπτωση δε της ενδικοφανούς προσφυγής, το αργότερο μέσα σε τρεις (3) μήνες. 3.......»

3. Νόμος 702 της 19/19.9.1977: (Α' 268).
Άρθρο 7:«1. Εις την αρμοδιότητα του τριμελούς διοικητικού πρωτοδικείου υπάγονται α ι διοικητικοί διαφοραί ουσίας, αι αναφυόμενοι εκ της αναγνωρίσεως παραχωρήσεως ή απονομής δικαιώματος, ή ευεργετήματος ή οιασδήποτε άλλης παροχής της αρνήσεως ικανοποιήσεως, εν όλω ή εν μέρει, τοιούτου αιτήματος, ως και της μεταβολής δήμιουργηθείσης διά διοικητικής πράξεως καταστάσεως κατά την εφαρμογήν της νομοθεσίας: α) Περί κοινωνικής ασφαλίσεως, καθ όσον αφορά εις τας εν γένει ασφαλιστικός σχέσεις μεταξύ των φορέων και των ησφαλισμένων ή των εργοδοτών των, ιδία δε αι διαφοραί περί την υπαγωγήν εις την ασφάλισιν και την διάρκειαν ταύτης, τας καταβλητέας εισφοράς υπό εργοδοτών και ησφαλισμένων και τας πάσης φύσεως παροχάς υπό του φορέως.β)........»

4. Νόμος 861 της 30.12.1978/5.1.1979: «Περί απλουστεύσεως της διαδικασίας αναγνωρίσεως χρόνου προϋπηρεσίας και απονομής των πάσης φύσεως παροχών εις τους ησφαλισμένους των Ασφαλιστικών Οργανισμών αρμοδιότητος του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών και άλλων τινών διατάξεων.- (Α' 2).» Άρθροί : «1. Η αναγνώρισις χρόνου προϋπηρεσιών ως συνταξίμου και η απονομή των πάσης φύσεως παροχών (συντάξεων, εφ' άπαξ, παροχών ασθενείας,ανεργίας, εξόδων κηδείας κ.λπ.) των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφαλίσεως αρμοδιότητος του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών, ενεργείται δι'αποφάσεως του προϊσταμένου των Υπηρεσιών του οικείου Ασφαλιστικού Οργανισμού, ανεξαρτήτως του βαθμού ον φέρει ούτος. Εις τας ανωτέρω διατάξεις υπάγονται οι Ασφαλιστικοί Οργανισμοί οι οποίοι καθορίζονται εκάστοτε δί αποφάσεως του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών μετά γνώμην του Δ.Σ. εκάστου εξ αυτών........2. Εφ' όσον ο Προϊστάμενος των Υπηρεσιών του οικείου Ασφαλιστικού Οργανισμού ήθελε κρίνει ότι εκ της εξεταζομένης υποθέσεως, προκύπτουν θέματα γενικωτέρας διά τον Οργανισμόν σημασίας, δύναται προ της υπ' αυτού εκδόσεως της σχετικής αποφάσεως, να ζητήση παρά του Δ. Σ. του Οργανισμού την παροχήν οδηγιών και κατευθύνσεων, ή την λήψιν αποφάσεως προς ομοιόμορφον αντιμετώπισιν των ανακυπτόντων θεμάτων. Εν περιπτώσει διαφωνίας μεταξύ της Νομικής Υπηρεσίας και του Προϊσταμένου των Υπηρεσιών διά την χορήγησιν ή μη της παροχής, ή την αναγνώρισιν ή μη χρόνου προϋπηρεσίας, η υπόθεσις κρίνεται υπό του Δ.Σ.του Ταμείου. 3. Η κατά την παράγραφον 1 απόφασις υπόκειται εις ένστασιν ασκουμένην υπό παντός έχοντος έννομον συμφέρον, ενώπιον του Διοικητικού Συμβουλίου του οικείου ασφαλιστικού Οργανισμού, εντός προθεσμίας τριών μηνών, αρχομένης από της κοινοποιήσεως της αποφάσεως. 4. Το Διοικητικόν Συμβούλιον υποχρεούται να εκδώση την σχετικήν απόφασίν του εντός μηνός από της υποβολής της ενστάσεως, κατόπιν προηγουμένης γνωμοδοτήσεως της τυχόν λειτουργούσης παρ' αυτώ εκ μελών αυτού Επιτροπής ασφαλίσεως και παροχών. 5...»

5. Ν.3655/2008 (ΦΕΚ Α' 58) «Διοικητική και οργανωτική μεταρρύθμιση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις»

Άρθρο 25: «Σύσταση Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ)» 1. Συνιστάται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), με την επωνυμία Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ), αποκαλούμενο στις επόμενες διατάξεις "Ενιαίο Ταμείο", το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και έχει έδρα την Αθήνα. Το Διοικητικό Συμβούλιο και οι ενιαίες υπηρεσίες του Ταμείου στεγάζονται στο κτίριο του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εργασιών επί της οδού Χαλκοκονδύλη 56. Έναρξη λειτουργίας του Ενιαίου Ταμείου ορίζεται η 1η του έκτου μήνα μετά το μήνα δημοσίευσης του παρόντος. 2. Το Ενιαίο Ταμείο συγκροτούν τέσσερις (4) κλάδοι:α) κλάδος κύριας ασφάλισης, β) κλάδος επικουρικής ασφάλισης, γ) κλάδος πρόνοιας και δ) κλάδος υγείας. 3. Σε κάθε κλάδο του Ενιαίου Ταμείου εντάσσονται, από την έναρξη λειτουργίας του, τα παρακάτω Ταμεία και κλάδοι, ως Τομείς με πλήρη λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια έκαστος. Ειδικότερα: Α) Στον κλάδο κύριας ασφάλισης εντάσσονται: α) ο κλάδος κύριας σύνταξης του Ταμείου Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ), ως Τομέας Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ), β) ο κλάδος κύριας σύνταξης του Ταμείου Συντάξεως και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών (ΤΣΑΥ), ως Τομέας Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών (ΤΣΑΥ) και γ) το Ταμείο Νομικών, ως Τομέας Ασφάλισης Νομικών (TAN). Β) Στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης εντάσσονται:α) ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης του Ταμείου Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ), ως Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, β) ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Συμβολαιογράφων (ΤΑΣ), ως Τομέας Ασφάλισης Συμβολαιογράφων (ΤΑΣ) και γ) ο Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης Δικηγόρων (ΚΕΑΔ) του Ταμείου Νομικών, ως Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Δικηγόρων (ΤΕΑΔ). Γ) Στον κλάδο πρόνοιας εντάσσονται: α) ο κλάδος εφάπαξ παροχών του Ταμείου Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ), ως Τομέας Πρόνοιας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, β) ο κλάδος πρόνοιας του Ταμείου Συντάξεων και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών (ΤΣΑΥ), ως Τομέας Πρόνοιας Υγειονομικών, γ) ο κλάδος πρόνοιας του Ταμείου Πρόνοιας Δικηγόρων Αθηνών (ΤΠΔΑ), ως Τομέας Πρόνοιας Δικηγόρων Αθηνών (ΤΠΔΑ), δ) ο κλάδος πρόνοιας του Ταμείου Πρόνοιας Δικηγόρων Πειραιώς (ΤΠΔΠ), ως Τομέας Πρόνοιας Δικηγόρων Πειραιά (ΤΠΔΠ), ε) ο κλάδος πρόνοιας του Ταμείου Πρόνοιας Δικηγόρων Θεσσαλονίκης (ΤΠΔΟ), ως Τομέας Πρόνοιας Δικηγόρων θεσσαλονίκης (ΤΠΔΘ), στ) το Ταμείο Πρόνοιας Δικαστικών Επιμελητών (ΤΠΔΕ), ως Τομέας Πρόνοιας Δικαστικών Επιμελητών (ΤΠΔΕ),ζ) ο κλάδος πρόνοιας του Ταμείου Ασφάλισης Συμβολαιογράφων (ΤΑΣ), ως Τομέας Πρόνοιας Συμβολαιογράφων, η) το Ταμείο Πρόνοιας Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΠΕΔΕ), ως Τομέας Πρόνοιας Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΠΕΔΕ) και θ) ο κλάδος ειδικών παροχών ΤΣΜΕΔΕ ως Τομέας Ειδικών Παροχών Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων. Δ) Στον κλάδο υγείας εντάσσονται:α) ο κλάδος υγείας τεχνικών ΤΣΜΕΔΕ, ως Τομέας Υγείας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, β) ο κλάδος ασθένειας ΤΣΑΥ, ως Τομέας Υγείας Υγειονομικών, γ) ο κλάδος ασθένειας Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων Αθηνών, ως Τομέας Υγείας Δικηγόρων Αθηνών, δ) ο κλάδος ασθένειας Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων Πειραιώς, ως Τομέας Υγείας Δικηγόρων Πειραιά, ε) ο κλάδος ασθένειας Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων Θεσσαλονίκης, ως Τομέας Υγείας Δικηγόρων Θεσσαλονίκης, στ) το Ταμείο Υγείας Δικηγόρων Επαρχιών, ως Τομέας Υγείας Δικηγόρων Επαρχιών (ΤΥΔΕ) και ζ) ο κλάδος ασθένειας του Ταμείου Ασφάλισης Συμβολαιογράφων, ως Τομέας Υγείας Συμβολαιογράφων.4. Οι ανωτέρω Τομείς του Ενιαίου Ταμείου διέπονται από τις οικείες καταστατικές διατάξεις των αντίστοιχων εντασσόμενων Ταμείων και κλάδων, οι οποίες καθίστανται εφεξής καταστατικές διατάξεις των Τομέων αυτών, καθώς και τις διατάξεις της γενικότερης νομοθεσίας, όπως αυτές εκάστοτε ισχύουν. 5........6. Στους Τομείς μεταφέρονται όλα τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των ασφαλισμένων και συνταξιούχων των εντασσόμενων Ταμείων και κλάδων, ανεξάρτητα από τη χρονική περίοδο ασφάλισης τους. 7. Εκκρεμείς αιτήσεις κατά το χρόνο έναρξης λειτουργίας του Ενιαίου Ταμείου για την παροχή κύριας και επικουρικής σύνταξης, εφάπαξ βοηθήματος και παροχών υγείας εξετάζονται από τον αντίστοιχο Τομέα του κάθε κλάδου.»

Άρθρο 30: « Αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου»
«Οι Αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΤΑΑ είναι οι εξής:1. Καθορίζει την πολιτική δράσης του και αποφασίζει για όλα τα ζητήματα διοίκησης, οργάνωσης και διαχείρισης του Ενιαίου Ταμείου προς εκπλήρωση των σκοπών του, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. 2. Εισηγείται προς το εποπτεύον Υπουργείο νομοθετικά μέτρα απαραίτητα για τη βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας του Ενιαίου Ταμείου, καθώς και για τη βελτίωση ή τροποποίηση των καταστατικών διατάξεων του Ενιαίου Ταμείου και των Τομέων. 3. Ασκεί διοίκηση επί του προσωπικού του Ενιαίου Ταμείου σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.4. Εγκρίνει τον προϋπολογισμό, απολογισμό και ισολογισμό εκάστου οικονομικού έτους, καθώς και τις απαιτούμενες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού κατά την εκτέλεση του. 5. Διαχειρίζεται την περιουσία του Ενιαίου Ταμείου και των Τομέων, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. 6. Αποφασίζει για την επενδυτική πολιτική και την εν γένει αξιοποίηση των κεφαλαίων, της κινητής και ακίνητης περιουσίας, 7....8...16. Αποφαίνεται επί ενστάσεων κατά πάσης φύσεως αποφάσεων οργάνων του Ταμείου εν όλω ή εν μέρει απορριπτικών, πλην εκείνων που αναφέρονται σε θέματα ασφάλισης και παροχών, για τις οποίες αποφαίνονται οι Διοικούσες Επιτροπές........»

Άρθρο 31: «Αρμοδιότητες των Διοικουσών Επιτροπών» «Οι Αρμοδιότητες των Διοικουσών Επιτροπών του ΕΤΑΑ είναι οι εξής: 1. Η εξέταση και λήψη απόφασης επί των αιτήσεων θεραπείας κατά αποφάσεων των οργάνων του Ενιαίου Ταμείου για θέματα ασφάλισης και παροχών.2. 3. 4. 5... 6.» 6. Ν.4387/2016 (Α'85)

Άρθρο 51 «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης -Σύσταση - Σκοπός»
«1. Συνιστάται Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν. Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης», αποκαλούμενο στο εξής «Ε.Φ.Κ.Α.», το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και έχει την έδρα του στην Αθήνα.Από 1.1.2017, οπότε και αρχίζει η λειτουργία του ως φορέα κύριας κοινωνικής ασφάλισης, εντάσσονται στον Ε. Φ. Κ.Α. αυτοδίκαια οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με τα άρθρα 53 επ. και ο Ε. Φ.Κ.Α. καθίσταται οιονεί καθολικός διάδοχος αυτών.......2. Σκοπός του Ε. Φ.Κ.Α. είναι η κάλυψη των υπακτέων στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. προσώπων για τους ασφαλιστικούς κινδύνους που προβλέπονται από την οικεία νομοθεσία με την προβλεπόμενη στο νόμο αυτόν χορήγηση, ια. μηνιαίας κύριας σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου στους ασφαλισμένους ή/και στα μέλη της οικογενείας τους, β. η χορήγηση προσυνταξιοδοτικών και άλλων παροχών στους συνταξιούχους και στους μέχρι τις 31.12.1992 ασφαλισμένους του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ), οι οποίοι, έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, έχουν θεμελιώσει δικαίωμα λήψης της παροχής, καθώς και στους συνταξιούχους προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος του ΕΤΕΑ (τ. ΕΤΕΑΜ) σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 26 του Ν. 3455/2006 (Α'84), γ. παροχών ασθένειας σε χρήμα, δ. ειδικών προνοιακών επιδομάτων και ε. κάθε άλλης παροχής σε χρήμα ή υπηρεσιών, για τις οποίες καθίσταται αρμόδιος ο Ε.Φ.Κ.Α..».

Άρθρο 52: Οργανισμός του Ε.Φ.Κ Α.
«1. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μέχρι 31.12.2016, ύστερα από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) του Ε.Φ.Κ.Α. και πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καταρτίζεται ο Οργανισμός του Ε.Φ.Κ.Α., με τον οποίο ρυθμίζονται: Η διάρθρωση των υπηρεσιών του σε οργανικές μονάδες, η καθ' ύλην και η κατά τόπον κατανομή των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών που τον συγκροτούν σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και θέματα λειτουργίας και αρμοδιότητάς τους.β. Οι αρμοδιότητες των Γενικών Διευθύνσεων, οι επιχειρησιακοί στόχοι των Διευθύνσεων και οι αρμοδιότητες των Τμημάτων και λοιπών οργανικών μονάδων.γ. Οι κλάδοι του προσωπικού κατά κατηγορίες, ο αριθμός και η κατανομή των θέσεων του προσωπικού σε κλάδους και ειδικότητες στην κεντρική και στις κατά τόπους υπηρεσίες του, καθώς και τα τυπικά προσόντα διορισμού ή πρόσληψης κατά κλάδο και ειδικότητα, δ. Η γενική περιγραφή καθηκόντων κάθε θέσης ευθύνης και τα τυπικά προσόντα των προϊσταμένων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ε. Η σύσταση ή συγχώνευση ή κατάργηση υπηρεσιών ή οργανικών μονάδων του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και η κατάργηση ή μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους σε άλλες υπηρεσίες ή οργανικές μονάδες του.... στ. Η σύσταση νέων θέσεων προσωπικού, καθώς και η κατάργηση, κατά κατηγορία και κλάδο, υφιστάμενων θέσεων που πλεονάζουν. ζ. Η σύσταση κλάδων κατά κατηγορίες, καθώς και η συγχώνευση ή κατάργηση υφισταμένων με δυνατότητα κατάργησης αντίστοιχων οργανικών θέσεων, η. Η μεταφορά θέσεων προσωπικού σε άλλους κλάδους, υφιστάμενους ή νέους, της ίδιας ή άλλης κατηγορίας, καθώς και η ρύθμιση θεμάτων ένταξης υπηρετούντων υπαλλήλων σε νέους κλάδους της ίδιας κατηγορίας, που προκύπτουν με σύσταση ή συγχώνευση υφισταμένων, θ. Κάθε άλλο θέμα σχετικό με την οργάνωση, στελέχωση, αρμοδιότητες και λειτουργία του Ε.Φ.Κ.Α....
2.α. Από την έναρξη ισχύος του Οργανισμού του Ε. Φ.Κ.Α. συνιστώνται στο φορέα με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κατόπιν πρότασης του Δ.Σ. του Ε.Φ.Κ.Α., Διοικητικές Επιτροπές, με αρμοδιότητα, [μεταξύ άλλων], την εξέταση ενδικοφανών «και εν γένει διοικητικών προσφυγών» προσφυγών. Η σύνθεση και οι λοιπές αρμοδιότητες των Επιτροπών αυτών καθορίζονται με την ίδια ως άνω απόφαση. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, η αποζημίωση των συμμετεχόντων στις εν λόγω επιτροπές.
*** Οι λέξεις«μεταξύ άλλων» της παρ. 2α απαλείφθησαν και η φράση «και εν γένει διοικητικών προσφυγών» προστέθηκε, ως άνω, με το άρθρο 234 παρ. 6 Ν.4389/2016, ΦΕΚ Α 94/27.5.2016.
β. Μέχρι τη σύσταση των επιτροπών της περίπτωσης α' της παραγράφου αυτής, συνεχίζουν να λειτουργούν οι Διοικούσες Επιτροπές του Ε.Τ.Α.Α., μόνο όσον αφορά στην εξέταση και λήψη απόφασης επί αιτήσεων θεραπείας, οι Τοπικές Διοικητικές Επιτροπές του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. και του Ο.Α.Ε.Ε., καθώς και τα αρμόδια όργανα του άρθρου 40 του Καταστατικού Ασφάλισης και Συνταξιοδότησης Αγροτών, όπως ισχύει. Τα ως άνω όργανα αποτελούν Διοικητικές Επιτροπές του Ε.Φ.Κ.Α. και διέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις εφαρμοζόμενες αναλόγως. Αντίστοιχα, για υποθέσεις αρμοδιότητας των λοιπών εντασσόμενων φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, στους οποίους προβλέπεται μέχρι την ως άνω ένταξή τους διαδικασία ενδικοφανών προσφυγών, αυτές εξετάζονται, μέχρι τη σύσταση των εν λόγω επιτροπών, από το Δ.Σ. του Ε.Φ.Κ.Α..»

Άρθρο 53: «Ένταξη φορέων, κλάδων, τομέων και λογαριασμών στον Ε.Φ.Κ.Α.»
«7. Ο Ε.Φ.Κ.Α. αποτελείται από ένα (1) κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, στον οποίο εντάσσονται, σύμφωνα με τα ειδικώς οριζόμενα στο άρθρο 51 του παρόντος, οι παρακάτω φορείς, με τους κλάδους, τομείς και λογαριασμούς τους, πλην των αναφερόμενων στο Κεφάλαιο Στ', ως εξής:
Α. Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων - Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών (Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.) Β.......Γ. Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (Ε.Τ.Α.Α.). α. Κλάδος Κύριας Ασφάλισης.αα. Τομέας Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ), και η Ειδική Προσαύξηση, ββ. Τομέας Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών (ΤΣΑΥ) και ο Κλάδος Μονοσυνταξιούχων. γγ. Τομέας Ασφάλισης Νομικών και ο ειδικός κλάδος για τους δικαστικούς λειτουργούς και τους λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που έχει συσταθεί με το άρθρο 39 του Ν. 4075/2012 (Α' 89). β. Κλάδος Υγείας.αα. Τομέας Υγείας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων. ββ. Τομέας Υγείας Υγειονομικών, γγ. Τομέας Υγείας Δικηγόρων Αθηνών, δδ. Τομέας Υγείας Δικηγόρων Πειραιά, εε. Τομέας Υγείας Δικηγόρων Θεσσαλονίκης. στ. Τομέας Υγείας Δικηγόρων Επαρχιών, ζζ. Τομέας Υγείας Συμβολαιογράφων. ηη. Λογαριασμός Παροχών σε Χρήμα Ε. Τ.Α.Α..Δ...»

Ερμηνεία και Εφαρμογή Διατάξεων

Από τις προαναφερόμενες διατάξεις, ερμηνευόμενες αυτοτελώς αλλά και σε συνδυασμό μεταξύ τους, συνάγονται τα ακόλουθα:

7. Οι διοικητικές προσφυγές, σύμφωνα με τον ΚΔΔ/σίας, μπορούν να διακριθούν συστηματικά σε τρεις κατηγορίες: α) τις απλές, β) τις ειδικές και γ) τις ενδικοφανείς. Η απλή διοικητική προσφυγή υποβάλλεται, εάν δεν προβλέπεται ειδική διοικητική ή ενδικοφανής προσφυγή, από τον διοικούμενο που έχει υποστεί υλική ή ηθική βλάβη των έννομων συμφερόντων του από πρώτη ατομική διοικητική πράξη, στην αρχή που εξέδωσε την πράξη ή στην ιεραρχικώς προϊσταμένη της αρχή. Λέγεται αντιστοίχως αίτηση θεραπείας ή ιεραρχική προσφυγή και έχει ως αντικείμενο την ανάκληση ή την τροποποίηση της. Το δε διοικητικό όργανο, στο οποίο υποβάλλεται η προσφυγή, μπορεί να επανεξετάσει την υπόθεση από την άποψη και της νομιμότητας και της ουσίας, οφείλει δε να γνωστοποιήσει στον ενδιαφερόμενο την απόφασή του μέσα σε προθεσμία 30 ημερών, εκτός εάν από ειδικές διατάξεις προβλέπεται διαφορετική προθεσμία. Οι ενδικοφανείς προσφυγές, όπως και οι ειδικές διοικητικές προσφυγές, προβλέπονται από ειδικές διατάξεις, οι οποίες καθορίζουν την αρχή, στην οποία ασκούνται, ορισμένη προθεσμία και τυχόν άλλες προϋποθέσεις. Διαφέρουν όμως κατά την έκταση του ελέγχου της διοικητικής πράξης που προσβάλλουν και την εξουσία του οργάνου που τις κρίνει. Ενώ στην περίπτωση της ειδικής διοικητικής προσφυγής ελέγχεται μόνο η νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και το όργανο προς το οποίο ασκείται μπορεί, με την πράξη που εκδίδει, να την ακυρώσει εν όλω ή εν μέρει, με την ενδικοφανή προσφυγή καθίσταται δυνατή και η κατ' ουσίαν επανεξέταση της υπόθεσης, δηλαδή η νέα έρευνα και η διαφορετική εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών (ΣτΕ 2971/1989), και το όργανο προς το οποίο ασκείται μπορεί, να ακυρώσει εν όλω ή εν μέρει την πράξη ή να την τροποποιήσει για λόγους ουσίας. Οι σχετικές διατάξεις μπορεί να προβλέπουν ότι η ενδικοφανής προσφυγή απευθύνεται είτε στο όργανο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη διοικητική πράξη είτε στο ιεραρχικά προϊστάμενο του όργανο είτε και σε όργανο που ιδρύθηκε ειδικά για την κρίση της προσφυγής. Η ενδικοφανής προσφυγή μπορεί να καθιερωθεί και από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ3875/1982,71/1983). Εάν δεν προβλέπεται ενδικοφανής προσφυγή, τότε η προσφυγή που ασκήθηκε ως ενδικοφανής έχει απλώς χαρακτήρα αίτησης θεραπείας (ΣτΕ1034/1993, 1852/1994, Επ.Σπηλιωτόπουλου, «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου»,14η έκδοση, σελ.258-260, παρ.251,252,Γέροντα,Λύτρα,Παυλόπουλου, Σιούτη, Φλογαίτη «Διοικητικό Δίκαιο»,4η έκδοση, σελ.282).

8. Ειδική διάταξη γενικής εφαρμογής στους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης είναι εκείνη του άρθρου 1παρ.3 του ν.861/1979 με την οποία προβλέπεται ενδικοφανής προσφυγή κατά των πράξεων απονομής των κάθε είδους ασφαλιστικών παροχών (Σπηλιωτόπουλου, όπ.αν.) Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 1παρ.1 του ιδίου νόμου, προβλέπεται ότι η αναγνώριση χρόνου προϋπηρεσιών ως συντάξιμου και η απονομή των πάσης φύσεως παροχών (συντάξεων, εφάπαξ, παροχών ασθενείας, ανεργίας, εξόδων κηδείας κ.λ.π.) των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφαλίσεως αρμοδιότητας του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών(ήδη Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας) ενεργείται με απόφαση του Προϊστάμενου των υπηρεσιών του οικείου Ασφαλιστικού Οργανισμού. Περαιτέρω ορίζεται ότι στις ανωτέρω διατάξεις υπάγονται οι Ασφαλιστικοί Οργανισμοί οι οποίοι καθορίζονται εκάστοτε με σχετική απόφαση του αρμόδιου Υπουργού που εκδίδεται μετά και από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του εκάστοτε φορέα, ενώ στη διάταξη της παρ.3 του αυτού άρθρου ορίζεται ότι οι ως άνω αποφάσεις υπόκεινται σε ένσταση έχουσα το χαρακτήρα ενδικοφανούς προσφυγής, που ασκείται από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, ενώπιον του Διοικητικού Συμβουλίου του οικείου ασφαλιστικού Οργανισμού, μέσα σε προθεσμία τριών μηνών που αρχίζει από την κοινοποίηση της οικείας απόφασης. Στις ρυθμίσεις του ν.861/1979 υπάχθηκαν το Ταμείο Ασφάλισης Νομικών (ΤΑΝ), το Ταμείο Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων(ΤΣΜΕΔΕ) και το Ταμείο Συντάξεως Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών(ΤΣΑΥ) με τις Α4/310/4.11.1987,Β 2/7/272/3/12.2.1979 και Β2/7/407/22.2.1979 αντίστοιχες υπουργικές αποφάσεις οι οποίες εκδόθηκαν κατ' εξουσιοδότηση της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παραπάνω νόμου (ΣτΕ 3706/2009, ΣτΕ 3317/2009, ΣτΕ 1547/2011, ΣτΕ 3808/2013). Κατά την έννοια των αμέσως ανωτέρω διατάξεων, μετά την υπαγωγή ασφαλιστικού οργανισμού στο καθεστώς του ν. 861/1979, με την υπουργική απόφαση, που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1 αυτού, παύουν να έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του καταστατικού του εν λόγω οργανισμού, οι οποίες προβλέπουν τυχόν αρμοδιότητα άλλου οργάνου πλην του προϊσταμένου των υπηρεσιών για την αναγνώριση χρόνου προϋπηρεσίας ως συνταξίμου και για την απονομή παροχών πάσης φύσεως στους ασφαλισμένους του, καθώς και οι διατάξεις, οι οποίες τυχόν ρυθμίζουν κατά διαφορετικό τρόπο τα θέματα της άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής κατ' αναφερομένων στα ανωτέρω θέματα αποφάσεων του προϊσταμένου (ΣτΕ 232/1997, ΣτΕ 4688/1987 (7μελούς), ΣτΕ 3259/1985).

9. Εξάλλου, τέτοιο μέσο ενδικοφανούς χαρακτήρα αποτελεί ενδεικτικά και το προβλεπόμενο από τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 25 του ν.δ.4114/1960 [κώδικος περί του Ταμείου Νομικών (ισχύουσες διατάξεις προ της υπαγωγής του Ταμείου Νομικών στο καθεστώς του άρθρου 1του ν.861/1979)] τιτλοφορούμενο ως αίτηση αναθεώρησης (ΣτΕ 2133/1990). Στην ανωτέρω αίτηση αναθεώρησης υπόκειντο όλες οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου Νομικών, με τις οποίες αυτό επιλαμβάνετο, κατ' ενάσκηση της από το άρθρο 5 & 1 του ν.δ. 4114/1960 γενικής αρμοδιότητας αυτού, επί αιτήσεων περί απονομής συντάξεων ή εν γένει παροχών, δεχόμενο ή απορρίπτον αυτές.

10. Εξάλλου, το άρθρο 7 του Ν. 702/1977 (ΦΕΚ 268 Α') προβλέπει στην παράγραφο 2 αυτού, ότι οι εκδιδόμενες κατ' εφαρμογή νομοθεσίας εκ των αναφερομένων στην παράγραφο 1 του άρθρου τούτου (μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η νομοθεσία περί κοινωνικής ασφάλισης) εκτελεστές ατομικές πράξεις ή παραλείψεις υπόκεινται σε προσφυγή ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου διοικητικού πρωτοδικείου, κρίνοντος κατά το νόμο και την ουσία και δυνάμενου να ακυρώσει ή να τροποποιήσει αυτές και στην παράγραφο 3 ότι αν στην νομοθεσία, κατ' εφαρμογή της οποίας εκδόθηκε η πράξη της διοικητικής αρχής προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής συνεπαγόμενης έλεγχο της πράξης κατά το νόμο και την ουσία, ενώπιον της αυτής ή ιεραρχικώς προϊστάμενης αρχής ή ειδικώς κατεστημένου οργάνου, η ενώπιον του διοικητικού πρωτοδικείου προσφυγή ασκείται μόνο κατά της επί του ενδικοφανούς τούτου μέσου εκδοθείσας πράξης.
Έτσι, μετά την υπαγωγή των διαφορών σχετικά με την απονομή παροχών των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια με την ανωτέρω διάταξη, απέκτησε ενδικοφανή χαρακτήρα η προβλεπόμενη αίτηση θεραπείας-ένσταση κατά αποφάσεων των αρμοδίων οργάνων επί της απονομής ασφαλιστικών παροχών, ενώπιον Τοπικών Διοικητικών Επιτροπών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (ΣτΕ 236/2000), αλλά ενδικοφανή χαρακτήρα έχει και η προβλεπόμενη ένσταση κατά των απορριπτικών (εν όλω ή εν μέρει) αποφάσεων των αρμοδίων οργάνων του ΟΑΕΕ ενώπιον της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΣτΕ 2584/2008, ΣτΕ 30/2000, ΣτΕ 2539/1990) καθώς και η δυνατότητα άσκησης αντιρρήσεων ή ένστασης ενώπιον του αρμόδιου μονομελούς οργάνου Εκδίκασης Ενστάσεων που προβλέπεται από το Καταστατικό Ασφάλισης-Συνταξιοδότησης Αγροτών (ΣτΕ 1999/2006, 3016/ 2002, Ε.Γαληνού-Σ.Πετροπουλάκου, Η Κοινωνική Ασφάλιση, σελ.640,652 κ.επ.).

11. Με το ν.3655/2008 «Διοικητική και Οργανωτική μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις» επιχειρήθηκε για πρώτη φορά μια τόσο βαθιά τομή στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, με ρυθμίσεις μακράς πνοής για να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα που είχαν συσσωρευτεί τις τελευταίες δεκαετίες σε κάθε μορφής ασφαλιστικούς φορείς που υπήρχαν στην χώρα (βλ.αιτιολογική έκθεση). Ο νόμος αυτός περιλαμβάνει δύο μέρη, εκ των οποίων το πρώτο μέρος περιέχει δεκατρία (13) κεφάλαια (άρθρα 1- 139), από τα οποία τα πρώτα δώδεκα (12) αναφέρονται στις καταργήσεις, ομαδοποιήσεις και εντάξεις ασφαλιστικών οργανισμών ή κλάδων τους στους γενικούς οργανισμούς( ο όρος «γενικός οργανισμός κύριας και επικουρικής ασφαλίσεως» χρησιμοποιήθηκε για τους νομοθετικής προελεύσεως οργανισμούς κύριας και επικουρικής ασφάλισης μισθωτών, δηλαδή το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και το ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ αντίστοιχα) ή σε νέους που ιδρύονται με τον νόμο. Ο νόμος χρησιμοποιεί τους όρους κατάργηση και ένταξη και δε χρησιμοποιεί τον εννοιολογικά διάφορο όρο συγχώνευση. Με τη συγχώνευση εφαρμόζονται οι καταστατικές διατάξεις του γενικού ή του νέου οργανισμού κοινωνικής ασφάλισης που καθίσταται καθολικός διάδοχος του συγχωνευομένου. Με την ένταξη, αντίθετα, εξακολουθεί να εφαρμόζεται η νομοθεσία του εντασσόμενου οργανισμού και διατηρείται η λογιστική και οικονομική του αυτοτέλεια και ενίοτε η περιουσιακή και η διοικητική του αυτοτέλεια (Π.Πεχλιβανίδη-Παπαρρηγοπούλου, «Ο νέος ασφαλιστικός νόμος 3655/2008»,σελ.1κ.επ., και «Οι Ενοποιήσεις των Ασφαλιστικών Οργανισμών» ΕΔΚΑ2008,177). Στους ενιαίους ασφαλιστικούς οργανισμούς που δημιουργούνται ή στους ήδη υφιστάμενους γενικούς προβλέπονται οι βασικοί κοινωνικοασφαλιστικοί κλάδοι (κύριας ασφάλισης, επικουρικής ασφάλισης,ασθένειας και πρόνοιας) στους οποίους εντάσσονται ως «τομείς» οι κλάδοι των καταργούμενων ασφαλιστικών οργανισμών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (ΕΤΑΑ),το οποίο συστάθηκε με το άρθρο 25 του ανωτέρω νόμου και στο οποίο εντάσσονται ως τομείς οι κλάδοι κύριας σύνταξης, επικουρικής σύνταξης, ασθένειας και πρόνοιας του Ταμείου Νομικών (ΤΝ), του Ταμείου Συντάξεως και Αυτασφαλίσεως Υγιειονομικών (ΤΣΑΥ) και του Ταμείου Συντάξεως Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ). Οι κλάδοι που εντάσσονται διατηρούν και διέπονται από τις καταστατικές τους διατάξεις (Π.Πεχλιβανίδη- Παπαρρηγοπούλου, όπ.αν.,σελ.12-13,) οι οποίες καθίστανται εφεξής καταστατικές διατάξεις των Τομέων αυτών, καθώς και τις διατάξεις της γενικότερης νομοθεσίας (αρ.25 παρ.4ν.3655/2008, Γιακουμή,Γαληνού,Πόνη, Κοινωνική Ασφάλιση, σελ.251, ΝΣΚ 430/2008). Τη διοίκηση του νέου ασφαλιστικού οργανισμού ασκεί το Διοικητικό Συμβούλιο στο οποίο ανήκουν οι αποφασιστικές αρμοδιότητες για όλα τα θέματα οργάνωσης, διοίκησης, διαχείρισης και γενικά της λειτουργίας του ενιαίου ταμείου, ενώ στο έργο του υποστηρίζεται από τρεις Διοικούσες Επιτροπές(Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, Υγειονομικών και Νομικών). Στις αρμοδιότητες των Διοικουσών Επιτροπών(Δ.Ε,), σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του άρθρου 31, ανήκει μεταξύ άλλων η εκδίκαση των ενστάσεων των ασφαλισμένων κατά αποφάσεων αρμόδιων οργάνων του ταμείου. Στο άρθρο 31 στο οποίο απαριθμούνται οι αρμοδιότητες των Δ.Ε. αναφέρεται, μεταξύ άλλων, η εξέταση και λήψη απόφασης επί αιτήσεων θεραπείας κατά αποφάσεων των οργάνων του Ενιαίου Ταμείου για θέματα ασφάλισης και παροχών. Σημειωτέον ότι στο άρθρο 30 του ιδίου νόμου, στο οποίο απαριθμούνται οι αποφασιστικές αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου, το Δ.Σ. αποφαίνεται επί ενστάσεων κατά πάσης φύσεως αποφάσεων οργάνων του Ταμείου εν όλω ή εν μέρει απορριπτικών, πλην εκείνων που αναφέρονται σε θέματα ασφάλισης και παροχών, για τις οποίες αποφαίνονται οι Διοικούσες Επιτροπές. Είναι σαφές ότι, ο νόμος κατέλιπε ως αρμοδιότητα, τις αποφάσεις επί ενστάσεων όπως αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση ή αιτήσεων θεραπείας όπως αναφέρεται κατά γράμμα στο εν λόγω άρθρο, για θέματα ασφάλισης και παροχών στις Διοικούσες Επιτροπές και όχι πλέον στο Διοικητικό Συμβούλιο, όπως ίσχυε υπό το καθεστώς του ν.861/1979, στο οποίο ανήκουν πλέον αποφασιστικές αρμοδιότητες για θέματα οργάνωσης,διοίκησης και διαχείρισης του ενιαίου ταμείου.

12. Με το ν.4387/2016 επιχειρήθηκε η δημιουργία ενός φορέα κοινωνικής ασφάλισης με ένταξη σε αυτόν όλων των φορέων ασφάλισης (κύριας, επικουρικής και εφάπαξ παροχών). Με το άρθρο 51 συνιστάται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία Ε.Φ.Κ.Α. ο οποίος κατέστη οιονεί καθολικός διάδοχος των ενταχθέντων σε αυτόν φορέων κοινωνικής ασφάλισης(περί της οιονεί καθολικής διαδοχής ΝΣΚ 97/2017 Ατομ.). Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, οι φ.κ.α εξακολουθούν να λειτουργούν σύμφωνα με τις γενικές ή ειδικές ή καταστατικές τους διατάξεις, πλην όσων ρητώς ορίζονται διαφορετικά, ενώ ο Ε.Φ.Κ.Α θα λειτουργεί με τις προβλεπόμενες στον παρόντα νόμο υπηρεσίες του και μόνο για τους σκοπούς της ενοποίησης. Σκοπός του ΕΦ.Κ.Α. είναι η κάλυψη των υπακτέων στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. προσώπων για τους ασφαλιστικούς κινδύνους που προβλέπονται από την οικεία νομοθεσία μέσω της χορήγησης α) μηνιαίας κύριας σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου στους ασφαλισμένους του ή στα μέλη οικογένειάς τους, β) παροχών ασθένειας σε χρήμα, γ) ειδικών προνοιακών επιδομάτων και δ) κάθε άλλης παροχής σε χρήμα ή υπηρεσιών για τις οποίες καθίσταται αρμόδιος ο Ε.Φ.Κ.Α. Μεταξύ των εντασσόμενων φορέων περιλαμβάνεται και το Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (Ε.Τ.Α.Α.).

13. Για τα θέματα της σύστασης, των αρμοδιοτήτων και της συγκρότησης των διοικητικών επιτροπών του Ε.Φ.Κ.Α. από τη μη ακόμη γενόμενη έναρξη ισχύος του οργανισμού του Ε.Φ.Κ.Α., προβλέφθηκε, με την περίπτωση α της παραγράφου 2 του άρθρου 52 του ν.4387/2016 η από της έναρξης ισχύος του Οργανισμού αυτού, σύσταση με υπουργική απόφαση, νέων διοικητικών επιτροπών, με συγκεκριμένη αρμοδιότητα, δηλαδή την εξέταση ενδικοφανών και γενικά διοικητικών προσφυγών. Όμως η διάταξη αυτή δεν μπορεί ακόμη να εφαρμοστεί, επειδή δεν έχει συσταθεί ο Οργανισμός του Ε.Φ.Κ.Α. Με το πρώτο εδάφιο της υποπαραγράφου β των αμέσως ανωτέρω παραγράφου, άρθρου και νόμου ρυθμίστηκε η τύχη των λειτουργουσών κατά την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 Διοικουσών Επιτροπών του Ε.Τ.Α.Α., μόνο όσον αφορά στην εξέταση και λήψη αποφάσεων επί αιτήσεων θεραπείας,Τοπικών Διοικητικών Επιτροπών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του Ο.Α.Ε.Ε. καθώς και τα αρμόδια όργανα του άρθρου 40 του Καταστατικού Ασφάλισης και Συνταξιοδότησης Αγροτών, και προβλέφτηκε η συνέχιση λειτουργίας των, μέχρι τη σύσταση των - κατά τα αμέσως προηγούμενα- με υπουργική απόφαση συσταθησομένων νέων διοικητικών επιτροπών και ορίστηκε ρητά ότι οι παλαιές αυτές διοικητικές επιτροπές αποτελούν όργανα του Ε.Φ.Κ.Α.(ad hoc ΝΣΚ 97/2017), και διέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις. Άλλωστε σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του άρθρου 52, με τον Οργανισμό του Ε.Φ.Κ.Α. θα επιτευχθεί η ουσιαστική ενοποίηση των υπηρεσιών των εντασσόμενων φορέων κοινωνικής ασφάλισης και θα εξορθολογιστεί η διοικητική και λειτουργική οργάνωση του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος της
χώρας.

14. Από τις παραπάνω διατάξεις συνάγεται ότι σκοπός του νομοθέτη, μέχρι τη σύσταση των νέων Διοικητικών Επιτροπών, είναι η συνέχιση της λειτουργίας των Διοικουσών Επιτροπών του Ε.Τ.Α.Α. και η άσκηση της αρμοδιότητάς τους, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, όσον αφορά την εξέταση και λήψη απόφασης επί αιτήσεων θεραπείας για θέματα ασφάλισης και παροχών, ανεξαρτήτως του όρου «ενστάσεως» ή «αιτήσεως θεραπείας», του χαρακτήρα αυτού του μέσου παραμένοντος ενδικοφανούς, κατά τα ανωτέρω.

Απάντηση

Κατόπιν των ανωτέρω, και μέχρι τη σύσταση των νέων Διοικητικών Επιτροπών του Ε.Φ.Κ.Α. συνεχίζουν να λειτουργούν οι Διοικούσες Επιτροπές του Ε.Τ.Α.Α. και να εξετάζουν και να λαμβάνουν αποφάσεις επί αιτήσεων θεραπείας των ασφαλισμένων του πρώην Ε.Τ.Α.Α. για θέματα ασφάλισης και παροχών.

 
Η Πάρεδρος του ΝΣΚ
Σταυρούλα Καλαμπαλίκη