Ανδρέας Κ. Σακελλαριάδης
Λογιστής – Φοροτέχνης
Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
Με την παράγραφο 2 του άρθρου 4 του Β.Δ 748/1966 καθορίζονται οι ημέρες προαιρετικής αργίας ως κάτωθι :
α) Η 1η Μαΐου και
β) Η 28η Οκτωβρίου
Η απασχόλησις των μισθωτών των καταστημάτων ως και η λειτουργία τούτων απαγορεύεται μέχρι της 13.00 ώρας της Μ. Παρασκευής.
Η εορτή της 28ης Οκτωβρίου έχει χαρακτήρα προαιρετικής αργίας κατά την οποία η απασχόληση ή μη των μισθωτών εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του εργοδότη, ο οποίος υποχρεούται να γνωστοποιήσει εγκαίρως στο προσωπικό του εάν θα λειτουργήσει η επιχείρηση ή όχι την ημέρα αυτή.
Η απασχόληση ή η μη απασχόληση κατά την 28η Οκτωβρίου έχει τις ίδιες συνέπειες με εκείνες της απασχολήσεως ή μη κατά τις υποχρεωτικές εορτές.
Ειδικά φέτος η 28η Οκτωβρίου συμπίπτει με ημέρα Σάββατο, συνεπώς σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 2 του Ν.Δ 3755/1957, (« Είς τους επί ημερομισθίω αμειβομένους μισθωτούς, τους μη απασχοληθέντας έκ λόγων μη οφειλομένων είς του-τους κατά τάς έν παραγράφω 2 ημέρας, καταβάλλεται δι΄ εκάστην τούτων ποσόν όσον προς το ημερομίσθιόν των, άνευ ετέρας προσαυξήσεως»), οι ημερομίσθιοι που για λόγους μη οφειλόμενους σε αυτούς δεν θα απασχοληθούν την ημέρα αυτή θα λάβουν ένα ημερομίσθιο επί πλέον των 6, τα οποία λαμβάνουν συνήθως, δηλαδή 7 .
Για τους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό περί καταβολής επί πλέον αμοιβής για την αργία, η με αρίθμ. 1643/1987 απόφαση του Υπουργείου Εργασίας αναφέρει ότι δεν υπάρχει ανάλογη διάταξη.
Σύμφωνα όμως με το άρθρο 648 του Α.Κ –«Έννοια. Με τη σύμβαση εργασίας ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να παρέχει, για ορισμένο χρόνο ή αόριστο χρόνο, την εργασία του στον εργοδότη και αυτός να καταβάλλει το συμφωνημένο μισθό. Σύμβαση εργασίας υπάρχει και όταν ο μισθός υπολογίζεται κατά μονάδα της παρεχόμενης εργασίας ή κατ΄ αποκοπήν, αρκεί ο εργαζόμενος να προσλαμβάνεται ή να απασχολείται για ορισμένο ή για αόριστο χρόνο.» , η αξίωση λήξεως 1/25 επί πλέον του μισθού στηρίζεται στο πραγματικό γεγονός της παροχής επί πλέον εργασίας για την οποία οφείλεται αμοιβή αφού δεν καλύπτεται από τον μισθό.
«Οί επί μηνιαίο μισθό: 1/25 επί πλέον του μηνιαίου μισθού τους ως αμοιβή για την ημέρα αργίας( της οποίας τις ώρες εκάλυψαν εργαζόμενοι κατά τις υπόλοιπες 5 ημέρες της εβδομάδας δεδομένου ότι ο μηνιαίος μισθός τους αντιστοιχεί μόνον στις εργάσιμες ημέρες του μηνός στις οποίες περιλαμβάνεται κατά το σύστημα αμοιβής και το Σάββατο) και όχι στις αργίες που τυχόν εμπίπτουν στο μήνα». ( ΔΕΝ τεύχος 1331-Μάρτιος 2000)
Προσοχή : τα ανωτέρω ισχύουν με την προϋπόθεση ότι τόσο οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο όσο και οι αμειβόμενοι με μισθό έχουν απασχοληθεί 40 ώρες το διάστημα 23-27 Οκτωβρίου 2017 Δευτέρα έως Παρασκευή.
Για όσους απασχοληθούν την 28η Οκτωβρίου ισχύουν επιπλέον τα εξής :
-Πρόσθετη αμοιβή 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν.
Σχετικές διατάξεις :
- 'Αρθρο 2 του Ν.435/1976 και αποφάσεις αριθμ. 8900/46 και 25825/1951 των Υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών:
«Μισθωτοί απασχολούμενοι κατά τας Κυριακάς και τας κατωτέρω αναφερομένας εορτάς δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας περί της απασχολήσεως ταύτης και των άλλων ενδεχομένων συνεπειών, της υπό της υπ. αριθμ. 8900/1946 Κοινής Αποφάσεως των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, ως αυθεντικώς ηρμηνεύθη διά της υπ. αριθ. 25825/1951 τοιαύτης, προβλεπομένης προσαυξήσεως εξ 75% κατά τα υπό των εν λόγω αποφάσεων, ως αύται ισχύουν σήμερον, οριζόμενα»
- «Απόφ. 8900/46 Υπ. Οικονομικών και Εργασίας « περί του καθορισμού ηυξημένης αμοιβής είς τους εργαζόμενους έν γένει κατά Κυριακάς και εορτάς».
Είς το εν γένει προσωπικών πασών εν γένει των νε τη χώρα επιχειρήσεων και εργασιών, περιλαμβανομένων και των ξενοδοχείων ύπνου, όπερ, λόγω της φύσεως της εργασίας του, απασχολείται κατά τας Κυριακάς και τας εκ του Νόμου καθιερωμένας ως μη εργάσιμους εορτάς του έτους, καταβάλλεται, δια τας ημέρας ταύτας το κεκανονισμένον εκάσοτε ημερομίσθιον, ηυξημένον κατά εβδομήκοντα πέντε τοις εκατόν (75%).
Αι διατάξεις της παρούσης δεν αφορούν τους επί ποσοστοίς αμειβόμενους σερβιτόρους εστιατορίων, καφενείων, ζαχαροπλαστείων και συναφών καταστημάτων.
Η παρούσα ης η ισχύς άρχεται από της υπογραφής της, εκτείνεται καθ΄ άπασαν την χώραν και περιλαμβάνει και τους μισθωτούς τους υπό των συμμαχικών Αρχών απασχολουμένους είς ξενοδοχεία ύπνου και τα λοιπάς εργασίας αυτών.
- «Απόφ. 25825/1951 ΥΠ. Οικονομικών και Εργασίας «περί ερμηνείας των ύπ’ αρ’ιθμ. 8900/46 και 18310/46 αποφάσεων, περί προσαυξήσεως αποδοχών κατά Κυριακάς και νυκτερινάς ώρας».
Άρθρο 1.- Ι. Ερμηνεύοντες την ύπ’ αρίθμ. 8900/46 απόφασιν ημών ορίζομεν της δι’ αυτής καθορισθείσης κατά 75% προσαυξήσεως των ημερομισθίων ή του 1/25 του μηνιαίου μισθού των ασχολουμένων μισθωτών κατά τας Κυριακάς και λοιπάς εκ του νόμου καθιερωμένας, ως μη εργασίμους εορτάς του έτους, των επιχειρήσεων και των εργασιών εν γένει, συνεχούς ή μη λειτουργίας, δικαιούται οι απασχολούμενοι από του μεσονυκτίου του αγόντος προς τας ως άνω ημέρας μέχρι του επομένου μεσονυκτίου, είναι δε αυτή ανεξαρτήτος προς παρεχόμενην πάσαν ετέραν προσαύξησιν δια την κατά τας νυκτερινάς ώρας εργασίαν.
ΙΙ. Η κατά τα ανωτέρω 75% προσαύξησηις των μισθών και ημερομισθίων υπολογίζεται πάντοτε επί των υποχρεωτικώς τεθεσπισμένων ελαχίστων ορίων μισθών και ημερομισθίων, δεν συμψηφίζεται προς τυχόν, καταβαλλόμενας ανωτέρας τούτων αποδοχάς, μειύται δε αναλογως δια την επί ελάττον του κεκανονισμένου ωραρίου απασχόλισην.
Συγκεκριμένα οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο μισθωτοί δικαιούνται να λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο, για όσες ώρες εργασθούν, και προσαύξηση 75% επί του νομίμου ημερομισθίου, ενώ οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό μόνο την επί του 1/25 του μισθού τους προσαύξηση εάν εργάζονται σε επιχειρήσεις που λειτουργούν Κυριακές και αργίες, σε αντίθετη περίπτωση εάν εργαστούν εκτάκτως φέτος ενώ η επιχείρηση συνήθιζε να παραμένει κλειστή, οι αμειβόμενοι με μισθό, πέραν της προσαύξησης 75% δικαιούνται επιπλέον και το 1/25 του μισθού τους (συγκεκριμένα τόσα ωρομίσθια όσες ώρες εργασθούν, αφού το 1/25 του μισθού αντιστοιχεί σε 6,66 ώρες ).
Σε περίπτωση υπερεργασίας ή υπερωρίας κατά την ημέρα αυτή οι προσαυξήσεις θα υπολογισθούν στο προσαυξημένο ήδη λόγω της απασχολήσεως κατά τη αργία ωρομίσθιο. « αν η υπερεργασία ή η υπερωριακή απασχόληση συμπίπτει με παροχή εργασίας κατά την Κυριακή ή άλλη αργία ή κατά τη νύκτα συνυπολογίζονται στο ωρομίσθιο οι προσαυξήσεις 75% ή 25% αντιστοίχως. ΑΠ 4/1999
H υπέρβαση του ωραρίου εργασίας για όλες τις περιπτώσεις (πλην βιομηχανίας - βιοτεχνίας, υπαγομένων στο άρθρο 3 του ΝΔ 515/1970) επιτρέπεται για δύο ώρες ημερησίως και έως εκατόν είκοσι ώρες το έτος, με μόνη τυπική προϋπόθεση την αναγραφή στο ισχύον «ΕΙΔΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΥΠΕΡΩΡΙΩΝ» πριν την έναρξη πραγματοποίησης της. Επιπλέον υπάρχει υποχρέωση γνωστοποιήσεως των πραγματοποιηθεισών υπερωριών στο ΣΕΠΕ, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του επομένου (από την πραγματοποίηση υπερωριών) μηνός.
Σημείωση:
«Με το άρθρο 36 του Νόμου 4488/2017, καταργείται το βιβλίο υπερωριών, καθιερώνεται η ηλεκτρονική αναγγελία και της υπερεργασίας και της νομίμου υπερωρίας πριν την έναρξη πραγματοποίησής της.
Αναμένεται απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που θα καθορίζεται η διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιούνται και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος»
Μέχρι να εκδοθεί Υπουργική Απόφαση, η γνωστοποίηση πραγματοποιηθείσας υπερωριακής απασχόλησης γίνεται ηλεκτρονικά με την φόρμα του εντύπου (Ε8) εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του επόμενου μήνα από την πραγματοποίηση .
Οι προσαυξήσεις 25% για νυχτερινή εργασία και 75% για εργασία κατά την Κυριακή-αργία υπολογίζονται στο νόμιμο ωρομίσθιο σε αντίθεση οι προσαυξήσεις για υπερεργασία για νόμιμη υπερωρία ή για παράνομη υπερωρία υπολογίζονται στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο. ΑΠ 4/1999
Νόμιμο ωρομίσθιο είναι το προκύπτον από τον μισθό ή το ημερομίσθιο που προβλέπεται στην οικεία ΣΣΕ, ΔΑ ή άλλη απόφαση, ενώ καταβαλλόμενο ωρομίσθιο είναι το προκύπτον από τον ( τυχόν μεγαλύτερο του νομίμου) καταβαλλόμενο από τον εργοδότη μισθό ή ημερομίσθιο. ΑΠ 4/1999
Κατά τις ισχύουσες σήμερα διατάξεις ως νόμιμα κατώτατα όρια στα οποία υπολογίζεται η προσαύξηση 75% θεωρούνται τα εξής :
1) Τα νομοθετημένα κατώτατα όρια του Νόμου 4093/2012 εφόσον δεν υπάρχει ειδικότερη συλλογική ρύθμιση για τον μισθωτό.
2) Τα θεσπιζόμενα κατώτατα όρια με τους κανονιστικούς όρους ΣΣΕ-ΔΑ που βρίσκονται σε ισχύ.
3) Τα νομίμως κατώτατα όρια ΣΣΕ-ΔΑ που έχει λήξει ή καταγγελθεί και ισχύουν βάση της ΠΥΣ 6/2012 ( βασικός μισθός ή βασικό ημερομίσθιο- τα επιδόματα ωρίμανσης-τέκνων-σπουδών-επικίνδυνης εργασίας)
Εάν, παρά τη δήλωση του εργοδότη ότι η επιχείρηση θα λειτουργήσει οι μισθωτοί δεν προσέλθουν αδικαιολογήτως στην εργασία τους δεν δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιο τους όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο ή το 1/25 του μισθού τους όσοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό, συγκεκριμένα τόσα ωρομίσθια όσα θα πραγματοποιούσαν. ( Σε αυτό συνίσταται η διαφορά μεταξύ υποχρεωτικής και προαιρετικής αργίας )
Όσον αφορά το θέμα αναπληρωματικής αναπαύσεως, όπως ορίζει η παράγραφος 1 του άρθρου 10 του Β.Δ 748/1966, :
1. Μισθωτοί εκ των υπαγομένων εις τας διατάξεις του παρόντος απασχολούμενοι κατά Κυριακήν, εξαιρέσει της περιπτώσεως της παρ. 1 του άρθρο 6 του παρόντος άνω των πέντε ωρών, δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας περί της απασχολήσεως ταύτης και των άλλων ενδεχομένων συνεπειών, αναπληρωματικής εβδομαδιαίας αναπαύσεως διαρκείας 24 συνεχών ωρών κατ΄ άλλην εργάσιμον ημέραν της αρξαμένης την Κυριακήν εβδομάδος, αρχομένων από της ώρας λήξεως της εργασία, οφείλεται μόνον για την εργασία της Κυριακής και όχι και για την εργασία των υποχρεωτικών-προαιρετικών ημερών αργίας. ( Εάν συμπέσει η αργία με Κυριακή, τότε ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγήσει αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης, εφόσον ο εργαζόμενος έχει απασχοληθεί πάνω από πέντε ( 5 ) ώρες, σε άλλη ημέρα της εβδομάδας )
Δημόσιο
Η 28η Οκτωβρίου για τους μισθωτούς του Δημοσίου θεωρείται υποχρεωτική και όχι προαιρετική αργία.
Σχετική διάταξη : Παράγραφος 11 του άρθρου 1 του Ν.1157/1981 :
Ημέραι αργίας και ημιαργίας των δημοσίων υπηρεσιών, οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως και λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ορίζονται αι εξής:
α) Ημέραι αργίας: Η Εθνική εορτή, η 28η Οκτωβρίου, η πρώτη του έτους, τα Θεοφάνεια, η των Τριών Ιεραρχών δια τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς, η Καθαρά Δευτέρα, η Μεγάλη Παρασκευή, το Μέγα Σάββατον, η Δευτέρα του Πάσχα, η 1η Μαΐου, η του Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα της Πεντηκοστής), η της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η 17η Νοεμβρίου δια τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και τας Ανωτέρας Σχολάς, η πρώτη και δευτέρα ημέρα των Χριστουγέννων και άπασαι αι Κυριακαί,
Παραγραφή απαίτησης
Τέλος, η απαίτηση του μισθωτού για αμοιβή σε Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές καθώς και για την προσαύξηση 75% αυτής, όταν η απασχόληση αυτή είναι νόμιμη παραγράφεται σε 5 χρόνια και όταν η απασχόληση είναι παράνομη παραγράφεται σε 20 χρόνια, μετρούμενα μετά από την λήξη του έτους που γεννήθηκε η απαίτηση . ( ΑΠ 1184/1974 )
