Αθήνα, 20.3.2017
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ Β , Ε
Ταχ. Δ/νση :Πανεπιστημίου 20
Ταχ. Κώδικας :106 72, Αθήνα
Πληροφορίες:Α.Μαυρομάτη, Μ. Πρινιωτάκη Δ.Κούλου
Τηλέφωνο:210 3636872 210 3614280 210 3635679
Fax:2103635077
E-Mail:
Url:www.aade.gr
ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ
ΠΟΛ 1041/2017
Θέμα: Κοινοποίηση των διατάξεων του ογδόου άρθρου του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 (ΦΕΚ. 87Α'/23-07-2015), με το οποίο τροποποιήθηκε το όγδοο βιβλίο (Αναγκαστική Εκτέλεση, άρθρα 904 έως 1054) του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985).
Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του ογδόου άρθρου του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 (ΦΕΚ. 87Α'/23 - 07-2015), με το οποίο τροποποιήθηκε το όγδοο βιβλίο (Αναγκαστική Εκτέλεση, Κεφάλαια 1-9, άρθρα 904 έως 1054) του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ), για ενημέρωσή σας. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τη μεταβατική διάταξη της παραγράφου 3 του ένατου άρθρου του άρθρου 1 του ιδίου νόμου οι κοινοποιούμενες διατάξεις εφαρμόζονται όταν η επίδοση της επιταγής προς εκτέλεση με την οποία αρχίζει η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης κατ' άρθρο 924 ΚΠολΔ διενεργείται μετά την 1.1.2016. Πριν από την παράθεση των τροποποιήσεων που επιφέρει ο ανωτέρω νόμος στο δίκαιο της (κοινής) αναγκαστικής εκτέλεσης, υπενθυμίζεται η διάταξη του άρθρου 89 του ν.δ. 356/1974- Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) στο πεδίο εφαρμογής της είσπραξης των δημοσίων εσόδων σύμφωνα με την οποία «οι διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας εφαρμόζονται εφόσον δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος νομοθετικού διατάγματος [...]». Για το λόγο αυτό για δική σας διευκόλυνση, μετά την παράθεση των σημαντικότερων μεταβολών που επήλθαν με τις κοινοποιούμενες διατάξεις στο δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης κατά τον ΚΠολΔ και πριν ακόμη τη συναφή νομολογία που θα διαμορφωθεί, επιχειρείται αναφορά και των συναφών εξαιρετικών διατάξεων εφαρμοστέων στο δίκαιο της διοικητικής εκτέλεσης κατά τον ΚΕΔΕ. Τέλος, ως προς τη δομή της εγκυκλίου στο πρώτο μέρος αναφέρονται οι σημαντικότερες μεταβολές γενικά, στο δεύτερο μέρος επιχειρείται ανάλυση των κυριότερων τροποποιήσεων κατά θέμα και στο τρίτο μέρος αυτής γίνεται κατ' άρθρο ανάλυση των κυριότερων τροποποιήσεων.
(Α) ΓΕΝΙΚΑ
Οι κυριότερες μεταβολές που επήλθαν με τις νέες διατάξεις στο δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης και δυνατόν να σχετίζονται με το δίκαιο της διοικητικής εκτέλεσης και τις απορρέουσες από αυτό διαδικασίες είσπραξης απαιτήσεων του Δημοσίου, είναι συνοπτικά οι ακόλουθες:
Α.1.Τροποποιήσεις στις διατυπώσεις της κατάσχεσης και στην προδικασία του πλειστηριασμού (κινητών και ακινήτων) και λοιπά συναφή θέματα, όπως :
• υιοθέτηση συστήματος πολλαπλών κατασχέσεων επί του ιδίου πράγματος,
• κατάργηση περίληψης κατασχετήριας έκθεσης επί κινητών και ακινήτων και θέσπισης αντ' αυτής του αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης,
• πρόσθετες επιδόσεις αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης κινητών και ακινήτων και τήρηση νέων προθεσμιών για τη διενέργεια αυτών,
• υποχρεωτικό πλέον στοιχείο της κατασχετήριας έκθεσης καθώς και του αποσπάσματος αυτής είναι και ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) των υπέρ ου και καθ' ου η εκτέλεση,
• διαδικτυακή δημοσίευση (ενημέρωση) μέσα από την ιστοσελίδα δημοσιεύσεων του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης, με επιμέλεια του δικαστικού επιμελητή.
Α.2.Τροποποιήσεις στην κύρια διαδικασία του πλειστηριασμού, αναπλειστηριασμού (κινητών και ακινήτων) και λοιπά συναφή θέματα, όπως :
• πρόβλεψη διαφορετικού τρόπου πλειοδοσίας (αναβάθμιση γραπτών προσφορών),
• τροποποίηση χρονικού διαστήματος απαγόρευσης διενέργειας πλειστηριασμού ή αναπλειστηριασμού από 1 έως 31 Αυγούστου (με εξαίρεση τον πλειστηριασμό πλοίων και αεροσκαφών ή πραγμάτων που πρόκειται να υποστούν φθορά,
• πρόβλεψη περί έντοκης κατάθεσης από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού του εκπλειστηριάσματος στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και θεσμοθέτηση αυτής ως ακατάσχετης κλπ,
• διαδικτυακή δημοσίευση (ενημέρωση) μέσα από την ιστοσελίδα δημοσιεύσεων του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων της περίληψης πράξης αναπλειστηριασμού ή της δήλωσης επίσπευσης / συνέχισης πλειστηριασμού από τον ίδιο ή άλλο δανειστή, με επιμέλεια του υπαλλήλου του πλειστηριασμού.
Α.3.Νέος τρόπος προσδιορισμού της αξίας των κατασχεθέντων ακινήτων και καθορισμός της τιμής πρώτης προσφοράς βάσει της εμπορικής αξίας αυτών,
Α.4.Σύντμηση προθεσμίας άσκησης αναγγελίας δανειστών το αργότερο (5) ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό,
Α.5.Τροποποιήσεις στις ρυθμίσεις για την κατάταξη απαιτήσεων των αναγγελθέντων δανειστών καθώς και ως προς την είσπραξη / επιστροφή εκπλειστηριάσματος καταταγέντων δανειστών.
(Β) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ
Τροποποιήσεις στις διατυπώσεις της κατάσχεσης και στην προδικασία του πλειστηριασμού (κινητών και ακινήτων) και λοιπά συναφή θέματα (1)
Β.1.1.Ως προς τις πρόσθετες απαιτούμενες επιδόσεις και τις προθεσμίες επίδοσης του αντιγράφου της κατασχετήριας έκθεσης ορίζονται :
-επί κινητών και ακινήτων, το διάστημα των πέντε (5) ημερών (αντί οκτώ [8] όπως ίσχυε) από την περάτωση της κατάσχεσης ως ανώτατο χρονικό όριο, εντός του οποίου επιδίδεται αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης στον καθ' ου η εκτέλεση, όταν αυτός δεν έχει την κατοικία του στην περιφέρεια του δήμου όπου έγινε η κατάσχεση και είναι απών μόλις περατωθεί η κατάσχεση ή δεν είναι δυνατή η άμεση κατάρτιση του αντιγράφου της κατάσχεσης. Η παράλειψη της διατύπωσης αυτής επιφέρει ακυρότητα της κατάσχεσης (βλ. παρ. 1 των άρθρων 955 και 995 του ΚΠολΔ). -επί κινητών, το διάστημα των πέντε (5) ημερών από την περάτωση της κατάσχεσης (αντί οκτώ [8] ημερών όπως ίσχυε) εντός του οποίου επιδίδεται αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης στον γραμματέα του Ειρηνοδικείου (αντί του Ειρηνοδίκη όπως ίσχυε) του τόπου όπου έγινε η κατάσχεση. Η παράλειψη της διατύπωσης αυτής επιφέρει ακυρότητα της κατάσχεσης (βλ παρ. 1 του άρθρου 955 του ΚΠολΔ).
-επί ακινήτων, το διάστημα των πέντε (5) ημερών από την περάτωση της κατάσχεσης (αντί οκτώ [8] ημερών όπως ίσχυε) εντός του οποίου επιδίδεται αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης στον τρίτο κύριο ή νομέα και στον οφειλέτη για την περίπτωση που η κατάσχεση έγινε κατά του τρίτου και σε ενυπόθηκο κτήμα, αλλιώς επέρχεται ακυρότητα. Αν η κατάσχεση έγινε κατά του οφειλέτη πρέπει να επιδοθεί στον τρίτο, κύριο ή νομέα αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης, αλλιώς επέρχεται ακυρότητα (βλ. παρ. 1 και 3 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ)
-επί ακινήτων, το διάστημα των πέντε (5) ημερών από την περάτωση της κατάσχεσης (αντί οκτώ [8] ημερών όπως ίσχυε) εντός του οποίου επιδίδεται αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης και στο Υποθηκοφυλακείο - Κτηματολόγιο (κτηματολογικό γραφείο) της περιφέρειας όπου βρίσκεται το κατασχεμένο. Η παράλειψη της διατύπωσης αυτής επιφέρει ακυρότητα της κατάσχεσης (βλ. παρ. 2 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ)
-επί πλοίων, το διάστημα των τριών (3) ημερών από την ημέρα που έγινε η κατάσχεση (αντί δύο [2] ημερών όπως ίσχυε) εντός του οποίου επιδίδεται αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης στο λιμενάρχη του λιμανιού όπου έγινε η κατάσχεση, στον πλοίαρχο και στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (βλ. παρ. 2 του άρθρου 1011 του ΚΠολΔ)
> ΚΕΔΕ
Εξαιρετικά για τις επιδόσεις που διενεργεί το Δημόσιο στο πλαίσιο της διοικητικής εκτέλεσης ισχύουν τα εξής:
-Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 10 προβλέπεται ότι αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης κινητών παραδίδεται άμεσα με την κατάσχεση στον τυχόν παρόντα οφειλέτη 1 επιδίδεται σε αυτόν εντός τεσσάρων (4) ημερών από την ημέρα της κατάσχεσης, εφόσον αυτός ήταν απών, προθεσμία η οποία παρεκτείνεται για οκτώ (8) ημέρες για αυτούς που κατοικούν εκτός της περιφέρειας του Πρωτοδικείου του τόπου της κατασχέσεως. Αντίστοιχα, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 20, το πρόγραμμα πλειστηριασμού κινητών κοινοποιείται στον οφειλέτη τρεις (3) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού.
-Με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 10 προβλέπεται ότι αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης κινητών επιδίδεται εντός οκτώ (8) ημερών από την κατάσχεση στον Ειρηνοδίκη του τόπου της κατάσχεσης.
-Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 37 προβλέπεται ότι αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης ακινήτου επιδίδεται στον οφειλέτη εντός τριών (3) ημερών από το πέρας της κατάσχεσης, προθεσμία η οποία παρεκτείνεται για οκτώ (8) ημέρες για αυτούς που κατοικούν εκτός της περιφέρειας του Πρωτοδικείου του τόπου της κατασχέσεως. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 6 του άρθρου 41, το πρόγραμμα πλειστηριασμού ακινήτου κοινοποιείται και στον οφειλέτη είκοσι (20) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού.
- Με την παράγραφο 4 του άρθρου 36 του ΚΕΔΕ, η έκθεση κατάσχεσης ακινήτου υπογράφεται και από τον τρίτο κύριο εφόσον είναι παρών. Όπως έχει γίνει δεκτό με τη γνωμοδότηση 712/1993 ΝΣΚ που κοινοποιήθηκε με την ΠΟΛ 1022/1994, οι κοινοποιήσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ εφαρμόζονται και στη διοικητική εκτέλεση, καθόσον δεν αντίκεινται στις διατάξεις αυτής.
-Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 39 προβλέπεται ότι αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης ακινήτου ή πλοίου επιδίδεται αμελλητί στον αρμόδιο υποθηκοφύλακα ή στον τηρούντα το νηολόγιο.
Επισημαίνεται πάντως ότι αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης ακινήτου επιδίδεται στο Κτηματολόγιο (κτηματολογικό γραφείο) της περιφέρειας όπου βρίσκεται το κατασχεμένο στις περιπτώσεις που λειτουργεί κτηματολόγιο, για λόγους μάλιστα δημοσίου συμφέροντος η ανωτέρω επίδοση θα πρέπει να διενεργείται εντός του διαστήματος των πέντε (5) ημερών από την κατάσχεση (βλ. παρ. 2 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ)
- Με τις διατάξεις των παραγράφων 2 των άρθρων 48 και 49 προβλέπονται αντίστοιχα ότι αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης πλοίου επιδίδεται και προς τον λιμενάρχη του λιμένος όπου έγινε η κατάσχεση του πλοίου εντός δύο (2) ημερών από την ημέρα την οποία έγινε η κατάσχεση, ενώ το πρόγραμμα πλειστηριασμού πλοίου επιδίδεται και προς τον πλοίαρχο, τον λιμενάρχη του λιμένος όπου κατασχέθηκε το πλοίο και προς το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο.
Β.1.2.Ως προς το χρόνο κατάθεσης των απαιτούμενων εγγράφων στον υπάλληλο του πλειστηριασμού πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού, συντέμνονται οι προθεσμίες και ειδικότερα ορίζεται :
-επί κινητών, το διάστημα των οκτώ (8) ημερών (αντί δέκα [10] όπως ίσχυε) από την ημέρα της περάτωσης της κατάσχεσης (βλ. παρ. 2 του άρθρου 955 του ΚΠολΔ)
-επί ακινήτων, το διάστημα των δέκα (10) ημερών (αντί δεκαπέντε [15] όπως ίσχυε από την κατάσχεση (βλ. παρ. 4 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ)
> ΚΕΔΕ
Εξαιρετικά, με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 21, της παραγράφου 1 του άρθρου 43 και της παραγράφου 2 των άρθρων 49 και 52 προβλέπεται ότι επί πλειστηριασμού κινητών, ακινήτων, πλοίων και αεροσκαφών, η αποστολή των σχετικών εγγράφων του πλειστηριασμού στον υπάλληλο του πλειστηριασμού γίνεται τουλάχιστον 24 ώρες πριν από τη διεξαγωγή αυτού.
Β.1.3.Ως υποχρεωτικό στοιχείο της κατασχετήριας έκθεσης καθώς και του αποσπάσματος αυτής είναι πλέον και ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) των υπέρ ου και καθ' ου η εκτέλεση (βλ. παρ. 2 του άρθρου 954 σε συνδυασμό με το άρθρο 117, παρ. 2 του άρθρου 955 και παρ. 4 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ)
Β.1.4. Θεσπίζεται συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για τη διενέργεια του πλειστηριασμού από την ημέρα περάτωσης της κατάσχεσης: συγκεκριμένα, η ημέρα του πλειστηριασμού ορίζεται υποχρεωτικά στην κατασχετήρια έκθεση επτά (7) μήνες από την ημέρα περάτωσης της κατάσχεσης και όχι πάντως μετά την παρέλευση οκτώ (8) μηνών από την ημέρα αυτή (βλ. περίπτωση (ε) της παραγράφου 2 του άρθρου 954 και παράγραφο 2 του άρθρου 993 του ΚΠολΔ)
> ΚΕΔΕ
Εξαιρετικά ως προς το χρόνο διενέργειας πλειστηριασμού κατά τη διοικητική εκτέλεση ισχύουν τα εξής:
- Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 19 προβλέπεται ότι δύναται να εκδοθεί πρόγραμμα πλειστηριασμού κινητών μετά την παρέλευση τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ημερών από την κατάσχεση.
-Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 41 προβλέπεται ότι εκδίδεται πρόγραμμα πλειστηριασμού ακινήτων μετά την παρέλευση σαράντα (40) ημερών και το αργότερο σε τέσσερις (4) μήνες από την κατάσχεση και ορίζεται ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε πέντε (5) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος. Εάν ο πλειστηριασμός δεν διενεργηθεί την ορισθείσα με το πρόγραμμα ημέρα, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. εκδίδει νέο πρόγραμμα το αργότερο εντός έτους από την ημέρα που έπαυσε η αναστολή και ορίζει ημερομηνία πλειστηριασμού κατά τα ανωτέρω. Οι ανωτέρω προθεσμίες δεν τηρούνται, εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος, που αναφέρεται σε αιτιολογημένη έκθεση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Σε κάθε περίπτωση η έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού μετά την πάροδο των ανωτέρω προθεσμιών, δεν επιφέρει ακυρότητα αυτού (ΠΟΛ.1055/12.5.2010).
Β.1.5.Αντικείμενο της κατάσχεσης στα χέρια του οφειλέτη, μπορεί να είναι και κινητό πράγμα, το οποίο έχει ήδη κατασχεθεί και βρίσκεται στα χέρια του μεσεγγυούχου κατά την έννοια του άρθρου 956 παρ. 1 ΚΠολΔ.
> ΚΕΔΕ
Ήδη η ανωτέρω διαδικασία προβλέπεται για το Δημόσιο κατά την παράγραφο 7 του άρθρου 15, σύμφωνα με το οποίο το Δημόσιο δύναται να επιβάλλει κατάσχεση κινητών πραγμάτων στα χέρια του οφειλέτη, τα οποία έχουν παραδοθεί ήδη σε μεσεγγυούχο ως συνέπεια προηγούμενης κατάσχεσης.
Β.1.6.Καταργείται η περίληψη κατασχετήριας έκθεσης επί κινητών και ακινήτων (βλ. κατάργηση άρθρων 960 και 999 του ΚΠολΔ αντίστοιχα) και αντ' αυτής θεσπίζεται το απόσπασμα κατασχετήριας έκθεσης, το οποίο εκδίδεται από τον δικαστικό επιμελητή (βλ. εδάφιο β' της παραγράφου 2 του άρθρου 955 και εδάφιο β' της παρ. 4 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ).
Β.1.7.Καθιερώνεται διαδικτυακή δημοσίευση (ενημέρωση) μέσα από την ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (deltio.tnomik.gr) στις περιπτώσεις των άρθρων 955 και 995 του ΚΠολΔ, σύμφωνα με τα οποία, το απόσπασμα της κατασχετήριας έκθεσης κινητών και ακινήτων αναρτάται επί ποινή ακυρότητας στην ανωτέρω ιστοσελίδα (δημοσιεύσεων πλειστηριασμών) με επιμέλεια του δικαστικού επιμελητή εντός δέκα (10) ή δεκαπέντε (15) ημερών από την κατάσχεση των κινητών ή ακινήτων αντίστοιχα (βλ. εδάφιο β' της παραγράφου 2 των άρθρων 955 και εδάφιο β' της παραγράφου 4 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ). Κατόπιν τούτων, και μετά την κατάργηση των άρθρων 960 και 999 του ΚΠολΔ και το κατ' εξουσιοδότηση, δυνάμει της παραγράφου 11 των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου ένατου του άρθρου 1 του ν. 4335/2015, εκδοθέν π.δ. 67/17-9-2015 ΦΕΚ Α', περί της διαδικασίας ηλεκτρονικής δημοσίευσης αποσπάσματος κατασχετήριας έκθεσης και περιλήψεων πράξεων και δηλώσεων στην ανωτέρω ιστοσελίδα, καταργείται η πρόβλεψη περί δημοσίευσης σε κύριο φύλλο καθημερινής εφημερίδας που εκδίδεται στον τόπο του πλειστηριασμού.
> ΚΕΔΕ
Εξαιρετικά ως προς τους διενεργούμενους κατά τη διοικητική εκτέλεση πλειστηριασμούς ισχύουν τα εξής:
-Με τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 20 η περίληψη προγράμματος πλειστηριασμού κινητών δύναται να δημοσιευθεί [...] σε εφημερίδα που εκδίδεται στη Κοινοτική ή Δημοτική περιφέρεια του τόπου πλειστηριασμού ή στην πρωτεύουσα του Νομού. -Με τις διατάξεις των παραγράφων 5 και 7 του άρθρου 41 προβλέπεται ότι περίληψη του προγράμματος πλειστηριασμού ακινήτων δημοσιεύεται σε εφημερίδα που εκδίδεται στη Κοινοτική ή Δημοτική περιφέρεια όπου κείται το ακίνητο και αν δεν εκδίδεται εκεί, σε εφημερίδα της πρωτεύουσας της επαρχίας ή του νομού. Αν δεν εκδίδεται εφημερίδα ούτε στην πρωτεύουσα της επαρχίας ή του Νομού δεν απαιτείται δημοσίευση. Επιπροσθέτως, προβλέπεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής δημοσίευσης των περιλήψεων των προγραμμάτων πλειστηριασμού κινητών και ακινήτων και σε συγκεκριμένη ιστοσελίδα του Διαδικτύου, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της κατ' εξουσιοδότηση εκδοθείσας απόφασης του Υπουργού Οικονομικών με την οποία καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής της δυνατότητας ηλεκτρονικής δημοσίευσης των περιλήψεων προγραμμάτων πλειστηριασμού που επισπεύδονται από το Δημόσιο (ΠΟΛ.1210/22.9.2014).
Ιδιαιτέρως επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 54 , κάθε τρίτος που επισπεύδει πλειστηριασμό, υποχρεούται, επί ποινή ακυρότητος αυτού, να κοινοποιήσει στον Προϊστάμενο της Δ. Ο.Υ της περιφερείας της κατοικίας και ασκήσεως του επαγγέλματος του οφειλέτου, με δικαστικό επιμελητή, αντίγραφο του προγράμματος πλειστηριασμού/αποσπάσματος κατασχετήριας έκθεσης δέκα ημέρες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού, προκειμένου περί κινητών, είκοσι δε ημέρες προκειμένου περί ακινήτων.
Β.1.8.Προβλέπεται επίδοση αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης ακινήτων στον τρίτο κύριο ή νομέα και στους ενυπόθηκους δανειστές (αντί της επίδοσης της περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης όπως ίσχυε) καθώς και επίδοση αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης κινητών στον ενεχυρούχο δανειστή, εφόσον το ενέχυρο είναι γραμμένο σε δημόσιο βιβλίο (βλ. παρ. 3 του άρθρου 995 και το γ' εδάφιο του άρθρου 955 παρ. 2 ΚΠολΔ, αντίστοιχα).
> ΚΕΔΕ
Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 41 το πρόγραμμα πλειστηριασμού ακινήτου κοινοποιείται και προς τον τρίτο κύριο, εάν από τα βιβλία μεταγραφών προκύπτει τέτοιος (βλ. και παράγραφο 4 του άρθρου 36 του ΚΕΔΕ και παράγραφο 3 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ ως προς την κοινοποίηση της έκθεσης κατάσχεσης ακινήτου στον τρίτο κύριο ή νομέα όπως αναλύεται ανωτέρω στην περίπτωση 1.1. περί ΚΕΔΕ).
Β.1.9.Καταργούνται κατηγορίες ακατασχέτων του άρθρου 953 παρ. 3 του ΚΠολΔ
Κατά την παρ. 3 του ιδίου ως άνω άρθρου καταργούνται κατηγορίες ακατάσχετων με αποτέλεσμα να εξαιρούνται πλέον από την κατάσχεση τα πράγματα που είναι απολύτως απαραίτητα για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του, και προκειμένου για πρόσωπα που με την προσωπική τους εργασία αποκτούν όσα τους χρειάζονται για να ζήσουν, τα πράγματα, τα οποία είναι απαραίτητα για την εργασία τους.
> ΚΕΔΕ
Ήδη το άρθρο 17 του ΚΕΔΕ αναφέρεται σε ακατάσχετα κινητά πράγματα.
Β.1.10.Υιοθετείται και στο δίκαιο της (κοινής) αναγκαστικής εκτέλεσης το σύστημα των πολλαπλών κατασχέσεων και ως εκ τούτου, σε αντίθεση με τις μέχρι σήμερα ισχύουσες ρυθμίσεις, επιτρέπεται η δυνατότητα επιβολής πολλαπλών κατασχέσεων επί του ιδίου πράγματος (βλ. παρ. 2 του άρθρου 958 και παρ. 5 του άρθρου 997 του ΚΠολΔ).
> ΚΕΔΕ
Ήδη το σύστημα των πολλαπλών κατασχέσεων προβλέπεται και για το Δημόσιο κατά το δίκαιο της διοικητικής εκτέλεσης, σύμφωνα με τα άρθρα 12 (για τα κινητά) και 36 παρ.5 (για τα ακίνητα). Στην περίπτωση αυτή οι εκτελεστικές διαδικασίες βαίνουν παράλληλα και η πρώτη κατακύρωση που θα επιτευχθεί είτε στο πλαίσιο της αναγκαστικής είτε στα πλαίσιο της διοικητικής εκτέλεσης ή άλλης διαδικασίας, ματαιώνει τη συνέχιση της διαδικασίας, η οποία με τον τρόπο αυτό καθίσταται ανενεργός.
Τροποποιήσεις στην κύρια διαδικασία του πλειστηριασμού, αναπλειστηριασμού (κινητών και ακινήτων) και λοιπά συναφή θέματα (2)
Β.2.1.Θεσπίζεται διαφορετικός τρόπος πλειοδοσίας (αναβάθμιση γραπτών προσφορών). Ειδικότερα ο πλειστηριασμός γίνεται μόνο με γραπτές σφραγισμένες προσφορές, ενώ οι προφορικές προσφορές υποβάλλονται μόνο αν οι γραπτές προσφορές είναι ίσες (βλ. παρ. 1, 4 και 5 του άρθρου 959 και παρ. 1 του άρθρου 998 του ΚΠολΔ).
Β.2.2.Μειώνεται το χρονικό διάστημα κατά το οποίο δεν μπορεί να διεξαχθεί πλειστηριασμός ή αναπλειστηριασμός, από 1 έως 31 Αυγούστου (αντί από 1 Αυγούστου έως 15 Σεπτεμβρίου όπως ίσχυε), εκτός αν πρόκειται για πράγματα που μπορεί να υποστούν φθορά, καθώς και όταν πρόκειται για πλειστηριασμό πλοίων ή αεροσκαφών (βλ. παρ. 7 του άρθρου 959, παρ. 5 του άρθρου 965 και παρ. 2 και 3 του άρθρου 998 του ΚΠολΔ).
Β.2.3.Προβλέπεται η κατάθεση από κάθε πλειοδότη εγγυοδοσίας ίσης με το 30% (αντί του 100 % αυτής που ίσχυε) της τιμής της πρώτης προσφοράς (βλ. εδάφιο δ', παρ. 1 του άρθρου 965 του ΚΠολΔ).
Β.2.4.Παρέχεται πλέον η δυνατότητα στον υπερθεματιστή να καταβάλει το εκπλειστηρίασμα στον υπάλληλο του πλειστηριασμού και με επιταγή έκδοσης τράπεζας που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα (αντί αποκλειστικά μετρητών που ίσχυε) (βλ. εδάφιο α' της παρ. 3 του άρθρου 965 του ΚΠολΔ)
> ΚΕΔΕ
Ως προς τους διενεργούμενους κατά τη διοικητική εκτέλεση πλειστηριασμούς
- Εφαρμόζονταν οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 17 ν. 3756/2009 (σχετική ΠΟΛ.1055/16.4.2009) σύμφωνα με τις οποίες:
«Οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 959, του τέταρτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 965 και των παραγράφων 1,2 και 3 του άρθρου 998 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, όπως αντικαταστάθηκαν με τις παραγράφους 1, 2 και 3 του άρθρου 1 του ν. 3714/2008, αντίστοιχα, εφαρμόζονται αναλόγως και στους πλειστηριασμούς οι οποίοι διενεργούνται σύμφωνα με το ν.δ 356/1974 (ΚΕΔΕ)».
Με τον παρόντα νόμο (ν. 4335/2015), τα ανωτέρω θέματα ρυθμίζουν οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 5 του άρθρου 959, του τέταρτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου
965 και των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 998. Συνεπώς, οι διατάξεις του ΚΕΔΕ και ειδικότερα των άρθρων 21 (προκειμένου περί κινητών) και 42 (προκειμένου περί ακινήτων) που αναφέρονται στον τόπο, χρόνο και διαδικασία πλειστηριασμού αυτών, τροποποιήθηκαν κατά το μέρος αυτών που ρυθμίζεται διαφορετικά με τις ανωτέρω διατάξεις, οι οποίες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την έκδοση των σχετικών προγραμμάτων πλειστηριασμού.
-Η απαγόρευση διενέργειας πλειστηριασμών κατά το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου ισχύει και για τους διενεργούμενους κατά τον ΚΕΔΕ πλειστηριασμούς (Γνωμ ΝΣΚ 594/74, ΓνωμΝΣΚ 483/95, ΠΟΛ.1216/11.8.1995).
Β.2.5.Προβλέπεται η έντοκη κατάθεση από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού του εκπλειστηριάσματος στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με τους τόκους να προσαυξάνουν το εκπλειστηρίασμα. Η κατάθεση είναι ακατάσχετη, δεν εμπίπτει στην πτωχευτική περιουσία και δεν υπόκειται στις δεσμεύσεις που επιβάλλει το Δημόσιο για τη διασφάλιση των συμφερόντων του (βλ. παρ. 4 του άρθρου 965 του ΚΠολΔ)
Β.2.6.Καταργείται η δημόσια κήρυξη που προβλεπόταν στις καταργηθείσες διατάξεις των άρθρων 963 και 1001 παρ. 1 ΚΠολΔ.
Β.2.7.Στο πλαίσιο διαδικτυακής (δημοσίευσης) ενημέρωσης μέσα από την ιστοσελίδα δημοσιεύσεων του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (deltio.tnomik.gr) καθιερώνεται, επιμελεία του υπαλλήλου του πλειστηριασμού, ανάρτηση:
-στην περίπτωση αναπλειστηριασμού λόγω μη καταβολής του εκπλειστηριάσματος, της περίληψης της πράξης του αναπλειστηριασμού (η οποία περιέχει και όσα πρέπει να περιλαμβάνει το απόσπασμα της κατασχετήριας έκθεσης) (βλ. εδάφιο θ' της παραγράφου 5 του άρθρου 965 του ΚΠολΔ)
-στην περίπτωση επίσπευσης πλειστηριασμού λόγω ματαίωσης του αρχικού, της γνωστοποίησης της δήλωσης συνέχισης και της ημέρας του πλειστηριασμού (βλ. εδάφιο γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 973 του ΚΠολΔ)
-στην περίπτωση επίσπευσης πλειστηριασμού από άλλον δανειστή, της γνωστοποίησης της δήλωσης επίσπευσης από τον άλλο δανειστή με επιμέλεια του υπαλλήλου του πλειστηριασμού (βλ. εδάφιο δ' της παραγράφου 3 του άρθρου 973 του ΚΠολΔ).
> ΚΕΔΕ
Ως προς την καθιέρωση της διαδικτυακής ενημέρωσης στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων στην περίπτωση πλειστηριασμού, αναπλειστηριασμού λόγω μη καταβολής του εκπλειστηριάσματος, επίσπευσης πλειστηριασμού λόγω ματαίωσης του αρχικού από τον ίδιο δανειστή ή μετά από δήλωση επίσπευσης από άλλο τρίτο δανειστή, υπενθυμίζεται η υποχρέωση, επί ποινή ακυρότητας, παντός τρίτου που επισπεύδει πλειστηριασμό να κοινοποιήσει κατ' άρθρο 54 στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ της περιφερείας της κατοικίας και ασκήσεως του επαγγέλματος του οφειλέτου, με δικαστικό επιμελητή, αντίγραφο του προγράμματος πλειστηριασμού/αποσπάσματος κατασχετήριας έκθεσης δέκα (10) ημέρες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού, προκειμένου περί κινητών, είκοσι (20) δε ημέρες προκειμένου περί ακινήτων.
Τρόπος προσδιορισμού της αξίας των κατασχεθέντων ακινήτων και τιμή πρώτης προσφοράς σύμφωνα με την εμπορική αξία αυτών (3)
Τα κατασχεμένα ακίνητα πλέον εκτιμώνται με βάση την εμπορική αξία αυτών κατά το χρόνο της κατάσχεσης κατ' άρθρο 993 παρ. 2 ΚΠολΔ, η οποία ορίζεται και ως τιμή πρώτης προσφοράς κατ' άρθρο 995 παρ. 1 εδάφιο δ' ΚΠολΔ. Πριν την εν λόγω τροποποίηση ίσχυε η κατ' εκτίμηση αξία από το δικαστικό επιμελητή ή τον προσληφθέντα πραγματογνώμονα, η οποία δεν υπολειπόταν της αντικειμενικής αξίας όπου ίσχυε και ο προσδιορισμός της τιμής πρώτης προσφοράς γινόταν στα 2/3 της εκτιμηθείσας αξίας ή στην αντικειμενική αξία αντίστοιχα κατ' άρθρο 993 παρ. 2 σε συνδυασμό με την παρ. 2 του άρθρου 954, περίπτωση γ'.
Κατ' εφαρμογή της παραγράφου 12 των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου ένατου του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 εκδόθηκε το π.δ. 59/2016, με το οποίο καθορίστηκε ο τρόπος προσδιορισμού της εμπορικής αξίας του ακινήτου που κατάσχεται σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας καθώς και το αρμόδιο όργανο προσδιορισμού της αξίας αυτής.
ΚΕΔΕ
Εξαιρετικά:
Με τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 36 και των παραγράφων 2, 3 και 6 του άρθρου 39 ορίζονται αντίστοιχα, ο προσδιορισμός της αξίας των ακινήτων κατ' εκτίμηση του κατασχόντα ή του πραγματογνώμονα εάν η εκτίμηση αυτών απαιτεί ειδικές γνώσεις και ο προσδιορισμός της τιμής πρώτης προσφοράς στο μισό της εκτιμηθείσας αξίας ή μέχρι και τα 4/5 αυτής ανάλογα με το ύψος οφειλής και κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις διατάξεις αυτές. Ειδικότερα δε για τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχή, όπου ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων για τον υπολογισμό του φόρου μεταβίβασης, η τιμή πρώτης προσφοράς, δεν μπορεί να υπολείπεται της αξίας αυτής, όπως ισχύει κατά το χρόνο επιβολής της κατάσχεσης ή κατά το χρόνο έκδοσης του προγράμματος πλειστηριασμού αντίστοιχα.
Σύντμηση προθεσμίας άσκησης αναγγελίας δανειστών (4)
Επήλθε σύντμηση της προθεσμίας για τις αναγγελίες δανειστών με επίδοση τους στον υπάλληλο του πλειστηριασμού το αργότερο πέντε (5) ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό (αντί της 15ήμερης προθεσμίας μετά τον πλειστηριασμό όπως ίσχυε) ενώ μέσα στην ίδια προθεσμία πρέπει να κατατεθούν και τα έγγραφα που αποδεικνύουν την απαίτηση κατ' άρθρο 972 παρ.1 περ. β' ΚΠολΔ.
Με τις παραγράφους 3 και 5 του άρθρου 3 του ν. 1653/1986, ορίστηκε ότι «3. Το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 972 αντικαθίσταται ως εξής: "Η αναγγελία πρέπει να επιδοθεί το αργότερο σε 15 ημέρες από τον πλειστηριασμό"» και ότι « 5.Οι διατάξεις [..] του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 972 του ΚΠολΔ [..] εφαρμόζονται και στους πλειστηριασμούς οι οποίοι διενεργούνται σύμφωνα με το ν.δ. 356/1974 (Κ.Ε.Δ.Ε.)». Μετά την αντικατάσταση της παραγράφου 1 του άρθρου 972 ΚΠολΔ, με το όγδοο άρθρο του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 με το οποίο η προθεσμία της αναγγελίας περιορίστηκε στο πενθήμερο πριν από τον πλειστηριασμό, κατά ερμηνευτική προσέγγιση θ διάταξη του άρθρου 3 παρ. 5 του ν. 1653/1986 δεν κατέστη ανενεργός και είναι εφαρμοστέα ως προς την παραπομπή στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 972 του ΚΠολΔ, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το ν. 4335/2015. Ως εκ τούτου θα πρέπει και η αναγγελία του Δημοσίου να επιδίδεται το αργότερο πέντε ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό. Ιδιαιτέρως επισημαίνεται ότι στο έντυπο της αναγγελίας η αρμόδια Δ.Ο.Υ. πρέπει κάθε φορά να μνημονεύει όλα τα γενικά (και τυχόν ειδικά π.χ υποθήκες) προνόμια με τα οποία εξοπλίζονται οι αναγγελλόμενες απαιτήσεις του Δημοσίου (βλ. ΠΟΛ.1115/23.5.2013), ώστε να εξασφαλίζεται η ορθή κατάταξη αυτών και να περιορίζονται οι περιπτώσεις ανακοπής κατά του πίνακα κατάταξης ή διανομής.
Τροποποιήσεις στις ρυθμίσεις : (Α) για την κατάταξη των απαιτήσεων αναγγελθέντων δανειστών (Β) για την είσπραξη / επιστροφή εκπλειστηριάσματος καταταγέντων δανειστών (5)
(Α) Επαναρρυθμίζεται η σειρά ικανοποίησης των απαιτήσεων του Δημοσίου από φόρο προστιθέμενης αξίας, παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους, κατ' άρθρο 975 ΚΠολΔ, σε περίπτωση ανεπάρκειας του πλειστηριάσματος για την ικανοποίηση των δανειστών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η κατάταξη των ανωτέρω απαιτήσεων, με τις προσαυξήσεις κάθε φύσης και τους τόκους που τις επιβαρύνουν, στην τρίτη τάξη των γενικών προνομίων του άρθρου αυτού, καθώς και των λοιπών απαιτήσεων του Δημοσίου με τις προσαυξήσεις κάθε φύσης και τους τόκους που τις επιβαρύνουν στην πέμπτη τάξη των γενικών προνομίων, ανεξαρτήτως του ληξιπροθέσμου ή μη αυτών (αντί των προβλέψεων της παραγράφου 1 του άρθρου 61 του ν.δ. 356/1974 περί προνομιακής κατάταξης των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων από Φ.Π.Α. στη δεύτερη τάξη των γενικών προνομίων και πριν από την ικανοποίηση των απαιτήσεων του άρθρου 976 ΚΠολΔ, των λοιπών ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων του Δημοσίου στην πέμπτη τάξη των γενικών προνομίων και της σύμμετρης κατάταξης των μη ληξιπρόθεσμων απαιτήσεών του). Περαιτέρω, προβλέπεται πλέον, σε περίπτωση συρροής μη προνομιούχων απαιτήσεων με προνομιούχες ή/και ενέγγυες απαιτήσεις, η ικανοποίηση των πρώτων έως ορισμένο ποσοστό του πλειστηριάσματος (10% ή 30%, κατά περίπτωση), σύμφωνα με το άρθρο 977 ΚΠολΔ (βλ. στη συνέχεια ανάλυση των άρθρων 975 έως 978 ΚΠολΔ)
ΚΕΔΕ
Από τα ανωτέρω προκύπτει σιωπηρή τροποποίηση του άρθρου 61 του ΚΕΔΕ για τις περιπτώσεις διοικητικής και αναγκαστικής εκτέλεσης, στις οποίες εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις του ΚΠολΔ.
(Β) Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 980, προβλέπεται η δυνατότητα του υπαλλήλου του πλειστηριασμού να ικανοποιήσει τους δανειστές των οποίων η κατάταξη προσβάλλεται με ανακοπή, εφόσον, όμως, προσκομίσουν ισόποση εγγυητική επιστολή «σε πρώτη ζήτηση» τράπεζας που είναι νόμιμα εγκαταστημένη στην Ελλάδα (αντί της δικαστικής απόφασης που απαιτούνταν κατά το προϊσχύον δίκαιο). Περαιτέρω, σε περίπτωση που ευδοκιμήσει τελεσίδικα η ανακοπή κατά του καταταγέντος δανειστή, αυτός υποχρεούται να επιστρέψει στον υπάλληλο του πλειστηριασμού εντόκως το ποσό που εισέπραξε.
Κατόπιν των ανωτέρω νομοθετικών μεταβολών, σε περίπτωση μεταρρύθμισης πίνακα κατάταξης υπέρ του Δημοσίου λόγω ευδοκίμησης (τελεσίδικα) ανακοπής που άσκησε το Δημόσιο κατά της κατάταξης δανειστή, ο οποίος είχε εισπράξει κατά τα ανωτέρω το ποσό για το οποίο είχε καταταγεί, το ποσό αυτό αποδίδεται πλέον στο Δημόσιο εντόκως μετά και την κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού, σε αντίθεση με τα μέχρι τώρα ισχύοντα περί ταμειακής βεβαίωσης σε βάρος του αποβληθέντα δανειστή (βλ. ΠΟΛ.1115/23.5.2013, ΓνωμΝΣΚ 195/1993 που κοινοποιήθηκε με την 1049682/2982-24/0016/6-5-1993 εγκύκλιό μας).
(Γ) ΚΑΤ'ΑΡΘΡΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΠολΔ
Α. Κεφάλαιο Πρώτο: Γενικές διατάξεις
ΚΠολΔ -άρθρο 933 [Ανακοπές του άρθρου 933 και προθεσμία έκδοσης απόφασης]
Με τη νέα διάταξη του άρθρου 933 ορίζεται ότι αν ασκηθούν περισσότερες ανακοπές με χωριστά δικόγραφα, με επιμέλεια της γραμματείας προσδιορίζονται και εκδικάζονται όλες υποχρεωτικά στην ίδια δικάσιμο. Πρόσθετοι λόγοι ανακοπής μπορούν να προταθούν μόνο με ιδιαίτερο δικόγραφο που κοινοποιείται στον αντίδικο οκτώ (8) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συζήτηση. Η κλήτευση για τη συζήτηση της ανακοπής γίνεται προ είκοσι (20) ημερών από τη συζήτηση. Ως απώτερος χρόνος για την έκδοση απόφασης επί της ανακοπής ορίζεται το χρονικό διάστημα των εξήντα (60) ημερών από τη συζήτηση αυτής (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015).
Β. Κεφάλαιο Τρίτο : Κατάσχεση της κινητής περιουσίας του οφειλέτη
1. ΚΠολΔ -άρθρο 953 [Κατάσχεση κινητών. Ακατάσχετα και τροποποιήσεις αυτών]
Με τις νέες διατάξεις διευκρινίζεται ότι αντικείμενο της κατάσχεσης στα χέρια του οφειλέτη μπορεί να είναι και κινητό πράγμα, το οποίο έχει ήδη κατασχεθεί και βρίσκεται στα χέρια του μεσεγγυούχου, κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου 956 ΚΠολΔ (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015). Περαιτέρω, κατά την παρ. 3 του ιδίου ως άνω άρθρου, καταργούνται κατηγορίες ακατάσχετων με αποτέλεσμα να εξαιρούνται από την κατάσχεση πλέον τα πράγματα που είναι απολύτως απαραίτητα για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του, και προκειμένου για πρόσωπα που με την προσωπική τους εργασία αποκτούν όσα τους χρειάζονται για να ζήσουν, τα πράγματα, τα οποία είναι απαραίτητα για την εργασία τους (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015).
> Σχετικές οι διατάξεις του άρθρου 17 του ΚΕΔΕ περί ακατάσχετων.
2. ΚΠολΔ-άρθρο 954 [Χρόνος διενέργειας πλειστηριασμού. Διαδικτυακή δημοσίευση της απόφασης επί της ανακοπής για τη διόρθωση έκθεσης κατάσχεσης]
Με τις τροποποιηθείσες παραγράφους 2 και 4 προβλέπεται ότι η ημέρα του πλειστηριασμού, η οποία εμπεριέχεται στην κατασχετήρια έκθεση, ορίζεται υποχρεωτικά σε επτά (7) μήνες από την ημέρα περάτωσης της κατάσχεσης και όχι πάντως μετά την παρέλευση οκτώ (8) μηνών από την ημέρα αυτή. Με τις προγενέστερες διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 959 οριζόταν ότι ο πλειστηριασμός κινητών δεν μπορεί να γίνει πριν περάσουν δεκαπέντε (15) ημέρες από την ημέρα της κατάσχεσης. Η ανακοπή για τη διόρθωση της έκθεσης κατάσχεσης (ιδίως ως προς την περιγραφή του κατασχεθέντος, την εκτίμηση και την τιμή της πρώτης προσφοράς) είναι απαράδεκτη αν δεν κατατεθεί το αργότερο είκοσι (20) εργάσιμες ημέρες πριν από την ημέρα του πλειστηριασμού (από πέντε (5) που ίσχυε). Η απόφαση επί της ανακοπής πρέπει να δημοσιεύεται έως τις 12:00' το μεσημέρι της δέκατης πριν από τον πλειστηριασμό ημέρας (αντί της προηγούμενης ημέρας που ίσχυε) και αναρτάται την ίδια ημέρα με επιμέλεια της γραμματείας στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων - Τομέας Ασφάλισης Νομικών (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015).
> Σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 993 οι διατάξεις 2 έως 4 του άρθρου 954 του ΚΠολΔ εφαρμόζονται αναλογικά και για την κατάσχεση ακινήτων. Με τις προγενέστερες διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 998 του ΚΠολΔ οριζόταν ότι ο πλειστηριασμός ακινήτων δεν μπορεί να γίνει πριν περάσουν σαράντα (40) ημέρες από την ημέρα της κατάσχεσης.
3. ΚΠολΔ -άρθρο 955 [Επιδόσεις της κατασχετήριας έκθεσης. Απόσπασμα της κατασχετήριας έκθεσης και διαδικτυακή δημοσίευση αυτής. Υποχρέωση αναγραφής ΑΦΜ ]
Με τη διάταξη του άρθρου 955, όπως τροποποιείται, ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες της προδικασίας πλειστηριασμού κινητών πραγμάτων. Η προθεσμία για την επίδοση της έκθεσης κατάσχεσης, σε περίπτωση απουσίας του καθ' ου ή αδυναμίας άμεσης κατάρτισης αντιγράφου κατά το χρόνο περάτωσής της, περιορίζεται σε πέντε (5) ημέρες από την κατάσχεση (αντί των οκτώ (8) ημερών, όπως ίσχυε) όταν η έδρα του καθ' ου είναι εκτός της περιφέρειας του δήμου όπου έγινε η κατάσχεση. Μέσα στην ίδια πενθήμερη προθεσμία η κατασχετήρια έκθεση επιδίδεται στον γραμματέα του Ειρηνοδικείου, ενώ μέσα σε οκτώ (8) ημέρες γίνονται οι καταθέσεις των εγγράφων στον υπάλληλο του πλειστηριασμού. Λόγω της κατάργησης της περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης του άρθρου 960 και της προβλεπόμενης σε αυτό δημοσίευσης σε κύριο φύλλο καθημερινής εφημερίδας, για την κάλυψη της ανάγκης δημοσιότητας του πλειστηριασμού, απόσπασμα της κατασχετήριας έκθεσης (το οποίο περιλαμβάνει τα στοιχεία που κατά το ισχύον καθεστώς περιέχει η [καταργηθείσα] περίληψη καθώς και τον αριθμό φορολογικού μητρώου των υπέρ ου και καθ' ου η εκτέλεση) εκδίδεται και αναρτάται από τον δικαστικό επιμελητή σε δέκα (10) ημέρες από την κατάσχεση στην Ιστοσελίδα Δημοσιεύσεων Πλειστηριασμού του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων. Το απόσπασμα αυτό, εντός της ίδιας προθεσμίας επιδίδεται στον ενεχυρούχο δανειστή εφόσον το ενέχυρο είναι γραμμένο σε δημόσιο βιβλίο (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015 και π.δ 67/17-9-2016 (ΦΕΚ Α', αρ. φύλλου 110).
> Σχετικές οι διατάξεις του άρθρου 54 του ΚΕΔΕ (όπως αναλύεται ανωτέρω περίπτωση Β.1.7).
4. ΚΠολΔ-άρθρα 958 [Νέο σύστημα πολλαπλών κατασχέσεων κινητών]
Σύμφωνα με την αντικατασταθείσα παράγραφο 2 του άρθρου 958 προβλέπεται πλέον η δυνατότητα επιβολής πολλαπλών κατασχέσεων από περισσότερους δανειστές του ιδίου οφειλέτη επί του ιδίου κινητού πράγματος. Με τις σχετικές διατάξεις ορίζεται ότι κάθε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης διενεργείται ξεχωριστά και δεν επηρεάζει η μια την άλλη. Αναφορικά με τα έξοδα εκτέλεσης δεν επιτρέπεται η αναζήτηση εξόδων που προκατέβαλε εκείνος ο δανειστής, η εκτέλεση του οποίου δεν περατώθηκε (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015).
> Σχετικό το άρθρο 12 του ΚΕΔΕ περί του συστήματος πολλαπλών κατασχέσεων επί κινητών για το Δημόσιο (όπως αναλύεται ανωτέρω περίπτωση Β.1.10)
5. ΚΠολΔ-άρθρο 959 [Τροποποιήσεις στην κύρια διαδικασία πλειστηριασμού κινητών. Νέο χρονικό διάστημα απαγόρευσης διενέργειας πλειστηριασμού]
Σύμφωνα με την τροποποιηθείσα παράγραφο 1 του άρθρου αυτού, στο α' εδάφιο ορίζεται ότι ο πλειστηριασμός διενεργείται ενώπιον του ίδιου συμβολαιογράφου που ορίστηκε αρχικά και στην περίπτωση πολλαπλών κατασχέσεων. Ο πλειστηριασμός γίνεται με την υποβολή γραπτών και ενσφράγιστων προσφορών και στη συνέχεια διαδοχικών προφορικών προσφορών κατά την παρ. 4. Οι υποψήφιοι πλειοδότες οφείλουν με δήλωση προς τον υπάλληλο του πλειστηριασμού, να διορίσουν αντίκλητο στην περιφέρεια του πρωτοδικείου του τόπου του πλειστηριασμού, στον οποίο μπορούν να γίνονται όλες οι επιδόσεις που αφορούν την εκτέλεση. Οι προσφορές κατά την παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου υποβάλλονται την αμέσως προηγούμενη εργάσιμη ημέρα του πλειστηριασμού κατά τις ώρες 10 (από 9 που ίσχυε) το πρωί έως 2 το απόγευμα, με σύνταξη σχετικής πράξης είτε την ημέρα του πλειστηριασμού στον τόπο του από τις 4 έως τις 5 το απόγευμα, οπότε καταχωρίζονται στην έκθεση του πλειστηριασμού. Η διαδικασία του πλειστηριασμού είναι γραπτή. Αν οι περισσότερες αυτές προσφορές είναι ίσες, τότε η διαδικασία συνεχίζεται με την υποβολή προφορικών προσφορών προς τον υπάλληλο του πλειστηριασμού.
Περαιτέρω, προστέθηκε νέα παράγραφος 7, σύμφωνα με την οποία ο πλειστηριασμός δεν μπορεί να γίνει από την 1η έως την 31η Αυγούστου (αντί από 1 Αυγούστου έως 15 Σεπτεμβρίου όπως ίσχυε), εκτός εάν πρόκειται για πράγματα που μπορούν να υποστούν φθορά καθώς και όταν πρόκειται για πλειστηριασμό πλοίων ή αεροσκαφών.
> Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 998 του ΚΠολΔ, οι διατάξεις της παραγράφου 1 εδάφια β' και δ' του άρθρου 959 του ΚΠολΔ καθώς και των παραγράφων 2 έως 5 του ιδίου άρθρου εφαρμόζονται αναλογικά και στον πλειστηριασμό ακινήτων (βλ. στη συνέχεια ανάλυση των ανωτέρω άρθρων).
> Σχετική σημείωση ανωτέρω μετά την περίπτωση Β.2.4. περί ΚΕΔΕ για τον τόπο, το χρόνο και τη διαδικασία πλειστηριασμού ως προς τους διενεργούμενους κατά τη διοικητική εκτέλεση πλειστηριασμούς.
6. ΚΠολΔ-άρθρο 960 [ Κατάργηση περίληψης κατασχετήριας έκθεσης κινητών]
Το άρθρο 960 για την κατάσχεση κινητών καταργείται καθώς με τη νέα διαδικασία της εκτέλεσης δεν υφίσταται πλέον ανάγκη για σύνταξη περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης και κοινοποίηση αυτής (όπως αναλύεται ανωτέρω περίπτωση 1.6). Αντίστοιχα για την κατάσχεση ακινήτων βλ. στη συνέχεια κατάργηση του άρθρου 999 του ΚΠολΔ.
7. ΚΠολΔ-άρθρο 963 [Κατάργηση δημόσιας κήρυξης επί πλειστηριασμού κινητών]
Καταργείται η κήρυξη από κήρυκα στον τόπο του πλειστηριασμού (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.1 ν. 4335/2015).
8. ΚΠολΔ-άρθρο965 [Κατακύρωση. Μη καταβολή εκπλειστηριάσματος. Αναπλειστηριασμός. Ακατάσχετο εκπλειστηριάσματος]
Στη διάταξη του άρθρου 965 επιφέρονται τροποποιήσεις σε επιμέρους ζητήματα της διαδικασίας. Ειδικότερα:
α) Σύμφωνα με το εδάφιο δ' της πρώτης παραγράφου όπως αυτό τροποποιήθηκε η εγγυοδοσία του πλειοδότη περιορίζεται στο τριάντα τοις εκατό (30%) της τιμής της πρώτης προσφοράς. Σε περίπτωση κατάπτωσης της εγγυοδοσίας, θα διενεργηθεί αναπλειστηριασμός για το υπόλοιπο της τιμής της πρώτης προσφοράς
β) Κατά την παράγραφο 3 το εκπλειστηρίασμα μπορεί να καταβληθεί πλέον και με επιταγή έκδοσης τράπεζας που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα και όχι έκδοσης του υπερθεματιστή γ) Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου αυτού και από την έναρξη ισχύος της, ο υπάλληλος του πλειστηριασμού οφείλει το αργότερο την τρίτη εργάσιμη ημέρα από τον πλειστηριασμό να καταθέσει εντόκως το εκπλειστηρίασμα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και οι τόκοι προσαυξάνουν το εκπλειστηρίασμα. Η κατάθεση είναι ακατάσχετη, δεν εμπίπτει στην πτωχευτική περιουσία και δεν υπόκειται στις δεσμεύσεις που επιβάλλει το Δημόσιο για τη διασφάλιση των συμφερόντων του. (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015).
> Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 1003, οι διατάξεις των παραγράφων 4 έως 7 του άρθρου 965 εφαρμόζονται αναλόγως και επί πλειστηριασμού ακινήτων.
9. ΚΠολΔ-άρθρο 972 [ Αναγγελία. Διατυπώσεις και σύντμηση προθεσμίας]
Στην τροποποιηθείσα παρ.1 περ. β' του άρθρου 972 ορίζεται ότι η αναγγελία πρέπει να επιδοθεί το αργότερο πέντε (5) ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό (αντί δέκα πέντε (15) ημέρες που ίσχυε μετά τον πλειστηριασμό) και μέσα στην ίδια προθεσμία πρέπει να κατατεθούν τα έγγραφα που αποδεικνύουν την απαίτηση (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015).
10. ΚΠολΔ-άρθρο 973 [Δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού]
Στη διάταξη του άρθρου αυτού επέρχονται τροποποιήσεις για επιμέρους λεπτομέρειες για την περίπτωση εκείνη που ο πλειστηριασμός δεν έγινε κατά την ημέρα που είχε οριστεί και επισπεύδεται πάλι με δήλωση. Ειδικότερα:
α) Στην τροποποιηθείσα παράγραφο 1 ορίζεται ότι σε περίπτωση που ο πλειστηριασμός δεν έγινε για οποιονδήποτε λόγο την ημέρα που είχε οριστεί, επισπεύδεται πάλι με δήλωση που κατατίθεται στον υπάλληλο του πλειστηριασμού και συντάσσεται σχετική πράξη. Η νέα ημέρα του πλειστηριασμού ορίζεται από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού δύο (2) μήνες από την ημέρα της δήλωσης και όχι πάντως μετά την παρέλευση τριών (3) μηνών από την ημέρα αυτή. Ο υπάλληλος του πλειστηριασμού εντός τριών (3) ημερών μεριμνά ώστε να αναρτηθεί η γνωστοποίηση της δήλωσης και η ημέρα του πλειστηριασμού στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων.
β) Στα τροποποιηθέντα εδάφια β', γ' και ε' της παραγράφου 3 προβλέπεται ότι σε περίπτωση που ένας δανειστής, διαφορετικός από τον επισπεύδοντα, θέλει να συνεχίσει τον πλειστηριασμό και έχει επιβάλει και ο ίδιος κατάσχεση, τότε η δήλωση συνέχισης του πλειστηριασμού επέχει θέση ανάκλησης της δικής του κατάσχεσης. Αντίγραφο της πράξης, η οποία συντάσσεται από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού κατ' εφαρμογή της παραγράφου 1, επιδίδεται μέσα σε τρεις (3) ημέρες από τη δήλωση στον αρχικώς επισπεύδοντα. Ο υπάλληλος του πλειστηριασμού μέσα σε προθεσμία τριών (3) ημερών μεριμνά για την ανάρτηση της γνωστοποίησης της δήλωσης καθώς και της ημέρας του πλειστηριασμού στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων. γ) Στη νέα παράγραφο 6 προβλέπεται ότι εάν για οποιονδήποτε λόγο προκύψουν αντιρρήσεις που αφορούν στο κύρος της δήλωσης συνέχισης του πλειστηριασμού, αυτές ασκούνται
με ανακοπή μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών, αρχομένης από την ημέρα ανάρτησης της γνωστοποίησης της δήλωσης από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων. Η συζήτηση της ανακοπής προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεσή της και γίνεται με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Κατά της απόφασης που εκδίδεται μέσα σε έναν (1) μήνα από τη συζήτηση της ανακοπής δεν επιτρέπεται η άσκηση ενδίκων μέσων. Πρόσθετοι λόγοι ανακοπής μπορούν να προταθούν μόνο με ιδιαίτερο δικόγραφο που κατατίθεται στη γραμματεία του δικαστηρίου, στο οποίο απευθύνεται η ανακοπή, κάτω από την οποία συντάσσεται σχετική έκθεση και κοινοποιείται στον αντίδικο οκτώ (8) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συζήτηση της ανακοπής.
> Σχετικές οι διατάξεις του άρθρου 54 του ΚΕΔΕ (όπως αναλύεται ανωτέρω περίπτωση Β.1.7). Επιπροσθέτως βλ. και περίπτωση Β.2.7.
11.ΚΠολΔ -άρθρο 975 [Επανακαθορισμός κατάταξης απαιτήσεων του Δημοσίου στα γενικά προνόμια] σε συνδυασμό με το άρθρο 1007 του ΚΠολΔ.
Μετά την αντικατάσταση του άρθρου αυτού επαναρρυθμίζεται η ικανοποίηση των απαιτήσεων του Δημοσίου και ειδικότερα :
• οι απαιτήσεις από φόρο προστιθέμενης αξίας, παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους (ληξιπρόθεσμες και μη), με τις προσαυξήσεις κάθε φύσης και τους τόκους που τις επιβαρύνουν, κατατάσσονται στην τρίτη τάξη των γενικών προνομίων μαζί με τις λοιπές απαιτήσεις του άρθρου αυτού (αντί των προβλέψεων της παραγράφου 1 του άρθρου 61 του ν.δ. 356/1974 περί προνομιακής κατάταξης των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων από Φ.Π.Α. στη δεύτερη τάξη των γενικών προνομίων και πριν από την ικανοποίηση των απαιτήσεων του άρθρου 976 ΚΠολΔ, των λοιπών ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων από παρακρατούμενους φόρους, στην πέμπτη τάξη των γενικών προνομίων και της σύμμετρης κατάταξης των μη ληξιπρόθεσμων απαιτήσεών του).
• οι απαιτήσεις (ληξιπρόθεσμες και μη) του Δημοσίου από κάθε άλλη (πλην των προαναφερομένων) αιτία, με τις προσαυξήσεις κάθε φύσης και τους τόκους που επιβαρύνουν τις απαιτήσεις αυτές, κατατάσσονται στην πέμπτη σειρά των γενικών προνομίων (αντί των ήδη προαναφερθεισών διατάξεων του πρώτου και τρίτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 61 του ν.δ. 356/1974, σύμφωνα με τις οποίες όλες οι ληξιπρόθεσμες μέχρι την ημέρα διενέργειας του πλειστηριασμού απαιτήσεις του Δημοσίου από κάθε αιτία κατατάσσονται στην πέμπτη σειρά των γενικών προνομίων, ενώ οι μη ληξιπρόθεσμες από κάθε αιτία απαιτήσεις του κατατάσσονται συμμέτρως).
Στο σημείο αυτό, υπενθυμίζεται ότι οι διατάξεις περί κατάταξης του ΚΠολΔ (άρθρα 975 επ. ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με το άρθρο 1007 ΚΠολΔ) εφαρμόζονται και σε περίπτωση πτώχευσης, μόνο εφόσον σε βάρος της πτωχευτικής περιουσίας του οφειλέτη διενεργείται -κατ' εξαίρεση- ατομική αναγκαστική εκτέλεση (από ενέγγυο πιστωτή βάσει του άρθρου 26 του Πτωχευτικού Κώδικα [ΠτΚ], σε συνδυασμό με το άρθρο 147, παρ. 1 αυτού). Αντίθετα, σε περίπτωση πτωχευτικής εκκαθάρισης που διενεργείται από το σύνδικο της πτώχευσης, έχουν εφαρμογή οι (παρομοίου, αλλά όχι ταυτόσημου περιεχομένου) διατάξεις των άρθρων 154 επ. του ΠτΚ (βλ. σχετική ΠΟΛ.1066/1.6.2016). Όπως προκύπτει από τη μεταβατική διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου ένατου του άρθρου 1 του ν. 4335/2015, οι σχετικές νέες διατάξεις του ΚΠολΔ, σε περίπτωση ατομικής αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος πτωχευτικής περιουσίας, εφαρμόζονται σε πτωχεύσεις που κηρύσσονται, δηλαδή η σχετική πτωχευτική απόφαση εκδίδεται, από 1/1/2016.
> Σιωπηρή τροποποίηση του άρθρου 61 του ΚΕΔΕ για τις περιπτώσεις διοικητικής και αναγκαστικής εκτέλεσης, στις οποίες εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις του ΚΠολΔ.
12. ΚΠολΔ-άρθρο 977 [Επανακαθορισμός κατάταξης Δημοσίου απαιτήσεων με γενικά και ειδικά προνόμια και μη προνομιούχων απαιτήσεων]σε συνδυασμό με το άρθρο 1007 του ΚΠολΔ.
Στην παράγραφο 3 του άρθρου 977 προβλέπεται για πρώτη φορά η ικανοποίηση από το εκπλειστηρίασμα και των μη προνομιούχων απαιτήσεων (σε ποσοστό δέκα τοις εκατό [10%] ή και τριάντα τοις εκατό [30%] του ποσού του εκπλειστηριάσματος που πρέπει να διανεμηθεί στους πιστωτές, κατά περίπτωση). Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του ν. 4335/2015, σκοπός των νέων διατάξεων είναι να ενθαρρύνονται και οι μη προνομιούχοι δανειστές να επιχειρήσουν αναγκαστική εκτέλεση, ώστε ακόμα και αν υπάρχουν προνομιούχοι δανειστές, να λάβουν και αυτοί ποσοστό, έστω μικρό, του εκπλειστηριάσματος. Ειδικότερα, με τις ως άνω διατάξεις επέρχονται οι ακόλουθες κυριότερες νομοθετικές μεταβολές :
Σε περίπτωση συρροής γενικών και ειδικών προνομίων (των άρθρων 975 και 976 ΚΠολΔ) καθώς και μη προνομιούχων απαιτήσεων, τότε οι απαιτήσεις του άρθρου 976 (ειδικά προνόμια) ικανοποιούνται έως το εξήντα πέντε τοις εκατό (65%), οι απαιτήσεις του άρθρου 975 (γενικά προνόμια) έως το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και οι μη προνομιούχες απαιτήσεις έως το δέκα τοις εκατό (10%) του ποσού του εκπλειστηριάσματος, που πρέπει να διανεμηθεί στους πιστωτές συμμέτρως. Σε περίπτωση συρροής μόνο απαιτήσεων του άρθρου 975 (γενικά προνόμια) και μη προνομιούχων απαιτήσεων, οι απαιτήσεις του άρθρου 975 ικανοποιούνται σε ποσοστό έως το εβδομήντα τοις εκατό (70%) του ποσού του εκπλειστηριάσματος, που πρέπει να διανεμηθεί στους πιστωτές, ενώ οι μη προνομιούχες ικανοποιούνται στο υπόλοιπο ποσοστό συμμέτρως. Τέλος, σε περίπτωση συρροής απαιτήσεων του άρθρου 976 (ειδικά προνόμια) και μη προνομιούχων απαιτήσεων, οι πρώτες ικανοποιούνται έως το ενενήντα τοις εκατό (90%) και οι δεύτερες έως το δέκα τοις εκατό (10%) του ποσού του εκπλειστηριάσματος, που πρέπει να διανεμηθεί στους πιστωτές συμμέτρως. Κατά τα λοιπά βλ. άρθρο 977, όπως ισχύει.
> Σιωπηρή τροποποίηση του άρθρου 61 του ΚΕΔΕ για τις περιπτώσεις διοικητικής και αναγκαστικής εκτέλεσης, στις οποίες εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις του ΚΠολΔ.
13. ΚΠολΔ-άρθρο 978 [Τυχαία κατάταξη]σε συνδυασμό με το άρθρο 1007 του ΚΠολΔ.
Στην παράγραφο 1 προστίθεται εδάφιο στο οποίο ορίζεται ότι με την προσκόμιση ισόποσης εγγυητικής επιστολής «σε πρώτη ζήτηση» τράπεζας που είναι νόμιμα εγκαταστημένη στην Ελλάδα, ο υπάλληλος του πλειστηριασμού υποχρεούται πλέον να ικανοποιήσει τον δανειστή, η απαίτηση του οποίου κατατάχθηκε τυχαία. Σε περίπτωση που δεν πληρωθεί ο όρος υπό τον οποίο τελεί η τυχαία κατάταξη, ο δανειστής υποχρεούται να επιστρέψει εντόκως το ποσό που εισέπραξε. Τέλος, για τις τυχαίως καταταγείσες απαιτήσεις, ο υπάλληλος του πλειστηριασμού ορίζει στον πίνακα κατάταξης πως κατανέμεται το ποσό της απαίτησης, με την προσθήκη πλέον των αναλογούντων τόκων, αν αυτές παύσουν να υφίστανται (ματαιωθούν).
> Σιωπηρή τροποποίηση του άρθρου 61 του ΚΕΔΕ για τις περιπτώσεις διοικητικής και αναγκαστικής εκτέλεσης, στις οποίες εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις του ΚΠολΔ.
14.ΚΠολΔ-άρθρο 980 [Διανομή εκπλειστηριάσματος]
Αντικαθίσταται η παράγραφος 2 του άρθρου 980 και παρέχεται πλέον η δυνατότητα στον υπάλληλο του πλειστηριασμού να ικανοποιήσει τους δανειστές των οποίων η κατάταξη προσβάλλεται με ανακοπή υπό την προϋπόθεση προσκόμισης ισόποσης εγγυητικής επιστολής «σε πρώτη ζήτηση» τράπεζας που είναι νόμιμα εγκατεστημένη στην Ελλάδα αντί της δικαστικής απόφασης που απαιτούνταν κατά το προϊσχύον δίκαιο. Σε περίπτωση τελεσίδικης ευδοκίμησης της ανακοπής ο δανειστής υποχρεούται να επιστρέψει στον υπάλληλο του πλειστηριασμού εντόκως το ποσό που εισέπραξε.
> Σχετικές οι διατάξεις του άρθρου 58 του ΚΕΔΕ περί ανακοπής κατά του πίνακα κατάταξης (ΠΟΛ.1115/23.5.2013)
Δ. Κεφάλαιο Τέταρτο : Κατάσχεση στα χέρια τρίτου
1. ΚΠολΔ -άρθρο 983 [Προϋποθέσεις άρσης απορρήτου τραπεζικών καταθέσεων και άυλων μετοχών ]
Προστίθεται παράγραφος 5 σύμφωνα με την οποία «Το απόρρητο των κάθε μορφής καταθέσεων σε πιστωτικά ιδρύματα, καθώς και των άυλων μετοχών που καταχωρίζονται στο Σύστημα Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών δεν ισχύει έναντι του δανειστή που έχει δικαίωμα κατάσχεσης της περιουσίας του δικαιούχου της κατάθεσης ή της μετοχής. Το απόρρητο αίρεται μόνο για τα χρηματικό ποσό που απαιτείται για την ικανοποίηση του δανειστή.» (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.3 Ν. 4335/2015). Με την αναφερόμενη ως άνω προσθήκη, εντάσσεται το περιεχόμενο της σχετικής ρύθμισης του άρθρου 24 του ν. 2915/2001 στον ΚΠολΔ, χωρίς όμως να καταργείται η διάταξη αυτή.
> Το ανωτέρω άρθρο 24 του ν. 2915/2001 ήδη εφαρμοζόταν και για τις κατασχέσεις στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων στο πλαίσιο της διοικητικής εκτέλεσης, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 30, 30Α και 30 Β του ΚΕΔΕ.
2. ΚΠολΔ- άρθρο 985 [Υποχρέωση δήλωσης πιστωτικού ιδρύματος ως τρίτου περί ακατάσχετης απαίτησης]
Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται πλέον ρητά ότι, όταν η κατάσχεση επιβάλλεται στα χέρια πιστωτικού ιδρύματος τούτο πρέπει να δηλώσει, αν υφίσταται στα χέρια του ακατάσχετη απαίτηση κατά την έννοια του άρθρου 982 παράγραφος 2 στοιχ. γ' και δ' [(γ)απαιτήσεις διατροφής που πηγάζουν από το νόμο ή από διάταξη τελευταίας βούλησης κ.τ.λ. , καθώς και απαιτήσεις για
συνεισφορά των συζύγων στις ανάγκες της οικογένειας, (δ) απαιτήσεις μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών παροχών κ.τ.λ.) (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015)]
> Σχετικές οι διατάξεις των άρθρων 30Α, 30Β και 32 του ΚΕΔΕ για τη δήλωση του πιστωτικού ιδρύματος
Ε. Κεφάλαιο Πέμπτο : Κατάσχεση ακινήτων, πλοίων ή αεροσκαφών του οφειλέτη
1. ΚΠολΔ-άρθρο 993 [Προσδιορισμός της αξίας του ακινήτου σύμφωνα με την εμπορική του αξία]
Με τη νέα ρύθμιση που εισάγεται ορίζεται ότι για την εκτίμηση της αξίας του κατασχεθέντος ακινήτου, λαμβάνεται υπόψη η εμπορική του αξία, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά το χρόνο της κατάσχεσης από τον δικαστικό επιμελητή - ο οποίος για το σκοπό αυτό υποχρεούται πλέον να προσλάβει πιστοποιημένο εκτιμητή - αντί της εκτιμηθείσας αξίας από τον δικαστικό επιμελητή -ή τον προσληφθέντα πραγματογνώμονα - η οποία πάντως δεν μπορούσε να υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας κατά το προϊσχύον δίκαιο (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 και άρθρο 1 άρθρο ένατο παρ. 12 ν. 4335/2015).
Σχετικό το υπ' αρ. π.δ. 59/2016 (ΦΕΚ Α'/27.5.2016) το οποίο καθορίζει τον τρόπο προσδιορισμού της εμπορικής αξίας του ακινήτου που κατάσχεται σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και καθορίζει το αρμόδιο όργανο προσδιορισμού της αξίας.
> Σχετικές οι διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 36 και των παραγράφων 2, 3 και 6 του άρθρου 39 του ΚΕΔΕ όπως εκτίθενται ανωτέρω στην περίπτωση Β.3. (Τρόπος προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων και τιμή πρώτης προσφοράς)
2. ΚΠολΔ-άρθρο 995 [Επιδόσεις της κατασχετήριας έκθεσης ακινήτου- πλοίου- αεροσκάφους]
Στη διάταξη αυτή επιφέρονται τροποποιήσεις αναφορικά με τις επιδόσεις της κατασχετήριας έκθεσης σε περίπτωση κατάσχεσης ακινήτου. Έτσι, η προθεσμία για την επίδοση της έκθεσης κατάσχεσης, σε περίπτωση απουσίας του καθ' ου ή αδυναμίας άμεσης κατάρτισης αντιγράφου κατά το χρόνο περάτωσής της, περιορίζεται σε πέντε ( 5) ημέρες από την κατάσχεση όταν η έδρα του καθ' ου είναι εκτός της περιφέρειας του δήμου όπου έγινε η κατάσχεση. Ως τιμή πρώτης προσφοράς ορίζεται η εμπορική αξία του ακινήτου, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά το χρόνο της κατάσχεσης. Περαιτέρω, μέσα στην ίδια προθεσμία των πέντε (5) ημερών από την κατάσχεση γίνεται η επίδοση στο υποθηκοφυλακείο, Κτηματολόγιο ή νηολόγιο κ.τ.λ., ενώ μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την κατάσχεση γίνονται οι καταθέσεις των εγγράφων στον υπάλληλο του πλειστηριασμού και μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες γίνεται η δημοσίευση στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης που περιλαμβάνει και τον αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του υπέρ ου και καθ' ου η εκτέλεση. Το απόσπασμα αυτό επιδίδεται μέσα στην ίδια προθεσμία στον τρίτο κύριο ή νομέα και στους ενυπόθηκους δανειστές. Τέλος, με τις νέες διατάξεις ο δικαστικός επιμελητής καταθέτει στον υπάλληλο του πλειστηριασμού έγγραφο σημείωμα στο οποίο καθορίζονται ημέρες και ώρες επίσκεψης από υποψήφιους πλειοδότες του ακινήτου που κατασχέθηκε, το αργότερο επτά (7) ημέρες πριν από την ημέρα του πλειστηριασμού. Η επίσκεψη πραγματοποιείται με τη συνοδεία του δικαστικού επιμελητή. Το σημείωμα συμπεριλαμβάνεται στην έκθεση που συντάσσει ο υπάλληλος του πλειστηριασμού και το περιεχόμενό του δημοσιεύεται μέσα στην προθεσμία της παραγράφου 4 στην ανωτέρω ιστοσελίδα. (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 ν. 4335/2015)
S Σχετικό το υπ' αρ. π.δ. 59/2016 το οποίο καθορίζει τον τρόπο προσδιορισμού της εμπορικής αξίας του ακινήτου που κατάσχεται σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και καθορίζει το αρμόδιο όργανο προσδιορισμού της αξίας.
> Σχετικές οι διατάξεις του άρθρου 54 του ΚΕΔΕ (όπως αναλύεται ανωτέρω περίπτωση Β.1.7).
3. ΚΠολΔ-άρθρο 997 [Συνέπειες της κατάσχεσης ως προς την εκμίσθωση του κατασχεθέντος ακινήτου. Νέο σύστημα πολλαπλών κατασχέσεων ακινήτων]
Με τις νέες διατάξεις, μετά την κατάσχεση του ακινήτου, η εκμίσθωσή του από τον οφειλέτη ή τον τρίτο κύριο ή νομέα ή η παραχώρηση της χρήσης ή κατοχής του με βάση άλλη έννομη σχέση μπορεί να καταγγελθεί από τον υπερθεματιστή μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός (αντί τριών (3) μηνών που ίσχυε) από τη μεταγραφή της περίληψης της κατακυρωτικής έκθεσης. Με την καταγγελία αυτή η μίσθωση ή άλλη έννομη σχέση λύεται μετά από δύο (2) μήνες (αντί εξάμηνου που ίσχυε) και χωρεί η κατά το άρθρο 1005 παράγραφος 2 εκτέλεση. Δικαίωμα καταγγελίας της μίσθωσης κατά το άρθρο 615 ΑΚ δεν θίγεται και η περίληψη εκτελείται κατά του μισθωτή αφού περάσουν οι προθεσμίες του άρθρου αυτού που αρχίζουν αφότου η περίληψη επιδοθεί στο μισθωτή. Όπως και στα κινητά, δυνατή είναι πλέον και η πολλαπλή κατάσχεση ακίνητου (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 Ν.4335/2015)
> Σχετική η παράγραφος 5 του άρθρου 36 του ΚΕΔΕ περί του συστήματος πολλαπλών κατασχέσεων επί ακινήτων για το Δημόσιο (βλ. ανωτέρω περίπτωση Β.1.10)
4. ΚΠολΔ-άρθρο 998 [Τροποποιήσεις στην κύρια διαδικασία πλειστηριασμού ακινήτων. Νέο χρονικό διάστημα απαγόρευσης διενέργειας πλειστηριασμού.]
Σύμφωνα με την τροποποιηθείσα παράγραφο 1 του άρθρου αυτού, οι διατάξεις της παραγράφου 1 εδάφιο β' και δ' του άρθρου 959, καθώς και των παραγράφων 2 έως 5 του ίδιου άρθρου (κύρια διαδικασία πλειστηριασμού κινητών) εφαρμόζονται και επί πλειστηριασμού ακινήτων (βλ. ανωτέρω περίπτωση Β.5). Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στην παράγραφο 6, ύστερα από αίτηση του οφειλέτη, το δικαστήριο του άρθρου 933, το οποίο δικάζει κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., μπορεί πλέον να επιτρέψει να πουληθεί ελεύθερα το ακίνητο από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού με τίμημα το οποίο ορίζεται από το δικαστήριο, το αργότερο δέκα (10) ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό με ταυτόχρονη εξόφληση του τιμήματος. Αν η πώληση δεν πραγματοποιηθεί κατά το προηγούμενο εδάφιο, ο πλειστηριασμός διεξάγεται κατά την ορισθείσα ημερομηνία. Τέλος, κατά την τροποποιηθείσα παράγραφο 2, περιορίζεται ο χρόνος απαγόρευσης του πλειστηριασμού στο διάστημα από 1 Αυγούστου έως 31 Αυγούστου (αντί από 1 Αυγούστου έως 15 Σεπτεμβρίου όπως ίσχυε). Η ανωτέρω απαγόρευση δεν ισχύει όταν πρόκειται για πλοία και αεροσκάφη (άρθρο 1 άρθρο όγδοο παρ.2 Ν. 4335/2015).
> Σχετική σημείωση ανωτέρω μετά την περίπτωση Β.2.4. περί ΚΕΔΕ για τον τόπο, το χρόνο και τη διαδικασία πλειστηριασμού ως προς τους διενεργούμενους κατά τη διοικητική εκτέλεση πλειστηριασμούς.
5. ΚΠολΔ-άρθρο 1000 [Αναστολή πλειστηριασμού ]
Με τις νέες διατάξεις του άρθρου 1000, αντικαθίσταται η προθεσμία κατάθεσης αίτησης για αναστολή διενέργειας του πλειστηριασμού από τον οφειλέτη και ειδικότερα ορίζεται διάστημα δεκαπέντε (15) τουλάχιστον εργασίμων ημερών (αντί πέντε (5) όπως ίσχυε) πριν από την ημέρα του πλειστηριασμού εντός του οποίου κατατίθεται η ανωτέρω αίτηση επί ποινή απαραδέκτου. Περαιτέρω στο πλαίσιο χορήγησης της αναστολής, καταργήθηκε πλέον η δυνατότητα του δικαστηρίου να ορίσει σε εξαιρετικές περιπτώσεις ως καταβλητέο, ποσό μικρότερο του ενός τετάρτου (τουλάχιστον) του οφειλόμενου στον επισπεύδοντα κεφαλαίου. Η απόφαση για την αναστολή εκδίδεται πλέον έως τις 12:00 το μεσημέρι της Δευτέρας που προηγείται του πλειστηριασμού και γνωστοποιείται αυθημερόν στον υπάλληλο του πλειστηριασμού. Ορίζεται ρητά ότι η καταβολή γίνεται υποχρεωτικά μέχρι την 10.00 πρωινή της ημέρας διεξαγωγής του πλειστηριασμού και αν αυτή δεν γίνει ο πλειστηριασμός διεξάγεται κανονικά. Τέλος, καταργήθηκε η δυνατότητα χορήγησης δεύτερης αναστολής για έκτακτους λόγους στην περίπτωση που με την αρχική αναστολή δεν είχε εξαντληθεί το εξάμηνο και όχι πάνω από το όριο των έξι (6) μηνών συνολικά από την αρχική ημέρα του πλειστηριασμού.
6. ΚΠολΔ -άρθρο 1001 [Κατάργηση δημόσιας κήρυξης επί πλειστηριασμού ακινήτων]
Καταργείται η κήρυξη από κήρυκα στον τόπο του πλειστηριασμού.
7. ΚΠολΔ-άρθρο 1009 [Τύχη επαγγελματικής μίσθωσης μετά την κατακύρωση ]
Με τις νέες διατάξεις του άρθρου 1009 ρυθμίζονται λεπτομέρειες αναφορικά με το δικαίωμα του υπερθεματιστή να καταγγείλει τη μίσθωση του εκπλειστηριασθέντος ακινήτου που ήταν μισθωμένο για την άσκηση σε αυτό επιχείρησης.
8. ΚΠολΔ-άρθρο 1011 [Χρόνος επίδοσης αντιγράφου κατασχετήριας έκθεσης πλοίου]
Με τη μερική τροποποίηση του άρθρου 1011 σχετικά με τη διαδικασία κατάσχεσης πλοίου, προβλέπεται το διάστημα των τριών (3) ημερών από την ημέρα που έγινε η κατάσχεση (αντί δύο [2] όπως ίσχυε) εντός του οποίου επιδίδεται αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης στα προβλεπόμενα από το άρθρο αυτό πρόσωπα.
> Σχετικές οι διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 39 καθώς και των άρθρων 48 και 49 του ΚΕΔΕ (όπως αναλύεται ανωτέρω περιπτώσεις Β.1.1. και Β.1.2.)
9. ΚΠολΔ-άρθρο 1011 Α [ Τροποποιήσεις στην κύρια διαδικασία πλειστηριασμού πλοίου ]
Με τη νέα ρύθμιση του άρθρου 1011 Α εισάγονται ειδικές διατάξεις με τις οποίες ρυθμίζονται λεπτομέρειες για τους πλειστηριασμούς πλοίων και αεροπλάνων, κατ' απόκλιση από τις αντίστοιχες ρυθμίσεις του πλειστηριασμού κινητών/ακινήτων λόγω της φύσης του αντικειμένου της εκτέλεσης.
Ειδικότερα :
α) ως ημερομηνία διεξαγωγής του πλειστηριασμού πλοίου ορίζεται η πρώτη εργάσιμη Τετάρτη μετά την πάροδο σαράντα (40) ημερών από την κατάσχεση,
β) ορίζονται ειδικές προθεσμίες για την άσκηση ανακοπής των περιπτώσεων α και β της παραγράφου 1 του άρθρου 934 και της παραγράφου 4 του άρθρου 954 ΚΠολΔ, καθώς και για την υποβολή αίτησης αναστολής του άρθρου 1000 ΚΠολΔ, στο πλαίσιο επίσπευσης αναγκαστικής εκτέλεσης πλοίου. Η απόφαση δημοσιεύεται μέχρι τις 12:00 το μεσημέρι της Δευτέρας πριν από τον πλειστηριασμό,
γ) ορίζεται ως νέα ημέρα του πλειστηριασμού η πρώτη εργάσιμη Τετάρτη μετά την πάροδο τριάντα (30) ημερών από τη δημοσίευση της απόφασης επί της ανακοπής της παραγράφου 4 του άρθρου 954 ΚΠολΔ και η πρώτη εργάσιμη Τετάρτη μετά τη λήξη της χορηγηθείσας αναστολής του άρθρου 1000 ΚΠολΔ,
δ) εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν έγινε ο πλειστηριασμός του πλοίου κατά την ημέρα που είχε οριστεί, επισπεύδεται σύμφωνα με το άρθρο 973 ΚΠολΔ και νέα ημέρα πλειστηριασμού ορίζεται η πρώτη εργάσιμη Τετάρτη μετά την πάροδο είκοσι (20) ημερών μετά τη δήλωση συνεχίσεως.
(Δ) ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Σύμφωνα με το άρθρο ένα άρθρο ένατο του νόμου αυτού, οι μεταβατικές και άλλες διατάξεις που αφορούν την αναγκαστική εκτέλεση είναι οι αριθμ. 3, 5, 11 έως 16.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ
20 Mar, 2017