Αθήνα 18/07/2016 -13:39,
Αριθ. Πρωτ:ΑΤΚΕ 1108748 ΕΞ 2016 /1741

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΤΜΗΜΑ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Ταχ. Δ/νση: Λεωχάρους 2
Ταχ. Κωδ.: 105 62 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες: Ε. Αυγερινού
Τηλέφωνο: 210.33.75.066
210.33.75.247
FAX: 210.32.35.135

ΘΕΜΑ: Απάντηση στην αριθ. 5767/31-5-16 ερώτηση.

Σε απάντηση της με αριθ. πρωτ. 5767/31-5-16 ερώτησης που κατέθεσαν οι παραπάνω Βουλευτές, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Το άρθρο 26 ενότητα Α' παρ. 1 του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια που κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του ν. 2961/2001 (ΦΕΚ 266Α'), όπως ισχύει, το οποίο ρυθμίζει την απαλλαγή πρώτης κατοικίας αιτία θανάτου, θέτει ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγησή της, μεταξύ άλλων, τη μόνιμη κατοικία των δικαιούχων (είτε Ελλήνων πολιτών είτε πολιτών κρατών μελών της Ε.Ε.) στην Ελλάδα. Η προϋπόθεση αυτή συνάδει με το σκοπό θέσπισης της εν λόγω απαλλαγής, ως κοινωνικού βοηθήματος προς τις πλέον ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, που δεν διαθέτουν στέγη και αποκτούν την πρώτη τους κατοικία με το θάνατο του συζύγου ή γονέως.

Ωστόσο , ύστερα από προσφυγή που ασκήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (υπόθεση C-244/15, παράβαση 2012/2134), εκδόθηκε καταδικαστική απόφαση σε βάρος της Ελληνικής Δημοκρατίας με ημερομηνία 26-5-2016, που ορίζει ότι η Ελλάδα, θεσπίζοντας και διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία προβλέπουσα απαλλαγή από το φόρο κληρονομιάς για την πρώτη κατοικία, η οποία εφαρμόζεται μόνο στους υπηκόους των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατοίκους Ελλάδας, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 63 ΣΛΕΕ και από το άρθρο 40 της Συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) της 2ας Μαΐου 1992, που απαγορεύουν τον περιορισμό της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων.

Η Ελλάδα διαφωνεί με το σκεπτικό της ως άνω απόφασης, δεδομένου -κυρίως- ότι η συγκεκριμένη απαλλαγή θεσπίστηκε από το νόμο ως κοινωνική παροχή, άρρηκτα συνδεδεμένη με τον τόπο κατοικίας, στον οποίο αποκτά ο δοκιμαζόμενος από το θάνατο του συζύγου ή γονέως την πρώτη του κατοικία (για το λόγο αυτό άλλωστε όλες οι προϋποθέσεις χορήγησής της συνδέονται με τον τόπο μόνιμης κατοικίας). Λόγω δε και της αναγκαστικής αιτία θανάτου διαδοχής δεν τίθεται θέμα ελευθερίας επενδύσεων στον τομέα των κληρονομιών, οπότε δεν θεωρούμε ότι θίγεται η ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων με τη μη χορήγηση απαλλαγής στους μη κατοίκους Ελλάδος (οι οποίοι στην πληθώρα των περιπτώσεων κληρονομούν εξοχικές κατοικίες στην Ελλάδα και όχι την πρώτη τους κατοικία, που βρίσκεται -προφανώς- στη χώρα της πραγματικής κατοικίας τους).

Μετά την έκδοση της απόφασης του Δ.Ε.Ε. ωστόσο και ενόψει των επαπειλούμενων κυρώσεων, η Ελλάδα εξετάζει την τροποποίηση της διάταξης του άρθρου 26, διευρύνοντάς τη αναγκαστικά, ώστε στους δικαιούχους της απαλλαγής να συμπεριληφθούν τόσο οι πολίτες κρατών μελών της Ε.Ε. που δεν κατοικούν στην Ελλάδα -συνεπώς και οι Έλληνες κάτοικοι άλλων κρατών μελών- όσο και οι πολίτες των κρατών μελών του Ε.Ο.Χ.


Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΤΡΥΦΩΝ Ζ. ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ