Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven

Σύμφωνα με το άρθρο 23 « Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες » του Ν. 4172/2013 : « Οι ακόλουθες δαπάνες δεν εκπίπτουν: …..β) κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής,».

Δύο σημαντικά ζητήματα « φορολογικής δικαιοσύνης», προκύπτουν από την εφαρμογή της διάταξης αυτής :

Πρώτο ζήτημα : Η μη αναγνώριση των δαπανών που εξοφλήθηκαν με μετρητά στις ημέρες « Τραπεζικής αργίας» (28 Ιουνίου 2015 έως και 19 Ιουλίου 2015 ) και αφορούσαν πληρωμές τιμολογίων, τα οποία εκδόθηκαν μετά την κήρυξη της « Τραπεζικής αργίας» (29 Ιουνίου 2015 )

Όπως αναφέρουμε και πιο κάτω « Οι δαπάνες που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών και εξοφλούνται κατά το χρονικό διάστημα από 28 Ιουνίου και έως τη λήξη της προβλεπόμενης τραπεζικής αργίας, χωρίς τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά παρέκκλιση των διατάξεων της περ. β΄ του άρθρου 23 του ν.4172/2013.Τα ανωτέρω εφαρμόζονται για την εξόφληση τιμολογίων και γενικά στοιχείων που έχουν εκδοθεί ως και την 28.06.2015. (ΠΟΛ.1143/3.7.2015 ) »

Κατά την άποψή μου πρέπει να αναγνωριστεί προς έκπτωση και η εξόφληση τιμολογίων που είχαν εκδοθεί καθόλη την διάρκεια της «Τραπεζικής αργίας» (28 Ιουνίου 2015 έως και 19 Ιουλίου 2015 ), αφού στην επιχειρηματική πρακτική τότε, διαμορφώθηκαν συνθήκες κατά τις οποίες οι προμηθευτές αγαθών και υπηρεσιών , ζητούν την άμεση πληρωμή μετρητοίς, κυρίως για τα είδη που πωλούσαν κατά την διάρκεια της «Τραπεζικής αργίας»

[ Δείτε και το άρθρο μου (Η πληρωμή τιμολογίων αξίας άνω των 500 ευρώ με μετρητά, στις ημέρες «τραπεζικής αργίας» ( 30-6-2015 ) « Σε κάθε περίπτωση , συνεκτιμώντας τα ανωτέρω, πρέπει η Φορολογική Διοίκηση, για την διευκόλυνση των συναλλαγών, να δώσει την δυνατότητα φορολογικής έκπτωσης των δαπανών/αγορών, οι οποίες εξοφλήθηκαν μετρητοίς, εφόσον η εξόφληση έγινε κατά την περίοδο από 28 Ιουνίου έως και 6 Ιουλίου [ σημ. : παρατάθηκε διαδοχικά έως 19/7/2015 ] η οποία έχει κηρυχθεί ως τραπεζική αργία, χωρίς κάποια άλλη προϋπόθεση » ] και

Δεύτερο ζήτημα : Η ερμηνεία της «Φορολογικής Διοίκησης » ότι : «Δεν αναγνωρίζονται φορολογικά οι δαπάνες που αφορούν σε προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος και νερού από ΔΕΚΟ ή δημοτικές επιχειρήσεις σε περίπτωση εξόφλησής τους στα ταμεία των αντίστοιχων ΔΕΚΟ.»
Μην ξεχνάμε ότι η ανάπτυξη ή όχι «φορολογικής συνείδησης», είναι εκτός των άλλων και αποτέλεσμα της « φορολογικής δικαιοσύνης», που εκφράζεται μέσα από τον φορολογικό Νόμο και τις ερμηνείες που δίδει η Φορολογική Διοίκηση

Με βάση λοιπόν τις ερμηνευτικές ( αναφέρονται στο τέλος του άρθρου ) προκύπτουν τα εξής :

Α. ΔΑΠΑΝΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΟ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟΝ «ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ».

1) Δαπάνες που υπάγονται [ Κατωτέρω δείτε και σχετικές εξαιρέσεις ]

Δεν εκπίπτει φορολογικά κάθε είδους δαπάνη, που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των €500, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής.
Για την εφαρμογή της περίπτωσης αυτής, στην έννοια της αγοράς των αγαθών και της λήψης των υπηρεσιών εμπίπτουν :

α) οι αγορές πρώτων και βοηθητικών υλών, εμπορευμάτων, υλικών,

β) παγίων, κ.λπ.,

γ) οι πάσης φύσεως δαπάνες της επιχείρησης καθώς και οι πάσης φύσεως υπηρεσίες που λαμβάνει η επιχείρηση

2) Υπαγόμενες επιχειρήσεις και ευθύνες Λογιστών
Υπάγονται όλες οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως της κατηγορίας τήρησης βιβλίων ( απλογραφικά ή διπλογραφικά ) και ανεξαρτήτως της νομικής μορφής και του σκοπού των

Σημειώνουμε ότι, με βάση το άρθρο 38. «Ρυθμίσεις θεμάτων λογιστών – φοροτεχνικών», του Ν. 2873 / 2000 ισχύουν τα εξής : « 3. Ο λογιστής φοροτεχνικός είναι υπεύθυνος για την ορθή μεταφορά των οικονομικών δεδομένων από τα στοιχεία στα βιβλία, για την ακρίβεια των δηλώσεων ως προς τη συμφωνία αυτών με τα φορολογικά και οικονομικά δεδομένα που προκύπτουν από τα τηρούμενα βιβλία. Επίσης, είναι υπεύθυνος για την ορθή φορολογική αναμόρφωση των αποτελεσμάτων με τις δαπάνες που δεν αναγνωρίζονται και τις οποίες παραθέτει αναλυτικά σε κατάσταση που συνυποβάλλεται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. …. 5.Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του άρθρου αυτού και των υπουργικών αποφάσεων που θα εκδοθούν κατ' εξουσιοδότηση του παρόντος προβλέπονται οι ακόλουθες κυρώσεις: α) Για τους υπόχρεους επιτηδευματίες αυτοτελές πρόστιμο, κατά τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου του άρθρου 4 του ν.2523/1997…. β) Για τους υπεύθυνους σύνταξης των δηλώσεων επιβάλλεται πρόστιμο της τάξεων του πρώτου εδαφίου του άρθρου 4 του ν.2523/1997 μέχρι το διπλάσιο του ανώτατου ορίου, αν οι δηλώσεις είναι ανακριβείς σε σχέση με τα προκύπτοντα από τα βιβλία και στοιχεία δεδομένα και ο υπόχρεος επιτηδευματίας, συνεπεία αυτής της ανακρίβειας, δεν απέδωσε ή απέδωσε ανακριβώς φόρο ή έλαβε επιστροφή ποσού πάνω από πέντε τοις εκατό (5%) του προκύπτοντος φόρου, ο οποίος υπερβαίνει σε κάθε περίπτωση το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) δραχμών. Το πρόστιμο αυτό είναι αυτοτελές ανά δήλωση. [ Δείτε για το θέμα αυτό και το άρθρο του κόμβου : « Υποχρεώσεις λογιστών - Συνέργεια στην τέλεση εγκλημάτων φοροδιαφυγής (Νομοθετική και πρακτική επισκόπηση) » της Κας ΝΕΝΑ Π. ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΥ, Δικηγόρου.
Στις περιπτώσεις τήρησης «απλογραφικών βιβλίων», υπάρχει σημαντικό πρόβλημα και απαιτείται σημαντικός χρόνος, για την εξεύρεση των ενδεχόμενων «λογιστικών διαφορών », που προκύπτουν εξαιτίας της μη πληρωμής με τον προβλεπόμενο από το άρθρο 23 περ. β, τρόπο. Πρέπει να σημειώσουμε, ότι στην περίπτωση των « απλογραφικών βιβλίων» δεν προκύπτει η υποχρέωση λογιστικής παρακολούθησης των πληρωμών & εισπράξεων εκ μέρους του Λογιστή

Λογιστές καθώς και Ενώσεις Λογιστών ( π.χ. Σ.Ε.Ε.Λ.Φ.Ο.Καρδίτσας ) , με σκοπό τον περιορισμό της τυχόν ευθύνης των Λογιστών , έχουν προτείνει την υιοθέτηση «υπεύθυνης δήλωσης (άρθρο 8 Ν.1599/1986)» που θα υπογράφεται από τον επιχειρηματία ή τον διαχειριστή και η οποία θα αναφέρει μεταξύ άλλων ότι : «Όλα τα παραστατικά αξίας άνω των πεντακοσίων (500,00€), έχουν εξοφληθεί με τους προβλεπόμενους από τις κείμενες διατάξεις τρόπους, (κατάθεση σε λογαριασμό του προμηθευτή, έκδοση επιταγής, δίγραμμη επιταγή, χρεωστική ή πιστωτική κάρτα κλπ.).»

Υπόδειγμα μιας τέτοιας υπεύθυνης δήλωσης μπορείτε να κατεβάσετε από εδω

3) Υπαγόμενες συναλλαγές σχετικά με τον αντισυμβαλλόμενο
Εμπίπτει κάθε δαπάνη ( αξίας άνω των €500 ), από την ημεδαπή ή την αλλοδαπή και

Στις υπόψη διατάξεις εμπίπτουν και οι περιπτώσεις εξόφλησης δαπανών που αφορούν στην αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών από πρόσωπα που δεν έχουν υποχρέωση έκδοσης στοιχείου του Κ.Φ.Α.Σ (παρ. 5 άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ). [ 5. Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών και τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 αποδεικνύουν τις συναλλαγές με τη σύνταξη, τίτλου κτήσης για τα αγαθά που αγοράζουν από πρόσωπα που δεν έχουν υποχρέωση για έκδοση τιμολογίου κατά την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών…. ]

4) Όριο ένταξης

Ως αξία συναλλαγής λαμβάνεται υπόψη το καθαρό ποσό της αξίας της συναλλαγής, προ ΦΠΑ, εφόσον είναι 500,01 και παραπάνω

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α: ΟΡΙΣΜΟΙ του Ν. 4308/2014 ( Ε.Λ.Π ) : « Συναλλαγή (Transaction): Συναλλαγή είναι κάθε πράξη μεταξύ της οντότητας και ενός ή περισσότερων συμβαλλομένων, η οποία δημιουργεί μεταβολή στα περιουσιακά στοιχεία και / ή τις υποχρεώσεις αυτής, όπως για παράδειγμα η πώληση ή ανταλλαγή αγαθών, ή η λήψη ενός δανείου, συμπεριλαμβανομένων μεταβολών σε ενδεχόμενα περιουσιακά στοιχεία και ενδεχόμενες υποχρεώσεις.»

5) Εξόφληση λογαριασμών ΔΕΚΟ

Δεν αναγνωρίζονται φορολογικά οι δαπάνες που αφορούν σε προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος και νερού από ΔΕΚΟ ή δημοτικές επιχειρήσεις σε περίπτωση εξόφλησής τους στα ταμεία των αντίστοιχων ΔΕΚΟ

Η Π.Ο.Φ.Ε.Ε για το θέμα αυτό εξέδωσε στις 21/3/2016 (Αρ. Πρωτ. Εξερχομένου 033 ), την κάτωθι ανακοίνωση :

« Θέμα: «Μη έκπτωση δαπάνης τιμολογίων άνω των 500€ της ΔΕΗ ή ΔΕΚΟ με εξόφληση στα καταστήματα της με μετρητά»

Κύριε Γενικέ,

Η Π.Ο.Φ.Ε.Ε. στην συνάντηση μαζί σας στις 19/02/2016, μεταξύ άλλων έθεσε και το θέμα που προέκυψε με την αμφισβήτηση της έκπτωσης ή μη της δαπάνης τιμολογίων της ΔΕΗ ή ΔΕΚΟ, που έγιναν με μετρητά στα ταμεία των καταστημάτων της, για ποσά άνω των 500€

Τα παραπάνω τιμολόγια της ΔΕΗ και ΔΕΚΟ εμπεριέχουν σοβαρά ποσά δημοτικών φόρων και τελών τα οποία συνεισπράτονται με τους λογαριασμούς της

Η ερμηνεία αυτή που δόθηκε με το αριθ. Πρωτ.: ΔΕΑΦΒ 1139502 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης της Γ.Γ.Δ.Ε. αν και είναι σύμφωνη με το γράμμα του νόμου, θεωρούμε ότι δεν είναι σύμφωνη με το πνεύμα του νόμου (εικονικότητα ή μη δαπανών), δόθηκε μετά από ένα μεγάλο διάστημα (με αναδρομική ισχύ από 01.01.2014) με αποτέλεσμα να δημιουργεί ήδη σοβαρά προβλήματα σε ελέγχους επιχειρήσεων

Παρακαλούμε όσον αφορά αυτές ειδικά τις πληρωμές να υπάρχει εξαίρεση από τον παραπάνω κανόνα για να μη δημιουργείται πρόβλημα με την έκπτωση των παραπάνω δαπανών.»

6) Περιπτώσεις πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών για λογαριασμό τρίτου.

Με τραπεζικό μέσο πληρωμής αποκλειστικά και μόνο εξοφλούνται, μερικά ή ολικά και οι συναλλαγές αξίας άνω των €500, στις περιπτώσεις πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών για λογαριασμό τρίτου. Δηλαδή, ο αντιπρόσωπος – εντολοδόχος πρέπει να πληρωθεί με τραπεζικό μέσο πληρωμής και να αποδώσει το προϊόν της πώλησης (ποσό) στον εντολέα του, εφόσον προκύπτει αξία άνω των €500 ανά εκκαθάριση μετά την αφαίρεση από αυτόν της προμήθειας που δικαιούται, με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής

7) Περιπτώσεις προκαταβολών έναντι της αξίας του προς αγορά αγαθού

Σε περίπτωση που καταβάλλονται προκαταβολές έναντι της αξίας του προς αγορά αγαθού ή υπηρεσίας ή όταν πραγματοποιούνται τμηματικές καταβολές που αφορούν συναλλαγές συνολικού ύψους άνω των €500, απαιτείται η χρήση τραπεζικού μέσου, ανεξαρτήτως του ποσού της κάθε τμηματικής καταβολής ή προκαταβολής.

Β. ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ.

1) Εξαιρέσεις λόγω ορίου δαπανών

Εξαιρούνται οι περιπτώσεις στις οποίες το καθαρό ποσό της αξίας της συναλλαγής, προ ΦΠΑ είναι 500 ευρώ και μικρότερο( Φυσικά πρέπει για την φορολογική έκπτωση της δαπάνης να πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις των άρθρων 22, και 23 του ν. 4172/2013 ).

2) Εξαιρέσεις λόγω κατηγοριών δαπανών

Η εξόφληση με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, δεν απαιτείται ( ανεξαρτήτως ύψους του ποσού ) για τις παρακάτω κατηγορίες δαπανών :
α1. Mισθούς, ημερομίσθια προσωπικού, έκτακτες αμοιβές προσωπικού, αμοιβές καταβαλλόμενες σε υπαλλήλους πέραν των συμβατικών ή νομίμων, πάγια μηνιαία αποζημίωση η οποία συνιστά συγκεκαλλυμένη επαύξηση μισθού, που χορηγούνται από τον εργοδότη στον εργαζόμενο, καθόσον οι ανωτέρω δαπάνες δεν αφορούν στη λήψη υπηρεσιών αλλά στην παροχή μισθωτής εργασίας

α2. Απολαβές διευθυντών ή μελών του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας,
β. Μισθώματα ακινήτων, καθότι δεν πρόκειται για λήψη υπηρεσιών αλλά για χρήση μισθίου (εισόδημα από κεφάλαιο για τον εκμισθωτή, σχετ. άρθρο 39 ν4172/2013).
γ. Τόκους και συναφή έξοδα, καθόσον δεν εμπεριέχουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά της παροχής υπηρεσίας

3) Εξαιρέσεις λόγω «λογιστικών συμψηφισμών»

Σε περίπτωση που οι αντισυμβαλλόμενοι είναι ταυτόχρονα προμηθευτές και πελάτες, επιτρέπεται να προβούν σε εκατέρωθεν λογιστικούς συμψηφισμούς, εφόσον αυτό δεν αντιβαίνει σε διατάξεις άλλων νόμων. Όταν η διαφορά που απομένει μετά τον συμψηφισμό είναι μεγαλύτερη των 500 ευρώ, τότε για να αναγνωρισθεί το σύνολο των αγορών απαιτείται η εξόφλησή της με τραπεζικό μέσο πληρωμής. Τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση πώλησης αγαθών μεταξύ υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών με «ανταλλαγή».

4) Εξαιρέσεις σε περιπτώσεις «ταχυμεταφοράς (courier )», εμπορικών αντιπροσώπων ή εισπρακτόρων .

Σε περίπτωση αγοράς αγαθών που παραδίδονται από επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών ταχυμεταφοράς (ταχυμεταφορέας - courier - «εισπράκτορας για λογαριασμό τρίτων») με αντικαταβολή του τιμήματος χωρίς τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής αλλά με μετρητά, τότε η επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ταχυμεταφοράς αναγράφει στο «συνοδευτικό δελτίο ταχυμεταφοράς» (ΣΥ.ΔΕ.ΤΑ) που υποχρεούται να εκδίδει με βάση τον Κανονισμό Γενικών Αδειών (αριθμ. Απόφ. 686/064 της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων - Ε.Ε.Τ.Τ. /ΦΕΚ 1700Β'/10.07.2013) τον αριθμό και την ημερομηνία του τιμολογίου που εξοφλείται και το ακριβές ποσό των μετρητών που παραλαμβάνει. Η επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ταχυμεταφοράς έχει την υποχρέωση να καταθέσει συνολικά τα ποσά σε τραπεζικό λογαριασμό της εταιρείας εντολέα - πωλητή, εντός δύο (2) ημερών από την έκδοση του ΣΥ.ΔΕ.ΤΑ. Το αντίγραφο του «συνοδευτικού δελτίου ταχυμεταφοράς» (ΣΥ.ΔΕ.ΤΑ.) που παραδίδεται στον αγοραστή των αγαθών και αναγράφει το ποσό που αυτός κατέβαλε διαφυλάσσεται μέχρι το χρόνο παραγραφής της χρήσης μέσα στην οποία το έλαβε.
Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις που οι συναλλαγές πραγματοποιούνται μέσω εμπορικών αντιπροσώπων ή εισπρακτόρων, κ.λπ

5) Εξαιρέσεις σε περιπτώσεις συναλλαγών, που διενεργούνται σε ημέρες και ώρες μη λειτουργίας των τραπεζών ή που για αντικειμενικούς λόγους δεν είναι δυνατή η εξόφληση με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής

Σε περιπτώσεις συναλλαγών, που διενεργούνται σε ημέρες και ώρες μη λειτουργίας των τραπεζών ή που για αντικειμενικούς λόγους δεν είναι δυνατή η εξόφληση με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής και καταβάλλονται σε μετρητά ή παραδίδονται συναλλαγματικές οι οποίες εξοφλούνται εκτός τραπεζικού συστήματος, προκειμένου η δαπάνη να αναγνωρισθεί φορολογικά από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, πρέπει :

α) Η εταιρεία που παρέχει την υπηρεσία ή πουλάει τα αγαθά, υποχρεούται να καταθέσει εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών από την έκδοση του παραστατικού (απόδειξη είσπραξης μετρητών ή παραλαβής συναλλαγματικών εκτός τραπεζικού συστήματος) σε τραπεζικό λογαριασμό που τηρεί σε οποιαδήποτε αναγνωρισμένη τράπεζα ή πιστωτικό οργανισμό το ποσό των μετρητών που εισέπραξε.

β) Ο λόγος της αδυναμίας εξόφλησης με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής πρέπει να αναγράφεται πάνω στο σώμα του στοιχείου του ΚΦΑΣ και να αποδεικνύεται με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αναγνωρίζεται και μία δαπάνη η οποία εξοφλήθηκε με μετρητά, εφόσον ο προμηθευτής που έλαβε τα μετρητά προβεί στις ανωτέρω ενέργειες ( α ) και ( β)

6) Εξαιρέσεις λόγω της « Τραπεζικής Αργίας » [ Αφορά το χρονικό διάστημα : 28 Ιουνίου 2015 έως και 19 Ιουλίου 2015 ]

[Τραπεζική αργία ορίστηκε σύμφωνα με το άρθρο Πρώτο της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 28ης Ιουνίου 2015, η χρονική περίοδος από 28 Ιουνίου έως και 6 Ιουλίου 2015. Παρατάθηκε μέχρι την 8η Ιουλίου σύμφωνα με την Γ.Δ.Ο.Π.0000937ΕΞ2015/Χ.Π. 2255/6.7.2015, στη συνέχεια μέχρι την 13η Ιουλίου 2015 με την Γ.Δ.Ο.Π.0000945ΕΞ 2015/Χ.Π. 2261/8.7.2015 μέχρι την 15η Ιουλίου με την Γ.Δ.Ο.Π.0000966 ΕΞ2015/Χ.Π. 2297/13.6.2015 με την ΠΝΠ της 14.7.2015 μέχρι την 16η Ιουλίου 2015 και τέλος με την Γ.Δ.Ο.Π. 0000989 ΕΞ2015/Χ.Π.2314/16.7.2015 μέχρι την 19η Ιουλίου ]

Οι δαπάνες που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών και εξοφλούνται κατά το χρονικό διάστημα από 28 Ιουνίου και έως τη λήξη της προβλεπόμενης από την Π.Ν.Π. «Τραπεζική αργία βραχείας διάρκειας» (ΦΕΚ 65Α΄/28.06.2015) τραπεζικής αργίας, χωρίς τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά παρέκκλιση των διατάξεων της περ. β΄ του άρθρου 23 του ν.4172/2013. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται για την εξόφληση τιμολογίων και γενικά στοιχείων που έχουν εκδοθεί ως και την 28.06.2015. (ΠΟΛ.1143/3.7.2015 )
Τα αναφερόμενα στην ΠΟΛ.1143/3.7.2015 εγκύκλιό μας σχετικά με την έκπτωση των δαπανών που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών και εξοφλούνται στη διάρκεια της προβλεπόμενης από την Π.Ν.Π. (ΦΕΚ 65Α’/28.06.2015) τραπεζικής αργίας χωρίς τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, κατά παρέκκλιση των διατάξεων της περ. β’ του άρθρου 23 του ν. 4172/2013, ισχύουν και κατά το χρονικό διάστημα ισχύος κάθε μεταγενέστερης παράτασης της διάρκειας της αργίας αυτής. ( ΠΟΛ 1153/2015 ) .

Γ. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ « ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ΠΛΗΡΩΜΗΣ »

Ως τραπεζικό μέσο πληρωμής, προκειμένου για την εφαρμογή των κοινοποιούμενων διατάξεων, νοείται:
- Η κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του προμηθευτή, είτε με μετρητά είτε με μεταφορά μεταξύ λογαριασμών (έμβασμα),
- Η χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών της εταιρείας που πραγματοποιεί την πληρωμή,
- Η έκδοση τραπεζικής επιταγής της επιχείρησης ή η εκχώρηση επιταγών τρίτων,
- Η χρήση συναλλαγματικών οι οποίες εξοφλούνται μέσω τραπέζης,
- Η χρήση ταχυδρομικής επιταγής – ταχυπληρωμής ή η κατάθεση σε λογαριασμό πληρωμών των Ελληνικών Ταχυδρομείων

Επίσης :
- Ως τραπεζικό μέσο πληρωμής νοείται και η καταβολή σε λογαριασμό πληρωμών του προμηθευτή, που τηρείται σε ιδρύματα πληρωμών κατά την έννοια του ν3862/2010, σε ιδρύματα έκδοσης ηλεκτρονικού χρήματος (πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών του ν3862/2010) είτε με μετρητά είτε με μεταφορά μεταξύ λογαριασμών πληρωμών (έμβασμα)

- Ως τραπεζικό μέσο πληρωμής νοείται και η καταβολή σε λογαριασμό πληρωμών του προμηθευτή, που τηρείται στο πιστωτικό ίδρυμα «PayPal (Europe) S.ar.l. et Cie, S.C.A.».
Σε περίπτωση που ο δικαιούχος των αμοιβών είναι φυσικό πρόσωπο που δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα αρκεί η καταβολή σε απλό λογαριασμό.

Δ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΕΤΟΣ ΧΩΡΙΣ «ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΜΕΣΟ ΠΛΗΡΩΜΗΣ»

Οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί εντός του φορολογικού έτους αλλά δεν έχουν εξοφληθεί στο έτος αυτό, κρίνονται οριστικά, ως προς την εκπεσιμότητά τους, στο φορολογικό έτος που θα λάβει χώρα η εξόφληση αυτών. Στην περίπτωση που στο έτος εξόφλησης των δαπανών διαπιστωθεί ότι οι δαπάνες αυτές εξοφλήθηκαν χωρίς να γίνει χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής (π.χ. με μετρητά), η επιχείρηση υποχρεούται να υποβάλλει τροποποιητική δήλωση του φορολογικού έτους εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η συναλλαγή, προσθέτοντας τα ποσά αυτών των δαπανών ως θετική λογιστική διαφορά.

Δηλαδή η επιχείρηση εκπίπτει κανονικά την δαπάνη στο έτος ( π.χ 2014 ) που καταχώρησε το παραστατικό της δαπάνης και φυσικά δεν χρειάζεται η πληρωμή της στο ίδιο έτος . Εφόσον όμως η εξόφληση της οφειλής στο επόμενο έτος 2015 , έγινε χωρίς τον προβλεπόμενο τρόπο τότε θα πρέπει να υποβάλλει τροποποιητική δήλωση για το έτος 2014.

Ιδιαίτερα αναλυτικό για το θέμα αυτό είναι και το άρθρο του Κωνσταντίνου Δημ. Γραβιά«Εξόφληση τιμολογίων άνω των 500 ευρώ σε διαφορετικό φορολογικό έτος από την ημερομηνία έκδοσής τους»

Ε. ΕΞΟΦΛΗΣΗ ΔΑΠΑΝΗΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΔΕΝ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΚΑΤ' ΑΡΧΗΝ ΕΙΚΟΝΙΚΟΤΗΤΑ

Η μη εξόφληση των ως άνω δαπανών με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής δεν συνιστά, από μόνη της, εικονικότητα ως προς τη συναλλαγή και δεν έχει ως αποτέλεσμα τον προσδιορισμό του εισοδήματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του ιδίου νόμου, εφόσον δεν συντρέχουν και άλλοι λόγοι.

ΣΤ. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΝΤΥΠΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΛΟΓΩ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΥ ΤΡΟΠΟΥ

α) Καταρχήν προσδιορίζονται οι εξοφλήσεις των προμηθευτών, οι οποίες δεν έγιναν με τον προβλεπόμενο από το άρθρο 23 περ. β, τρόπο. Τα ποσά των περιπτώσεων αυτών διαχωρίζονται σε τρείς κατηγορίας :

i ) Εξοφλήσεις προμηθευτών,τα παραστατικά δαπανών των οποίων, επιβάρυναν το αποτέλεσμα της Χρήσης και για τις οποίες πρέπει να γίνει η κατάλληλη φορολογική αναμόρφωση στην φορολογική δήλωση της χρήσης.

ii ) Εξοφλήσεις προμηθευτών ( π.χ παγίων ),τα παραστατικά δαπανών των οποίων επιβάρυναν το αποτέλεσμα της Χρήσης μόνο κατά ένα μέρος ( μέσω των αποσβέσεων ) και για τις οποίες πρέπει να γίνει η κατάλληλη φορολογική αναμόρφωση στην φορολογική δήλωση της χρήσης, αλλά και των επομένων. Δηλαδή σε περίπτωση που η αγορά ενός παγίου δεν εξοφλήθηκε με τον « προβλεπόμενο τρόπο», η φορολογικά αναμόρφωση πρέπει να αφορά μόνο το ποσό των αποσβέσεων της Χρήσης και αντίστοιχα στις επόμενες Χρήσεις πρέπει να αναμορφωθούν φορολογικά οι αποσβέσεις που αντιστοιχούν στο πάγιο αυτό

iii) Εξοφλήσεις προμηθευτώντα παραστατικά δαπανών των οποίων επιβάρυναν το αποτέλεσμα προηγουμένων Χρήσεων και άρα στην περίπτωση αυτή πρέπει να προβούμε σε υποβολή τροποποιητικής δήλωσης που αφορά την προηγούμενη χρήση, με σχετική φορολογική αναμόρφωση.

β) Στις περιπτώσεις που με τον ίδιο προμηθευτή υπάρχουν συναλλαγές άνω αλλά και κάτω των 500 ευρώ, χρήσιμο θα είναι ( για την αποφυγή προστριβών σε φορολογικό έλεγχο ), σε κάθε πληρωμή με μετρητά να αναγράφουμε τα στοιχεία του παραστατικού ( τιμολογίου κ.λ.π ), που εξοφλούμε

γ) Η « διαφορά» αυτή μεταξύ « λογιστικής βάσης» και «φορολογικής βάσης», που προκύπτει θεωρείται μόνιμη και άρα δεν συμπληρώνεται ο «Πίνακας Κ» του εντύπου Ε3, αλλά η «ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗΣ» και συγκεκριμένα ο κωδικός 2002 « Δαπάνη για αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών άνω 500 ευρώ χωρίς την χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής ( περ. β΄ του άρθρου 23 »

Ζ. ΕΠΙΒΟΛΗ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΜΕ « ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΤΡΟΠΟ» ΑΠΟ ΤΟ ΝΟΜΟ 3842/2010 - ΠΡΟΣΤΙΜΑ

Με βάση το Άρθρο 20. Διασφάλιση και έλεγχος συναλλαγών, του Ν. 3842/2010, ισχύουν τα εξής :

« 2.Φορολογικά στοιχεία αξίας ή λοιπά έγγραφα που εκδίδονται ή συντάσσονται αντί φορολογικών στοιχείων, συνολικής αξίας άνω των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ, τα οποία εκδίδονται για συναλλαγές μεταξύ επιτηδευμα­τιών εξοφλούνται μέσω επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών του εκδότη - πωλητή αγαθών ή υπηρεσιών και του λήπτη των αντίστοιχων στοιχείων ή επιταγών που εξοφλούνται μέσω των ίδιων λογαριασμών,

3 Τα φορολογικά στοιχεία συνολικής αξίας χιλίων πε­ντακοσίων (1.500) ευρώ και άνω, που εκδίδονται για πώ­ληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες, εξοφλού­νται από τους λήπτες τους, αγοραστές των αγαθών ή των υπηρεσιών, μέσω τράπεζας, με χρεωστικές ή πιστω­τικές κάρτες ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού και με επι­ταγές. Δεν επιτρέπεται εξόφληση των στοιχείων αυτών με μετρητά. Οι Τράπεζες δεν επιτρέπεται να χρεώνουν αμοιβές για την κατάθεση των ποσών αυτών σε τραπεζι­κούς λογαριασμούς….»
Πλήρη ανάλυση των ανωτέρω περιπτώσεων δείτε στο Άρθρο του Κωνσταντίνου Δημ. Γραβιά :Τρόπος εξόφλησης δαπανών άνω των 500,00 ευρώ, από την 1.1.2014 και μετά (ενημερωμένο), από το οποίο παραθέτουμε ένα μικρό απόσπασμα :

«5. Συμπεράσματα – επισημάνσεις
Συνοψίζοντας τα ανωτέρω, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις ισχύουσες διατάξεις των νόμων που παραθέσαμε, καταλήγουμε στα εξής:
α. Από 1.1.2014 και μετά δεν εκπίπτουν κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα οι δαπάνες που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής. …

β. Η εξόφληση των συναλλαγών από 3.000 ευρώ και πάνω μεταξύ υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγώνπρέπει να γίνεται αποκλειστικά μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή με επιταγή έκδοσης του λήπτη του στοιχείου. Σε περίπτωση που δεν ακολουθηθεί η διαδικασία αυτή, επιβάλλονται οι κυρώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 1 και 2α του ν. 2523/1997 (δείτε κατωτέρω τους προβληματισμούς μας).
γ. Φορολογικά στοιχεία, που εκδίδονται από «επιτηδευματίες», για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες άνω των 1.500 ευρώ, εξοφλούνται από τους λήπτες αυτών αποκλειστικά μέσω τραπέζης, με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες του αγοραστή των αγαθών ή λήπτη των υπηρεσιών ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με επιταγές, αποκλειόμενης της εξόφλησης των υπόψη στοιχείων με μετρητά. Αν δεν ακολουθηθεί η ανωτέρω διαδικασία και διαπιστώνονται πράξεις ή παραλείψεις σε διαφορετικό χρόνο εντός της ίδιας διαχειριστικής περιόδου επιβάλλεται ιδιαίτερο πρόστιμο, ανά φορολογικό έλεγχο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 2523/1997.
δ. Συνεπώς, από 1.1.2014 και μετά, όλοι οι «επαγγελματίες»⁸ πρέπει να εξοφλούν τα φορολογικά στοιχεία που αφορούν σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, μόνο με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, προκειμένου να μην χάσουν το δικαίωμα της έκπτωσης της δαπάνης. Αν παρόλα αυτά δεν ακολουθήσουν όσα προβλέπονται στον ν. 4172/2013, τότε εκτός από την "ποινή" της μη έκπτωσης της δαπάνης, αν τυγχάνει η δαπάνη να είναι από 3.000,00 και πάνω, τότε επιβάλλονται και οι κυρώσεις του ν. 2523/1997

Ακολουθεί ενδεικτικός πίνακας

* Αναφερόμαστε στις συναλλαγές που έχουν οι ιδιώτες με επιχειρήσεις (αγορές ιδιωτών από τα εμπορικά καταστήματα, καταστήματα εστίασης, κ.λπ.).

Σχετικές αποφάσεις :

Αριθ. πρωτ.: ΔΕΑΦ Β 1068191 ΕΞ 2016/26.4.2016- Έκπτωση δαπανών που αφορούν σε εξόφληση συναλλαγών μέσω του πιστωτικού ιδρύματος «PayPal (Europe) S.ar.l. et Cie, S.C.A.»

Αριθ. πρωτ.: ΔΕΑΦΒ 1139502 ΕΞ 2015/26.10.2015- Έκπτωση δαπανών που αφορούν σε εξόφληση συναλλαγών με ΔΕΚΟ ή δημοτικές επιχειρήσεις προκειμένου για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος και νερού

ΠΟΛ.1153/15.7.2015- Εξόφληση δαπανών κατά την παράταση της διάρκειας της τραπεζικής αργίας που ορίζεται από την Π.Ν.Π. «Τραπεζική αργία βραχείας διάρκειας» (ΦΕΚ 65Α'/28.06.2015)

ΠΟΛ.1143/3.7.2015 - Εξόφληση δαπανών κατά το χρονικό διάστημα της τραπεζικής αργίας που ορίζεται από την Π.Ν.Π. «Τραπεζική αργία βραχείας διάρκειας» (ΦΕΚ 65Α΄/28.06.2015)

ΠΟΛ.1079/6.4.2015- Διευκρινίσεις επί της αριθμ. ΠΟΛ.1216/2014 εγκυκλίου, σχετικά με την έκπτωση ή μη δαπάνης που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των 500 ευρώ

ΠΟΛ.1216/1.10.2014- Κοινοποίηση των διατάξεων της περίπτωσης β΄ του άρθρου 23 του ν.4172/2013