Ένα θέμα που απαντάται συχνά στις επιχειρήσεις και η αντιμετώπισή του, από φορολογικής απόψεως, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή είναι ο τρόπος χειρισμού των εσόδων που προέρχονται από συμμετοχή σε άλλα Νομικά Πρόσωπα, καθώς και οι δαπάνες που σχετίζονται με τη συμμετοχή αυτή. Αν και θεωρούμε, ότι οι φορολογικές διατάξεις που αναφέρονται στο συγκεκριμένο θέμα, μετά από προσεκτική ανάγνωση, είναι σαφείς, παρόλα αυτά οι Φορολογικές Αρχές έχουν διιστάμενες απόψεις. Είναι ανάγκη, λοιπόν, να αναπτύξουμε και να προσπαθήσουμε να αποσαφηνίσουμε το θέμα, προς όφελος και των αρμοδίων Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, αλλά και των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με την παρ.1, του άρθρου 48, του Ν.4172/2013, «Τα ενδοομιλικά μερίσματα που εισπράττει ένα νομικό πρόσωπο που είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, απαλλάσσονται από το φόρο, …», υπό προϋποθέσεις που τίθενται στις περιπτώσεις (α) έως (ε) της ίδια παραγράφου.

Επίσης, στην παρ. 4, του παραπάνω άρθρου, ορίζεται ότι «Εάν η διανομή κερδών που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και 2 προκύπτει από συμμετοχή σε άλλο νομικό πρόσωπο, ο φορολογούμενος δεν μπορεί να εκπέσει τις επιχειρηματικές δαπάνες που συνδέονται με τη συμμετοχή αυτή».

Και η ΠΟΛ.1039/26.1.2015, σχετικά με τη σωστή εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 48, του Ν.4172/2013, και συγκεκριμένα της παρ.4, αναφέρει ότι «... Το νόημα της παραγράφου αυτής είναι ότι εφόσον το εισόδημα (εισπραττόμενο μέρισμα) απαλλάσσεται της φορολογίας με βάση τις προϋποθέσεις του άρθρου 48, τότε οι τυχόν δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί και συνδέονται με αυτή τη συμμετοχή, όπως συμβολαιογραφικά έξοδα, φόροι, αμοιβές τρίτων, κλπ., καθώς και τυχόν χρηματοοικονομικά έξοδα (τόκοι δανείων για την απόκτηση των συμμετοχών), κλπ., δεν εκπίπτουν στο σύνολό τους».

Από τις προαναφερόμενες διατάξεις, σαφώς προκύπτει ότι μόνο σε περίπτωση ύπαρξης μερισμάτων από διανομή κερδών, στα οποία περιλαμβάνονται έσοδα από συμμετοχή σε άλλο Νομικό Πρόσωπο, δεν εκπίπτουν οι δαπάνες που αναλογούν στα έσοδα από τη συμμετοχή αυτή. Εφόσον, όμως, δεν υπάρχει εισόδημα από συμμετοχή σε άλλο Νομικό Πρόσωπο, τότε οι επιχειρηματικές δαπάνες που συνδέονται με τη συμμετοχή αυτή εκπίπτουν κανονικά από τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρίας, σύμφωνα με το γράμμα του νόμου. Δηλαδή, αν σε μία συγκεκριμένη χρήση Εταιρίας υπάρχουν επιχειρηματικές δαπάνες (π.χ. τόκοι) που συνδέονται με τη συμμετοχή της σε άλλο Νομικό Πρόσωπο, αλλά στη διαχειριστική αυτή περίοδο δεν υπάρχουν έσοδα από συμμετοχή (εισπραττόμενα μερίσματα) στο άλλο νομικό πρόσωπο, τότε οι δαπάνες που συνδέονται με τη συμμετοχή αυτή στο άλλο Νομικό Πρόσωπο (όπως είναι π.χ. οι τόκοι) εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της συγκεκριμένης χρήσης της εν λόγω Εταιρίας.

Εδώ, όμως, γεννάται και ένα άλλο ζήτημα. Αν σε μία διαχειριστική χρήση Εταιρίας υπάρχουν επιχειρηματικές δαπάνες (π.χ. τόκοι) που συνδέονται με τη συμμετοχή σε ένα άλλο Νομικό Πρόσωπο, αλλά δεν υπάρχει διανομή κερδών (μερίσματα) τη συγκεκριμένη διαχειριστική περίοδο, όπως προείπαμε, δεν υφίσταται θέμα μη αναγνώρισης των δαπανών αυτών. Αν, τώρα, την επόμενη διαχειριστική χρήση υπάρχουν πάλι δαπάνες που συνδέονται με τη συμμετοχή αυτή, και διανεμηθούν κέρδη, ερωτάται, για τον υπολογισμό των δαπανών που αναλογούν στα κέρδη αυτά και δεν αναγνωρίζονται φορολογικά, θα ληφθούν υπόψη και οι δαπάνες και των δύο χρήσεων, της τρέχουσας και της προηγούμενης, όπως αναφέρονται στο παράδειγμά μας, που συνδέονται με τη συμμετοχή αυτή, ή μόνο οι δαπάνες της τρέχουσας χρήσης;

Κατά την άποψή μας, οι συνδεόμενες διαχειριστικές δαπάνες με τη συμμετοχή που αναλογούν στα διανεμόμενα κέρδη και δεν θα εκπέσουν φορολογικά, θα είναι αυτές της τρέχουσας χρήσης και όχι και της προηγούμενης, σύμφωνα με τη βασική αρχή του Φορολογικού Δικαίου περί αυτοτέλειας των χρήσεων.


ΨΑΡΙΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
PARTNER ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΩΝ
«ΓΡΑΦΕΙΟ ΨΑΡΙΑΝΟΥ Α.Ε.»
Email: ele@psarianos.com.gr
Site: www.psarianos.com.gr